[PENDING] Διερεύνηση των παραγόντων που επηρεάζουν τους τουρίστες στην επιλογή τουριστικού προορισμού στην Ελλάδα.

(1)

΢ΥΟΛΖ:ΓΗΟΗΚΖ΢Ζ΢ ΚΑΗ ΟΗΚΟΝΟΜΗΑ΢

ΣΜΖΜΑ:ΛΟΓΗ΢ΣΗΚΖ΢

“ΓΗΔΡΔΤΝΖ΢Ζ ΣΧΝ ΠΑΡΑΓΟΝΣΧΝ ΠΟΤ ΔΠΖΡΔΑΕΟΤΝ ΣΟΤ΢

ΣΟΤΡΗ΢ΣΔ΢ ΢ΣΖΝ ΔΠΗΛΟΓΖ ΣΟΤΡΗ΢ΣΗΚΟΤ ΠΡΟΟΡΗ΢ΜΟΤ ΢ΣΖΝ ΔΛΛΑΓΑ”

ΦΟΗΣΖΣΡΗΔ΢:

ΓΑΗΣΑΝΗΓΖ ΕΑΥΑΡΟΤΛΑ (A.Μ 10057) ΚΟΛΟΣΟΤΡΟΤ ΓΔ΢ΠΟΗΝΑ (Α.Μ 9984)

ΔΠΗΒΛΔΠΧΝ ΚΑΘΖΓΖΣΖ΢:

Σ΢ΟΤΡΓΗΑΝΝΖ΢ ΛΑΜΠΡΟ΢

ΚΑΒΑΛΑ 2015

(2)

Σελίδα 2 από 71

(3)

ΔΤΥΑΡΗ΢ΣΖΡΗΟ ΢ΖΜΔΗΧΜΑ

΢ην ζεκείν απηφ, ζα ζέιακε λα επραξηζηήζνπκε ηνλ επηβιέπνληα θαζεγεηή καο, θχξην Σζνχξγηαλλε Λάκπξν, γηα ηελ εκπηζηνζχλε θαη ην ελδηαθέξνλ πνπ καο έδεημε θαηά ηελ αλάζεζε ηεο εξγαζίαο, ηελ πνιχηηκε βνήζεηα θαη ζπλεξγαζία αιιά θαη ηε δπλαηφηεηα πνπ καο έδσζε λα αζρνιεζψ κε έλα ηφζν ελδηαθέξνλ ζέκα κε πξνεθηάζεηο ζηελ επηρεηξεκαηηθή δσή πνπ παίδεη θπξίαξρν ξφιν ζηνλ επαγγεικαηηθφ θιάδν πνπ επηιέμακε. Σνλ επραξηζηνχκε θαζψο κε ηελ ζπγθεθξηκέλε αλάζεζε, πηζηεχνπκε φηη ζα καο βνεζήζεη ζηελ κεηέπεηηα πνξεία καο ζηνλ ηνκέα.

Σέινο, ζα ζέιακε λα επραξηζηήζνπκε ηηο νηθνγέλεηεο καο γηα ηελ ππνζηήξημε θαζ’ φιε ηε δηάξθεηα ησλ αθαδεκατθψλ καο ζπνπδψλ αιιά θαη ηελ εζηθή ζπκπαξάζηαζε θαηά ηε δηάξθεηα ηεο ζπγγξαθήο ηεο πηπρηαθήο απηήο εξγαζίαο.

(4)

ΠΗΝΑΚΑ΢ ΠΔΡΗΔΥΟΜΔΝΧΝ

ΔΤΥΑΡΗ΢ΣΖΡΗΟ ΢ΖΜΔΗΧΜΑ ... 3

ΠΔΡΗΛΖΦΖ ... 6

ABSTRACT ... 7

ΚΔΦΑΛΑΗΟ 1^Ο ... 8

ΔΝΝΟΗΑ ΣΟΤ ΣΟΤΡΗ΢ΜΟΤ ... 8

1.1. Ο ηνπξηζκφο σο έλλνηα ... 8

1.2. Σα είδε ηνπ ηνπξηζκνχ ... 10

1.3. Πιενλεθηήκαηα ηνπ ηνπξηζκνχ ... 17

1.4. Μεηνλεθηήκαηα ηνπξηζκνχ ... 18

ΚΔΦΑΛΑΗΟ 2 ... 19

Ζ ΢ΠΟΤΓΑΗΟΣΖΣΑ ΣΟΤ ΣΟΤΡΗ΢ΜΟΤ ... 19

ΚΑΣΑΝΑΛΧΣΗΚΖ ΢ΤΜΠΔΡΗΦΟΡΑ ΚΑΗ ΣΟΤΡΗ΢ΜΟ΢ ... 22

3.1. Ζ έλλνηα ηεο θαηαλαισηηθήο ζπκπεξηθνξάο... 22

3.2. Οη πξνζδνθίεο θαη νη αληηιήςεηο ησλ πειαηψλ – θαηαλαισηψλ ... 25

3.3. Μειέηεο ζρεηηθά κε ηελ θαηαλαισηηθή ζπκπεξηθνξά ζηνλ ηνπξηζκφ ... 26

ΔΡΔΤΝΔ΢ ΢ΥΔΣΗΚΑ ΜΔ ΣΟΝ ΣΟΤΡΗ΢ΜΟ ... 28

4.1. Έξεπλα ΗΣΔΠ ... 28

4.2. Έξεπλα γηα ηνλ ηνπξηζκφ ζηελ Κξήηε ... 31

΢ΣΟΗΥΔΗΑ ΓΗΑ ΣΖΝ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΖ ΚΡΗ΢Ζ ΢ΣΖΝ ΔΛΛΑΓΑ ... 33

ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑΚΖ ΔΝΟΣΖΣΑ ΜΑΓΝΖ΢ΗΑ΢ ... 36

ΜΔΘΟΓΟΛΟΓΗΑ ΔΡΔΤΝΑ΢ ... 40

7.1. ΢θνπφο θαη ζηφρνη ηεο εξεπλεηηθήο εξγαζίαο ... 40

7.1.1. Θεωρηηικοί ζηόχοι ... 40

7.1.2 Ερευνηηικοί ζηόχοι ... 41

7.2. Μέζνδνη έξεπλαο ... 41

7.3. Σν πεδίν ηεο έξεπλαο... 43

(5)

7.4. ΢ρεδηαζκφο θαη δεκηνπξγία εξσηεκαηνινγίνπ ... 43

ΠΑΡΟΤ΢ΗΑ΢Ζ ΑΠΟΣΔΛΔ΢ΜΑΣΧΝ ΔΡΧΣΖΜΑΣΟΛΟΓΗΟΤ ... 45

΢ΤΕΖΣΖ΢Ζ ΚΑΗ ΢ΤΜΠΔΡΑ΢ΜΑΣΑ ... 57

ΒΗΒΛΗΟΓΡΑΦΗΑ ... 63

ΠΑΡΑΡΣΖΜΑ ... 65

(6)

ΠΔΡΗΛΖΦΖ

Γεγνλφο είλαη φηη ν ηνπξηζκφο, εδψ θαη αξθεηά ρξφληα, ιφγσ ηεο γεσθπζηθνχ ραξαθηήξα ηεο ρψξαο καο απνηειεί ίζσο, ηελ κεγαιχηεξε βηνκεραλία, ζηελ Διιάδα. Ζ Διιάδα κε ηελ ζεηξά ηεο επελδχεη ζηνλ ηνπξηζκφ πξνθεηκέλνπ λα αλαθάκςεη απφ ηηο δπζκελείο ζπλζήθεο πνπ έρνπλ πξνθχςεη θαηά ηα ηειεπηαία ρξφληα, κε ηελ εκθάληζε αιιά θαη ηελ εμάπισζε ηεο νηθνλνκηθήο θξίζεο.

Ο ηνπξηζκφο είλαη κηα δπλακηθή θαη αληαγσληζηηθή βηνκεραλία πνπ απαηηεί ηελ ηθαλφηεηα γηα πξνζαξκνγή ζηηο ζπλερψο κεηαβαιιφκελεο αλάγθεο θαη ηηο επηζπκίεο ησλ πειαηψλ, θαζψο ε ηθαλνπνίεζε ηνπ πειάηε, ε αζθάιεηα θαη ε απφιαπζε θεληξίδνπλ ηδηαηηέξσο ηελ πξνζνρή ησλ ηνπξηζηηθψλ επηρεηξήζεσλ.

΢ηελ ζπγθεθξηκέλε πηπρηαθή εξγαζία ινηπφλ, αλαιχεηαη δηεμνδηθά ην ζέκα ηνπ ηνπξηζκνχ αιιά θαη ε πεξηξξένπζα αηκφζθαηξα ζηελ Διιάδα, ελψ ε έξεπλα επηθεληξψλεηαη ζηελ θαηαλαισηηθή ζπκπεξηθνξά σο πξνο ηνλ ηνπξηζκφ, ζηελ πεξηθεξεηαθή ελφηεηα Μαγλεζίαο. Πην ζπγθεθξηκέλα, δηεξεπλάηαη ν ηξφπνο κε ηνλ νπνίν επηιέγνπλ νη ηνπξίζηεο ηνλ ηνπξηζηηθφ ηνπο πξννξηζκφ, αιιά θαη φια ηα δεδνκέλα πνπ νξίδνπλ ηελ θαηαλαισηηθή ηνπο ζπκπεξηθνξά σο πξνο απηφλ, φπσο ε ρξήζε ηνπ δηαδηθηχνπ γηα ηελ θξάηεζε δσκαηίσλ ή εηζηηήξησλ, αιιά θαη ε επηξξνή πνπ αζθεί ην πεξηβάιινλ ζηελ ηειηθή επηινγή ελφο ηαμηδησηηθνχ πξννξηζκνχ.

΢ηελ κειέηε επίζεο παξνπζηάδνληαη απνηειέζκαηα απφ πξφζθαηεο έξεπλεο πνπ δηεμήρζεζαλ απφ επίζεκνπο θνξείο ζηελ Διιάδα, ζρεηηθά κε ηελ εμέιημε θαη ηελ πνξεία εηδηθά ηνπ ζεξηλνχ ηνπξηζκνχ ζηελ ρψξα καο.

Θεσξνχκε φηη ε πηπρηαθή καο εξγαζία, ζα απνηειέζεη έλα πνιχ ζεκαληηθφ εθαιηήξην γηα ηελ κεηέπεηηα πνξεία καο ζηνλ θιάδν, ελψ ε θαηαλφεζε ελφο ηφζν βαζηθνχ ζέκαηνο, θαη ε δηεξεχλεζε ηνπ, ζπληειεί ζεκαληηθά ζηελ επηπιένλ παξνρή πιηθνχ γηα πεξεηαίξσ έξεπλα.

