ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΑΒΑΛΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ
ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ
- ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ - ΘΕΜΑ:
ΒΙΒΛΙΑ ΚΑΙ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Β' ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ - Φ.Π.Α.
ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ:
ΚΕΡΕΝΙΔΟΥ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ
ΣΠΟΥΔΑΣΤΡΙΑ:
ΤΕΡΖΗ ΕΛΕΝΗ
ΚΑΒΑΛΑ 2005
I Ι Ο ' ( 0 ^ o 6
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΑΒΑΛΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ
ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ
- ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ -
ΘΕΜΑ:
ΒΙΒΛΙΑ ΚΑΙ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Β' ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ - Φ.Π.Α.
ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ:
ΚΕΡΕΝΙΔΟΥ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ
ΣΠΟΥΔΑΣΤΡΙΑ:
ΤΕΡΖΗ ΕΛΕΝΗ
ΚΑΒΑΛΑ 2005
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
Σελ.
7
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1
ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ Κ.Β.Σ.
1.1 Αντικείμενο κώδικα βιβλίων και στοιχείων. Υπόχρεοι σε τήρηση βιβλίων και
στοιχείων 8
1.2 Απαλλαγή από υποχρέωση τήρησης βιβλίων και έκδοσης στοιχείων 10
1.3 Γλώσσα και νόμισμα βιβλίων και στοιχείων 11
1.4 Διάκριση επιτηδευματιών. Έννοια χονδρικής και λιανικής πώλησης. Έννοια
είδους 11
1.5 Ένταξη επιτηδευματία σε κατηγορία τήρησης βιβλίων 12
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2
ΒΙΒΛΙΑ Β' ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ
2.1 Βιβλίο Εσόδων-Εξόδων 15
2.2 Κανονικό καθεστώς - Β' κατηγορίας 24
2.3 Περιοδική δήλωση με Β' κατηγορίας βιβλία 25
2.4 Οδηγίες συμπλήρωσης και υποβολής περιοδικής δήλωσης Φ.Π.Α. για
υποκείμενους με Β' κατηγορίας βιβλία 27
2.5 Εκκαθαριστική δήλωση Φ.Π.Α 33
2.6 Χρόνος υποβολής της εκκαθαριστικής δήλωσης 34
2.7 Πως υποβάλλεται η δήλωση 35
2.8 Οδηγίες συμπλήρωσης της εκκαθαριστικής δήλωσης 36
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΠΙΤΗΔΕΥΜΑΤΙΩΝ
3.1 Δελτίο αποστολής 48
3.2 Συγκεντρωτικό δελτίο αποστολής 48
3.3 Τιμολόγια-Εκκαθαρίσεις 49
3.4 Πιστωτικό τιμολόγιο 51
3.5 Αποδείξεις λιανικής πώλησης - Αποδείξεις παροχής υπηρεσιών 51
3.6 Αποδείξεις δαπανών 52
3.7 Αποδείξεις αυτοπαράδοσης 53
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4
ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ, ΘΕΩΡΗΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΦΥΛΑΞΗ ΒΙΒΛΙΩΝ ΚΑΙ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
4.1 Χρόνος ενημέρωσης των βιβλίων 55
4.2 Τρόπος ενημέρωσης των βιβλίων και έκδοσης των στοιχείων 55 4.3 Υποβολή φορολογικών στοιχείων για διασταύρωση 57 4.4 Τόπος τήρησης βιβλίων και στοιχείων - χρόνος διαφύλαξης αυτών 59
4.5 Θεώρηση βιβλίων και στοιχείων 60
4.6 Κύρος βιβλίων και στοιχείων 61
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5
Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥΦ.Π.Α.
5.1 Ιστορική αναδρομή 5.2 Γενικά
5.3 Έννοια του Φ.Π.Α. - Ορισμός 5.4 Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα του Φ.Π.Α 5.5 Λειτουργία του Φ.Π.Α
5.6 Χαρακτηριστικά γνωρίσματα του Φ.Π.Α
64 65 65 66 68 70
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6
ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΟΥ ΟΡΟΥ Φ.Π.Α.
6.1 Αντικείμενο στο φόρο
72 6.2 Υποκείμενο στο φόρο
73 6.3 Φορολογικές πράξεις
75
6.4 Υπόχρεοι στο φόρο και οι υποχρεώσεις τους 78
6.5 Συντελεστές Φ.Π.Α. και υπολογισμός 80
6.6 Απαλλαγές από το φόρο 82
6.7 Έκτττωση και επιστροφή του φόρου 84
6.8 Διαδικασία βεβαίωσης και καταβολή φόρου 86
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7
ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΑΡΑΒΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΚΥΡΩΣΕΙΣ 7.1 Διοικητικές κυρώσεις
7.2 Ποινικές κυρώσεις
87 90
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8
ΕΝΔΟΚΟΙΝΟΤΙΚΕΣ ΣΥΝΑΛΛΑΓΕΣ
8.1 Ενδοκοινοτικές συναλλαγές 91
8.2 Ενδοκοινοτική απόκτηση αγαθών 93
8.3 Τόπος ενδοκοινοτικής απόκτησης αγαθών 94
8.4 Χρόνος γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης στην ενδοκοινοτική απόκτηση
αγαθών και απαιτητό του φόρου 95
8.5 Υποχρεώσεις προσώπων που ενεργούν ενδοκοινοτικές συναλλαγές 96 8.6 Στατιστικά κατώφλια για ενδοκοινοτικές συναλλαγές 97
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9
ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ
9.1 Παράδειγμα 1°. Τήρηση βιβλίου εσόδων - εξόδων και συμπλήρωση περιοδικής και εκκαθαριστικής δήλωσης, από επιχείρηση που πωλεί αγαθά χονδρικά και λιανικά
αυτούσια ή μετά από επεξεργασία 98
9.2 Παράδειγμα 2°. Συμπλήρωση περιοδικής και εκκαθαριστικής δήλωσης, από
επιχείρηση παροχής υπηρεσιών 108
ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΣΥΝΤΜΗΣΕΩΝ 112
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 113
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
To θέμα με το οποίο επέλεξα να ασχοληθώ είναι τα Βιβλία και Στοιχεία Β' Κατηγορίας - Φ.Π.Α.. Βασικό κριτήριο για την επιλογή του θέματος καταρχήν ήταν το άμεσο ενδιαφέρον μου γΓ αυτό, επειδή σκοπεύω να δραστηριοποιηθώ σε επιχείρηση που τηρεί Β' κατηγορίας βιβλία. Επίσης το θέμα αυτό είναι αξιόλογο επειδή αφορά ένα πολύ μεγάλο κομμάτι της ελληνικής οικονομίας που είναι οι επιχειρήσεις και συγκεκριμένα οι μικρομεσαίες. Επομένως είναι πάντα επίκαιρο και σημαντικό.
Όπως αναφέρθηκα παραπάνω παρούσα εργασία ασχολείται με τα βιβλία και στοιχεία Β' κατηγορίας και με τον Φ.Π.Α. (Φόρος Προστιθέμενης Αξίας).
Συγκεκριμένα ποιοι είναι οι υπόχρεοι στην τήρηση βιβλίων, ποια είναι τα βιβλία αυτά και ποια τα στοιχεία των επιτηδευματιών αυτών. Επίσης γίνεται αναφορά στην έννοια, στο πεδίο εφαρμογής και στην ανάλυση του όρου Φ.Π.Α.
Σκοπός αυτής της εργασίας είναι να αποδώσει το θέμα της, με τρόπο σύντομο και περιεκτικό. Προσπαθεί να προσεγγίσει το θέμα πρώτα θεωρητικά και στη συνέχεια πρακτικά.
Η εργασία αποτελείται από εννέα κεφάλαια. Το πρώτο κεφάλαιο αναφέρεται στις Γενικές Διατάξεις Κ.Β.Σ. σχετικά με το ποιοι είναι οι επιτηδευ ματιές τήρησης βιβλίων Β' κατηγορίας. Στο δεύτερο κεφάλαιο παρουσιάζονται τα βιβλία Β' κατηγορίας. Στο τρίτο κεφάλαιο εξετάζουμε τα στοιχεία των επιτηδευματιών. Ακόμη στο τέταρτο κεφάλαιο γίνεται αναφορά στην ενημέρωση, θεώρηση και διαφύλαξη βιβλίων και στοιχείων. Στο πέμπτο κεφάλαιο γίνεται ανάλυση της έννοιας του Φ.Π.Α.
