ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΑΒΑΛΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ
ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ
ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ
Μ Ε ΘΕΜΑ :
« ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΚΑΙ ΑΙΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΤΩΝ ΤΡΙΩΝ ΕΓΠΧΕΠΉΣΕΩΝ ΕΜΠΟΡΙΑΣ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ ΕΣΚΙΑΑΗΣ Α.Ε., Ε.Τ.Ε A Α.Ε. ΚΑΙ
ΜΑΚΗΣ ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ Α.Ε.Β.Ε, ΧΡΟΝΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ ΤΕΣΣΑΡΩΝ ΕΤΩΝ, 1991 - 1994, ΜΕ ΤΗ ΒΟΗΘΕΙΑ
ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΩΝ»
ΤΗΣ ΣΠΟΥΔΑΣΤΡΙΑΣ : ΑΟΥΙΖΟΥ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ ΕΠΟΠΤΗΣ Κ Α Θ Η ΓΗ ΤΗ Σ: ΑΡΒΑΝΙΤΙΔΗΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ
KABA/iA ΜΑΡΤΙΟΣ 1998
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΟΛΟΓΟΣ
ΜΕΡΟΣ A ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ιο
ΕΙΣΑΓΩΓΉ (
1.1 Ανηκείμενο - Σκοπός της εργαοάας 1.2 Ορισμοί βασικών εννοιών
α) Διαχρονική ανάλυση β) Διεπιχειρησιακή ανάλυση γ) Ισολολογισμός δ) Χρήση ε) Επιχείρηση 1.3 Μεθοδολογία της εργασίας
ΜΕΡΟΣ Β ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2ο
ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΜΕΡΟΣ 1
2.1 Σκοπός της Ανάλυσης του Ισολογισμού 2.2 Μέθοδοι αναλύσεως των λογιστικών καταστάσεων
1) Διαστρωματική ή κάθετη μέθοδος αναλύσεως 2) Συγκριτική ή διαχρονικλή μέθοδος αναλύσεως 3) Μέθοδος αναλύσεως των χρονολογικών σειρών
με δείκτες τάσεως 2.3 Αριθμοδείκτες 2.4 Κατηγορίες αριθμοδεικτών 2.5 Αριθμοδείκτες Ρευστότητας 2.6 Αριθμοδείκτες Δραστηριότητας 2.7 Αριθμοδείκτες Αποδοτικότητας 2.8 Αριθμοδείκτες Διαρθρώσεως Κεφαλαίων και
Βιοσημότητας 2.9 Αριθμοδείκτες Επενδύσεων
ΜΕΡΟΣ Γ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3ο
ΠΡΑΚΤΙΚΟ ΜΕΡΟΣ 3.1 Εισαγωγή
3.2 Μάκης Ιωαννίδης Α.Ε.Β.Ε.
3.2.1 Αριθμοδείκτης Ρευστότητας 3.2.2 Αριθμοδείκτες Δραστηριότητας 3.2.3 Αριθμοδείκτες Αποδοτικότητας 3.2.4 Αριθμοδείκτες Διαρθρώσειος Κεφαλαίου
3.2.5 Παρατηρήσεις - Συμπεράσματα στους αριθμοδείκτες της επιχείρησης Μάκης
Ιωαννίδης Α.Ε.Β.Ε A
3.3 ΕΣΚ ΙΑΔΗ ΣΑΕ.
3.3.1 Αριθμοδείκτης Ρευστότητας 3.3.2 Αριθμοδείκτες Δραστηριότητας 3.3.3 Αριθμοδείκτες Αποδοτικότητας 3.3.4 Αριθμοδείκτες Διαρθρώσεως Κεφαλαίου 3.3.5 Παρατηρήσεις -Συμπεράσματα στους αριθμο-
δείκτες της επιχείρησης ΕΣΚΙΑΔΗΣ Α.Ε.
3.4 Ε.Τ.Ε.Α. Α.Ε.
3.4.1 Αριθμοδείκτης Ρευστότητας 3.4.2 Αριθμοδείκτες Δραστηριότητας 3.4.3 Αριθμοδείκτες Αποδοτικότητας 3.4.4 Αριθμοδείκτες Διαρθρώσεως Κεφαλχιίου 3.4.5 Παρατηρήσεις -Συμπεράσματα στους αριθμο-
δείκτες της επιχείρησης Ε.Τ.Ε.Α. Α.Ε.
3.5 Διεπιχειρησιακή ανάλυση των τριών (3) ετηχειρήσεων των χρήσεων 1991 - 1994
61 65
ΜΕΡΟΣ Δ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4ο ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
ΚΕΦΑΑΑΙΟ 5ο ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ - ΠΟΑΙΤΙΚΗ ΒΙΒΑΙ0ΓΡΑΦ1Α ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ. ΙΣΟ ΑΟΓΙΣΜΩΝ
79 81
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Η ανάγκη για τη σύνταξη και την εκπόνηση της Πτυχιακής εργασίας βασίζεται στο πρόγραμμα σπουδών του Τ.Ε.Ι. που υποχρεώνει τους τελειόφοιτους σπουδαστές στη διεκπεραιώσει και παρουσίαση αυτής της εργασίας, ώστε να αποκτήσουν το πολυπόθητο πτυχίο από το τμήμα της σχολής που σπούδασαν. Συμπληρώνει και ολοκληρώνει το διδακτικό πρόγραμμα του εκπαιδευτικού ιδρύματος, βοηθώντας παράλληλα στην εκμάθηση πηγών μεθοδολογίας για την εκπόνηση επιστημονικών εργασιών και μελετών, οι οποίες θα χρειαστούν κατά την παραγωγική απασχόληση στον εργασιακό χώρο.
Στα πλαίσια αυτά συνέταξα την παρούσα πτυχιακή εργασία με θέμα την διαχρονική και διεπιχειρησιακή ανάλυση των οικονομικών καταστάσεων τριών (3) επιχειρήσεων εμπορίας αυτοκινήτων, χρονικής περιόδου τεσσάρων ετών με τη βοήθεια αριθμοδεικτών. Το θέμα αυτό το επέλεξα με τη βοήθεια του καθηγητή Αρβανιτίδη Κων/νο, ο οποίος ανέλαβε το δύσκολο έργο του συντονισμού, της βοήθειας και της επίβλεψης της όλης προσπάθειας. Τον ευχαριστώ γι αυτό, καθώς και για την υπομονή που έδειξε λόγω της μακρόχρονης μελέτης της εργασίας.
Ευχαριστώ επίσης τον συνάδελφο Μ αλκόπου- λο Νικόλαο για την πολύτιμη βοήθεια που μου πρόσφερε, χάρη στην εμπειρία του και στη γνώση του αντικειμένου.
Η εργασία αυτή αποτελείται από 82. σελίδες και συμπληρώνεται με αναλυτικό ευρετήριο Ισολο
γισμών των εταιριών που μελετήθηκαν. Η διαχρονική και διεπιχειρησιακή ανάλυση των οικονομικών καταστάσεων των εταιριών αποσκοπεί στην παρουσίαση πληροφοριών πέρα από αυτές που εμφανίζονται στους Ισολογισμούς και στις
καταστάσεις Αποτελεσμάτων Χρήσεως. Η ανάλυση αυτή ενδιαφέρει πολλές κατηγορίες μεμονωμένων ατόμων και οικονομικών οργανισμών που έχουν σχέση με την επιχείρηση, καθώς και τους σπουδαστές που θα ασχοληθούν με τη χρηματοοικονομική ανάλυση λογιστικών κατα
στάσεων, αποκομίζοντας πολύτιμα συμπεράσματα.
