ΣΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΟ ΙΔΡΤΜΑ ΚΑΒΑΛΑ
ΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
ΣΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΙΚΗ
Θέμα πτυχιακής εργασίας:
Διερεύνηση των τουριστικών προτιμήσεων των ελλήνων τουριστών σχετικά με την Περιφέρεια
Ανατολική Μακεδονία και Θράκη
Υποβληθείσα στον Καθηγητή Δρ. Τσούργιαννη Λάμπρο
Από τις σπουδάστριες
Θεοδωρακοπούλου Ειρήνη (Βρυσάκι-Αλεξάνδρειας, 59300 Ημαθία)
Κουτσουβέλη Μαρία (Ανοίξεως 17Β, 14568 Κρυονέρι Αττικής)
Έναρξη: 18.2.2014 Παράδοση: 18.3.2015
Καβάλα 2015
ΚΑΣΑΛΟΓΟ ΠΔΡΙΔΥΟΜΔΝΩΝ
ΚΔΦΑΛΑΙΟ 1
ο-ΔΙΑΓΩΓΗ
1.1 ΔΙΑΓΩΓΗ...1
1.2 ΙΣΟΡΙΚΗ ΑΝΑΓΡΟΜΗ...2
ΚΔΦΑΛΑΙΟ 2
ο-ΣΟΤΡΙΜΟ 2.1 ΔΝΟΙΑ ΣΟΤ ΣΟΤΡΙΜΟΤ...4
2.2 ΟΡΙΜΟ ΣΟΤ ΣΟΤΡΙΜΟΤ...4
2.3 ΥΑΡΑΚΣΗΡΙΣΙΚΑ ΣΟΤ ΣΟΤΡΙΜΟΤ...6
2.4 ΠΛΔΟΝΔΚΣΗΜΑΣΑ...8
2.5 ΜΔΙΟΝΔΚΣΗΜΑΣΑ...10
2.6 ΚΑΣΗΓΟΡΙΔ ΣΟΤΡΙΜΟΤ...11
2.7 ΜΟΡΦΔ ΣΟΤΡΙΜΟΤ...13
2.7.1 Δναλλακηικός Σοσριζμός……….15
2.7.2 Ανάλσζη μορθών ηοσ Σοσριζμού...17
2.8 ΔΠΙΠΣΩΔΙ ΣΟΤ ΣΟΤΡΙΜΟΤ ΣΗΝ ΠΔΡΙΦΔΡΔΙΑ...28
2.8.1 Δπιπηώζεις ηοσ Σοσριζμού ζηην Οικονομία...28
2.8.2 Δπιπηώζεις ηοσ Σοσριζμού ζηο Φσζικό Περιβάλλον...29
2.8.3 ημαζία ηοσ Marketing για ηον Δλληνικό Σοσριζμό……...30
2.9 Η ΣΟΤΡΙΣΙΚΗ ΑΝΑΠΣΤΞΗ ΣΗΝ ΔΛΛΑΓΑ...30
2.9.1 Ο Σοσριζμός ζηην Περιθέρεια ηης Αναηολ. Μακεδονίας και Θράκης………32
ΚΔΦΑΛΑΙΟ3
ο- ΤΦΙΣΑΜΔΝΗ ΚΑΣΑΣΑΗ- ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΓΔΓΟΜΔΝΑ
3.1 Η ΘΔΗ ΣΗ ΓΔΩΓΡΑΦΙΚΗ ΔΝΟΣΗΣΑ ΣΗΝ ΔΤΡΤΣΔΡΗ
ΠΔΡΙΟΥΗ...34
3.2 ΚΛΙΜΑΣΟΛΟΓΙΚΔ ΤΝΘΗΚΔ ...35
3.3 ΤΦΙΣΑΜΔΝΗ ΚΑΣΑΣΑΗ-ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΓΔΓΟΜΔΝΑ………...35
3.4 ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΓΤΝΑΜΙΚΟ-ΑΝΔΡΓΔΙΑ………..37
ΚΔΦΑΛΑΙΟ 4
ο-ΟΙ ΣΟΤΡΙΣΙΚΟΙ ΠΟΡΟΙ ΣΗ ΠΔΡΙΟΥΗ 4.1 ΦΤΙΚΟΙ ΣΟΤΡΙΣΙΚΟΙ ΠΟΡΟΙ...38
4.1.1 Παραλιακές Περιοτές...38
4.1.2 Ορεινοί Όγκοι...40
4.1.3 Νηζιά...41
4.1.4 Γαζικές Περιοτές-Γέληα Ποηαμών-Λίμνες...43
4.2 ΑΝΘΡΩΠΟΓΔΝΔΙ ΣΟΤΡΙΣΙΚΟΙ ΠΟΡΟΙ...45
4.2.1 Αζηικά Κένηρα...45
4.2.2 Παραδοζιακοί Οικιζμοί...47
4.2.3 Πολιηιζμικό Κεθάλαιο-Ήθη-Έθιμα,Λαογραθικές Δκδηλώζεις...48
4.2.4 Αθληηικές,σνεδριακές και άλλες Δκδηλώζεις...52
4.3 ΠΡΟΠΔΛΑΙΜΟΣΗΣΑ...52
4.3.1 Οδική Πρόζβαζη...52
4.3.2 ιδηροδρομική Πρόζβαζη...53
4.3.3Θαλάζζια Πρόζβαζη...53
4.3.4 Αεροπορική Πρόζβαζη...54
4.4 ΑΛΛΔ ΣΟΤΡΙΣΙΚΔ ΤΠΟΓΟΜΔ...54
ΚΔΦΑΛΑΙΟ 5
ο- ΔΡΔΤΝΑ 5.1 ΜΔΘΟΓΟΛΟΓΙΑ ΔΡΔΤΝΑ………...55
5.2 ΑΠΟΣΔΛΔΜΑΣΑ ΔΡΔΤΝΑ………..63
5.3 ΤΜΠΔΡΑΜΑΣΑ ΔΡΔΤΝΑ………..…....96
5.4 ΓΔΝΙΚΑ ΤΜΠΔΡΑΜΑΣΑ……….………….…97
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ……….98
ΚΑΣΑΛΟΓΟ ΔΙΚΟΝΩΝ
ΔΙΚΟΝΑ1………..…3ΔΙΚΟΝΑ 2………....15
ΔΙΚΟΝΑ 3………....16
ΔΙΚΟΝΑ 4 ………...17
ΔΙΚΟΝΑ 5………....19
ΔΙΚΟΝΑ 6 ………...20
ΔΙΚΟΝΑ 7 ………...21
ΔΙΚΟΝΑ 8 ………...23
ΔΙΚΟΝΑ 9………25
ΔΙΚΟΝΑ 10……….26
ΔΙΚΟΝΑ 11……….27
ΔΙΚΟΝΑ 12……….……....40
ΔΙΚΟΝΑ 13.………..……..41
ΔΙΚΟΝΑ 14………...…. 43
ΔΙΚΟΝΑ 15 ………..………. 45
ΔΙΚΟΝΑ 16………..………47
ΔΙΚΟΝΑ 17………..………50
ΚΑΣΑΛΟΓΟ ΓΙΑΓΡΑΜΜΑΣΩΝ
ΓΙΑΓΡΑΜΜΑ ΣΙΣΛΟ ΔΛΙΓΑ
1 Γηα πνην ιφγν επηιέγεηε
λα θάλεηε δηαθνπέο ζε έλα κέξνο
63
2 Γηα ηνλ ηφπν πνπ
πήγαηε δηαθνπέο πιεξνθνξίεο απφ πνχ αληιήζαηε
63
3 Κάλεηε δηαθνπέο 64
4 Γηάξθεηα δηαθνπψλ 65
5α Δπηιέμαηε παθέην
δηαθνπψλ
66
5β Παθέην δηαθνπψλ 67
6 Γηακνλή ζε 68
7 Έρεηε θάλεη δηαθνπέο ζηελ Διιάδα
69 8 Γηα πνην ιφγν επηιέμαηε
λα θάλεηε δηαθνπέο ζηελ Διιάδα
70
9 Γηα ηνλ ηφπν πνπ
πήγαηε δηαθνπέο ζηελ Διιάδα πιεξνθνξίεο απφ πνπ
71
10 Πσο θάλεηε δηαθνπέο ζηελ Διιάδα
72
11 Γηάξθεηα δηαθνπψλ
ζηελ Διιάδα
73
12α Δπηιέμαηε παθέην
δηαθνπψλ ζηελ Διιάδα
74 12β Παθέην δηαθνπψλ γηα
Διιάδα
75
13 ηελ Διιάδα
δηακείλαηε ζε
76
14 Γλσξίδεηε ηελ
Διιεληθή θνπδίλα
77 15 Πνηα ε γλψκε ζαο γηα
ηελ Διιεληθή θνπδίλα
77
16 Έρεηε θάλεη δηαθνπέο 78
ζηελ ΠΑΜΘ ζηελ Διιάδα
17 Γηα πνην ιφγν επηιέμαηε λα θάλεηε δηαθνπέο ζηελ ΠΑΜΘ
79
18 Γηα ηνλ ηφπν πνπ
πήγαηε δηαθνπέο ζηελ ΠΑΜΘ πιεξνθνξίεο απφ πνπ
80
19 Πσο θάλεηε δηαθνπέο ζηελ ΠΑΜΘ
81
20 Γηάξθεηα δηαθνπψλ
ζηελ ΠΑΜΘ
82
21α Δπηιέμαηε παθέην
δηαθνπψλ ζηελ ΠΑΜΘ
83
21β Παθέην δηαθνπψλ
ΠΑΜΘ
84
22 ηελ ΠΑΜΘ κείλαηε
ζε
84
23 Καηά ηελ παξακνλή
ζαο ζηελ ΠΑΜΘ επηζθεθηήθαηε
86
24α Γηακνλή 87
24β Γηαηξνθή 87
24γ Πεξηβάιινλ-Άλζξσπνη 88
24δ Φπραγσγία 88
24ε Τπνδνκέο-Αζθάιεηα 89
25 Φχιν 89
26 Ζιηθία 90
27 Δθπαίδεπζε 91
28 Δζληθφηεηα 92
29 Δπαγγεικαηηθή
θαηάζηαζε
94
30 Δηήζην νηθνγελεηαθφ
εηζφδεκα
95
ΚΑΣΑΛΟΓΟ ΓΡΑΦΗΜΑΣΩΝ
ΓΡΑΦΗΜΑ ΣΙΣΛΟ ΔΛΙΓΑ
1 Κάλεηε δηαθνπέο 65
2 Πφζε είλαη ζπλήζσο ε δηάξθεηα ησλ δηαθνπψλ
66
3α Δπηιέμαηε παθέην
δηαθνπψλ
67
3β Αλ ΝΑΗ 68
4 Γηακνλή ζε 69
5 Έρεηε θάλεη δηαθνπέο ζηελ Διιάδα
70
6 Πσο θάλεηε δηαθνπέο
ζηελ Διιάδα
72 7 Πφζε είλαη ζπλήζσο ε
δηάξθεηα ησλ δηαθνπψλ ζαο ζηελ Διιάδα
73
8α Δπηιέμαηε παθέην
δηαθνπψλ ζηελ Διιάδα
74
8β Αλ ΝΑΗ 75
9 ηελ Διιάδα
δηακείλαηε ζε
76
10 Γλσξίδεηαη γηα ηελ
Διιεληθή θνπδίλα
77 11 Πνηα είλαη ε γλψκε ζαο
γηα ηελ Διιεληθή θνπδίλα
78
12 Έρεηε θάλεη δηαθνπέο ζηελ ΠΑΜΘ ζηελ Διιάδα
79
13 Πσο θάλεηε δηαθνπέο ζηελ ΠΑΜΘ
81 14 Πφζε είλαη ζπλήζσο ε
δηάξθεηα ησλ δηαθνπψλ
82
ζαο ζηελ ΠΑΜΘ
15α Δπηιέμαηε παθέην
δηαθνπψλ γηα δηαθνπέο ζηελ ΠΑΜΘ
83
15β Αλ ΝΑΗ 84
16 Καηά ηελ δηακνλή ζαο ζηελ ΠΑΜΘ κείλαηε ζε
85
17 Φχιν 90
18 Ζιηθία 91
19 Δθπαίδεπζε 92
20 Δζληθφηεηα 93
21 Δπαγγεικαηηθή
θαηάζηαζε
94
22 Δηήζην νηθνγελεηαθφ
εηζφδεκα
95
Δσταριστίες
Πξψηα απ’ φια ζα ζέιακε λα επραξηζηήζνπκε ηνλ θαζεγεηή καο θχξην Σζνχξγηαλλε Λάκπξν γηα ηελ απνηειεζκαηηθή θαζνδήγεζή ηνπ ζε φιε ηελ πνξεία εθπφλεζεο ηεο εξγαζίαο.
