I^ai
Τεχνολογικό Κκπαιόεΐ)τικό Ίόριιμο Καβάλας Σχολή Γεχνολογικιόν ^;φαμμoγό)v ί μήμα Τεχνολογίας Πετμελαίοι) & Φι οικοι- ΛεμίοΙ'ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΚΑΙ ΥΛΙΚΩ Ν ΣΤΗΝ ΠΕΤΡΕΛΑΪΚΙΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ
ΣΠΟΥΔΑΣΤΡΙΕΣ:ΠΙΣΣΑΝΟΥ ΜΑΡΘΑ(3072) ΜΗΡΕΑΙΤΗ ΓΕΩΡΓΙΑ(2974) ΙΣΗΓΗΤΗΣ:ΒΑΣΙΑΕΙΑΑΗΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ
ΚΑΒΑΑΑ 2010
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ:
1 “)Ορισμός υγιεινής ασφάλεια εργασίας.
1*^)Τι ορίζεται ως ατύχημα.
Γ)Κατηγορίες ατυχημάτων.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ]
Ασφάλεια εργασίας με επικίνδυνες χημικές ουσίες(Χ.Ο) 2.1 Ο ρισμοί.
2.2 Επικίνδυνες χημικές ουσίες.
2.3 Οι χημικές ουσίες με αριθμούς.
2.4 Ορια έκθεσης χημικών ουσιών στον οργανισμό.
2.4.1 Τρόπος εισόδου χημικών ουσιών στον οργανισμό.
2.5 Μορφές χημικών ουσιών.
2.5.1 Χημικές ουσίες σε μορφή σκόνης.
2.5.2 Χημικές ουσίες σε αέρια μορφή.
2.5.3 Χημικές ουσίες σε υγρή-στερεή μορφή.
2.6 Αντίδραση του οργανισμού.
2.7 Προδιαγραφές χώρων διαχείρισης.
2.8 Βασικοί κανόνες ασφαλείας.
2.8.1 Υιοθέτηση ασφαλούς συμπεριφοράς.
2.8.2 Ορθή μορφή επικοινωνίας ανθρώπων.
2.9 Ειδικοί κανόνες ασφαλείας.
2.9.1 Χημικά εργαστήρια.
2.9.2 Ασφαλή αποθήκευση χημικών ουσιών.
2.10 Χώροι αποθήκευσης ετηκίνδυνων ουσιών.
2.10.1 Φιάλες υπό πίεση.
2.11 Διαχείριση εύφλεκτων ουσιών.
2.12 Διαχείριση νεοεισερχομένων χημικών ουσιών.
2.13 Δελτίο δεδομένων ασφαλείας υλικού.
2.13.1 Φράσεις ασφαλείας χημικών ουσιών (R-S).
2.14 Επισήμανση σωληνώσεων και χώρων.
2.15 Σύμβολα επικινδυνότητας.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ
Δεδομένα ασφα^χίας προϊόντοιν και υλικών.
3.1 Βενζίνη.
3.2 Πετρέλαια.
3.3 ΚηροζίνηAVhite spirit.
3.4 Μαζούτ.
3.5 Εξανιο.
3.6 Υγραέριο.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3^:
Μέσα ατομικής προστασίας (Μ.Α.Π).
4.1 Επιλογές Μ.Α.Π.
4.2 Ορθή χρήση και συντήρηση Μ.Α.Π.
4.3 Μέσα ατομικής και συλλογικής προστασίας οφθαλμών.
4.3.1 Αειτουργία της όρασης.
4.3.2 Επικινδυνότητα.
4.3.3 Πεδίο εφαρμογής των Μ.Α.Π οφθαλμών.
4.3.4 Επιπτώσεις στην υγεία.
4.3.5 Μ.Α.Π οφθαλμών.
4.3.6 Γενικοί κανόνες ασφαλούς χρήσης.
4.3.7 Φροντίδα.
4.3.8 Αντικατάσταση.
4.3.9 Α'Βοήθειες.
4.3.10 Μέσα συλλογικής προστασίας οφθαλμών.
4.3.11 Προσδιορισμός πλυντών ματιών.
4.4 Μ.Α.Π ακοής.
4.4.1 Αειτουργία της ακοής.
4.4.2 Επικινδυνότητα.
4.4.3 Πεδίο εφαρμογής των Μ.Α.Π ακοής.
4.4.4 Ετηπτώσεις στην υγεία.
4.4.5 Μ.Α.Π ακοής.
4.4.6 Φροντίδα-Αντικατάσταση.
4.4.7 Οδηγίες εφαρμογής ωτοβυσματων.
4.4.8 Φροντίδα των αυτιών.
4.5 Προστασία κεφαλής.
4.5.1 Πεδίο εφαρμογής.
4.5.2 Μ.Α.Π κεφαλής.
4.5.3 Φροντίδα-Αντικατάσταση.
4.5.4 Κανόνες ορθής εφαρμογής.
4.6 Προστασία Ανω Άκρων.
4.6.1 Πεδίο εφαρμογής.
4.6.2 Χέρι: το εργαλείο.
4.6.3 Επικινδυνότητα.
4.6.4 Μ.Α.Π άνω άκρων.
4.6.5 Κανόνες ορθής εφαρμογής.
4.6.6 Φροντίδα-Αντικατάσταση.
4.6.7 Α'βοηθειες.
4.7 Προστασία κάτω άκρων.
4.7.1 Μ.Α.Π κάτω άκρων.
4.7.2 Πεδίο εφαρμογής.
4.7.3 Φροντίδα-Αντικατάσταση.
4.7.4 Ετηκινδυνότητας.
4.7.5 Προδιαγραφές.
4.7.6 Α'βοηθειες.
4.8 Προστασία αναττνευστικού.
4.8.1 Ορισμοί.
4.8.2 Ετηκινδυνότητα-Ετηπτώσεις.
4.8.3 Πεδίο εφαρμογής.
4.8.4 Μ.Α.Π αναττνευστικού.
4.9 Μ.Α.Π σώματος.
4.9.1 Γενικές γνώσεις.
4.9.2 Φροντίδα-Αντικατάσταση.
4.10 Μ.Α.Π εργασίας σε ύψη.
4.10.1 Φροντίδα.
4.10.2 Αντικατάσταση.
4.11 Μ.Α.Π ειδικών εφαρμογών.
4.11.1 Επικινδυνότητα.
4.11.2 Προδιαγραφές.
4.11.3 Χρήση-Φροντίδα.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4” :
Προστασία από εκρηκτικές ατμόσφαιρες.
5.1 Προεδρικό διάταγμα.
5.1.1 Βασικές υποχρεώσεις εργοδοτών.
5.1.2 Πρόληψη εκρήξεων.
5.2 Εκρηκτική ατμόσφαιρα.
5.2.1 Μέτρα πρόληψης διαρροών.
5.2.2 Πηγές ανάφλεξης.
5.2.3 Αποφυγή πηγών ανάφλεξης.
5.3 Στατικός ηλεκτρισμός.
5.3.1 Οργανωτικά μέτρα προστασίας.
5.4 Συντονισμός συνεργείων.
5.5 Ταξινόμηση χώρων.
5.5.1 Παράδειγμα ταξινόμησης.
5.6 Κατηγορίες συσκευών.
5.7 Σήμανση συσκευών κατά ΑΤΕΧ.
5.7.1 Σήμανση χώρων κατά ΑΤΕΧ.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5^^:
Ο δηγίες ασφαλείας για τους επισκέπτες.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6^ : Σήματα
Α. Σήματα απαγόρευσης.
Β. Σήματα προειδοποίησης.
Γ. Σήματα υποχρέωσης.
Δ. Σήματα διάσωσης η βοήθειας.
Ε. Σήματα που αφορούν ττυροσβεστικό υλικό η εξοπλισμό.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7^:
Νομοθεσία υγιεινής ασφαλείας.
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
1.1 Ο Ρ ΙΣ Μ Ο Σ Υ ΓΙΕΙΝ Η Σ ΚΑΙ ΑΣΦ Α Λ ΕΙΑ Σ ΕΡΓΑ ΣΙΑ Σ
Ο όρος κουλτούρα της υγιεινής και ασφάλειας στην εργασίας (safety culture) πρωτοεμφανίστηκε λίγο μετά το ττυρηνικό ατύγηαα στο chemobyl το 1986.