Ο μικρός αριθμός των επιχειρήσεων ενός κλάδου που μελετώνται, καθώς και το μικρό χρονικό εύρος των τεσσάρων χρήσεων, μας επιτρέπει να πάρουμε ένα μικρό δείγμα επιστημονικής διερεύνησης, ενδεικτικό πιστεύω των τάσεων που επικρατούν.
ΜΕΡΟΣ A
Κ Ε Φ Α Λ Α Ι Ο Ιο ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1,1 Αντικείαενο - Σκοπός της εργασίας
Το αντικείμενο με το οποίο θα ασχοληθεί η παρούσα εργασία, αφορά τη διαχρονική και διεπιχειρησιακή ανάλυση των οικονομικών καταστάσεων τριών (3) επιχειρήσεων εμπορίας αυτοκινήτων, την ΕΣΚΙΑΔΗΣ Α.Ε, Ε.Τ.Ε.Α. Α.Ε, Μάκης Ιωαννίδης Α.Ε.Β.Ε, χρονικής περιόδου τεσσάρων ετών (1991 - 1994), με τη βοήθεια αριθμοδεικτών.
Ο σκοπός της ανάλυσης των λογιστικών ή χρηματοοικονομικών- καταστάσεων είναι η διερεύνηση, ερμηνεία και αξιολόγηση των παρεχομένων στοιχείων. Οι πληροφορίες που μας παρέχουν είναι σημαντικές και βοηθούν τους ενδιαφερόμενους να λάβουν σωστές αποφάσεις. Η διοίκηση των επιχειρήσεων ενδιαφέρεται για τη σύνθεση και διάρθρωση των κεφαλαίων, καθώς για τις προοπτικές και τις κερδοφόρες δυναμικότητες.
Α ποτελεί ένα μέσο αξιολόγησης των ικανοτήτων τους και οδηγό για διάγνωση επιχειρηματικών προβλημάτων και χάραξη νέων πολιτικών, ώστε να παραμείνουν στις μελλοντικές οικονομικές θέσεις και στα οικονομικά αποτελέσματα.
Οι εργαζόμενοι στην επιχείρηση ενδια- φέρονται για την μακροχρόνια σταθερότητα και προοπτικής αυτής, εξασφαλίζοντας την απασχόληση και τις αμοιβές τους.
Οι μέτοχοι, επενδυτές, πιστωτές, χρηματιστές, ενδιαφέρονται για την καλή οικονομική θέση και την προσπάθεια βελτίωσής της, ώστε και να εξασφαλίζεται η πιστοληπτική ικανότητα της επιχείρησης, και να παρουσιάζονται αυξημένα
Για να μπορέσουν όλες οι παραπάνω ομάδες ενδιαφερομένων να προχωρήσουνε τεκμηριωμένες αποφάσεις, θα πρέπει να υπάρχει μια χρηματοοικονομική ανάλυση των στοιχείων των επιχειρήσεων, να συγκριθούν διαχρονικά και διεπιχειρησιακά, και να υπολογιστούν οι σχέσεις που θα οδηγήσουν σε συμπεράσματα.
Σε αυτήν άλλωστε την εκ βαθέων εκπόνηση της παρούσας εργασίας.
κέρδη και μερίσματα, ισχυροποιώντας την φήμη της και την μετοχή της.
1.2 Ορισαοί βασικών εννοιών
Κρίνω απαραίτητο να δώσω τις βασικές έννοιες για να γίνει κατανοητό από τον αναγνώστη το περιεχόμενο της εργασίας.
α~) Διαγρονική ανάλυση
Στη διαχρονική ανάλυση απεικονίζονται όλα τα στοιχεία των Ισολογισμών και των αποτελεσμάτων χρήσεως σε ποσοστά επί της εκατό των αντίστοιχων αθροισμάτων του ενεργητικού και του παθητικού ή των δαπανών και των πωλήσεων αντίστοιχα.
Η έκφραση των απολύτων μεγεθών των στοιχείων και κονδυλίων σε ποσοστά επί τοις εκατό, βοηθάει στον αναλυτή της σύγκρισή τους μέσα σε διαφορετικές χρονικές περιόδους, μέσα στην ίδια πάντα επιχείρηση.
Η διαχρονική ανάλυση έχει ως σκοπό την σύγκριση των επί της εκατό ποσοστιαίων στοιχείων της μιας «χρήσης» με αντίστοιχα στοιχεία άλλων χρήσεων, ώστε να διεξαχθούν συμπεράσματα κατά την χρονική διάρκεια λειτουργίας της επιχείρησης.
β) Διεπιγενοησιακή ανάλυση
Διεπιχειρησιακή ονομάζεται η ανάλυση εκείνη των στοιχείων μιας επιχείρησης μέσα σε μια συγκεκριμένη χρήση, με τα αντίστοιχα στοιχεία ομοειδούς επιχείρησης μέσα στην ίδια χρήση. Η απεικόνιση των στοιχείων γίνεται σε ποσοστά επί τοις εκατό, ενώ για να διεξαχθούν ακριβή συμπεράσματα προτιμάται η σύγκριση των στοιχείων περισσοτέρων ομοειδών επιχειρήσεων ενός κλάδου.
y )Iσoλoγισ^όc
Ισολογιμός είναι ένας ισοσκελισμένος πίνακας, ο οποίος απεικονίζει συνοπτικά την λογιστική κατάσταση της επιχείρησης σε μια δεδομένη χρονική στιγμή. Ο πίνακας αυτός χωρίζεται σε δύο μέρη; Το αριστερό, που αποτελεί το Ενεργητικό, και το δεξιό, που αποτελεί το Παθητικό. Στο Ενεργητικό εμφανίζεται η αξία των Παγίων και των Κυκλοφορούντων - Διαθέσιμων στοιχείων της επιχείρησης, ενώ στο Παθητικό αναλύεται η διάρθρωση του Κεφαλαίου σε Ξένο και Ιδίο. Τα στοιχεία αυτά αντλούνται από το οριστικό Ισοζύγιο, που συντάσσεται και βάση της απογραφής, απεικονίζεται δε σε δραχμές.
δ) Χρήση
Χρήση ονομάζεται το λογιστικό έτος, μέσα στο οποίο πραγματοποιείται όλη η οικονομική δραστηριότητα μιας επιχείρησης. Πολλές φορές η Χρήση συμπίπτει με το ημερολογιακό έτος, είναι δηλαδή από 1/1 έως 31/12, χωρίς να είναι υποχρεωτικό. (Πολλές εποχιακές κυρίως επιχειρή
σεις έχουν χρήση από 1/7 έως 30/6). Με το κλείσιμο της χρήσης συντάσσεται ο Ισολογισμός και προσδιορίζονται τα οικονομικά αποτελέσματα της επιχείρησης.
ε^) Επιγείρηση
Η εκδήλωση οικονομικής δραστηριότητας από ένα ή περισσότερα άτομα, καλείται επιχείρηση.
