TEX^^O,\,OΓTKO EKF
lAIAE^TIKO ΙΔΡΥΜΑ ΚΑΒΛ.ΥΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΙΛΔΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ
ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ
-ΠΤΑ'ΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ-
«ΘΕΑΙΑ»
ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΑΠΟ ΤΟ ΧΡΗΑΕΑΤΙΣΤΗΡίΟ ΑΞΙΩΝ ΑΘΗΝΩΝ
ΚΑΙ ΝΕΑ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΓΟΡΑ.
ί Η
ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ
Κ Ο Υ /\ΙΛ \Η Σ ΑΝΤΩΝΙΟΣ
ΣΠΟΥΔΑΣΤΡΤΛ ΠΑΠΙΤΑ ΟΛΓΑ
ΚΑΒΑ/\Α 2000
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΑΒΑ/\ΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΌΜΤΔΣ
ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ
^ 4 ( e o
-ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΧΙΑ-
«ΘΕΜΑ»
ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΑΠΟ ΤΟ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ ΑΞΙΩΝ ΑΘΗΝΩΝ
ΚΑΙ ΝΕΑ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΓΟΡΑ.
ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ
ΚΟΥΑΙΑΑΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ
ΣΠΟΥΑΑΣΤΡΙΑ ΠΑΠΠΑ ΟΑΓΑ
ΚΑΒΑ.\Α 2000
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΣΕΛΙΔΕΣ ΠΡΟΛΟΓΟΣ...
ΕΙΣΑΓΩΓΗ...
1°ΚΕΦΑ\ΑΙΟ
ΓΕΝΙΚΑ ΓΙΑ ΤΟ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ...1
1.1 Εισαγωγή... 1
1.2 Ιστορική αναδρομή του Χ.Α.Α...2
1.3 Οι νόμοι και οι κανόνες που ρυθμίζουν τη }νειτουργία του Χ.Α.Α... 2
] .4 Γενικά για τους μετοχικούς τίτλους... 4
1.4.1 Εννοιολογικό περιεχόμενο της μετοχής... 4
1.4.2 Κατηγορίες μετοχών... 4
1.4.3 Τιμές μετοχών... 5
2'’ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΠΙΤΡΟΠΗ KEΦ.ΛiΔAIAΓOPAΣ... 7
2.1 Επιτροττή Κεφα^αχιαγοράς... 7
2.2 Μέλη του Χ.Α.Α... 8
2.3 Αποθετήριο Τίτλων και Συστήματα Αυλών Τίτλων...9
3° ΚΕΦΑΛΜΟ ΝΕΟΕΙΣΕΡΧΟΜΕΝΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΣΤΟ Χ.Α.Α... 11
3.1 Παράλληλη Αγορά του Χ.Α.Α...11
3.2 Προϋποθέσεις εισαγωγής των μετοχών στην Παράλληλη Αγορά του Χ.Α.Α... 12
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΣΕΛΙΔΕΣ
4“ ΚΕ<Ι>ΑΛΛ10
ΕΙΣΑΓΩΓΗ τ ω ν ΜΕΤΟΧΩΝ ΣΤΗΝ ΚΥΡΙΑ ΑΓΟΡΑ ΤΟΥ Χ.Α.Α... 14 4.1 Προϋποθέσεις εισαγωγής των μετοχών στο Χ.Α.Α... 14 4.2 Απαιτούμεχ'σ. δικαιολογητικά για τΐ]ν εισαγωγή των μετοχών
στο Χ..Λ.Α. .15
4.3 Η διαδικασία που απαιτείται για την εισαγωγή των μετοχών των
επιχειρησεωχ' στο Χ.Α.Α... 17
5" ΚΕΦΑΛΑΙΟ
Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΕΠΕΝΔΥΤΗ ΣΤΟ Χ.Α.Α...
5.1 Οι πρώτες κιχήσεις των επενδυτών...
5.2 Πως πρέπει να δίνουν τις εντολές τους οι επενδυτές...
5.3 Η ζήτηση των χρηματιστηριακών τίτλων από την π>νευρά των επενδυτών...
5.4 Η ζήτηση μιας συγκεκριμένης μετοχής από τους επεχ'δυτές....
.19
. 19 .20
..21
.23
6® ΚΕΦΑΛΑΙΟ
ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑΚΗ ΚΡΙΣΗ...
6.1 Η μεγάλη πτώση του Χ.Α.Α και τα αίτια...
6.2 Ποιες οι επιπτώσεις της χρηματιστηριακής κρίσης στην οικονομία...
6.3 Μέτρα για την αντιμετώπιση της χρηματιστηριακής κρίσης.
..25 .25
.26 .27
Τ ΚΕΦΑΛΑΙΟ
ΝΕΑ ΧΡΗΜ.ΛΤΙΣΊ'ΠΡΙΑΚΗ ./ΜΌΡΑ...