Δπραξηζηίεο επίζεο εθθξάδνπκε ζηα Γαζαξρεία φισλ Ννκψλ γηα ηηο πιεξνθνξίεο πνπ καο έδσζαλ θαζψο επίζεο θαη ηα μελνδνρεία: Hotel Esperia θαη Hotel Galaxy ζηελ Καβάια, Hotel Kyridis θαη Hotel Astoria Traditional ζηελ Κνκνηελή, Hotel Xenia θαη Hotel Emporiko ζηελ Γξάκα, Hotel Z Palace θαη Hotel Paris ζηελ Ξάλζε, Ξελνδνρείν Σξηάδα θαη Ξελνδνρείν Γαιάδηα Θάιαζζα ζηελ Θάζν.
Δίκαζηε επγλψκνλεο ζηνλ θχξην Ησάλλε Καξακαλίδε γηα ηηο πιεξνθνξίεο πνπ αληιήζακε απφ ηελ δηαηξηβή ηνπ κε ζέκα: « Ζ πκβνιή ηνπ ηνπξηζκνχ ζηελ αλάπηπμε ηεο Πεξηθέξεηαο Αλαηνιηθήο Μαθεδνλίαο θαη Θξάθεο».
Πρόλογος
ηελ εξγαζία απηή έγηλε πξνζπάζεηα λα θαηαλνήζνπκε ηελ ζεκαζία ησλ ηνπξηζηηθψλ πξνηηκήζεσλ ησλ Διιήλσλ αιιά θαη μέλσλ ηνπξηζηψλ ζηελ Πεξηθέξεηα Αλαηνιηθήο Μαθεδνλίαο θαη Θξάθεο αιιά θαη γεληθφηεξα ζηελ Διιάδα. Δπίζεο, δφζεθε έκθαζε ζηηο πξννπηηθέο αλάπηπμεο ηνπ ηνπξηζκνχ γεληθφηεξα θαζψο θαη ζε απηέο ηνπ ελαιιαθηηθνχ.
ην πξψην θεθάιαην αλαθέξνπκε ηελ ηζηνξηθή εμέιημε ηνπ ηνπξηζκνχ ζηελ Διιάδα. ην δεχηεξν θεθάιαην θαηαγξάθνπκε ιίγα ιφγηα γηα ηνλ ηνπξηζκφ ζηελ Διιάδα, ηηο θαηεγνξίεο θαη ηε ζεκαζία ηνπ θαζψο θαη αλαιχνπκε ηηο ελαιιαθηηθέο κνξθέο ηνπξηζκνχ, νη νπνίεο έρνπλ πξννπηηθέο αλάπηπμεο ιφγσ ηεο γεσγξαθηθήο ζέζεο ηεο ρψξαο θαζψο θαη ηνλ ηζηνξηθφ θαη πνιηηηζηηθφ πινχην ηεο. ηα επφκελα δχν θεθάιαηα αλαθέξνπκε θάπνηα θνηλσληθννηθνλνκηθά δεδνκέλα θαζψο θαη ηελ πθηζηάκελε θαηάζηαζε ηεο Πεξηθέξεηαο, αιιά θαη κηα γεληθή εηθφλα ησλ ηνπξηζηηθψλ πφξσλ απηήο.
Σέινο, θαηαγξάθνπκε ηα ζπκπεξάζκαηά καο απφ ηελ παξνχζα εξγαζία κε ηε βνήζεηα εξσηεκαηνινγίσλ πνπ δηαλεκήζεθαλ ζε φινπο ηνπο Ννκνχο ηεο Πεξηθέξεηαο.
Abstract
In this work, an attempt was made to understand the importance of tourist preferences of Greek and foreign tourists in East Macedonia and Thrace and generally in Greece. Also, emphasis was placed on the growth prospects of tourism in general and in those of the alternative. In the first chapter we refer to the historical development of tourism in Greece. In the second chapter we record a few words about tourism in Greece, the categories and the importance of and analyze alternative forms of tourism which have growth potential because of the country's geographical position and its historical and cultural wealth. In the next two chapters mention some socio-economic data and the current situation in the Region, but also an overview of the tourism resources of this.
Finally, we record our conclusions from this work with the help of questionnaires distributed in all provinces of the Region.
1
ΚΔΦΑΛΑΙΟ 1
ο1.1 ΔΙΑΓΩΓΗ
Ο ηνπξηζκφο έρεη εμειηρζεί παγθνζκίσο ζε κία απφ ηηο ζεκαληηθφηεξεο βηνκεραλίεο,απνηειψληαο ζεκαληηθφ παξάγνληα αλάπηπμεο θαη πεγή απαζρφιεζεο. Ο 20νο αηψλαο ραξαθηεξίζηεθε απφ πνιινχο ζαλ «αηψλαο ηνπ ηνπξηζκνχ» ,αθνχ θαηά ηε δηάξθεηά ηνπ ζπληειέζηεθαλ θνζκνγνληθέο αιιαγέο ζρεηηθά κε ηελ αλάπηπμε ηνπ ηνπξηζκνχ .Οη ζεκαληηθφηεξεο αιιαγέο παξνπζηάζηεθαλ κεηά ηε ιήμε ηνπ Β’
Παγθφζκηνπ Πνιέκνπ ,φπνπ ν ηνπξηζκφο καδηθνπνηείηαη θαη αλάγεηαη ζε θχξην θνηλσληθφ-νηθνλνκηθφ θαηλφκελν ηεο επνρήο.
Ζ ζεκαζία ηνπ ηνπξηζκνχ ηδηαίηεξα γηα ηελ Διιεληθή νηθνλνκία είλαη κεγαιχηεξε απφ φηη γηα ην ζχλνιν ηεο Παγθφζκηαο νηθνλνκίαο.Ο επξχηεξνο ηνπξηζηηθφο ηνκέαο ζπκβάιιεη φζν θαλέλαο άιινο ζην ζρεκαηηζκφ ηνπ Αθαζάξηζηνπ Δζληθνχ Πξνηφληνο,ηφζν απφ πιεπξάο δεκηνπξγίαο εηζνδήκαηνο,φζν θαη απφ ηε πιεπξά αχμεζεο ηεο απαζρφιεζεο θαη ησλ επελδχζεσλ,ν ηνκέαο ησλ ηαμηδηψλ έξρεηαη πξψηνο θαη κε δηαθνξά ,κεηαμχ φισλ ησλ ππνινίπσλ ηνκέσλ. Ζ Παγθνζκηνπνίεζε δελ έρεη απμήζεη δξακαηηθά κφλν ηηο δηαζπλνξηαθέο θηλήζεηο αγαζψλ θαη θεθαιαίσλ ,αιιά θαη ηηο κεηαθηλήζεηο αλζξψπσλ, είηε απηνί ηαμηδεχνπλ γηα ιφγνπο επαγγεικαηηθνχο είηε αλαςπρήο .ηε ξαγδαία αλάπηπμε ηνπ Παγθφζκηνπ ηνπξηζκνχ ζπλέβαιαλ :ε ηερλνινγηθή εμέιημε πνπ ππήξμε αικαηψδεο θαη εληππσζηαθή ,ψζηε εθκεδέληζε ηηο απνζηάζεηο δίλνληαο ζην ζχγρξνλν άλζξσπν ηε δπλαηφηεηα πξφζβαζεο ζε θάζε γσλία ηεο γεο ,νη θαηαθηήζεηο ησλ εξγαδνκέλσλ θαη ε πνηνηηθή ππνβάζκηζε ηεο δσήο, ησλ θαηνίθσλ πνπ δνπλ θπξίσο ζηα κεγάια αζηηθά θέληξα .Δίλαη ε πξψηε ζε παγθφζκην επίπεδν ,έρνληαο ππνζθειίζεη ηελ απηνθηλεηνβηνκεραλία, ελψ βξίζθεηαη πνιχ ςειφηεξα απφ ηηο βηνκεραλίεο ρεκηθψλ ,ηξνθίκσλ ή θαπζίκσλ .Ηδηαίηεξν ραξαθηεξηζηηθφ ηεο αθφκε ,είλαη φηη απνηειεί ηε κφλε ίζσο δξαζηεξηφηεηα πνπ έρεη πξαγκαηηθά παγθφζκηα δηάζηαζε.
