opencourses.auth | Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα ΑΠΘ | Σπουδή στη συνοπτική παράδοση κα... | Το λεγόμενο συνοπτικό πρόβλημα κι οι λύσεις που προτάθηκαν από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα I

ΑΝΟΙΚΣΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΣΑ ΑΡΙ΢ΣΟΣΕΛΕΙΟ

ΠΑΝΕΠΙ΢ΣΗΜΙΟ ΘΕ΢΢ΑΛΟΝΙΚΗ΢

΢ΠΟΤΔΗ ΢ΣΗ ΢ΤΝΟΠΣΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟ΢Η ΚΑΙ ΢ΣΗΝ Q

Ενότητα 1: Περιγραφι και Λφςεισ που προτάκθκαν Αικατερίνθ Τςαλαμποφνθ

Τμιμα Ποιμαντικισ και Κοινωνικισ Θεολογίασ

• Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται ςε άδειεσ χριςθσ Creative Commons.

• Για εκπαιδευτικό υλικό, όπωσ εικόνεσ, που υπόκειται ςε άλλου τφπου άδειασ χριςθσ, θ άδεια χριςθσ αναφζρεται ρθτώσ.

Άδειεσ Χρήςησ

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Σπουδι ςτθ Συνοπτικι Παράδοςθ και ςτθν Q.

Τμιμα Ποιμαντικισ και Κοινωνικισ Θεολογίασ

• Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό ζχει αναπτυχκεί ςτα πλαίςια του εκπαιδευτικοφ ζργου του διδάςκοντα.

• Το ζργο «Ανοικτά Ακαδθμαϊκά Μακιματα ςτο Αριςτοτζλειο Πανεπιςτιμιο Θεςςαλονίκθσ» ζχει χρθματοδοτιςει μόνο τθν αναδιαμόρφωςθ του εκπαιδευτικοφ υλικοφ.

• Το ζργο υλοποιείται ςτο πλαίςιο του Επιχειρθςιακοφ

Προγράμματοσ «Εκπαίδευςθ και Δια Βίου Μάκθςθ» και ςυγχρθματοδοτείται από τθν Ευρωπαϊκι Ζνωςθ

(Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εκνικοφσ πόρουσ.

3

Χρηματοδότηςη

ΑΡΙ΢ΣΟΣΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙ΢ΣΗΜΙΟ ΘΕ΢΢ΑΛΟΝΙΚΗ΢

ΑΝΟΙΚΣΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΣΑ

Περιγραφή και Λφςεισ

που προτάθηκαν

ΠΕΡΙΓΡΑΥΗ ΚΑΙ ΛΤ΢ΕΙ΢

ΠΟΤ ΠΡΟΣΑΘΗΚΑΝ

Σι ονομϊζουμε ςυνοπτικό πρόβλημα

• Oι ομοιότητεσ και διαφορϋσ που παρατηρούνται

μεταξύ των τριών πρώτων ευαγγελύων (Μκ, Μτ, Λκ).

• ΢υνοπτικό από το ςυν-ορϊν.

• Ένα πρόβλημα γνωςτό και ςτουσ εκκληςιαςτικούσ ςυγγραφεύσ από τον 2 ^ο αι. εξ.:

• Απόπειρεσ εξόγηςησ του φαινομϋνου.

• Σατιανόσ: Διατεσσάρων.

Αριστοτέλειο

7

Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Σπουδι ςτθ Συνοπτικι Παράδοςθ και ςτθν Q.

Τμιμα Ποιμαντικισ και Κοινωνικισ Θεολογίασ

Κοινό υλικό των 3

ςυνοπτικών Μτ

Μκ

Λκ Μόνο ο Μκ: 30 ςτ.

Κοινό υλικό Μτ + Μκ:

150 ςτ.

Κοινό υλικό Μκ + Λκ:

70 ςτ.

Μόνο ο Λκ: ¼ του ευαγγελύου του Μόνο ο Μτ: 1/6

του ευαγγελύου του

Κοινό υλικό Μτ + Λκ:

240 ςτ.

΢ΤΝΟΛΟ

΢ΣΙΦΩΝ

Μκ: 677

Μτ: 1071

Λκ: 1151

Απαρχϋσ τησ ςυζότηςησ για το ςυνοπτικό πρόβλημα

• 1776: Johann Jakob Griesbach – ϋκδοςη ςύνοψησ των ευαγγελύων.

• Η γϋννηςη του ςυνοπτικού ζητόματοσ.

• Η διαπύςτωςη τησ λογοτεχνικόσ εξϊρτηςησ μεταξύ των τριών ευαγγελύων.

• Ομοιότητεσ ςτη διαδοχό των γεγονότων και ςτην περιγραφό.

Οι διϊφορεσ θεωρύεσ

Η λύςη του πρωτευαγγελύου

• Ειςηγητόσ: Gotthold Ephraim Lessing (1776).

• Ση θϋςη ανϋπτυξε και ο Johann Gottfried Eichhorn ςτα 1804.

• Τπόθεςη: τα τρύα ευαγγϋλια προϋρχονται από ϋνα αρχικό εβραώκό/αραμαώκό ευαγγϋλιο

(Πρωτευαγγϋλιο / Urevangelium).

Αριστοτέλειο

11

Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Σπουδι ςτθ Συνοπτικι Παράδοςθ και ςτθν Q.

Τμιμα Ποιμαντικισ και Κοινωνικισ Θεολογίασ

Η υπόθεςη των διηγόςεων

• Σα ευαγγϋλια εύναι το τελικό αποτϋλεςμα μύασ διαδικαςύασ ςυλλογόσ και επεξεργαςύασ επιμϋρουσ προφορικών παραδόςεων και γραπτών διηγόςεων.