7.1 Υποχί.)ε(οσεις τω\' εταιρειών που έχου\’ εισάγει τις μετοχές τους στη Ν.Ε.Χ.Α...
.30
.30
ΟΛΓΑΠΑΠΠΑ
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΣΕΛΙΔΕΣ
7.2 Ανάδοχος και Σύμβου>νθς της Ν.Ε.Χ.Α...32
7.3 Όροι και προϋποθέσεις κατανομής μετοχών που εισάγονται στηΝ,Ε.Χ.Α... 33
7.4 Ειδικός Διαπραγματευτής στη Ν.Ε.Χ.Α... 35
7.5 Πως λειτουργεί η Ν.Ε.Χ.Α... 39
7.6 Οι διαφορές της Ν.Ε.Χ.Α από την Παράλληλη Αγορά...40
7.7 Δυνατότητες χρηματοδότησης των εταιρειών από την εισαγωγή τους στη Ν.Ε.Χ.Α...42
8*^ ΚΕΦΑ^λΑΙΟ ιΜΕΙΟΝΈΚΤΗΜΑΤΑ ΚΑΙ HyVEONEKTHMATA ΤΗΣ ΕΙΣΑΓΩΓΉΣ ΤΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗιΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΓΟΡΑ...43
8.1 Μειονεκτήματα... 43
8.2 Π^νβονεκτήματα... 45
9“ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΥΡΩΧΡΗΜ ΑΤΙΣΤΗΡΙΟ...46
Σ ΥΜΠΕΡ ΑΣΑΙ AT A... 49
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Κατάλογος συντμήσεοιν... 51
Βιβλιογραφία... 52
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Σκοπός αυτής -ηις πτυχιακής εργασίας είναι να ερευνήσουμε και αναλύσουμε τις δυνατότητες των επιχειρήσεων να χρηματοδοτηθούν μέσω του χρηματιστηρίου.
Θα έχουμε την ευκαιρία να δούμε ποιες είναι οι προϋποθέσεις και οι όροι εισαγωγής των επιχειρήσεων στο Χ.Α.Α, ποιες οι επιπτώσεις τους αλλά και το οικονομικό τους κέρδος. Επίσης θα αναφερθούμε και σε ένα νέο θεσμό του χρηματιστηρίου τη Νέα Χρηματιστηριακή Αγορά και την επιρροή της στη χρηματοδότηση των επιχειρήσεων.
Σ' αυτό το σημείο θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους τους φορείς που με βοήθησαν για τη συγκέντρωση του υλικού προκειμένου να γίνει αυτή η εργασία.
Συγκεκριμένα θέλω να ευχαριστήσω τη δανειστική βιβλιοθήκη του Τ.Ε,Ι Καβάλας καθώς και τη δημοτική βιβλιοθήκη Καβάλας για την πολύτιμη βοήθεια τους. Επίσης θα ήθε^να να ευχαριστήσω και τον επιβλέπων της πτυχιακτής μου εργασίας καθηγητή κο. Κουλιάλη Αντώνιο για την πολύτιμη συνεργασία του.
ΟΛΓΑ ΠΑΠΠΑ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Στη διάρκεια της τελευταίας τριετίας το ελληνικό χρηματιστήριο έχει σημειώσει εντυπωσιακή πρόοδο. Η πρόοδος αυτή έχει διάφορες πτυχές, καταρχάς υπάρχει αυςησί] τω\' τιμιυν των μετοχώ\', του ογκου τω\' συναλ/χυ/ών, του αριθμού τω\' εισαγομο\ω\' στο χρηματιστήριο εταιρεκυν και της συνολιιο]ς τους κεφαλαιοποίησΐ]ς. Επίσιις έχουμε αύξηση του αριθμού τοον επενδυτών·, κυρίως των ιδιωτών επενδυτών καθώς και συνεχή βελτίωση και εξειδίκευση του θεσμικού πλαισίου που διεπει την κεφαλαιαγορά.
Ο αριθμός των ιδιωτών επενδυτών εκτιμάται ότι έχει ξεπεράσει το 10% του πληθυσμού τις χώρας και ένα σημαντικό ποσοστό των ελληνικών νοικοκυριών έχει στην κατοχή του μετοχές. Μεγάλος είναι και ο αριθμός των εταιρειών που εισέρχονται στο /JDηματ^σ^-ήpιo με σκοπό την αύξηση του συνολικού κεφα/αχΐου τους.