Ζ ζχγρξνλε αληίιεςε γηα ηελ αλάπηπμε ηνπ ηνπξηζκνχ ζηεξίδεηαη ζηελ πνηφηεηα ,ηελ πηζηνπνίεζε ,ηελ δηεξεχλεζε θαη δηαθνξνπνίεζε ησλ ηνπξηζηηθψλ ππεξεζηψλ ,ηε ζχλδεζε ηνπο κε ηελ ηνπηθή νηθνλνκία θαη ηελ νινθιήξσζε κηαο ζεηξάο έξγσλ ηα νπνία αθνξνχλ ηηο ππνδνκέο θαη ην πεξηβάιινλ .Ο ηνπξηζκφο απνηειεί κηα κεγάιε νηθνλνκηθή δξαζηεξηφηεηα. Ζ ζπκβνιή ηνπ ηνπξηζκνχ ζηελ επεκεξία ησλ θαηνίθσλ κίαο πεξηνρήο, ηεο νηθνλνκηθήο, θνηλσληθήο θαη πνιηηηζκηθήο ηνπο αλάπηπμεο είλαη δηαπηζησκέλε θαη επηζπκεηή, παξφινπο ηνπο θηλδχλνπο πνπ δηαηξέρνπλ νη πεξηνρέο απηέο, νη ηνπξηζηηθνί πεξηνξηζκνί, απφ ηηο αξλεηηθέο επηπηψζεηο πνπ εκθαλίδνληαη ηδηαίηεξα ζην θπζηθφ θαη ην αλζξσπνγελέο πεξηβάιινλ(De Kadt,1990 Urdang θαη Howey,2001).
2
ηηο κέξεο καο ν ηνπξηζκφο δελ είλαη απνθιεηζηηθά κία νηθνλνκηθή δξαζηεξηφηεηα αιιά απνηειεί δηθαίσκα, επθαηξία γλψζεο θαη πξνζζέγγηζεο ηνπ πεξηβάιινληνο, παξάγνληα δηεζλνχο αιιειεγγχεο θαη εηξήλεο. Δίλαη ηξφπνο ρξεζηκνπνίεζεο ηνπ ειεχζεξνπ ρξφλνπ θαη θνηλσληθή παξνρή πνπ ζπκβάιιεη ζηελ ςπρνινγηθή ηζνξξνπία. Ζ αλαγλψξηζε ησλ δηαθνπψλ σο απαξαίηεην κέξνο ηεο ςπρνινγηθήο δσήο θάζε αηφκνπ παξάιιεια κε ηελ αχμεζε ηνπ εηζνδήκαηνο νδήγεζε ζε αχμεζε ησλ απαηηήζεσλ ησλ ζχγρξνλσλ ηνπξηζηψλ. Σν ηνπξηζηηθφ πξντφλ ινηπφλ πξέπεη λα παξνπζηάδεη κηα πνηνηηθή αλαβάζκηζε πξνθεηκέλνπ λα εμππεξεηεί ηηο λέεο απηέο απαηηήζεηο. Σα λέα ηκήκαηα ηεο αγνξάο πνπ αλαπηχζζνληαη απνηεινχληαη απφ ηνπξίζηεο πνπ επηδεηνχλ λέεο κνξθέο ηνπξηζκνχ θαη απαηηνχλ πεξηζζφηεξν πνηνηηθέο θαη εμαηνκηθεπκέλεο ππεξεζίεο .Ζ αλάπηπμε ινηπφλ απηψλ ησλ ηάζεσλ έρεη νδεγήζεη δηεζλψο ζηελ αλάπηπμε λέσλ ελαιιαθηηθψλ κνξθψλ ηνπξηζκνχ πνπ ζηνρεχνπλ ζηε παξνρή πνηνηηθψλ ππεξεζηψλ ζε απηά ηα λέα ηκήκαηα ηνπξηζηψλ.
ηφρνο ηεο εξγαζίαο καο είλαη λα ζαο παξνπζηάζνπκε ηα βαζηθφηεξα ζηνηρεία ηεο δηεξεχλεζεο ησλ πξνηηκήζεσλ ησλ Διιήλσλ αιιά θαη ησλ μέλσλ ηνπξηζηψλ ζρεηηθά κε ηελ πεξηθέξεηα ηεο Αλαηνιηθήο Μαθεδνλίαο θαη Θξάθεο. Δπίζεο, ζα θαηεγνξηνπνηήζνπκε ηηο κνξθέο ηνπ ηνπξηζκνχ θαη ζα πεξηγξάςνπκε ηελ θαηάζηαζε πνπ επηθξαηεί απηή ηε ζηηγκή ζηελ Πεξηθέξεηα.
1.2 ΙΣΟΡΙΚΗ ΑΝΑΓΡΟΜΗ
Ζ αξρηθή κνξθή ηεο ηνπξηζηηθήο κεηαθίλεζεο είλαη ηνπνζεηεκέλε ζηε ζηηγκή πνπ ν άλζξσπνο άξρηζε λα δηαθηλείηαη απφ ην κφληκν ηφπν ηεο δηακνλήο ηνπ ζε άιινπο ηφπνπο γηα πνιινχο θαη δηάθνξνπο ζθνπνχο, φπσο εκπνξία, ζπκκεηνρή ζε ζξεζθεπηηθέο γηνξηέο, αζιεηηθέο εθδειψζεηο ,ηθαλνπνίεζε ηεο έκθπηεο πεξηέξγεηαο ηνπ θ.α. ηνλ Διιεληθφ ρψξν ην αλαπηπγκέλν αίζζεκα ηεο μελίαο θαηά ηελ πεξίνδν ηεο αξραηφηεηαο ,καο καξηπξά φηη ηέηνηνπ είδνπο κεηαθηλήζεηο θαη κε πνιιαπινχο ζθνπνχο, ππήξραλ απφ ηφηε.
Σν θαηλφκελν ηνπ ηνπξηζκνχ θαηά ηελ αξραηφηεηα είρε δηαθνξεηηθή κνξθή απφ ηελ ζεκεξηλή, αιιά ηα βαζηθά ζηνηρεία ηνπ ήηαλ ζρεδφλ ηα ίδηα. Ο νκαδηθφο ηνπξηζκφο ζηελ Διιάδα αλαπηχζζεηαη κε αθνξκή ηηο γηνξηέο θαη ηα πξνζθπλήκαηα. Οη θχξηνη ιφγνη ησλ κεηαθηλήζεσλ ήηαλ ζξεζθεπηηθνί, αζιεηηθνί, πγείαο θαζψο θαη εκπνξηθνί.
Οη πξψηεο νξγαλσκέλεο εθδξνκέο αξρίδνπλ ην 1900 φκσο νη δχν πφιεκνη εμαθάληζαλ απηέο ηηο δηνξγαλψζεηο. Ζ κεγάιε αλάπηπμε ηνπ ηνπξηζκνχ αξρίδεη κεηά ηνλ Α’
Παγθφζκην πφιεκν θαη ηδηαίηεξα κεηά ηνλ Β’ Παγθφζκην πφιεκν .Σν 1950 ε Διιάδα ηειείσο εμαληιεκέλε απφ ηνπο πνιέκνπο βξίζθεηαη ρσξίο πξφγξακκα ,ε βηνκεραλνπνίεζε απαηηεί ρξφλν θαη έηζη ν ηνπξηζκφο δίλεη γξήγνξεο ιχζεηο ζην νηθνλνκηθφ πξφβιεκα ηεο ρψξαο πνπ δηαζέηεη ηηο θαιχηεξεο πξνυπνζέζεηο φπσο ην θαιφ θιίκα ,ηηο θπζηθέο νκνξθηέο ,ηελ ηέρλε θαη ηελ ηζηνξία.
3
Σν θξάηνο αξρίδεη ηελ ηνπξηζηηθή αλάπηπμε έηζη θαηαζθεπάδνληαο δξφκνπο θαιπηεξεχνπλ νη ζπγθνηλσλίεο θαη αξρίδνπλ νη δαλεηνδνηήζεηο γηα ηελ θαηαζθεπή μελνδνρείσλ,bangalous,motels,campings θαη ηδξχνληαη ζρνιέο ηνπξηζηηθψλ επαγγεικάησλ, δηνξγαλψλνληαη θξνπαδηέξεο ζηα λεζηά, θεζηηβάι θαη αξρίδεη ε παξαγσγή έξγσλ Λατθήο Σέρλεο .Απφ ην 1953 αξρίδεη κηα ζπλερήο αχμεζε ηνπ ηνπξηζηηθνχ ξεχκαηνο πξνο ηελ Διιάδα πνπ ζηαζεξνπνηείηαη απφ ην 1965 θαη κεηά. Σν 1963 αλαπηχζζεηαη θαη ν εζσηεξηθφο ηνπξηζκφο πνπ βνεζά ηελ πεξηθεξεηαθή αλάπηπμε.
Ζ αλάπηπμε ηνπ παξαιηαθνχ ηνπξηζκνχ παίξλεη κεγάιεο δηαζηάζεηο θαη αξρίδεη ε ρψξα λα αμηνπνηεί κε θαηάιιειεο εγθαηαζηάζεηο ηηο παξαιίεο ηεο ηηο νπνίεο εθκεηαιιεχνληαη.
Παξάιιεια, ν ηνπξηζκφο σο νηθνλνκηθφο ηνκέαο ζπλδέεηαη άκεζα κε πνιινχο άιινπο ηνκείο ηεο νηθνλνκίαο θαη ηεο παξαγσγήο .Καηά ζπλέπεηα, ηα νθέιε πνπ ε αχμεζή ηνπ επηθέξεη είλαη πνιππνίθηια θαη ζηνλ ηνκέα ηεο απαζρφιεζεο .Ο παγθφζκηνο ηνπξηζκφο αληηκεησπίδεη κεγάιεο πξνθιήζεηο ελ φςεη ηνπ 21νπ αηψλα ,νη νπνίεο ζρεηίδνληαη κε ηε βηψζηκε θαη ηζφξξνπε αλάπηπμε, ηελ αληηκεηψπηζε ησλ αληζνηήησλ ζε δεηήκαηα πινχηνπ θαη επθαηξηψλ αιιά θαη ηελ νξζή θαηαλνκή θαη δηαρείξηζε ησλ ππαξρφλησλ θπζηθψλ πφξσλ, φπσο αθξηβψο ζπκβαίλεη κε θάζε δσληαλφ θνκκάηη ηεο παγθφζκηαο νηθνλνκίαο πνπ έξρεηαη αληηκέησπν κε ηε δηαξθψο εμειηζζφκελε δηεζλή πξαγκαηηθφηεηα(ΔΣΔ,2013).