(7)

ABSTRACT

The fact is that tourism, for several years, due to the geophysical character of our country, is perhaps the biggest industry in Greece. Greece in turn invests in tourism to recover from adverse conditions that have arisen in recent years, with the emergence and spread of the financial crisis.

Tourism is a dynamic and competitive industry that requires the ability to adapt to changing needs and desires of customers and customer satisfaction, safety and enjoyment excite particular attention to tourism businesses.

In this thesis, therefore, the issue of tourism and the prevailing atmosphere in Greece is thoroughly analyzed, while the research focuses on consumer behavior in tourism, in the regional unity Magnesia. More specifically, we explore the way in which tourists choose their tourist destination, but also all the data defining consumer behavior to tourism, such as using the Internet to book rooms or tickets, but also the influence of the environment in the final choice of a travel destination.

This study also presents the results of recent surveys conducted by official bodies in Greece, on the development and course of the summer tourism especially in our country.

We believe that our thesis will be a major springboard for the subsequent development of us in the industry, while the understanding and investigation of such a basic question, contributes significantly to provide additional material for further research.

(8)

ΚΔΦΑΛΑΗΟ 1

^Ο

ΔΝΝΟΗΑ ΣΟΤ ΣΟΤΡΗ΢ΜΟΤ

1.1. Ο ηνπξηζκόο σο έλλνηα

Ο ηνπξηζκφο είλαη έλα θνηλσληθφ, πνιηηηζηηθφ θαη νηθνλνκηθφ θαηλφκελν, πνπ ζπλεπάγεηαη ηε κεηαθίλεζε ησλ αλζξψπσλ ζε ρψξεο ή κέξε έμσ απφ ην ζχλεζεο πεξηβάιινλ ηνπο γηα πξνζσπηθνχο ή επηρεηξεκαηηθνχο / επαγγεικαηηθνχο ζθνπνχο. Οη άλζξσπνη απηνί νλνκάδνληαη επηζθέπηεο (φξνο πνπ ζπλεπάγεηαη φηη κπνξεί λα είλαη είηε ηνπξίζηεο ή εθδξνκείο, κφληκνη θάηνηθνη ή κε) θαη ν ηνπξηζκφο έρεη λα θάλεη κε ηηο δξαζηεξηφηεηέο ηνπο, κεξηθέο απφ ηηο νπνίεο ζπλεπάγνληαη ηηο δαπάλεο ηνπ ηνπξηζκνχ.

Χο εθ ηνχηνπ, ν ηνπξηζκφο έρεη επηπηψζεηο ζηελ νηθνλνκία, ζην θπζηθφ θαη δνκεκέλν πεξηβάιινλ, ζηνλ ηνπηθφ πιεζπζκφ, ζηνλ ηφπν πξννξηζκνχ θαη ζηνπο ίδηνπο ηνπο ηνπξίζηεο. Υάξε ζε απηέο ηηο πνιιαπιέο επηπηψζεηο, ην επξχ θάζκα θαη ε πνηθηιία ησλ ζπληειεζηψλ παξαγσγήο πνπ απαηηνχληαη γηα ηελ παξαγσγή απηψλ ησλ αγαζψλ θαη ππεξεζηψλ πνπ απνθηνχληαη απφ ηνπο επηζθέπηεο, θαη ην επξχ θάζκα ησλ ελδηαθεξνκέλσλ κεξψλ πνπ εκπιέθνληαη ή επεξεάδνληαη απφ ηνλ ηνπξηζκφ, ππάξρεη αλάγθε γηα κηα νιηζηηθή πξνζέγγηζε γηα ηελ αλάπηπμε ηνπ ηνπξηζκνχ, ηεο δηαρείξηζεο θαη ηεο παξαθνινχζεζεο. Απηή ε πξνζέγγηζε ζπληζηάηαη πξνθεηκέλνπ λα δηακνξθσζνχλ θαη λα εθαξκνζηνχλ νη εζληθέο θαη ηνπηθέο πνιηηηθέο γηα ηνλ ηνπξηζκφ, θαζψο θαη νη απαξαίηεηεο δηεζλείο ζπκθσλίεο ή άιιεο δηαδηθαζίεο ζε ζρέζε κε ηνλ ηνπξηζκφ.

Ο ηνπξηζκφο είλαη κηα δπλακηθή θαη αληαγσληζηηθή βηνκεραλία πνπ απαηηεί ηελ ηθαλφηεηα γηα πξνζαξκνγή ζηηο ζπλερψο κεηαβαιιφκελεο αλάγθεο θαη ηηο επηζπκίεο ησλ πειαηψλ, θαζψο ε ηθαλνπνίεζε ηνπ πειάηε, ε αζθάιεηα θαη ε απφιαπζε θεληξίδνπλ ηδηαηηέξσο ηελ πξνζνρή ησλ ηνπξηζηηθψλ επηρεηξήζεσλ.

(9)

Σελίδα 9 από 71 Ο ηνπξηζκφο πεξηιακβάλεη ηνλ:

Δμεξρφκελν Σνπξηζκφ

Με ηνλ εμεξρφκελν ηνπξηζκφ είλαη εμνηθεησκέλνο ν πεξηζζφηεξνο πιεζπζκφο. Αθνξά ηνπο αλζξψπνπο πνπ ηαμηδεχνπλ απφ κηα πεξηνρή ζε κηα άιιε πεξηνρή, πφιε ή ρψξα.

Γηα παξάδεηγκα, έλαο ηνπξίζηαο πνπ επηζθέπηεηαη ηελ Ηηαιία απφ ηελ Διιάδα, ζπληζηά γεγνλφο εμεξρφκελνπ ηνπξηζκνχ. πεγαίλεη ζηε Υαβάε γηα δηαθνπέο ζεσξείηαη εμεξρφκελν ηνπξηζκφ.

Δηζεξρφκελν Σνπξηζκφ

Οη ηνπξίζηεο πνπ θαηαθζάλνπλ ζε κηα πεξηνρή απφ κηα άιιε, απνθαινχληαη εηζεξρφκελνη ηνπξίζηεο. ΢ε γεληθέο γξακκέο, νη εηζεξρφκελνη ηνπξίζηεο ζεσξνχληαη εθείλνη πνπ ηαμηδεχνπλ πξνο κηα πεξηνρή, εθηφο ηνπ ζπλήζνχο πεξηβάιινληφο ηνπο γα δηαζθέδαζε, ή γηα επαγγεικαηηθνχο ιφγνπο.

Δζσηεξηθφ Σνπξηζκφ

Πεξίπνπ νη κηζνί απφ ηνπο ηνπξίζηεο ζε θάζε ρψξα, θάζε ρξφλν θηλνχληαη ζηελ πξαγκαηηθφηεηα κέζα ζηελ ίδηα πεξηθέξεηα. ΢ηαηηζηηθά ζηνηρεία έρνπλ δείμεη φηη εζσηεξηθφ ηνπξηζκφ, απνηειεί ην ηαμίδη ησλ ηνπξηζηψλ, εληφο ηεο πεξηθέξεηαο γηα επαγγεικαηηθνχο ιφγνπο ή γηα αλαςπρή.

Ο ηνπξηζκφο δεκηνπξγεί άκεζα θαη έκκεζα αχμεζε ηεο νηθνλνκηθήο δξαζηεξηφηεηαο ζηα κέξε πνπ έρνπλ επηζθεθζεί ηνπξίζηεο (θαη φρη κφλν), θπξίσο ιφγσ ηεο δήηεζεο γηα αγαζά θαη ππεξεζίεο πνπ πξέπεη λα παξάγνληαη θαη λα παξέρνληαη.

(10)

΢ηελ νηθνλνκηθή αλάιπζε ηνπ ηνπξηζκνχ, κπνξεί θαλείο λα δηαθξίλεη ηελ δηαθνξά κεηαμχ ηεο νηθνλνκηθήο ζπκβνιήο ηνπ ηνπξηζκνχ πνπ αλαθέξεηαη ζηελ άκεζε επίδξαζε ηνπ ηνπξηζκνχ θαη είλαη κεηξήζηκε κέζσ ηεο TSA, θαη ησλ νηθνλνκηθψλ επηπηψζεσλ ηνπ ηνπξηζκνχ, ε νπνία είλαη κηα πνιχ επξχηεξε έλλνηα πνπ πεξηθιείεη ηηο άκεζεο, έκκεζεο θαη πξνθαινχκελεο επηπηψζεηο ηνπ ηνπξηζκνχ θαη ε νπνία πξέπεη λα ππνινγίδεηαη κε ηελ εθαξκνγή κνληέισλ.

Οη νηθνλνκηθέο κειέηεο ησλ επηπηψζεσλ έρνπλ σο ζηφρν λα πνζνηηθνπνηήζνπλ ηα νηθνλνκηθά νθέιε, δειαδή, ηελ θαζαξή αχμεζε ηνπ πινχηνπ ησλ θαηνίθσλ πνπ πξνέξρεηαη απφ ηνλ ηνπξηζκφ, πνπ κεηξάηαη ζε λνκηζκαηηθνχο φξνπο, πέξα θαη πάλσ απφ ηα επίπεδα πνπ επηθξαηνχλ θαηά ηελ απνπζία ηεο.

Ζ απαζρφιεζε ζηνλ ηνπξηζηηθφ θιάδν κπνξεί λα κεηξεζεί σο ν αξηζκφο ησλ αηφκσλ πνπ απαζρνινχληαη ζηνλ ηνκέα ηνπ ηνπξηζκνχ ζε νπνηαδήπνηε απφ ηηο ζέζεηο εξγαζίαο ηνπ, σο αξηζκφο ησλ αηφκσλ πνπ απαζρνινχληαη ζηελ ηνπξηζηηθή βηνκεραλία σο θχξηα εξγαζία ηνπο, σο αξηζκφο ησλ ζέζεσλ εξγαζίαο ζηηο βηνκεραλίεο ηνπ ηνπξηζκνχ, είηε σο ηζνδχλακα ζηνηρεία πιήξνπο απαζρφιεζεο.

1.2. Σα είδε ηνπ ηνπξηζκνύ

Ο ηνπξηζκφο είλαη κία απφ ηηο ηαρχηεξα αλαπηπζζφκελεο βηνκεραλίεο ζηνλ θφζκν, θαζψο δεκηνπξγείηαη εηζφδεκα απφ ηε δαπάλε ησλ αγαζψλ θαη ησλ ππεξεζηψλ πνπ απαηηνχληαη απφ ηνπο ηνπξίζηεο. Καηά ζπλέπεηα, ε ηνπξηζηηθή βηνκεραλία είλαη πνιχ ζεκαληηθή γηα ηελ επεκεξία πνιιψλ ρσξψλ.

