Dorivaldo da Silva Raupp
1*, Ricardo Antônio Ayub
2, Maria Cecília Manfre do Amaral
3,
Audrei Nisio Giebeluka Dabul
3, Cleberson Sima
3e Luciane Curtes Porfírio da Silva
41
Departamento de Engenharia de Alimentos, Universidade Estadual de Ponta Grossa, Campus de Uvaranas, Av. Carlos Cavalcanti, 4748, 84030-900, Ponta Grossa, Paraná, Brasil. 2Departamento de Fitotecnia e Fitossanidade, Universidade Estadual de Ponta Grossa, Ponta Grossa, Paraná, Brasil. 3Laboratório de Tecnologia de Alimentos, Universidade Estadual de
Ponta Grossa, Ponta Grossa, Paraná, Brasil. 4Programa de Pós-graduação em Agronomia, Universidade Estadual de Ponta
Grossa, Ponta Grossa, Paraná, Brasil. *Autor para correspondência. E-mail: raupp@uepg.br
! " " # ! " $
# "" ! " "" " % " &$ # #
# " ' " " " " (" ! ) % &$
" # "" ! % &$ "" ! " *+ , - +
# ) " # &$ ! & % . " ! " "
! ! ! " ! "/ ! " " " " #0 ! " 1
" # "0 ! " 1 # # " " " #0 ! "
2 " " # " " " " " " &$ "
# 34 5 " 6 34 5 ) "" "
*+ , - #5 7 ! ! "" ! 7 "
" ! # ! ! ! " 8! " 2 9 " "" "
*+ , - " " " % : " ;< ! "
# # # " " " ! " " 6
< " "" " " " " = =< " " # "
"" *+ , - " " : # ! ! "
> "" " ?" # ! #
! " # !$% @ " A A " " ##, " # ! "5
5 " " # " 5 5 % ! ! " 5 5 A " B5 "
" 5 5, : " 5 "5 #! # ! ! "5 %# ! " 5 " " 5 C "
% ! 5 # ! ! "
5, *+ , - A A ! # 5, C " " C 5 !
," B5 # ! C " "# ! !! C ,"/ "# 5 # " " " ##,0
"# " # ##,0 "# " # ##,
" " ##,0 "# 5 5" %, C # ##, 5 " " ##,
B5 , " . " 34 ! 5 ! ## C %, 6 34 ! 5 " #
5, *+ , - A A ! % # " " B5 "# 5 ! %, 5
" # " C " 5 C5 5 5 ! C " "# 5 "# " 8 5 5"9 B5 5,
*+ , - A A # C " # " " ! ;< C # " " #
5 %, " # " B5 A A ! , # 6 < C 5 !
5, " + # "" " "# " C " = =<
B5 " # " " 5 5 5, *+ , - A A " : ## " #, !
5, !
& '# > 5, A A , " , ! # !
) 8 > 9 ! )
@ " # " " . " "
" " ' " # DD
& E # : "$
"" # "
: ""$ F $ " G
# %
$ 5
"" 8 "" &$ 9
# + , "" "
) ! " !
%# " "
; G " # "
" " " # &$
" # &$ #
' # . " " " &
() ""
" # &$ #
" &$ & "
+ " 8 ;9 # A5 H " 8 69
# &$ #5 # . % "
" " 7 # " #
" &$ % ' I
# "$ " " " "
" "
&$ *+ ,
-! " '
% " ! 8@ A
9 # "" &$
) ' )
" # # ) &$ ! ! "
8G " 9 ) " %
! &$ " # #
' ! ) " ) # "
& " 8 9
4 ## 8 ;9
5 # 8 9
! # # ( #
# #
# " ! " # " " !
"! &$ # &$ ) "
# " " # # " J" "
" " " " "
# " " ! " 5 # "
# # ( &$ '
" # # # J" "
"! &K " % ' " %
! "$ " # " #
" & #
4 " # % #
# " ' L" #5
" &$ 8+ " ;9
! M " # :
# ) &$ #
$ ! # "" !
! ) N " O "
% # # " "
# I #
" % # ) "
" ' #
" &$ " " ""
"! 7 # "" " # &$
&$ &$
" #
? # " # " P # ?