Επίσης στο έκτο κεφάλαιο γίνεται αναφορά στο πεδίο εφαρμογής και ανάλυσης του όρου Φ.Π.Α. Στο έβδομο κεφάλαιο εξετάζουμε τις φορολογικές παραβάσεις-κυρώσεις του Φ.Π.Α. Το όγδοο κεφάλαιο αναφέρεται στις ενδοκοινοτικές συναλλαγές. Τέλος το ένατο κεφάλαιο είναι καθαρά πρακτικό. Περιλαμβάνει δυο παραδείγματα υπολογισμού Φ.Π.Α. σε επιχειρήσεις υπαρκτές που ανήκουν στη Β' κατηγορία βιβλίων.
Κλείνοντας θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά την καθηγήτρια μου για την βοήθεια της, την κ. Κερενίδου Ελευθερία η οποία μου ανέθεσε το θέμα αυτό, το οποίο με ενδιέφερε άμεσα.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1
ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ Κ.Β.Σ.
1.1 Αντικείμενο Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων. Υπόχρεοι σε τήρηση βιβλίων και στοιχείων.
Με τις διατάξεις του Κώδικα αυτού ορίζονται οι υποχρεώσεις και τα δικαιώματα των επιτηδευματιών, σχετικά με την τήρηση των βιβλίων και την έκδοση των στοιχείων, για την εκπλήρωση φορολογικών υποχρεώσεων.
Υπόχρεοι σε τήρηση βιβλίων και στοιχείων.
1. Κάθε ημεδαπό ή αλλοδαπό φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή κοινωνία του Αστικού Κώδικα, που ασκεί δραστηριότητα στην ελληνική επικράτεια και αποβλέπει στην απόκτηση εισοδήματος από εμπορική ή βιομηχανική ή βιοτεχνική ή γεωργική επιχείρηση ή από ελεύθερο επάγγελμα ή από οποιαδήποτε άλλη επιχείρηση, καθώς και οι αστικές κερδοσκοπικές ή μη εταιρείες, αναψερόμενο στο εξής με τον όρο
«επιτηδευματίας», τηρεί, εκδίδει, παρέχει, ζητά, λαμβάνει, υποβάλλει, διαφυλάσσει τα βιβλία, τα στοιχεία, τις καταστάσεις και κάθε άλλο μέσο σχετικό με την τήρηση βιβλίων και την έκδοση στοιχείων που ορίζονται από τον Κώδικα αυτό, κατά περίτττώση.
«Για το χαρακτηρισμό αλλοδαπού κατά τις διατάξεις του προηγούμενου εδαφίου, ως επιτηδευματίας, αρκεί η ύπαρξη πραγματική-φυσικής επαγγελματικής εγκατάστασης στην ελληνική επικράτεια, ανεξάρτητα από το χαρακτηρισμό αυτής ως μόνιμη ή μη από άλλες διατάξεις.
Επιτηδευματίας για την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος λογίζεται και κάθε αλλοδαπό νομικό πρόσωπο οποιοσδήποτε μορφής που δεν έχει εγκατάσταση στην Ελλάδα, εφόσον αποκτά κυριότητα ή άλλο εμπράγματο δικαίωμα επί ακινήτου ή αναγείρει ακίνητο στην Ελλάδα. Τα αναφερόμενα στο προηγούμενο εδάφιο δεν ισχύουν για τα πρόσωπα της παραγράφου 3».
2. Τις υποχρεώσεις της προηγούμενης παραγράφου έχει και η κοινοπραξία επιτηδευματιών, που θεωρείται επιτηδευματίας για την εφαρμογή των διατάξεων του Κώδικα αυτού, εφόσον έχει ορισμένη επαγγελματική διεύθυνση, αποβλέπει στη διενέργεια συγκεκριμένης πράξης*, αποδεικνύεται με έγγραφη συμφωνία, που
κατατίθεται στην αρμόδια Δημόσια Οικονομική Υπηρεσία (Δ.ΟΎ.) πριν από την έναρξη των εργασιών της και τα μέλη της είναι φυσικά ή νομικά πρόσωπα που το καθένα ασκεί δική του επιχείρηση ή ελεύθερο επάγγελμα ή είναι ομόρρυθμο μέλος διαφορετικής ομόρρυθμης ή ετερόρρυθμης εταιρείας.
*«Η προϋπόθεση της διενέργειας συγκεκριμένης πράξης δεν απαιτείται προκειμένου για κοινοπραξία επιτηδευματιών που έχει ως αντικείμενο εργασιών: α) την αποκλειστικά εκτός της χώρας πώληση αγαθών ή παροχή υπηρεσιών ή προβολή και προώθηση Ελληνικών προϊόντων με οποιοδήποτε τρόπο, β) την εκμετάλλευση συγκοινωνιακών γραμμών πλοίων (εσωτερικού - εξωτερικού), γ) την εκμετάλλευση διεθνών λεωφορειακών γραμμών, δ) τη διενέργεια περιηγητικών πλόων και ε) την εκμετάλλευση ρυμουλκών και ναυαγοσωστικών πλοίων.
Η επωνυμία της κοινοπραξίας απαρτίζεται από τα ονοματεπώνυμα ή την επωνυμία όλων των μελών ή τουλάχιστον του ενός εξ αυτών και τη φράση και Σία».
Εξαιρετικά ως μέλη κοινοπραξίας μπορεί να υπεισέλθουν οι κληρονόμοι αποβιώσαντος μέλους, εφόσον προβλέπεται ρητά στο συμφωνητικό που κατατέθηκε στη Δ.Ο.Υ.
Σε κοινοπραξία μπορεί να συμμετέχει και άλλη κοινοπραξία, εφόσον προβλέπεται από διατάξεις της φορολογίας εισοδήματος.
Για όσες κοινοπραξίες προβλέπονται από άλλες διατάξεις, εφαρμόζονται οι διατάξεις της παραγράφου αυτής.
3. Το δημόσιο και κάθε άλλο νομικό πρόσωπο μη επιτηδευματίας, οι ενώσεις προσώπων μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, οι ξένες αποστολές και οι διεθνείς οργανισμοί, υποχρεούνται μόνο στην έκδοση, υποβολή και διαφύλαξη των στοιχείων που ορίζονται ρητά από τον Κώδικα αυτό.
Τα πρόσωπα αυτά, (εκτός από το δημόσιο), όταν ενεργούν πράξεις παράδοσης αγαθών ή παροχή υπηρεσιών που υπάγονται στο φόρο προστιθέμενης αξίας (Φ.Π.Α.) ή στο φόρο εισοδήματος θεωρούνται επιτηδευματίες και για τη δραστηριότητα αυτή έχουν όλες τις υποχρεώσεις του Κώδικα αυτού. Για τις υποχρεώσεις της φορολογίας εισοδήματος δεν περιλαμβάνονται εισοδήματα η απόκτηση των οποίων δεν προσδίδει την ιδιότητα του επιτηδευματία (π.χ. από ενοίκια, από ακίνητες αξίες κ.λπ.).
1.2 Απαλλαγή από υποχρέωση τήρησης βιβλίων και έκδοσης στοιχείων.
Δεν υποχρεούνται στην τήρηση βιβλίων και στην έκδοση των στοιχείων, με εξαίρεση το δελτίο αποστολής, στις περιπτώσεις που ρητά ορίζεται από τον Κώδικα αυτόν, οι αγρότες και οι αγροτικές εκμεταλλεύσεις που ορίζονται από τα άρθρα 41 και 42 του V.2859/2000 (ΦΕΚ 248 Α'), εφόσον δεν έχουν ενταχθεί στο κανονικό καθεστώς του νόμου αυτού.