Η επιστήμΐ] και η εμπειρία διδάσκουν ότι οι κινήσεις των τιμών στο χρηματιστήριο δεν μπορούν εύκολα να προβλεφθούν, ιδίως σε βραχύ χρονικό διάστημα. Οι επενδυτές όσο και οι εταιρείες πρέπει να γνωρίζουν τα βασικά χαρακτηριστικά των τίτλων της κεφα>.αιαγοράς, τους κινδύνους διακυμάνσεων που εμπεριέχουν, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο γίνονται σωστά, σύννομα και με ασφάλεια οι συναλ/αχγές στους τίτλους αυτούς.
Το χJ3ηματιστήpιo λοιπόν είναι ο χώρος που παρέχει καλές ευκαιρίες για επικερδή επένδυση και διαχείριση των αποταμιεύσεων, αλλά ενέχει και επενδυτικούς κίνδυνους. Η καλή πορεία της Ελληνικής Οικονομίας υποστηρίζει την καλή πορεία της κεφαλαιαγοράς. Η συ\ετη συμπεριφορά των επενδυτών και επιχειρίισειον εί\·αι προς το συμφέρολ' τους και προς το συι,ιφέρον της κεφα/ναιαγοράς και της οικονομίας.
Η εργασία αυτή λοιπόν περιλαμβάνει τα στάδια που διέπουν το χJ3ηματιστήpιo και τις δυνατότητες που παρέχονται στις επιχειρήσεις και τους επενδυτές για τη χJ^ηματoδότησιl τους μέσω του χρηματιστηρίου και της Νέας Χρηματιστηριακής Αγοράς.
1“ ΚΕΦΑΛ.ΑΙΟ
Γ ΚΕΦΑΛΑΙΟ
1. ΓΕΝΙΚΑ ΓΙΑ ΤΟ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ
1.1. Εισαγωγή
Χρηματιστήρια είναι οι οργανισμοί και τα καταστήματα όπου διεξάγονται συναλλαγές (αγοραπωλησίες ) σε κινητές αξίες και εμπορεύματα των οποίων οι τιμές διαμορφώνονται σύμφωνα με τους κανόνες της προσφοράς και της ζήτησης.
Τα χρηματιστήρια ανάλογα με τον τρόπο σύστασης και λειτουργίας τους διακρίνονται σε δυο κατηγορίες επίσημα και ελεύθερα.
» Τα επίσημα ιδρύονται και ελέγχονται από το κράτος. Τα περισσότερα χJ^ηματιστήρια που >.ειτουργούν σήμερα σττ|ν Ευρώπη είναι επίσημα (π.χ Ελλάδα, Γαλλία, Γερ μανία, Ιταλία κ λπ ).
• Τα ελεύθερα χρηματιστήρια ιδρύονται και λειτουργούν με ιδιωτική πρωτοβουλία των ιδίων εταιρειών και το κράτος δεν επεμβαίνει καθόλου στον οργανισμό τους.
Τα χ^^ηματιστήρια ανά>χ>γα με το αντικείμενο που διαπραγματεύονται διακρίνονται σε Χρηματιστήρια Εμπορευμάτοον και Χρηματιστήρια Αξιών.
• Χρηματιστήρια Εμπορευμάτων ονομάζονται αυτά στα οποία διεξάγονται συναλλαγές (αγοραπωλησίες) εμπορευμάτων.
• Χρηματιστήρια Αξιών καλούνται αυτά στα οποία διεξάγονται συναλλαγές (αγοραπωλησίες ) τίτλων, π.χ μετοχών Ανωνύμων Εταιρειών, ομολογίες που εκδίδονται από το Δημόσιο, οργανισμούς και μεγάάνες επιχειρήσεις (Ανώνυμες Εταιρίες).
Στη χώρα μας υπάρχει έ\'α Χρηματιστήριο Αξιών των Αθηνών (Χ.Α.Α) που
?ν.ειτουργεί από το 1876. Στο Χ.Α.Α διεξάγονται συναλλαγές τίτ/νων (ομο>Χ)γιών, μετοχών ) και όχι συναλλάγματος όπως γίνεται στα ξένα χρηματιστήρια.
ΟΛΓΑ ΠΑΠΠΑ
1° ΚΕΦΑ.\ΑΙΟ
ΐ.2. Γστορικτΐ αναδροατί του Χ.Α.Α^
Η πρώτη χρηματιστηριακή αγορά στην Ελλάδα άρχισε να >.ειτουργεί ανεπίσημα στο δεύτερο μισό του 19'” αιώνα. Έμποροι και ναυτικοί της εποχής εκείνης ήταν οι πρώτοι που άρχισαν να διαπραγματεύονται συνάλ/ναγμα και κηητές αξίες στις ανεπίσημες αγορές της Ερμούπολης της Σύρου και της Αθήνας.
Το Χ,Α.Α ιδρύθηκε το Σεπτέμβριο του 1876 με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου και είχε ως πρώτα αντικείμενα διαπραγμάτευσης τις ομο>Λγίες των Εθνικών δανείων και τις μετοχές της Εθνικής Τράπεζας της Ε}ν>ώ.δος.