Δηθφλα 1
4
ΚΔΦΑΛΑΙΟ 2
Ο-ΣΟΤΡΙΜΟ
2.1 ΔΝΟΙΑ ΣΟΤ ΣΟΤΡΙΜΟΤ
Ο ηνπξηζκφο είλαη κηα αλζξψπηλε δξαζηεξηφηεηα, ε νπνία πεξηιακβάλεη αλζξψπηλε ζπκπεξηθνξά, ρξήζε πφξσλ,επαθέο κε άιινπο αλζξψπνπο .Δπίζεο, πεξηιακβάλεη ηε θπζηθή θίλεζε ηνπξηζηψλ πξνο πεξηνρέο δηαθνξεηηθέο απφ εθείλεο ζηηο νπνίεο ζπλήζσο θαηνηθνχλ. Απαηηεί ηε ζπκβνιή νηθνλνκηθψλ, θνηλσληθψλ ,πνιηηηζκηθψλ θαη πεξηβαιινληηθψλ δεδνκέλσλ. Σν κεγαιχηεξν πνζνζηφ ηνπ ηνπξηζκνχ αλά ηνλ θφζκν γίλεηαη γηα ιφγνπο αλαςπρήο θαη σο εθ ηνχηνπ, ζπλεπάγεηαη ηε ρξήζε ελφο κέξνπο αλαπφθεπθηα κε ππνρξεψζεηο ,φπσο νη επαγγεικαηηθέο ή νη αλάγθεο πγείαο. Γη’ απηφ θαη ζπρλά πεξηγξάθεηαη σο εμαηξεηηθά πνιχπιεπξνο ηνκέαο. Χζηφζν, ν ραξαθηεξηζκφο ηνπ σο «βηνκεραλία» δελ είλαη απφιπηα νξζφο, θαζψο δελ παξάγεη ζπγθεθξηκέλν πξντφλ ,ελψ ε απφδνζή ηνπ δελ είλαη κεηξήζηκε.Δμάιινπ, δελ ππάξρεη θάπνηα ραξαθηεξηζηηθή κνξθή ηεο ζπγθεθξηκέλεο βηνκεραλίαο ,πνπ λα είλαη θνηλή ζε νιφθιεξν ηνλ πιαλήηε . Δμαηηίαο απηψλ ησλ πξνβιεκάησλ ζηνλ νξηζκφ ηνπ ηνπξηζκνχ,πνιινί ζπγγξαθείο θάλνπλ ιφγν γηα ηνπξηζηηθφ ηνκέα αληί γηα ηνπξηζηηθή βηνκεραλία. Οξηζκέλεο θνξέο νη δχν φξνη ρξεζηκνπνηνχληαη ελαιιαθηηθά. Ο ηνπξηζκφο ζήκεξα είλαη έλα αλαπφζπαζην θνκκάηη ηεο δσήο ησλ ζχγρξνλσλ αλζξψπσλ. Μεγαιχηεξε επεκεξία, πςειφηεξε εθπαίδεπζε, απμεκέλε θηλεηηθφηεηα θαη πεξηζζφηεξνο ειεχζεξνο ρξφλνο έρνπλ ζπκβάιεη ζηελ άλεπ πξνεγνπκέλνπ δήηεζε γηα δηαθνπέο ζην εζσηεξηθφ θαη εμσηεξηθφ. Μαθξηλά θαη ππεξαηιαληηθά ηαμίδηα πιένλ δελ είλαη πξνλφκην ησλ ιίγσλ, αιιά αλάγθε ησλ πνιιψλ(Βηθηπαίδεηα,2013).
2.2 ΟΡΙΜΟ ΣΟΤ ΣΟΤΡΙΜΟΤ
Ο νξηζκφο ηνπ ηνπξηζκνχ παξνπζηάδεη επίκνλεο θαη ζνβαξέο δπζθνιίεο γηα ηνπο κειεηεηέο ηνπ .Ο άπινο ραξαθηήξαο ηεο ηνπξηζηηθήο βηνκεραλίαο θαζηζηά δχζθνιε ηελ εθηίκεζε ηνπ αληίθηππνχ ηεο ζηελ νηθνλνκία, ζε αληίζεζε κε άιινπο θιάδνπο ηεο νηθνλνκίαο. Γηα ηε κέηξεζε ηεο επίδξαζεο ηνπ ηνπξηζκνχ έρνπλ αλαπηπρζεί νξηζκέλεο ηερληθέο φκσο δελ ππάξρεη θνηλά απνδεθηφο νξηζκφο ηη απνηειεί ηνπξηζηηθή βηνκεραλία.
Ο ηνπξηζκφο κπνξεί λα νξηζηεί κε δηάθνξνπο ηξφπνπο, αλάινγα κε ην πξίζκα κέζα απφ ην νπνίν ζεσξείηαη θάζε θνξά .Με άιια ιφγηα, δηαθνξεηηθά βιέπεη ηνλ ηνπξηζκφ έλαο νηθνλνκνιφγνο π ρ σο ηδησηηθή θαηαλάισζε ,δηαθνξεηηθά έλαο θνηλσληνιφγνο π. ρ σο κεηαθίλεζε θνηλσληθψλ νκάδσλ, έλαο λνκηθφο π .ρ σο ζχλαςε ζπκβάζεσλ θαη δηαθνξεηηθά έλαο ςπρνιφγνο.
5
ηε βάζε ηνπ ν ηνπξηζκφο απνηειεί έλα νηθνλνκηθφ θαηλφκελν κε ζεκαληηθέο επηπηψζεηο ζε κεγάιν αξηζκφ θνηλσληθψλ νκάδσλ, αηφκσλ αιιά θαη ζην πεξηβάιινλ. Ο ηνπξηζκφο απνηειεί παγθφζκην θαηλφκελν ηεξαζηίσλ δηαζηάζεσλ κε άκεζεο θαη έκκεζεο επηπηψζεηο πάλσ ζηνλ νηθνλνκηθφ θαη ζηνλ θνηλσληθφ ηνκέα ν νπνίνο νθείιεη ηελ νλνκαζία ηνπ ηφζν ζηελ αγγιηθή ιέμε tour«γχξνο» φζν θαη ζηελ γαιιηθή ιέμε tourisme= ’πεξηήγεζε’.
Πην απιά, αθνξά ζηελ κεηαθίλεζε αλζξψπσλ απφ ηνλ ηφπν κφληκεο θαηνηθίαο ηνπο ζε άιινλ ηφπν, γηα ιφγνπο αλαςπρήο, μεθνχξαζεο ή πλεπκαηηθήο θαιιηέξγεηαο.
Δπηπξνζζέησο, αθνξά ηελ νξγαλσκέλε πξνζπάζεηα ελφο ηφπνπ λα ζπγθξαηήζεη απηά ηα άηνκα πνπ κεηαθηλνχληαη γηα ηνπο πξναλαθεξζέληεο ιφγνπο.(Καξαγηάλλεο .-Έμαξρνο Γ.,2006,ζει.40)
Ο παγθφζκηνο Οξγαληζκφο Σνπξηζκνχ(World Tourism Organization,WTO)δίλεη ηνλ παξαθάησ νξηζκφ: «σο ηνπξηζκφο νξίδνληαη νη δξαζηεξηφηεηεο ησλ πξνζψπσλ πνπ ηαμηδεχνπλ θαη δηακέλνπλ ζε ηφπνπο εθηφο ηνπ ζπλεζηζκέλνπ πεξηβάιινληνο ηνπο γηα φρη απφ πεξηζζφηεξν απφ έλα ζπλερή ρξφλν ,γηα αλαςπρή, επαγγεικαηηθνχο θαη άιινπο ζθνπνχο πνπ δελ ζρεηίδνληαη κε ηελ άζθεζε θάπνηαο δξαζηεξηφηεηαο ακεηβφκελεο ζηνλ ηφπν επίζθεςεο»(Stephen.J.Page,2006,ζει.9). «Σνπξηζκφο είλαη ην ζχλνιν ησλ θαηλνκέλσλ θαη ησλ ζρέζεσλ πνπ πξνθχπηνπλ απφ ην ηαμίδη θαη ηε δηακνλή κε κνλίκσλ θαηνίθσλ ζε έλαλ πξννξηζκφ θαη δελ ζπλδένληαη κε θάπνηα θεξδνζθνπηθή δξαζηεξηφηεηα» ,είλαη έλαο νξηζκφο πνπ πηνζεηήζεθε απφ ηε Γηεζλή Έλσζε Δπηζηεκψλ Σνπξηζκνχ(Βελεηζαλνπνχινπ Γ.Μ.,2006,ζει 45).
ε κηα επξχηεξε γεληθή πξνζέγγηζε ν ηνπξηζκφο ζα κπνξνχζε λα νξηζηεί σο ην ζχλνιν ησλ δηαδηθαζηψλ, δξαζηεξηνηήησλ θαη εθξνψλ πνπ απνξξένπλ απφ ηηο ζρέζεηο θαη ηηο ζπλαιιαγέο κεηαμχ ησλ ηνπξηζηψλ θαη(Αθξηβφο Υξηζηφδνπινο-αιεζηψηεο Π.Μηράιεο,2007,ζει.10-11):
Σσλ πξνκεζεπηψλ ησλ ηνπξηζηηθψλ ππεξεζηψλ
Σεο θπβέξλεζεο ηεο ρψξαο θηινμελίαο ηνπο
Σηο ηνπηθέο θνηλσλίεο πνπ ππνδέρνληαη ηνπο ηνπξίζηεο
Σν επξχηεξν θπζηθφ θαη πνιηηηζηηθφ πεξηβάιινλ
Πνπ εκπιέθνληαη ζηελ πξνζέιθπζε θαη ηε θηινμελία ησλ ηνπξηζηψλ.
Χζηφζν ,νη πεξηζζφηεξνη αθαδεκατθνί έρνπλ δηαηππψζεη δηθνχο ηνπο νξηζκνχο πξνθεηκέλνπ λα εμππεξεηήζνπλ ζπγθεθξηκέλνπο ζθνπνχο.
Σν 1941 νη θαζεγεηέο Hunziker θαη Krapf ηνπ Παλεπηζηεκίνπ ηεο Βέξλεο ππνζηήξημαλ ηελ άπνςε πσο ν ηνπξηζκφο πξέπεη λα νξηζηεί ζαλ ην ζχλνιν ησλ θαηλνκέλσλ θαη ησλ ζρέζεσλ πνπ πξνθχπηνπλ απφ ηελ πξαγκαηνπνίεζε ελφο ηαμηδηνχ ζε έλαλ πξννξηζκφ θαη ηε δηακνλή ζε απηφλ κε κφληκσλ θαηνίθσλ ηνπ.
