Lista das espécies de levantamentos secundários e primários para a região das Serras de Itaberaba e
Itapetinga, SP.
Nome Científico Nome popular Campo a b c d Tipo Sens Ab End
Tinamidae
Tinamus solitarius macuco F M I end
Crypturellus obsoletus inhambuguaçu F B RC
Crypturellus parvirostris
inhambu-chororó
G B C
Crypturellus tataupa inhambu-chintã F B RC
Nothura maculosa codorna-amarela NF B C
Anatidae
Dendrocygna viduata irerê NF B C
Amazonetta brasiliensis
pé-vermelho
NF B C
Cracidae
Penelope superciliaris jacupemba F M RC
Penelope obscura jacuaçu F M RC
Odontophoridae Odontophorus capueira uru F A RC end Podicipedidae
Podilymbus podiceps mergulhão-caçador NF M C
Phalacrocoracidae Phalacrocorax brasilianus biguá NF B C Anhingidae
Anhinga anhinga biguatinga NF M RC
Ardeidae
Tigrisoma lineatum socó-boi NF M RC
Ixobrychus involucris socoí-amarelo G M I/M
Nycticorax nycticorax savacu G B RC
Butorides striata socozinho G B C
Bubulcus ibis garça-vaqueira G B C
Ardea cocoi garça-moura NF B RC
Ardea cocoi garça-moura NF B RC
Ardea alba garça-branca-grande G B C
Syrigma sibilatrix maria-faceira NF M RC
Egretta thula garça-branca-pequena NF B C
Threskiornithidae Mesembrinibis cayennensis coró-coró G M RC/ C
Theristicus caudatus curicaca NF B RC
Platalea ajaja colhereiro NF M RC
Ciconiidae
Mycteria americana cabeça-seca G B RC
Cathartidae
Cathartes aura urubu-de-cabeça-vermelha G B C Coragyps atratus urubu-de-cabeça-preta G B C
Sarcoramphus papa urubu-rei G M RC
Pandionidae
Pandion haliaetus águia-pescadora NF M I
Leptodon cayanensis gavião-de-cabeça-cinza F M I Chondrohierax
uncinatus
caracoleiro
F B I/M
Elanoides forficatus gavião-tesoura F M I
Elanus leucurus gavião-peneira G B I/M
Rostrhamus sociabilis gavião-caramujeiro G B C
Harpagus diodon gavião-bombachinha F M RC
Ictinia plumbea sovi F M C
Accipiter striatus gavião-miúdo F B RC
Accipiter bicolor
gavião-bombachinha-grande F M I Leucopternis lacernulatus gavião-pombo-pequeno F A I end Heterospizias meridionalis gavião-caboclo G B RC
Parabuteo unicinctus gavião-asa-de-telha G B I Percnohierax
leucorrhous
gavião-de-sobre-branco
F M I/M
Rupornis magnirostris gavião-carijó G B C
Buteo albicaudatus gavião-de-rabo-branco G B RC Buteo brachyurus gavião-de-cauda-curta F M RC Spizaetus tyrannus gavião-pega-macaco F M I
Falconidae
Caracara plancus caracará NF B C
Milvago chimachima carrapateiro NF B C
Herpetotheres cachinnans
acauã
F B RC
Micrastur semitorquatus falcão-relógio F M RC/ M
Falco sparverius quiriquiri G B RC
Falco femoralis falcão-de-coleira G B I
Falco peregrinus falcão-peregrino G M Ra
Aramidae
Aramus guarauna carão NF M C
Aramides cajanea saracura-três-potes G A RC
Aramides saracura saracura-do-mato G M I end
Porzana albicollis sanã-carijó G M RC
Pardirallus maculatus saracura-carijó NF M I/M
Pardirallus nigricans saracura-sanã G M I/M
Gallinula chloropus frango-d'água-comum NF B C
Porphyrio martinica frango-d'água-azul NF B RC
Cariamidae
Cariama cristata seriema G M RC
Charadriidae
Vanellus chilensis quero-quero NF B C
Scolopacidae
Gallinago paraguaiae narceja NF B C
Jacanidae
Jacana jacana jaçanã G B C
Columbidae
Columbina talpacoti rolinha-roxa G B C
Claravis godefrida pararu-espelho F A R/M end
Patagioenas speciosa pomba-trocal F M RC
Patagioenas picazuro pombão G M C
Patagioenas cayennensis
pomba-galega
F M C
Patagioenas plumbea pomba-amargosa F A RC
Zenaida auriculata pomba-de-bando G B C
Leptotila verreauxi juriti-pupu F B C
Leptotila rufaxilla juriti-gemedeira F M C