Τέσσερα χρόνια αργότερα εξε>ώγη η πρώτη Διοικούσα Επιτροττή του Χρηματιστηρίου και από το Μάιο του 1880 το Χ.Α.Α άρχισε να >νειτουργεί επίσημα.
Το Βασιλικό Διάταγμα της 12 / 16 Ιουνίου 1909 όρισε το χρηματιστήριο ως τον μοναδικό οργανωμένο χώρο για την εκτέ>^ση συμβάσεων και συναλ/ωιγών σε τίτλους του Δημοσίου ή σε τίτλους αναγνωρισμένων τραπεζών ή άλ>αον Ανωνύμων Εταιρειών.
Παρ' όλα αυτά ως το 1917 δεν υπήρχε οργανωμέχτ] κρατική εποπτεία των συνοάάαχγών, ενώ οι χ,ρηματιστές και οι επενδυτές δεν γνώριζαν τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους.
Ο ρό>νθς των συναλλασσομένων μερών προσδιορίστηκε πλήρως από το Νόμο 3632 / 1928. Ουσιαστική όμως μεταρρύθμιση στα χρηματιστηριακά θέματα έφερε ο Νόμος 1806 / 1988, με τον οποίο το Χ.Α.Α εκσυγχρονίστηκε και κατέ/ναβε ισάξια θέση ανάμεσα στα όάνλα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια.
1.3. Οι V0UOI και οι κανόνες που ουθαί^ουν τη >>ειτουο7ία του Χ .Α .Α ζ
Η ?.ειτουργία του Χ.Α.Α ρυθμίζεται σήμερα από τους παρακάτω νόμους και διατάγματα :
1876 : Ίδρυση του Χ.Α.Α και έκδοση του αρχικού κανονισμού λειτουργίας του που στηρίζονταν στον Γαλλικό Εμπορικό Κώδικα του 1808. Το Χ.Α.Α άρχισε να λειτουργεί ως Αυτοδιοικούμενος Δημόσιος Οργανισμός.
'Β λ ΚΙΟΧΟΣ.Α. - Π Α Π Α Ν ΙΚ Ο Λ Α Ο Υ . Δ ., Χ ΡΗ Μ Α - ΠΙΣΤΗ - ΤΡΑΠΕΖΕΣ, ΕΚΔΟΣΕΙΣ, Ε Λ Λ Η Ν ΙΚ Α ΓΡΑ Μ Μ ΑΤΑ , Α Θ Η Ν Α 1999
Γ’ KE<l>AAAJO
1928 : Ο Νόμος 3632 προσδιόρισε τα καθήκολτα και τις αρμοδιότητες των χρηματιστών και αχ'επίσιιμων μεσιτώλ'.
1985 : Το Προεδρικό Διάταγμα 350 έθεσε τις βο:σικές προϋποθέσεις εισαγωγής στο Χ.Α.Α.
1988 : Ο Νόμος 1806 εισηγαγε νέες ρυθμίσεις σπ] λειτουργία του Χ.Α.Α, με σκοπό τον εκσυγχρονισμό του. Προσδιόρισε το νομοθετικά πλαίσιο για τη δημιουργία ττις Παράλ/ο]λης Αγοράς και τη λειτουργία του Αποθετηριου Τιτ/^υ\'. Διεύρυνε το Διοικτ]τικό Συμβούλιο του Χ.Α.Α και καθόρισε τις αρμοδιότητες του.
1990 : Με το Νομο 1892 ιδρύθηκε η εταιρεία .Αποθετηράον Τίτλω\' με μορφή Ανώνυμης Εταιρίας.
1991 : Ο Νόμος 1969 συνέστησε την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς ως Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου (Ν.Π.Δ.Δ), αρμόδιο για την άσκηση εποπτείας και ελέγχου στο ευρύτερο χρηματιστηριακό τομέα, με σκοπό την προστασία των επενδυτών.
Παράλλη>να ρύθμισε τον τρόπο ^.ειτουργίας των Εταιρειών Επενδύσεων Χαρτοφυλακίου και των Αμοιβαίων Κεφαλαίων. Άρχισε η διαπραγμάτευση των ομολογιών σε καθαρές τιμές χωρίς τον δεδουλευμένο τόκο.
1993 : Ο Νόμος 2166 ενίσχυσε τον ρόλο της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς.
1994 : Ο Νόμος 2198 εισήγαγε την αποϋ?νθποίηση των αξιόγραφων του Ελληνικού Δημοσίου.
1995 : Ο Νόμος 2324 μετέτρεψε το Χ.Α.Α σε Ανώνυμη Εταιρεία και του έδωσε μεγαλύτερη ευελιξία στην λειτουργία του.