Σν 1963 ε Γηάζθεςε ησλ Ζλσκέλσλ Δζλψλ γηα Γηεζλή ηαμίδηα θαη ηνπξηζκφ πνπ πξαγκαηνπνηήζεθε ζηε Ρψκε ζπκθψλεζε ν φξνο επηζθέπηεο λα πεξηγξάθεη θάζε άηνκν
6
πνπ επηζθέπηεηαη κία ρψξα δηαθνξεηηθή απφ εθείλε πνπ δηακέλεη κφληκα ,γηα νπνηνδήπνηε ιφγν εθηφο απφ εθείλν ηεο άζθεζεο ελφο επαγγέικαηνο γηα ην νπνίν λα ακείβεηαη κε ρξεκαηηθνχο πφξνπο ηεο ρψξαο ηελ νπνία επηζθέπηεηαη. Ο νξηζκφο απηφο θαιχπηεη δχν θαηεγνξίεο επηζθεπηψλ(Βηθηπαίδεηα,2013):
Σνπο ηνπξίζηεο :άηνκα πνπ επηζθέπηνληαη κηα ρψξα θαη δηακέλνπλ ζε απηήλ ηνπιάρηζηνλ επί έλα 24σξν,θαη ησλ νπνίσλ νη ιφγνη επίζθεςεο είλαη ηηο πεξηζζφηεξεο θνξέο δηαθνπέο, επαγγεικαηηθνί, ζξεζθεπηηθνί, πγείαο, ζπνπδέο, ζπκκεηνρή ζε απνζηνιή ή ζχζθεςε ή ζπλέδξην, επίζθεςε θίισλ ή ζπγγελψλ θαη άζιεζε.
Σνπο εθδξνκείο :άηνκα πνπ επηζθέπηνληαη κηα ρψξα θαη δηακέλνπλ ζε απηή ιηγφηεξν απφ έλα 24σξν.ε απηνχο πεξηιακβάλνληαη νη επηβάηεο θξνπαδηεξνπιντσλ, νη επηζθέπηεο πνπ έξρνληαη θαη θεχγνπλ ηελ ίδηα κέξα ρσξίο λα δηαλπθηεξεχζνπλ, θαζψο επίζεο θαη ηα πιεξψκαηα πινίσλ, αεξνπιάλσλ θιπ.
2.3 ΥΑΡΑΚΣΗΡΙΣΙΚΑ ΣΟΤ ΣΟΤΡΙΜΟΤ
Γηα λα γίλεη αθφκε πην θαηαλνεηή ε έλλνηα ηνπ ηνπξηζκνχ θαη ηεο ηνπξηζηηθήο δξαζηεξηφηεηαο, αμίδεη λα αλαθεξζνχλ θάπνηα απφ ηα εδξαησκέλα θαη βαζηθά ραξαθηεξηζηηθά ηνπ .χκθσλα κε ηνπο θαζεγεηέο θ.Καξαγηάλλεο-Έμαξρνο ν ηνπξηζκφο κπνξεί λα έρεη ηα εμήο ραξαθηεξηζηηθά(Καξαγηάλλεο-Έμαξρνο,2006,ζει.34):
Ο ηνπξηζκφο είλαη απνηέιεζκα κεκνλσκέλεο ή νκαδηθήο κεηαθίλεζεο αλζξψπσλ ζε δηάθνξνπο ηνπξηζηηθνχο πξννξηζκνχο θαη ε δηακνλή ηνπ ζε απηνχο δηαξθνχλ ηνπιάρηζηνλ έλα 24σξν,κε ζθνπφ ηελ ηθαλνπνίεζε ησλ ηνπξηζηηθψλ αλαγθψλ ή επηζπκηψλ ηνπο.
Οη δηάθνξεο κνξθέο ηνπξηζκνχ, φπνηεο θη αλ είλαη απηέο, πεξηέρνπλ απαξαίηεηα δχν βαζηθά ζηνηρεία θαη ζπγθεθξηκέλα ην ηαμίδη ζηνλ ηνπξηζηηθφ πξννξηζκφ θαη ηε δηακνλή ζε απηφλ κε ηελ επξχηεξε έλλνηα ηνπ φξνπ, δειαδή ζπκπεξηιακβαλνκέλεο θαη ηεο δηαηξνθήο.
Σν ηαμίδη θαη ε δηακνλή ιακβάλνπλ ρψξα εθηφο ηνπ ηφπνπ ηεο κφληκεο δηακνλήο ησλ αλζξψπσλ πνπ απνθαζίδνπλ λα κεηαθηλεζνχλ γηα ηνπξηζηηθνχο ιφγνπο.
Ζ κεηαθίλεζε αλζξψπσλ ζε δηάθνξνπο ηνπξηζηηθνχο πξννξηζκνχο είλαη πξνζσξηλνχ θαη βξαρπρξφληνπ ραξαθηήξα ,πνπ ζεκαίλεη φηη πξφζεζε ηνπο είλαη
7
λα επηζηξέςνπλ ζηνλ ηφπν ηεο κφληκεο δηακνλήο ηνπο κέζα ζε ιίγεο εκέξεο, εβδνκάδεο ή κήλεο.
Οη άλζξσπνη επηζθέπηνληαη δηάθνξνπο ηνπξηζηηθνχο πξννξηζκνχο γηα ηνπξηζηηθνχο ζθνπνχο ,δειαδή γηα ζθνπνχο άιινπο απφ εθείλνπο ηεο κφληκεο δηακνλήο ηνπο ή ηεο επαγγεικαηηθήο απαζρφιεζήο ηνπο.
Δπίζεο, νξηζκέλα αθφκε βαζηθά θνηλά ραξαθηεξηζηηθά ηνπ ηνπξηζκνχ είλαη γηα παξάδεηγκα φηη ν ηνπξηζκφο ζπλεπάγεηαη φηη ην άηνκν πξαγκαηνπνηεί έλα ηαμίδη. Απηφ κπνξεί λα δηαξθεί ιηγφηεξν απφ κηα κέξα(εκεξήζηα εθδξνκή)θαη λα πξαγκαηνπνηείηαη εληφο ησλ εζληθψλ ζπλφξσλ ,νπφηε πξφθεηηαη γηα εγρψξην ηνπξηζηηθφ ηαμίδη. Αθφκα, κπνξεί λα πεξηιακβάλεη ην πέξαζκα ησλ εζληθψλ ζπλφξσλ ,νπφηε λα ζεσξείηαη ηαμίδη ζην εμσηεξηθφ. Χζηφζν ,ν ηνπξηζκφο δελ θαζνξίδεηαη κφλν απφ ηε θχζε ηνπ ηαμηδηνχ, αιιά θαη απφ ην ζθνπφ ηνπ ,ν νπνίνο ζε γεληθέο γξακκέο δηαρσξίδεηαη ζε επαγγεικαηηθφ θαη ςπραγσγηθφ .Ο θιάδνο ηνπ ηνπξηζκνχ(Βηθηπαίδεηα,2013):
Κπξηαξρείηαη απφ επηρεηξήζεηο ηνπ ηδησηηθνχ ηνκέα
Δίλαη δπλακηθφο θαη ζηεξίδεηαη θπξίσο ζηελ επηρεηξεκαηηθφηεηα
Απαξηίδεηαη ζηελ πιεηνςεθία ηνπ απφ κηθξνκεζαίεο επηρεηξήζεηο
Δμππεξεηεί ηηο εζσηεξηθέο θαη δηεζλείο αγνξέο
Γίλεη έκθαζε ζηελ επηθνηλσλία πξφζσπν κε πξφζσπν
Κάλεη εθηελή ρξήζε ηεο λέαο ηερλνινγίαο
Υαξαθηεξίδεηαη απφ επηρεηξήζεηο κε ειιηπή νξγάλσζε θαη δηνίθεζε
Δίλαη επαίζζεηνο ζηηο εμσηεξηθέο κεηαβνιέο θαη πηέζεηο
Αζθεί ζεηηθέο θαη αξλεηηθέο επηδξάζεηο
Οξηζκέλα απφ ηα ζηνηρεία κε ην πέξαζκα ηνπ ρξφλνπ ηεο ηνπξηζηηθήο βηνκεραλίαο είλαη ηα αθφινπζα(Αθξηβφο Υξηζηφδνπινο-αιεζηψηεο Π.Μηράιεο,2007,ζει.19-22):
Ζ αχμεζε ηνπ φγθνπ ηνπ δηεζλνχο ηνπξηζκνχ
Ο εθδεκνθξαηηζκφο ησλ δηαθνπψλ ,ζηηο νπνίεο πιένλ ζπκκεηέρνπλ πεξηζζφηεξεο θνηλσληθννηθνλνκηθέο νκάδεο.
Ζ απμαλφκελε ζεκαζία ησλ αεξνκεηαθνξψλ ζηελ παγθνζκηνπνίεζε ηνπ ηνπξηζκνχ.
Ζ απμαλφκελε επειημία ησλ νξγαλσκέλσλ εθδξνκψλ ,ε νπνία ελζαξξχλεη ηε δήηεζε ζηνλ ηνπξηζκφ θαη δηεπθνιχλεη ηα ηαμίδηα ζε καθξηλνχο πξννξηζκνχο
8
Ζ αλάδεημε εμεηδηθεπκέλσλ ππεξεζηψλ κέζσ ησλ ηνπξηζηηθψλ γξαθείσλ θαη ηαμηδησηηθψλ πξαθηνξείσλ γηα ηελ παξνρή πιεξνθνξηψλ ζηνπο ηνπξίζηεο θαη βνήζεηαο γηα ηελ επηινγή ηνπο.
Ζ ζπλερήο αλάπηπμε ηεο ηερλνινγίαο ηεο πιεξνθνξίαο γηα ηε δηαρείξηζε ηεο
«έθξεμεο πιεξνθνξηψλ» πνπ ζρεηίδεηαη κε ηελ ηνπξηζηηθή βηνκεραλία.
Ζ ηάζε αχμεζεο ηεο αλαγλψξηζεο απφ πνιιέο θπβεξλήζεηο ηεο ζεκαζίαο ηνπ ηνπξηζκνχ ζηελ εζληθή θαη ηνπηθή νηθνλνκία.
Παξφιν πνπ ηα δνκηθά ζηνηρεία ηεο ηνπξηζηηθήο βηνκεραλίαο δηαθέξνπλ απφ ρψξα ζε ρψξα, ππάξρνπλ νξηζκέλνη ηνκείο πνπ ζαθψο εληάζζνληαη ζηελ ηνπξηζηηθή δξαζηεξηφηεηα ,φπσο είλαη νη δηαλπθηεξεχζεηο, ζηηο νπνίεο δελ πεξηιακβάλεηαη κφλν ε επίζεκε ππνδνκή, δειαδή ηα μελνδνρεία, νη μελψλεο θ.η.ι. αιιά νη θαηαζθελψζεηο θαη ηα ελνηθηαδφκελα δσκάηηα .Έλαο αθφκα επηκέξνπο ηνκέαο ηνπ ηνπξηζκνχ είλαη ηα ηαμηδησηηθά πξαθηνξεία θαη ηα ηνπξηζηηθά γξαθεία .Σα κέζα κεηαθνξάο(αεξνγξακκέο, ζαιάζζηα κεηαθνξηθά κέζα, ηα ζηδεξνδξνκηθά δίθηπα ,ηα νδηθά δίθηπα ,ηα γξαθεία ελνηθίαζεο απηνθηλήησλ ή ηα ιεσθνξεία)απνηεινχλ άιιν έλα βαζηθφ ζηνηρείν ηνπ ηνπξηζηηθνχ ηνκέα .ε νξηζκέλεο ρψξεο ,ε παξαγσγή θαη ε πψιεζε παξαδνζηαθψλ πξντφλησλ ζεσξείηαη κηα αθφκα δξαζηεξηφηεηα πνπ ζρεηίδεηαη κε ηνλ ηνπξηζκφ.