Geotrygon violacea juriti-vermelha F A I/M
Geotrygon montana pariri F M RC
Psittacidae
Aratinga leucophthalma
periquitão-maracanã
F B C
Aratinga auricapillus jandaia-de-testa-vermelha F M Ra Pyrrhura frontalis tiriba-de-testa-vermelha F M C end
Forpus xanthopterygius tuim F B C
Brotogeris tirica periquito-rico F B C end
Brotogeris chiriri
periquito-de-encontro-amarelo F M RC
Pionopsitta pileata cuiú-cuiú F M I end
Pionus maximiliani maitaca-verde F M RC
Amazona aestiva papagaio-verdadeiro G M RC
Amazona vinacea papagaio-de-peito-roxo F M Ra end
Triclaria malachitacea sabiá-cica F M Ra end
Cuculidae
Coccyzus americanus
Coccyzus euleri papa-lagarta-de-euler F M Ra Coccyzus
melacoryphus
papa-lagarta-acanelado
F B RC
Piaya cayana alma-de-gato F B C
Crotophaga ani anu-preto G B C
Guira guira anu-branco NF B C
Tapera naevia saci NF B C
Tytonidae
Tyto alba coruja-da-igreja G B RC
Strigidae
Megascops choliba corujinha-do-mato F B C
Pulsatrix koeniswaldiana
murucututu-de-barriga-amarela F A I end
Strix hylophila coruja-listrada F A I end
Strix virgata coruja-do-mato F M RC
Athene cunicularia coruja-buraqueira
G M
RC/ M
Rhinoptynx clamator coruja-orelhuda G B I/M
Asio stygius mocho-diabo F M R/M
Asio flammeus mocho-dos-banhados NF B I/M
Nyctibiidae
Nyctibius griseus mãe-da-lua F B C
Caprimulgidae Lurocalis semitorquatus tuju F M RC/ M Chordeiles acutipennis bacurau-de-asa-fina G B C
Nyctidromus albicollis bacurau F B C Nyctiphrynus ocellatus bacurau-ocelado
F M
RC/ M
Caprimulgus rufus joão-corta-pau F B RC
Caprimulgus parvulus bacurau-chintã F B RC
Hydropsalis torquata bacurau-tesoura G B RC
Macropsalis forcipata bacurau-tesoura-gigante F M I/M end
Apodidae
Cypseloides fumigatus taperuçu-preto
G M
RC/ M Streptoprocne zonari
taperuçu-de-coleira-branca G B RC
Chaetura cinereiventris
andorinhão-de-sobre-cinzento F M RC
Chaetura meridionalis andorinhão-do-temporal G B C
Trochilidae
Phaethornis pretrei rabo-branco-acanelado F B RC Phaethornis eurynome
rabo-branco-de-garganta-rajada F M RC end
Eupetomena macroura beija-flor-tesoura G B RC
Aphantochroa cirrochloris
beija-flor-cinza
Florisuga fusca beija-flor-preto F M RC end
Colibri serrirostris beija-flor-de-orelha-violeta G B C
Lophornis chalybeus topetinho-verde F B I
Chlorostilbon lucidus
besourinho-de-bico-vemelho G B C
Thalurania glaucopis beija-flor-de-fronte-violeta F M C end Leucochloris albicollis beija-flor-de-papo-branco F B C end
Amazilia versicolor beija-flor-de-banda-branca F B RC Amazilia fimbriata
beija-flor-de-garganta-verde F B C
Amazilia lactea beija-flor-de-peito-azul F B RC Clytolaema rubricauda beija-flor-rubi F M RC end
Trogonidae
Trogon surrucura surucuá-variado F M C end
Trogon rufus
surucuá-de-barriga-amarela F M I/M
Alcedinidae
Ceryle torquatus martim-pescador-grande G B C Chloroceryle amazona martim-pescador-verde G B C Chloroceryle
americana
martim-pescador-pequeno
G B C
Bucconidae
Nystalus chacuru joão-bobo G M RC
Malacoptila striata barbudo-rajado F M I end
Ramphastidae
Ramphastos toco tucanuçu G M RC
Ramphastos vitellinus tucano-de-bico-preto F A RC Ramphastos dicolorus tucano-de-bico-verde F M RC end Selenidera
maculirostris
araçari-poca
F M I end
Pteroglossus bailloni araçari-banana F A RC end
Picidae
Picumnus cirratus pica-pau-anão-barrado F B C Picumnus temminckii pica-pau-anão-de-coleira F M RC end
Melanerpes candidus birro, pica-pau-branco G B I/M Melanerpes flavifrons benedito-de-testa-amarela F M RC end Veniliornis spilogaster picapauzinho-verde-carijó F M C end