Ο ηνπξηζκφο κπνξεί λα ηαμηλνκεζεί ζηηο αθφινπζεο θαηεγνξίεο:

Δηζεξρφκελνο δηεζλήο Σνπξηζκφο: Με-θάηνηθνη πνπ ηαμηδεχνπλ ζηελ ελ ιφγσ ρψξα.

(11)

Δμεξρφκελνο δηεζλήο Σνπξηζκφο: Οη θάηνηθνη πνπ ηαμηδεχνπλ ζε άιιε ρψξα.

Δγρψξηνο/ Δζσηεξηθφο ηνπξηζκφο: Οη θάηνηθνη ηεο εθάζηνηε ρψξαο πνπ ηαμηδεχνπλ κφλν εληφο απηήο ηεο ρψξαο.

Πην δεκνθηιείο θαηεγνξίεο ηνπ ηνπξηζκνχ

Ζ ηνπξηζηηθή βηνκεραλία έρεη αλαπηπρζεί κε ηνλ θαηξφ θαη ζήκεξα είλαη κία απφ ηηο πην δηαθνξνπνηεκέλεο, εμαηνκηθεπκέλεο θαη εμεηδηθεπκέλεο βηνκεραλίεο. Θα ζέιακε λα εηζαγάγνπκε κεξηθά απφ ηα πην δεκνθηιή είδε ηνπ ηνπξηζκνχ ζε φιν ηνλ θφζκν, φπνπ νη ηνπξίζηεο θαηεγνξηνπνηνχληαη κε βάζε ην ζθνπφ ηεο επίζθεςήο ηνπο.

Σνπξηζκφο Αλαςπρήο

Ζ αλαςπρή κπνξεί λα νξηζηεί σο «ειεχζεξνο ρξφλνο», ρξφλνο ζηνλ νπνίν δελ ππάξρεη θάπνηα εξγαζία. Δίλαη ε ψξα λα θάλνπκε πξάγκαηα πνπ θαλνληθά δελ έρνπλ ρξφλν λα θάλνπκε ζηελ θαζεκεξηλή καο δσή. Ο ηνπξηζκφο αλαςπρήο πεξηιακβάλεη ηηο δηαθνπέο κε ηα αθφινπζα:

Γξαζηεξηφηεηεο αλαςπρήο

Υαιάξσζε: χπλνο, ραιάξσζε, αλάγλσζε βηβιίσλ, πεξίπαηνη ζηελ παξαιία Αζιεηηθέο δξαζηεξηφηεηεο: πεδνπνξία, θνιχκπη, ζέξθηλγθ, ηξέμηκν

Δπίζθεςε ζηα ζεκεία ελδηαθέξνληνο θαη ηα αμηνζέαηα ηεο πφιεο Δπίζθεςε ζε θίινπο θαη ζπγγελείο

(12)

Αγνξέο πξντφλησλ πνπ ζα ρξεζηκνπνηεζνχλ απφ ηνλ ηνπξίζηα.

Δπαγγεικαηηθφο Σνπξηζκφο

Ο επαγγεικαηηθφο ηνπξηζκφο κπνξεί λα νξηζηεί σο «ηαμίδηα γηα επαγγεικαηηθφ ζθνπφ».

Ο επαγγεικαηηθφο ηνπξηζκφο κπνξεί λα δηαηξεζεί ζε ηξία ηκήκαηα:

Δκπφξην γηα ηα πξντφληα πνπ πξφθεηηαη λα κεηαπσιεζνχλ ζε ρνλδξηθή βάζε

Δθπιήξσζε επαγγεικαηηθψλ ζπλαιιαγψλ, π.ρ. επίζθεςε ζε πειάηε, δηαπξαγκαηεχζεηο γηα ζχκβαζε

Παξαθνινχζεζε ζπλεδξίνπ, έθζεζεο ή εθδήισζεο πνπ ζπλδέεηαη κε ηα επαγγεικαηηθά.

Ηαηξηθφο Σνπξηζκφο

Ο ηαηξηθφο ηνπξηζκφο πεξηιακβάλεη ηνπο αλζξψπνπο πνπ ηαμηδεχνπλ ζε έλα δηαθνξεηηθφ κέξνο γηα λα ιάβνπλ ζεξαπεία γηα κηα αζζέλεηα, ε θαηάζηαζε ηεο πγείαο, ή κηα ρεηξνπξγηθή δηαδηθαζία, νη νπνίνη αλαδεηνχλ ρακειφηεξν θφζηνο πγεηνλνκηθήο πεξίζαιςεο θαη πςειφηεξε πνηφηεηα θξνληίδαο. Οη θχξηεο δηαδηθαζίεο ζην ηαηξηθφ ηνπξηζκφ πεξηιακβάλνπλ ηελ θαξδηνινγία, ηελ θαξδηνρεηξνπξγηθή, ηελ αηζζεηηθή Υεηξνπξγηθή, ηελ πιαζηηθή θαη επαλνξζσηηθή ρεηξνπξγηθή, ηελ απψιεηα βάξνπο, ηελ λεπξνρεηξνπξγηθή, ηελ νθζαικνρεηξνπξγηθή, ηελ νξζνπεδηθή ρεηξνπξγηθή, θαζψο θαη κεηακφζρεπζε νξγάλσλ (λεθξψλ).

Οη ηαηξηθέο ππεξεζίεο ηνπξηζκνχ πεξηιακβάλεη ηηο ηαηξηθέο εγθαηαζηάζεηο, ηελ νξγάλσζε ηνπ ηαμηδηνχ, ηελ δηακνλή, ηελ κεηαθνξά θαη ηα ηνπξηζηηθά παθέηα.

(13)

Σελίδα 13 από 71 Πνιηηηζηηθφο Σνπξηζκφο

Ο πνιηηηζηηθφο ηνπξηζκφο πνπ κεξηθέο θνξέο αλαθέξεηαη σο ηνπξηζκφο θιεξνλνκηάο είλαη ην ηκήκα ηνπ ηνπξηζκνχ πνπ ζρεηίδεηαη κε ηνλ πνιηηηζκφ ηεο πεξηνρήο, εηδηθά ηνλ ηξφπν δσήο θαη ηελ ηζηνξία ησλ αλζξψπσλ, ηελ ηέρλε, ηελ αξρηηεθηνληθή, ηε ζξεζθεία ηνπο θαη άιια ζηνηρεία. Ο πνιηηηζηηθφο ηνπξηζκφο πεξηιακβάλεη πνιηηηζηηθέο εγθαηαζηάζεηο, φπσο κνπζεία, ζέαηξα θαη θεζηηβάι. Δίλαη έλα απφ ηα πην δεκνθηιή είδε ηνπ ηνπξηζκνχ θαη πξνζειθχεη ηνπξίζηεο απφ δηάθνξα κέξε ηνπ θφζκνπ.

Σνπξηζκφο πεξηπέηεηαο

Ο ηνπξηζκφο πεξηπέηεηαο είλαη κηα ππαίζξηα δξαζηεξηφηεηα πνπ πξαγκαηνπνηείηαη ζπλήζσο ζε κηα αζπλήζηζηε, απνκαθξπζκέλε πεξηνρή ή κηα πεξηνρή ζηελ άγξηα θχζε.

Απηή ε πεξηπεηεηψδεο δξαζηεξηφηεηα κπνξεί λα ιάβεη ρψξα ζηε ζάιαζζα, ζε πνηάκηα, ζηνλ αέξα, ζηα βνπλά θαη ζπλδέεηαη κε ρακειά ή πςειά επίπεδα ζσκαηηθήο δξαζηεξηφηεηαο. Τπάξρνπλ πνιιά είδε πξντφλησλ θαη ππεξεζηψλ πνπ εκπίπηνπλ ζηελ θαηεγνξία ηνπ ηνπξηζκνχ πεξηπέηεηαο φπσο bungee jumping, απνζηνιέο νξεηβαζίαο, ξάθηηλγθ, αλαξξίρεζε, θαηαδχζεηο, wind surfing, αιεμίπησην πιαγηάο θαη πνιιά άιια.

Σνπξηζκφο Wellness

Ο ηνπξηζκφο Wellness είλαη κία απφ ηηο ηαρχηεξα αλαπηπζζφκελεο κνξθέο ηνπ δηεζλνχο θαη εζσηεξηθνχ ηνπξηζκνχ. Απηή ε κνξθή ηνπξηζκνχ πεξηιακβάλεη ηνπο αλζξψπνπο πνπ ηαμηδεχνπλ ζε κηα δηαθνξεηηθή ζέζε γηα λα ζπλερίζνπλ ηηο δξαζηεξηφηεηεο πνπ δηαηεξνχλ ή λα εληζρχζνπλ ηελ πξνζσπηθή ηνπο πγεία θαη επεμία, θαη νη νπνίνη αλαδεηνχλ κνλαδηθέο, απζεληηθέο κε βάζε ζπγθεθξηκέλεο πεξηνρέο, εκπεηξίεο. Ο ηνπξηζκφο Wellness πεξηιακβάλεη καζάδ, ζεξαπείεο ζψκαηνο, ζεξαπείεο πξνζψπνπ,

(14)

εγθαηαζηάζεηο θαη ηα πξνγξάκκαηα άζθεζεο, πξνγξάκκαηα απψιεηαο βάξνπο, πξνγξάκκαηα δηαηξνθήο, πξν θαη κεηεγρεηξεηηθέο ζεξαπείεο Spa θαη πξνγξάκκαηα κπαινχ θαη ζψκαηνο.

Οηθνηνπξηζκφο

Ο νηθνηνπξηζκφο είλαη ην «Τπεχζπλν ηαμίδη ζε θπζηθέο (παξζέλεο) πεξηνρέο πνπ ζπληεξεί ην πεξηβάιινλ θαη βειηηψλεη ηελ επεκεξία ησλ θαηνίθσλ ηεο πεξηνρήο». Ο ζθνπφο ηνπ νηθνηνπξηζκνχ είλαη λα εθπαηδεχζεη ηνλ ηαμηδηψηε γηα ην θπζηθφ πεξίγπξν, γηα ηελ παξνρή πξνζηαζίαο ηνπ πεξηβάιινληνο θαη ηελ επαηζζεηνπνίεζε, πξνο φθεινο ηεο νηθνλνκηθήο αλάπηπμεο, ηελ πνιηηηθή ελδπλάκσζε ησλ ηνπηθψλ θνηλνηήησλ θαη ηνλ ζεβαζκφ γηα ηελ ηνπηθή θνπιηνχξα. Δδψ ν επηζθέπηεο κπνξεί λα βηψζεη ην θπζηθφ ηξφπν δσήο πνπ πεξηβάιιεηαη απφ θπζηθέο ζπλζήθεο.