Ανάλογα με τον αριθμό των ατόμων που συμμετέχουν και την νομική της μορφή, μια επιχείρηση ονομάζεται ατομική, Ομόρρυθμη Εταιρεία, Ετερόρρυθμη Εταιρεία, Εταιρεία Περιορισμένης Ευθύνης, Αστική Εταιρεία και τέλος Ανώνυμη Εταιρεία. Η τελευταία είναι και η σημαντικότερη επιχείρηση, λόγω διάρθρωσης Κεφαλαίου και υποχρεωτική τήρηση αναλυτικής λογιστικής και σύνταξης Ισολογισμού. ‘ Όταν στην εργασία χρησιμοποιείται ο όρος «επιχείρηση» θα νοείται η Ανώνυμη Εταιρεία (Α.Ε.).
1.3 Μ εθοδολογία τηρ εργασίας
Ο τρόπος με τον οποίο ολοκληρώθηκε η παρούσα επιστημονική εργασία, βασίστηκε πάνω στις αρχές του οδηγού για την σύνταξη και εκπόνηση επιστημονικών εργασιών του Δρ.
Καρασάβογλου Αναστάσιου.
Η προσεκτική επιλογή του θέματος και η αναζήτηση του αρμοδιότερου επόπτη καθηγητή ήταν το πρώτο βήμα. Ακολούθησε η εξέταση του θέματος και η αναζήτηση εξειδικευμένης βιβλιογραφίας και συγγραμμάτων. Συντάχθηκε ένα προσχέδιο που καθορίστηκαν οι βασικοί άξονες μελέτης του θέματος. Στη συνέχεια συγκεντρώθηκε το υλικό και αφού ταξινομήθηκε σε ενότητες, άρχισε η αξιολόγηση και η επεξεργασία των στοιχείων. Μετά την ολοκλήρωση της ανάλυσης εξηγήθηκαν τα αποτελέσματα και τα συμπεράσματα.
Προκειμένου να αναπτύξω επιστημονικά την εργασία μου, ακολούθησα ως προς τη δομή την μέθοδο που χρησιμοποιούν τα Αγγλικά και Α μερικάνικα Πανεπιστήμια. Τη χώρισα σε πέντε (5)
Στο πρώτο μέρος που αποτελείται από το Κεφάλαιο της Εισαγωγής, αναφέρομαι στο σκοπό, τη μεθοδολογία, καθώς και στον ορισμό βασικών εννοιών.
Στο δεύτερο μέρος που αποτελείται από το Κεφάλαιο του θεωρητικού μέρους, αναφέρομαι στη μεθοδολογία ανάλυσης του Ισολογισμού, καθώς και στην παρουσία των αριθμοδεικτών.
Στο τρίτο μέρος που αποτελείται από το Κεφάλαιο του πρακτικού μέρους, παρουσιάζω την διαχρονική και διεπιχειρησιακή ανάλυση των επιχειρήσεων μέσω αριθμοδεικτών, ενώ
Στο τέταρτο μέρος που αποτελείται από τα Κεφάλαια των Συμπερασμάτων και των Προτάσεων, αποτελούν απόρροια της ανάλυσης του προηγούμενου μέρος, ολοκληρώνοντας τον κύκλο της μελέτης.
Κεφάλαια, τα οποία αποτελούν τα τέσσερα (4) μέρη της παρούσας μελέτης.
ΜΕΡΟΣ Β
Κ Ε Φ Α Λ Α Ι Ο 2ο ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΜΕΡΟΣ 2.1 Σκοπόο της Ανάλυσης του Ισολογισαού
Μετά το τέλος της κατάρτισης των Χρηματοοικονομικών ή λογιστικών καταστάσεων, αρχίζει η διερεύνηση, ερμηνεία και αξιολόγηση των στοιχείων των λογιστικών αυτών καταστάσεων. Οι πληροφορίες που μας παρέχουν για την δραστηριότητα της επιχείρησης είναι σημαντικές, καθώς εμφανίζονται τα περιουσιακά στοιχεία, οι πηγές προελεύσεως των κεφαλαίων της, καθώς και τα οικονομικά αποτελέσματά της.
Με τον όρο χρηματοοικονομικές ή λογιστικές καταστάσεις εννοούμε τον Ισολογισμό και την κατάσταση των Αποτελεσμάτων χρήσεων που τον συνοδεύει υποχρεωτικά. Αυτά τα δύο στοιχεία, καθώς και η έκθεση των ελεγκτών είναι τα μόνα στοιχεία που είναι υποχρεωμένη να δημοσιεύσει μια επιχείρηση Α.Ε. και Ε.Π.Ε. (για αυτές νοείται Ανάλυση Ισολογισμών). Έτσι μαζί με τις εκδόσεις - προσκλήσεις του Διοικητικού Συμβουλίου, καθώς και κάποια επιπλέον στοιχεία που διαθέτουν οι τράπεζες και τα χρηματιστήρια, είναι οι μόνες πηγές που μπορεί να ανατρέξει και να μελετήσει κάποιος εκτός της επιχείρησης.
Οι παραπάνω όμως λογιστικές καταστάσεις, ο Ισολογισμός και η κατάσταση αποτελεσμάτων χρήσεως παρουσιάζουν ορισμένα μειονεκτήματα, τα οποία δυσχεραίνουν το έργο του αναλυτή. Τα πιο σημαντικά είναι:
I) Τα στοιχεία που συμπεριλαμβάνονται είναι πολύ συνοπτικά και ανομοιόμορφα καταταγμένα, δεδομένου ότι για την κατάρτιση τους δεν υπάρχει ένας ενιαίος τύπος υποχρεωτικός για όλες τις επιχειρήσεις.
2) Ο χρόνος που συνήθως μεσολαβεί από το τέλος της χρήσεως στην οποία αναφέρονται, μέχρις ότου δημοσιευθούν και γίνουν γνωστές στο ευρύ κοινό, είναι αρκετά μακρύς.
Για την αντιμετώπιση των παραπάνω προβλημάτων, χρησιμοποιείται η χρηματο
οικονομική ανάλυση, η οποία βοηθά στο να υπολογιστούν τα κατάλληλα μεγέθη και οι σχέσεις που είναι σημαντικές και χρήσιμες για τη λήψη οικονομικής φύσεως αποφάσεων. Οι τρόποι ανάλυσης είναι η σύνταξη πινάκων κοινών μεγεθών και τάσεων, γραφικές παραστάσεις, πίνακες μεταβολών καθώς και οι αριθμοδείκτες. Έτσι μπορούμε να πούμε ότι η ανάλυση των λογιστικών καταστάσεων επιτελεί μια σημαντική λειτουργία μετατροπής πολυποίκιλων στοιχείων, από απλούς αριθμούς σε χρήσιμες πληροφορίες.
Οι χρήσιμες αυτές πληροφορίες που απορρέουν από αυτή την ανάλυση βοηθούν την Διοίκηση της επιχείρησης να σχηματίσει μια εικόνα της πορείας της επιχείρησης και να λάβει αντίστοιχες αποφάσεις. Βέβαια το είδος της χρηματοοικονομικής ανάλυσης των λογιστικών καταστάσεων εξαρτάται από το ιδιαίτερο ενδιαφέρον και την αφθονία των διαθεσίμων στοιχείων, καθώς και τις επιδιώξεις αυτών που πραγματοποιούν την ανάλυση.
Η διοίκηση της επιχείρησης ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για τη σύνθεση και τη διάρθρωση των κεφαλαίων της όπως και για τις προοπτικές και την κερδοφόρα δυναμικότητα αυτής. Με το «πλήθος»
των στοιχείων που έχει στη διάθεσή της για ανάλυση, μπορεί να αξιολογήσει την ικανότητα και την αποτελεσματικότητά της.