Piculus aurulentus pica-pau-dourado F M I end
Colaptes melanochloros
pica-pau-verde-barrado
F B RC
Colaptes campestris pica-pau-do-campo G B C
Celeus flavescens
pica-pau-de-cabeça-amarela F M RC
Dryocopus lineatus pica-pau-de-banda-branca F B C
Campephilus robustus pica-pau-rei F M I end
Thamnophilidae
Hypoedaleus guttatus chocão-carijó F A I end
Batara cinerea matracão F M I
Mackenziaena leachii borralhara-assobiadora F M I/RC end
Mackenziaena severa borralhara F M I end
Thamnophilus doliatus choca-barrada G B C
Thamnophilus punctatus choca-bate-cabo F B C Thamnophilus caerulescens choca-da-mata F B C Thamnophilus ruficapillus choca-de-chapéu-vermelho G B RC Dysithamnus stictothorax choquinha-de-peito-pintado F M RC end
Dysithamnus mentalis choquinha-lisa F M C
Myrmotherula gularis
choquinha-de-garganta-pintada F M I end
rufimarginatus vermelha
Drymophila ferruginea trovoada F M C end
Drymophila rubricollis trovoada-de-bertoni F M C end Drymophila ochropyga
choquinha-de-dorso-vermelho F M RC end
Drymophila malura choquinha-carijó
F M
RC/ M end
Terenura maculata zidedê F M RC end
Pyriglena leucoptera papa-taoca-do-sul F M C end Myrmeciza squamosa papa-formiga-de-grota F M C end
Conopophagidae
Conopophaga lineata chupa-dente F M C end
Grallariidae
Grallaria varia tovacuçu F A I
Hylopezus nattereri pinto-do-mato F A RC end
Rhinocryptidae
Scytalopus speluncae tapaculo-preto F M C end
Scytalopus indigoticus macuquinho F M I end
Formicariidae
Chamaeza campanisona
tovaca-campainha
F A RC
Chamaeza meruloides tovaca-cantadora F M C end
Scleruridae
Sclerurus scansor vira-folha F A I end
Dendrocolaptidae
Dendrocincla turdina arapaçu-liso F M RC end
griseicapillus
Xiphocolaptes albicollis
arapaçu-de-garganta-branca F M I
Dendrocolaptes platyrostris
arapaçu-grande
F M RC
Xiphorhynchus fuscus arapaçu-rajado F A RC end
Lepidocolaptes
squamatus arapaçu-escamado F H RC end
Lepidocolaptes falcinellus
arapaçu-escamado-do-sul
Furnariidae
Furnarius rufus joão-de-barro NF B C
Synallaxis ruficapilla pichororé F M RC end
Synallaxis cinerascens pi-puí F M I
Synallaxis frontalis petrim F B RC
Synallaxis albescens uí-pi NF B C
Synallaxis spixi joão-teneném G B C
Cranioleuca pallida arredio-pálido F M RC end
Certhiaxis cinnamomeus curutié G M C Phacellodomus erythrophthalmus joão-botina-da-mata F M ? end Phacellodomus ferrugineigula joão-botina-do-brejo G M I end Anabacerthia amaurotis limpa-folha-miúdo F A I end Syndactyla rufosuperciliata trepador-quiete F M C
Philydor atricapillus limpa-folha-coroado F A RC end Philydor rufum limpa-folha-de-testa-baia F M RC
Anabazenops fuscus trepador-coleira F A I/M end Cichlocolaptes leucophrus trepador-sobrancelha F A I end Automolus leucophthalmus barranqueiro-de-olho-branco F M RC end
Lochmias nematura joão-porca F M I
Heliobletus contaminatus
trepadorzinho
F A RC end
Xenops minutus bico-virado-miúdo F M RC
Xenops rutilans bico-virado-carijó F M RC
Tyrannidae
Mionectes rufiventris abre-asa-de-cabeça-cinza
F M RC/ M end Leptopogon amaurocephalus cabeçudo F M RC
Hemitriccus diops olho-falso
F M
RC/ M end Hemitriccus orbitatus tiririzinho-do-mato F M RC end Hemitriccus nidipendulus tachuri-campainha F B RC end Poecilotriccus plumbeiceps tororó F M RC Todirostrum poliocephalum teque-teque F B I end
Todirostrum cinereum ferreirinho-relógio F B C
Phyllomyias burmeisteri piolhinho-chiador F M I
Phyllomyias fasciatus piolhinho F M RC
Phyllomyias griseocapilla
piolhinho-serrano