# "" "
" #
""$
# ! & #"
# &$ " " #
4 " ! &$ " I
" !' # #
I #
# Q " ! " ) % #
"" " !' #
" &$
# "" # ' " ! "
" " " # " " " "" "$ ) : "" "
" " !'
" 7 ! # 5 &$ %
&$ " % 8+ ## C"
;9
"" " " " %.
# *+ ,
-$ % # "" ! &$
" # ) &$
"" "
*+ , - "" "" %. % #5
! #5 &$ "
% &$ "" #
I ! ! ! # %
) ! "
" " ""
" ! " *+ , - #5 " R
@ R ) " R " " !
" # "" ! " ! " 8
9 " ' " " " " " "" % &$ ""
% 2 6
" % &$ " "" " !
) > % L B #
R " " S " J" #
R T "" " ! # )
" # &$ ! &
% . " " !' ' 8 : 9
" # # I " " 7 #
" % # ) &$
# "!
# "
&$ 8 9 &$ 8" !'
9 " ! #
34 5 " ) 6 34
" # 8 2 9 N ""
O "" < " "
J : " # " ! " " "
&K " " / 34
5 " 34 34
"" % !
) " "" " " # "
* ! ((
"" " ! " % &$
"" *+ , - " " " "
% " " " ! " ! " "
! )
"
" = A
! "
" ! " ! " "
&$ #
# &$ " / ! "
# " = = < 0 @ ! "
# " " =< 0 4
! " # . " # $
#5
" ! " " # " " ! #
?%# ! " "
= " " # &$ " 5 #
"L &$
# " &$ #
=< 2 J " " ! " !
# " " " " "
" ? # " ! " % &$
! " ! " ! "/ 8 9 ! "
" " " #0 8%9 ! " 1
" # "0 8 9 ! " 1
# # " " " #0 8 9 ! "
2 " # " " " " " #
J" " ! " ! " % ' " "
% . " " ! "
# ! " "
" " " " 8 2 9 . " "
"" "
" ! " "" " " "
! " ! " " " "
" # 8 2 9 . < !
# " I 7 " 8 #
9 $ " B % " "" "
" 2 " "
" " 8 2 9 . " ""
" < ! # "
" "! &$ # &$ #
) " $ " 8 #
= 9 " " " " 5 % "
" ! " "" " %
&$ I 7 " ! " %
# "" " "
" # 5 ( % # " +
# ! " ) # ? # " 8 ;9
# ' " # " &$
N " " '"" O &$ U
# : " &$ N " '"" O
&$ U
V " " " "
" " " " " " # /
1 2 3 4 5 6 7 8 9
Desgostei muitíssimo Desgostei muito Desgostei
Desgostei ligeiramente Nem gostei e nem desgostei Gostei ligeiramente Gostei
Gostei muito Gostei muitíssimo
Sensorial de caqui passa – formas diferentes Aparência
Amostra 1 Amostra 2 Amostra 3 Amostra 4
Sensorial de caqui passa – umidades diferentes Paladar
Amostra 1 Amostra 2
!% + J" # 5 ( % # " "
# &$ " " #
"" ! # #
# &$ I "" ! # !
" "
! " % !
S " ) " ! " !
" # E
# &$ ! "" " ! " !
% "" # # ? ! "
" " " G # " " "
% &$ # 5 7
! " " " "
" " " G " #' " V " #!
> ) 8 =9/ " " ! # I
34 % " " 0 "L# "
" #? " 8 @ :9 " ! (
# " # ) =0 W
( 0 ) # # # "
" # &$ ) 5 L: "L
! #! # ' " " #
: "" #
# &$ ! 8 " 9 # !
) " " #
# # ) !
" # ) " " ! # " " # "
B A , I =<
" ! " *+ , - " " "
! " " 7" " I # &$
" " / "" 0 =
= = # 0 E 8B % #
9 # ! " *+ , - " /
# &$ # "
+,, ""
# . "0 "L# " " #? " ; 6 3@ :0 W 6 6
6 0 ) # # # 6 <
# 0 < 2
+ " 8 ;9 + "
8 9 # "" ! !
