• Nenhum resultado encontrado

Güvâhî'nin Tazarru'-nâme'si ve Dil Özellikleri <br> Guvâhî's Tazarru'-nâme and Language Features

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2017

Share "Güvâhî'nin Tazarru'-nâme'si ve Dil Özellikleri <br> Guvâhî's Tazarru'-nâme and Language Features "

Copied!
151
0
0

Texto

(1)

GÜVÂHÎ’NİN TAZARRU‛-NÂME’Sİ VE DİL ÖZELLİKLERİ*

Sezer ÖZYAŞAMIŞ ŞAKAR**

ÖZET

Türklerin İslam dinini kabul etmelerinden sonra yazdıkları eserlerin konularından biri de Allah’a yakarıştır. Allah’a yakarışın anlatıldığı eserler “münacat”, “tazarru” veya “tazarru-nâme” adlarıyla

anılmıştır. Tazarru-nâmeler manzum veya mensur biçimde yazılmıştır.

Türk edebiyatındaki tazarru-nâmelerin en önemlisi XV. yy.ın ikinci

yarısında Sinan Paşa tarafından manzum ve mensur karışık biçimde yazılmıştır. Sinan Paşa’nınTazarru‛-nâme’si dışında Türk edebiyatında

bu konuyla ilgili yazılan eserlerden birisi de Güvâhî’nin manzum Tazarru‛-nâme’sidir.

Güvâhî’nin Tazarru‛-nâme’si Çorum Hasan Paşa İl Halk

Kütüphanesi 19 Hk 2141 numarada kayıtlı bulunan 555 beyitlik

manzum bir eserdir. Tespit edilebilen bu tek nüshalık eser XVI. yy.ın

başında yazılmış, XVII. yy.ın ortalarında da istinsah edilmiştir.

Muhteva bakımından dinî içerikli olan Güvâhî’nin Tazarru‛

-nâme’sinde Allah’ın varlığının ve birliğinin, Hz. Muhammed’in, altı büyük peygamberin, dört büyük halifenin, Hz. Hasan ve Hz. Hüseyin’in anlatıldığı bölümler ile “el-mev‛ize, şi‛r-i hakîkat, ilâhî” başlığı taşıyan

bölümler yer almaktadır. Güvâhî eserinde dünyanın fani oluşundan, ahiret için hazırlık yapılması gerektiğinden ve günahların bağışlanması için Allah’a yalvarılması gerektiğinden bahseder.

Klasik Osmanlı Türkçesi döneminin başında yazılan bu eserde Eski Türkiye Türkçesinin dil özellikleri görülmekle beraber kelime ve eklerdeki değişiklikler dikkat çekicidir. Metnin tamamına bakıldığında Türkçe kelimelere oranla Arapça ve Farsça kelimelerin yoğunlukta olduğu görülür.

Bu çalışmada Güvâhî’nin Tazarru‛-nâme’sinin çeviri yazılı metni,

eserin dil özellikleri ve eserde geçen kelimelerin dizini verilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Güvâhî, Tazarru‛-nâme, çeviri yazılı metin, dil

özellikleri, dizin.

* Bu çalışma tamamlandığı sırada Güvâhî’nin Tazarru‛

-nâmeĶsi Hasan Gültekin tarafından “Güvahî’nin Bilinmeyen

(2)

GUVÂHÎ’S TAZARRU-NÂME AND LANGUAGE FEATURES

ABSTRACT

After adopting the Islamic religon, one of the subjects in Turkish literature has been praying to God. Writings which are related to

praying to God are called “munacat”, “tazarru” or “tazarru-nâme”. Tazarru-nâme’s were written in either verse or prose. The most important Tazarru-nâme in Turkish literature was written by Sinan

Paşa in the second half of the 15 th century; it’s style is a mixture of

both verse and prose. The only other one known Tazarru’-nâme is

Guvâhî’s Tazarru-nâme.

Guvâhî’s Tazarru‛-nâme is a literary work composed of 555

verses, which is registered in Çorum Hasan Paşa İl Halk Kütüphanesi

with number 19 Hk 2141. The only known copy of this literary work was written in the beginning of the 16 th century and duplicated by hand in the middle of the 17 th century.

In Guvâhî’s Tazarru‛-nâme, there are sections related to the existence and unity of God, Hz. Muhammed, six big prophets, four great caliphs, Hz. Hasan and Hz. Huseyin. Additionally, there are parts

named “el-mev‛ize, şi‛r-i hakîkat, and ilâhî”. In his work, Guvâhî writes about the mortality of the world, preparation for the hereafter, and praying to God for forgiveness of sins.

Though this work was written in the beginning of the classic Ottoman Turkish period, what is remarkable is that it shows characteristics of both the old Turkish language and the newer vocabulary and affixes. Reading the entire text shows that Arabic and Persian words are in density compared to Turkish words.

In this work, we studied the transcribed text, language features

and word indices of Guvâhî’s Tazarru-nâme.

Key Words: Guvâhî, Tazarru‛-nâme, transcribed text, language features, index.

Türklerin İslam dinini kabul ettikten sonra yazdıkları eserlerin konularından biri de AllahĶa yakarmadır. AllahĶa yakarışı anlatan eserler Türk edebiyatında

münacat

, tazarru veya tazarru-

nâme

adlarıyla anılmıştır.1 Arapça bir

kelime olan

tazarru

“kendini alçaltarak yalvarma”2, “yalvarma, yakarma”3

tazarru-

nâme

ise “bir şey istemek için kendini alçaltıp yalvararak yazılan tezkire, mektup ve manzumeler hakkında kullanılır bir tabir”4

dir.

1

Ahmet Mermer, Eski Türk Edebiyatına Giriş, Ankara, 2009, s. 263.

2Ferit Devellioğlu, Osmanlıca

-Türkçe Ansiklopedik Lûgat, Ankara, 2000, s. 1043.

3İlhan Ayverdi, Misalli Büyük Türkçe Sözlük,İstanbul, 2005,

s. 1214; Mehmet Kanar, Osmanlı Türkçesi Sözlüğü, C 2, İstanbul, 2009, s. 3382.

4Mehmet Zeki Pakalın, Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü

(3)

Türk edebiyatında manzum veya mensur biçimde yazılmış tazarru-nâmelerin en güzel örneği Sinan Paşa tarafından XV. yy.ın ikinci yarısında, mensur ve manzum karışık biçimde kaleme alınmıştır.Bu çalışmaya konu olan

Tazarru‛

-

nâme

ise GüvâhîĶye ait 555 beyitlik manzum bir eserdir.

Çorum Hasan Paşa İl Halk Kütüphanesi 19 Hk 2141 numarada kayıtlı bulunan, bir matbu ve bir yazma eserle birlikte ciltlenen, ciltteki üçüncü eser olan Tazarru‛-nâmeĶnin tespit edilebilen bu tek nüshası harekeli nesih hattıyla yazılmıştır. źser 20 yaprak olup her sayfasında ortalama 15 satır vardır. źserin adı, “Hazâ Risâle-i Tazarru‛-nâme-i Makâl-i Güvâhî RahmetuĶllâhi Aleyh” başlığında ve aşağıdaki

Bi-

amdiĶll h irişdi ‛avn

-

i dir

Ki oldı bu Tażarru‛

-

n me

ir

(513)

Tażarru‛

-

n me

oyup adın anuñ

Mušavvel eyleme büny dın anuñ

(532)

beyitlerde geçmektedir.

Tazarru‛

-

nâme

müellifinin Güvâhî adlı bir zat olduğu eserin muhtelif yerlerinde belirtilmiştir. Bu GüvâhîĶnin meşhur

Pend-

nâme

yazarı Geyveli Güvâhî olması-

Tazarru‛

-nâme

Ķnin yazılış tarihi ile GüvâhîĶnin yaşadığı tarihlerin denk gelmesi ve Pend-

nâme

ile

Tazarru‛

-nâme

Ķdeki bazı beyitlerin benzerlik taşıması sebebiyle- muhtemeldir.

Güvâhî ile ilgili bilgiler veren kaynaklarda GüvâhîĶnin

Pend-

nâme

Ķsi ile mesnevi tarzında yazılmış

Gurbet-

nâme

ve

İbret

-

nâme

adlı iki küçük eserinden bahsedilir.5 Bu eserlerden başka

Latîfî

TezkiresiĶ

nde6, Gelibolulu Mustafa ŝlîĶnin

KünhüĶl

-

ahbârĶında7ve Bursalı Mehmed TâhirĶin

Osmanlı Müellifleri

Ķnde8

Pend-

nâme

dışında

KenzüĶl Bedâyi‛

adlı bir eseri olduğundan; Kınalızâde Hasan ÇelebiĶnin

TezkiretüĶş

-

şu‛arâsı

Ķnda9 ve Mehmed SüreyyaĶnın

Sicill-i

Osmanîsi

Ķnde10

KenzüĶl

-

bedâyi‛

adlı bir eseri olduğundan; BeyânîĶnin

TezkiretüĶş

-

şu‛arâsı

Ķnda11

Pend-

nâme

adlı bir eseri olduğundan bahsedilir. ŝşık ÇelebiĶnin

Meşâ‛irüĶş

-

şu‛arâsı

Ķnda12

ise

5BüyükTürk Klâsikleri,“Güvâhî”, C 3, İstanbul, 1986,

s. 243.

6Latîfî, Latîfî Tezkiresi

(haz.: Mustafa İsen), Ankara, 1999, s. 191.

7Gelibolulu Mustafa Âlî, Kitâbü’t

-târîh-i Künhü’l-ahbâr (haz.: Prof. Dr. Ahmet Uğur, Dr. Ahmet Gül, Dr. Mustafa

Çuhadar, Dr. İbrahim Hakkı Çuhadar) , C I, Kayseri, 1997, s. 1264.

8Bursalı Mehmed Tâhir, Osmanlı Müellifleri,

C II, İstanbul, 1972, s. 389.

9Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş

-şuarâ(haz.: Aysun Sungurhan-Eyduran), Ankara, 2009, s. 223.

10Mehmed Süreyya,

Sicill-i Osmanî (haz.: Nuri Akbayar), C 2, İstanbul, 1996, s. 550.

11Beyânî, Tezkiretü’ş

-şuarâ (haz.: İbrahim Kutluk), Ankara, 1997, s. 70.

12Âşık Çelebi, Meşâirü’ş

(4)

Pend-

nâme

Ķnin ve

KenzüĶl

-

bedâyi‛

Ķin farklı eserler olmadığı belirtilir. Sonuç olarak tezkirelerde adı geçen bu eserlerin yanı sıra tezkirelerde zikredilmeyen

Tazarru‛

-

nâme

de GüvâhîĶnin eserleri arasında gösterilebilir.