Σύμφωνα με τον ορισμό της διεθνούς ετητροττής ατομικής ενέργειας ως υγιεινή και ασφάλεια εργασίας, ορίζεται
«...το σύνολο των χαρακτηριστικών και των ιδιοτήτων των οργανισμών η των ατόμων που καθορίζουν πως πρώτιστη προτεραιότητα στη λειτουργία των οργανισμών η των ατόμων παίζει η εφαρμογή μέτρων ασφαλείας και αυτά τα μέτρα ασφαλείας λαμβάνουν την απαραίτητη προσοχή που εγγυάται τη εφαρμογή τους»
Η σημασία της ύπαρξης κουλτούρας Υγιεινής και Ασφάλειας σε έναν οργανισμό, διαπιστώθηκε με τραγικό τρόπο στο καταστροφικό δυστύγηιια των διυλιστηρίων γνωστής πετρελαϊκής εταιρείας στο Τέζας το 20Θ5. Στο τραγικό αυτό δυστύχημα είχαν σκοτωθεί συνολικά 15 εργαζόμενοι και πάνω από 170 είχαν τραυματιστεί. Η έκθεση διερεύνησης του δυστυχήματος, που δημοσιεύθηκε πρόσφατα, αποτελούνται από 374 σελίδες και εστίαζε τα αίτια του δυστυχήματος σε 5 βασικές παρατηρήσεις. Όλες οι παρατηρήσεις των επιθεωρητών ήταν σχετικές με την κουλτούρα Υγιεινής και Ασφάλειας στις εγκαταστάσεις της επιχείρησης. Στην δεύτερη παρατήρηση των επιθεωρητών γίνεται ρητή αναφορά στο γεγονός πως η επιχείρηση «δεν είχε φροντίσει να δημιουργηθεί ένα θετικό περιβάλλον εμπιστοσύνης και ανοικτής ετπκοινωνίας μεταξύ των εργαζομένων και της διοίκησης της επιχείρησης με ανοικτούς δίαυλους ανταλλαγής πληροφοριών».
Στη χώρα μας, είναι γεγονός αδιαμφισβήτητο, πως υπάρχει σαφέστατη έλλειψη κουλτούρας Υγιεινής και Ασφάλειας τόσο μεταξύ των εργαζομένων (οι οποίοι φέρουν και αυτοί μερίδιο ευθύνης) όσο και από πλευράς διοίκησης πολλών επιχειρήσεων. Η συνεχής εκπαίδευση των εργαζομένων (δια βίου εκπαίδευση) και η ύπαρξη ανοικτού δίαυλου επικοινωνίας μεταξύ των εργαζομένων και της διοίκησης των επιχειρήσεων, είναι τα μοναδικά εργαλεία υιοθέτησης κουλτούρας Υγιεινής και Ασφάλειας στους χώρους εργασίας. Κουλτούρα η οποία συμβάλλει στη μείωση των εργατικών ατυχημάτων που τόσο ακριβά πληρώνει ολόκληρη η κοινωνία.
1.2 Ο ΡΙΣ Μ Ο Σ ΑΤΥΧ ΗΜ ΑΤΟ Σ ΑΤΥΧΗΜΑ: Ένα αιφνίδιο και ανετηθύμητο περιστατικό το οποίο έχει σαν αποτέλεσμα τραυματισμό, δυσμενείς επιπτώσεις στην υγεία του προσωπικού ή καταστροφή, απώλεια περιουσίας, εξοπλισμού, υλικών της εταιρείας ή επιβάρυνση του περιβάλλοντος ή μείωση της ανταγωνιστικής ικανότητα της εταιρείας ή διακοπή των προγραμματισμένων δραστηριοτήτων της εταιρείας.
1.2.1 Ο Ρ ΙΣ Μ Ο Σ ΠΑΡ ΟΑ ΙΓΟ Υ ΑΤΥΧ ΗΜ ΑΤΟ Σ
Περιστατικά που αφορούν ανθρώπους, εξοπλισμό και υλικά τα οποία θα μπορούσαν να εξελιχθούν σε ατύχημα.
-ΣΟΒΑ ΡΟ Π Ε ΡΙΣ Τ Α Τ ΙΚ Ο : Τυχαίος δεν υπήρξε ατύχημα.
-ΑΠΑΟ Π Ε Ρ ΙΣ Τ Α Τ ΙΚ Ο : Δεν εξελίχθηκε σε ατύχημα επειδή είχαν ληφθεί οι απαιτούμενες προφυλάξεις.
1.3 Κ Α ΤΗ ΓΟ ΡΙΕ Σ ΑΤΥΧΗΜ ΑΤΩΝ Σ Ε ΑΝ ΘΡΩ Π Ο 1.3.1 Π ΡΩ Τ ΕΣ ΒΟ Η Θ ΕΙΕΣ (FIR ST AID)
Ο εργαζόμενος δέχεται μια μοναδική περιποίηση του τραύματος και επιστρέφει αμέσως στην εργασία του.
1.3.2 ΙΑ ΤΡΙΚ Η Π Ε ΡΙΘ Α Α ΤΗ (M EDICA L TREATM EN T)
Ο εργαζόμενος δέχεται πρώτες βοήθειες και επιστρέφει στην εργασία του. Στη συνέχεια όμως απαιτείται τουλάχιστον άλλη μια περιποίηση του τραύματος.
1.3.3 Π Ε ΡΙΟ ΡΙΣ Τ ΙΚ Η ΑΝ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ (REST RICTED W ORK) Ο εργαζόμενος επιστρέφει μεν στην εργασία του εντός 24 ωρών αλλά δεν είναι σε θέση να εκτελέσει πλήρως τα καθήκοντα του λόγω του ατυχήματος.
1.3.4 ΑΤΥΧΗΜΑ ΑΝ ΙΚΑΝ ΟΤΗ ΤΑ Σ (LO ST TIM E)
Ο εργαζόμενος λόγω του ατυχήματος υποχρεούται να απουσιάζει τουλάχιστον μια ημέρα από την εργασία του.
1.3.5 ΘΑΝΑΤΟΣ (DEATH)
Οποιοσδήποτε τραυματισμός η ασθένεια που συμβαίνει λόγω της απασχόλησης και προκαλεί τον θάνατο του εργαζομένου ανεξαρτήτως του χρόνου που μεσολάβησε μεταξύ του τραύματος / ασθένειας και του θανάτου.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ r
2.1 ΟΡΙΣΜΟΙ
♦ Ουσίες είναι τα στοιχεία και οι χημικές ενώσεις τους σε φυσική κατάσταση ή όπως παράγονται από οποιαδήποτε παραγωγική διαδικασία, συμπεριλαμβανομένων όλων των προσθέτων που απαιτούνται για τη σταθερότητα του προϊόντος και όλων των προσμίξεων που δημιουργούνται κατά τη διαδικασία αυτή, εκτός από οποιονδήποτε διαλύτη που μπορεί να διαχωριστεί χωρίς να θίξει τη σταθερότητα της ουσίας ούτε να τροποποιήσει τη σύνθεσή της.
♦ Π αρασκευάσαατα είναι τα μίγματα ή τα διαλύματα που αποτελούνται από δύο ή παραπάνω ουσίες.
♦ Επικίνδυνες γημικές ουσίες είναι οι ουσίες που μπορεί να παρουσιάσουν ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:
> μπορεί να προκαλέσουν πυρκαγιές ή εκρήξεις.
> είναι ετηκίνδυνες για την υγεία.
> είναι διαβρωτικές ή ερεθιστικές.
> είναι επικίνδυνες για το περιβάλλον.
2.2 ΕΠ ΙΚΙΝΔΥΝΕΣ Χ Η Μ ΙΚ ΕΣ Ο Υ Σ ΙΕΣ (Χ.Ο.)
Οι χημικές ουσίες ανάλογα με την ετηκινδυνότητά τους κατατάσσονται στις παρακάτω κατηγορίες:
♦ Εύφλεκτες χημικές ουσίες:
► Εξαιρετικά εύφλεκτες χημικές ουσίες είναι ουσίες που αναφλέγονται στον αέρα υπό κανονικές συνθήκες θερμοκρασίας και πίεσης.
► Πολύ εύφλεκτες χημικές ουσίες είναι ουσίες που αναφλέγονται μετά από σύντομη θέρμανσή τους η οι οποίες, σε επαφή με το νερό, εκλύουν εύφλεκτα αέρια σε ετηκίνδυνες ποσότητες.