Αζιεηηθφο Σνπξηζκφο

Ο αζιεηηθφο ηνπξηζκφο αλαθέξεηαη ζε δηεζλή ηαμίδηα, είηε γηα ηελ πξνβνιή ή ηε ζπκκεηνρή ζε έλα αζιεηηθφ γεγνλφο. Παξαδείγκαηα πεξηιακβάλνπλ δηεζλή αζιεηηθά γεγνλφηα φπσο νη Οιπκπηαθνί Αγψλεο, ην Παγθφζκην Κχπειιν (πνδφζθαηξν, κπάζθεη θ.ιπ.), ηέληο, γθνιθ θαη ηελ Formula 1 Grand Prix.

Θξεζθεπηηθφο Σνπξηζκφο

Ο ζξεζθεπηηθφο ηνπξηζκφο ή ν ηνπξηζκφο «πίζηεο» αλαθέξεηαη ζε αλζξψπνπο ηεο πίζηεο πνπ ηαμηδεχνπλ κφλνη ηνπο ή ζε νκάδεο ζε ηεξέο πφιεηο ή ηεξνχο ηφπνπο γηα πξνζθχλεκα, ζξεζθεπηηθά θαη ηνπξηζηηθά αμηνζέαηα θαη ηεξαπνζηνιηθφ έξγν.

(15)

Σελίδα 15 από 71 Ο ηνπξηζκφο άγξηαο δσήο

Ο ηνπξηζκφο άγξηαο δσήο αθνξά ηελ παξαηήξεζε ησλ άγξησλ (κε εγρψξησλ) δψσλ ζην θπζηθφ ηνπο πεξηβάιινλ ή ζε αηρκαισζία. Πεξηιακβάλεη δξαζηεξηφηεηεο φπσο ε θσηνγξάθεζε, ε πξνβνιή θαη ε δηαηξνθή ησλ δψσλ. Απηή ε κνξθή ηνπ ηνπξηζκνχ, πξνζθέξεηαη ζε ηνπξίζηεο ζε πξνζαξκνζκέλα παθέηα ηαμηδηψλ θαη ζαθάξη θαη είλαη ζηελά ζπλδεδεκέλε κε ηνλ νηθνηνπξηζκφ.

Άιιεο κηθξέο κνξθέο ηνπ ηνπξηζκνχ πεξηιακβάλνπλ ηνλ ηνπξηζκφ πνιπηειείαο, ηνλ αγξνηνπξηζκφ, ηνλ γενηνπξηζκφ, ηνλ γαζηξνλνκηθφ ηνπξηζκφ θαη πνιιά άιια.

Ο ηνπξηζκφο είλαη επίζεο κηα θεξδνθφξα βηνκεραλία γηα ηνπο αθφινπζνπο ηνκείο:

ρψξνπο δηακνλήο, μελαγνχο, αλαςπρή, αμηνζέαηα, εθδειψζεηο θαη ζπλέδξηα, ηξφθηκα θαη πνηά, ηε κεηαθνξά θαη ηα ηαμίδηα εκπνξίνπ.

Βηνκεραλίεο Σνπξηζκνχ (αλαθέξεηαη επίζεο σο ηνπξηζηηθψλ δξαζηεξηνηήησλ) είλαη νη δξαζηεξηφηεηεο πνπ παξάγνπλ ζπλήζσο πξντφληα κε ηνπξηζηηθφ ραξαθηήξα.

Σα πξντφληα ηνπξηζηηθνχ ραξαθηήξα είλαη εθείλα πνπ πιεξνχλ έλα ή θαη ηα δχν απφ ηα αθφινπζα θξηηήξηα:

(α) Οη ηνπξηζηηθέο δαπάλεο γηα ην πξντφλ (είηε αγαζφ ή ππεξεζία) ζα πξέπεη λα αληηπξνζσπεχνπλ έλα ζεκαληηθφ κεξίδην ησλ ζπλνιηθψλ δαπαλψλ γηα ηνλ ηνπξηζκφ (β) Οη ηνπξηζηηθέο δαπάλεο ζρεηηθά κε ην πξντφλ πξέπεη λα αληηπξνζσπεχνπλ έλα ζεκαληηθφ κεξίδην ηεο πξνζθνξάο ηνπ πξντφληνο ζηελ νηθνλνκία (ην κεξίδην ηνπ εθνδηαζκνχ θαηάζηαζε). Σν θξηηήξην απηφ πξνυπνζέηεη φηη ε πξνκήζεηα ησλ πξντφλησλ ηνπξηζηηθνχ ραξαθηήξα ζα πάςνπλ λα ππάξρνπλ ζε νπζηαζηηθή πνζφηεηα ζηελ απνπζία ησλ επηζθεπηψλ.

(16)

Πξντόληα Βηνκεραλία

1 Τπεξεζίεο παξνρήο θαηαιύκαηνο γηα επηζθέπηεο

1 Γηακνλή γηα ηνπο επηζθέπηεο

2. Τπεξεζίεο ηξνθίκσλ θαη πνηώλ πνπ εμππεξεηνύλ

2. Γξαζηεξηφηεηεο ζεξβηξίζκαηνο ηξνθίκσλ θαη πνηψλ

3. ΢ηδεξνδξνκηθέο ππεξεζίεο κεηαθνξάο επηβαηώλ

3. Μεηαθνξέο επηβαηψλ ζηδεξνδξφκσλ 4 Τπεξεζίεο νδηθώλ κεηαθνξώλ

επηβαηώλ

4. Οδηθέο κεηαθνξέο επηβαηψλ

4. Τπεξεζίεο κεηαθνξάο επηβαηώλ κέζσ ζαιάζζεο

5. Μεηαθνξά επηβαηψλ ζαιάζζεο

5. Τπεξεζίεο αεξνπνξηθώλ κεηαθνξώλ επηβαηώλ

6. Μεηαθνξά επηβαηψλ αεξνπνξηθψλ κεηαθνξψλ

6. Τπεξεζίεο ελνηθίαζεο εμνπιηζκνύ Μεηαθνξώλ

7. Δλνηθίαζε εμνπιηζκνχ Μεηαθνξψλ

8. Σαμηδησηηθά γξαθεία θαη άιιεο ππεξεζίεο θξαηήζεσλ

8. Σαμηδησηηθά πξαθηνξεία θαη άιιεο δξαζηεξηφηεηεο ππεξεζηψλ θξάηεζεο 9. Πνιηηηζηηθέο Τπεξεζίεο 9. Πνιηηηζηηθέο δξαζηεξηφηεηεο 10. Αζιεηηζκόο θαη ςπραγσγηθέο

ππεξεζίεο

10. Αζιεηηζκφο θαη ςπραγσγηθέο δξαζηεξηφηεηεο

11 Σνπξηζηηθά αγαζά ζρεηηθά κε ηελ ρώξα επίζθεςεο

11 Ληαληθφ εκπφξην ηνπ ηνπξηζκνχ ηεο ρψξαο- εηδηθά ραξαθηεξηζηηθά αγαζά

12. Σνπξηζηηθέο ππεξεζίεο ζρεηηθέο κε ηελ ρώξα επίζθεςεο

12 Άιιεο ζπγθεθξηκέλεο ραξαθηεξηζηηθέο δξαζηεξηφηεηεο ηνπξηζκνχ

(17)

1.3. Πιενλεθηήκαηα ηνπ ηνπξηζκνύ

Σα βαζηθά πιενλεθηήκαηα ηνπ ηνπξηζκνχ είλαη νηθνλνκηθά, θνηλσληθν-πνιηηηζηηθά θαη πεξηβαιινληηθά.

Οικονομικά οθέλη

Ο ηνπξηζκφο κπνξεί λα πξνζθέξεη άκεζεο ζέζεηο εξγαζίαο ζηελ θνηλφηεηα, φπσο μελαγνχο ή ππεξεζίεο θαζαξηφηεηαο μελνδνρείν. Έκκεζε απαζρφιεζε δεκηνπξγείηαη κέζα απφ άιινπο θιάδνπο φπσο ε γεσξγία, ε παξαγσγή ηξνθίκσλ θαη ιηαληθνχ εκπνξίνπ.

Οη δαπάλεο ησλ επηζθεπηψλ δεκηνπξγνχλ έζνδα γηα ηελ ηνπηθή θνηλφηεηα θαη κπνξνχλ λα νδεγήζνπλ ζε κείσζε ηεο θηψρεηαο ζηηο ρψξεο πνπ εμαξηψληαη ζε κεγάιν βαζκφ απφ ηνλ ηνπξηζκφ.

Ζ νηθνλνκηθή δηαθνξνπνίεζε είλαη ζεκαληηθή ζε πεξηνρέο φπνπ κπνξεί λα ππάξρεη ζπγθέληξσζε βιαβεξψλ γηα ην πεξηβάιινλ βηνκεραληψλ, φπσο εμφξπμεο θαη παξαγσγήο.

Ζ αλάπηπμε ππνδνκψλ φπσο αεξνδξφκηα, δξφκσλ, ζρνιείσλ, λνζνθνκείσλ θαη ρψξσλ ιηαληθήο πψιεζεο έρνπλ ηε δπλαηφηεηα λα σθειήζνπλ ηελ ηνπηθή θνηλσλία θαη κπνξνχλ λα βνεζήζνπλ ηελ νηθνλνκηθή αλάπηπμε, επηηξέπνληαο πεξηζζφηεξν ην εκπφξην θαη ηελ θαιχηεξε ξνή ησλ αγαζψλ θαη ησλ ππεξεζηψλ.

Κοινωνικά οθέλη

Ο ηνπξηζκφο κπνξεί λα επηθέξεη κηα πξαγκαηηθή αίζζεζε ππεξεθάλεηαο θαη ηαπηφηεηαο ησλ θνηλνηήησλ. Με ηελ αλάδεημε ησλ δηαθξηηψλ ραξαθηεξηζηηθψλ ηνπ ηξφπνπ δσήο, ηεο ηζηνξία θαη ηνπ πνιηηηζκνχ, ν ηνπξηζκφο κπνξεί λα ελζαξξχλεη ηε δηαηήξεζε ησλ παξαδφζεσλ πνπ κπνξεί λα είλαη ζε θίλδπλν.

(18)

Σελίδα 18 από 71 Περιβαλλονηικά οθέλη

Ο ηνπξηζκφο παξέρεη ρξεκαηνδνηηθή ζηήξημε γηα ηε δηαηήξεζε ησλ νηθνζπζηεκάησλ θαη ησλ θπζηθψλ πφξσλ, θαζηζηψληαο ηνλ πξννξηζκφ πην απζεληηθφ θαη επηζπκεηφ γηα ηνπο επηζθέπηεο. Δπίζεο, πξνζζέηεη πεξηζζφηεξε αμία ζην ηνπηθφ επηρεηξεκαηηθφ ηνπξηζκφ.