Απαλλάσσονται από την υποχρέωση της τήρησης των βιβλίων του Κώδικα αυτού και της έκδοσης των αποδείξεων λιανικής πώλησης αγαθών και παροχής υπηρεσιών οι επιτηδευματίες φυσικά πρόσωπα, που πραγματοποίησαν κατά την προηγούμενη ετήσια διαχειριστική περίοδο ακαθάριστα έσοδα μέχρι εννέα χιλιάδες (9.000) Ευρώ από την πώληση αγαθών ή μέχρι τις τέσσερις χιλιάδες (4.000) Ευρώ από την παροχή υπηρεσιών Ν.3052/2002, καθώς και τα φυσικά πρόσωπα που εκμεταλλεύονται φορτηγά πλοία του ν.27/75 (ΦΕΚ Α’ 77), των οποίων η συνολική χωρητικότητα δεν υπερβαίνει τους πεντακόσιους (500) κόρους.
Οι διατάξεις του προηγούμενου εδαφίου της παραγράφου αυτής δεν εφαρμόζονται επί ελευθέρων επαγγελματιών, επί επιτηδευ ματιών που πραγματοποιούν ακαθάριστα έσοδα από χονδρικές πωλήσεις κατά ποσοστό τουλάχιστον εξήντα στα εκατό (60%) ή εξαγωγές ανεξάρτητα από ποσοστό, ως και επί επιτηδευματιών που υποχρεούνται στην τήρηση πρόσθετων βιβλίων της παραγράφου 5 του άρθρου 10 του παρόντος Κώδικα.
Ειδικές απαλλαγές:
Α) Απαλλάσσονται από 1/1/1996 ανεξάρτητα από το ύψος των ακαθάριστων εσόδων: Από την τήρηση βιβλίων: α) οι πράκτορες κρατικών λαχείων και παιγνίων (ΠΡΟΠΟ, ΛΟΤΤΟ και συναφή), μόνο για τη δραστηριότητα αυτή. Δεν περιλαμβάνονται όσοι λειτουργούν με τη μορφή Α.Ε. ή Ε.Π.Ε. και η απαλλαγή δεν περιλαμβάνει και το πρόσθετο βιβλίο της περιπ. 1β της παραγράφου 5 του άρθρου 10, β) οι εφημεριδοπώλες (υποπράκτορες εφημερίδων και περιοδικών).
Β) Από την τήρηση βιβλίων και την έκδοση στοιχείων:
Τα φυσικά πρόσωπα που δεν θεωρείται ότι ασκούν δραστηριότητα υπαγόμενη στο Φόρο Προστιθέμενης Αξίας, σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 3 του Ν. 1642/1986, με την προϋπόθεση ότι τα πρόσωπα αυτά δεν έχουν την ιδιότητα του
επιτηδευματία από άλλη αιτία και παρέχουν υπηρεσίες προς τα πρόσωπα της παραγράφου 3 του άρθρου αυτού (μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα).
Γ) Από την τήρηση βιβλίων και την έκδοση στοιχείων. Οι εκμεταλλευτές μέχρι ετττά δωματίων μπορεί να ενταχθούν στο καθεστώς των απαλλασσομένων από 1/1/2000 (άρθρο 6§6 Ν.2753/1999).
Δ) Οι δημόσιοι ή οι ιδιωτικοί υπάλληλοι, ή συνταξιούχοι και δεν είναι επιτηδευματίες από άλλη αιτία για αμοιβές από 1/1/2003, μέχρι 8.000€ όταν συνδέονται με σχέση μίσθωσης έργου με φορέα εκτέλεσης ερευνητικού έργου το οποίο χρηματοδοτείται η επιχορηγείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το έργο που παρέχουν αφορά αποκλειστικά το χρηματοδοτούμενο από την Ε.Ε. έργο.
1.3 Γλώσσα και νόμισμα βιβλίων και στοιχείων.
Τα βιβλία και τα στοιχεία του Κώδικα αυτού τηρούνται στην ελληνική γλώσσα και στο ελληνικό νόμισμα, εκτός αν έχει νομίμως επιτραπεί η τήρηση αυτών κατ’
άλλον τρόπο. Τα στοιχεία που εκδίδονται για συναλλαγές με το εξωτερικό επιτρέπεται να διατυπώνονται σε ξένη γλώσσα και να αναγράφεται σ’ αυτά το ξένο νόμισμα στο οποίο γίνεται η συναλλαγή.
1.4 Διάκριση επιτηδευματιών. Έννοια χονδρικής και λιανικής πώλησης, έννοια είδους.
Οι επιτηδευματίες διακρίνονται ανάλογα με το αντικείμενο των εργασιών τους:
α) Σε εκείνους που πωλούν αγαθά, χονδρικώς ή λιανικώς, αυτούσια ή μετά από επεξεργασία, ιδίως κατεργασία ή εξευγενισμό ή συναρμολόγηση ή διασκευή ή συσκευασία.
β) Σε εκείνους που παρέχουν υπηρεσίες.
γ) Σε εκείνους που πωλούν αγαθά και παρέχουν υπηρεσίες (μικτή δραστηριότητα).
Έννοια χονδρικής και λιανικής πώλησης:
Χονδρική πώληση ή πώληση αγαθών και η παροχή υπηρεσιών σε άλλο επιτηδευματία, στο δημόσιο, άλλο νομικό πρόσωπο, ενώσεις προσώπων κ.λπ. στους αγρότες, οι εξαγωγές και η πώληση εισαγωγικού δικαιώματος.
11
α) Χονδροπωλητής αποκλειστικά είναι ο επιτηδευματίας που όταν το σύνολο των ακαθάριστων εσόδων προέρχεται από χονδρικές πωλήσεις.
β) Χονδροπωλητής κατά κύριο λόγο είναι ο επιτηδευματίας του οποίου τα έσοδα από χονδρικές πωλήσεις υπερβαίνουν τα εξήντα στα εκατό (60%) του συνόλου των ετήσιων ακαθάριστων εσόδων του.
Λιανική πώληση, η πώληση αγαθών και η παροχή υπηρεσιών σε φυσικό πρόσωπο, για την ικανοποίηση ατομικών ή οικογενειακών αναγκών του.
α) Λιανοπωλητής αποκλειστικά είναι ο επιτηδευματίας που όταν το σύνολο των ακαθαρίστων εσόδων προέρχεται από λιανικές πωλήσεις.
β) Λιανοπωλητής κατά κύριο λόγο είναι ο επιτηδευματίας που όταν οι λιανικές πωλήσεις είναι μεγαλύτερες από του 40% του συνόλου των ακαθαρίστων εσόδων.
Είδος για την εφαρμογή των διατάξεων του Κώδικα θεωρείται η ουσιώδεις ποιοτική διάκριση των αγαθών, η οποία επηρεάζει κατά ποσοστό μεγαλύτερο του 5%, τουλάχιστον την απόδοση ή το κόστος ή την τιμή πώλησης διαζευκτικά ή αθροιστικά.
Ειδικά μόνο για τις ενδοκοινοτικές συναλλαγές η ονοματολογία - περιγραφή του είδους λαμβάνεται όπως αυτή καθορίζεται από τη σχετική κοινοτική νομοθεσία, δηλαδή από τη συνδυασμένη ονοματολογία που περιλαμβάνεται στο ολοκληρωμένο τελωνειακό δασμολόγιο (TARIC).
1.5 Ένταξη επιτηδευματία σε κατηγορία τήρησης βιβλίων
4. Με βάση το αντικείμενο εργασιών
Α' κατηγορίας;
α) Πρατήριο καυσίμων (βενζίνη).
β) Οι αποκλειστικά λιανοπωλητές στις λαϊκές αγορές οπωρολαχανικών, νωπών αλιευμάτων και λοιπών αγροτικών προϊόντων,
γ) Περίπτερα.
Ο δεύτερος κλάδος εντάσσεται με βάση τα έσοδα μόνο του δεύτερου κλάδου σε κατηγορία όχι κατώτερη της δεύτερης.
Β' κατηγορίας:
α) Ο φορολογούμενος με ειδικό τρόπο στη φορολογία εισοδήματος και ο εκμεταλλευτής πλοίου 2'^’’ κατηγορίας του Ν.27/1175.
β) Ο πράκτορας εφημερίδων και περιοδικών και από 1/1/2004 ο πρατηριούχος χονδρικής πώλησης καττνοβιομηχανικών προϊόντων.