Δληνχηνηο, κε ηνπο παξαπάλσ θιάδνπο ζπλδέεηαη θη έλα ζεκαληηθφ πξφβιεκα, ε κέηξεζε ηνπ βαζκνχ ζηνλ νπνίν ε απφδνζή ηνπο ζπκβάιεη ζηελ ηνπξηζηηθή βηνκεραλία.
Σν πξφβιεκα απηφ δπζρεξαίλεη ηελ πξνζπάζεηα θαζνξηζκνχ ηεο νηθνλνκηθήο αμίαο ηνπ ηνπξηζκνχ.
2.4 ΠΛΔΟΝΔΚΣΗΜΑΣΑ
Ο ηνπξηζκφο ζηε ρψξα καο, φπσο θαη φινη νη άιινη θιάδνη ηεο νηθνλνκίαο, ραξαθηεξίδεηαη απφ θάπνηα πιενλεθηήκαηα ηα νπνία εληζρχνπλ ηελ ζέζε ηεο έλαληη ησλ αληαγσληζηψλ .Σα θπξηφηεξα πιενλεθηήκαηα πνπ ζπληεινχλ ζηελ πξνέιεπζε ησλ ηνπξηζηψλ ζηε ρψξα καο είλαη θπξίσο ηα παξαθάησ ρψξαο(Βελεηζαλνπνχινπ Γ.Μ.,2006,ζει.40-43):
Σν θπζηθφ πεξηβάιινλ ηεο ρψξαο καο ,κε ηελ πινχζηα ειιεληθή θχζε θαη ηελ νκνξθηά ησλ ειιεληθψλ ηνπίσλ καο.
Οη θαιέο θιηκαηνινγηθέο ζπλζήθεο θαη ην Μεζνγεηαθφ θιίκα θαηάιιειν γηα δηαθνπέο.
9
Ο κεγάινο αξηζκφο λεζηψλ πνπ έρνπκε κε ηελ απίζηεπηε κνξθνινγία ηνπ εδάθνπο θαη ηεο λεζηψηηθεο ζπγθξφηεζεο ,κε ηηο ακέηξεηεο παξαιίεο ηδαληθέο γηα λα απνιαχζεη θάπνηνο ηνλ ήιην θαη ηε ζάιαζζα ηνπο θαινθαηξηλνχο κήλεο.
Σα εθαηνληάδεο κλεκεία ηνπ πνιηηηζκνχ καο, ε Διιάδα ηείλεη λα ραξαθηεξηζηεί σο κνπζείν ηεο ηζηνξίαο ηνπ πνιηηηζκνχ, δηφηη εδψ βξίζθεη θαλέλαο κλεκεία απφ φιεο ηηο επνρέο.
Δπίζεο ,ε πλεπκαηηθή θαιιηέξγεηα θαη ην αλαπηπγκέλν αίζζεκα θηινμελίαο ησλ Διιήλσλ επηδξνχλ ζεηηθά ζηελ ηνπξηζηηθή εηθφλα ηεο.
Έλα αθφκε απφ ηα ζεκαληηθφηεξα πιενλεθηήκαηα ηνπ ηνπξηζκνχ είλαη ην κέζν κεηαθνξάο ηδεψλ αιιά θαη γλψζεο ηνπ ηξφπνπ δσήο ελφο ζπγθεθξηκέλνπ θξάηνπο. Ο ηνπξίζηαο είλαη εθείλνο πνπ αλαλεψλεη ηελ ηδενινγία ησλ αηφκσλ, ζε ζέκαηα θνηλσληθά, πνιηηηθά θαη νηθνλνκηθά. Δπηζεκαίλεη ηα αδχλακα ζεκεία ελφο ζπζηήκαηνο θαη εμαλαγθάδεη ηηο ρψξεο ζην λα νξγαλψζνπλ θαιχηεξα ηε δσή ηνπο.
Αθφκε ,ν ηνπξηζκφο θαηαθέξλεη λα ηνλψζεη ηελ εζληθή νηθνλνκία θαη πνιιέο θνξέο νδεγεί νηθνλνκηθέο δπλάκεηο θαη νξγαληζκνχο ζην λα αλαιάβνπλ επηρεηξεκαηηθή δξάζε ζε άιινπο ρψξνπο. Καηαθέξλεη λα πξνζζέζεη ζπλάιιαγκα ζηα ηακεία κηαο ρψξαο θαη ηδηαίηεξα γηα ηηο ππαλάπηπθηεο απνηειεί εζληθφ θεθάιαην. Δπίζεο, έλα αθφκα πιενλέθηεκα ηνπ ηνπξηζκνχ είλαη νη εμαγσγέο πξντφλησλ ηεο πξσηνγελνχο παξαγσγήο.
Έηζη, ινηπφλ, ε ρψξα ππνδνρήο θαη θηινμελίαο ηνπξηζηψλ, πνπ ζηελ πξάμε είλαη ν εμαγσγέαο ηνπξηζηηθψλ πξντφλησλ, έρεη ηε δπλαηφηεηα λα ειέγρεη ζε κεγαιχηεξν βαζκφ ηε δηακφξθσζε ησλ ηηκψλ ησλ πξντφλησλ ηεο, απ ΄ φηη έρεη απηή γηα ηηο ηηκέο ησλ πξντφλησλ ηεο πξσηνγελνχο παξαγσγήο. Απνθηψληαο ηνλ έιεγρν απηψλ, ε αλαπηπζζφκελε ρψξα δελ ππφθεηηαη ζηηο ηδηαηηεξφηεηεο πνπ παξνπζηάδνπλ ηα εμαγψγηκα πξντφληα ηεο πξσηνγελνχο παξαγσγήο, νη νπνίεο κάιηζηα επηηείλνληαη ζε πεξηφδνπο νηθνλνκηθήο αζηάζεηαο ή χθεζεο.
Δπηπιένλ, νη αλαπηπζζφκελεο ρψξεο πνπ ρξεζηκνπνηνχλ ηνλ ηνπξηζκφ ζαλ κέζν νηθνλνκηθήο αλάπηπμεο, επλννχληαη απφ ην γεγνλφο φηη ε εηζνδεκαηηθή ειαζηηθφηεηα ζηνλ ηνπξηζκφ ζπγθξηηηθά κε απηήλ ησλ πξψησλ πιψλ θαη ησλ ηξνθίκσλ είλαη ρσξίο άιιν πςειφηεξε. Έηζη, ινηπφλ, κηθξέο απμήζεηο ζηα εηζνδήκαηα ησλ πηζαλψλ ηνπξηζηψλ κπνξνχλ λα νδεγήζνπλ ζε κηα αμηφινγε αχμεζε ηφζν ησλ αθίμεψλ ηνπο φζν θαη ησλ εηζνδεκάησλ ηνπο. Απφ ηελ άιιε πάιη πιεπξά απαηηνχληαη κεγαιχηεξεο εηζνδεκαηηθέο απμήζεηο, πξνθεηκέλνπ λα απμεζνχλ ηζνδχλακα ηα θέξδε απφ ηηο πσιήζεηο πξψησλ πιψλ θαη ηξνθίκσλ.
Θεσξεηηθά ,ινηπφλ, ν ηνπξηζκφο θάησ απφ πξνυπνζέζεηο κπνξεί λα πξνζθέξεη ζηηο αλαπηπζζφκελεο ρψξεο ζεκαληηθέο πηζαλφηεηεο γηα νηθνλνκηθή αλάπηπμε .Ο βαζκφο ζηνλ νπνίν ν ηνπξηζκφο έρεη ηε δπλαηφηεηα λα απνηειέζεη παξάγνληα νηθνλνκηθήο αλάπηπμεο ζα εμαξηεζεί απφ ηα ραξαθηεξηζηηθά ηεο αλαπηπζζφκελεο ρψξαο, απφ ηε
10
δπλαηφηεηα πνπ έρεη ε πνιηηηθή ηεο εμνπζία λα θαζνξίδεη ξεαιηζηηθνχο ζηφρνπο, δειαδή εθηθηνχο, θ αη θπξίσο απφ ηελ ηθαλφηεηα πνπ έρεη λα ηνπο πεηπραίλεη. Μηα πεηπρεκέλε, φκσο, ηνπξηζηηθή αλάπηπμε κπνξεί λα ιάβεη ρψξα κφλν φπνπ πιεξνχληαη νη αλαγθαίεο πξνυπνζέζεηο ή επηθξαηνχλ νη θαηάιιειεο ζπλζήθεο ,πνπ επλννχλ ηελ επίηεπμε πξνγξακκαηηζκέλσλ ζηφρσλ ηεο ηνπξηζηηθήο αλάπηπμεο(Ζγνπκελάθεο Γ.Νίθνο,2000,ζει.36-38).
2.5 ΜΔΙΟΝΔΚΣΗΜΑΣΑ
Γπζηπρψο φκσο εθηφο απφ ηα ζεηηθά ζηνηρεία ,ην ηνπξηζηηθφ πξντφλ έρεη θαη θάπνηα κεηνλεθηήκαηα ηα νπνία δξνπλ αξλεηηθά ζηελ εηθφλα ηεο ρψξαο καο. Οη θπξηφηεξεο αδπλακίεο νθείινληαη ζε φξνπο γεσγξαθηθνχο, νηθνλνκηθνχο θαη νξγαλσηηθνχο θαη είλαη νη εμήο(Βελεηζαλνπνχινπ Γ.Μ.,2006,ζει.40-43):
Πξνβιήκαηα ζπγθνηλσληψλ θαη ησλ κέζσλ ππνδνρήο ησλ ηνπξηζηψλ, αεξνδξφκηα, ιηκάληα θηι.
Απνηεινχκε αθξηβφ ηνπξηζηηθφ πξννξηζκφ ζε ζρέζε κε άιιεο αληαγσλίζηξηεο ρψξεο. Οη επηρεηξήζεηο κέζα ζε δχν κήλεο πξνζπαζνχλ λα βγάινπλ ηα έζνδα φινπ ηνπ ρξφλνπ.