1996 : Ο Νόμος 2396 προσάρμοσε στην ελληνική νομοθεσία στα ευρωπαϊκά δεδομένα σε ότι αφορά την τιαροχή επενδυτικών υπηρεσιών, την επάρκεια ιδίων κεφαλαίων των εταιρειών που παρέχουν επενδυτικές υπηρεσίες. Ο ίδιος Νόμος εισήγαγε τον θεσμό των άυλων μετοχών.
1.4. Γ ενικά για τους Μ ετογικού; T tr/oac 1.4.1 Εννοιολογικό περιεχόμενο της μετοχής
Μετοχές εκδίδουν οι .Ανώνυμες Εταιρείες (.Α.Ε) }.ιε μετοχικό κεφάλαιο δέκα εκατ. δρχ. και άνω. Το μετοχικό κεφά/χαο διαιρείται σε ίσα μέρη τα οποία αιπιπροσωπεύοιπαι από τις μετοχές. Η ονομαστική αξία των μετοχών μπορεί να είναι
Ο Λ Γ Α Π Α Π Π Α 3
1° ΚΕΦ.Λ/\ΑΙΟ
από 100 έως 30.000 δρχ. Ο κάτοχος της μετοχής ονομάζεται μέτοχος και είναι συνέταιρος στην Α.Ε κατά το ποσό των μετοχών του.
Η μετοχή είναι ένας τίτ/^ος που αντιπροσωπεύει ορισμένα δικαιώματα του μετόχου τα οποία είναι τα εξής :
α) Στη συμμετοχή στα καθαρά κέρδη της Α.Ε.
β) Στη συμμετοχή στο προϊόν της εκκαθάρισης της εταιρικής περιουσίας (μετά την πληρωμή των πιστωτών της ), σε περίπτωση διάλυσης της Α.Ε.
γ) Στη συμμετοχή στις Γενικές Συνελεύσεις των μετόχων (οι οποίες αποτελούν το κυρίαρχο όργανο της εταιρείας ) και δικαίωμα ψήφου σ' αυτές,
δ) Στη δυνατότητα πρόκλησης της Γενικής Συνέλευσης σύμφωνα με το καταστατικό της Α.Ε.
ε) Στο δικαίωμα να ζητήσει 10 ημέρες πριν την Γενική Συνέλευση τον Ισολογισμό της Α.Ε μαζί με τις Εκθέσεις του διοικητικού Συμβουλίου και των Ελεγκτών,
στ) Στη δυνατότητα μεταβίβασης των μετοχών χωρίς περιορισμούς,
ζ) Στο δικαίωμα προτίμησης κατά την έκδοση νέων [ΐετοχών (υπό ορισμένους περιορισμούς).
Η μοναδική υποχρέωστ] των μετόχων είναι η καταβολή της αξίας των μετοχών και καμία ευθύνη δεν έχουν πέρα από την ονομαστική αξία των μετοχών τους.
1.4.2 Κατηγορίες Μετοχών.
α) Ονομαστικές Μετοχές ; Έχουν γραμμένα επάνω τους το όνομα και τα στοιχεία του κατόχου τους τα οποία καταχωρούνται και στο μητρώο των μετόχο^ν. Ονομαστικές μετοχές εκδίδουν υποχρεωτικά οι Τράπεζες, Ασφαλιστικές Εταιρείες, Εταιρείες Κοινής Ωφέ>.£ΐας (Δ Ε.Η, Ο.Τ.Ε, Ο.Σ.Ε, κλπ ) και οι Εταιρείες Έκδοσης Ημερήσιου Τύπου.
β) Ανώνυμες Μετοχές.·. Δεν φέρουν στον τίτ?νθ τους το όνομα του κατόχου και η μεταβίβαση τους γίνεται με απλή παράδοση, γι’ αυτό ονομάζονται και μετοχές στον κομιστή. Στη χώρα μας η π?νειονότητα των μετοχών που είναι εισηγμένες στο χρηματιστήριο είναι ανώνυμες.
γ) Κοινές Μετοχές.: Είναι έγγραφες αποδείξεις που βεβαιώνουν ότι ο κάτοχος τους είναι συνέταιρος στην επιχείρηση κατά το ποσό των μετοχών του.
Γ ΚΕΦΑ^\ΑΙΟ
δ) Προνομιούχες Μετοχές.: Είναι αυτές που εκτός από τα δικαιώματα των κοινών μετοχών, παρέχουν στον κάτοχο τους και τα εξής δικαιώματα :
1. Να παίρνει το πρώτο μέρισμα πριν από τους μετόχους των κοινών μετοχών
2. Να ικανοποιείται προνομιακά από το προϊόν της εκκαθάρισης των π:εριουσιακών στοιχείων της εταιρείας σε περίπτωση διάλυσης της.
3. Να παίρνει μέρισμα σε περίπτωση ανυπαρξίας κερδών.