F M I/M end Myiopagis caniceps guaracava-cinzenta
F M
RC/ M
Myiopagis viridicata
guaracava-de-crista-alaranjada F M RC
Elaenia flavogaster
guaracava-de-barriga-amarela G B C
Elaenia mesoleuca tuque F B C
Elaenia obscura tucão G M I
Camptostoma obsoletum risadinha G B RC Serpophaga subcristata alegrinho F B RC
Phylloscartes eximius barbudinho F M RC end
Phylloscartes ventralis borboletinha-do-mato F M RC
Myiornis auricularis miudinho F B RC end
Tolmomyias sulphurescens
bico-chato-de-orelha-preta F M RC
Tolmomyias flaviventris bico-chato-amarelo F B C
Platyrinchus mystaceus patinho F M RC
Platyrinchus leucoryphus
patinho-gigante
F A R/M end
Myiophobus fasciatus filipe G B RC
Myiobius atricaudus
assanhadinho-de-cauda-preta F M I/M
Hirundinea ferruginea gibão-de-couro
F B
RC/ M
Lathrotriccus euleri enferrujado F M RC
Cnemotriccus fuscatus guaracavuçu F B RC
Contopus cinereus papa-moscas-cinzento
F B
RC/ M
Pyrocephalus rubinus príncipe G B RC
azulado
Satrapa icterophrys suiriri-pequeno G B RC
Xolmis cinereus primavera G B I/M
Xolmis velatus noivinha-branca
G M
RC/ M
Gubernetes yetapa tesoura-do-brejo NF M I/M
Muscipipra vetula tesoura-cinzenta F M I/M end
Fluvicola nengeta lavadeira-mascarada G B RC
Arundinicola leucocephala
freirinha
NF M RC
Colonia colonus viuvinha
F B
RC/ M
Machetornis rixosa suiriri-cavaleiro G B C
Legatus leucophaius bem-te-vi-pirata
F B
RC/ C Myiozetetes similis
bentevizinho-de-penacho-vermelho F B C
Pitangus sulphuratus bem-te-vi G B C
Conopias trivirgatus bem-te-vi-pequeno F M I
Myiodynastes maculatus
bem-te-vi-rajado
F B C
Megarynchus pitangua neinei F B RC
Empidonomus varius peitica F B RC
Tyrannus melancholicus
suiriri
G B C
Tyrannus savana tesourinha G B C
Sirystes sibilator gritador F M RC
Myiarchus swainsoni irré F B RC
Attila phoenicurus capitão-castanho F A I/M
Attila rufus capitão-de-saíra F M RC end
Oxyruncidae
Oxyruncus cristatus araponga-do-horto F A I/M
Cotingidae
Phibalura flavirostris tesourinha-da-mata F M I/M
Carpornis cucullata corocochó F A I end
Procnias nudicollis araponga F M RC end
Pyroderus scutatus pavó F M R/M end
Pipridae
Neopelma chrysolophum
fruxu
F M I/M end
Manacus manacus rendeira F B RC
Chiroxiphia caudata tangará F B C end
Tityridae
Schiffornis virescens flautim F M RC end
Laniisoma elegans chibante F A Ra
Tityra cayana
anambé-branco-de-rabo-preto F M RC Pachyramphus castaneus caneleiro F M RC Pachyramphus polychopterus caneleiro-preto F B C Pachyramphus marginatus caneleiro-bordado F A RC
Pachyramphus validus caneleiro-de-chapéu-preto F M I
Vireonidae
Vireo olivaceus juruviara F B C Hylophilus poicilotis verdinho-coroado F M C end
Corvidae
Cyanocorax caeruleus gralha-azul F M I end
Cyanocorax cristatellus gralha-do-campo G M RC
Cyanocorax chrysops gralha-picaça F B RC
Hirundinidae
Tachycineta leucorrhoa
andorinha-de-sobre-branco NF B C
Progne tapera andorinha-do-campo G B C
Progne chalybea
andorinha-doméstica-grande G B C
Pygochelidon cyanoleuca
andorinha-pequena-de-casa NF B C
Stelgidopteryx ruficollis andorinha-serradora NF B C
Troglodytes musculus corruíra G B C
Donacobiidae
Donacobius atricapilla japacanim NF M C
Turdidae
Catharus fuscescens sabiá-norte-americano
Platycichla flavipes sabiá-una F M C
Turdus subalaris sabiá-ferreiro F B RC end
Turdus rufiventris sabiá-laranjeira F B C
Turdus leucomelas sabiá-barranco F B C
Turdus amaurochalinus
sabiá-poca
F B C
Mimidae
Mimus saturninus sabiá-do-campo G B C
Motacillidae
Anthus lutescens caminheiro-zumbidor NF B RC