Ο Διιεληθφο ηνπξηζκφο είλαη εμσζηξεθήο ,δηφηη απεπζχλεηαη ζρεδφλ απνθιεηζηηθά ζηε δηεζλή πειαηεία.
Δίλαη εμαξηεκέλνο δηφηη ε ηνπξηζηηθή αγνξά δηακνξθψλεηαη θπξίσο ζηα κεηξνπνιηηηθά θέληξα θαη ζηελ πίεζε ησλ πξαθηφξσλ πξνο ηνπο μελνδφρνπο.
Τπάξρεη έληνλε επνρηθφηεηα ε νπνία επεξεάδεη ην θφζηνο θαη ζηελ πνηφηεηα ηνπ πξντφληνο.
Μεηαθέξνληαη λένη ηξφπνη ζθέςεο θαη νκηιίαο, πνπ θαηαζηξέθνπλ ην δεζκφ κε ηελ παξάδνζε θαη αξθεηέο θνξέο νδεγνχλ ην άηνκν λα απνζηξέθεηαη ηελ ππεθνφηεηά ηνπ.
Ζ κάδα ησλ ηνπξηζηψλ επηζθέπηεηαη ζπγθεθξηκέλεο πεξηνρέο φπσο ηελ Κξήηε, ηελ Αηηηθή, ηα λεζηά ηνπ Αηγαίνπ θαη ηνπ Ηφληνπ πειάγνπο.
Ζ πξνψζεζε ηεο ρψξαο είλαη αλεπαξθήο ή ρξνληθά θαζπζηεξεκέλε.
Έιιεηςε κηαο ξεαιηζηηθήο πνιηηηθήο γηα ηελ ηνπξηζηηθή αλάπηπμε.
Απφ ηελ άιιε πιεπξά δελ έρεη θαηαξηηζηεί έλα νινθιεξσκέλν πξφγξακκα κε βάζε ην νπνίν ζα επηρεηξείηαη ε ηνπξηζηηθή αλάπηπμε.
Απηά θαηά θνηλή νκνινγία ζεσξνχληαη ηα θπξηφηεξα κεηνλεθηήκαηα ηεο ρψξαο καο Καηά ηελ πξνζσπηθή καο άπνςε, ην ζεκαληηθφηεξν κεηνλέθηεκα ηνπ ηνπξηζκνχ ζηελ Διιάδα, είλαη ν κεγάινο δείθηεο επνρηθφηεηαο. Θεσξεηηθά είλαη απφιπηα ινγηθφ λα πξνηηκνχληαη νη ζεξηλνί κήλεο γηα ηελ πεξίνδν δηαθνπψλ απφ ηνπο ηνπξίζηεο πνπ επηζπκνχλ λα επηζθεθηνχλ ηελ ρψξα καο ,κε δεδνκέλν ηηο θαιέο θιηκαηνινγηθέο
11
ζπλζήθεο πνπ πξνζθέξεη ε ζπγθεθξηκέλε πεξίνδν. Παξφια απηά, είλαη άθξσο απνγνεηεπηηθφ λα ππάξρεη ην θαηλφκελν ηεο έληνλεο επνρηθφηεηαο, ην νπνίν έρεη άκεζν απνηέιεζκα ηνπο ππφινηπνπο 8 κε 9 κήλεο ε ηνπξηζηηθή δξαζηεξηφηεηα λα είλαη ειάρηζηε.Ζ Διιάδα έρεη λα πξνζθέξεη πνιιά πεξηζζφηεξα απφ ειηφινπζηεο δηαθνπέο.
2.6 ΚΑΣΗΓΟΡΙΔ ΣΟΤΡΙΜΟΤ
Ο ηνπξηζκφο ρσξίδεηαη ζηηο εμήο θαηεγνξίεο(Βηθηπαίδεηα,2013):
Δγρψξηνο ηνπξηζκφο(domestictourism):ν ηνπξηζκφο ησλ θαηνίθσλ κηαο ρψξαο φηαλ ηαμηδεχνπλ κφλν εληφο απηήο(π.ρ. έλαο Αζελαίνο πάεη ζηελ Σξίπνιε).
Δμεξρφκελνο ηνπξηζκφο(outboundtourism):αθνξά ζηνπο κφληκνπο θαηνίθνπο κίαο ρψξαο νη νπνίνη ηαμηδεχνπλ ζε κία άιιε ρψξα(π. ρ. έλαο Έιιελαο πνπ ηαμηδεχεη ζηελ Γαιιία).
Δγρψξηνο ηνπξηζκφο(domestictourism):ν ηνπξηζκφο ησλ θαηνίθσλ κηαο ρψξαο φηαλ ηαμηδεχνπλ κφλν εληφο απηήο(π.ρ. έλαο Αζελαίνο πάεη ζηελ Σξίπνιε).
Δηζεξρφκελνο ηνπξηζκφο (inboundtourism):ν ηνπξηζκφο ησλ αιινδαπψλ νη νπνίνη ηαμηδεχνπλ ζε δεδνκέλε ρψξα(π .ρ. έλαο Γάιινο πνπ ηαμηδεχεη ζηελ Διιάδα).
Γηεζλήο ηνπξηζκφο(internationaltourism):ην ζχλνιν ηνπ εηζεξρφκελνπ θαη ηνπ εμεξρφκελνπ ηνπξηζκνχ.
Δζσηεξηθφο ηνπξηζκφο(internaltourism):ην ζχλνιν ηνπ εγρψξηνπ θαη ηνπ εηζεξρφκελνπ ηνπξηζκνχ
Δζληθφο ηνπξηζκφο(nationaltourism):ην ζχλνιν ηνπ εγρψξηνπ θαη ηνπ εμεξρφκελνπ ηνπξηζκνχ.
Ζ βαζηθή δηάθξηζε ηνπ ηνπξηζκνχ ζε θαηεγνξίεο εμαξηάηαη απφ ηελ νπηηθή γσλία απφ ηελ νπνία εμεηάδεηαη θαη ηνπο παξάγνληεο πνπ πξνζδηνξίδνπλ ην θαηλφκελν. Οη 6 βαζηθέο θαηεγνξίεο δηάθξηζεο ηνπ είλαη νη εμήο(Ζγνπκελάθεο Ν.Κξαβαξίηεο Κ.,Λχηξαο Π.,1998,ζει.105-111):
Ο Μαδηθφο
Ο Αηνκηθφο
Ο Δζσηεξηθφο
Ο Δμσηεξηθφο
Ο πλερήο
Καη ν Δπνρηθφο ηνπξηζκφο.
Ο Μαδηθφο ηνπξηζκφο είλαη κηα ζρεηηθά λέα ηδέα πνπ πξνήιζε απφ ηελ κεγάιε άλνδν ησλ εηζνδεκάησλ κεηά ηελ Βηνκεραληθή Δπαλάζηαζε. Πξηλ απφ απηή, ηα ηαμίδηα πνιηηηζηηθνχ ή ςπραγσγηθνχ ραξαθηήξα ήηαλ απνθιεηζηηθφ πξνλφκην ιίγσλ εθιεθηψλ πεξηεγεηψλ, ζπλήζσο αξηζηνθξαηψλ. Ο Μαδηθφο ηνπξηζκφο ζεσξείηαη ε θαηεγνξία
12
εθείλε πνπ ραξαθηεξίδεηαη απφ νκαδηθφηεηα ζπκκεηνρήο ησλ ηνπξηζηψλ θαη πνπ ζε θακία πεξίπησζε δελ ζπλδέεηαη απνθιεηζηηθά κε ηνλ ηνπξηζκφ δηαθνπψλ αλαςπρήο ηχπνπ καθξάο δηακνλήο. πγθεθξηκέλα, ην άηνκν εληάζζεηαη ζε νκάδεο θαη ζπκκνξθψλεηαη πξνο νξηζκέλα ζρήκαηα ζπκπεξηθνξάο εμαζθαιίδνληαο έηζη έλα κίληκνπκ ηθαλνπνίεζεο. Σε βάζε αλάπηπμεο ηνπ καδηθνχ ηνπξηζκνχ απνηειεί ζήκεξα ην ζχζηεκα GIT (groupinclusivetour)(Βηθηπαίδεηα,2013).
Ο αηνκηθφο ηνπξηζκφο είλαη ην αληίζεην ηνπ καδηθνχ ηνπξηζκνχ. Ο θχξηνο ραξαθηήξαο ηνπ είλαη πεξηεγεηηθφο θαη ζηελ αλάπηπμε ηνπ βνήζεζαλ θπξίσο ηα ηδησηηθά-αηνκηθά κέζα κεηαθνξάο. Ζ αλάπηπμε ηνπ αηνκηθνχ ηνπξηζκνχ βαζίδεηαη ηα ηειεπηαία ρξφληα ζην ζχζηεκα IIT(individualinclusivetour)ην νπνίν πξνζθέξεη ζε κεκνλσκέλα άηνκα ηνπξηζηηθά παθέηα(Βηθηπαίδεηα,2013).
Ο εζσηεξηθφο ηνπξηζκφο πξαγκαηνπνηείηαη απφ ηνλ ληφπην πιεζπζκφ κηαο ρψξαο κέζα ζηελ επηθξάηεηά ηεο.
Σειεπηαία θνξά, ην ζέκα ηεο πηνζέηεζεο ελφο νξηζκνχ γηα ηνλ εζσηεξηθφ ηνπξηζκφ ηέζεθε ζηελ Παγθφζκηα Γηάζθεςε γηα ηνλ ηνπξηζκφ πνπ ζπγθιήζεθε ην 1980 ζηελ Μαλίια ησλ Φηιηππίλσλ απφ ηνλ Παγθφζκην νξγαληζκφ Σνπξηζκνχ, ρσξίο φκσο ζεηηθφ απνηέιεζκα. ήκεξα, θάπνηεο ρψξεο έρνπλ δψζεη έλαλ νξηζκφ γηα ηνλ ληφπην ηνπξίζηα.
Οη ΖΠΑ π.ρ. νξίδνπλ ζαλ ηνπξίζηα πνπ θάλεη εζσηεξηθφ ηνπξηζκφ νπνηνδήπνηε άηνκν θεχγεη απφ ην ζπίηη ηνπ κε ζθνπφ λα επηζθεθηεί θάπνην κέξνο πνπ απέρεη ηνπιάρηζηνλ 50 κίιηα(80,48 ρηιηφκεηξα)απφ απηφ γηα νπνηνδήπνηε ιφγν εθηφο ηεο θαζεκεξηλήο ηνπ κεηάβαζεο ζηελ εξγαζία. Δίλαη αξθεηά ζεκαληηθή γηα ηελ νηθνλνκία κηαο ρψξαο δηφηη κε απηφ ην είδνο ηνπξηζκνχ ζπγθξαηείηαη ε εθξνή ζπλαιιάγκαηνο κε ηελ κε πξαγκαηνπνίεζε εμσηεξηθνχ ηνπξηζκνχ(Βηθηπαίδεηα,2013).