1.4.3 Τιμές Μετοχών.
Οι τιμές των μετοχών διακρίνονται στις παρακάτω κατηγορίες : α) Ονομαστική τιμή, (ή ονομαστικ-ή αξία),
β) Τιμή έκδοσης στο άρτιο, γ) Τιμή έκδοσης υτιέρ το άρτιο, δ) Τιμή έκδοσης υπό το άρτιο, ε) Εσωτερική (Λογιστική ) τιμή, στ) Πραγματική τιμή τΐ]ς μετοχής, ζ) Χρηματιστιιριακή τιμή της μετοχής.
Η χρηματιστηριακή τιμή της μετοχής : Είναι η τιμή που επηρεάζεται από το μέρισμα ανά μετοχή, δηλαδή από την μερισματική πολιτική. Επίσης ετιηρεάζεται από την ποιότητα της εταιρείας, δηλαδή από τα επενδυτικά της προγράμματα και τις προοπτικές της και συνεπώς από την ικανότητα της να πραγματοποιεί κέρδη μέσο μακροπρόθεσμα αλλά και βραχυπρόθεσμα. Σημαντική όμως επιρροή στη διαμόρφωση της χρηματιστηριακής τιμής έχει η προσφορά και η ζήτηση μιας συγκεκριμένης μετοχής μέσα στο χρηματιστήριο καθώς και οι γενικότερες συνθήκες που επικρατούν στην χρηματιστηριακή αγορά.
ΟΛΓΑ ΠΑΠΠΑ
Γ'
VUUVLIVJVO
OOOZ oidvaoxoi λοιwx 5w3 βββΐ aoi otc/OaoAV[ λοιouo Imipg aoi IwAvdaxmg //
I v j'm w d j v i v 3 x z
0006 SOlclVAON^a “ 6661 aOIcIVAOKTVI
οινννΦΗ:^ ni
2°ΚΕΦΑ.Λ.ΑΙΟ
2® ΚΕΦΑ/VAIO
ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΚΕΦΑΛΑΤΑΓΟΡΑΣ'
2.L Επιτοοπτί κεφαλαιαγοράς
Το κυριότερο όργανο εποπτείας και λειτουργίας του Χ.Α.Α είναι η Επιτροττή Κεφα>αχιαγοράς (Ε.Κ ). Είναι μία ανεξάρτητη εποπτική αρχή που υπάγεται στο Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας. Στόχος της είναι να προάγει την ομα>Λτητα στη λειτουργία της αγοράς κεφαλαίου, να επιτηρεί την εφαρμογή της χρηματιστηριακής νομοθεσίας και να φροντίζει την προστασία του επενδυτικού κοινού.
Στο π/αχίσιο αυτό, η Ε.Κ θέτει τους γενικούς κανόνες της οργάνωσης και λειτουργίας της κεφαλαιαγοράς, εκδίδει οδηγίες που καθορίζουν τον τρόπο εφαρμογής αυτών των κανόνων και ?αχμβάνει μέτρα για να εξασφαλίσει την εύρυθμη }ν£ΐτουργία της αγοράς. Συγκεκριμένα :
α) Χορηγεί τις άδειες σύστασης Χρηματιστηριακών Εταιρειών, μετατρέπει Α.Ε σε Χρηματιστηριακές Εταιρείες.
β) Εγκρίνει τον διορισμό χρηματιστηριακών εκπροσώπων των Α.Χ.Ε και χ^ιηματιστών.
γ) Εγκρίνει την εισαγωγή μετοχών Α.Ε στο Χρηματιστήριο Αθηνών τόσο στην κύρια όσο και στην Παράλληλη Αγορά.
δ) Ααμβάνει αποφάσεις για τη διαγραφή κινητών αξιών από το χρηματιστήριο,
ε) Καθορίζει τα νέα χ_ρηματιστηριακά πράγματα και προσδιορίζει τους όρους και τις προϋποθέσεις έκδοσης και εισαγωγής τους στο Χ.Α.Α προς διαπραγμάτευση.
Επίσιις η Ε.Κ έχει μία σειρά από γνωμοδοτικές αρμοδιότητες. Δη?ω.δή, γνωμοδοτεί για την άρση της λειτουργίας μίας χρηματιστηριακής εταιρείας καθώς και για το ύψος του εΜχιστου καταβεβλημένου κεφαλαίου της ή ακόμη για τα δικαιώματα των μελών που ανήκουν σ’ αυτή. Παράλλη>α είναι υπεύθυνη για τον κανονισμό εποπτείας του χρηματιστηρίου καθώς και για τα βιβλία και στοιχεία που
’ Β λ Χ ΡΗ Σ ΙΔ Ε Σ ΠΛΗΡΟΙιΟΡΙΕΣ ΚΑΙ ΣΥ Μ ΒΟ Υ ΛΕΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΠ ΕΝ ΔΥ Τ ΕΣ ΕΚ ΔΟΣΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΚΕΦ ΑΛΑΙΑ ΓΟ ΡΑΣ ΑΘ Η Ν Α 2000
ΟΛΓΑ ΠΑΠΠΑ 7
2"'ΚΕΦΑ/\ΑΙΟ
πρέττει να ττιρούν τα μέλη του χρηματιστηρίου, για την αλλαγή του κανονισμού
>ν€ΐτουργίας του, όπως και για την ίδρυση νέων χρηματιστηρίων.