1.4. Μεηνλεθηήκαηα ηνπξηζκνύ

Πνιιέο απφ ηηο αξλεηηθέο επηπηψζεηο απφ ηνλ ηνπξηζκφ ζπκβαίλνπλ φηαλ ν αξηζκφο ησλ επηζθεπηψλ είλαη κεγαιχηεξνο απφ ηνλ φγθν επηζθεπηψλ πνπ ην πεξηβάιινλ κπνξεί λα αληηκεησπίζεη. Μεξηθέο απφ ηηο ζπλέπεηεο ηεο ππέξβαζεο ηνπ πεξηβαιινληηθνχ δπλακηθνχ πεξηιακβάλνπλ ηελ εμάληιεζε ζε ήδε πεξηνξηζκέλνπο πφξνπο, φπσο ην λεξφ, ε ελέξγεηα, ηα ηξφθηκα θαη νη θπζηθέο πεξηνρέο ελδηαηηεκάησλ. Δπηπιένλ, ε αλεμέιεγθηε αλάπηπμε ηνπ ηνπξηζκνχ κπνξεί λα νδεγήζεη ζε δηάβξσζε ηνπ εδάθνπο, απμεκέλε ξχπαλζε θαη απφβιεηα, απνξξίςεηο ζηε ζάιαζζα θαη ζε πισηέο νδνχο, απμεκέλε πίεζε γηα απεηινχκελα είδε δψσλ θαη θπηψλ, θαη απμεκέλε εππάζεηα ζηελ απνςίισζε ησλ δαζψλ, θαζψο θαη ηελ απψιεηα ηεο βηνπνηθηιφηεηαο.

Με ηνλ ίδην ηξφπν πνπ ν ηνπξηζκφο κπνξεί λα ελζαξξχλεη ηε δηαηήξεζε ηεο θνηλσληθν- πνιηηηζηηθήο απζεληηθφηεηαο ησλ θνηλνηήησλ ππνδνρήο, ν καδηθφο ηνπξηζκφο κπνξεί λα δηαβξψζεη θαη ηηο παξαδνζηαθέο αμίεο εηζάγνληαο μέλα ζηνηρεία πνπ έξρνληαη ζε αληίζεζε κε ηελ πνιηηηζηηθή, ηζηνξηθή θαη ζξεζθεπηηθή θιεξνλνκηά ηεο θνηλφηεηαο.

Χο εθ ηνχηνπ, ην ηνπξηζηηθφ παξάδνμν έγθεηηαη ζηελ έληαζε κεηαμχ ηεο επηζπκίαο καο λα ηαμηδέςνκε αλά ηνλ θφζκν, θαη ηελ αλάγθε λα παξέρνπκε ηα κεγαιχηεξα νθέιε κε ην ιηγφηεξν θαθφ. Πνιιά θαινπξναίξεηα άηνκα ζην δεκφζην θαη ηδησηηθφ ηνκέα, εξγάδνληαη ζθιεξά σο πξνο ηελ αλαδήηεζε ιχζεσλ πνπ ζα παξέρνπλ βηψζηκα, καθξνπξφζεζκα θνηλσληθν-νηθνλνκηθά νθέιε γηα ηηο ηνπξηζηηθέο πεξηνρέο. Ζ νηθνδφκεζε ελφο πνιηηηζκνχ βησζηκφηεηαο εληνχηνηο, ζα πάξεη ρξφλν θαη ν ηαμηδηψηεο, κπνξεί λα γίλεη κέξνο ηεο ιχζεο απηήο.

(19)

ΚΔΦΑΛΑΗΟ 2

Ζ ΢ΠΟΤΓΑΗΟΣΖΣΑ ΣΟΤ ΣΟΤΡΗ΢ΜΟΤ

Ο ηνπξηζκφο είλαη ζεκαληηθφο γηα ηνλ θφζκν, ιφγσ ησλ εηζνδεκάησλ πνπ θέξλεη ζε ρψξεο θαη επεηδή πξνσζεί ηελ δηαζχλδεζε ζε νιφθιεξν ηνλ θφζκν. Πξνζθέξεη ζηνπο αλζξψπνπο πνπ επηζθέπηνληαη ηε ρψξα ηελ δπλαηφηεηα επηινγήο ησλ ππεξεζηψλ, θαζψο πξνζθέξνληαη ζε έλα ρξεκαηηθφ αληίηηκν πνπ εληζρχεη ηειηθά ηελ νηθνλνκία ηεο ρψξαο. Βνεζά ζην λα παξέρεη ζέζεηο εξγαζίαο γηα ηνπο θαηνίθνπο ηεο ρψξαο πνπ δέρεηαη ηνπο ηνπξίζηεο φρη κφλν ζηνλ ηνκέα ηνπ ηνπξηζκνχ θαη ησλ ππεξεζηψλ ηεο βηνκεραλίαο, αιιά θαη ζηνλ ηνκέα ηεο κεηαπνίεζεο, θαζψο πνιινί άλζξσπνη θεχγνπλ απφ ηνλ πξννξηζκφ ησλ δηαθνπψλ ηνπο κε ζνπβελίξ.

Οη ηνπξίζηεο έρνπλ ηελ ηάζε λα έρνπλ δηαζέζηκν εηζφδεκα πνπ μνδεχνπλ ζηε ρψξα πνπ επηζθέπηνληαη. Δπίζεο, ζην ζχλνιφ ηνπο, έρνπλ πεξηζζφηεξν ειεχζεξν ρξφλν ηνλ νπνίν ρξεζηκνπνηνχλ γηα πνιιέο, κηθξφηεξεο πεξηφδνπο δηαθνπψλ φιν ην ρξφλν. Οη πεξηζζφηεξνη ηνπξίζηεο είλαη θαιά εθπαηδεπκέλνη κε εθιεπηπζκέλα γνχζηα πνπ έρνπλ σο απνηέιεζκα ηε δήηεζε γηα θαιχηεξεο ππεξεζίεο θαη πξντφληα. Πνιινί ηνπξίζηεο ηαμηδεχνπλ κε ηηο νηθνγέλεηέο ηνπο, κε απνηέιεζκα ηελ αλάγθε γηα πεξηζζφηεξα ζεκεία νηθνγελεηαθψλ δηαθνπψλ θαζψο θαη εμεηδηθεπκέλνπο πξννξηζκνχο, φπσο ζαιάζζηα ζπνξ δηαθνπέο θαη ζέξεηξα spa.

Αθφκε θαη κε ηηο θπζηθέο θαηαζηξνθέο πνπ καζηίδνπλ ηνλ θφζκν πξφζθαηα αιιά θαη ηελ ηξαγσδία ηεο 11/9, νη άλζξσπνη εμαθνινπζνχλ λα ηαμηδεχνπλ ζε φιν ηνλ θφζκν γηα λα δνπλ ηα αμηνζέαηα θαη ηελ εκπεηξία πνπ έρνπλ λα πξνζθέξνπλ άιιεο ρψξεο. Ο βηψζηκνο ηνπξηζκφο θαη ν νηθνηνπξηζκφο έρνπλ γίλεη δεκνθηιείο ζηνπο ηνπξίζηεο, νη νπνίνη πξνζπαζνχλ λα κεηψζνπλ ην δηθφ ηνπο απνηχπσκα άλζξαθα θαη λα θάλνπλ ηνλ θφζκν έλα θαιχηεξν κέξνο γηα ηηο κειινληηθέο γεληέο. Οη ηνπξίζηεο ελδηαθέξνληαη λα βνεζήζνπλ ηηο θησρέο ρψξεο, θαη επηζθέπηνληαη απηέο ηηο ρψξεο πξνζπαζψληαο πξνο ηελ θαιπηέξεπζε ηεο δσήο ησλ αλζξψπσλ ελψ βξίζθνληαη ζε δηαθνπέο. Ο εθπαηδεπηηθφο ηνπξηζκφο έρεη γίλεη δεκνθηιήο κε πνιιά θνιέγηα θαη παλεπηζηήκηα λα

(20)

πξνγξακκαηίδνπλ ηαμίδηα ζην εμσηεξηθφ θαη λα ρνξεγνχλ ζηνπο θνηηεηέο ηνπο κε ηηο ψξεο πίζησζεο γηα ηε ζπκκεηνρή ζηηο πξνγξακκαηηζκέλεο εθδξνκέο.

΋ιεο απηέο νη κνξθέο ηνπ ηνπξηζκνχ επηηξέπνπλ ζηελ ρψξα πνπ δέρεηαη ηηο επηζθέςεηο λα επσθειεζεί κε θάπνην ηξφπν, είηε νηθνλνκηθά είηε θνηλσληθά.

Ο βηνκεραλία ηνπ ηνπξηζκνχ είλαη ε ξαρνθνθαιηά ηεο νηθνλνκηθήο θαηάζηαζεο θάζε ρψξαο.

Παξέρεη ζπλαιιαγκαηηθά θέξδε ζηε ρψξα πξννξηζκνχ.

Γεκηνπξγεί λέεο πξννπηηθέο γηα απαζρφιεζε ζηελ ρψξα.

Θέηεη ηηο ζπλζήθεο δηαβίσζεο ησλ πνιηηψλ ηεο ρψξαο.

Δίλαη ρξήζηκε γηα ηελ αχμεζε ηνπ ΑΔΠ ηεο ρψξαο.

Ζ απηναπαζρφιεζε δίλεη κηα λέα ψζεζε ζηε ρψξα.

Ζ αλάπηπμε ησλ ππνδνκψλ είλαη έλα άιιν πιενλέθηεκα ηεο ηνπξηζηηθήο βηνκεραλίαο.

Ζ πνιηηηζηηθή αληαιιαγή είλαη επίζεο δπλαηή κφλν κέζσ ηνπ ηνπξηζκνχ.

Ζ δηαηήξεζε ηεο πνιηηηζηηθήο θιεξνλνκηάο καο είλαη ην βαζηθφ ζέκα ηνπ ηνπξηζκνχ.

Ζ δηαηήξεζε ηεο ρισξίδαο θαη ηεο παλίδαο είλαη έλα ζεκαληηθφ ραξαθηεξηζηηθφ ηεο ηνπξηζηηθήο βηνκεραλίαο.

Ίζσο ν πην ζεκαληηθφο ιφγνο είλαη ην θαηλφκελν ηνπ πνιιαπιαζηαζηηθνχ απνηειέζκαηνο, ην νπνίν είλαη: Πφζεο θνξέο ηα ρξήκαηα πνπ δαπαλψληαη απφ έλαλ ηνπξίζηα θπθινθνξνχλ κέζα απφ ηελ νηθνλνκία ηεο ρψξαο.