Όταν υπάρχει και δεύτερος κλάδος τηρούνται για όλες τις δραστηριότητες τα βιβλία που αντιστοιχούν στο σύνολο των εσόδων και όχι κατώτερης της δεύτερης, γ) Πρατήριο καυσίμων για εμπορία πετρελαίου.
Οι λοιποί κλάδοι (πλην βενζίνης) εντάσσονται σε κατηγορία όχι κατώτερη της δεύτερης.
4. Με βάση τη νομική μορφή.
Γ κατηγορία:
Οι Α.Ε., Ε.Π.Ε. (ημεδαπές και αλλοδαπές) και οι κοινοπραξίες ή επιχειρήσεις κατασκευής δημοσίων έργων, μόνο για δημόσια έργα άνω των 1.000.000€ (χωριστά ανά έργο).
Εξαιρούνται: Οι Α.Ε. του Α.Ν. 89/1967 και 378/1968 και τα υποκαταστήματα αλλοδαπών αεροπορικών εταιριών, που μπορεί να τηρήσουν βιβλία Β' κατηγορίας.
4. Με βάση τα ακαθάριστα έσοδα της προηγούμενης διαχειριστικής περιόδου.
Όρια ένταξης σε κατηγορία βιβλίων από 1/1/2003 (με βάση τα έσοδα της χρήσης 2002).
Α'κατηγορίας μέχρι 100.000€
Β'κατηγορίας μέχρι 1.000.000€
Γ κατηγορίας άνω των 1.000.000€
Ητοι σε:
1. Α' κατηγορία: Σε πόλεις ή χωριά μέχρι 5.000 κατοίκους.
Τα φυσικά πρόσωπα που ασκούν δραστηριότητα σε πόλη ή χωριό κάτω των 5.000 κατοίκων και έχουν ακαθάριστα έσοδα μέχρι 100.000€
Εξαίρεση: α) Τουριστικές περιοχές, β) Καταστήματα που προσφέρεται φαγητό ή ποτό σε σερβίρισμα (πλην καφενείων), γ) παρέχοντες υπηρεσίες, δ) οι χονδροπωλητές και ε) οι εξαγωγείς.
2. Β' κατηγορία:
Α) Λοιπά φυσικά πρόσωπα με ακαθάριστα έσοδα μέχρι 1.000.000€
Λοιπά φυσικά πρόσωπα είναι:
α. Οι ασκούντες δραστηριότητα σε πόλη ή χωριό άνω των 5.000 κατοίκων, β. Τα πρόσωπα της εξαίρεσης της περίτπωσης 1.
Β) Προσωπικές εταιρίες, κοινοπραξίες κοινωνίες και αστικές εταιρίες με ακαθάριστα έσοδα μέχρι 1.000.000€.
Γ) Φυσικά πρόσωπα που ασκούν δραστηριότητα σε πόλη ή χωριό κάτω των 5.000 κατοίκων με ακαθάριστα έσοδα από 100.000€ - 1.000.000€.
3. Γ κατηγορία:
Φυσικά πρόσωπα, προσωπικές εταιρίες κ.λ.π. με ακαθάριστα έσοδα άνω των 1.000.000€ (εκτός των ειδικών εντάξεων).
Σημείωση: Τα νομικά πρόσωπα με επιτηδευματίες (παρ. 3 του άρθρου 2) εφόσον λόγω ύψους ακαθάριστων εσόδων υποχρεούνται στην τήρηση βιβλίων τρίτης κατηγορίας, μπορούν να τηρήσουν βιβλία δεύτερης κατηγορίας.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2
ΒΙΒΛΙΑ Β ' ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ
2.1 Βιβλίο Εσόδων-Εξόδων
Ο επιτηδευματίας της Β' κατηγορίας, για την άσκηση του επαγγέλματος, τηρεί Βιβλίο Εσόδων - Εξόδων και καταχωρεί σε δύο αντικριστές σελίδες τα έσοδα και τα έξοδα του.
Στις στήλες των εσόδων καταχωρούνται το είδος του δικαιολογητικού, ο αύξων αριθμός και η χρονολογία έκδοσης. Επίσης σε ξεχωριστές στήλες καταχωρούνται τα ακαθάριστα έσοδα (χωρίς Φ.Π.Α.) από τις πωλήσεις εμπορευμάτων, προϊόντων, πρώτων υλών, παροχές υπηρεσιών και από διάφορες άλλες πράξεις, αλλά και χωριστά όμως κατά συντελεστή Φ.Π.Α. (δηλαδή σε ξεχωριστές στήλες κατά μοναδικό συντελεστή καθαρού κέρδους και σε ξεχωριστές στήλες κατά συντελεστή Φ.Π.Α.).
Επίσης, σε ξεχωριστές στήλες καταχωρούνται τα έσοδα από λιανικές πωλήσεις και χωριστά τα έσοδα από χονδρικές πωλήσεις.
Αν ο επιτηδευματίας παρέχει υπηρεσίες και στερείται αξιόλογων αποθεμάτων στο τέλος της χρήσης, δεν είναι υποχρεωτικό να γίνεται ανάλυση των ακαθάριστων εσόδων του κατά συντελεστή καθαρού κέρδους.
Σε ιδιαίτερη στήλη (ή σε ιδιαίτερες στήλες χωριστά κατά συντελεστή Φ.Π.Α.) γράφονται τα ποσά Φ.Π.Α. που αναλογούν στα ακαθάριστα έσοδα. Τα ποσά των ακαθάριστων εσόδων (όχι των αγορών και εξόδων) και ο Φ.Π.Α. που αντιστοιχεί σ’
αυτά μπορεί να καταχωρούνται καθημερινά στις στήλες που αφορούν, με ένα ποσό για κάθε ένα είδος και σειρά στοιχείων που εκδόθηκαν την ίδια μέρα με την αναγραφή του πρώτου και του τελευταίου αριθμού (άσχετα αν είναι «μετρητοίς» ή «επί πιστώσει»). Σε περίπτωση χρήσης ταμειακής μηχανής αναγράφεται ο αριθμός του ημερήσιου δελτίου «Ζ» και πάνω σ’ αυτό γίνεται κάθε μέρα η αποφορολόγηση.
Στις στήλες εξόδων καταχωρούνται το είδος του δικαιολογητικό, ο αύξων αριθμός και η χρονολογία έκδοσης ή λήψης του, καθώς και το ονοματεπώνυμο ή την επωνυμία του εκδότη των στοιχείων αγορών και εξόδων. Επίσης, σε ξεχωριστές καταχωρούνται τα ποσά που δαπανώνται για αγορά αγαθών, διακεκριμένα και ανάλογα με τον προορισμό τους για μεταπώληση ή παραγωγή προϊόντων, οι δαπάνες λήψης υπηρεσιών, τα γενικά έξοδα και λοιπές πράξεις. Οι αγορές ή οι
εισαγωγές των εμπορεύσιμων αγαθών (χωρίς Φ.Π.Α.) που αγοράζει η επιχείρηση και τα προορίζει για μεταπώληση ή παραγωγή προϊόντων της, καταχωρούνται κατά συντελεστή Φ.Π.Α. (όχι όμως και κατά συντελεστή καθαρού κέρδους). Επίσης σε άλλες ξεχωριστές στήλες καταχωρούνται οι διάφορες κατηγορίες εξόδων και σε ιδιαίτερη στήλη (ή σε ιδιαίτερες στήλες χωριστά κατά συντελεστή Φ.Π.Α.) καταχωρούνται τα ποσά του Φ.Π.Α. που επιβαρύνουν τις αγορές, τις εισαγωγές και τα γενικά έξοδα.
Οι επιστροφές πωλούμενων ή αγοραζομένων αγαθών και οι εκπτώσεις πωλήσεων ή αγορών γίνονται με πιστωτικά τιμολόγια, καταχωρούνται στις ίδιες αντίστοιχες στήλες αρνητικά (με κόκκινο στυλό) ή σε δευτερεύουσες στήλες (στην περίπτωση αυτή χωρίς κόκκινο στυλό).