Mesnevi nazım şekliyle kaleme alınmış

Tazarr

u‛

-

nâme

Ķnin telif tarihinin H. 907 (M.1501) olduğu metinde geçen şu beyitte

Šo uz yüz yedide ehl

-

i tev rí

Rebí‛üĶl

-

ir ayında bil t rí (542)

istinsah tarihinin ise H.1069 (M. 1658) olduğu da şu beyitte

Biñ altmış hem šo uzdur ketbe

himmet

Bi-

amdiĶll h iy A med B í temmet (555)

belirtilmiştir.

Muhteva bakımından dinî içerikli olan eserde, AllahĶın varlığından ve birliğinden, onun yüceliğinden, Hz. MuhammedĶden ve diğer peygamberlerden bahsedilir, yer yer “el-mevĶize” başlığı altında nasihatlerde bulunulur.

Tazarru‛

-

nâme

yakarışların ve öğütlerin yer aldığı, hakikatin derinliğine erişmek isteyen aklın çaresizliğinin anlatıldığı bir eserdir.

Metin Hazırlanırken Takip źdilen Yöntem İle İlgili Bazı Notlar

1. Arapça ve Farsça kelimelerdeki uzun ünlülervezin kaygısı güdülmeden yazmada geçtiği ve asli yazılışlarında olduğu üzere metne alınmıştır. Asli yazılışlarından farklı olan kullanımların doğru biçimleri metne alınmış, yazmadaki hatalı biçimler dipnotta gösterilmiştir.

2. Farsça birleşik kelimelerin arasına “-” işareti konulmuştur.

3. -durur bildirme eki, dur- fiilinin geniş zaman çekimi ile karışmaması için getirildiği kelime ile arasına “-” işareti konulmuştur.

4. Kelime ve eklerin düzlük-yuvarlaklık ile ilgili hususları metnin harekeli olması sebebiyle yazmada geçtiği üzere alınmıştır. Yer yer aynı kelimede veya aynı ekteki ikili yazılışlar dil özelliği taşıdığı için yazmada geçtiği biçimde okunmuştur.

ıl

-

/

ul-

biçimindeki ikili yazılışa sahip kelimeler, 3. şahıs iyelik eklerindeki yuvarlaklaşmalar, ñ-n ile ilgili farklılıklar ses özelliği taşıdığı için yazmada geçtiği biçimde metne alınmış,bu unsurlarla ilgili hususlara “dil özellikleri” bölümünde yer verilmiştir.

(5)

Mesela, aslı “ diĶl- c t” olan, yazmada “ diyeĶl- c t” (316), “ diyüĶl- c t” (468) biçiminde geçen yapılar vezne uygun geldiği için ve bir söyleyişi yansıttığı için yazmada geçtiği biçimde metne alınmıştır.

6. Yazmada özellikle hı harfi taşıyan kelimelerin ha harfi ile yazıldığı görülmektedir. Bu durumda olan kelimeler düzeltilerek metne alınmış, yazmada geçen şekilleri dipnotta belirtilmiştir. Ayrıca diğer ünsüzlerle ilgili olan hatalı yazılışlar da düzeltilmiş, yazmadaki hatalı biçimler dipnotta gösterilmiştir.

7. Metinde bir ünsüz, bir ünlü ve iki ünsüzden oluşan bazı kelimelerin -“bedí‛üĶl-lušf

ı

(4),

“ba‛deĶl-fevt

i”

(77), “žulm

i

” (93), “şer‛

i

” (102), “la‛l

i”

(164), “şefí‛üĶl- al

ı

” (334), “cehd

i

” (535), ša‛n

ı

(526) ve bir ünsüz, bir uzun ünlü ve bir ünsüzden oluşan bazı hece ve kelimelerin “ferídüĶl-cūd

ı

” (4), “ma būl

ı

” (88), “büny d

ı

” (93), “nūr

ı

dur” (95), “d fi‛üĶl-‛ h t

ı

” (468), “ ēiyüĶl- c t

ı

” (468)- sonuna ı, i sesini vermek üzere esre işareti konulmuştur. Bu ı, i sesleri kelimenin telaffuzunu gösteren unsurlar olup Türkçeye ait bir morfemi karşılamamaktadır. Bazı kelimelerin sonunda görülen bu ı, i sesleri Türkçeye ait bir morfem değeri taşımadığından -Türkçenin teklik 3. şahıs iyelik eki ile belirtme ekinden ayırmak için- metinde yatık yazıyla (italik) gösterilmiştir.

8. Teklik 3. şahıs iyelik ekli bir kelimeden sonra “ile, içün” edatının gelmesi sonucu oluşan ünlü birleşmelerinibelirtmek için “î” kullanılmıştır.

Metnin Şekil ve Vezin Özellikleri

Tazarru

-

nâme

Ķde“İlâhî” başlığını taşıyan kısım dışında aruzun hezec bahrinin “mefâĶîlün mefâĶîlün feĶûlün”, remel bahrinin “fâĶilâtün fâĶilâtün fâĶilâtün fâĶilün”, muzâri bahrinin “mefĶûlü fâĶilâtü mefâĶîlü fâĶilün” ve “mefĶûlü fâĶilâtün mefĶûlü fâĶilâtün” vezinleri kullanılmıştır.

Tazarru

-

nâme

Ķde kullanılan vezinlerde yer yer aksamalar göze çarpmaktadır. Metinde anlam veya vezin gereği yapılan eklemeler köşeli parantez içine alınmıştır. İmlası, harekesi hatalı olan kelimelerin doğru biçimleri ile anlam veya vezin bakımından uygun olmayan unsurların tercih edilen biçimleri metne alınmış yazmada geçen biçimleri dipnotta belirtilmiştir. Bir kapalı hece okunması gereken ancak iki ünsüz arasında bir uzun ünlü bulunan (9. ve 122. beyitteki

p diş hlar

, 151. beyitteki

le í

, 159 . beyitteki

g h

ve

būst n

, 208. beyitteki

gūş

, 242. beyitteki

gün h

-

k r

,

312. beyitteki

ma‛lūm

gibi) bir buçuk hece değerindeki kelimelerin uzun ünlüleri kısaltılmadan

(6)

Metin

1 b

Ha Ris le-i Tażarru‛-n me-i Ma l-i Güv hí Ra metuĶll hi ‛Aleyh BismiĶll hiĶr-ra m niĶr-ra ím

Mefâ‛îlün mefâ‛îlünfe‛ûlün 1 Bi-ismiĶl-V idiĶl-FerdiĶl- adímü

Ve amdüĶll hi Süb neĶl-‛ažímü

2 adím ü Mübdi‛ ü Fa‛‛ l u all aniyy ü Mu sinü Mu‛ší vü Rezz

3 alím ü bir ü Sett r u Tevv b Kerím ü üĶl-kerem Fett uĶl-ebv b

4 Bedí‛üĶl-lušf

ı

aff ruĶl- aš y

FerídüĶl-cūd

ı

Vehh büĶl-‛aš y

5 HüveĶl-M lik hüveĶs-Sulš n hüveĶl-Hū HüveĶl- dir hüveĶr-Ra m nhüveĶl-Hū

6 Zihí dir13 ki idündi çü ma ūd ‛Ademden k yin tı uldı mevcūd

7 Zihí Ra m n ki ‛ íler ma‛ í Virür itdükçe ahrından al ı

8 Zihí M lik ki yo milkine p y n14 Zihí sulš n ki yo ükminde no n15

9 Müsebbi dür amu eşy kem hí Ki oldur p diş hlar padişahı

13

Kelimenin ikinci hecesi hem esre hem de ötre ile harekelenmiştir.

14

Yazmada: p ynı

(7)

10 ılan dürlü bed yi‛ her dem ibd ‛ an yi‛ gösteren elv n u env ‛

11 İden al ldan ta vír-i ins n Yaradan m ric-ile n rdan c n

12 ud vendi16bu ulu k r-g huñ Şehinş hı bu yüce b rig huñ

13 O sulš ndur ki yo dur ket üd sı ılur ayr n ‛u ūlı ibriy sı

14 İşünde i tiy cı yo vezíre17 Źegül mu t c18tedbír ü müşíre19 2 a

15 İrişmez udreti sırrınaidr k Cel l-i fikri ılur zehreler20ç k

16 Ne kim21‛ lemde var eşy ’-i mevcūd Şeh det ider oldur Rabb-i ma‛būd

17 İder her şeyde bir yet mu a a Źel let kim güm nsuz birdür ol a

18 Şeríki yo -durur Ferd ü amedĶdür ıf tı

ul hüvaĶll h

u

e

ad

Ķ

dur

19 Bilürler

lem-yelid

anı al yı 22

16

Yazmada: ud vend .

17Yazmada “İşünde yo

i tiycı vezire” şeklinde yazılmış, ilgili kelimelerin altına takdim tehir olduğuna dair işaret

konulmuştur.

18Yazmada: mu t c u. 19

Yazmada: meşíre.

20

Yazmada: zehriler.

(8)

Ve lem-

yūled

o ur hem cümle23n šı

20 amu me’mūra oldur mir24anca amu ma dūraoldur dir anca

21 ź addur bí-nažír ü miśl ü hem-t Olur küfr iki dimek aña ş

22 Şeríki olsa itmeklükde íc d Niž m-ı ‛ leme düşerdi ifs d25

23 Zihí bir kim niçe biñler ü yüzler Aña dutupdururlar cümle yüzler

24 Eger-çi görimezler gözler anı Velíkin amu gözler gözler anı

25 Źükeli ıdama ūd oldur Źükeli ‛ bide ma‛būd oldur

26 adímüĶ - t u ayyu l -yemūt ol İl h-ı üĶl-be vü l -yefūt26 ol

27 Virüpdür k ’in ta ger-çi revna amu f ní vüb í oldur anca

28 Mu arrerdür kem li z yil olmaz Zehí b í fen ya m yil olmaz

29 Mu addes t-ıp ki m siv dan Münezzehdür

‛aleĶl

-

‛arş istev

dan

22Yazmada “Bilürler anı lem

-yelid al yı ” şeklinde yazılmış, ilgili kelimelerin altına takdim tehir olduğuna dair işaret

konulmuştur. 23Yazmada: cümle

-i.

24

Yazmada: emír.

25

Yazmada: efs d.