• Σο 1817 ο Friedrich Daniel Ernst Schleiermacher

διατύπωςε αυτό τη θϋςη μόνο όςον αφορϊ ςτο κατϊ

Λουκϊν.

Η θεωρύα τησ προφορικόσ παρϊδοςησ

• Ειςηγητόσ: Johann Gottfried Herder (1796/7) – ύπαρξη ενόσ προφορικού Πρωτοευαγγελύου.

• Johann Carl Ludwig Gieseler (1818): ϋνα προφορικό

αραμαώκό πρωτοευαγγϋλιο.

Αριστοτέλειο

13

Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Σπουδι ςτθ Συνοπτικι Παράδοςθ και ςτθν Q.

Τμιμα Ποιμαντικισ και Κοινωνικισ Θεολογίασ

Η θεωρύα των δύο πηγών

Μϊρκοσ Q

Ματθαύοσ Λουκϊσ

• Προτεραιότητα του Μκ

• Η Πηγό των

Λογύων

Η θεωρύα Farrer

Mϊρκοσ

Ματθαύοσ

Λουκϊσ

• Θεωρύα του Austin Farrer (Oxford)

• Προτεραιότητα του Μκ

• Αμφιςβότηςη τησ

Q

Αριστοτέλειο

15

Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Σπουδι ςτθ Συνοπτικι Παράδοςθ και ςτθν Q.

Τμιμα Ποιμαντικισ και Κοινωνικισ Θεολογίασ

Θεωρύα Griesbach

Ματθαύοσ

Λουκϊσ

Μϊρκοσ

• Επικρατεύ ςτην Αμερικό

• Η θεωρύα του Griesbach όπωσ

ειςϊγεται ξανϊ από τον

William Farmer

Γιατύ ενδιαφϋρει το ςυνοπτικό πρόβλημα;

• Ιςτορύα

• Αναζότηςη για τον ιςτορικό Ιηςού.

• Διερεύνηςη τησ ιςτορύασ του αρχϋγονου Φριςτιανιςμού.

• Θεολογύα

• Εντοπιςμόσ των θεολογικών ενδιαφερόντων επιμϋρουσ κοινοτότων.

• Παρϊδειγμα: Μτ 26,27-28· Μκ 14,23-24· Λκ 22,20· Α΄ Κορ 11,25.

• Πολιτιςμικού παρϊγοντεσ

• Η ϋμφαςη ςε ιςτορικϊ ζητόματα και ςτο κεύμενο.

• Ίςωσ μπορεύ να ςυμβϊλει ςε ςύγχρονεσ προςεγγύςεισ περιςςότερο προςανατολιςμϋνεσ ςτον αναγνώςτη.

• Σο ςυνοπτικό ζότημα ϋνα γοητευτικό λογοτεχνικό αύνιγμα.

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Σπουδι ςτθ Συνοπτικι Παράδοςθ και ςτθν Q.

Τμιμα Ποιμαντικισ και Κοινωνικισ Θεολογίασ

΢ημείωμα Αναφοράσ

Copyright Αριςτοτζλειο Πανεπιςτιμιο Θεςςαλονίκθσ, Τςαλαμποφνθ

Αικατερίνθ. «Σπουδι ςτθ Συνοπτικι Παράδοςθ και ςτθν Q. Περιγραφι και Λφςεισ που προτάκθκαν». Ζκδοςθ: 1.0. Θεςςαλονίκθ 2015. Διακζςιμο από τθ δικτυακι διεφκυνςθ: http://eclass.auth.gr/courses/OCRS361/.

17

Το παρόν υλικό διατίκεται με τουσ όρουσ τθσ άδειασ χριςθσ Creative Commons Αναφορά - Παρόμοια Διανομι *1+ ι μεταγενζςτερθ, Διεκνισ Ζκδοςθ. Εξαιροφνται τα αυτοτελι ζργα τρίτων π.χ. φωτογραφίεσ,

διαγράμματα κ.λ.π., τα οποία εμπεριζχονται ςε αυτό και τα οποία

αναφζρονται μαηί με τουσ όρουσ χριςθσ τουσ ςτο «Σθμείωμα Χριςθσ Ζργων Τρίτων».

Ο δικαιοφχοσ μπορεί να παρζχει ςτον αδειοδόχο ξεχωριςτι άδεια να

χρθςιμοποιεί το ζργο για εμπορικι χριςθ, εφόςον αυτό του ηθτθκεί.

΢ημείωμα Αδειοδότηςησ

ΑΡΙ΢ΣΟΣΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙ΢ΣΗΜΙΟ ΘΕ΢΢ΑΛΟΝΙΚΗ΢

ΑΝΟΙΚΣΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΣΑ

Σζλοσ ενότητασ

Επεξεργαςία: Φίλιπποσ Γερμάνθσ

Θεςςαλονίκθ, Χειμερινό Εξάμθνο 2014-2015

ΑΡΙ΢ΣΟΣΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙ΢ΣΗΜΙΟ ΘΕ΢΢ΑΛΟΝΙΚΗ΢

΢ημειώματα

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Σπουδι ςτθ Συνοπτικι Παράδοςθ και ςτθν Q.

Τμιμα Ποιμαντικισ και Κοινωνικισ Θεολογίασ

Διατήρηςη ΢ημειωμάτων

Οποιαδιποτε αναπαραγωγι ι διαςκευι του υλικοφ κα πρζπει να ςυμπεριλαμβάνει:

 το Σθμείωμα Αναφοράσ

 το Σθμείωμα Αδειοδότθςθσ

 τθ διλωςθ Διατιρθςθσ Σθμειωμάτων

 το Σθμείωμα Χριςθσ Ζργων Τρίτων (εφόςον υπάρχει)

μαηί με τουσ ςυνοδευόμενουσ υπερςυνδζςμουσ.

21