Μετά τη λήξη του έτους και μέσα στον μήνα Ιανουάριο του επόμενου έτους, στις τελευταίες σελίδες του Βιβλίου Εσόδων - Εξόδων, γίνονται οι εξής καταχωρήσεις:
ο Ανάλυση των ακαθάριστων εσόδων από πωλήσεις αγαθών και από παροχή υπηρεσιών χωριστά κατά συντελεστή Φ.Π.Α. και χωριστά οι χονδρικές και οι λιανικές πωλήσεις.
ο Ανάλυση των γενικών: αμοιβές προσωπικού, αμοιβές τρίτων, ενοίκια, τόκους και λοιπά έξοδα.
Η καταχώρηση των εγγραφών στο Βιβλίο Εσόδων - Εξόδων γίνεται το αργότερο μέσα σε διάστημα 15 ημερολογιακών ημερών, μετρούμενων από την επόμενη της ημέρας έκδοσης ή λήξης του στοιχείου. Όταν η τελευταία ημέρα Κυριακή ή γιορτή, τότε στο 15νθήμερο υπολογίζεται και η επόμενη εργάσιμη ημέρα.
Να σημειωθεί τέλος πως ο επιτηδευματίας που τηρεί βιβλία Β’ κατηγορίας εκδίδει όλα τα φορολογικά στοιχεία που ορίζει ο Κ.Β.Σ. όπως τιμολόγια, αποδείξεις λιανικής πώλησης, αποδείξεις παροχής υπηρεσιών, δελτία αποστολής, αποδείξεις αυτοπαράδοσης κ.τ.λ.
ΒΙΒΛΙΑ ΔΕΥΤΕΡΗΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ (ΕΣΟΔΩΝ - ΕΞΟΔΩΝ) (άρθρο 6) Σχηματικός τρό π ος τήρ η σ η ς και δεδομ ένω ν π ου καταχω ρούνται
σ το βιβλίω ν εσό δω ν - εξόδω ν
(Σκέλος εσόδω ν)
Χρονολογία Είδος και Ακαθάριστα έσοδα (αξία) Παροχή Φ.Π.Α. Επιστρ
έκδοσης αριθμός Από πώληση υπηρεσι
στοιχείου αξίας
δικαιολογητικού Εμπ/μάτ Προϊόντων Α ' υλών ών
2.1.1993 Τ.Π. No 15-20 117,39€ 22,30€
3.1.1993 Α.Λ.Π. No 20-30 234,78€ 44,61€
Χρονολο γία
Είδος και αριθμός δικαιολογητι
κού
Ονοματεπώ
νυμο ή επωνυμία
Δαπάνες ΦΠΑ Επιστρ
Αγαθών Υπηρε
σίες Γ ενικά έξοδα Μεταπ
ώληση Παραγ.
Προϊόν των 2.1.1993 Τ.Π.-Δ.Α. No
15
Β. Βασιλείου 58,69€ 11,51€
3.1.1993 Τ.Π.-Δ.Α. No 20
Γ. Γεωργίου 29,35€ 5,58€
Διευκρινίσεις αναφορικά με την τήρηση του βιβλίου Εσόδων - Εξόδων
α) Επιτρέπεται η καταχώρηση μικροεξόδων μέχρι 50€ (με Φ,Π.Α.) συγκεντρωτικά με ένα ποσό ανά ημέρα και εκδότη στοιχείου.
β) Επιτρέπεται τα ποσά των ακαθαρίστων εσόδων και ο Φ.Π.Α. που αντιστοιχεί σ’
αυτά να καταχωρούνται καθημερινά με ένα ποσό για κάθε είδος και σειρά στοιχείων που εκδόθηκαν στην ίδια ημέρα, με αναγραφή του πρώτου και του τελευταίου αριθμού. Σε περίτπωση χρήσης φ.τ.μ. καταχωρείται ο αριθμός του ημερήσιου δελτίου
«Ζ».
Επίσης από 1/1/2005 παρέχεται η δυνατότητα ενημέρωσης του βιβλίου εσόδων - εξόδων με μια συγκεντρωτική μηνιαία εγγραφή, με βάση το δελτίο μηνιαίας αναφοράς της φ.τ.μ.
γ) Σε ιδιαίτερο χώρο καταχωρούνται;
1. Τα έσοδα και έξοδα για λογαριασμό τρίτων, 2. Οι αυτοπαραδόσεις ή ιδιοχρησιμοποιήσεις υπηρεσιών, 3. Η αξία των παγίων και ο Φ.Π.Α. αυτών,
4. Οι καταθέσεις και αναλήψεις κεφαλαίων και τα δάνεια.
δ) Στις τελευταίες σελίδες και εντός ενός μηνός γίνεται ανάλυση των εσόδων (λιανική - χονδρική) και των εξόδων για αμοιβές προσωπικού, ενοίκια, τόκους, λοιπά έξοδα.
ε) Οι επιστροφές και οι εκπτώσεις καταχωρούνται σε χωριστή στήλη ή αφαιρετικά από τη στήλη που αφορούν.
στ) Η αξία των πωλήσεων εμπορευμάτων, προϊόντων, πρώτων υλών, λοιπών πράξεων πρέπει να αναλύεται σε ιδιαίτερες στήλες του βιβλίου ή σε καταστάσεις (αθεώρητες) ανάλογα με τις ανάγκες της Φορολογίας Εισοδήματος και του Φ.Π.Α. Η ανάλυση αυτή γίνεται μέχρι την προθεσμία υποβολής των κατά περίπτωση φορολογικών δηλώσεων.
ζ) Με τηνΑ.Υ.Ο. 1116069/1403/0015/ΠΟΛ. 1146/30.12.2003 καθορίστηκε τρόπος καταχώρησης των παρακάτω δαπανών στα βιβλία της δεύτερης κατηγορίας του Κ.Β.Σ.:
1. Δαπάνη επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας,
2. Έξοδα πρώτης εγκατάστασης και κτήσης ακινήτων - Δαπάνες προσθηκών και βελτιώσεων σε μισθωμένα ακίνητα.
3. Προβλέψεις για αποζημίωση προσωπικού λόγω εξόδου από την υπηρεσία (συνταξιοδότησης),
4. Αποσβέσεις παγίων στοιχείων, 5. Αποσβέσεις επισφαλών απαιτήσεων.
Σημειώνεται ότι: Ειδικά για το βιβλίο εσόδων - εξόδων, των δικηγορικών εταιριών του Π.Δ. 518/1989, προβλέπεται με το άρθρο 45 παρ. 1 εδαφ. 2, ότι στις τελευταίες σελίδες του, στο τέλος κάθε διαχειριστικής περιόδου και το αργότερο μέσα στον επόμενο μήνα από τη λήξη της, να καταχωρίζεται και ανάλυση που εμφανίζει το ποσό που αναλογεί σε κάθε εταίρο, σύμφωνα με το καταστατικό της εταιρίας και τις αποφάσεις των εταίρων.
4. Παράδειγμα τήρησης βιβλίου εσόδων - εξόδων:
Η επιχείρηση Ιορδανίδης Ο.Ε. τηρεί βιβλίο εσόδων - εξόδων. Κατά τον μήνα Σεπτέμβριο πραγματοποιεί τις εξής οικονομικές πράξεις:
> 01/09/05 Πώληση εμπορευμάτων αξίας 715,29€ στον Ηλιάδη Β. με Φ.Π.Α.
19%Α.Λ.Π. Νο105.
> 05/9/05 Αγορά εμπορευμάτων αξίας 126,64€ από τον Χαραλαμπίδη Γ. με Φ.Π.Α. 19% Τ/Δ.Α. Νο900.
> 9/9/05 Η επιχείρηση πραγματοποιεί διαφήμιση από τον Συμεωνίδη Ο.Ε. αξίας 250€ με Φ.Π.Α. 19% Τ.Π.Υ. Νο905.
> 13/9/05 Αγορά αναλωσίμων αξίας 12,50€ από το βιβλιοχαρτοπωλείο Πάτσης Β. με Φ.Π.Α. 19% Τ/Δ.Α. No 49.
> 16/9/05 Αγορά εμπορευμάτων αξίας αξίας 5.723,19€ από τον Γεωργιάδης Ο.Ε. με Φ.Π.Α. 19%Τ.Π. Νο810.