Η Ε.Κ με βάση εξουσιοδοτήσεις που τις παρέχει η νομοθεσία έχει θεσπίσει και εποπτεύει την τήρηση από τις εταιρείες δύο κωδικών δεοντολογίας, ενός για τις Α.Χ,Ε, τις Ε.Π,Ε.Υ, τις Α,Χ,Ε.Π.Ε.Υ και τις Ε.Α.Δ.Ε και ενός για τις Α.Ε.Δ.Α.Κ, Οι κώδικες δεοντολογίας προβλέπουν μεταξύ άλ>νων ότι οι εταιρείες οφεάνουν να επιφυ/νάσσουν ίση μεταχείριση στους πε/Λτες τους, να προασπίζουν τα συμφέροντα τους και να τους ενημερώνουν σε τακτά χρονικά διαστήματα, πλήρως και αναλυτικά για τις κινήσεις και τα υπό/χ»ιπα των λογαριασμών τους καθώς και για τις προμήθειες με τις οποίες χρεώνονται.
2.2. ΐνΐέλτι του Χ.Α.Α α) Χοηματιστέε:
Οι χρηματιστές είναι ο παλιότερος μηχανισμός για τη μεταφορά των ενπο^ώιν των επενδυτών στη χρηματιστηριακή αγορά. Για τον διορισμό ενός χρηματιστή απαιτείται άδεια της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς. Οι χρηματιστές αγοράζουν και πωλούν χρεόγραφα για λογαριασμό των πελατών τους. Οι χρηματιστές προσπαθούν να αγοράσουν όσο το δυνατόν φθηνότερα και να πουλήσουν όσο το δυνατό ακριβότερα προς το συμφέρον τοιν τιελατών τους. Για την υπηρεσία τους αυτή εισπράττουν προμήθεια από 1% έως 6% της αξίας των συναλλαγών που εκτελούν.
β) Ανώνυαεο γρηαατιστηριακέε εταιρείες (Α.Χ.Ε ).
Έχουν ως κώρια δραστηριότητα την εκτέ?.εση χρηματιστηριακών συναλλαγών στο Χ.Α.Α για λογαριασμό των πελατών τους. Επίσης παραθέτουν συμβουλευτικές υπηρεσίες στους πε)ώτες τους και εφόσον διαθέτουν τα απαραίτητα κεφάλαια παρέχουν υπηρεσίες αναδοχής.
γ) Εταιοείεε Παροχήε Επενδυτικών Υπηρεσιών (Ε.Π.Ε. Υ )
Δραστηριοποιούνται κυρίως στην παροχή υττηρεσιών διαχείρισης χαρτοφυλακίου και στην παροχή συμβουλευτικών υττηρεσιών. Δεν έχουν δυνατότΐ]τα διενέργειας απευθείας συναλλαγών στο χρηματιστι'ιριο. Έτσι τις εντολές αγοράς ή
2“ΚΕΦΑ.\.ΛΙ0
πώλησης μετοχών για λογαριασμό των τιελατών τους τις διαβιβάζουν για εκτέλεση στις Α.Χ.Ε με τις οποίες συνεργάζονται,
δ) Av0vv^£C Χρηματιστηριακές Εταιρείες Παοογήα Επενδυτικών Υπηρεσιών. ίΑ.Χ.Ε.Π.Ε. Υ )
Συνδυάζουν τις δραστηριότητες τόσο των Α.Χ.Ε όσο και των Ε.Π.Ε.Υ, Έτσι δραστηριοποιούνται στην εκτέλεση χρηματιστηριακών συναλλαγών και στην παροχή υπηρεσιών διαχείρισης χαρτοφυλακίου.
ε) Εταιρείες Λήψη€ και Αιαβίβαση€ Εντολών (Ε.Λ.Δ.Ε)
Έχουν ως μόνη και αποκλειστική δραστηριότητα τη λήψη και διαβίβαση εντολών για αγοραπωλησίες μετοχών για λογαριασμό επενδυτών. Δεν εκτελούν οι ίδιες αγοραπωλησίες μετοχών και δεν επιτρέπεται να κατέχουν ή να διακινούν τίτλους και χρήματα που ανήκουν σε πελάτες τους. Επομένως οι Ε.Α.Δ.Ε δεν μπορούν να παρέχουν άλλες ετιενδυτικές υπηρεσίες και γι’ αυτό συνεργάζονται απαραίτητα με μία ή περισσότερες Α.Χ.Ε, Ε.Π.Ε.Υ ή Α.Χ.Ε.Π.Ε.Υ.