► Εύφλεκτες χημικές ουσίες είναι οι ουσίες με πολύ χαμηλό σημείο ανάφλεξης.
► Καύσιμες (εύφλεκτες υπό συνθήκες) χημικές ουσίες είναι οι ουσίες που δεν αναφλέγονται υπό κανονικές συνθήκες θερμοκρασίας και πίεσης, αλλά συντηρούν την καύση αν αναφλεγούν.
♦ Ο ξειδω τικές χημικές ουσίες είναι ουσίες που σε επαφή με άλλα υλικά, ιδίως εύφλεκτα, προκαλούν ισχυρή εξώθερμη αντίδραση με πιθανή απελευθέρωση οξυγόνου.
♦ Εκρηκτικές χημικές ουσίες είναι ουσίες που αντιδρούν εξώθερμα, παράγουν αέρια, αναφλέγονται έντονα, εκπυρσοκροτούν και εκρήγνυνται.
♦ Τοξικές χημικές ουσίες:
► Πολύ τοξικές χημικές ουσίες είναι ουσίες που όταν έλθουν σε επαφή με τον ανθρώπινο οργανισμό ακόμα και σε ελάχιστη ποσότητα προκαλούν θάνατο ή ανήκεστες βλάβες.
► Τοξικές χημικές ουσίες είναι ουσίες που όταν έλθουν σε επαφή με τον ανθρώπινο οργανισμό ακόμα και σε μικρή ποσότητα προκαλούν θάνατο ή μόνιμες βλάβες.
► Ταξικές στην αναπαραγω γή (τερατογενείς) χημικές ουσίες είναι ουσίες που όταν έλθουν σε επαφή με τον ανθρώτηνο οργανισμό μπορούν να προκαλέσουν ή να αυξήσουν τη συχνότητα μη κληρονομικών επιβλαβών φαινομένων στους απογόνους ή στις αναπαραγωγικές διαδικασίες.
♦ Μ εταλλαξιογόνες χημικές ουσίες είναι ουσίες οι οποίες όταν έλθουν σε επαφή με τον ανθρώτηνο οργανισμό μπορούν να προκαλέσουν ή να αυξήσουν τη συχνότητα μη κληρονομικών ετηβλαβών φαινομένων στους απογόνους ή στις αναπαραγωγικές διαδικασίες.
♦ Δ ιαβρωτικές χημικές ουσίες είναι ουσίες οι οποίες σε επαφή με τους ιστούς, τους καταστρέφουν προκαλώντας στις περισσότερες περιπτώσεις χημικά εγκαύματα.
♦ Ερεθιστικές χημικές ουσίες είναι ουσίες οι οποίες όταν έλθουν σε άμεση, παρατεταμένη ή επαναλαμβανόμενη επαφή με το δέρμα ή τους βλεννογόνους μπορεί να προκαλέσουν μολύνσεις με φλεγμονές, ερυθήματα και κνησμό.
♦ Επιβλαβείς (ευαισθητοποιητικές) χημικές ουσίες είναι ουσίες οι οποίες όταν έλθουν σε επαφή με τον ανθρώτηνο οργανισμό μπορούν να προκαλέσουν τέτοια ευαισθητοποίηση του οργανισμού ώστε περαιτέρω έκθεση να προκαλέσει ετηβλαβείς αντιδράσεις.
♦ Επικίνδυνες για το περιβάλλον χημικές ουσίες είναι ουσίες οι οποίες αν διατεθούν ανεξέλεγκτα στο περιβάλλον το υποβαθμίζουν.
♦ Αβλαβής χημική ουσία είναι μία ουσία που δεν προκαλεί βλάβη στον ανθρώπινο οργανισμό ή καταστροφή στο περιβάλλον.
2.3 ΟΙ Χ.Ο. Μ Ε ΑΡΙΘ Μ Ο ΥΣ
Για τις χημικές ουσίες μπορούν να δοθούν τα παρακάτω στοιχεία:
Οι καταγεγραμμένες Χ.Ο. είναι περίπου 120.000 Οι Χ.Ο. που υπάρχουν στο εμπόριο είναι περίπου 80.000.
Κάθε χρόνο εμφανίζονται περίπου 1.000 νέες Χ.Ο.
Το 80% των επαγγελματικών ασθενειών οφείλεται ση ς Χ.Ο.
♦ Γο 80% των επαγγελματιών ασθενειών από Χ.Ο. οφείλεται στην εισπνοή τους.
♦ Οι κίνδυνοι που προκαλούνται από τις Χ.Ο. είναι γνωστοί για το 6% από αυτές.
♦ Δελτία Δεδομένων Ασφαλείας υπάρχουν για 15.000 Χ.Ο.
2.4 ΟΡΙΑ ΕΚ Θ Ε Σ Η Σ Χ.Ο. ΣΤΟ Ν ΟΡΓΑ Ν ΙΣΜ Ο
Τα όρια έκθεσης σε χημικές ουσίες συνδέονται με τη μεγίστη επιτρεπόμενη ποσότητα έκθεσης σε μια χημική ουσία και με τη διάρκεια έκθεσης σε αυτή.
♦ Ανάλογα με την π οσότητα έκθεσης
LD (Lethal Dose): Είναι η ελάχιστη δόση η οποία προκαλεί το θάνατο του Α%
ενός πληθυσμού ζώντων οργανισμών.
TLV (Threshold Limit Value): Είναι η συγκέντρωση μιας ουσίας στον αέρα κάτω από την οποία σχεδόν όλοι οι άνθρωποι που την αναπνέουν αισθάνονται άνετα. Η παράμετρος αυτή είναι η ευρύτερα χρησιμοποιούμενη για αξιολόγηση του κινδύνου από εισττνοή αερίων, ατμών ή διασπορά σταγονιδίων.
♦ Ανάλογα αε το γρόνο έκθεσης
TW A (Time W eighted Average): Εκφράζει τη μέση συγκέντρωση για μια κανονική 8ωρη ημερήσια εργασία ή εβδομαδιαία εργασία 40 ωρών.
STEL (Short Term Exposure Limit): Εκφράζει τη μέγιστη συγκέντρωση στην οποία μπορεί να εκτεθεί ο εργαζόμενος μέχρι 15 λεπτά. Δεν ετητρέπονται περισσότερες από 4 εκθέσεις την ημέρα με διαλείμματα 60 λεπτών τουλάχιστον μεταξύ των περιόδων έκθεσης.
CL (Ceiling Limit): Εκφράζει τη μέγιστη συγκέντρωση, την τιμή της οποίας δεν πρέπει να υπερβούμε έστω και στιγμιαία.
Τα παραπάνω όρια αλλάζουν συνεχώς σύμφωνα με τις νέες έρευνες.
2.4.1 ΤΡΟ Π Ο Σ ΕΙΣΟΔΟΥ Χ.Ο. Σ ΤΟ Ν ΟΡΓΑ Ν ΙΣΜ Ο
Η απορρόφηση των χημικών ουσιών από τον οργανισμό πραγματοποιείται κατά κύριο λόγω με έναν από τους παρακάτω τρόπους ή και με συνδυασμό τους:
♦ Από την αναττνευστική οδό (εισπνοή)
Η οδός αυτή είναι η πιο συχνή κατά την εργασία και η διείσδυση γίνεται με την εισπνοή του αέρα στον οποίο υπάρχουν διασκορπισμένοι οι ρυπαντές. Τα προϊόντα που εισπνέουμε μεταφέρονται από το αίμα ξεκινώντας από τους
τινεύμονες και μπορούν να προκαλέσουν προβλήματα στα αναπνευστικά αλλά και σε άλλα όργανα.
♦ Από την πεπτική οδό (κατάποση)
Η διείσδυση από την πεπτική οδό συνήθως γίνεται κατά λάθος ή από απερισκεψία κατά τη μετάγγιση προϊόντος με χρήση σιφωνίου ή με το κάττνισμα ή το φαγητό μετά το χειρισμό κάποιου επικίνδυνου προϊόντος.
♦ Από την διαδερμική οδό (δέρμα)
Η διείσδυση από το δέρμα γίνεται από ερεθιστικές ή διαβρωτικές ουσίες, που επενεργούν τοπικά στο σημείο επαφής τους με αυτό ή από λιποδιαλυτές ουσίες που επενεργούν στο δέρμα και επιπλέον διαπερνούν και διαχέονται σε όλο τον οργανισμό.