(9)

2 b

30 Źegül hem-t -yi i‛r ż-ıcev hir Źegül manžūr-ı i r -ı nev žır

31 afí tesbí -i c hilden müberr Celí tevcíh-i k milden mu‛arr

32 Ne kim fikr itseler anup müvecceh Mu addesdür ol andan hem münezzeh

33 Virür rū a şeref ikr-i ıf tı ılur ‛a lı mu ayyer fikr-i tı

34 ‛U ūl-ı enbiy ‛ilminde ayr n27 Hez r n rū -ı uds emrinde bí-c n

35 Ma‛ rifden olan lí28ve fil Ne no n aña ılsa k r-ı29b šıl

36 Şu kim sürmek diler bu ba re zevra Ba asın meskeni me’mendür30anca

37 Anı kim anasın ib-derūndur Kem hí‛ilm-i bírūndan zebūndur

38 Bu a r da degüldür ‛a lı seyy 31 Bu dery da olımaz fikri mell

39 Olanlar s lik-i silk-i ma‛ rif Geçenler ‛ bid ü murt ż32u ‛ rif

27 Yazmada: ayr n.

28

Yazmada: lí.

29 Yazmada: k zı ne.

30Yazmada “me’men” kelimesinin yazımı asli şeklinden farklıdır

: ﮏﻤ ﻤ

31

Yazmada: seyy h.

32

(10)

40 amu i r r iderler

m

-

ara

fn k

Źükeli ça rışurlar

m

-

‛abedn k

41 amu ‛ lem ki šolu h y u hūdur Güv híĶnüñ hem n ma ūdı hūdur

42 Źilerseñ çeşm-i dilden gide uy u33 Ura gör her nefesde hū hū34

İl hí –İl hiyye

43 Ça ruşurlar cemí‛eşy Hū Ba r u ber šolu na‛ra-i y Hū 3 a

44 Źilümi çün uldı tecellí hū Hū hū l il he ill hū

45 Ba r-ı ayretde35‛a l olur avv S z-ı ‛aş -ıla çar olup ra 46 ikr iderler müd m biĶl-i l

Hū hū l il he ill hū

47 İtmege a Ķa š libi irş d36 Olma a ayd-ı ayrıdan z d37

48 Budur evr d-ı ta ammül-efr d Hū hū l il he ill hū

49 Aç gözüñi degüldür iy s lūs

Pertev-i şem‛iden tehí f nūs

50 Sen seni ıl bu ikr ile meĶnūs Hū hū l il he ill hū

33

Yazmada: uy u.

34Mısranın vezni

bozuk.

35

Yazmada: ayretde.

36

Yazmada: írşd.

(11)

51 a Ķı eyle her arada tercí Söze cet degül-dur[ur] ta rí 52 amu dilde hemín budur tesbí

Hū hū l il he ill hū

53 Gül-ist nlardaki meş ‛ilden C n gözin uyar ol del yilden 54 Gūş ılur na me-i bel bilden

Hū hū l il he ill hū

55 Her nefesde degül iseñ bí-rū G hi uddūso ı gehí Sübbū 56 Cümle medd a ol-durur memdū

Hū hū l il he ill hū

57 i-‛ lem ki ser- -ser enverdür Görür ol díde kim münevverdür 58 K ’in tuñdilünde ezberdür

Hū hū l il he ill hū 3b

59 a Ķı tanı degül iseñ a‛m Kim degül lí38görinen eşy

60 Ol Güv hí bu ikr ile gūy Hū hū l il he ill hū

Der Med -i Mu aff Mu ammed Mu šaf ‛AleyhiĶs-sel m MefâĶîlün mefâĶîlün feĶûlün

61 Mu ammed kim resūl-i mücteb dur abíbuĶll hı fa r-ıenbiy dur

62 Ris let kişverinüñ p diş hı Şerí‛at ta tınuñ39 ib

-kül hı

38

Yazmada: lí.

(12)

63 Šarí at menzilinüñ reh-nümūnı a í at ‛ leminüñ ū-fünūnı

64 Nübüvvet burcınuñ m h-ı mu ími Fütüvvet dürcinüñ dürr-i yetími

65 Beş ret leylinüñ bedrüĶd-düc sı Sa‛ det yevminüñ şemsüĶē-ēu sı

66 Mel at Mı rıĶnuñ and-üneb tı Leš fet cisminüñ rū -ı ay tı

67 Fe at gülşeninüñ ‛andelíbi40 ünūb emr żınuñ ı šabíbi

68 Ma‛ rif milkinüñ berrinde seyy Źa yı ba rınuñ fülkinde mell

69 Şefí‛i rūz-ı ma şerde ‛u tuñ Hüm mı píşv sı k ’in tuñ

70 ‛AdímüĶl-miśl i sulš n-ı güzíde Aya ı tozı ‛arşa nūr-ı díde

71 Cüyūş-ıenbiy nuñ serveridür Cünūd-ı evliy nuñ mihteridür

72 Zehí server ki amudan güzíndür Şefí‛üĶl- al ı fa rüĶl41-mürselíndür 4 a

73 ‛Aceb mi olsa fa rüĶl42-mürselín ol Ki oldı

ra met

en li

Ķl

-

‛ lemín

ol

40Yazmada “‛

andelíb” kelimesinin yazımı asli şeklinden farklıdır: ﻴﻟ ﺩ ﻋ

41

Yazmada: fa rü’l.

(13)

74 Güzín itdi amulardan a anı abíb olma a gördi elya anı

75 Resūl itdi ılup memdū u mu t r43 Ki uyan üzre a dínide ižh r

76 Anuñçun enbiy ya an olupdur Ki díni n si üĶl-edy n olupdur

77 ay tında_idi her mürselde fur at Hemín ol ıldı44

ba‛deĶl-fevti da‛vet

78 Hem olmışdur degül bir avme mu ta amu ‛ lemde anuñ da‛veti na

79 O t-ı p ki uldı evvel ir Sebeb íc d-ı mevcūd na dir

80 adem-veş üzre nĶola ba sa ç l k Ki a ında ud 45buyurdı

levl k

81 Felek mi‛r cınuñ bir p yesidür źm net gencinüñ ser-m yesidür

82 Zehí şeh kim bir atın sürse ta‛cíl Rik bından tam m on biñ sekdi Cibríl46

83 Gü er a‛l ya ulma -ıçun ol rū Ma líd-i sem v t oldı meftū

84 Mel ’ik aldılar esfelde af af Serír oldu da ol sulš na Refref

43

Yazmada: mu t r.

44

Yazmada: aldı.

45

Yazmada: ud .

(14)

85 Anuñçundur amu r yiş ü zeyn Hemín menzil añadur

be avseyn

86 Anuñdur c yıg hı

lí ma‛aĶll h

Źa ılar ol ma ma bulımaz r h

87 Zehí sulš n ki ş h-ı47enbiy dur Şefí‛-i evliy veĶl-a fiy dur 4 b

88 Zehí ma mūd kim mašlūb-ı a Ķdur Zehí ma būl

ı

kim ma būb-ı a Ķdur

89 ud y 48 t-ı p küñ ‛izzetîçün İl hí ol abíbüñ ürmetîçün

90 Güv hí bendeñi ılma mel met Şu dem kim irişe rūz-ı ıy met

Na‛t - Der Med -i Mu ammed ‛AleyhiĶs-sel m MefĶûlü fâĶilâtün mefĶûlü fâĶilâtün

91 İy seyyid-i al yı vĶey zübde-i dü-‛ lem Ma ūd-ı feríniş ü ma mūd-ı nesl-i dem49

92 Med üñi niçe itsün ins n olan Süb n ki50 Medd -ı tuñ olup uldı mufa am51

93 Şem‛-i şerí‛atüñle t rík-i žulmi ma‛dūm

Emr-i nübüvvetüñlebüny d-ı ‛adl

i

mu kem

94 Lušfuñ zül li itdi b-ı ay t[ı] c n-ba ş52

47Yazmada: meş

h-ı.

48

Yazmada: ud y .

49Mısranın vezni bozuk. 50Mısranın vezni bozuk.

(15)

ul uñ nesími itdi b d-ı ab yı urrem53

95 Źegmez ise ‛ace[b] mi rūy-ı zemíne s yeñ Başdan başa vücūduñ çün nūr

ı

dur mücessem

96 İžh r-ı t-ı p küñ oldı çi-ger muĶa ar54 İll ki senden ma‛níde sensin mu addem55

97 Ma‛dūm iken ıf t-ı arż u sem vü ins n Olmış idüñ arím-i sırr-ı il ha ma rem

98 źsr şebinde ger-çi Cibríl idi refí üñ Yüz biñde bir bilür ki olmadı yile hem-dem

99 Fev aĶl-‛ul ya‛azmi şol deñlü eyledi kim Ta teĶś-śer da aldı ‛arş-ı mecíd-i a‛žam

100 anma içün zül l-i56lušfa ‛u t-ıteşne İrdükde ol keríme sa‛yunı itmedi kem

101 Kimdür senüñ serír-i ‛izzetünde hem-nişínüñ57

Milk-i dü-‛ lem oldı çün-ki saña müsellem

5 a

102 źrb b-ı mesned-i şer‛

i

ya‛ní ki ç r-y ruñ

Anlardur evliy da mu t r58u hem mu‛ažžam

103 ıddí -i pür- ad at F rū -ı ibüĶl-‛adl ‛Ośm n-u üĶl- ay -veş Murtaż vü hem ekrem

104 Olsun saña vü l u etb ‛uña hez r n

53

Yazmada: urrem.

54

Yazmada: muĶa ir.

55Mısranın vezni bozuk. 56

Yazmada: ül l-i.

(16)

C ndan sel m ü med ü ikr ü sen dem- -dem59

105 Senden umar Güv hí her cürmine60şef ‛at Çün ra metine [aç] ra m n apunı [ ıl]mu ím61

El-Mev‛iže

MefâĶîlün mefâĶîlün feĶûlün 106 Gel iy müsta ra -ı ba r-ı ma‛ í

Zebūn u ‛ ciz ü bí-ç re ‛ í

107 Ne ulduñ nĶeyledüñ ‛ lemde ıl Ki f ri seyr idersin şöyle fil

108 Źegül saña vašan bu d r-ı urbet Yara it kim urılur kūs-ı62rı let

109 Niçe aš‛ eyleyem dirseñ mes lik u ū 63kim mes likdür meh lik

110 anı a Ķa yarar a‛m l-i memdū anı ta íl-i r z-ı mesken-i rū

111 anı albünde d yim heybet-i a Ne diyesin orıca ażret-i a

112 Rev ı uldurup ‛a la tażarru‛ İdersin her nefes nefse tevażżu‛

113 Źerūnuñ berdedür efk r-ı f sid ılursın ‛a l u b z runı k sid

59Yazmada: vü m

-d m.