Σε αντίθεση με τους «εξωτερικούς» αναλυτές, οι οποίοι δεν έχουν πρόσβαση στα μη δημοσιευόμενα στοιχεία και δίνουν κάθε φορά έμφαση σε ορισμένα στοιχεία ανάλογα με τον επιδιωκόμενο σκοπό.
Οι βραχυχρόνιοι πιστωτές της επιχείρησης (τράπεζες), ενδιαφέρονται πρωτίστως για την ικανότητα της επιχείρησης ν ’ ανταποκριθεί στις τρέχουσες υποχρεώσεις της, ώστε να εξασφαλίσουν τόσο την καταβολή των τόκων, όσο και των δανειακών κεφαλαίων. Έτσι στην προκειμένη περίπτωση εξετάζεται προσεκτικά η σχέση Κυκλοφοριακών στοιχείων της επιχείρησης προς τις Βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις της, προκειμένου να αξιολογηθεί η τρέχουσα οικονομική της θέση.
Οι μακροχρόνιοι δανειστές (ομολογιούχοι), καθώς και οι επενδυτές - μέτοχοι (υφιστάμενοι ή μελλοντικοί), δίνουν έμφαση στους μακροχρόνιους οικονομικούς δείκτες της επιχείρησης, όπως είναι η διάρθρωση των κεφαλαίων της, τα τρέχοντα και μελλοντικά της κέρδη, τα μερίσματα και οι προοπτικές αυτών και οι μεταβολές της οικονομικής της θέσεως. Έχοντας επενδύσει (ή θα επενδύσει μελλοντικά) κεφάλαια στην επιχείρηση, ο επενδυτής - μέτοχος αποβλέπει:
- Στη λήψη κάποιου μερίσματος μελλοντικά, διαρκούσης της επενδύσεως των κεφαλαίων τους.
- Στην πιθανή λήψη κάποιων δικαιωμάτων από τη διανομή αποθεματικών.
- Στην αυξημένη τιμή που ελπίζει ότι θα έχουν οι τίτλοι (μετοχές) στην αγορά, ώστε να πραγματοποιήσει κέρδη κεφαλαίου.
Οι εργαζόμενοι στην επιχείρηση ενδιαφέρονται για τη μακροχρόνια σταθερότητα και προοπτικής αυτής, διότι συνδέονται με την ικανότητά της να τους καταβάλλει τις αμοιβές τους και να τους προσφέρει απασχόληση. Επίσης οι συνδικαλιστικές τους ενώσεις μπορούν να αξιολογήσουν την οικονομική θέση της, προκειμένου να πετύχουν καλύτερους όρους αμοιβών και εργασίας για τα μέλη τους με την υπογραφή Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας.
Η κυβέρνηση τέλος ενδιαφέρεται για την κερδοφορία μιας επιχείρησης ώστε μέσω των
ελεγκτών της να εξασφαλίσει έσοδα για το κράτος μέσω της φορολογίας, εφαρμόζοντας την οικονομική της πολιτική.
Για να μπορέσουν όλες οι παραπάνω ομάδες ενδιαφερομένων να προχωρήσουν στη χρηματοοικονομική ανάλυση των στοιχείων των επιχειρήσεων, είναι απαραίτητο να προβούν σε συγκρίσεις και να υπολογίσουν σχέσεις, οι οποίες θα αποτελέσουν τη βάση όπου θα στηρίξουν τα συμπεράσματα και τις αποφάσεις τους.
Η ανάλυση των λογιστικών καταστάσεων ανάλογα με τη θέση του αναλυτή χωρίζεται σε εσωτερική και εξωτερική ανάλυση, ενώ με τα στάδια διενέργειάς της διακρίνεται σε τυπική και ουσιαστική.
Η εσωτερική ανάλυση αφορά όπως προαναφέρθηκε τη διοίκηση και τους εργαζομένους στην επιχείρηση, ενώ η εξωτερική τους ενδιαφερόμενους έξω από την επιχείρηση.
Η τυπική ανάλυση ελέγχει την εξωτερική διάρθρωση του Ισολογισμού και του λογαριασμού των αποτελεσμάτων χρήσεων, προβαίνει στις ενδεικνυόμενες διορθώσεις, στρογγυλοποιήσεις, ομαδοποιήσεις, ανακατατάξεις και ανασχη
ματισμούς και συμπληρώνει τα σε απόλυτους αριθμούς κονδύλια με ποσοστιαίους αριθμούς. Η τυπική ανάλυση προηγείται της ουσιαστικής και αποτελεί το προπαρασκευαστικό της στάδιο.
Η ουσιαστική ανάλυση βασίζεται στα δεδομένα της τυπικής ανάλυσης, επεκτεινόμενη στην εξεύρεση και επεξεργασία διαφόρων αριθμοδεικτών, οι οποίοι και δίνουν την πραγματική εικόνα της επιχείρησης.
Η Χρηματοοικονομική ανάλυση των λογιστικών καταστάσεων έχει ως αντικείμενο τη μελέτη των σχέσεων των οικονομικών στοιχείων που αναφέρονται σ ’ αυτούς σε δεδομένη χρονική στιγμή, καθώς και των τάσεων αυτών διαχρονικά.
Η ανάλυση αυτή περιλαμβάνει τρεις διαδικασίες. Η πρώτη αναφέρεται στην επιλογή και στον υπολογισμό ορισμένων σχέσεων μεταξύ των αναφερομένων στις λογιστικές καταστάσεις στοιχείων, ανάλογα με την επιδιωκόμενη απόφαση.
Η δεύτερη συνίσταται στην κατάταξη των δεδομένων κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να είναι δυνατός ο υπολογισμός των μεταξύ των σημαντικών σχέσεων και η Τρίτη περιλαμβάνει την αξιολόγηση, μελέτη και ερμηνεία των παραπάνω σχέσεων.
Οι παραπάνω διαδικασίες αναλύσεως κατατάσσονται σε δύο κύριες κατηγορίες:
1. Στις συγκρίσεις και μετρήσεις με βάση τα οικονομικά στοιχεία των λογιστικών καταστάσεων δύο ή περισσοτέρων χρήσεων.
2. Στις συγκρίσεις και μετρήσεις με βάση τα οικονομικά στοιχεία των λογιστικών καταστάσεων μίας μόνο χρήσεως.
Η πρώτη κατηγορία περιλαμβάνει συγκριτικές καταστάσεις, αριθμοδείκτες, την τάση των οικονομικών στοιχείων και των αριθμοδεικτών διαχρονικά ως και αναλύσεις των διαφόρων μεταβολών της οικονομικής καταστάσεως μιας επιχείρησης.
Η δεύτερη κατηγορία περιλαμβάνει τον προσδιορισμό των σχέσεων των στοιχείων ενός Ισολογισμού και της καταστάσεως Αποτελεσμάτων Χρήσεως.
1.2 Μέθοδοι ανάλυσης των λογιστικών καταστάσεων
Για τη Χρηματοοικονομική ανάλυση των λογιστικών καταστάσεων συνήθως απαιτείται η διενέργεια και των δύο κατηγοριών αναλύσεως που προαναφέρθηκαν. Όλες οι αναλύσεις περιλαμβάνουν συγκρίσεις, μεταξύ του τι συμβαίνει με το τι θα έπρεπε να συμβαίνει, λαμβάνοντας ως μέτρο συγκρίσεως κάποιο αντιπροσωπευτικό ή πρότυπο μέγεθος. Πρότυπο μέγεθος είναι αυτό που θα έπρεπε να υπάρχει κάτω από τις επικρατούσες, τη στιγμή της αναλύσεως συνθήκες. Πρέπει επίσης να γίνονται και διεπιχειρησιακές συγκρίσεις του ίδιου κλάδου, προκειμένου να αξιολογηθούν τα αποτελέσματα της αναλύσεως.