> 19/9/05 Επιστροφή εμπορευμάτων αξίας 148,32€ από τον Δημητρίου Κ. Ο.Ε.
με Φ.Π.Α. 19% Π.Τ. Νο15.
> 21/9/05 Πώληση εμπορευμάτων αξίας 2.362,02€ στον Λαφτσίδη Μ. Ο.Ε. με Φ.Π.Α. 19%Τ/Δ.Α. Νο190.
> 26/9/05 Επιστροφή εμπορευμάτων στον Κυπριανίδη Α.Ε. αξίας 252,10€ με Φ.Π.Α. 19% Π.Τ. Νο35.
ΒΙΒΛΙΟ ΕΣΟΔΩΝ
Χρονολ. Είδος και Αιτιολογία Πώληση-χωρίς Φ.Π.Α. ΦΠΑ
έκδοσης αριθμός Λιανική Χονδρική
στοιχείου αξίας
δικαιολογητικ ού
Εμπορ.
19%
Εμπορ.
9%
Προϊόντ.
19%
Προϊόντ.
9%
1/9/05 Α.Λ.Π. Νο105 Ηλιάδης Β. 715,29 135,91
19/9/05 Π.Τ. Νο15 Δημητρίου Ο.Ε. 148,32 28,18
21/9/058 Τ/Δ.Α. Νο190 Λαφτσίδης Α.Ε. 2.362,02 448,78
715,29 2.213,70 556,51
ΒΙΒΛΙΟ ΕΞΟΔΩΝ
Χρονολο γία
Είδος και αριθμός δικαιολογ
ητικού
Ονοματεπώνυμο ή επωνυμία
Αγορές Δαπάνες Φ.Π.Α.
9% 19% Με
έκτπω ση του Φ.Π.Α.
Χωρίς ΦΠΑ
Αγορών Π-Τ
Δαπα
5/9/05 Τ/ΔΑ 900 Χαραλαμπίδης Γ. 126,64 24,06
9/9/05 ΤΠΥ 905 Συμεωνίδης Ο.Ε. 250,00 47,50
13/9/05 Τ/ΔΑ 45 Πάτσης Β. 12,50 2,38
16/9/05 ΤΠ 810 ΓεωργιόδηςΟ.Ε. 5.723,19 1.087,41
26/9/05 ΠΤ 35 ΚυπριανΙδης Α.Ε. 252,10 47,90
5.597,73 262,50 1.063,57 49,88
1 Βιβλίο απογραφών επιτηδευματιών της δεύτερης κατηγορίας βιβλίων
Οι εττιτηδευματίες που τηρούν βιβλία δεύτερης κατηγορίας υποχρεώθηκαν από 31/12/1995 στην τήρηση βιβλίου απογραφών, μόνο εμπορευσίμων περιουσιακών στοιχείων σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 27 και 28 του Κώδικα. Η καταχώρηση της απογραφής, ποσοτικά και κατ’ αξία (αποτίμηση) από την απογρσφή της 31/12/1996 και στο εξής γίνεται μέχρι την 20'’ Φεβρουάριου εκάστου έτους και όχι αργότερα από την ημερομηνία υποβολής εκκαθαριστικής δήλωσης Φ.Π.Α. ή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος.
Με τις διατάξεις της παρ. 4 του άρθρου 9 του Ν.2753/1999, από την απογραφή της 31/12/1999, καθορίστηκε ως όριο ακαθαρίστων εσόδων από πώληση αγαθών για την τήρηση βιβλίου απογραφών εμπορευσίμων αγαθών από τους επιτηδευματίες της δεύτερης κατηγορίας. Το δικαίωμα του Υπουργού Οικονομικών που απορρέει από τις διατάξεις της περ. για' του άρθρου 38 να απαλλάσσει κατηγορίες επιτηδευματιών από την τήρηση βιβλίου απογραφών παραμένει σε ισχύει.
4. Απαλλασσόμενοι, επιτηδευματίες της Β' κατηγορίας βιβλίων από τη σύνταξη απογραφής την 31/12/2003
Με την Α.Υ.Ο. ΠΟΑ. 1134/14.12.2004 απαλλάσσονται από την τήρηση βιβλίου απογραφών και την κατάρτιση της απογραφής εμπορεύσιμων περιουσιακών στοιχείων (αποθεμάτων) κατά την 31/12/2004 και στο εξής:
Α) Οι επιτηδευματίες που έχουν ως κύριο αντικείμενο εργασιών (άνω του 50%) μια από τις παρακάτω δραστηριότητες:
1. Εκμετάλλευση λατομείου (απλή εξόρυξη αργών λίθων - επεξεργασία λατομικών προϊόντων).
2. Κατασκευή ή εμπορία σφραγίδων, επιγραφών, σημάτων.
3. Εκμετάλλευση τυπογραφείου γενικά.
4. Φωτογραφείο και εργαστήριο εμφανίσεως Φίλμς - Εκτυπώσεις φωτογραφιών γενικά.
5. Επιχειρήσεις εκδόσεως εφημερίδων και περιοδικών.
6. Βιβλιοδετείο.
7. Εργαστήριο φωτοτυπιών και πολυγραφήσεων.
8. Αρτοποιείο, πρατήριο άρτου, ειδών αρτοποιίας και ζαχαροπλαστικής, εργαστήριο ζαχαροπλαστικής (πώληση λιανική ή κυρίως λιανική).
9. Γαλακτοζαχαροπλαστείο και γαλακτοπώλης γενικά (πώληση λιανική ή κυρίως λιανική).
10. Εμπορία ειδών διατροφής (πώληση λιανική ή κυρίως λιανική).
11. Εμπορία νωπών και κατεψυγμένων ιχθύων (πώληση λιανική ή κυρίως λιανική).
12.0πωρολαχανοπώλης (πώληση λιανική ή κυρίως λιανική).
13. Ελαιοτριβείο.
14. Αλευρόμυλος.
15. Εμπορία ρακών ή απορριμάτων.
16. Εμπορία ψιλικών (πώληση λιανική ή κυρίως λιανική).
17. Πρακτορείο εφημερίδων και περιοδικών γενικά.
18. Ανθοπωλείο.
19.0 επιτηδευματίες που διατηρεί εστιατόριο, ζαχαροπλαστείο, κέντρο διασκέδασης, μπάρ, καφετέρια, κυλικείο, αναψυκτήριο και λοιπά συναφή.
20. Ξενοδοχειακές επιχειρήσεις.
21.0 επιτηδευματίες που ασχολείται με την κατασκευή ιδιωτικών ή δημόσιων τεχνικών έργων (τεχνικές επιχειρήσεις).
22. Εμπορία ειδών βιβλιοπωλείου (πώληση χονδρική - λιανική).
23. Εμπορία ειδών χαρτοπωλείου (φάκελοι, γραφική ύλη, κ.λπ.) ειδών σχεδιάσεως και συναφών οργάνων (πώληση χονδρική - λιανική).
24. Επιχειρήσεις εκδόσεως βιβλίων γενικά.
2 5.0 επιτηδευματίες που ενεργεί επεξεργασία για λογαριασμό τρίτων (φασόν).
2 6.0 επιτηδευματίας που πωλεί αγαθά για λογαριασμό τρίτων.
27. Εργαστήρια τυροπιτών και συναφών ειδών (πώληση χονδρική - λιανική).
28. Φαρμακείο.
29.0 επιτηδευματίας που πωλεί ηλεκτρονικά ανταλλακτικά και εξαρτήματα (χονδρική -λιανική).
30. Υλικά ραπτικής και υποδηματοποιίας (χονδρική λιανική).
31. Έμπορος σιδηρικών εργαλείων χειρός και ειδών κιγκαλερίας (πώληση λιανική ή κυρίως λιανική).
32. Είδη υγιεινής διατροφής (πώληση λιανική ή κυρίως λιανική).
33. Παλιοσίδερα, σίδηρος και παλαιά μέταλλα (σκράπ).