2.5 Μ Ο ΡΦ Ε Σ ΧΗ Μ ΙΚ Ω Ν ΟΥΣΙΩΝ 2.5.1 Χ.Ο. ΣΕ Μ Ο ΡΦ Η Σ Κ Ο Ν Η Σ
Οι χημικές ουσίες σε μορφή σκόνης μπορούν να προκύψουν κατά την εργασία στις παρακάτω περιπτώσεις:
♦ Κατά τη διαχείριση υλικών σε σκόνη
♦ Κατά την κονιορτοποίηση υλικών
♦ Κατά την κίνηση σε χώρους με σκόνες
♦ Κατά τις συγκολλήσεις
♦ Κατά τη διάρκεια ισχυρής θέρμανσης Οι οδοί διείσδυσης της σκόνης στον οργανισμό είναι:
♦ το αναπνευστικό
♦ το δέρμα
Η επικινδυνότατα (ευκολία απορρόφησης) της σκόνης εξαρτάται από:
♦ τη χημική σύσταση (χημική διείσδυση)
♦ το μέγεθος (μηχανική διείσδυση) Οι επιπτώσεις της σκόνης στην υγεία είναι:
♦ επαγγελματικές ασθένειες (πνευμονοκονίαση, αμιάντωση, μολυβδίαση κλπ)
♦ καρκίνος
♦ βλάβες στο νευρικό σύστημα
♦ βλάβες σε όργανα του σώματος
2.5.2 Χ.Ο. ΣΕ ΑΕΡΙΑ Μ Ο ΡΦ Η
Οι χημικές ουσίες σε αέρια μορφή μπορούν να προκόψουν κατά την εργασία στις παρακάτω περιπτώσεις:
♦ Κατά τις κολλήσεις
♦ Κατά τους ψεκασμούς με χημικές ουσίες
♦ Κατά τους καθαρισμούς με χημικές ουσίες
Οι οδοί διείσδυσης του αερίου στον οργανισμό είναι:
♦ το ανα^ινευστικό
♦ το δέρμα
Η επικινδυνόττΐτα του αερίου εξαρτάται από:
♦ τη χημική σύσταση
♦ τη συγκέντρωση της χημικής ουσίας
♦ την επικινδυνότητα της χημικής ουσίας Οι επιπτώσεις του αερίου στην υγεία είναι:
♦ ερεθισμός και ανεπανόρθωτη βλάβη του αναπνευστικού
♦ ανεπανόρθωτη βλάβη σε όργανα του σώματος 2.5.3 Χ.Ο. ΣΕ ΥΓΡΗ - ΣΤ Ε Ρ Ε Η Μ Ο ΡΦ Η
Οι χημικές ουσίες σε υγρή - στερεή μορφή μπορούν να προκόψουν κατά τις ακόλουθες εργασίες;
♦ Μηχανουργικές
♦ Μεταλλευτικές
Οι οδοί διείσδυσης των χημικών ουσιών σε υγρή - στερεή μορφή στον οργανισμό είναι:
♦ το δέρμα
♦ το στόμα
Η επικινδυνότητα των χημικών ουσιών σε υγρή - στερεή μορφή εξαρτάται από:
♦ τη χηριι<ή σύσταση
♦ την επικινδυνότητα της χημικής ουσίας
♦ το είδος του μετάλλου
Οι εταπτώσεκ; των χημικών ουσιών σε υγρή - στερεή μορφή στην υγεία είναι:
♦ δερματίτιδες
♦ έκζεμα ερεθιστικό ή αλλεργικό
Σε περίπτωση που η έκθεση ενός οργανισμού στις χημικές ουσίες υπερβεί τα όρια, τότε η πιθανότητα εμφάνισης βλαβερών επιδράσεων στον οργανισμό μεγαλώνει σημαντικά.
Οι βλαβερές επιδράσεις χωρίζονται σε:
♦ Έ γκα υμ α
♦ Ερεθισμό οφθαλμών ή δέρματος
♦ Προσβολή λόγω κατάποσης διαβρω τικής ουσίας
♦ Δηλητηρίαση από επιβλαβή ή τοξική ουσία
♦ Προσβολή του αναττνευστικού συστήματος που χω ρίζεται σε:
Οξεία (μικρής διάρκειας)
Γίνεται γρήγορα αντιληπτή και έχει βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα. Συνηθισμένα συμπτώματα είναι ζαλάδες, πονοκέφαλοι, εμετοί. Οι διαλύτες και τα οξέα είναι χαρακτηριστικά παραδείγματα ουσιών, που μπορούν να προκαλέσουν οξέα περιστατικά παροδικού χαρακτήρα.
Χρόνια (μεγάλης διάρκειας)
Είναι αποτέλεσμα έκθεσης σε επικίνδυνες ουσίες για μεγάλο χρονικό διάστημα. Η αμιάντωση (ασθένεια των πνευμόνων) αποτελεί παράδειγμα χρόνιας κατάστασης.
Είναι δύσκολα αντιληπτές και προκαλούν διαρκή συμπτώματα όπως εθισμό και υποβάθμιση λειτουργίας οργάνων. Ουσίες που μπορεί να προκαλέσουν χρόνιες καταστάσεις είναι οι σκόνες, ο αμίαντος, οι διαλύτες.
Το είδος της επίδρασης στον οργανισμό εξαρτάται από τους ακόλουθους παράγοντες:
♦ Την επικινδυνότητα της χημικής ουσίας
♦ Τον τύπο της χημικής ουσίας
♦ Το είδος της εργασίας
♦ Το χρόνο έκθεσης στη χημική ουσία
♦ Τις λαμβανόμενες προφυλάξεις 2.6 ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΟΡΓΑ ΝΙΣΜ ΟΥ
Σε περίπτωση απορρόφησης Χ.Ο. από τον οργανισμό αυτός έχει τη δυνατότητα να αντισταθεί με τους εξής μηχανισμούς:
♦ Μ ηχανική Κ ατακράτηση
Γίνεται με το δέρμα, τις τρίχες ή με την έκκριση βλέννας που είναι αποτελεσματική κυρίως στις χημικές ουσίες που προσπαθούν να εισέλθουν στον οργανισμό σε στερεά αιωρούμενη μορφή όπως οι σκόνες, ο καπτνός ή τα ρινίσματα μετάλλων.
♦ Διάλυση
Πραγματοποιείται με εκκρίσεις του οργανισμού με σκοπό να μειωθεί η συγκέντρωση της χημικής ουσίας που έρχεται σε επαφή με τον οργανισμό.
♦ Διύλιση (Φ ιλτράρισμα)
Πραγματοποιείται εσωτερικά από συγκεκριμένα όργανα του σώματος όπως το συκώτι και τα νεφρά.
Όμως η αμυντική ικανότητα του οργανισμού δεν είναι απεριόριστη αλλά εξαρτάται από ορισμένους παράγοντες οι σημαντικότεροι των οποίων είναι:
♦ Ο τρόπος εισόδου της Χ.Ο. στον οργανισμό
♦ Η φυσική κατάσταση του οργανισμού
♦ Η δόση (ποσότητα) της Χ.Ο. που απορροφήθηκε από τον οργανισμό
♦ Ο χρόνος (διάρκεια) έκθεσης στη χημική ουσία
♦ Η ευαισθησία του συγκεκριμένου οργανισμού (αλλεργίες, χρόνιες ασθένειες)
♦ Η φύση της εργασίας (συνδυασμένη επίδραση άλλων χημικών ουσιών, φυσική / ψυχολογική ένταση, περιβάλλον εργασίας)^
♦ Ο τρόπος εκτέλεσης της εργασίας (χρήση Μ.Α.Π., εφαρμογή ασφαλών πρακτικών εργασίας)
♦ Άλλοι παράγοντες (φύλο, ηλικία)
2.7 Π ΡΟ ΔΙΑ ΓΡΑΦΕΣ ΧΩ ΡΩ Ν Δ ΙΑ Χ ΕΙΡΙΣΗ Σ Χ.Ο.