Οι κυριότερες μέθοδοι που χρησιμοποιούνται για την ανάλυση των λογιστικών καταστάσεων μπορούν να ταξινομηθούν στις παρακάτω μεγάλες κατηγορίες;
1. Διαστρωματική ή κάθετη αέθοδος αναλύσεως. Αυτή περιλαμβάνει την κατάρτιση των χρηματοοικονομικών-νομικών καταστάσεων
«κοινού με·γέθους·» και τον υπολογισμό των διαφόρων αριθμοδεικτών.
Στην ανάλυση κοινού μεγέθους, κάθε στοιχείο του Ισολογισμού διαιρείται με το σύνολο του Ενεργητικού ή του Παθητικού, ενώ κάθε στοιχείο της καταστάσεως αποτελεσμάτων χρήσεως διαιρείται με το σύνολο των καθαρών πωλήσεων.
Το αποτέλεσμα είναι ότι η κατάσταση «κοινού μεγέθους» του Ισολογισμού παρουσιάζει κάθε στοιχείο αυτού ως ποσοστό επί τοις εκατό του συνόλου του ενεργητικού ή του παθητικού και η κατάσταση «κοινού μεγέθους» των αποτελεσμάτων χρήσεως παρουσιάζει κάθε στοιχείο της ως ποσοστό επί τοις εκατό των καθαρών πωλήσεων της χρήσεως. Η «κοινού μεγέθους» ανάλυση μπορεί να επεκταθεί στην εύρεση του ποσοστού συμμετοχής κάθε στοιχείου στο σύνολο των διαφόρων ομάδων στοιχείων του Ισολογισμού.
1) Στο ποιες είναι οι πηγές προελεύσεως των κεφαλαίων μιας επιχειρήσεως ή πως κατανέμονται τα κεφάλαια της μεταξύ των Ιδίων Κεφαλαίων και των Βραχυχρόνιων και Μακροχρόνιων υποχρεώ- σεών της.
2) Στην κατανομή των Κεφαλαίων της επιχειρήσεως μεταξύ των επί μέρους περιουσιακών της στοιχείων.
2. Συγκριτική ή διαγρονική αέθοδοο αναλύσεως. Αυτή συντελείται με την κατάταξη των στοιχείων κατά κατηγορίες και για μια σειρά ετών.
Τα λογιστικά στοιχεία αποκτούν μεγαλύτερη σημασία όταν συγκρίνονται με άλλα παρόμοια προηγούμενων ετών ή χρήσεων. Οι καταστάσεις με λογιστικά στοιχεία δύο ή περισσοτέρων χρήσεων καλούνται συγκριτικές χρηματοοικονομικές καταστάσεις. Η παρουσίαση των συγκριτικών χρηματοοικονομικών καταστάσεων επαυξάνει τη χρησιμότητά τους και εμφανίζει περισσότερο καθαρά τη φύση και τις τάσεις των τρεχουσών μεταβολών που επηρεάζουν τη χρηματοοικονομική θέση της επιχειρήσεως.
Για να είναι όμως δυνατή και επωφελής η σύγκριση των λογιστικών στοιχείων διαχρονικά πρέπει οι συγκριτικές καταστάσεις να πληρούν τις εξής προϋποθέσεις:
α) Η ταξινόμηση των στοιχείων να είναι ομοιόμορφη σε όλες τις περιόδους στις οποίες αναφέρονται.
β) Στις ίδιες επί μέρους ομάδες στοιχείων να είναι ενταγμένα τα ίδια στοιχεία.
γ) Να τηρούνται οι ίδιες λογιστικές αρχές σε όλη την εξεταζόμενη περίοδο.
δ) Να σημειώνονται τυχόν μεταβολές στις συνθήκες ή στη φύση των στοιχείων.
Στην περίπτωση του Ισολογισμού η κάθετη ανάλυση εστιάζεται σε δύο κυρίως σημεία;
3. Μέθοδος αναλύσεως των γρονολογικών σειρών αε δείκτες τάσεως. ‘Όταν οι συγκρίσεις αφορούν μεγέθη των λογιστικών καταστάσεων για περισσότερες από δύο λογιστικές χρήσεις, προϋποθέτει την επιλογή ενός έτους βάσης. Οι αριθμοδείκτες κατά τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή, για όλα τα μεγέθη που πρόκειται να μελετηθούν, θα είναι ίσοι με 1ΘΘ. Εφόσον το έτος βάσεως αποτελεί την αφετηρία για όλες τις μετέπειτα συγκρίσεις, θα πρέπει να είναι ιδεώδες έτος από πλευράς συνθηκών και αποτελεσμάτων της επιχειρήσεως.
4. Εζειδικευαένες αέθοδοι. οι οποίες περιλαμβάνουν την ανάλυση των μεταβολών της οικονομικής θέσεως μιας επιχειρήσεως, την ανάλυση του νεκρού σημείου, καθώς και άλλες .(1)
2.3 αριθαοδείκτες
Η Χρήση των αριθμοδεικτών αποτελεί την πιο διαδεδομένη και δυναμική μέθοδο χρηματοοικονομικής αναλύσεως. ‘Όλες οι υπόλοιπες μέθοδοι αναλύσεως συμπληρώνονται με τη χρησιμοποίηση των αριθμοδεικτών, βοηθώντας στην ερμηνεία των οικονομικών στοιχείων της επιχείρησης.
Ό Αριθμοδείκτης (RATIOS) είναι η απλή σχέση ενός κονδυλίου του Ισολογισμού ή της καταστάσεως αποτελεσμάτων χρήσεως προς ένα άλλο, εκφρασμένο σε απλή μαθηματική μορφή.
Η καθιέρωση και χρησιμοποίηση των αριθμοδεικτών, προέρχεται από την ανάγκη να γίνεται αμέσως αντιληπτή η πραγματική αξία και η σπουδαιότητα των απολύτων μεγεθών, εκφράζοντας σχέσεις που παρουσιάζουν οικονομικό ενδιαφέρον, οδηγώντας σε συγκεκριμένα συμπεράσματα.______
(1) Νικήτας Α. Νιάρχου Χρηματοοικονομική Ανάλυση λογιστικών καταστάσεων, Πειραιάς 1991 σελ. 18, 203
Για να έχει αξία ένας αριθμοδείκτης, θα πρέπει να συγκριθεί με άλλους αντιπροσωπευτικούς ή πρότυπους, καθώς και με τους αντίστοιχους αριθμοδείκτες μιας σειράς προηγουμένων χρήσεων.
συγκρίσεων μπορεί να Τέτοια πρότυπα
αποτελόσουν:
1) αριθμοδείκτες για μια σειρά παλαιοτέρων οικονομικών δεδομένων των λογιστικών καταστάσεων της συγκεκριμένης επιχειρήσεως.
2) Αριθμοδείκτες ορισμένων ανταγωνιστριών επιχειρήσεων του ίδιου κλάδου.
3) Αριθμοδείκτες που να αναφέρονται στο σύνολο του κλάδου στον οποίο υπάγεται η επιχείρηση.