22
34. Μεταχειρισμένα ανταλλακτικά αυτοκινήτων και λοιπών αυτοκινούμενων μηχανημάτων (που αγοράζονται με το βάρος). Σε περίτπωση σύνταξης απογραφής των ειδών αυτών, αυτή μπορεί να διενεργείται με το βάρος και όχι κατ’ είδος.
35. Εμπορία ψιλικών και ζαχαρωδών προϊόντων (πώληση χονδρική - λιανική).
36. Εμπορία παλαιών γραμματοσήμων και συναφών.
37. Έμπορος ψιλικών - κλωστικών ραφής και πλεξίματος, νημάτων, εργόχειρων, κεντημάτων και συναφών ειδών (πώληση λιανική ή κυρίως λιανική).
38. Αγρότες και αγροτικές εκμεταλλεύσεις.
39. Παλαιοπώλης (πώληση λιανική ή κυρίως λιανική).
40. Έμπορος μεταχειρισμένων ειδών ένδυσης και υφασμάτων λαϊκής κατανάλωσης (που αγοράζονται ή πωλούνται με το βάρος).
41 .Έμπορος ψευδοκοσμημάτων γενικά (πώληση λιανική ή κυρίως λιανική).
42. Έμπορος αγαθών που προέρχονται από πλειστηριασμούς.
43. Πρατηριούχος καττνοβιομηχανικών προϊόντων.
44. Έμπορος ωδικών πτηνών, μικρών ζώων, τροφών και εξαρτημάτων αυτών, διακοσμητικών ψαριών, τπηνών ζώων και συναφών (πώληση λιανική ή κυρίως λιανική).
45. Έμπορος ψευδοκοσμημάτων γενικώς (πώληση χονδρική ή κυρίως χονδρική).
46. Έμπορος χρωμάτων, βερνικιών, στόκων και λοιπών συναφών (λιανική ή κυρίως λιανική).
47. Κτηνιατρικά φαρμακεία.
48. Πώληση τηλεκαρτών.
49. Πώληση καρτών κινητής τηλεφωνίας.
50. Κρεοπώλες (πώληση λιανική ή κυρίως λιανική).
Β) Οι πρατηριούχοι υγρών καυσίμων που τηρεί βιβλία Β" κατηγορίας και εμπορεύεται παράλληλα με το πετρέλαιο, λιπαντικά, τσιγάρα και άλλα είδη (αξεσουάρ, μικροανταλλακτικά, αναψυκτικά και λοιπά, συναφή είδη) για την υποχρέωση σύνταξης απογραφής των λοιπών εμπορευόμενων ειδών (πλην πετρελαίου, λιπαντικών και τσιγάρων) της 31/12/2004 και εφεξής, κρίνεται αυτοτελώς με βάση τα ακαθάριστα έσοδα από την πώληση αυτών. Για την υποχρέωση σύνταξης απογραφής για το πετρέλαιο, τα λιπαντικά και τα τσιγάρα κρίνεται με βάση
τα συνολικά ακαθάριστα έσοδα του από την πώληση όλων των αγαθών που εμπορεύεται.
Η απογραφή των εμπορεύσιμων αγαθών των επιτηδευματιών της δεύτερης κατηγορίας μπορεί να καταχωρείται χειρόγραφα ή μηχανογραφικά, σε χωριστές σελίδες της μηνιαίας κατάστασης του βιβλίου εσόδων - εξόδων ή των θεωρημένων και μη χρησιμοποιημένων μηχανογραφικών εντύπων του βιβλίου εσόδων - εξόδων ή σε ιδιαίτερες σελίδες του χειρόγραφα τηρούμενου βιβλίου.
2.2 Κανονικό καθεστώς - Β' κατηγορίας
Οι επιτηδευματίες της Β' κατηγορίας είναι αυτοί που ε(ραρμόζουν το κανονικό καθεστώς του Φ.Π.Α. σύμφωνα με τις λειτουργίες και τις διαδικασίες του οποίου επιτυγχάνεται η επιβολή του φόρου μέσω του μηχανισμού της έκτπωσης του φόρου των εισροών από των εκροών. Έτσι λοιπόν ο κάθε υποκείμενος στο Φ.Π.Α. που ανήκει στο κανονικό έχει υποχρέωση να υποβάλλει τις παρακάτω έντυπες δηλώσεις που δίνονται δωρεάν από την αρμόδια Δ.Ο.Υ. και οι οποίες είναι:
α) Δήλωση έναρξης εργασιών, β) Δήλωση μεταβολών - μετάταξης, γ) Δήλωση οριστικής παύσης εργασιών.
Επίσης μέσα από τις διαδικασίες του κανονικού καθεστώτος πηγάζουν και οι υποχρεώσεις του υποκείμενου στο Φ.Π.Α. με βιβλία Β' κατηγορίας για;
1. Να τηρεί βιβλία και να εκδίδει στοιχεία του Κ.Β.Σ. όπου, φυσικά θα πρέπει να αναγράφονται οι αγορές και τα έσοδα χωριστά κατά συντελεστή Φ.Π.Α. και χωριστά ο Φ.Π.Α. κατά τρόπο που να διευκολύνει την σωστή συμπλήρωση των εντύπων του Φ.Π.Α. και φυσικά την απόδοση του Φ.Π.Α..
2. Να αποδίδει στη Δ.Ο.Υ. τις προβλεπόμενες από το άρθρο 38 δήλωσης του Φ.Π.Α. (περιοδική και εκκαθαριστική).
3. Να ορίζει φορολογικό αντιπρόσωπο του, πριν από οποιοδήποτε ενέργεια φορολογητέας πράξης στην Ελλάδα, εφόσον πρόκειται για υποκείμενο στο Φ.Π.Α.
που δεν είναι μόνιμα εγκατεστημένος στην Ελλάδα.
4. Να υποβάλλει ανακεφαλαιωτικό πίνακα (listing) για τις ενδοκοινοτικές παραδόσεις αγαθών που πραγματοποιούνται σε κάθε φορολογική περίοδο, όπως
24
επίσης και ανακεφαλαιωτικό πίνακα (listing) για τις ενδοκοινοτικές αποκτήσεις του υπόχρεου. Ο πίνακας αυτός υποβάλλεται στην Δ.Ο.Υ. μέχρι την 20*^ ημέρα του μήνα που ακολουθεί το κάθε ημερολογιακό τρίμηνο.
5. Να υποβάλλει δήλωση Intrastat για τις ενδοτικές συναλλαγές που πραγματοποιούν κάθε φορολογική περίοδο. Η δήλωση αυτή υποβάλλεται μαζί με την περιοδική δήλωση Φ.Π.Α. στην αρμόδια Δ.Ο.Υ.
2.3 Περιοδική δήλωση με Β' κατηγορίας βιβλία
Ο τύπος και το περιεχόμενο των περιοδικών δηλώσεων Φ.Π.Α. έχει τροποποιηθεί με την υπουργική απόφαση Α.Υ.Ο. 1092541/5472/0014/ΠΟΛ. 1278/5- 12-2001.
Το Υπουργείο Οικονομικών προχώρησε στην αντικατάσταση των εντύπων με το νέο Έντυπο 050- Φ.Π.Α. έκδοση 2002 Φ2/ΤΑΧΙ5 προκειμένου να προσαρμοστούν οι φορολογικές διαδικασίες και τα έντυπα στις νέες συνθήκες που δημιουργήθηκαν μετά την ένταξη της χώρας στη ζώνη του ΕΥΡΩ. Την ανάγκη απλούστευσης των εντύπων επιβάλλουν και οι νέες διαδικασίες λόγω της δυνατότητας υποβολής των περιοδικών δηλώσεων Φ.Π.Α. με ηλεκτρονικό τρόπο (TAXISNET). Να σημειωθεί πως με μια ακόμη υπουργική απόφαση 1101260/6084/787/0014/ΠΟΛ. 1257/14-11-2001 οι υποκείμενοι στο Φ.Π.Α. που τηρούν βιβλία Β' κατηγορίας του Κ.Β.Σ. για πράξεις που θα διενεργήσουν από 1 Ιουλίου 2002 υποχρεούνται να υποβάλλουν τις αρχικές εμπρόθεσμες περιοδικές Φ.Π.Α. με την χρήση αποκλειστικά και μόνο ηλεκτρονικής μεθόδου επικοινωνίας μέσω του ειδικού συστήματος T/KXISNET.