Δμσηεξηθφο ή δηεζλήο ηνπξηζκφο δεκηνπξγείηαη απφ άηνκα κηαο ρψξαο πνπ ηελ αθήλνπλ πξνζσξηλά γηα λα επηζθεθζνχλ κηα άιιε ρψξα ή ρψξεο γηα ηνπξηζηηθνχο ιφγνπο. Ο εμσηεξηθφο ηνπξηζκφο ρσξίδεηαη ζε ελεξγεηηθφ θαη παζεηηθφ. Ο δηαρσξηζκφο γίλεηαη κε βάζε ηε ξνή ρξήκαηνο δειαδή ζηνλ ελεξγεηηθφ ηνπξηζκφ γίλεηαη εηζξνή ζπλαιιάγκαηνο αληίζεηα ζηνλ παζεηηθφ ηνπξηζκφ γίλεηαη εθξνή ζπλαιιάγκαηνο(Βηθηπαίδεηα,2013).
Ο ζπλερήο ηνπξηζκφο δηαξθεί φιν ηνλ ρξφλν αλεμάξηεηα απφ θιηκαηνινγηθέο ζπλζήθεο πνπ επηθξαηνχλ ζε φιεο ηηο επνρέο. Υαξαθηεξηζηηθά παξαδείγκαηα ηέηνηνπ ηνπξηζκνχ είλαη ν ζπλεδξηαθφο ηνπξηζκφο, εθζέζεσλ, πφιεο θαη κνξθσηηθφο
ηνπξηζκφο(Βηθηπαίδεηα,2013).
Ο επνρηαθφο ηνπξηζκφο δελ δηαξθεί φιν ηνλ ρξφλν, ζε αληίζεζε κε ηνλ ζπλερή θαη νη
θιηκαηνινγηθέο ζπλζήθεο επεξεάδνπλ ηηο ηνπξηζηηθέο
δξαζηεξηφηεηεο.Αληηπξνζσπεπηηθέο κνξθέο ηέηνηνπ ηνπξηζκνχ είλαη ν γεληθφο ,ηελ
13
πεξίνδν ηνπ θαινθαηξηνχ ,ν ρεηκεξηλφο ηνπξηζκφο θαη ν ηνπξηζκφο παξαρείκαζεο(Βηθηπαίδεηα,2013).
2.7 ΜΟΡΦΔ ΣΟΤΡΙΜΟΤ
Σα ηειεπηαία ρξφληα νη λέεο ηάζεηο ζηε δήηεζε ηθαλνπνηνχληαη κε πνηθηιία πξνζθεξφκελσλ ππεξεζηψλ θαη πξννξηζκψλ απφ ηηο επηρεηξήζεηο πνπ δξαζηεξηνπνηνχληαη ζηνλ ηνπξηζηηθφ ηνκέα. Ζ εκθάληζε λέσλ ηάζεσλ ζηελ ηνπξηζηηθή αγνξά είρε σο απνηέιεζκα ηελ εμεηδίθεπζε κεγάινπ κέξνπο ησλ επηρεηξήζεσλ ζε δηάθνξεο κνξθέο ηνπξηζκνχ .Σν απνηέιεζκα είλαη ε εκθάληζε ησλ λέσλ κνξθψλ ηνπξηζκνχ ,νη νπνίεο βξίζθνληαη ζηνλ αληίπνδα ηνπ καδηθνχ ηνπξηζκνχ .Κχξηνο ζηφρνο ηνπο είλαη ε δηαθχιαμε ηνπ πεξηβάιινληνο θαη ηεο πνιηηηζηηθήο θιεξνλνκηάο θαζψο θαη ε αλάπηπμε λέσλ ζεκαηηθψλ ηξφπσλ πξνζέιθπζεο ηνπξηζηψλ θαη ε δεκηνπξγία θαηλνχξησλ ηνπξηζηηθψλ πφισλ θαη αληίζηνηρσλ ηνπξηζηηθψλ ξεπκάησλ.
Οη κνξθέο ηνπ ελαιιαθηηθνχ ηνπξηζκνχ είλαη πνιιέο θαη θαζεκία κπνξεί λα πάξεη ην φλνκά ηεο απφ ην εηδηθφ θίλεηξν επίζθεςεο, ην θίλεηξν εθείλν δειαδή πνπ νδεγεί ηα άηνκα λα ηαμηδέςνπλ αλαδεηψληαο ηελ ηθαλνπνίεζε κηαο ζπγθεθξηκέλεο ηνπο αλάγθεο, αιιά θαη απφ ηε κνξθή ηεο νξγάλσζεο θαη ιεηηνπξγίαο ηεο. Κχξην ραξαθηεξηζηηθφ είλαη ε πνηφηεηα ησλ πξνζθεξφκελσλ ππεξεζηψλ θαη ε πξνζηαζία ηνπ πεξηβάιινληνο(greektourism2020,2011).
Ηδηαίηεξε είλαη ε παξνπζία ησλ ελαιιαθηηθψλ κνξθψλ ηνπξηζκνχ, γηαηί κπνξνχλ λα δηαθξηζνχλ ζε φια ζρεδφλ ηα ηνπξηζηηθά πεξηβάιινληα(αζηηθά αγξνηηθά, λεζηψηηθα θαη νξεηλά)σο «ε άιιε ιχζε» ζηελ πξνζπάζεηα εδξαίσζεο, ζηαζεξνπνίεζεο θαη βησζηκφηεηαο δηαθνξεηηθνχ ηχπνπ πξννξηζκψλ. Οη ελαιιαθηηθέο κνξθέο ηνπξηζκνχ δηαθξίλνληαη γηα ηε δηαθνξεηηθφηεηα ηεο ηνπξηζηηθήο δήηεζεο, ηνλ δηαθνξεηηθφ ηξφπν νξγάλσζεο θαη ,θπξίσο, γηα ηε δηαθνξεηηθή θηινζνθία απφ ηελ νπνία δηέπνληαη .ηα βαζηθά ραξαθηεξηζηηθά ησλ εηδηθψλ κνξθψλ ηνπξηζκνχ ζπγθαηαιέγνληαη ηα εμήο(Βειηζζαξίνπ,2000,ζει.30):
Σν θίλεηξν πνπ δηαθνξνπνηεί ηε κνξθή ηνπξηζκνχ
Ζ αλάινγε ππνδνκή γηα ηελ ηθαλνπνίεζε ησλ εηδηθψλ ηνπξηζηηθψλ αλαγθψλ
14
Ζ πξνζαξκνζκέλε ζηηο εηδηθέο ηνπξηζηηθέο αλάγθεο νξγάλσζε
Ζ ζηφρεπζε ζε ζπγθεθξηκέλα ηκήκαηα ηεο αγνξάο.
Ζ θηινζνθία ησλ ελαιιαθηηθψλ κνξθψλ ηνπξηζκνχ δνκείηαη ζε 5 άμνλεο(σηεξηάδεο Μάξηνο-Φαξζαξή Ησάλλα,2009,ζει.42):
Σελ πξνζηαζία ηνπ πεξηβάιινληνο
Σελ πξνζηαζία ηεο θνηλσληθνπνιηηηθήο θιεξνλνκηάο ηνπ πξννξηζκνχ
Σε δηαζθάιηζε ηεο θαιήο αλαςπρήο ησλ επηζθεπηψλ
Σελ ελεξγή ζπκκεηνρή θαη δξαζηεξηνπνίεζε ησλ ηνπξηζηψλ
Σν φθεινο γηα ηελ ηνπηθή νηθνλνκία
Γηάθνξεο εηδηθέο κνξθέο ηνπξηζκνχ έρνπλ αλαπηπρζεί ηα ηειεπηαία ρξφληα απνηειψληαο έηζη ην λέν πξφηππν ηνπξηζηηθήο αλάπηπμεο πνπ ηείλεη λα δηαδερζεί ην κνληέιν ηνπ καδηθνχ νξγαλσκέλνπ ηνπξηζκνχ.
15
Δηθφλα 2
2.7.1 ΔΝΑΛΛΑΚΣΙΚΟ ΣΟΤΡΙΜΟ
Ο ελαιιαθηηθφο ηνπξηζκφο είλαη έλα είδνο ηνπξηζκνχ πνπ δεκηνπξγήζεθε θαη εμειίρζεθε ηα ηειεπηαία 30 ρξφληα. Ο φξνο ‘’ελαιιαθηηθφο ηνπξηζκφο’’ πξσηνεκθαλίζηεθε ζηνλ Οηθνπκεληθφ πλαζπηζκφ γηα ηνλ ηνπξηζκφ ζηνλ Αλαπηπζζφκελν Κφζκν(ECTWT),o νπνίνο ηδξχζεθε ην 1980.
Ο Δλαιιαθηηθφο Σνπξηζκφο είλαη έλα λέν είδνο ηνπξηζκνχ θαη πεξηιακβάλεη ην ζχλνιν ησλ ηνπξηζηηθψλ ππεξεζηψλ, νη νπνίεο δηαθξίλνληαη αλάινγα κε ηηο ηδηαίηεξεο αλάγθεο,ηηο πξνηηκήζεηο θαη ηα θίλεηξα ησλ ηνπξηζηψλ θαη απνζθνπεί ζηελ πξνζέιθπζε ηνπξηζηψλ κε εηδηθά ελδηαθέξνληα νη νπνίνη αλαδεηνχλ άιιεο κνξθέο ηνπξηζκνχ πέξα ηνπ παξαδνζηαθνχ θαη ζπκβάιινπλ ζηελ αχμεζε ηεο ηνπξηζηηθήο δήηεζεο πέξα ησλ επνρηθψλ κελψλ(Espa.gr,2013).
Οη κνξθέο ελαιιαθηηθνχ ηνπξηζκνχ είλαη νη εμήο(etmagazine,2013):
16
Σνπξηζκφο πγείαο
Ηακαηηθφο ηνπξηζκφο
Σνπξηζκφο επεμίαο
Θεξαπεπηηθφ-Ηακαηηθφ
Σνπξηζκφο νκνξθηάο-Κνζκεηηθή Ηαηξηθή
Θξεζθεπηηθφο ηνπξηζκφο
Αγξνηνπξηζκφο
Οηθνηνπξηζκφο
πλεδξηαθφο ηνπξηζκφο
Αζιεηηθφο ηνπξηζκφο
Κνηλσληθφο ηνπξηζκφο
Δθπαηδεπηηθφο