4) Αογικά πρότυπα του αναλυτή, τα οποία πολλές φορές βασίζονται στην εμπειρία του.
Η ουσιαστική ανάλυση πάντως των λογιστικών καταστάσεων προϋποθέτει κάποια λογική επιλογή των εκάστοτε υπολογιζόμενων αριθμοδεικτών. Ο υπολογισμός των περισσότερο αντιπροσωπευτικών και σημαντικών αριθμοδεικτών, αποτελεί καταλληλότερο μέσο λήψης αποφάσεων από τη χρήση μεγάλου αριθμού αριθμοδεικτών. (1)
Συμπερασματικά, η ουσιαστική ανάλυση των λογιστικών καταστάσεων ως σκοπό έχει τον προσδιορισμό της πραγματικής θέσης της επιχείρησης, τη διερεύνηση της οικονομικής της διάρθρωσης, καθώς και την ανάλυση της πραγματικής της κατάστασης και της διαχειριστικής της πολιτικής, δίνοντας μια πλήρη και ολοκληρωμένη εικόνα των πληροφοριών που παρέχει κάθε αριθμοδείκτης. (2)
(1 ) Ι .Τ ρ .Χ ρ υ σ ο κ έ ρ ι Α ν ά λ υ σ ις Ι σ ο λ ο γ ισ μ ώ ν , Α θ ή να ι, (2) Νικήτας Α. Νιάρχου Χρηματοοικονομική Ανάλυση λογιστικών καταστάσεων, Πειραιάς 1991 σελ. 46
2.4 Κατηγορίε€ Αριθαοδεικτών
Οι κυριότεροι και περισσότερο χρησιμο
ποιούμενοι στη χρηματοοικονομική ανάλυση των λογιστικών καταστάσεων αριθμοδείκτες μπορούν να καταταγούν στις εξής κατηγορίες:
1. Αοιθαοδείκτες ρευστότηταο (Liquidity rations). Χρησιμοποιούνται για τον προσδιορισμό τόσο της βραχυχρόνιας οικονομικής θέσεως μιας επιχειρήσεως, όσο και της ικανότητάς της να ανταποκριθεί στις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις της.
2. Αριθαοδείκτες δραστηριότητος (Activity rations). Χρησιμοποιούνται προκειμένου να μετρηθεί ο βαθμός αποτελεσματικότητας μιας επιχειρήσεως στη χρησιμοποίηση των περιουσιακών της στοιχείων.
3. Αριθαοδείκτες αποδοτικότπταο (Profitability rations). Με αυτούς μετράται η αποδοτικότητα μιας επιχειρήσεως, η δυναμικότητα των κερδών της και η ικανότητα της διοικήσεώς της.
4. Αριθαοδείκτες διαρθρώσεως κεφαλαίου και βιωσιαότητας (Finansial structure and viability rations). Με αυτούς εκτιμάται η μακροχρόνια ικανότητα μιας επιχείρησης να ανταποκρίνεται σε υποχρεώσεις της και ο βαθμός προστασίας που απολαμβάνουν οι πιστωτές της.
5. Αριθαοδείκτες επενδύσεων (Invesment rations). Οι αριθμοδείκτες αυτοί συσχετίζουν τον αριθμό των μετοχών μιας επιχειρήσεως και τη χρηματιστηριακή τους τιμή με τα κέρδη, τα μερίσματα και τα άλλα περιουσιακά της στοιχεία (1)
(1) Νικήτας Α. Νιάρχου Χρηματοοικονομική Ανάλυση λογιστικών καταστάσεων, Πειραιάς 1991 σελ. 46
Οι αριθμοδείκτες που χρησιμοποιούνται για τον προσδιορισμό της βραχυχρόνιας οικονομικής θέσεως μιας επιχειρήσεως και της ικανότητάς της να ανταποκρίνεται στις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις της είναι οι εξής :
1. Αριθμοδείκτης γενικής ρευστότητας (current ratio)
- Διαθέσιαα + απαιτήσεις + αποθέαατα Βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις 2.5 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ
2. Αριθμοδείκτης ειδικής ρευστότητας (Acid - test ratio)
- Κυκλοφορούν Ενεργητικό - αποθέαατα Βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις
3. Αριθμοδείκτης ταμιακής ρευστότητας (Cash ratio)
Διαθέσιαο Ενεργητικό - Αηξιπρόθεσμες υποχρεώσεις
4. Αριθμοδείκτης αμυντικού χρονικού διαστήματος (Defensive interval ratio)
- __ Κυκλοφορούν Ενεργητικό - αποθέαατα - Προβλεπόμενες ημερήσιες λειτουργικές δαπάνες Η ύπαρξη ρευστότητας σε μια επιχείρηση έχει επίδραση στα κέρδη της καθώς η μη εύκολη μετατρεψιμότητα των κυκλοφοριακών της στοιχείων σε μετρητά ή η μη επάρκεια ρευστών διαθεσίμων δεν της επιτρέπει να πληρώσει τις υποχρεώσεις της.
Έτσι καθίσταται μη φερέγγυα, με αποτέλεσμα να χάνει την εμπιστοσύνη των συναλλασσόμενων με αυτή και να προκαλεί τη δυσφήμισή της.
Ένας αριθμοδείκτης ρευστότητας γύρω στη μονάδα θεωρείται ευνοϊκός.
Οι αποτελεσματική χρησιμοποίηση των περιουσιακών στοιχείων μιας επιχειρήσεως βοηθά στη μέτρηση της παραγωγικότητας, καθώς και στον προσδιορισμό του βαθμού μετατροπής ορισμένων περιουσιακών στοιχείων σε ρευστά.
Είναι απαραίτητο, παράλληλα με τους αριθμοδείκτες ρευστότητας, να προσδιορίζονται και οι αριθμοδείκτες δραστηριότητας που είναι οι εξής;
1. Αριθμοδείκτης ταχύτητας είσπραξης απαιτήσεων (receivables turnover ratio)
- Kαθαpέc πωλήσεις
- Μ.Ο. απαιτήσεων (σε φορές) ή Μ. Ο .απαιτήσεων
365 X Καθαρές πωλήσεις (σε ημέρες) 2,6 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ
2. Αριθμοδείκτης ταχύτητας βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων (trade creditor to purchases ratio)
Αγορές________________
-Μ.Ο. βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων (σε φορές) ή Μ.Ο. βραγυπρόθεσηων υπογρεώσεων
365 X Αγορές (σε ημέρες)
3. Αριθμοδείκτης ταχύτητας κυκλοφορίας αποθεμάτων (inventories turnover ratio)
- __Κόστος πωληθέντων - Μέσο Απόθεμα προϊόντων ή
Καθαρές πωλήσεις (σε φορές ή Μέσο απόθεμα προϊόντων ; 365 σε ημέρες)
4. Αριθμοδείκτης ταχύτητας κεφαλαίου κινήσεως (Working capital turnover ratio)
- Καθαρές πωλήσεις
- Καθαρό κεφάλαιο κινήσεως* (σε φορές)
*(Κυκλοφορούν Ενεργητικό - Βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις)
5. Αριθμοδείκτης ταχύτητας κυκλοφορίας Ενεργητικού (Asset turnover ratio)
- Καθαρές πωλήσεις
- Σύνολο Ενεργητικού (σε φορές) 6. Αριθμοδείκτης ταχύτητας κυκλοφορίας Παγίων (fixed asset turnover ratio)
- Καθαρές πωλήσεις
- Καθαρό Πάγιο Ενεργητικό (σε φορές) 7. Αριθμοδείκτης ταχύτητας κυκλοφορίας Ιδίων Κεφαλαίων (Owner’s equity turnover ratio)
- Καθαρές πωλήσεις
- Σύνολο Ιδίων Κεφαλαίων (σε φορές) Οι αριθμοδείκτες δραστηριότητας μετριούνται σε φορές, έτσι όσο πιο πολλές φορές ανακυκλώνεται ένα στοιχείο του Ενεργητικού, τόσο πιο ευέλικτη και παραγωγική είναι η επιχείρηση, παρουσιάζοντας υψηλή κερδοφορία.