Coerebidae
Coereba flaveola cambacica G B C
Thraupidae
Orchesticus abeillei sanhaçu-pardo F M I end
Schistochlamys ruficapillus
bico-de-veludo
G B RC
Orthogonys chloricterus catirumbava F M I/M end
Thlypopsis sordida saí-canário G B RC
Pyrrhocoma ruficeps cabecinha-castanha
F M RC/ M end Trichothraupis melanops tiê-de-topete F M RC/ M
Piranga flava sanhaçu-de-fogo G B RC
Habia rubica tiê-do-mato-grosso F A RC
Tachyphonus cristatus tiê-galo F M RC
Tachyphonus coronatus
tiê-preto
F B C end
Thraupis sayaca sanhaçu-cinzento G B C
Thraupis cyanoptera sanhaçu-de-encontro-azul F M I end Thraupis ornata
sanhaçu-de-encontro-amarelo F M C end
Thraupis palmarum sanhaçu-do-coqueiro F B C
Stephanophorus diadematus
sanhaçu-frade
Pipraeidea melanonota saíra-viúva F B RC
Tangara seledon saíra-sete-cores F M C end
Tangara desmaresti saíra-lagarta F M C end
Tangara cyanoventris saíra-douradinha F M C end
Tangara cayana saíra-amarela G M RC
Tangara preciosa saíra-preciosa F L RC
Tersina viridis saí-andorinha F B RC
Dacnis cayana saí-azul F B RC
Hemithraupis ruficapilla
saíra-ferrugem
F B C end
Conirostrum speciosum figuinha-de-rabo-castanho F B C
Emberizidae
Zonotrichia capensis tico-tico G B C
Ammodramus humeralis
tico-tico-do-campo
G B C
Haplospiza unicolor cigarra-bambu F M I/M end
Sicalis flaveola
canário-da-terra-verdadeiro NF B C
Emberizoides herbicola canário-do-campo NF B C Emberizoides
ypiranganus
canário-do-brejo
NF M RC
Volatinia jacarina tiziu NF B C
Sporophila frontalis pixoxó F M R/M end
Sporophila caerulescens
coleirinho
NF B C
Arremon taciturnus tico-tico-de-bico-preto F M RC Arremon
semitorquatus
tico-tico-do-mato
Arremon flavirostris tico-tico-de-bico-amarelo F M RC Coryphospingus cucullatus tico-tico-rei G B C Cardinalidae
Saltator fuliginosus pimentão F M I end
Saltator similis trinca-ferro-verdadeiro F B C
Parulidae
Parula pitiayumi mariquita F M C
Geothlypis aequinoctialis
pia-cobra
G B C
Basileuterus culicivorus pula-pula F M C
Basileuterus flaveolus canário-do-mato F M RC Basileuterus
leucoblepharus
pula-pula-assobiador
G M C end
Icteridae
Cacicus chrysopterus tecelão F M RC
Cacicus haemorrhous guaxe F B C/M
Icterus cayanensis encontro F M RC
Gnorimopsar chopi graúna G B C
Agelasticus cyanopus carretão
NF M
RC/ M
Chrysomus ruficapillus garibaldi NF B C
Pseudoleistes guirahuro chopim-do-brejo
NF B RC/
M
Molothrus bonariensis vira-bosta G B C
Sturnella superciliaris polícia-inglesa-do-sul NF B C
Fringillidae
Euphonia chlorotica fim-fim F B C
Euphonia violacea gaturamo-verdadeiro F B RC
Euphonia pectoralis ferro-velho F M C end
Chlorophonia cyanea bandeirinha F M C
Estrilda astrild bico-de-lacre
Passeridae
Passer domesticus pardal G B C
Abreviações:
- Levantamentos secundários:
a – P.E. Cantareira – Fonte: Plano de manejo da unidade.
b – Guarulhos – Fonte: Diário oficial com a lista das espécies de aves do município c – Serra do Japi: Fonte CEO (Silva e Willis e Oniki, 1981)
d – Reserva do Morro Grande e fragmentos. Fonte: Develey (2006) e Develey e Martensen (2006) - Tipo – fisionomias características das espécies:
F – Espécies florestais NF – Espécies não florestais G – Espécies generalistas
- Sens – Sensibilidade a alterações antrópicas do ambiente (Parker III et al, 1998): A – Alta
M – Média B- Baixa
- Ab – Abundância relativa (adaptado de Parker III et al, 1998) C – comum
RC – Razoavelmente comum I – incomum
M- distribuída em manchas Ra – raras
End – Grau de endemismo End – endêmicas da Mata Atlântica