60Yazmada: cürmüñ

e.

61Mısranın vezni bozuk. 62

Yazmada: gūş-ı.

(17)

114 Bu ef‛ li görüp iblís-i şirrír Olur da ı beter üstüne şer-gír

115 Gel imdi nefsi d yim ılma kim Yüz ur eksüklügüni dile d yim 5 b

116 ‛Uyūbuñ setr ide sett r Tañrı ünūbuñ ‛afv ide aff r Tañrı

117 Rec ñı aš‛ idüben olma gümr h O ı

l

-

ta našū min ra metiĶll h

118 Var iken fur atuñ eyle mün c t Źemidür eyleyü gör ‛arż-ı c t

119 ud vend 64İl h p diş h Ra ím dir püşt ü pen h

120 Sen ol sulš nsın bí-miśl ü hem-t Ki gūy dur amu med üñle eşy

121 Ne kim ‛ lemde var c n-d r uc mid Senüñ birligünedür cümle ş hid

122 Bilün anuñla ‛a lı var kem hí Ki sensin p diş hlar p diş hı

123 Zemín ü sum nuçma u šamu

Ne kim var ise ma lū t amu

124 Cem lüñ ba rınuñ kim ašresidür Kem lüñ fit bı erresidür

(18)

125 amu ma lū dur all sensin

Ne kim merzū dur Rezz sensin

126 Anuñ kim díde-i albidür açı Cih nda nesne görmez senden artu

127 źśerço lu ına almaz muba ır İder ś rdan fikri muĶa ir

128 Eger-çi yolda-durur reh-nüm sın Ya ını olmayanlardan cüd sın

129 Ne ž hirsin ki her yüzden nih nsın Ne b šınsın ki bu yüzden ‛ay nsın

130 Bu ayretde alupdur ‛a l u d n

Ki hem pür hem tehí senden amu c

6 a

131 Mu a ı lar senüñ ‛ilmünde n d n Mu arribler müd m emrüñde ayr n

132 adír her ne ulsañ udretüñ var Belí her şeyde dürlü ikmetüñ var

133 Žuhūra geldi idündüñçü ma ūd Bir emrüñle ‛ademden bunca mevcūd

134 uruldı bu hüm yūn çetr-i a‛l Ya andı bu müzeyyen a n-ı dünya

135 Refí‛ itdüñ šo uz š -u mu‛alla Muší‛65itdüñyedi ferş

-ümušabba

136 Buyurduñ bildiler sensin çü ni‛66

(19)

Kimi[si] s cid oldı kimi r ki‛

137 Bi ra cūş virdüñ heybet içün67 Bülend itdüñ cib li ‛ibret içün

138 Źüzetdüñ dürlü a r lar müzeyyen Pür itdüñ sebzev t u b u gülşen

139 A ıtduñ bí- ad enh r-ımu aff Bitürdüñ c -be-c eşc r-ı zíb

140 Em kin68šutma a yaratduñ elv n Mel Ķik gökde yirde cinn ü ins n

141 Ve a r vü cib li zír ü b l Vu ūş u [hem] šuyūra eyledüñ c

142 Neb t u d nelerden gūşe gūşe Mu adder eyledüñ ba‛żınatūşe

143 Kimin biri birine z d69 ulduñ Kimin ayd u kimin ayy d ulduñ

144 Kimi gelür kimüni göçürürsin Kimi onar kimini uçurursın

66Yazmada “Buyurduñbildiler çü sensin

ni‛” şeklinde yazılmış, ilgili kelimelerin altına takdim tehir olduğuna dair

işaret konulmuştur.

67Yazmada 137. ve 138. beyitler şu şekildedir:

Bi ra cūş virdüñ heybet içün Bülend itdüñ sebzev t u b u gülşen

Źüzetdüñ dürlü a r lar müzeyyen Pür itdüñ cib li ‛ibret içün

68

Yazmada: em kín.

(20)

145 omazsın bir nefesde birini aç anísin eylemezsin ayra mu t c

6 b

146 Cih nı ger-çi pür ulduñ ‛ac yib70 ‛Ac yibden dürüdürsin71 ar yib

147 Bitürürsin şecerden ullara ūt Yaradursın ara šopra da y ūt

148 Açarsın r içinde verd-i a mer Virür kí72vü neyden sükker

-i ter

149 uzul anı uzardup uşk73 idersin az lüñ n fesinden müşk idersin

150 ara[r]sın zehri geh74cüll b-ı fí Virürsin níşden geh nūş-ı fí

151 A ıdursın mükerrer a reden75 b Le í gehí76 ider destíñi77 cüll b78

152 Virürsin š libe ín-i şerefde adef dery da vü lüĶlüĶ adefde

70Yazmada “Cih nı pür

ulduñ ger-çi‛ac yib” şeklinde yazılmış, ilgili kelimelerin altına takdim tehir olduğuna dair

işaret konulmuştur. 71Yazmada: dürüdürsün. 72

Yazmada: kí.

73

Yazmada: uşk.

74

Yazmada: gehi.

75

Yazmada: a reden.

76 Yazmada: geh.

77

Yazmada:

(21)

153 Bu şírín79sırra niçe irsün idr k İdersin ki üsrev üsrevi k

154 Güneşler gösterürsin errelerden Źeñizler a ıdursın ašrelerden

155 Getürürsin giderürsin hemídūn Gehí ay u yıl u g hí dün ü gün

156 Źür-ile arża80geh zíver ılursın Cih nı geh šolu ‛anber ılursın

157 Giceleri gehí deycūr idersin Gehí meh-t b ile pür-nūr idersin

158 İdersin g h ž hir fit bı ılursın g h aña yil81se bı

159 Geh irgürürsin emrüñle zemist n82 Bezersin g h yaz-ıla b būst n

160 Çün ś r-ı bah ruñola peyd İdersin dürlü udretler hüveyd 7 a

161 İrer gūy ıy met ol ‛al met İder münkirlerüñ aşruñ mel met

162 Ki ölmişler dirilüp83gül-sit nda Ša ılmışlar derilüp bū-sit nda

79Yazmada: şirí

n.

80

Yazmada: a‛raża.

81

Yazmada: yil.

82

Yazmada: zimist n.

(22)

163 Olur cūduñla ašlas-pūş eşc r Bulur lušfuñla zíb ü zíver ezh r

164 ‛Aš ñ-ıla urınur verd-i a mer Zümürrüd ta t84üzre la‛

li efser

165 Geyer gülşende i s nuñla nesrín Şah ne il‛at u zíb vü zerrín

166 Źür-ile85 onçenüñ a zı pür olur Benevşe ula ı šolu dür86

olur

167 Olur sünbüllerüñ zülfi müselsel Olur nergislerüñ çeşmi müka al

168 Olur la‛línçemenler l lelerden açılur dürr ü cevher j lelerden

169 Bulur fażluñ irüpolmış-iken uşk87 Şa yı o a-i y ūt ile müşk

170 İdenler içün emrüñe temerrüd Alur sūsen ele tí -u zümürrüd

171 İderler amdüñebülbüller z ılurlar ikrüñ-ile uşlar v z

172 Źöner rūy-ı zemín d rüĶs-sel ma anur cennet girenler her ma ma

173 Niçe irsün senüñiy dir-ü p k Bu dürlü udretüñe fehm ü idr k

84 Yazmada: ta t.

85Yazmada: dürr

-ile.

86

Yazmada: dürr.

(23)

174 Bu ta díritdügün elv n ubed yi‛88 Ki vardur her biründe bir an yi‛

175 Senüñ udretlerüñüñ evvel ir Źegül biñ kez biñünden seyri ž hir 7 b

176 an yi‛-i bí-‛aded sensin ud vend89 ud sın90

-şerík ü miśl ü m nend

177 Cel lüñ ba rına yo dur nih yet Ne milküñ berrine ser- add ü yet

178 Yaradan dirgüren ü öldüren sen Saña s n her iş ef‛ lüñ a sen

179 İl hí salšanat saña yaraşur Bu bí- ad memleket saña yaraşur

Źer Med -i ud 91‛Azze ve Celle FâĶilâtün fâĶilâtün fâĶilâtün fâĶilün

180 İy Kerím ü üĶl-kerem veĶy p diş h-ı üĶl-cel l Kirdig r-ı üĶl-be Perverdig r-ı l -yez l

181 ayy u ayyūm-ı ebedsin l -yemūt u l -yefūt92 amular f ní mu addes tına yo dur zev l

182 Salšanat saña yaraşur kim sel šín-i cih n Bendelerdür emrüñe t bi‛93 amu bí

- íl ü l

88Mısranın vezni bozuk.

89

Yazmada: udvend; mısranın vezni bozuk.

90

Yazmada: udsın.

91

Yazmada: ud .

92

Yazmada: l -yefūś.

(24)

183 Ra met-i lušfuñla ahr-ı heybetüñle šoludur Ger riy ż u ger feż y ger bi r u ger cib l

184 İnfi lüñ itti l oldı ma‛ rif milkine

Ger-çi n d na görinür itti lüñ infi l

185 Saña l yı kim-durur ılan saña śen y İl h94

Didi

l

-

a śen Ķen

a med ü níkū- ı l95

186 İltic lušfuña ılur avf u ahruñla müd m Kim Güv hí rū-siyeh ço ço ılur iken veb l

El-Mev‛iže

MefâĶîlün mefâĶîlün feĶûlün 187 ud y 96gösterürsin dürlü ś r

Nice irsün senüñ ‛ilmüñe efk r

188 Anı kim sen bilürsin kimse bilmez Anı kim sen ılursın kimse ılmaz 8 a

189 Bir işe düş idersin her birini Anuñla oş idersin šırını97

190 Kimini mürsel eyledüñ mu arreb Kim aña uymayan aldı mu arreb

191 Velí ulduñ kimin98 ib-vil yet Mu ırr aña niçe ib-vil yet

192 Kimini p diş h itdüñ mu‛ažžam Kiy setle kimin düstūr-ı99a‛žam

94Mısranın vezni bozuk.

95

Yazmada: ı l.

96

Yazmada: ud y .

97

Yazmada: šırını.