Οι χώροι διαχείρισης χημικών ουσιών πρέπει να ακολουθούν κατ' ελάχιστο τις παρακάτω προδιαγραφές σγεδιασαού:
♦ Επαρκείς διαστάσεις για να αποφευχθεί ο κίνδυνος διαρροής λόγω ελλιπούς χώρου
♦ Τα υλικά κατασκευής πρέπει να είναι ασύμβατα με τις διαχειριζόμενες χημικές ουσίες, ενώ αυτά των δαπέδων δεν πρέπει επιπλέον να επιτρέπουν την προσρόφηση ή την ανεξέλεγκτη διαρροή της χημικής ουσίας προς το περιβάλλον
♦ Ειδική απόχρωση τοίχων
♦ Επαρκείς οδεύσεις και εξόδους διαφυγής
Ακόμα οι χώροι διαχείρισης χημικών ουσιών πρέπει να έχουν κατ' ελάχιστο:
♦ Επαρκή φωτισμό για όλες τις ώρες του 24ωρου
♦ Επαρκή εξαερισμό
♦ Δίκτυο εξυπηρέτησης (νερό πυρόσβεσης, υγραέριο, ρεύμα)
♦ Κλιματισμό
Ο απαραίτητος εξοπλισμός των χώρων διαχείρισης χημικών ουσιών είναι:
♦ Πάγκοι εργασίας
♦ Εξοπλισμός διαχείρισης χημικών ουσιών, όπως ερμάρια εύφλεκτων, απαγωγοί χημικών ουσιών
♦ Εξοπλισμός ευταξίας και αντιμετώπισης διαρροών, όπως σύστημα ελεγχόμενης συλλογής διαρροών για υγρές χημικές ουσίες ή κατάλληλων φίλτρων για κατακράτηση αερίων ρύπων ή πτητικών χημικών ουσιών πριν την απόδοσή τους στο περιβάλλον
Ο εξοπλισμός ασφαλείας που πρέπει να υπάρχει είναι ο εξής:
♦ Ατομικά μέσα προστασίας
♦ Πλύντης ματιών και σώματος
♦ φαρμακείο / Ερμάριο Α' Βοηθειών με αντίδοτα
♦ Πυροσβεστικά μέσα
2.8 ΒΑ ΣΙΚ ΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ ΑΣΦ ΑΛ ΕΙΑΣ
Για την ασφαλή διαχείριση των Χ.Ο. που υπάρχουν στους εργασιακούς χώρους θα ακολουθούνται οι παρακάτω βασικοί κανόνες ασφαλείας:
2.8.1 Υ ΙΟ Θ ΕΤΗ ΣΗ ΑΣΦΑΛ Ο ΥΣ ΣΥ Μ Π Ε ΡΙΦ Ο ΡΑ Σ από τους εργαζόμενους που σημαίνει:
4- η διαχείριση κάθε Χ.Ο. θα γίνεται με μεγάλη προσοχή
4- θα δίνεται ιδιαίτερη σημασία ώστε να επικρατεί ευταξία στους χώρους αποθήκευσης, φύλαξης, χρήσης Χ.Ο.
li- η χρήση των Χ.Ο. θα γίνεται σύμφωνα με τις οδηγίες που αναγράφονται στα Δελτία Δεδομένων Ασφαλείας και / ή έχουν δοθεί από τους προϊσταμένους χωρίς παρεκκλίσεις
4- θα τηρούνται οι βασικοί κανόνες υγιεινής στους χώρους Χ.Ο.
4- θα είναι γνωστές οι Διαδικασίες Έκτακτης Ανάγκης
4- θα είναι γνωστή η επυανδυνότητα των Χ.Ο. ώστε αυτές να χρησιμοποιούνται ανάλογα
4 καμία Χ.Ο. δεν θα χρησιμοποιείται από εργαζόμιενο εάν αυτός δεν έχει εκπαιδευτεί σχετικά με την
επικινδυνότητά της και την ασφαλή χρήση της
2.8.2 ΟΡΘΗ Μ Ο ΡΦ Η ΕΠ ΙΚ Ο ΙΝ Ω Ν ΙΑ Σ μεταξύ εργαζομένων - προϊσταμένων - διοίκησης που σημαίνει:
4 θα υφίσταται άμεση και κατά το δυνατόν πληρέστερη άντληση πληροφοριών η οποία μεταφράζεται σε πληροφόρηση, εκπαίδευση και επιμόρφωση όσων διαχειρίζονται Χ.Ο.
4 θα γίνεται χρήση των αντλούμενων πληροφοριών
4 θα γίνεται αναφορά των επικίνδυνων ανασφαλών συνθηκών και ενεργειών 4 θα γίνονται τακτικές επιθεωρήσεις των εργασιακών χώρων
4 θα γίνονται προτάσεις και ενέργειες αναβάθμισης τυχόν αλλαγών όπως:
* εισαγωγή νέας Χ.Ο.
* αλλαγή του τρόπου χρήσης Χ.Ο.
* αλλαγή διεργασίας που περιλαμβάνει Χ.Ο.
* εισαγωγή νέων δεδομένων στη διαχείριση Χ.Ο.
2.9 ΕΙΔΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ Α ΣΦ ΑΛ ΕΙΑΣ
Εκτός από τους Γενικούς Κανόνες Ασφαλείας και τις Γενικές Προδιαγραφές των Χώρων όπου γίνεται η διαχείριση των Χ.Ο. υπάρχουν και ειδικές περιπτώσεις που παρουσιάζουν αυξημένη επυανδυνότητα και θα εξετάζονται ξεχωριστά. Τέτοιες περιπτώσεις είναι:
* Τα χημικά εργαστήρια
* Οι χώροι αποθήκευσης επικίνδυνων (τοξικών και εύφλεκτων) ουσιών
* Οι φιάλες υπό πίεση
* Η διαχείριση εύφλεκτων ουσιών
* Η διαχείριση νεοεισερχόμενων ουσιών
2.9.1 ΧΗΜ ΙΚΑ ΕΡΓ Α Σ Τ Η ΡΙΑ α. Γενικοί Κανόνες Ασφαλείας
Οι γενικοί κανόνες ασφαλείας σε εργαστήρια είναι οι ακόλουθοι:
♦ Χρησιμοποιείτε ασφαλείς τεχνικές εργασίας
♦ Φοράτε τα Ατομικά Μέσα Προστασίας
♦ Μην καπνίζετε
♦ Μην τρώτε, πίνετε ή φοράτε καλλυντικά
♦ Μην κάνετε αστεία
♦ Μη βιάζεστε
♦ Να χειρίζεστε κάθε ουσία σαν επικίνδυνη
♦ Διατηρείτε τα χέρια σας στεγνά
♦ Κλείνετε την παροχή αερίου όταν δεν το χρησιμοποιείτε
♦ Μην εργάζεστε σε ετηκίνδυνη εργασία όταν είστε μόνος
♦ Κλειδώνετε τις επικίνδυνες Χ.Ο. σε ερμάρια ειδικών προδιαγραφών
♦ Κλείνετε τις εγκαταστάσεις και την είσοδο πριν φύγετε β. Δραστηριότητες
Οι απαραίτητες δραστηριότητες για την ανάλυση επικινδυνότητας ενός εργαστηρίου είναι:
> Καταγραφή Χ.Ο. ανά δραστηριότητα π.χ. αντιδραστήρια κλπ.
> Δημιουργία καταλόγου αποθεμάτων Χ.Ο.
γ. Εξοπλισμός Ασφαλείας
Ο εξοπλισμός ασφαλείας ενός χημικού εργαστηρίου αποτελείται από:
♦ Μη μεταλλικά εργαλεία
♦ Καλό εξαερισμό
♦ Πλύντη ματιών και σώματος
♦ Ελεγχόμενη αποχέτευση
♦ Πυροσβεστήρες
2.9.2 ΑΣΦΑΛΗΣ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ Χ.Ο.
Γενικά, για την αποθήκευση των Χ.Ο. πρέπει να τηρούνται οι παρακάτω κανόνες:
♦ Η αποθήκη δεν πρέπει να δέχεται άμεσο ηλιακό φως ή να έχει τιηγές θερμότητας (π.χ. σωλήνες θέρμανσης, θερμαντικά σώματα)
♦ Ο αέρας της αποθήκης πρέπει να ανανεώνεται μηχανικά (π.χ. εξαεριστήρες), τουλάχιστον 6 φορές ανά ώρα.
♦ Η αποθήκη πρέπει να έχει ανιχνευτές καπνού και πυροσβεστήρες ή συστήματα κατακλυσμού για την περίπτωση φωτιάς.
♦ Η αποθήκη δεν πρέπει να έχει υψηλή υγρασία.
♦ Η αποθήκευση των Χ.Ο. δεν γίνεται πάντα με αλφαβητική σειρά, αλλά και σύμφωνα με τις γενικές κατηγορίες, όπως οξειδωτικά, φωτοευαίσθητα, εύφλεκτα κλπ.