Οι αποδοτικότητα της επιχειρήσεως αντανακλά την ικανότητά της να πραγματοποιεί κέρδη. Για τη μέτρησή της χρησιμοποιούμαι τους αριθμοδείκτες αποδοτικότητας, οι οποίοι αναφέρονται αφ’ ενός στις σχέσεις κερδών και απασχολουμένων στην επιχείρηση κεφαλαίων και αφ’ ετέρου στις σχέσεις μεταξύ κερδών και πωλήσεων. Οι κυριότεροι αριθμοδείκτες αποδοτικότητας είναι οι εξής:
1. Αριθμοδείκτης μικτού περιθωρίου ή μικτού κέρδους (gross profit margin)
- __ Μικτά κέρδη γpήσεωc
- Καθαρές πωλήσεις χρήσεως X 100 (%) ή Κόστος πωληθέντων
Καθαρές πωλήσεις X 100 (%) 2.7 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ
2. Αριθμοδείκτης καθαρού περιθωρίου ή καθαρού κέρδους (net profit margin)
- Καθαρά λειτουργικά κέρδη
- Καθαρές πωλήσεις χρήσεως X 100 (%) ή Καθαρά κέρδη εκαεταλλεύσεως
Καθαρές πωλήσεις X 100 (%)
3. Αριθμοδείκτης αποδοτικότητα απασχολού- μένων κεφαλαίων (return to local capital employed) - Καθαρά λειτουργικά κέρδη + Ypim/κά έ£οδα
Σύνολο απασχολουμένων κεφαλαίων (%) 4. Αριθμοδείκτης αποδοτικότητας ενεργητικού (return on total assets)
Καθαρά λειτουργικά κέρδη
Σύνολο Ενεργητικού X 100 (%)
5. Αριθμοδείκτης αποδοτικότητας Ιδίων κεφαλαίων (return on net worth)
- Καθαρά λειτουργικά κέρδη
- Σύνολο Ιδίων Κεφαλαίων X 100 (%)
6. Αριθμοδείκτης οικονομικής μοχλεύσεως (finacial leverage index)
- ___ Αποδοτικότητα Ιδίων Κεφαλαίων_____ (%) - Αποδοτικότητα απασχολουμένων Κεφαλαίων (%)
Οι αριθμοδείκτες διαρθρώσεως κεφαλαίων, προσδιορίζουν την οικονομική κατάσταση επιχειρήσεως από μακροχρόνια σκοπιά, περιλαμβάνοντας την ανάλυση της διαρθρώσεως των κεφαλαίων της. Λέγοντας διάρθρωση των κεφαλαίων μιας επιχειρήσεως εννοούμε τα διάφορα είδη και μορφές των κεφαλαίων που χρησιμοποιεί για τη χρηματοδότησή της. Αυτά χωρίζονται σε Ιδία Κεφάλαια και Δανειακά κεφάλαια.
Για την ανάλυση και μελέτη της μακροχρόνιας οικονομικής καταστάσεως χρησιμοποιούνται οι εξής αριθμοδείκτες;
1. Αριθμοδείκτης Ιδίων κεφαλαίων προς συνολικά κεφάλαια (ratio of owner’s equit to total assets)
- _Ιδία κεφάλαια
- Συνολικά Κεφάλαια X 100 (%) 2.8 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΔΙΑΡΘΡΩΣΕΩΣ ΚΕΦΑ
ΛΑΙΩΝ ΚΑΙ ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑΣ
2 Αριθμοδείκτης Ιδίων κεφαλαίων προς δανειακά κεφάλαια (ratio of owner’s equit to total liabilitie)
- Ιδία κεφάλαια
- Ξένά Κεφάλαια X 100 (%)
3. Αριθμοδείκτης Ιδίων κεφαλαίων προς Πάγια (ratio of owner’s equit to fixed assets)
- Ιδία κεφάλαια Πάγια
4. Αριθμοδείκτης Κυκλοφορούντος Ενερ
γητικού προς συνολικές υποχρεώσεις (ratio of current assets to total liabilities)
- Κυκλοφορούν Ενεργητικό
Σύνολο υποχρεώσεων X 100 (%)
5. Αριθμοδείκτης Παγίων προς μακροπρόθε
σμες υποχρεώσεις (ratio of fixed assets to long term liabilities)
Πάγια
Μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις
Οι αριθμοδείκτες διαρθρώσεως κεφαλαίου δείχνουν τη σχέση ιδίων και δανειακών κεφαλαίων μεταξύ τους. Έτσι όσο μεγαλύτερο το ποσοστό συμμετοχής των Ιδίων κεφαλαίων στη σύνθεση της περιουσίας της επιχείρησης, τόσο μειώνεται ο κίνδυνος έλλειψης ρευστότητας εξασφαλίζοντας μια ασφαλή θέση για την επιχείρηση.
2,9 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ
Οι αριθμοδείκτες αυτοί χρησιμοποιούνται από τους επενδυτές όταν πρόκειται να αποφασίσουν αν θα πρέπει να αγοράσουν, να πωλήσουν ή να διατηρήσουν την επένδυσή τους σε μετοχικούς τίτλους μιας επιχειρήσεως.
Οι περισσότεροι από αυτούς συσχετίζουν την τρέχουσα τιμή των μετοχών μιας επιχειρήσεως με κατά μετοχή μεγέθη των οικονομικών καταστά
σεων. Οι σπουδαιότεροι επενδυτικοί αριθμοδείκτες είναι οι εξής :
1. Τα κατά μετοχή κέρδη (earnings per share) - __Σύνολο καθαρών κερδών γρησεωο
- Μέσος αριθμός μετοχών σε κυκλοφορία (σε δρχ)
share)
2. Τα κατά μετοχή μερίσματα (dividends per Σύνολο αερισαάτων
- Αριθμός μετοχών σε κυκλοφορία (σε δρχ)
3. Ποσοστό διανεμομένων κερδών (pay oyt ratio)
- Σύνολο αερισαάτων γρήσεως
- Σύνολο καθαρών κερδών χρήσεως (σε δρχ)
4. Λόγος τιμής προς κέρδη ανά μετοχή (price earnings ratio)
- Τοέγουσα αξία ηετογήο Κέρδη ανά μετοχή (Ρ/Ε)
Στο σύνολο των αριθμοδεικτών επενδύσεων, όσο μεγαλώνουν τα κέρδη ανά μετοχή, τόσο ευνοϊκότερος είναι ο αριθμοδείκτης και τόσο πιο ισχυρή η μετοχή της επιχείρησης.