98

(25)

193 Kimini server i ser-‛asker itdüñ Kimin ba‛żı gürūha mih-ter itdüñ

194 Kimini ‛ lim ü rabb ní ılduñ Kimini z hid ü nūr ní ılduñ

195 Kimin bay eyledüñ ma rūr u mir Kimin ulduñged meĶmūru ş kir

196 Müyesser eyledüñ kimine devlet Mu arrer eyledüñ kimine mi net

197 Kimini lib itdüñ kimima lūb

Kimini żib itdüñ kimi ma żūb

198 Kimi ž lim-durur kimisi mažlūm Kimi kim-durur kimisi ma kūm

199 Kiminüñ píşesidür zühd ü ta v Kimi iblísden gūş ider i v

200 Kimi eyler av mi‛denmün c t Kiminüñ meskeni künc-ü ar b t100

201 Kimisi ‛ şı u bí-ç re vü z r Kimi ma‛şū šann z u cef -k r

202 Kimisi gūşe-i für atde n l n Kimisi uffe-i vu latda ş d n

203 Kimisi cem‛-i m l eyler döküp must Kimi virmiş an ‛at gencine püşt 8 b

99

Yazmada: destūr-ı.

(26)

204 Kimi düny içün dürlü emekde Kimisi iret aydın yimekde

205 Mu ayyed kimisi kesb-ü hel le Kimi š lib ar mílu da m la

206 Kimisi renc-ile ta íl ider genc

Kimisi genc-ile ıl ılur renc

207 Kimi u rı nih n diler mer mı

Yeler ša larda kimisi ar mí

208 Kimiñ-ile sürüp merta‛dar ‛í Ki gūş ılur kimi mezra‛da101r ‛í

209 Vašanda kimi sūde hemídūn Kimi urbetde ser-gerd n ma zūn

210 Kimi şehrí kimisirūst Ķí Kimi fí-dil ü kimi mür Ķí

211 Kimisi ş kí vü kimisi ş kir102

Kimi103müĶmin ü miskín104 kimi k fir

212 Mu ayyed her biri işlü işine

Biri birisinüñ bilmez işi ne

213 ‛Aceb budur ki olan da ıgüm-r h Ça urur her fes d itmekde All h

214 Yüz urup senden ider biĶt-tażarru‛

101Yazmada kelimenin yazılışı asıl imlasından farklıdır: ﻉ ﺭﺯﻤ

102Yazmada: Kimisi ş kir ü kimisi ş

kír.

103

Yazmada: kimisi.

(27)

u ūl-i k mını d yim teva u‛

215 İl hí kime dudsunlar da ı yüz Źükeli ullaruñdur eyü yavuz

216 Źegüller ise ger i metde yarar apuna varısarlar kimleri var

217 Ki yo sulš nları šapuñdan özge Varaca ları yo apuñdan özge

218 Hemíşe bendeler k rı aš dur Sez -yı p dişeh‛afv u ‛aš dur 9 a

219 Bularuñ bed cünbüşlerine105

Bular kimler-durur cünbüşleri ne

220 Niçe kim yañılup egri gideler Ne deñlü başlarına iş ideler

221 İşi dir106gerekdür işlemege Ne ra bet her ‛abeś urı emege

222 Zemín-i udretüñdür ullar iy a Źükeli bir avuç šopra dur anca

223 Bir avuç šopra a itmekle i s n Kem l-i t-ı p küñe ne no n

224 Mülevveś ola biñ bunlar gibi k ılur lušfuñ deñizi ašreyi p k

225 Ra ím ger aš bunlarda ço dur Senüñ ra metlerüñüñ ‛addi yo dur

(28)

226 ‛Aceb degüldür oldukları küst 107 Ki lušfuñla onarlar ş -ber-ş

227 Niçe kim kemlük ideler bu kemler Görürler d yim senden keremler

228 Yine uçları ger biñdür ü ger yüz Šutupdurlar amu der-g huña yüz

229 Çü bunda eylemedüñ híç ma rūm Kim ol b í mek nda da ı mer ūm

230 Çi-ger almaludur amu mu‛a eb Saña sen l yı unıişle y Rab

231 oma kim ideler d yim cin yet Müyesser eyle tevfí ü ‛in yet

232 abíbüñ ürmetîçün y İl hí amulardan cüd ıl her gün hı

Şi‛r-i a í at 9 b

MefĶûlü fâĶilâtü mefâĶîlü fâĶilün

233 Y Rab ger emrüñolsa bulur mürdeler ay t ükmüñledür ki her dem irer mürdeye ay t

234 İy p d-ş h-ı bí-bedel ü bí-miśl ü bí-nažír108 Kimdür ki ola v ıf-ı all l-i müşkil t

235 ikmet senüñdür oldu ınabu amu milk109

Kimisi ehl-i deyr ü kimi š lib-i al t

107Yazmada: küst

.

(29)

236 Ma ūd sensin öñde olan ol niy zdan

Arada bir bah ne-durur L t-ıla Men t

237 İy ni‛-i an yi‛-i env ‛-ı bí- ıy s VĶiy mübdi‛-i bed yi‛-i ebd ‛-ı mümkin t

238 źf‛ l-i ma fíyo saña ma‛lūmdur amu Bu ‛a l u nefse itdügi ayr t ı seyyi’ t

239 andır zül l-i ra metüñe ullaruñ amu oma ki ahruñ teşinde yanalar ‛u t110

240 Ma fūr ıl çü fevt ola benden Güv hí111 Anuñ a ı112ki ılduñ anı fa

r-ı113k yin t

El-Mev‛iže

MefâĶîlün mefâĶîlün feĶûlün 241 İl hí ullaruñ ger-çi ço ‛ í114

Ki her dem biñ biñ iderler ma‛ í

242 Velí yo dur benüm gibi güneh-k r

Siyeh-rūy u siyeh-ba t u siyeh-k r

243 İşümdür d yim ef‛ l-i me mūm Źegül midür ne disem saña ma‛lūm

244 Olan a‛m l içün ullaruña farż

Bilimezem ne ılam šapuña ‛arż

245 Tek sül-píşem itmekde ‛ib det aš dan115 ıluram cehd ü riy ż

et116

110Mısranın vezni bozuk.

111Mısranın vezni bozuk. 112

Yazmada: a ı.

113

Yazmada: fa r-ı.

114Yazmada “ İl hí ger

-çi ullaruñ ço ‛ í” şeklinde yazılmış, ilgili kelimelerin altına takdim tehir olduğuna dair işaret

(30)

246 Yilerem her urı f sid hevesde Sez -v r-u ‛it bem her nefesde 10 a

247 Riy lar ‛arż iderem al a d yim Benem ya‛ní al iyyetde yim

248 Gören dir šaşumı í-‛abd-i li Źerūnı bilmez oldu umı š li

249 Benüm itdüklerüme göredür sır a yirdür aší’ t u keb yir

250 ‛Acebdür irmez itdükde şe vet Niçelere benüm ucumdan fet

251 İl hí adden aşmışdur ünūbum Ne ılaydum ‛ay n olsa ‛uyūbum

252 Oturdı al -ı ‛ lem bí-teva uf amu atlümeš lib bí-tekellüf

253 Hez r n şükr117kim mestūr idersin Bu am-gín göñlümi mesrūr idersin

254 Çi-ger yo ben yüzi arada in f Senüñ píşen-durur her g h elšaf

255 Bu yüzler arasıdur baña l yı ılursın sen olanı saña l yı

256 İl hí ger gün humdur fir v n amusın itmezin biĶl- a dı ş d n

115

Yazmada: aš dan.

116

Yazmada: riy ret.

(31)

257 Bilürsin ekśerinde ıżšır rum118 Ki degüldür elümde i tiy rum

258 İdüben nefs-i şer kibr-ile el bir av lemdür müd m iblís-i şirrír

259 Zebūn u ‛ cizem bí-ç reyem gey Ne ılam nĶeyleyem v reyem gey

260 Niçe kim eylerem dürlü müd r Bulımazam al a híç ç ra

261 Añuban dürlü dürlü her gün hum Źa ılur ‛a lum artar her gün hum 10 b

262 Bu fikrüñ kim varuram ‛ lemine Ki niçe geçmezem a‛r-ı zemíne

263 Mülevveś itdügümçün t içü šaş ‛Acebdür n -geh n olmadu um šaş

264 amular eger-çi yirmeyüp yir119 abūl ide mi bilmezem beni yir

265 Baña m nendi ‛ í illet içre

Bulunmaz yetmiş iki millet içre

266 al yı opıca ma şerde bí- ad ‛Aceb an ı gürūh içre olam ‛ad

267 Mekr-i120bí- ad ılam amulardan evvel121

118Yazmada: ıžšır

r.

119Mısranın vezni bozuk.

(32)

ılalar meskenimi derk-i esfel

268 Bu oldu laruma göre mu ayyed Ma allüm anda alma dur mü’ebbed

269 Źirí başuma divşürmedüm hūş122 am-ıenc mı eyledüm fer mūş

270 İnandum dehre itdükçe taba bu 123 oñın‛a l-ıla ılmadum tefa u

271 Sürūrına anuñ ma rūr oldum użūr-ı iretde dūr oldum

272 Geçürdüm c na dolmış kibr ü kíni Fes d t-ıla ‛ömr-i nazenini

273 Kim oldı-y-ısa ı l uma v ‛iž źśer itmedi albüme mev ‛iž

274 Baña beñzer kim ola ez-dil ü dest Ki almış mıdur uşz r u tehí-dest

275 Var-ısa kimde varlu az eger ço Benüm yo lu dan artu varlu um yo

276 İl hí bunca ‛i y n-ıla bí- ad

Teveccüh saña ıldum eyleme red

11 a

277 Eger-çi bí-edeplük iderem ço Girü sensin pen hum kimsenem yo 278 uluñ kimi ola anından özge

Kime yalvara sulš nından özge

122

Yazmada: ūş.

(33)

279 Bilürsin sen amu ef‛ l u lüm Šapuñadur be-her- libtih lüm

280 Bilürsin çün o undı124‛ limüĶs-sır użūrı š atimi nefs-i c bir

281 Başumdan aşdı gird b-ı ma‛ í źlüm al lušfuñ-ıla vir al ı 282 Olupdur üstüme şeyš n musallaš

Meded ılmaz iseñ aldum mu abbaš125

283 ‛İn yet eyle kim ol düşmen-i dín İde aš‛uĶl-metínidürlü tel ín

284 Nu ūset virme baña benlüg-ile Sa‛ det ıl müyesser senlüg-ile

285 oma yínesinde albümüñ p s Ki t memnū‛ ola vesv s-ı ann s126

286 Gider ta lídümi ta í e irgür aš lu127c numı tevfí e irgür

287 uluñam görme az unlu a l yı Źerūnum pür ıl env r-ı a yı

288 Sözümi ayrı ılma olmasun ū Müd m ill ki y All hu y Hū

289 Dem-i irde ím nı refí it Źilüme ikr-i ur’ nĶı refí it

124

Yazmada: o undı y .

