• Nenhum resultado encontrado

Rev. latinoam. psicopatol. fundam. vol.20 número3

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2018

Share "Rev. latinoam. psicopatol. fundam. vol.20 número3"

Copied!
4
0
0

Texto

(1)

609

RESENHAS BIBLIOGRÁFICAS

Rev. Latinoam. Psicopat. Fund., São Paulo, 20(3), 609-612, set. 2017

http://dx.doi.org/10.1590/1415-4714.2017v20n3p609.14

Letras do sintoma

Sonia Leite & Terezinha Costa (Orgs.) Rio de Janeiro: Contra Capa/Corpo Freudiano Seção RJ, 2016, 168 págs.

Resistir e insistir:

o trabalho da psicanálise

*1 Doutora pela Pontifícia Universidade Católica do Rio de Janeiro – PUC-RJ (Rio de Janeiro, RJ, Br).

Rosa Maria Carvalhal Silva Maranhão*1

(2)

R E V I S T A L A T I N O A M E R I C A N A D E P S I C O P A T O L O G I A F U N D A M E N T A L

610

Rev. Latinoam. Psicopat. Fund., São Paulo, 20(3), 609-612, set. 2017

de trajetórias, no campo dos estudos e das práticas clínicas, trazendo à luz o estilo e a marca de cada um dos autores. Nesse movimento, explicita ainda a sua concepção de formação como trabalho permanente, que se dá através e nos percursos singulares, marcados pela incompletude. Assim, os textos, ainda que falem de temáticas semelhantes, o fazem por meio de cortes, enca-deamentos próprios, não rematados, ou seja, em movimento, que instigam, levando o leitor a produzir e a caminhar.

A primeira parte do livro, não por acaso, é composta de textos que tematizam a histeria, “o princípio de tudo”. Assim, os textos alocados em “Na histeria”, apresentam recortes teóricos que trazem sua história, reavivando nossa memória, e exemplos clínicos que assinalam sua pujança no cenário atual. Mostrar a histeria, com seus travestimentos, suas novas roupagens, faz diferença neste momento de mudanças nos manuais psicopatológicos, onde ela é, magicamente, retirada da cena principal! Hoje, como ontem, a histeria continua confundindo os olhares, demandando escuta, deciframento de suas letras, no um a um, do caso a caso. E isso implica trabalho e tempo! Alguns textos assinalam, ainda, a importância de uma diferenciação mais rigorosa acerca dos modos de sofrimento que “escolhem” o corpo como cenário ou, dito de outra maneira, se inscrevem no corpo. De forma clara, ou nas entre-linhas, os autores ressaltam o papel do psicanalista, da sua escuta e do seu desejo na iniciação e sustentação do processo de análise.

“Nas obsessões e nas fobias”, que constitui a segunda parte da coletânea, a angústia é trazida por meio de aportes teóricos e de casos clínicos. Há consenso com relação à sua centralidade na teoria e na clínica psicanalíticas, bem como quanto ao seu papel de sinalizador de que há algo a ser evitado, gerando afetos diversos. Assim, a escrita dos textos vai re-velando o sofri-mento, nas repetições incessantes dos obsessivos, na ambivalência que entorpece sua vontade, impedindo-os de tomar decisões ou, ainda, no que diz respeito à fobia, nas tentativas de criar estratégias de evitação do objeto fóbico, que transforma, reduz e delimita a geografia do mundo como forma de conter e se defender da angústia. Nessa parte da coletânea, alguns textos tratam, ainda, do tema pela via do estranho, do Unheimlich, por meio de fábulas, contos, articulando conceitos teóricos a comportamentos, mitos, fantasias presentes na cultura, trazendo à cena o traumático, a fantasia de castração e osmedos infantis em seu papel na arquitetura da fobia.

(3)

611

RESENHAS BIBLIOGRÁFICAS

Rev. Latinoam. Psicopat. Fund., São Paulo, 20(3), 609-612, set. 2017

exemplo, no que diz respeito à literatura, através da estruturação do texto, seus cortes, ritmos e leituras não lineares, há um favorecimento de constru-ções outras, fora do texto, com outras significaconstru-ções. Também no cinema, a utilização de determinados recursos na sucessão de imagens, a sua pouca definição, os sons, o uso de claro-escuro, podem provocar a sensação do estranho no espectador, conduzindo-o para algo que está além da evidência mesma da obra. No que diz respeito à arte contemporânea, com suas instala-ções surpreendentes, o que se destaca é o convite para o sujeito experimentar novas posições no mundo. Essa modalidade de arte produz deslizamentos, fendas, desconforto, que colocam o sujeito, literalmente, fora de sua casa! Os autores desses artigos apontam, de modo geral, que as artes são produtoras de importantes reflexões sobre questões discutidas pela psicanálise, podendo fazer avançar a própria teoria, alargando, também, a escuta do psicanalista. Os textos, ainda, levantam discussões sobre a contemporaneidade, seus excessos e o papel da psicanálise nesse cenário.