(21)

Έλα παξάδεηγκα γηα ηα παξαπάλσ ζα κπνξνχζε λα έρεη σο εμήο:

Έλαο ηνπξίζηαο μνδεχεη ηα ρξήκαηά ηνπ ζην μελνδνρείν. Σα ρξήκαηα πνπ δαπαλήζεθαλ ζα απμήζνπλ ηα έζνδα ηνπ ηδηνθηήηε ηνπ εζηηαηνξίνπ, ή ηνπ μελνδνρείνπ, πνπ κε ηελ ζεηξά ηνπο ζα δαπαλήζνπλ πεξηζζφηεξα ρξήκαηα γηα ηηο πξνκήζεηέο ηνπο γηα ην θαηάζηεκά ηνπο θαη γηα πξνζσπηθέο αλάγθεο, πξάγκα πνπ ζεκαίλεη φηη άιιεο επηρεηξήζεηο πξφθεηηαη λα επσθειεζνχλ ιφγσ ησλ απμεκέλσλ θεξδψλ ηνπο απφ ηελ ηνπξηζηηθή αλάπηπμε, θαη νχησ θαζεμήο.

Ζ αλάπηπμε ησλ ππνδνκψλ ηεο πεξηνρήο, είλαη ηφζν ζεκαληηθή θαζψο ζα πξνζειθχζεη επηζθέπηεο θαη ζα ηνπο πξνζθέξεη κηα αμέραζηε επίζθεςε πνπ ζα νδεγήζεη ζε ζεηηθή δηαθήκηζε απφ ζηφκα ζε ζηφκα θαη ζε επθαηξίεο εθ λένπ επίζθεςεο απφ ηνπο ηνπξίζηεο.

Απηφ, επίζεο, ζα κπνξνχζε λα ζεσξεζεί απφ ηελ άπνςε ηεο απαζρφιεζεο, θαζψο ε ππνδνκή ζε θηίξηα, ππεξεζίεο, θαη κεηαθνξηθά κέζα θαη ηξφπνπο, ζεκαίλεη αχμεζε ηνπ αξηζκνχ ησλ ζέζεσλ εξγαζίαο γηα ηνπο ληφπηνπο.

Έλαο άιινο ζεκαληηθφο παξάγνληαο γηα ηε ζεκαζία ηνπ ηνπξηζκνχ, είλαη ε πξνζέιθπζε μέλσλ επελδπηψλ πνπ ζα επελδχζνπλ ζηε ρψξα, πνπ ζα νδεγήζεη ζηελ αχμεζε ηνπ ΑΔΠ ηεο ρψξαο, γεγνλφο πνπ ζεκαίλεη ηελ αλάπηπμε ηεο ρψξαο ζην ζχλνιφ ηεο.

(22)

ΚΔΦΑΛΑΗΟ 3

ΚΑΣΑΝΑΛΧΣΗΚΖ ΢ΤΜΠΔΡΗΦΟΡΑ ΚΑΗ ΣΟΤΡΗ΢ΜΟ΢

3.1. Ζ έλλνηα ηεο θαηαλαισηηθήο ζπκπεξηθνξάο

Ζ ζπκπεξηθνξά ησλ θαηαλαισηψλ απνηειείηαη απφ ηηο ελέξγεηεο πνπ ιακβάλνπλ νη θαηαλαισηέο ζε ζρέζε κε ηε ιήςε απνθάζεσλ ζρεηηθά κε ηελ αγνξά δηαθφξσλ αγαζψλ θαη ππεξεζηψλ. Μηα κειέηε απηνχ ηνπ θαηλνκέλνπ επηθεληξψλεηαη ζπρλά ζηνπο ςπρνινγηθνχο θαη άιινπο παξάγνληεο πνπ παξαθηλνχλ ηνπο αλζξψπνπο είηε λα αγνξάζνπλ έλα πξντφλ είηε λα ην απνξξίςνπλ ππέξ θάπνηαο άιιεο επηινγήο. Γηα λα δεκηνπξγεζεί κηα επηηπρεκέλε εθζηξαηεία κάξθεηηλγθ, είλαη απαξαίηεην λα θαηαλνεζνχλ απηνί νη παξάγνληεο θαη λα αμηνπνηεζνχλ απηέο νη ζπκπεξηθνξέο κε ηξφπν ηέηνην ψζηε λα παξαθηλνχλ ηνπο θαηαλαισηέο λα θάλνπλ αγνξέο (΢ηψκθνο, 2002).

Έλα απφ ηα βαζηθά ζηνηρεία πνπ επεξεάδνπλ ηε ζπκπεξηθνξά ησλ θαηαλαισηψλ είλαη ε απηφ-εηθφλα ηνπ θαηαλαισηή. Οη άλζξσπνη πνπ πνζνχλ ζαπκαζκφ, ψζηε λα αηζζάλνληαη θαιά κε ηνλ εαπηφ ηνπο ζπρλά ζα θηάζνπλ ζε εμαηξεηηθά ζεκεία, ψζηε λα ιάβνπλ ηελ αλαγλψξηζε απφ ηνπο άιινπο. Απηφ ζα ηνπο νδεγήζεη ζπρλά λα αγνξάζνπλ ηα λεφηεξα θαη ηα ηειεπηαίαο ηερλνινγίαο πξντφληα. Αληίζεηα, νη άλζξσπνη πνπ αζρνινχληαη ιηγφηεξν κε ην ηη ζθέθηνληαη νη άιινη είλαη πηζαλφ λα εζηηάδνπλ ζην λα πξαγκαηνπνηνχλ ηηο αγνξέο πνπ ζεσξνχλ σο πξαθηηθέο θαη ηθαλέο λα ηνπο παξέρνπλ άλεζε θαη αθξηβψο ηηο ππεξεζίεο πνπ ρξεηάδνληαη (Φσηφπνπινο & Κξπζηάιιεο, 2002).

Οη πνιηηηζηηθνί παξάγνληεο κπνξνχλ επίζεο λα παίμνπλ ξφιν ζηε δηακφξθσζε ηεο ζπκπεξηθνξάο ησλ θαηαλαισηψλ. Γηα παξάδεηγκα, νη δηαπξαγκαηεχζεηο κε έλαλ ηδηνθηήηε θαηαζηήκαηνο επί ηεο ηηκήο ελφο ζηνηρείνπ είλαη κηα θνηλή πξαθηηθή ζε πνιιά κέξε ζε φιν ηνλ θφζκν. ΢ε κεξηθνχο πνιηηηζκνχο, ηα παδάξηα γηα ηηο ηηκέο πξηλ απφ ηελ αγνξά ζεσξνχληαη έλα ζεκαληηθφ κέξνο ηεο δηαδηθαζίαο. ΢ε άιια κέξε, ε ηδέα ηνπ λα επηρεηξήζνπλ λα δηαπξαγκαηεπηνχλ κε έλαλ ηδηνθηήηε θαηαζηήκαηνο κπνξεί λα

(23)

ζεσξείηαη αθαηάιιειε, αθφκα θαη αγελήο. Οη άλζξσπνη πνπ ηαμηδεχνπλ ζπρλά πξνζαξκφδνπλ ηε ζπκπεξηθνξά ησλ θαηαλαισηψλ, ψζηε λα ζπκκνξθσζνχλ κε ην ηνπηθφ επίπεδν, θαη σο εθ ηνχηνπ λα ζεσξεζνχλ σο κέξνο ηεο θνηλσληθήο λφξκαο (΢ηψκθνο, 2002).

Ζ θνηλσληθή πίεζε είλαη έλαο παξάγνληαο πνπ ζρεηίδεηαη θαη έρεη ζεκαληηθή επίδξαζε ζηε ζπκπεξηθνξά ησλ θαηαλαισηψλ. Οη θαηαλαισηέο κπνξεί λα έρνπλ θίλεηξα λα αγνξάδνπλ ζπγθεθξηκέλεο κάξθεο, επεηδή νη άλζξσπνη πνπ ζαπκάδνπλ έρνπλ αγνξάζεη ηα ίδηα πξντφληα. Ζ επηζπκία λα εηζέιζνπλ ζε έλαλ θνηλσληθφ θχθιν κπνξεί επεξεάδεη ηελ επηινγή ησλ εηδψλ έλδπζεο, ησλ ηξνθίκσλ, ηνλ ηχπν ηνπ ζπηηηνχ, θαη ην ίδην αθξηβψο ηζρχεη γηα νπνηαδήπνηε άιιε απφθαζε αγνξάο (΢ηψκθνο, 2002).

Ζ εθπαίδεπζε δηαδξακαηίδεη επίζεο ζεκαληηθφ ξφιν ζηνλ θαζνξηζκφ ηεο ζπκπεξηθνξάο ησλ θαηαλαισηψλ. Απηφ αθνξά ηφζν ηελ ηππηθή εθπαίδεπζε φζν θαη ηελ κάζεζε γεληθφηεξα. Καζψο νη άλζξσπνη γίλνληαη πην ελεκεξσκέλνη ζρεηηθά κε ηηο επηινγέο αγνξψλ ηνπο, ηα πξντφληα πνπ θάπνηε ήηαλ επηζπκεηά κπνξεί λα παξακεξηζηνχλ πξνο φθεινο άιισλ πξντφλησλ πνπ ν θαηαλαισηήο ζεσξεί φηη είλαη πην ειθπζηηθά θαηά ηνλ νπνηνλδήπνηε ηξφπν.

Ζ ζπκπεξηθνξά ησλ θαηαλαισηψλ έρεη κειεηεζεί ηφζν απφ ηελ άπνςε ησλ ηνκέσλ ηνπ πιεζπζκνχ, θαζψο θαη απφ ηδηψηεο. Με ηελ θαηαλφεζε ηνπ ηη κπνξεί λα επεξεάζεη ηηο αγνξαζηηθέο ζπλήζεηεο, νη επηρεηξήζεηο είλαη ζε ζέζε λα δεκηνπξγήζνπλ πξντφληα πνπ είλαη πηζαλφ λα πξνζειθχζνπλ έλα κεγάιν αξηζκφ θαηαλαισηψλ, θαη λα ηα δηαθεκίζνπλ κε ηξφπνπο πνπ θαηαιακβάλνπλ ηελ πξνζνρή ηεο αγνξάο-ζηφρνπ. Απηή ε δηαδηθαζία αμηνιφγεζεο ηεο ζπκπεξηθνξάο ησλ θαηαλαισηψλ είλαη ζπλερήο, δεδνκέλνπ φηη ηα γνχζηα θαη νη αλάγθεο ησλ θαηαλαισηψλ αιιάδνπλ κε ηελ πάξνδν ηνπ ρξφλνπ.

Γηα ην ιφγν απηφ, νη εηαηξείεο πάληα αμηνινγνχλ ηελ επηηπρία ησλ ηξερνπζψλ πξνζπαζεηψλ ηνπο, θαζψο θαη ηελ εθαξκνγή ησλ αιιαγψλ, φηαλ είλαη απαξαίηεην, πξνθεηκέλνπ λα δηαηεξεζεί απηή ε επηηπρία (Δμαδάθηπινο, 2003).