♦ Οι οξειδωτικές ενώσεις και τα οξέα πρέπει να φυλάσσονται πάνω σε μεταλλικά ράφια ή πλαστικούς δίσκους και όχι σε ξύλινες επιφάνειες.
♦ Οι εύφλεκτες ουσίες πρέπει να φυλάσσονται σε ειδικά ερμάρια που κυκλοφορούν στο εμπόριο ενώ οι πτητικές εύφλεκτες ουσίες πρέπει να φυλάσσονται σε ειδικά ψυγεία.
♦ Οι καρκινογόνες ουσίες πρέπει να αποθηκεύονται σε ξεχωριστούς και ασφαλισμένους χώρους.
♦ Δεν επιτρέπεται να αποθηκεύονται δοχεία χωρίς ετικέτα ή δοχεία με χημικά απόβλητα για μεγάλα χρονικά διαστήματα.
♦ Πρέπει να χρησιμοποιείται ο σωστός περιέκτης για την ουσία που αποθηκεύεται.
♦ Μετά το τέλος της εργασίας σας, τα υλικά που δεν έχουν χρησιμοποιηθεί πρέπει να επιστρέφονται στην περιοχή αποθήκευσης.
2.10 ΧΩΡΟΙ ΑΠ Ο Θ Η Κ ΕΥ ΣΗ Σ ΕΠ ΙΚΙΝΔΥΝΩ Ν ΟΥ ΣΙΩΝ Κανόνες Ασφαλείας
♦ Να μην μεταφέρονται εύφλεκτα υλικά με περονοφόρα που έχουν πρόβλημα και μπορεί να παρουσιάσουν υπερθέρμανση επιφανειών τους ή στηνθήρες. Για τη συχνή διακίνηση εύφλεκτων υλικών συνιστάται η χρήση ειδικής ετηκάλυψης σε μεταλλικές περόνες.
♦ Να αποφεύγεται η μεταφορά εύφλεκτων υλικών με περονοφόρα εσωτερικής καύσης γιατί η αναρρόφηση ατμών τους στη μηχανή μπορεί να προκαλέσει απότομη επιτάχυνση του περονοφόρου ή φλογοεπιστροφή.
♦ Απαγορεύεται η μεταφορά εύφλεκτων υλικών με βενζινοκίνητα ή υγραεριοκίνητα περονοφόρα οχήματα.
♦ Τα βαρέλια επικίνδυνων υλικών σε υγρή μορφή πρέπει να είναι τοποθετημένα σε παλέτα και σταθερά ασφαλισμένα πάνω της. Η διακίνηση βαρελιών στις περόνες γίνεται εάν φέρουν ειδικό εξάρτημα.
♦ Οι χειριστές πρέπει να φέρουν σε κάθε περίπτωση τα ακόλουθα ΜΑΠ κατ' ελάχιστο:
> Κράνος.
> Γυαλιά ασφαλείας.
> Μάσκα Ολοκλήρου Προσώπου με κατάλληλο φίλτρο και γάντια (προαιρετικά αλλά υποχρεωτικά σε ετοιμότητα).
♦ Αν ο περιέκτης μιας επικίνδυνης Χ.Ο. έχει υποβαθμιστεί σημαντικά η μετακίνησή του γίνεται ως εξής:
> Ο χειριστής ειδοποιεί τον Προϊστάμενο του, φορούν τα κατάλληλα ΜΑΠ και εξετάζουν λεπτομερέστερα τον περιέκτη.
> Αν ο περιέκτης έχει επικίνδυνη αλλά άφλεκτη Χ.Ο. χωρίς διαρροή μεταφέρεται προσεκτικά σε χώρο ελεγχόμενης αποχέτευσης. Αν η Χ.Ο. είναι εύφλεκτη χρησιμοποιούνται ορειχάλκινα εξαρτήματα και εργαλεία για αποφυγή σπινθήρων.
> Σε περίπτωση διαρροής καλείται η Ομάδα Άμεσης Επέμβασης.
> Το περιεχόμενο μεταγγίζεται σε όμοιο περιέκτη με την κατάλληλη σήμανση ενώ ο παλιός πλένεται σε χώρο ελεγχόμενης αποχέτευσης και διατίθεται σύμφωνα με το ΔΕ.Δ.Α.Υ. του περιεχομένου.
Να ακολουθούνται οι Κανόνες Ασφαλούς Χειρισαού Περονοφόρων.
ΧΩΡΟΣ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗΣ ΤΟΞΙΚΩΝ ΟΥΣΙΩΝ
ΑφλίΚΗ AiqwpiOTilic βπ«Ι(|Η«σ(ις O^uv (ff(cmpcmi)
νΐ|ΐ««ς1ιβ
ΧΩ ΡΟ Ι Α Π Ο Θ Η Κ ΕΥ ΣΗ Σ ΕΦ ΑΕΚ ΤΩ Ν ΟΥ ΣΙΩΝ
2.10.1 ΦΙΑΛ ΕΣ ΥΠΟ Π ΙΕΣΗ
Οι φιάλες αερίων υπό πίεση χρησιμοποιούνται για την ευκολότερη μεταφορά, χρήση και αποθήκευση των αερίων.
Οι κίνδυνοι από τις φιάλες αυτές κατατάσσονται σε τρεις (3) βασικές κατηγορίες:
♦ Γενικοί κίνδυνοι από το μεγάλο βάρος των φιαλών.
♦ Κίνδυνοι από την υψηλή πίεση ή τη χαμηλή θερμοκρασία κατά την εκτόνωση των αερίων.
♦ Κίνδυνοι από τις ιδιότητες του κάθε αερίου (π.χ. αέρια οξειδωτικά, εύφλεκτα, ερεθιστικά, διαβρωτικά, αδρανή, κλπ.).
Για τη σωστή χρήση φιαλών αερίων πρέπει να ακολουθούνται τα παρακάτω γενικά μέτρα:
♦ Οι φιάλες πρέπει να χρησιμοποιούνται για το σκοπό που κατασκευάστηκαν και όχι ως υποστήριγμα ή κύλινδροι κύλισης.
♦ Η αποθήκευση και ο χειρισμός τους δεν πρέπει να μειώνει τη μηχανική τους αντοχή.
♦ Η αποθήκευση πρέπει να γίνεται σε όρθια θέση ασφαλισμένες με αλυσίδα.
♦ Η αποθήκευση πρέπει να γίνεται σε καλά αεριζόμενους χώρους, μακριά από βροχή, χιόνι ή καύσιμα.
♦ Απαραίτητη είναι η επισήμανση του περιεχομένου των φιαλών,
♦ Να διατηρούνται μόνο οι απαραίτητες φιάλες στους χώρους εργασίας, οι οποίες θα φυλάσσονται κοντά σε πόρτες και μακριά από διαδρόμους διαφυγής.
♦ Οι φιάλες που εκτέθηκαν σε πυρκαγιά σημειώνονται και το γεγονός αναφέρεται στον προμηθευτή.
♦ Για τη σύνδεση των φιαλών χρησιμοποιούνται με προσοχή τα κατάλληλα εργαλεία και εξοπλισμός για τη δεδομένη χρήση.
♦ Η λειτουργία της φιάλης διακόπτεται για το σφίξιμο της βαλβίδας. Όταν η φιάλη δεν λειτουργεί η βαλβίδα παραμένει κλειστή.
♦ Οι συνδέσεις διατηρούνται καθαρές και ελέγχονται τακτικά.
♦ Για την αναγνώριση του περιεχομένου μιας φιάλης χρησιμοποιείται χρωματικός κώδικας π.χ. κόκκινο για Η2, πράσινο για Ν2, κλπ.
♦ Τα σήματα και οι οδηγίες πρέπει να διαβάζονται προσεκτικά.
♦ Η φιάλη επιστρέφεται στον προμηθευτή με κλειστή τη βαλβίδα, με το προστατευτικό κάλυμμα στη θέση του και με μικρή ποσότητα αερίου ώστε να αποφεύγεται η επιμόλυνση από τον αέρα ή την υγρασία.