125

Yazmada: mu abbaš

126

Yazmada: ann s.

(34)

290 Źeh numdan getür ím n u tevbe Müyesser eyle isti f r u tevbe

291 SuĶ l-i abrde128dilüm şaşurma Cev ba gelicek bilüm şaşırma 11 b

292 İrecek va tdeyarın mel met Lašíf-i lušfuñ ile ıl sel met

293 Yüzümüñ arasın mestūr eyle Şikeste bendeñem ma fūr eyle

294 Eger-çi pür-gün ham ılma merdūd abíbüñ zümresîle eyle ma‛dūd

295 Olasın ‛adl içün y Rab çü żí amu a mumı129 ıl fażluñla r żí

296 Ve-ger-ní sen mu‛ín olmazsan ol dem Hez r ise zeb num ola ebkem

297 użūrında çi-ger eksiklügüm ço Şükür kim senden artu[ ] bir bilür yo

298 İdüp šoldurma yanmış ba rumı baş Źa ılarabu eksiklüklerüm f ş

299 Baña bildür hemín cümle sırumı130 unulup o udu da defterimi

300 ac let pes degül mi an atında ‛U ūbet bendeye sulš n atında

128

Yazmada: abirde.

129

Yazmada: a mumı.

(35)

301 İrişdüginde míz n üzre nevbet Gün hum kaffesine virme śı let

302 Geçer iken ır šı emrüñ ile

Ira it i tiy šı emrüñ ile

303 İrişdür n ra olmadın iş ret iš b-ı131 irci

‛í

ile beş ret

304 Šapuñdan derdlü c num anı ister Ma ma‛l ’-i ‛illiyyínde göster

305 ıl anda ullaruñ oldu da af af Tecell -yı cem lüñe müşerref

306 İl hí mücrimem eksüklügüm ço Saña l yı elümdebir ‛amel yo 12 a

307 Hez r ndur gün hum ger-çi der-sır Şükür aña ki bilürem seni bir

308 Ne deñlü yolum u radısa arra Ümí üm dutmışam fażluñla birre132

309 Ne diyem öldür ü dirgür uluñam Muší‛em a lad ugüldür uluñam

310 źlinde ger ya ın eyle gerek dūr Ne sözi var olanuñ ‛abd-i me’mūr

Şi‛r-i İl hí Be-Güv híRa metuĶll hi ‛Aleyh Ra meten V si‛aten FâĶilâtün fâĶilâtün fâĶilâtün fâĶilün

311 Y İl hí eylemişem ço aš 133 senden meded

131

Yazmada: aš b-ı.

132

Yazmada: bire.

(36)

Y aní apuña geldüm ben saña senden meded

312 Rū-siy h uşerm-s ram od saña ma‛lūm-durur

Der-geh-i a‛l ña ıldum iltic senden meded

313 Ž hir eger š ‛at itdüm b šınum dolar fes d Ź yim píşem-durur zer u riy senden meded

314 Geçdi ‛ömr-i n zenínüm sehv-ile bí-i‛tib r aldum olmazsa elíl ü mübtel senden meded

315 Senden ayırdı felek benlük dilerem senlüge

Bende benlük oma ı undum saña senden meded

316 ēiyeĶl- c tsın çün-kim mün c t ehline134 İy ‛u ta dest-gír ü reh-nüm senden meded

317 Nefsi ma lūb-ı aš 135-píşe Güv hí uluñam P diş hum umaram ‛afv u ‛aš senden meded

Mün c t136

Der Šaleb-i Ma firet MefâĶîlün mefâĶîlün feĶûlün 318 ud y 137 ıd -ıla šutan saña yüz

Görür elš fuñı biñ biñ ü yüz yüz

319 atıñda híç kesmemdū ume mūm Źa ı dutmış degül ma būn uma rūm 12 b

320 Çü nefsüm bende aldı beni bende

Dilemezem ki olam aña bende

321 uluñam götürüp rūy-ısiy hum

134

Yazmada: ehliñe.

135

Yazmada: aš .

136Yazmada: mün

c t-ı.

(37)

apuña geldüm üşte p diş hum

322 Zebūn u ‛ cizem merdūd ılma

Dem-i irde n -ma mūd ılma

323 İl hí t-ı p küñ ‛izzetîçün Ulu biñ bir ıf tuñ ‛izzetîçün

324 Cel l-i l -yez lüñ ürmetîçün Kem l-i bí-zev lüñ ürmetîçün

325 Her arada celí udretlerüñçün ‛A ıl irmez afí ikmetlerüñçün

326 Niy z u n zı a ı enbiy nuñ Źerūnır zı a ı evliy nuñ

ażret-i dem ‛AleyhiĶs-sel m MefâĶîlün mefâĶîlün feĶûlün 327 Anuñ a ı ki amulardan evvel

il fet mesnedinde ılduñ ekmel

328 Buyurduñ gelüben fiĶl- l vecde Mel Ķik itdiler pes[ amu] secde

Hażret-i Nū ‛AleyhiĶs-sel m MefâĶîlün mefâĶîlün feĶûlün 329 Anuñ a ı ki šūf n-ıla yek-ser

Hel k eyledüñ a‛d sın ser- -ser

ażret-i İdrís ‛AleyhiĶs-sel m MefâĶîlün mefâĶîlün feĶûlün 330 Anuñ a ı ki virüpdürlü k mın

amudan öñbehişt itdüñ makamın

(38)

13 a MefâĶîlün mefâĶîlün feĶûlün

331 Anuñ a ı ki emrüñ-ile teş Gül-ist n oldı aña ūb [u] dil-keş

ażret-i Mū ‛AleyhiĶs-sel m MefâĶîlün mefâĶîlün feĶûlün

332 Anuñ a ı ki a mın138a aritdüñ

Yed-i beyż ‛a sın ejder itdüñ

ażret-i ‛Ìs ‛AleyhiĶs-sel m MefâĶîlün mefâĶîlün feĶûlün 333 Anuñ a ı ki buyurduñ mu‛ayyen

Aña çar -ı139çih rüm üzre mesken

ażret-i SeyyidüĶl-mürselín ‛AleyhiĶs-sel m MefâĶîlün mefâĶîlün feĶûlün

334 Anuñ a ı ki sulš n-ı güzíndür Şefí‛üĶl- al

ı

fa rüĶl-mürselíndür

335 abíbüñdür ki anı ekmel itdüñ Cemí‛-i enbiy dan efēal itdüñ

336 Bu gün bunda anuñçun mücteb dur Ki yarın ib-i t c u liv dur

337 Aña gönderdügün ur’ n a îçun140 Aña bildürdügün ím n a îçun

338 Anuñ ol nūr-ı Bur Ķı a îçun141

138

Yazmada: a mın.

139Yazmada: çar

-ı.

140

Yazmada “ a îçun” olduğu hâlde vezin gereği 337, 338, 339, 340, 356, 358, 359, 361, 362, 375. beyitlerdeki

bu ifade “ a îçun” şeklinde alındı.

141Yazmada,

Anuñ ol nūr-ı Bur Ķı a îçun

(39)

Anuñ esr r-ı mi‛r cı a îçun

339 Liv ’üĶl- amd u hem t cı a îçun Šapuña rū -ı müşt ı a îçun

340 Anuñ evl dı etb ‛ı142 a îçun Anuñ ezv cı eşy ‛ı143 a îçun

ażret-i źbū BekrüĶ -ıddí RaēıyaĶll hu‛Anh MefâĶîlün mefâĶîlün feĶûlün

341 Anuñ a ı ki ıd -ı bí-riy dur Güzín-i ç rıy r-ı Mu šaf Ķdur 13 b

ażret-i ‛ÖmerüĶl-F rū RaēıyaĶll hu ‛Anh MefâĶîlün mefâĶîlün feĶûlün

342 Anuñ a ı ki k r itmezdi iblís açardı s yesinden l -büd iblís

ażret-i ‛Ośm n Bin ‛Aff n RaēıyaĶll hu ‛Anh MefâĶîlün mefâĶîlün feĶûlün

343 Anuñ a ı ki iĶn-nūreyn idi ol ay ’ü ma‛rifetle zeyn idi ol

ażret-i ‛Alí RaēıyaĶll hu ‛Anh KerremaĶll hu Vechehū MefâĶîlün mefâĶîlün feĶûlün

344 Anuñ a ı ki y d oldu da ol ş h

Diyen işiden o ur kerremaĶll h

Anuñ esr r-ı mi‛r cı a îçun

Šapuña rū -ı müşt ı a îçun

şeklinde geçen 338. beyitin ikinci mısrası ile 339. beyitin ilk mısrasının -anlam ve yazmadaki işaret dolayısıyla- yeri

değiştirilmiştir. 142

Yazmada: eyt ’ı.

(40)

345 Anuñ cūdıse sı a ı içün Anuñ biñ biñ az sı a ı içün

ażret-i İm m asan RaēıyaĶll hu ‛Anh MefâĶîlün mefâĶîlün feĶûlün

346 Anuñ a ı ki anuñ a mı144 til İçürdi bí-am n zehr-i hel hil

ażret-i üseyin-i Şehíd-i Źeşt-i Kerbel MefâĶîlün mefâĶîlün feĶûlün

347 Anuñ a ı ki deşt-i Kerbel Ķda Şehíd olup alup bend-i bel da

348 O yolda c n viren ‛uşş a ı Göñüllerindeki eşv a ı

349 amu tekmil-i nefs idenler içün Šarí -ır stda gidenler içün

350 a í at silkine s likler içün Ma‛ rif milkine m likler içün

351 u ū 145ol velíler n mud rı a -ı146RūmĶuñ ki oldur ifti rı147 14 a

352 Egilüp buldu îçun c y-ı a‛l ud vendg r148

dinmekle o Mevl

353 Anuñ ra s u sem ‛ u şev ı a ı

144

Yazmada: a mı.

145

Yazmada: uū .

146Yazmada: “

a -ı.

147

Yazmada: ifti rı.