Para finalizar queremos ressaltar a importância dessa coletânea que reafirma a Psicanálise, e a consistência do seu arcabouço teórico-técnico e metodológico na cena contemporânea. Cena marcada por um excesso de ofertas terapêuticas, pela extinção e/ou renomeação de nosografias e nosolo-gias, pelo silenciamento do sintoma, pelas práticas, enfim, que tentam excluir o sujeito, uniformizadas, rápidas e obedientes a uma lógica organicista. É por isso que, ainda hoje, como sempre, a psicanálise se traduz pelo resistir e pelo insistir com o trabalho do inconsciente...

Citação/Citation: Maranhão, R. M. C. S. (2017, setembro). Resistir e insistir: o trabalho da psicanálise. Resenha do livro Letras do sintoma. Revista Latinoamericana de Psicopatolo-gia Fundamental, 20(3), 609-612. http://dx.doi.org/10.1590/1415-4714.2017v20n3p609.14

Editores do artigo/Editors: Profa. Dra. Sonia Leite

(4)

R E V I S T A L A T I N O A M E R I C A N A D E P S I C O P A T O L O G I A F U N D A M E N T A L

612

Rev. Latinoam. Psicopat. Fund., São Paulo, 20(3), 609-612, set. 2017

This is an open-access article, which permits unrestricted use, distribution, and reproduction in any medium for non-commercial purposes provided the original authors and sources are credited.

ROSA MARIA CARVALHAL SILVA MARANHÃO

Psicóloga; Psicanalista; Doutora em Psicologia Clínica pela Pontifícia Universidade Católica do Rio de Janeiro – PUC-RJ. (Rio de Janeiro, RJ. Br).

Rua das Laranjeiras, 322/402 22240-000 Rio de Janeiro, RJ, Br romaranhao@gmail.com

Referências

Documentos relacionados

La sola existencia de tan variados y numerosos ensayos acerca de la filogenia freudiana hace justicia a un punto que casi todos los estudiosos han remarcado

A pesquisa analisou os efeitos da musicalização de bebês como intervenção precoce junto a um bebê com risco de evolução para o autismo, detectado pelos sinais PREAUT

Pour Pierre, la question de l’auteur est primordiale. Dans plusieurs opportunités pendant le traitement, le caractère de persécution a pris la forme d’une crainte que ses

Sai de lá correndo, numa noite de neve e chuva, em estado de grande agitação e sofrimento.. Nesse estado de grande inquietação, ocorre o aparecimento de um

Em outras palavras, não se trata de advogar a supressão da dimensão traumática das análises históricas e socio- lógicas, mas de politizar a própria noção de

Somam-se, então, mais de 130 publica- ções relacionadas à história do campo ‘psi’, entre artigos originais e fontes, de 1998 a 2017!. Em

C’est seulement dans cet espace et dans l’articulation avec les autres effets produits par le jeu (l’incarnation de la schize endossée progressivement dans et

Como contrapartida, ao Outro nada pode faltar. Este nos parece ser outro componente perverso intrínseco às neuroses do contemporâneo: o sujeito se oferece como o objeto

Although the contributions collected in this issue represent only part of our declared intention to fo- cus on the institutional and material aspects of scientifi c development the

Spatial, or geographical turn in the history and philosophy of science constitutes one of the possible orientations by means of which researchers attempt to overcome more traditional

Říjnové setkání v Montrealu mělo dvě části: první se týkala institucionálního a orga- nizačního uspořádání International Social Science Council, druhou byla konference s tématem Social

Smyslem celé této části je tak jaksi „aktualizo- vat“ čtení a výklad Kuhnovy fi loso- fi e vědy, a vyvrátit tak některé zažité a dnes již v podstatě nekriticky při- jímané „kritické“

We see this image not simply as a representation of something, but as an event, a process, an almost theatrical turn in which the image behaves in an unex- pected manner, calling

V době omniprezence obrazu kniha Kateřiny Svatoňové ukazuje, že není vždy snadné a jednoznačné určit, co ještě obraz je či není, neboť existují objekty, které jako obrazy primárně

Hill si v defi nici Humova realismu odporuje; kromě již zmíněné silné defi nice o nepochybném ontologickém realismu u Huma, uvádí na stejné straně, že Hume existenci kauzality ve smyslu

Zatímco dogmatický starý Hume chápe naše mysli jako schopné dokonale pochopit na pravidelnosti založe- nou povahu příčinnosti, skeptický nový Hume říká, že takovéto pochopení