2.11 Δ ΙΑ ΧΕΙΡΙΣΗ ΕΥ Φ Λ ΕΚ ΤΩ Ν ΟΥΣΙΩΝ Μ ΕΤΑ ΓΓΙΣΗ ΑΠΟ ΒΑΡΕΛΙΑ:
Υπάρχουν δύο αποδεκτές μέθοδον;
Με βάνα αποκλεισμού ασφα>χίας η οποία απαιτεί ακόμα:
* αυτόματη βαλβίδα εξαερισμού στο βαρέλι
* βάνα ασφαλείας
* περιέκτη μικροδιαρροών κάτω από τη βάνα
* αγωγό γεφύρωσης του βαρελιού με τον υποδοχέα - περιέκτη αν ο τελευταίος είναι μεταλλικός
* τον υποδοχέα - περιέκτη
^ Με αντλία ασφαλείας
* η οποία δεν απαιτεί τίποτα από τα παραπάνω εκτός από τον υποδοχέα - περιέκτη.
ΑΠΟΘ ΗΚ ΕΥΣΗ ΒΑΡΕΛΙΩΝ
* Οι περιέκτες εύφλεκτων ουσιών που αποθηκεύονται προσωρινά πρέπει να γειώνονται και να τοποθετείται σ' αυτούς βαλβίδα εξαερισμού
* Πρέπει να απαγορεύεται κάθε χρήση πηγής θερμότητας στο χώρο (κάττνισμα, γυμνή φλόγα, συγκολλήσεις, θέρμανση, κλπ.)
ΔΙΑ ΧΕΙΡΙΣΗ ΒΑΡΕΑΙΩΝ
* Η διαχείριση των βαρελιών θα γίνεται μόνο με βιομηχανικά οχήματα (περονοφόρα, παλετοφόρα) ή χειράμαξες
* Πριν τη μετάγγιση θα πρέπει να τοποθετούνται η βάνα ασφαλείας και η αυτόματη βαλβίδα εξαερισμού
* Όλα τα εξαρτήματα που θα τοποθετούνται καθώς και τα εργαλεία που χρησιμοποιούνται θα είναι από χαλκό ή ανοξείδωτο χάλυβα ή άλλο υλικό ώστε να μην είναι δυνατή ή δημιουργία σπινθήρων κατά την τοποθέτηση ή χρήση τους.
2.12 ΔΙΑ ΧΕΙΡΙΣΗ Ν Ε Ο ΕΙΣΕΡΧ Ο Μ ΕΝ Ω Ν Χ.Ο.
Η διαδικασία ένταξης μιας νέας Χ.Ο. στις εν χρήσει Χ.Ο. ξεκινά από τη στιγμή που αποφασίζετε να εισαχθεί η Χ.Ο. στο χώρο της εταιρείας ανεξάρτητα αν χρησιμοποιηθεί τελικά ή όχι.
Ακολουθεί ο ορισμός των Χ.Ο.;
ΑΎλες Χ.Ο. Εργαστηρίων
Χ.Ο. Τμημάτων Υποστήριξης / Συνεργείων Πάσης φύσεως αποθηκευμένες Χ.Ο.
Οικιακές / καταναλωτικές Χ.Ο.
Η διαδικασία ένταξης αποτελείται από τα παρακάτω βήματα:
♦ Απόφαση για την αναγκαιότητα εισαγωγής νέας Χ.Ο.
♦ Ενημέρωση του Τεχνικού Ασφαλείας
♦ Προμήθεια του Δελτίου Δεδομένων Ασφαλείας Υλικού (Δ.Α.Υ.) πριν την εισαγωγή
♦ Κοινοποίηση του Δ.Α.Υ. στον Τεχνικό Ασφαλείας
♦ Αξιολόγηση του Δ.Α.Υ.
♦ Καθορισμός της επικινδυνότητας της Χ.Ο.
♦ Ενημέρωση της Επιτροπής Διαχείρισης Χ.Ο. (Ε.ΔΙ.Χ.Ο.) από τον Τεχνικό Ασφαλείας
♦ Ενημέρωση των τμημάτων από την Ε.ΔΙ.Χ.Ο.
2.13 ΔΕΑΤΙΟ ΔΕΔΟΜ ΕΝΩΝ Α ΣΦ ΑΑ ΕΙΑΣ ΥΑΙΚΟΥ
Το Δελτίο Δεδομένων Ασφαλείας Υλικού (Δ.Α.Υ.) συντάσσεται από τον παρασκευαστή μιας Χ.Ο., πρέπει να συνοδεύει απαραίτητα τη Χ.Ο. κατά τη διακίνησή της αλλά και να αποστέλλεται στον παραλήπτη πριν την παραλαβή της Χ.Ο. και παρέχει πληροφορίες για τη Χ.Ο. Το Δ.Α.Υ. έχει συγκεκριμένη μορφή και περιλαμβάνει τα ακόλουθα:
*5^ Προσδιορισμό υλικού / Ταυτότητα προμηθευτή Πληροφορίες για τα συστατικά της σύνθεσης Προσδιορισμό των κινδύνων
Πρώτες βοήθειες Μέτρα ττυρασφάλειας
*ίί> Αποθήκευση και χειρισμό
Έλεγχο έκθεσης / Ατομικά μέτρα προστασίας Φυσικές και χημικές ιδιότητες
Σταθερότητα και δραστικότητα '^ί> Τοξικολογικά στοιχεία
Οικολογικά στοιχεία
*5ί> Διάθεση στο περιβάλλον Μεταφορά Νομοθετικό πλαίσιο Άλλες πληροφορίες
Για όλες τις Χ.Ο. που βρίσκονται στο χώρο ακόμη και αυτές που είναι αποθηκευμένες χωρίς να χρησιμοποιούνται ή είναι προς απόρριψη θα πρέπει να υπάρχουν τα Δ.Α.Υ..
Τα τμήματα του Δ.Α.Υ. που αφορούν τη χρήση του υλικού, Α' Βοήθειες, μέτρα πυροπροστασίας καθώς και τα μέτρα σε περίπτωση διαφυγής θα κοινοποιούνται στους ενδιαφερόμενους.
2.13.1 Φ ΡΑ ΣΕΙΣ ΑΣΦ ΑΑ ΕΙΑΣ Χ.Ο. (R - S PHRASES) Οι φράσεις R, S είναι τυποποιημένες φράσεις με τις οποίες:
• υποδηλώνονται οι ιδιαίτεροι κίνδυνοι τους οποίους συνεπάγεται η χρήση της ουσίας (φράσεις R)
• δίνονται οδηγίες ασφαλούς χρήσης της ουσίας (φράσεις S) Οι φράσεις R και S παρουσιάζονται στους ακόλουθους πίνακες:
ΦΡΑΣΕΙΣ R:
H R ΐΗ Εκρηκτικό σε ξηρή κατάσταση.
| R 2 |
| R 3 | 1 R 4 |
| R 5 |
Κ ίνδυνος έκρηξης από κρούση, τριβή, φωτιά και άλλες Ιπηγές ανάφλεξης.
[Πολύ μεγάλος κίνδυνος έκρηξης από κρούση, τριβή, Ιφωτιά ή άλλες ττηγές ανάφλεξης.
[Σχηματίζει πολύ ευαίσθητες εκρηκτικές μεταλλικές [ενώσεις.
[Θέρμανση μπορεί να προκαλέσει έκρηξη.
| R όΗΕκρηκτικό σε επαφή ή χωρίς επαφή με τον αέρα.
| R τΗ Μ πορεί να προκαλέσει πυρκαγιά.
1 R 8 | [η επαφή με υλικό καύσιμο μπορεί να προκαλέσει [πυρκαγιά.
R 9 Εκρηκτικό όταν αναμιχθεί με καύσιμα υλικά.
R 10 Εύφλεκτο.
R 11 πολύ εύφλεκτο.
R 12 Εξαιρετικά εύφλεκτο.
R 13 Εξαιρετικά εύφλεκτο υγροποιημένο αέριο.
R 14 Αντιδρά βίαια με νερό.
R 15 Σε επαφή με νερό εκλύει εξαιρετικά εύφλεκτα αέρια.
R 16 Εκρηκτικό όταν αναμιχθεί με οξειδωτικές ουσίες.
R 17 Αυτοαναφλέγεται στον αέρα.
R 18 R 19
Κατά τη χρήση μπορεί να σχηματίσει εύφλεκτα Ιεκρηκτικά μείγματα ατμού - αέρα.
Μπορεί να σχηματίσει εκρηκτικά υπεροξείδια.
R20 Επιβλαβές όταν εισπνέεται.
R21 Επιβλαβές σε επαφή με το δέρμα.