Πνιινί εηδηθνί ηνπ κάξθεηηλγθ αληηιακβάλνληαη φηη ππάξρεη κηα ζαθήο ζρέζε κεηαμχ ηνπ πνιηηηζκνχ θαη ηεο ζπκπεξηθνξάο ησλ θαηαλαισηψλ. Ο πνιηηηζκφο έρεη ηε δπλαηφηεηα λα επεξεάζεη ζε κεγάιν βαζκφ ην πψο νη θαηαλαισηέο επηιέγνπλ λα

(24)

δαπαλήζνπλ ρξήκαηα θαη πνηά πξντφληα κεηαμχ άιισλ επηινγψλ ηειηθά επηιέγνπλ λα αγνξάζνπλ. ΢πλπθαζκέλε κε άιιεο παξακέηξνπο, φπσο ε ειηθία, ην θχιν, θαη ηε ζέζε, ε επίδξαζε ηνπ πνιηηηζκνχ ζηε ζπκπεξηθνξά ησλ θαηαλαισηψλ είλαη θάηη πνπ νη εηαηξείεο πξέπεη λα θαηαιάβνπλ ψζηε λα απμήζνπλ ηελ εκπηζηνζχλε θαη ηελ πίζηε θαη λα ζπλερίζνπλ λα νδεγνχληαη ζε πσιήζεηο (Μαγλήζαιε, 1997).

΋ηαλ πξφθεηηαη γηα ηνλ πνιηηηζκφ θαη ηε ζπκπεξηθνξά ησλ θαηαλαισηψλ, κηα ζεηξά απφ επηκέξνπο παξάγνληεο πνπ ζρεηίδνληαη κε ηνλ πνιηηηζκφ ζα επεξεάζεη ην πψο θαη πφηε νη θαηαλαισηέο επηιέγνπλ λα αγνξάζνπλ ηα πξντφληα. Γηα παξάδεηγκα, ε ζξεζθεία είλαη έλα θξίζηκν ζηνηρείν ζε πνιινχο πνιηηηζκνχο, θαη έρεη ζεκαληηθφ αληίθηππν ζε φ, ηη αγαζά θαη ππεξεζίεο ηα κέιε απηήο ηεο θνπιηνχξαο είλαη πξφζπκνη λα εμεηάζνπλ ζηελ αγνξά. Απηφ ζεκαίλεη φηη αλ ε θπξίαξρε ζξεζθεπηηθή θνπιηνχξα ζε κηα δεδνκέλε γεσγξαθηθή πεξηνρή απνζαξξχλεη ηε ρξήζε ηνπ θαπλνχ ή ηνπ αιθνφι, ε ελδερφκελε νκάδα ησλ θαηαλαισηψλ γηα ηα πξντφληα απηά ζα είλαη κηθξφηεξε (΢ηψκθνο, 2002).

Γεδνκέλνπ φηη ν πνιηηηζκφο έρεη λα θάλεη κε ην πψο νη άλζξσπνη αηζζάλνληαη, ζθέθηνληαη θαη δξνπλ, ε ζχλδεζε κεηαμχ ηνπ πνιηηηζκνχ θαη ηεο ζπκπεξηθνξάο ησλ θαηαλαισηψλ απαηηεί απφ ηηο εηαηξείεο λα θαηαλνήζνπλ ηη ζα ζθεθηεί γηα έλα ζπγθεθξηκέλν πξντφλ κηα νκάδα-ζηφρνο ησλ θαηαλαισηψλ, θαη πψο ζα αληαπνθξηζεί ζηηο πηζαλφηεηεο λα αγνξάζεη απηά ηα πξντφληα.

Ζ ηζρπξή ζρέζε κεηαμχ ηνπ πνιηηηζκνχ θαη ηεο ζπκπεξηθνξάο ησλ θαηαλαισηψλ κπνξεί λα έρεη επηπηψζεηο γηα ηελ αγνξά φισλ ησλ εηδψλ ησλ πξντφλησλ θαη ππεξεζηψλ, πνπ θπκαίλνληαη απφ ηηο νηθηαθέο ζπζθεπέο σο θαη κεγάιεο αγνξέο, φπσο ηα απηνθίλεηα. Με ην λα είλαη ζε ζέζε λα εθηηκήζνπλ ζσζηά ηε ζρέζε κεηαμχ ηνπ πνιηηηζκνχ θαη ηεο ζπκπεξηθνξάο ησλ θαηαλαισηψλ, νη εηαηξείεο κπνξνχλ λα πξνζαξκφζνπλ ηηο εθζηξαηείεο κάξθεηηλγθ γηα λα θάλνπλ ηα πξντφληα πνπ ζρεηίδνληαη κε απηέο λα απεπζχλνληαη ζηνπο θαηαλαισηέο θαη λα απμήζνπλ ηηο πηζαλφηεηεο λα θέξνπλ θέξδνο ζηελ επηρείξεζή. Δλψ ζε νξηζκέλεο πεξηπηψζεηο, απηφ κπνξεί λα ζεκαίλεη ηελ έλαξμε ελαιιαθηηθψλ πξντφλησλ πνπ απεπζχλνληαη ζε ζπγθεθξηκέλεο νκάδεο θαηαλαισηψλ, απηή ε πξνζέγγηζε κπνξεί λα είλαη πνιχ πξνζνδνθφξα απφ ηελ

(25)

άπνςε ηεο ζπλάληεζεο αλζξψπσλ ζην ζεκείν ηεο αλάγθεο ηνπο θαη ηε δεκηνπξγία δήηεζεο γηα ηα πξντφληα απηά (Swarbrooke & Horner, 2007).

3.2. Οη πξνζδνθίεο θαη νη αληηιήςεηο ησλ πειαηώλ – θαηαλαισηώλ

Σν ράζκα ησλ πειαηψλ είλαη ε δηαθνξά κεηαμχ ησλ πξνζδνθηψλ ησλ πειαηψλ θαη ησλ αληηιήςεσλ ηνπο. Πξνζδνθία ησλ πειαηψλ είλαη απηφ πνπ ν πειάηεο αλακέλεη αλάινγα κε ηνπο δηαζέζηκνπο πφξνπο θαη επεξεάδεηαη απφ ην πνιηηηζηηθφ ππφβαζξν, ηνλ νηθνγελεηαθφ ηξφπν δσήο, ηελ πξνζσπηθφηεηα, ηε δεκνγξαθία, ηε δηαθήκηζε, ηελ εκπεηξία κε παξφκνηα πξντφληα θαη ηηο πιεξνθνξίεο πνπ δηαηίζεληαη online. Ζ αληίιεςε ησλ πειαηψλ είλαη εληειψο ππνθεηκεληθή θαη βαζίδεηαη ζηελ αιιειεπίδξαζε ηνπ πειάηε κε ην πξντφλ ή ηελ ππεξεζία. Ζ αληίιεςε πξνέξρεηαη απφ ηελ ηθαλνπνίεζε ηνπ πειάηε ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ πξντφληνο ή ηεο ππεξεζίαο θαη ηελ πνηφηεηα ηεο παξνρήο ππεξεζηψλ. Σν ράζκα ηνπ πειάηε είλαη ην πην ζεκαληηθφ θελφ θαη ζε έλαλ ηδαληθφ θφζκν ε πξνζδνθία ηνπ πειάηε ζα ήηαλ ζρεδφλ ηαπηφζεκε κε ηελ αληίιεςε ηνπ πειάηε (Swarbrooke & Horner, 2007).

΢ε κηα πειαηνθεληξηθή ζηξαηεγηθή, ε παξνρή πνηνηηθψλ ππεξεζηψλ γηα έλα ζπγθεθξηκέλν πξντφλ ζα πξέπεη λα βαζίδεηαη ζε κηα ζαθή θαηαλφεζε ηεο αγνξάο- ζηφρνπ. Ζ θαηαλφεζε ησλ αλαγθψλ ηνπ πειάηε θαη ε γλψζε ησλ πξνζδνθηψλ ηνπ ζα κπνξνχζε λα είλαη ν θαιχηεξνο ηξφπνο γηα λα θιείζεη ην ράζκα (Δμαδάθηπινο, 2003).

Σν έιιεηκκα γλψζεσλ είλαη ε δηαθνξά κεηαμχ ησλ πξνζδνθηψλ ηνπ πειάηε ηεο παξερφκελεο ππεξεζίαο θαη ηεο παξνρήο ηεο ππεξεζίαο απφ ηελ εηαηξεία. ΢ε απηή ηελ πεξίπησζε, νη δηαρεηξηζηέο δελ γλσξίδνπλ ή δελ έρνπλ εξκελεχζεη ζσζηά ηηο πξνζδνθίεο ηνπ πειάηε ζε ζρέζε κε ηηο ππεξεζίεο ή ηα πξντφληα ηεο εηαηξείαο. Αλ ππάξρεη έλα θελφ γλψζεο, απηφ κπνξεί λα ζεκαίλεη φηη νη εηαηξείεο πξνζπαζνχλ λα αληαπνθξηζνχλ ιάζνο ή δελ ππάξρνπλ ζπγθεθξηκέλεο αλάγθεο ησλ θαηαλαισηψλ. ΢ε κηα επηρείξεζε πξνζαλαηνιηζκέλε πξνο ηνλ πειάηε, είλαη ζεκαληηθφ λα έρνπκε κηα

(26)

ζαθή θαηαλφεζε ηεο αλάγθεο ηνπ θαηαλαισηή γηα ηελ ππεξεζία. Γηα λα θιείζεη ην ράζκα κεηαμχ ησλ πξνζδνθηψλ ηνπ θαηαλαισηή γηα ηελ ππεξεζία θαη ηελ αληίιεςε ηεο δηνίθεζεο ηεο παξνρήο ππεξεζηψλ ζα απαηηήζεη εθηεηακέλε έξεπλα αγνξάο (΢ηψκθνο, 2002).

3.3. Μειέηεο ζρεηηθά κε ηελ θαηαλαισηηθή ζπκπεξηθνξά ζηνλ ηνπξηζκό

Σα θίλεηξα είλαη νη εζσηεξηθέο θηλήζεηο πνπ θάλνπλ ηνπο αλζξψπνπο λα αλαιάβνπλ δξάζε γηα λα ηθαλνπνηήζνπλ ηηο αλάγθεο ηνπο. Ζ θαηαλφεζε ησλ θηλήηξσλ ησλ θαηαλαισηψλ είλαη έλαο απφ ηνπο πην απνηειεζκαηηθνχο ηξφπνπο γηα λα απνδνζεί αληαγσληζηηθφ πξντφλ θηινμελίαο, φπσο κηα επίζθεςε ζε έλα αμηνζέαην ή θξαηήζεηο μελνδνρείσλ, θαη αλαγλσξίδεηαη σο έλαο απφ ηνπο θχξηνπο παξάγνληεο γηα ηελ επηηπρία ησλ αληαγσληζηηθψλ νξγαλψζεσλ (΢ηψκθνο, 2002). Κεληξηθή σο πξνο ηηο πεξηζζφηεξεο ζεσξίεο κε πεξηερφκελν ηα θίλεηξα, είλαη ε έλλνηα ηεο αλάγθεο.