(41)

‛İb detde af ’ü ev ı a ı

354 Rumūz-ı MeśnevíĶsi a ı içün ‛Ulūm-ı ma‛nevísi a ı içün

355 Šarí at ehlinüñ esr rı a ı Şerí‛at avminüñ i r rı a ı

356 Feleklerde mu arrebler149 a îçun Zemín üzre müĶeddebler a îçun

357 Mu‛all vü münevver ‛arşuñ içün Mücell vü müzeyyen ferşüñiçün

358 Müşerref beyt-i ma‛mūr[uñ] a îçun Mu aff ba r-ı mescūruñ a îçun

359 Šo uz b vü c n emrüñle mevlūd a îçun kim bilürler seni ma‛būd

360 Yedi šamudaki heybetler içün Sekiz cennetdeki ni‛metler içün

361 On iki burc heft a ter a îçun

Yedi ba r u yedi kişver a îçun

362 Mušahhar Ka‛be-i a‛žam a îçun af vü Merve vü Zemzem a îçun

363 al š u avm u adr u ‛ıyd a ı Şeb u rūz u meh ü urşíd a ı

364 Ulı ša lar yazılar a ı içün amu başlarda yazılar a îçun

(42)

365 Göñül ‛ış uña ba layanlar içün aš dan i tir z150idenler içün

366 Niy z-ı ‛ şı n içün se er-g h af -yı dı n içün se er-g h 14 b

367 Şerí‛at ehl[i] pír-i ma‛nevíler a ı151kim bí

-riy dur ol avíler

368 Bel da mübtel lar a ı içün źsír-i bí- aš lar152 a ı içün

369 aríb olanlaruñ ba rı başîçun Yetím olanlaruñ gözi yaşîçun

370 Źiy rına aríbüñ asretîçün Boyın egen yetímüñ mi netîçün

371 arañu gūşelerde aluban153z r Olanlar a îçun urbetde bím r

372 Aya larda belürsiz154 sinler içün Añılmaz kimsesiz miskínler155içün

373 Reh-i acca giden yaya lariçün Baş açı lar yalın aya lar içün

374 az da dürüşenler c nı içün Şeh detle düşenler anı içün

150

Yazmada: i tir z.

151

Yazmada: a ı.

152 Yazmada: bí- aš lar. 153

Yazmada: uluban.

154Yazmada: belürsin. 155

(43)

375 Fi n-u ‛ şı u dı a îçun Aña her m Ķil ü müşfi a îçun

376 Cem l-i ūblar156 a ı kim anı Nedür ib-nažar bilür nih nı

377 Anuñla albe düşen let içün Anuñla rū a iren r at içün

378 İl hí göriciler157 udretüñi Añan a Ķı derūní ikmetüñi

379 İl hí bí-güm n a a lu îçun Her işde f ‛il-i mušla lu îçun

380 İl hí seni bir bilenler içün Sücūd u amdüñi ılanlar içün

381 ünūbını158cemí‛-i ümmetinüñ Ba ışla fa r-ı159‛ lem ażretinüñ 15 a

382 Güv hí rū-siy huñ şöyle kim ol Bu uluñ kem-teridür kemlügi ol

383 Çi-ger getürmişüz yüz uyına od anísin bir bölük yo sullaruz od

Şi‛r-i a í at

FâĶilâtün fâĶilâtün fâĶilâtün fâĶilün

384 Saña ı ındum ud y 160

neccin mimm ne f

161

156

Yazmada: ūblar.

157Yazmada: göriciler ol. 158

Yazmada: ünūbuñı.

159

Yazmada: fa r-ı.

(44)

źylemişüz ço aš y 162

neccin mimm ne f

385 Senden umarlar meded her g h fery dıres163 Ça rışuban cümle eşy

neccin mimm ne f

386 Der-geh-i a‛l ña ıldu iltic senden meded ullaruña p diş h

neccin mimm ne f

387 il‛atümüz ıl dem-i irde ím n kisvetin İdüben ikrüñle gūy

neccin mimm ne f

388 Fażluñ iledür rec muz heybetüñle iricek teş-i dūza šalažží

neccin mimm ne f

389 Yüzümüz arasına alma użūrında bu gün İrdüginde rūz-ı ferd

neccin mimm ne f

390 Yüz saña dutup budur ikr-i Güv hí y İl h dir Perverdig r

neccin mimm ne f

El-Mev‛iže

MefâĶîlün mefâĶîlün feĶûlün 391 Açun iy dostlar gözlerüñüzi Yitürmeñ aflete özlerüñüzi

392 ubūratopra uñuz çekmez iken ayuruñ geregi gerekmez iken

393 Yara -ıla oluñ kim yig[i]rekdür Bilün her gün yara bir gün gerekdür

394 amu nefseirişür ‛ ıbet mevt

161

Şi’r-i a íkat’te geçen “ne f ” kelimesi yazmada hı harfi ile yazılmıştır.

162

Yazmada: aš y .

(45)

Gerek kişi yara da olmadın fevt 15 b

395 Źürişüp yı lınuñher ma‛ iyetde Çü vardur fil olmañ iretde

396 Benüm gibi hemíşe illet-ile Geçürmeñ‛ömrüñüzi aflet-ile

397 Ne sūd itdüm ben olma -ıla fil aš lar164eyledüm c numda ıl165

398 ‛Amel yo almışam yüz arasîla Oñulmaz derdlü yürek yarasîla

399 Ümí üm lušfınadur a Ķuñ anca

Ve-ger-ní bir siyeh-rūyam mu a a

400 Niçe bir ūrd166u hūya m yil olma Göñül gözine aflet yil167olma

401 Öleceksiz ölecek uyanuñ h y Bu afletler size didürmedin vay

402 Utanuñ utanaca sız mu a a Şu dem kim ola żí ażret-i a

403 anı emri ud -yı168bí-zev lüñ anı şer‛i abíb-i üĶl-cel lüñ

404 Bu n - a işlerüñ p y nı yo mı Fes d t itmenüñ oranı yo mı

164

Yazmada: aš lar.

165

Yazmada: íl.

166

Yazmada: ūrd.

167

Yazmada: yil.

(46)

405 Ne içün eylemezsiz169 albüñüz f Źegül midür yarusı dínüñ in f

406 Bilürsiz ‛ ıbet bu yir sizi yir Ölecek c na gerek yataca yir

407 Źirer ‛a lı olan başına u ı Ki yo dur soñ peşím nlu da a ı

408 Źegül d rüĶl-be düny -yı f ní Mu alled170kim alupdur bunda f ní

409 Bilişlük virene bí-g nedür bu onan göçer müs fir- nedür bu 16 a

410 Gelenler bunda ş d n u fera -n k Giderler ‛ ıbet ma zūn u am-n k

411 Gör imdi biñ yaşayana bu düny İki apulı_ev içi šolı av

412 Girüp bir apudan çı dı birinden Birisi girdi vü çı dı birinden

413 Niçeler bunda alam andı b í

Muv fı 171düşmedi dehr ittif í

414 Niçeler milki anurken cih nı Cih n fikrinde n -g h virdi c nı

415 Niçeler ço diy rı_itmişken b d

Tozatdıaz zem nda kini b d

169

Yazmada: eylemezsin.

170

Yazmada: mu alled.

(47)

416 Niçeler l fiderken salšanata Yüz urdı yire ir meskenete

417 Niçeler šayanurken niçesine ataşdı dest-i mevt iskencesine

418 İderler niçeler yarına tedbír Bu gün re’yini bozar emr-i ta dír

419 Cih nda ger-çi kim ib-šaleb ço Be -yı ‛ömre líkin bir sebeb yo

420 źger bulsa meded ükm issi sulš n źbed alaydı ‛ lemde Süleym n

421 źger olunsa derm n ikmetine Sefer ılmazdı Lo m n asret-ile

422 źger alınsa üsn-ile mu alled alaydı Yūsuf-ı Ken‛ n mü’ebbed

423 źger odšursa mušavvel ‛ömr-i Nū 172 Cih ndan gitmeyeydi ażret-i Nū

424 źger bunda be bulsa dil- ver Be ı límine göçmezdi aydar

16 b

425 alanın oyalum iy ehl-i ayret173 Źegül mi fa r-ı174‛ lem mevti ‛ibret

426 abíbuĶll hĶa almadı çü düny

172Mısranın vezni bozuk.

173

Yazmada: ayret.

(48)

Ne cet y da gelmek ayr-ı eşy

427 Źükedend nesin almış degüldür Gidenler ol yola gelmiş degüldür

428 Gider l -büd gelen amu bu d ra Yazulmışda yoyulmış yo ne ç re

429 Kişi otursa heft ı límeş h ol Olısar ‛ ıbet k-i siy h ol

430 Źiyenler bir zem n ş h-ı cih nam Ça ırur şimdi k içre yalanam

431 Olanlar ‛ leme bir va t sulš n alupdur şimdi aya larda bí-c n

432 Ba ılan ara šopra her ademde źmír-idi serír-i mu teremde

433 Toza tozlar yil öñince hav da Ki ikmet-d n-ıdı aff-ı af da

434 Olan vír neye bay uşa mesken Ser y-ı S m idi y a r-ı Behmen

435 Bey b nlar da gelmez idi dile Ne ş hlar şehri idi kim ne bile

436 Kimüñ aldı elini çar -ı175 add r Ki ir almadı aya lara z r

437 Kimüñ güldi bu gün yüzine yüz176 Ki yarın bí-sebeb döndermedi yüz

175Yazmada: çar

-ı.

(49)

438 Kimüñ urdı başına efser i t c Ki t ki itmedi ma hūr umu t c

439 Kimüñ çı ardı i‛z z-ıla ta ta177 Ki ta tın178yı uban almadı ta t

e179

17 a

440 Kime virdi Firūdūn-ı felek-ta t180

Ki itmedi181zemín içre siyeh-ba t182

441 Kimi ıldı amer-çehre meh-efser Ki alup efserin omadı bí-ser 442 Kimi eyledi Cimşíd-i cih n-d r

Ki ir olmadı aña cih n d r

443 Kimi eyledi a an-ı cih n-gír Ki dest urmadı aña mevt-i c n-gír

444 Kimi eyledi Keyk vus-u pírūz Ki omadı arañu sinde bí-rūz

445 Gerek Kisrí gerek Fa fūrı ay er Gerek Ź r b u Ź r vü Sikender

446 Źükeli çekdiler ahr-ı sipihri183

Birine olmadı bir erre mihri

447 Źürişüp bulmadılar devlet-ile źcel def‛ineç re şevket-ile

177

Yazmada: ta ta.

178

Yazmada: ta tın.

179

Yazmada: ta te.

180 Yazmada: ta t. 181Yazmada: atımadı. 182

Yazmada: ba t.