% : ) " ) # # #
# 6 < )
# # # " ! " *+ , - " "
# " $ I # &$
! " " " ! " # "
+ " 8 ;9 #
*+ , - # " W = 6 6
P " # " "L# " " #? "
" " # " #
&$ " # " =
3@ : " + " 8 ;9
V 8 9 !
3@ : J" " ! & " "
% ' " " 8 =9 I" &K "
" " # " # " &$ " ! " #
" ! & " "
" # ) "
" ! " # &$ " #
# = < "
&$ 8B % # 9 " ' "
" " &$ " " "" "
*+ , - " " +
! " ! " " " ! " "
< " #
- + 4 ) &$ ! # ! "
*+ , - R T "" J" R 6
T &$
4 '" "
T T T
+
"" 8 9 X
# 8 9 = X= =
H E 8 9 X
4 # &$ " #
= = <
#
" =<
# .
# $
#5
R # ! "
S 8<9
4 # &$ # # # # # .
L# " " #? " 83@ :9 ; 6
W 6 6 6 6
) # # #Y 8<9 6
Y #
!% . R "" " *+ , - < 8 2 9
% " ! ! ! " " R
T "" J" R 6
- . 4 '" " " "" " *+ , - ) "
! " &K " " ! "
" " ! " &$ R T "" J"
R 6
B "
S < 7 R #
T " &$ Y
342 5 Z 6 34 # #
34 # #
342 5 Z 34 # "
T &$ [
342 5 Z 6 34 #
34
342 5 Z 34
Y # &$ " # = < 0 [ # &$ " # . #
$ #5
" " # " # &$ " " # " "" "
" $ " " " + " ; P I
&$ " ! " " " "" "
< 8 2 9 ! " ! "
8+ 9 " # " # ! "
" 8+ 9/
! 7 % " !
! ! " % !
) " # " " # "
" " " " # 8! " 2 90
" ! 7 % " !
! ! " % " "
# " ! 8! " 1 "
# "90
! 7 % = = ; "
$ 5 ! & " '" % "
! " " " ! " ! " " "
! " ! " " #
" " 8! " "
" " #9 # # !
" " " # 8! " 1
# # " " #9 "
1 3 5 7 9
N
o
ta
s
Formas
Médias 8,3 7,1 5,5 4,9
1/8LT 1/4L Metade 1/4T
A
B
C C
4 # " " # $ ! " ≤ =
!% / # &$ " " # " N "" O ! "
! " ! " " <
8 2 9 R T "" J" R 6
* ! +,+
" 8 2 9 ;< $ !
" " # 8+ ;9
# " " $ " "
'" " "" " " "" " " " "L# " " #? " " " ) % "
: " " ! " I $
! " ! " "
# ! 7 " " S
# " ! " ! "
"" 7 : #
"
1
3
5
7
9
N
o
ta
s
U midade (%)
Médias
8,35
8,45
19,7
27,4
A
A
4 # " " # $ ! " ≤ =
!% 0 # &$ " " # " N "" O
" " " 8 2 9 ! " ;< R
T "" J" R 6
H " &K " " # # " # ' " " "$ " " " "
" " ! "
" ! # 8+ ## C" ;9 J"" "
'" " !# %
" " # N : O " %
" 7 " "" " "
# # &$ I " " 7 " &$
$ 5 # &$ "
" " # I" "" "
" " # " # &$ " " # "
"" " )
34 5 " 6 34
5 ) " "" " %
# I # &$ 8B % # + 9
"" # # &$ # # #
8B % # 9 # 8B % # 9 "" "
" "" " # ! " # "
I # ! " I &$ "
&? " " #? " " % !