Οη αλάγθεο ζεσξνχληαη σο νη δπλάκεηο πνπ δηεγείξνπλ ηα θίλεηξα ζπκπεξηθνξάο, θαη ζεσξείηαη φηη, γηα λα θαηαλνήζνπκε ηα αλζξψπηλα θίλεηξα, είλαη απαξαίηεην λα αλαθαιχςνπκε φ, ηη ρξεηάδνληαη νη άλζξσπνη θαη πψο κπνξνχλ λα ην εθπιεξψζνπλ. Ο Maslow, ην 1943, ήηαλ ν πξψηνο πνπ πξνζπάζεζε λα ην θάλεη κε ηε ζεσξία ηεξάξρεζεο ησλ αλαγθψλ, πνπ είλαη πιένλ ε πην γλσζηή ζεσξία ησλ θηλήηξσλ (Δμαδάθηπινο, 2003).

Ζ ζεσξία ηνπ Maslow αλαθέξεη πσο νη αλζξψπηλεο αλάγθεο είλαη δηαηεηαγκέλεο ζε κηα ηεξαξρία, απφ ηηο πην πηεζηηθέο σο ηηο ιηγφηεξν πηεζηηθέο. Οη αλάγθεο απηέο, θαηά ζεηξά ζπνπδαηφηεηαο είλαη θπζηνινγηθέο αλάγθεο, αλάγθεο αζθάιεηαο, θνηλσληθέο αλάγθεο, αλάγθεο απηνεθηίκεζεο, θαη αλάγθεο απηνπξαγκάησζεο. Έλαο απφ ηνπο θχξηνπο ιφγνπο γηα ηε δεκνηηθφηεηα ηεο ηεξαξρίαο ησλ αλαγθψλ ηνπ Maslow είλαη ε απιφηεηά ηνπ. Έλα πξφζσπν πξνζπαζεί λα ηθαλνπνηήζεη ηηο ζεκαληηθφηεξεο αλάγθεο ηνπ πξψηα.

΋ηαλ απηή ε αλάγθε ηθαλνπνηείηαη, ζα ζηακαηήζεη λα είλαη έλα θίλεηξν, θαη ην άηνκν, ζηε ζπλέρεηα, ζα πξνζπαζήζεη λα ηθαλνπνηήζεη ηελ επφκελε πην ζεκαληηθή αλάγθε (Chon, et.al., 2012).

(27)

Οη πξνζπάζεηεο γηα επεμήγεζε ηνπ ηνπξηζηηθνχ θηλήηξνπ έρνπλ ζπκθσλήζεη κε ηελ ηεξαξρία ηνπ Maslow. Οη Mills θαη Morisson ην 1985 (Reisinger, 2009), γηα παξάδεηγκα, δείρλνπλ πψο ε ηεξαξρία ηνπ Maslow, ζπλδέεηαη κε ηα θίλεηξα ησλ ηαμηδηψλ. Οκνίσο, ηα θίλεηξα ηνπξηζκνχ φπσο πεξηγξάθνληα απφ ηνλ Dann ην 1977 (Reisinger, 2009), κπνξνχλ λα ζπλδεζνχλ κε ηελ ιίζηα ησλ αλαγθψλ ηνπ Maslow. Ο ίδηνο ππνζηεξίδεη φηη ππάξρνπλ βαζηθά δχν παξάγνληεο ζε κηα απφθαζε γηα λα ηαμηδέςεη θαλείο: νη παξάγνληεο ψζεζεο θαη νη παξάγνληεο έιμεο. Οη παξάγνληεο ψζεζεο είλαη απηά πνπ θάλνπλ ην άηνκν λα επηζπκεί λα ηαμηδέςεη, θαη νη παξάγνληεο έιμεο είλαη εθείλνη πνπ επεξεάδνπλ ην πνπ ζα πάεη. Ο Crompton ην 1979 ζπκθσλεί κε ηνλ Dann φζνλ αθνξά ην πεξηερφκελν ηεο ηδέαο ηεο ψζεζεο θαη ηεο έιμεο (΢ηψκθνο, 2002). Απηφο πξνζδηνξίδεη ελλέα θίλεηξα, επηά ηαμηλνκνχληαη σο θνηλσληθνςπρνινγηθά ή θίλεηξα ψζεζεο θαη δχν ηαμηλνκνχληαη σο πνιηηηζηηθά ή θίλεηξα ψζεζεο. Σα θίλεηξα ψζεζεο είλαη ε δηαθπγή απφ έλα αληηιεπηφ εγθφζκην πεξηβάιινλ, ε έξεπλα θαη αμηνιφγεζε ηνπ εαπηνχ, ε ραιάξσζε, ην θχξνο, θαη ε νπηζζνδξφκεζε, ε ελίζρπζε ησλ ζρέζεσλ ζπγγέλεηαο, θαη ε δηεπθφιπλζε ηεο θνηλσληθήο αιιειεπίδξαζεο. Σα θίλεηξα έιμεο είλαη ε θαηλνηνκία θαη ε εθπαίδεπζε (Μπάιηαο & Παπαζηαζνπνχινπ, 2013).

Ο Krippendorf ην 1987, ζε έλα δηαθσηηζηηθφ βηβιίν γηα ηνλ ηνπξηζκφ, βιέπεη έλα λήκα πνπ δηαηξέρεη φιεο απηέο ηηο ζεσξίεο ηνπ ηνπξηζκνχ θηλήηξσλ. Ο ζπγγξαθέαο ηαμηλνκεί απηέο ηηο ζεσξίεο ζε νθηψ εμεγήζεηο ηνπ ηαμηδηνχ: αλάθηεζε θαη αλαγέλλεζε, θνηλσληθήο έληαμε, απφδξαζε, επηθνηλσλία, ειεπζεξία θαη απηνδηάζεζε, απηνπξαγκάησζε, επηπρία θαη δηεχξπλζε ηνπ κπαινχ (Μπάιηαο & Παπαζηαζνπνχινπ, 2013).

(28)

ΚΔΦΑΛΑΗΟ 4

ΔΡΔΤΝΔ΢ ΢ΥΔΣΗΚΑ ΜΔ ΣΟΝ ΣΟΤΡΗ΢ΜΟ

4.1. Έξεπλα ΗΣΔΠ

Ηδηαίηεξα ειθπζηηθφο ηνπξηζηηθφο πξννξηζκφο αλαδεηθλχεηαη ε Κξήηε ζχκθσλα κε έξεπλα ηνπ ηνπ Ηλζηηηνχηνπ Σνπξηζηηθψλ Δξεπλψλ θαη Πξνβιέςεσλ πνπ θαηαδεηθλχεη φηη νη ηνπξίζηεο μνδεχνπλ ηα ιηγφηεξα ζηελ Πεξηθέξεηα Αηηηθήο ελψ ζηελ Πεξηθέξεηα Ηνλίσλ Νήζσλ θαηαγξάθνηλαη νη πεξηζζφηεξεο δηαλπθηεξεχζεηο.

Δηδηθφηεξα, ην 20,1% ηνπ ηνπξηζκνχ ηεο Διιάδαο ζπγθεληξψλεη ε Κξήηε, θαζψο ην 2013 αθίρζεζαλ ζπλνιηθά 3.606.442 ηνπξίζηεο, ελψ ην 2014 αλακέλεηαη λέα άλνδνο.

Σελ ίδηα ψξα, ζηελ Πεξηθέξεηα Ννηίνπ Αηγαίνπ, ην πεξπζηλφ νηθνλνκηθφ έηνο δαπαλήζεθαλ πεξίπνπ 3,49 δηζ. επξψ, κέγεζνο ην νπνίν αληηζηνηρεί ζην 29,8% ησλ ζπλνιηθψλ δαπαλψλ ηεο επηθξάηεηαο.

Σα ζηνηρεία απηά πεξηιακβάλνληαη κεηαμχ ησλ επξεκάησλ ηεο Έξεπλαο Πεξηθεξεηαθήο Καηαλνκήο ηεο Δηήζηαο Σνπξηζηηθήο Γαπάλεο πνπ δηελήξγεζε ην Ξελνδνρεηαθφ Δπηκειεηήξην Διιάδνο (ΞΔΔ) θαη εηδηθφηεξα ην Ηλζηηηνχην Σνπξηζηηθψλ Δξεπλψλ θαη Πξνβιέςεσλ (ΗΣΔΠ).

΋πσο πξνθχπηεη απφ ηελ έξεπλα, ζηελ Πεξηθέξεηα Αηηηθήο, θάζε ηνπξίζηαο δαπαλά θαηά κέζν φξν 519,8 επξψ θαηά ηε δηάξθεηα ηεο επίζθεςήο ηνπ, πνζφ ην νπνίν είλαη θαηά 20,43% κηθξφηεξν απφ ηνλ κέζν φξν ηεο δαπάλεο ελφο ηνπξίζηα πνπ επηζθέπηεηαη ηε ρψξα.

΢ηελ Πεξηθέξεηα Ηνλίσλ Νήζσλ θάζε επηζθέπηεο δηαλπθηεξεχεη γηα θαηά κέζν φξν 9,6 εκέξεο, πνζνζηφ πνπ είλαη θαηά 6,91% κεγαιχηεξν απφ ηνλ κέζν φξν ησλ δηαλπθηεξεχζεσλ ελφο ηνπξίζηα ζηε ρψξα.

(29)

Σελίδα 29 από 71 Σσρρίκνωζη εζωηερικού ηοσριζμού

΢χκθσλα κε ηε κειέηε, ζε αληίζεζε κε ηνλ εηζεξρφκελν ηνπξηζκφ ζηελ Διιάδα, ν εζσηεξηθφο ηνπξηζκφο ζπλερίδεη λα ζπξξηθλψλεηαη κε δπζκελείο ζπλέπεηεο ζηηο επηδφζεηο ησλ μελνδνρείσλ, πνπ βαζίδνληαη, θαηά θχξην ιφγν, ζε Έιιελεο πειάηεο.

Δίλαη ραξαθηεξηζηηθφ, φηη νη δηαλπθηεξεχζεηο ησλ Διιήλσλ ζηα μελνδνρεία κεηψζεθαλ θαηά 18,6% ην 2012 ζε ζρέζε κε ην 2011, ελψ ζχκθσλα κε ην Δπξσβαξφκεηξν, ην 74% ησλ Διιήλσλ δελ πήγε δηαθνπέο ην 2013.

Με ηα κέρξη ζηηγκήο ζηνηρεία, ε ίδηα ηάζε ζπλερίδεηαη θαη