183

(50)

448 Gelenler geçdi vü onan göçdi184 Çi-ger ‛an lar-ıdıbir bir uçdı

449 Źutımaz bir kişi d yim cih nı KĶolur her p diş huñ bir zem nı

450 źger her bir kişinüñ devri vardur Źegül b í o devrüñ avri vardur

451 Çü ir düşiser aya a her baş Gerekmez aflet demde arındaş185

452 Zem n irte inanmañ siz zem na

Olavuz gelmemiş gibicih na

453 Źem ola bozıluban peykerümüz Bizüm da ı dürile defterümüz

454 Dem ola fikr iderken az u ger ço Gide ol yola kim gelmeklügi yo 17 b

455 Cih nda kimse b í almamışdur Gelenler bunda šut kim gelmemişdür

456 Bu eşy a ına buyurdı li 186 Odur b í kim oldur milke m lik

Şi‛r-i a í at

FâĶilâtün fâĶilâtün fâĶilâtün fâĶilün

457 Görmişüz anca ıl ‛187 u şehr-ü zíb lar ar b Olmış içinde ‛im retler kelís lar ar b

184Mısranın vezni bozuk.

185Yazmada: karandaş. 186

Yazmada: h lik.

(51)

458 MüĶmin ü k fir midür iblerinden yo niş n Görinür anca hemín š -u mu‛all lar ar b

459 k olup yatur niçe S m u Sikenderler elíl Ša ılup olmış hez r n milk-ü d r lar ar b

460 İy müna aş- neler ma rūra aldanma a ın Na şı ço dur dehrüñ amm cümle meĶv lar ar b

461 Kimseler bilmez ki niçe şehlerüñ ś rıdur

Var bey b nlarda ço a r-u dil- r lar ar b

462 Bí-be düny yı n d nlar-durur ma‛mūr iden

Milk-i düny yı bilür ‛a l issi d n lar ar b

463 Virme göñül milk-i f niye Güv hí ‛ ıbet Çün olur būm-u ve ya c y-ı a‛l lar ar b

El-Mev‛iže

MefâĶîlün mefâĶîlün feĶûlün 464 Gelüñ götürelüm188iy ‛ şık n el

ılalum ibtid derd-ile evvel

465 Ki ol all -ı ma lū t-ı elv n Źüşenler destegíri yüce sulš n

466 Źükelinüñ bilen göñlinde r zın amunuñ işiden dürlü v zın189

467 ılan derm nunı her derdümendüñ Viren ma ūdunı her müstemendüñ 18 a

468 Kerím ü d fi‛üĶl-‛ h t

ı

All h aniyy [ü] ēiyüĶl- c t

ı

All h

188Yazmada: getürelüm.

(52)

469 Źükeli ullarınuñ evvel ir Sem ’ ü arżda pinh n už hir

470 Rıż sından cü ılmama -ıçun elíl ü mübtel ılmama -ıçun

471 Müd m itmek içün ol ayy u d n amusın şükr ü ikr-ile gūy 190

472 Źa ı ol zübde-i cümle al yı ünūb emr żına ūst d-u ı 191

473 Ris let ta tına192ş h-ı mükerrem Nübüvvet milkine su[l]š n-ı a‛žam

474 abíbuĶll hı fa r-ı enbiy nuñ Şefí‛ü evliy vü a fiy nuñ

475 Sa‛ detlü mušahhar rū ı193 içün Mu‛all vü münevver rū ı194içün

476 Mükerrem c nlar içün kim mu a a

Olup dur[ur] arí -ıra met-i a

477 Źa ı erv ı içün ç rıy ruñ il fet mesnedinden ol kib ruñ

478 Cemí‛-i enbiy erv ı içün Cemí‛-i evliy erv ı içün

479 Cemí‛-i mürşid-ü k miller içün a í í ‛ilm-ile ‛ miller içün

190Mısranın vezni bozuk.

191

Yazmada: ı .

192

Yazmada: ta tına.

193

Yazmada: rū ı.

(53)

480 u ū 195ol velíler p diş hı

Vel yet196ta tınuñ197 hib-kül hı

481 Ma l tında derc olan ‛ulūmı

Ki oldur ażret-i Monl -yı198Rūmí

482 Rev n-ı199p ki içün ol hüm muñ Civ r-ı a Ķda ol ‛ lí-ma muñ 18 b

483 Źa ı ‛adl üzre yim c numuzuñ Sel metlügi_içün sulš numuzuñ

484 Bulup dehrinde İsl mehli uvvet źbed olma -ıçun küff ra mi net

485 Ve ol amu düşenler destegíri

Yaradan her a íri vü kebíri

486 abíb-i ażret-i fa r-ı cih nuñ Ne kim var ümmetleridür200anuñ201

487 Geçenler içün ra met itmek içün202 Mek nlarunıcennet ılma -ıçun

488 Virüp b ílerine ‛ömr-i v fir Hem ím n-ıla göndermekçün ir

489 amuların idüp ayrıy dın203

195

Yazmada: uū .

196

Kelimenin ilk hecesi hem üstünle hem de esre ile harekelenmiştir.

197

Yazmada: ta tınuñ.

198 Yazmada: Manl Ķ. 199

Yazmada: rev ñ-ı.

200Yazmada “ümmet” kelimesinin imlası asli şeklinden farklıdır: ﺕﻤﻭ 201Mısranın vezni bozuk.

(54)

Müyesser ılma -ıçun her mur dın

490 Şif virmeklu -ıçun astelere204 źnín üża‛f-ıla hestelere

491 al itmekçün olanları pende Źa ı düşenleri ahr-ıla bende

492 amu medyūnı ş d n itmek içün źd ’-üdeyni s n itmek içün

493 aríb olanları ya ınu ıra Vašanlarına irgürmek içün a

494 avuşdurma -ıçun bí-derd ü mi net Olanları biri birine asret

495 Çü anlardan ki ola ayrıpíşe Ira dutma -ıçun mevti hemíşe

496 Ged almama içünpírlükde Zebūn itmemek içün mírlükde

497 Biz eksiklü ‛ib dındao ma‛būd Müd m olma -ıçun r żí vü oşnūd205 19 a

498 amumuz a lama çun her bel dan oru büht n u görünmez aż dan

499 źmín olma içün şeyš n şerinden206 O díndüşmeninüñ elv n şerinden207

500 Cesedden dūridicek c numuzı

204 Yazmada: astelere.

205

Yazmada: oşnūd.

(55)

Refí itmek içün ím numuzı

501 amu dín diregi ‛ limler içün Źiy r-ı şer‛e ol kimler içün

502 Yine zinde ılıca udretîle oparma çun abíbi ümmetîle208

503 Źürişenler içün š ‛atde her g h Ça ıranlar içün derd-ile All h

504 an ‛atle geçen dervíşler içün Ged vü bí-kes ü bí- víşler içün

505 Güv hí mürde-cism ü aste-209c nuñ Źu‛ ya rū -ı mu t cına anuñ

506 Ol ulular içün kim ço zem nlar

Olup dururlar üst dumuz210 anlar

507 Źa ı b ’ü m erlerümüzçün Hem evl d u bür erlerümüzçün

508 amu geçmişlerümüz rū ı içün onup göçmişlerümüz rū ı içün

509 Olanlar içün üstümüzde a ı Olanlarçun du‛ nuñ müste a ı

510 Rıż sîçun ud -yı211 bí-zev lüñ

208Yazmada “ümmet” kelimesinin imlası asli şeklinden farklıdır: ﻤﻭ

209

Yazmada: aste.

210

Yazmada: ūst dumuz.

(56)

Kerím ü üĶl-cel l-i l -yez lüñ

511 ılanlar el götürüben du‛ yı İki ‛ lemde görmesün bel yı

512 Źu‛ dan oñra hem bulsun sa‛ det Getüren fa r-ı212 kevneyne213 alav t 19 b

513 Bi- amdiĶll h irişdi ‛avn-i dir Ki oldı bu T

ażarru‛

-

n me

ir

514 Bu bir genc-i il hídür ser- -ser Zihí devlet kime oldı müyesser

515 Bu dürc içinde olan dürleri derc Gerekdür cevheri itmeklüge arc

516 Ne bilsün bu cev hir ıymetüni Seven düny -yı f ní ziynetüni

517 aríd r olan oldur bu met ‛a Ki gire avt-ı ‛u b dan sem ‛a

518 Eger-çi nažm-ı nesríndür bu n me Źegüldür le eti mu ta ‛av ma

519 Velí şeksüz bu eby t-ı oş-üslūb Olısar ehline düşdükçe mer ūb

520 Sebeb bu oldı bu nažm-ı bedí‛e

Ki idüm214mübtel ef‛ l-i şení‛e215

521 İderdüm rūz u şeb dürlü ašíĶ t216

212

Yazmada: fa r-ı.

213

Yazmada: kevnine.

214

Yazmada: idem.

Referências

Documentos relacionados

Hasan KÖKSAL, Battalnâmelerde Tip ve Motif Yap ı s ı , Kültür ve Turizm Bakanl ığı yay., Ankara 1984; Necati DEM İ R, Dâni ş mend-nâme, Part One, (Critical Edition),

Lala Mustafa PaĢa‟nın vefasızlığı bahanesiye Kırım‟a geri dönen Mehmed Giray‟ın bu tavrını affetmemiĢ olan Osman PaĢa, samimiyetine ve dürüstlüğüne inanmadığı

1991 tarihli Ders Geçme ve Kredi Sistemine uygun olarak hazırlanmıĢ olan öğretim programında Türk Dili ve Edebiyatı dersleri, Edebiyat, Türk Dili ve Kompozisyon

(âkim olan dili ve azınlık dilini de konuşan birey farklı dilleri konuşan anne ve babaya sahipse çocuğun iki dil edinimi eş zamanlı bir edinimdir. Art zamanlı

Bir tasarım eğitimi olan moda ve tekstil tasarımı eğitiminde sosyal algı ve psikoloji bağlamında doğru ve etkin şekilde tasarım öğe ve ilkelerinin kavratıldığı

yüzyıl Osmanlı toplumunun en önemli özelliği olan eğlence hayatı düĢkünlüğü ile ilgili eğlence mekânları, bu mekânların özellikleri ve mimari yapıları,

DDG ile mitral annuler septal ve lateral bazal duvarları ile inferiyor ve anteriyor ba - zal duvarından elde edilen Em velositesi KYA olan grupta kontrol grubuna göre anlamlı

NSAİİ(Aspirin) veya fraksiyone olmayan heparin (sc-subkütan) kullanan hastalarda nöroaksiyal anestezi öncesi ve sonrası herhangi bir sorun olmayacağı, fraksiyone olmayan