Η δυνατότητα αυτή παρέχει στους υποκείμενους των οποίων η αρμόδια Δ.Ο.Υ. είναι ενταγμένη στο σύστημα T/\XIS. Οι παραπάνω, μετά την αίτηση εγγραφής τους στο ειδικό δίκτυο (TAXISNET), πιστοποιούνται από την Γενική Γραμματεία Πληροφορικών Συστημάτων και λαμβάνουν όνομα και κωδικό χρήστη. Η πρόσβαση στο TAXISNET για την υποβολή των ανωτέρω δηλώσεων είναι εφικτή με την χρήση των κωδικών αυτών.
Ο συνδυασμός του ονόματος και του κωδικού χρήστη ταυτοποιεί το συγκεκριμένο υποκείμενο, αποτελεί απόρρητο προσωπικό στοιχείο και επιτρέπεται μόνο στον ίδιο να τον διαχειρίζεται και να τον μεταβάλλει, έτσι ώστε μόνο ο ίδιος να μπορεί να το χρησιμοποιεί.
Σε περίπτωση που υποβάλλεται ηλεκτρονικά, η προθεσμία υποβολής της παρατείνεται μέχρι την 5’’ ημέρα του μεθεπόμενου μήνα που ακολουθεί την λήξη της φορολογική περιόδου στην οποία αφορά η δήλωση. Η ίδια μέρα θεωρείται ως καταλυτική και για τις πληρωμές των οφειλόμενων ποσών μέσων τραπεζών.
Προκειμένου για πιστωτικές - μηδενικές δηλώσεις, ως ημερομηνία υποβολής, θεωρείται η ημερομηνία αποδοχής και επιτυχούς καταχώρησης αυτής στο σύστημα TAXISNET, με αυτόματη απόδοση στον αποστολέα - υποκείμενο μοναδικού αριθμού καταχώρησης της δήλωσης. Η εμφάνιση στην οθόνη της δήλωσης σχετισμένη με τον μοναδικό αριθμό καταχώρησης και ημερομηνία υποβολής της ή την εκτύπωση της μέσω του συστήματος TAXISNET αποτελούν για το υποκείμενο την πληροφορία ή το αντίγραφο υποβολής της αντίστοιχα.
Προκειμένου για τις χρεωστικές δηλώσεις, ως ημερομηνία υποβολής θεωρείται η ανωτέρω καταλυτική ημερομηνία πληρωμής των οφειλόμενων ποσών μέσω των τραπεζών. Η εμφάνιση στην οθόνη της δήλωσης σχετισμένη με τον μοναδικό αριθμό καταχώρησης, της ημερομηνίας υποβολής και την πληρωμή ή την εκτύπωση της μέσω του συστήματος TAXISNET, αποτελούν για το υποκείμενο την πληροφορία ή το αντίγραφο της δήλωσης - ειδικό αποδεικτικό καταβολής αντίστοιχα.
Στην περίπτωση διπλής υποβολής της δήλωσης για την ίδια φορολογική περίοδο μέσω TAXISNET και μέσω Δ.Ο.Υ. δεχτεί γίνεται η υποβληθείσα στην Δ.Ο.Υ.
ενώ απορρίπτεται η υποβληθείσα μέσω TAXISNET.
Για την καταβολή των οφειλόμενων ποσών των χρεωστικών δηλώσεων που υποβάλλονται μέσω του συστήματος TAXISNET, οι υποκείμενοι υποχρεούνται να δώσουν εντολή πληρωμής μέχρι την καταλυτική ημερομηνία, σε τράπεζες που έχουν συμβληθεί με το Υπουργείο Οικονομικών για να παρέχουν την υπηρεσία αυτή. Η εντολή πληρωμής αφορά σε ανάληψη των εν λόγω ποσών από τους οικείους λογαριασμούς ή τις πιστωτικές κάρτες τους και μεταφορά των ποσών αυτών μέσω του διατραπεζικού συστήματος (ΔΙΑΣ) στο λογαριασμό του Ελληνικού Δημοσίου. Μη ύπαρξη επαρκούς υπολοίπου στο λογαριασμό του υποκείμενου ή επαρκούς πιστωτικού ορίου στην πιστωτική κάρτα του ή εκ παραδρομής λανθασμένη εντολή ανάληψης μικρότερου του οφειλόμενου ποσού, έχει ως αποτέλεσμα την απόρριψη της δήλωσης που απεστάλη μέσω TAXISNET.
Οι τράπεζες σε συνεργασία με την «ΔΙΑΣ» (Διατραπεζικά Συστήματα Α.Ε.) μέσω του διατραπεζικού συστήματος Εξόφλησης Λογαριασμών (DIASDEPIT) προβαίνουν στην ανάληψη των σχετικών ποσών από τους λογαριασμούς των
26
υποκείμενων και στην συνέχεια η «ΔΙΑΣ» διαβιβάζει την εντολή στην τράπεζα της Ελλάδος προκειμένου να χρεωθούν οι τρεχούμενοι λογαριασμοί των τραπεζών και να πιστωθεί με το συνολικό ποσό των οφειλών ο λογαριασμός 200/21010/4-Ελληνικό Δημόσιο/ Συγκέντρωση Εισπράξεων & Πληρωμών.
2.4 Οδηγίες συμπλήρωσης και υποβολής περιοδικής δήλωσης Φ.Π.Α. για υποκείμενους με Β' κατηγορίας βιβλία.
Όταν ο υποκείμενος στο Φ.Π.Α. τηρεί Β' κατηγορίας βιβλία του Κ.Β.Σ.
συμπληρώνει και υπσβάλλει το έντυπο της περιοδικής δήλωσης ανά τρίμηνο και μέχρι τις 20/4, 20/7, 20/10 και 20/1 (άρθρο 38§1 Κώδικας Φ.Π.Α). Επίσης ανά τρίμηνο υποβάλλουν δήλωση και όσοι πραγματοποιούν ενδοκοινοτικές συναλλαγές και τηρούν βιβλία εσόδων - εξόδων. Η υποβολή των δηλώσεων ανεξάρτητα την κατηγορία βιβλίων ολοκληρώνεται σε τέσσερις ημέρες με βάση τον τελευταίο αριθμό του Α.Φ.Μ. α) την 20'' μέρα του επόμενου μήνα που ακολουθεί τη φορολογική περίοδο, εφόσον αυτή είναι εργάσιμη, προκειμένου για υποκείμενους που ο Α.Φ.Μ.
τους λήγει σε 1 και 2. β) την επόμενη εργάσιμη ημέρα της προθεσμίας για τα ψηφία 1 και 2, προκειμένου για υποκείμενους που ο Α.Φ.Μ. τους λήγει σε 3, 4 και 5. γ) την επόμενη εργάσιμη ημέρα της προθεσμίας για τα ψηφία 3, 4 και 5, προκειμένου για υποκείμενους που ο Α.Φ.Μ. τους λήγει σε 6, 7 και 8. δ) την επόμενη εργάσιμη ημέρα της προθεσμίας για τα ψηφία 6, 7 και 8, προκειμένου για υποκείμενους που ο Α.Φ.Μ.
τους λήγει σε 9 και 0.
Κατ’ εξαίρεση πρσκειμένου για εγκεκριμένους αποθηκευτές αλκοολούχων ποτών και άλλων προϊόντων, η περιοδική δήλωση υποβάλλεται μέχρι την 26'' ημέρα του επόμενου μήνα από τη λήξη της φορολογικής περιόδου, ανεξάρτητα από το τελευταίο ψηφίο του :Α.Φ.Μ. τους.
Οδηγίες συμπλήρωσης κωδικών της περιοδικής δήλωσης : Κωδ. 001: Συμπληρώνεται η αρμόδια Δ.Ο.Υ. τσυ υποκείμενου.
Κωδ. 003-005: Συμπληρώνεται από την Δ.Ο.Υ. με τον αριθμό δήλωσης, την ημερομηνία υποβολής και την ημερομηνία είσπραξης.
Κωδ. 007: Συμπληρώνεται η ημερολογιακή περίοδος από... έως... .