# J # " " " ! " "" "
" "" *+ , - "" I
"" ! " "" ""
*+ , - " " # " 7 #
: : # ! "
! "
" &K " " "
: " # " " # "
" # " 34 5 "
34 " 34 8B % # 9 ) "" "
*+ , - 7 " " "
" # # "
" # " ! " ! "
&$ 8B % # 9 %
" ) # " ! "
&$ 8B % # 9
B % " : "
# " &$ !
8B % # 9 " # # &$
" 8B % # 9 "" "
" # ) # # &$
# $ ! # .
#5 # 7
" # &$ R "" " " ! " $
! " "" "
B % "" "
" # " ; < # ! #
: # $ ! #
" " " "" "
" !' : # &$ "$
'" " 7 "" "$
" # " ""
" " " " " # "$
# " " # "
"" "
" # " 34 "
# " "" "
I 7 # &K "
# ) &$ $ ! &$
"" % : "
" " +
# I " " "
# ' " " 4 P )
8 9 # ' " " " " "
H % R# " 4
" 6 4 $
" " " G
F R \ ] A% " 5 8 9 "
# &$ "
4# # I 4 = <
? # ! " " .
" " 6 4 .
% : " . F R \
] A% " 5 8 9 # $
&$ #5 #
# &$
" ! " " 6
< " "" " "
" " ;< " " "
+,. ""
" " ; 6 6 =< 8B % # 9
# *+ , - " #
8B % # 9 " " #
% : ; < 8B % # 9
" ! ! &$ " #
" # ;< "
- / @ # & "" "" " Y
*+ , - % &$ "" ! 2
! R T "" J" R 6
Rendimento em caqui passa Umidade do
caqui passa %
Frutos² Fatias frescas
Descartes Caqui passa
dos frutos das fatias
g g % g % %
19,7 28.970,5 21.833,8 24,6 4.843,0 16,7 22,2 27,4 30.273,6 22.247,1 26,5 5.485,2 18,1 24,7
YB / 342 5 Z 6 340 [! " " # &$ # = < $ ? # 8 " &$ 9
H " " % "
"$ " " &$ ! # &
! " % &$
# " " " #
"$ " " " ! " # " ""
! !
" "L# " 8 "" " 9 " ! " B " " # " "L# " "$
" . " " # ) &$ "
" " " % "
" " " " G "
" " # "
< "L# " " " ! " "" "
&$ " #
34 5 " 6 34 5 )
"" " *+ , - #5 7
! ! "" ! 7 "
" ! # ! !
! " 8! " 2 9
" "" " ^+ , ^ "
" " % : " ;< ! "
# # # " "
" ! " " 6
< " "" " "
" " ;< " "
" " = =<
" " # " "" *+ ,
-" -" : # ! ! "
_ @ > R ) "
# &$ " ! " *+ ,
-! " ! " ! " ! "
G` >Ha F >J
` ) / J # %
;
@F 4] GG + " &$ "
8 > 9 " # " ! , F +
; =6 =66
4 FT T 0 PSJVF ` F 4 "
: " " H %
R# " " " " #
&? 4 GTFJ @F V>JVF HJ
JGTJGW FV TFb4 > 4 "
4 "/ S 4H F
4V FHVJ>> R 5,# " " !
A C A A ! "/ ! 5 ) #
! W 5 ), # C 5 5
A C " 5 % ! " H "
= ;
+ TSGHJ + #$ #$
% & ' &
( " ) * +! , - . ;
H "" &$ 8 " 9XS "
J" # R T "" R T "" ;
+J>> c R /
` ) / J # % ;
V > V " #! > ) 0
) 1 $ R # =
VB B5 " WS> J 4 8J 9 /"
& " ) ) " > /
R ""
B 4 0 S` J > H ! &$ "
# " ) ! "$ "
" ! > " ;= ;
4F J J H # 5 ## . , G C
` # C ! , " " 0 2 3
4% A# = ;;
SF 4) & 1
* 8 > 9 / & 5
= H "" &$ 8 " + 9XS "
+ # d & " d & " =
GJdJ > 4 "! ! %" &$
# ! " &$ " 8 > 9
# ! , JG4 GBF FJTV G > S> HJ
4VeG4V J BJ4G > TV HJ >V JGB
4 % 4 % / JF 4B
! 4P
F JF RJf > 0 ]VJ4]@S W B T V !# 7
&K " " # ! " 6 1
! / " 4 " 6 6 6
B T 0 S Rgh F # "
&$ J" $ R # ) 4 $
R # 6 ; =;