R22 Επιβλαβές σε περίτιτωση κατάποσης.
R23 Τοξικό όταν εισττνέεται.
R24 Τοξικό σε επαφή με το δέρμα.
R25 Τοξικό σε περίπτωση κατάποσης.
R26 Πολύ τοξικό όταν εισπνέεται.
R27 Πολύ τοξικό σε επαφή με το δέρμα.
R28 Πολύ τοξικό σε περίπτωση κατάποσης.
R29 Σε επαφή με το νερό ελευθερώνονται τοξικά αέρια.
R 30 Κατά τη χρήση γίνεται πολύ εύφλεκτο.
R31 Σε επαφή με οξέα ελευθερώνονται τοξικά αέρια.
R 32 Σε επαφή με οξέα ελευθερώνονται πολύ τοξικά αέρια.
R33 Κίνδυνος αθροιστικών επιδράσεων.
R 34 Προκαλεί εγκαύματα.
R 35 Προκαλεί σοβαρά εγκαύματα.
R 36 Ερεθίζει τα μάτια.
R 37 Ερεθίζει το αναπτνευστικό σύστημα.
R 38 Κίνδυνος πολύ σοβαρών μονίμων βλαβών υγείας.
R 39 Πιθανοί κίνδυνοι μονίμων βλαβών υγείας.
R 40 Κίνδυνοι σοβαρών οφθαλμικών βλαβών.
Μπορεί να προκαλέσει ευαισθητοποίηση όταν εισπνέεται.
ΐΜ π ο ρ εί να προκαλέσει ευαισθητοποίηση σε επαφή με
■το δέρμα._____________________________________
■Κίνδυνος έκρηξης όταν θερμανθεί σε κλειστή ατμόσφαιρα.__________________________________
[ Μπορεί να προκαλέσει καρκίνο.
■ Μπορεί να προκαλέσει κληρονομικές γενετικές βλάβες.
■ Μπορεί να προκαλέσει εκ γενετής παραμορφώσεις.
■Κίνδυνος σοβαρής βλάβης της υγείας ύστερα από
■παρατεταμένη έκθεση.__________________________
| R 4 8 · Μπορεί να προκαλέσει καρκίνο όταν εισπτνέεται.
| R 49[Π ολύ τοξικό για τους υδρόβιους οργανισμούς.
[ R 5θ[Τ οςικό για τους υδρόβιους οργανισμούς.
[Επιβλαβές για τους υδρόβιους οργανισμούς.
[Μ πορεί να προκαλέσει μακροχρόνιες δυσμενείς [ επιπτώσεις στο υδάτινο περιβάλλον.______________
| R 5 3 [ Τοξικό για τη χλωρίδα._________________________
Ι Τοξικό για τη πανίδα.
[ R 55[Τοξικό για τους οργανισμούς του εδάφους.
[ R 5 ό [ Γοξικό για τις μέλισσες.
[Μ πορεί να προκαλέσει μακροχρόνιες δυσμενείς [ επιπτώσεις στο περιβάλλον._____________________
[ R 58[Επικίνδυνο για τη στιβάδα του όζοντος.___________
[ R 59[Μ πορεί να εξασθενίσει τη γονιμότητα.
[ΐΪ6 θ [Μ π ο ρ ε ί να βλάψει το έμβρυο κατά τη διάρκεια της
'ησης.______________________________________
[R 61 [Π ιθα νό ς κίνδυνος για εξασθέvηcyη της γονιμότητας.
[ιθανός κίνδυνος δυσμενών ετπδράσεων στο έμβρυο ατά τη διάρκεια της κύησης.____________________
63·Μ πορεί να βλάψει τα βρέφη που τρέφονται με μητρικό 'άλα.
;τηβλαβές : μπορεί να προκαλέσει βλάβες στους 'εύμονες σε περίπτωση κατάποσης.______________
Επαναλαμβανόμενη έκθεση μπορεί να προκαλέσει
•ηρότητα του δέρματος και σπάσιμο._____________
τμοί μπορεί να προκαλέσουν υπνηλία και ζάλη.
όΤΡίΙιθανός κίνδυνος μη αναστρέψιμων ετππτώσεων.
ΦΡΑΣΕΙΣ S:
|Ν α φυλάσσεται κλειδωμένο.
ΙΜακριά από παιδιά.
ΙΝα φυλάσσεται σε δροσερό μέρος.
ΙΜακριά από κατοικημένους χώρους.
ΙΝα διατηρείται το περιεχόμενο μέσα σε ΙΝα διατηρείται σε ατμόσφαιρα
ΙΤο δοχείο να διατηρείται ερμητικά κλεισμένο.
|Τ ο δοχείο να προστατεύεται αϊτό υγρασία.
Ε
ο δοχείο να διατηρείται σε καλά αεριζόμενο χώρο.ο περιεχόμενο να διατηρείται σε υγρασία.________
|Ν α αποφεύγεται η επαφή με τον αέρα.
ΙΝ α διατηρείται το δοχείο ερμητικά κλεισμένο.
Ι Μακριά από τρόφιμα.
[Μ ακριά από ....
Μακριά από θερμότητα.
νίακριά από πηγές ανάφλεξης.
νΙακριά από καύσιμες ύλες.
|S 18[Χειριστείτε και ανοίξτε το δοχείο προσεκτικά.
|S 2 θ |Μ η ν τρώτε ή πίνετε όταν το χρησιμοποιείτε.
S 22
Μην αναπνέετε τη σκόνη.
S 23 Μην αναπνέετε αέρια - αναθυμιάσεις - ατμούς - εκνεφώματα S24 Αποφεύγετε την επαφή ρε το δέρμα.
S 25 Αποφεύγετε την επαφή με τα μάηα.
S26 Σε περίπτωση επαφής με τα μάτια πλύνετε τα αμέσως με άφθονο νερό
|και ζητήστε ιατρική συμβουλή.
S 27 Αφαιρέστε αμέσως όλα τα ενδύματα που έχουν μολυνθεί.
S 28 Σε περίπτωση επαφής με το δέρμα, πλυθείτε αμέσως με άφθονο ....
S 29 Μην αδειάζετε το περιεχόμενο στην αποχέτευση.
S 30 Ποτέ μην προσθέτετε νερό στο προϊόν αυτό.
S31 Κρατήστε το μακριά από εκρηκτικές ύλες.
S33 Λάβετε προστατευτικά μέτρα έναντι ηλεκτροστατικών εκκενώσεων.
S 34 Αποφύγετε την κρούση και την τριβή.
S35 Το υλικό και ο περιέκτης του πρέπει να διατεθούν με ασφαλή τρόπο.
S 36 Να φοράτε κατάλληλη προστατευτική ενδυμασία.
S 37 Να φοράτε κατάλληλα γάντια.
S 38 Σε περίπτωση ανεπαρκούς αερισμού, χρησιμοποιείτε κατάλληλη ιναπνευστική συσκευή.____________________________________
| S 39|Χρησιμοποιείτε συσκευή προστασίας ματιών - προσώπου.
| S 4 θ | Τια τον καθαρισμό του δαπέδου και όλων των αντικειμένων που [έχο υν μολυνθεί από το υλικό αυτό χρησιμοποιείτε ___________
|S 4 1 |Σε περίπτωση πυρκαγιάς και / ή έκρηξης μην αναπνέετε τους [ καπνούς._________________________________________________
| S 4 2 [ Κατά τη διάρκεια ψεκασμού χρησιμοποιείτε κατάλληλη Βαναττνευστική συσκευή.____________________________________
[ S 43[Σε περίπτωση πυρκαγιάς χρησιμοποιείτε ....
[ S 44[Σε περίπτωση που νιώσετε αδιαθεσία, ζητήστε ιατρική συμβουλή.
[ S 4 5 [Σε περίπτωση ατυχήματος ή αν αισθανθείτε αδιαθεσία ζητήστε [αμέσως ιατρική συμβουλή.__________________________________
[ 5 ^ ύ [ Σ ε περίπτωση κατάποσης ζητήστε αμέσως ιατρική συμβουλή και [ δείξτε αυτό το δοχείο ή την ετικέτα.__________________________
BS 4 7ΐΝ α διατηρείται σε θερμοκρασία που δεν υπερβαίνει τους ... °C.
I s 4 8 |Ν α διατηρείται υγρό με ..
I s 49ΒΔιατηρείται μόνο μέσα στο αρχικό δοχείο.