Στο σημείο αυτό πρέπει να αναφέρουμε ότι έγινε ως τώρα μια γενική αναφορά και παρουσίαση των περισσοτέρων αριθμοδεικτών που χρησιμοποιούνται στη λογιστική ανάλυση των χρηματοοικονομικών καταστάσεων. Για τις ανάγκες της εργασίας μου θα γίνει επιλογή των σημαντικότερων από αυτούς, όπου θα γίνει διαχρονική και διεπιχειρησιακή ανάλυση αυτών, βγάζοντας έτσι χρήσιμα συμπεράσματα για τον κλάδο των αυτοκινήτων στην Ελλάδα.
ΜΕΡΟΣ Γ
Κ Ε Φ Α Λ Α Ι Ο 3ο ΠΡΑΚΤΙΚΟ ΜΕΡΟΣ 3.1 Εισαγωγή
Στο κεφάλαιο αυτό θα αναλύσουμε με τη βοήθεια των αριθμοδεικτών διαχρονικά καθεμία από τις τρεις επιχειρήσεις καταλήγοντας σε ανάλογα συμπεράσματα. Αφού ολοκληρωθεί η διαχρονική ανάλυση θα προχωρήσω στη διαεπειχειρησιακή ανάλυση, συγκρίνοντας τους αντίστοιχους δείκτες κάθε χρήσεις σε όλες τις ομοειδές επιχειρήσεις του κλάδου που έχω αναλύσει. Εκεί θα φανούν οι διαφορές της κάθε μιας επιχείρησης και θα προσπαθήσω να εντοπίσω τα καλύτερα σημεία της κάθε επιχείρησης σε σχέση με τον ανταγωνισμό. Αν όλοι οι Ισολογισμοί τηρούν τις βασικές ιδιότητες της ακρίβειας, της ειλικρίνειας και της σαφήνειας, τότε σίγουρα θα προκόψουν χρήσιμα και ενδιαφέροντα συμπεράσματα.
3.2 Μάκης Ιωαννίδηο Α.Ε.Β.Ε.
Στην παράγραφο αυτή θα αναλύσω με τη βοήθεια των αριθμοδεικτών της επιχείρησης εμπορίας αυτοκινήτων Μάκη Ιωαννίδη Α.Ε.Β.Ε.
(Μ.Α.Ε 8218/62/Β/86/53), η οποία είναι η παλαιότερη των τριών εξεταζόμενων, καθώς θα ασχοληθούμε με το 22ο - 25ο έτος της λειτουργίας της. Τα έτη αυτά αντιστοιχούν στις χρήσεις των ετών 1991 - 1994, των οποίων των Ισολογισμών και καταστάσεων Αποτελεσμάτων χρήσεων θα μελετήσω.
Ο Αριθμοδείκτης Γενικής Ρευστότητας βρίσκεται από τη σχέση :
- Διαθέσιαα + απαιτήσεις + αποθέαατα Βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις 3.2.1. ΑοιθαοδείκττΊΟ Ρευστότητας
1 1.91 1.353 + 64.659.554 + 583.569.866
1991 471.370.530 =1,41
207.146.985 + 42.237.541 + 277.267.598
1992 305.463.874 =1,72
106.079.457 + 90.952.071 + 709.997.663
1993 675.840.820 =1,58
123.027.240 + 101.761.628 + 418.807.667
1994 257.846.715 =2,49
Ο δείκτης καθώς είναι από την μονάδα θεωρείται ευνοϊκός. Μπορεί δηλαδή η επιχείρηση να καλύψει τις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις της χωρίς να αντιμετωπίσει πρόβλημα ρευστότητας. Στη σύνθεση όμως του Κυκλοφορούν Ενεργητικού βλέπουμε ότι την μεγαλύτερη αξία έχουν τα Αποθέματα, πράγμα που σημαίνει όχι άμεση ρευστότητα, η οποία εξαρτάται από το χρόνο ανακύκλωσης και ρευστοποίησης των Αποθεμάτων
1. Με τον αριθμοδείκτη αυτό βρίσκουμε την ταχύτητα είσπραξης απαντήσεων ;
- Ka9ap0c Πωλήσενς - Σύνολο απαντήσεων 3.2.2. Αριθαοδείκτεο ΔράστηpioTTixac
1.498.384.865
1991 68.659.554 = 21,8 φορές ή 17 ημέρες
1.835.200.700
1992 42.237.541 = 43,4 φορές ή 8 ημέρες
1.928.070.700
1993 90.952.071 = 21,2 φορές ή 17 ημέρες
3.173.991.460
1994 101.761.628 = 31,2 φορές ή 12 ημέρες
Η είσπραξη των απαντήσεων της επνχείρησης γίνεταν σε πολύ μνκρό χροννκό δνάστημα, πράγμα που σημαίνεν ότν έχεν μνα πολύ καλή πνστωτνκή πολντνκή καν έτσν δεν δεσμεύονταν κεφάλανα που θα μπορούσαν να επενδύσουν αλλού κερδοφόρα..
2 Με τον αρνθμοδείκτη αυτό υπολογίζουμε την ταχύτητα εξόφλησης των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων :
- Αγορές (Κόστος Πωληθέντωνί - Βραχυπρόθεσμες υποχρεώσενς
1.190.620.002
1991 471.370.530 = 2,5 φορές ή 146 ημέρες
1.522.112.620
1992 305.463.874 = 5 φορές ή 73 ημέρες
1.658.474.054
1993 675.840.820 = 2,5 φορές ή 146 ημέρες
2.829.495.409
1994 257.846.715 = 10,9 φορές ή 33 ημέρες
Η πληρωμή των βραχυπρόθεσμων υποχρεώ- εων της επιχείρησης γίνεται σε μεγάλο χρονικό διάστημα, ιδίως για τα έτη 1991, 1993, όπου έφτασε στις 146 ημέρες. Πάντως την τελευταία χρήση 1994 έγινε πιο ρεαλιστικό το διάστημα, συγκρινόμενος με τον προηγούμενο δείκτη.
3. Με τον αριθμοδείκτη αυτό βρίσκουμε την ταχύτητα κυκλοφορίας Αποθεμάτων ;
- Κόστος Πωληθέντων - Απόθεμα προϊόντων 1.190.620.002
1991 583.569.866 2 φορές ή 182 ημέρες
1.522.112.620
1992 277.267.598 = 5,5 φορές ή 66 ημέρες
1.658.474.054
1993 709.997.663 = 2,3 φορές ή 158 ημέρες
2.829.495.409
1994 418.807.667 = 6,7 φορές ή 55 ημέρες
Ο δείκτης αυτός μας δείχνει πόσες φορές τα Αποθέματα Ανακυκλώθηκαν μέσα στη χρήση.
Βλέπουμε ότι τα Αποθέματα παραμένουν πολλές ημέρες στην επιχείρηση. Σε συνδυασμό με το δείκτη ρευστότητας, παρατηρούμε ότι δεσμεύεται σημαντικό κεφάλαιο σε Αποθέματα, επηρεάζοντας την αποδοτικότητα των κεφαλαίων της επιχείρησης, καθώς και την άμεση ρευστότητά της.
4. Ο δείκτης αυτός απεικονίζει την ταχύτητα κυκλοφορίας Ενεργητικού :
- Καθαρές Πωλήσεις - Σύνολο Ενεργητικού
1.498.384.865
1991 9Θ6.9Θ5.388 = 1,6 φορές
1.835.20Θ.70Θ
1992 912.366.04Θ = 2 φορές
1.928.07Θ.700
1993 1.291.678.962 = 1,5 φορές
3.173.991.460
1994 1.015.484.690 = 3,1 φορές