2.3. Αποθετήριο τίτλων και σύστηιια άυλιον τίτλων
Ένας από τους σημαντικότερους θεσμούς για την εύρυθμη λειτουργία του συστιίματος εκκαθάρισης συναλλαγών είναι το Αποθετήριο Τίτλων. Αρχισε να λειτουργεί τον Ιούλιο του 1990 και σ’ αυτό κατατίθενται και φυ^νάσσονται υπoχJDεωτικά οι ονομαστικοί τίτλοι και προαιρετικά οι ανώχωμοι τίτ>χ»ι που έχουν
εισαχθεί στο χρηματιστήριο.
Μέχρι πρότινος, όταν ένας επενδυτής αγόραζε μετοχές εισηγμένες στο χρηματιστήριο, του παραδίνονταν πάντοτε ένα αποθετήριο έγγραφο, το οποίο εξέδιδε το Κεντρικό Αποθετήριο Αξιών και στο οποίο είναι κατατεθειμένοι οι τίτ/χ)ΐ των μετοχών. Στις 29 / 3 / 99 ξεκίνησε η διαδικασία αποϋλοποίησης των μετοχικών τίτλίον, η οποία ολοκληρώθηκε τον Οκτώβριο του ίδιου έτους. Η απούλοποίηση των μετοχών αποτελεί ένα σημαντικό βήμα για την αναβάθμιση της ελληνικής κεφαλαιαγοράς. Όσοι επενδυτές δεν έχουν φροντίσει για την απούλοποίηση των μετοχών τους πρέπει να προβούν άμεσα στις απαραίτητες ενέργειες.
ΟΛΓΑ ΠΑΠΠΑ
2^^ ΚΕΦΑΛΑΙΟ
Κάθε ετιενδυτής, πριν κάνει συναλ^αχγές στο χρηματιστήριο πρέπει να φροντίσει για τΐ] δημιουργία Μερίδας Επενδυτή και Λογαριασμού Αξιών στο Σύστημα Άυ^αον Τίτλων (Σ.Α.Τ ).
ΟΛΓΑ ΠΑΠΠΑ
3° ΚΕΦΑΛ.4ΙΟ
3” ΚΕΦΑ/νΑΙΟ
3. ΝΕΟΕΙΣΕΡΧΟΜΕΝΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΣΤΟ Χ.Α.Α.^
3.1. Παοάλλτιλΐΐ Αγορά του Χ,Α.Α.
Η Παράλληλη Αγορά στην Ελλχχδα ιδρύθηκε το 1989. Σ’ αυτήν εισάγονταν και διαπραγματεύονται, μόνο τοις μετρητοίς, κινητές αξίες που δεν συγκεντρώνουν τις προϋποθέσεις εισαγωγής τους στην Κύρια Αγορά.
Σκοπός της ίδρυσής της, είναι να παράσχει στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, έναν ενα>νλακτικό τρόπο άντλησης κεφαλαίων από την κεφαλαιαγορά για τη χρηματοδότηση των επενδυτικών τους προγραμμάτων. Η βασική διαφορά μεταξύ Παράλληλης και Κύριας Αγοράς είναι το μέγεθος των εταιρειών που εισάγουν τις μετοχές τους σ’ αυτή και το μέρος των μετοχών τους που είναι υποχρεωμένες να
<πωλήσουν> όταν εισέρχονται στο χJDηματισ·n]pιo. Η Παράλληλη Αγορά λειτουργεί ως προθάλαμος της Κύριας Αγοράς του χρηματιστηρίου. Τα πρακτικά όρια μεταξύ μετοχών Κύριας και Παράλληλης Αγοράς είναι μάλλον δυσδιάκριτα.
Ενώ θεωρητικά, οι εταιρείες που είναι εισηγμένες στην Παράλληλη Αγορά θα έπρεπε να είναι μικρότερης 7J^ηματιστηριακής αξίας από αυτές της Κύριας Αγοράς, υπάρχουν σήμερα, πολ?νές εταιρείες της Παράλληλης Αγοράς που υπερβαίνουν σε χρηματιστηριακή αξία ένα μεγάλο αριθμό επιχειρήσεων εισηγμένων στην Κύρια Αγορά.
Η πολλή μεγάλη αύξηση των κερδών των εισηγμένων εταιρειών δεν αποτελεί ένα συγκυριακό φαινόμενο. Καθώς οι μεγά>ως εταιρείες κερδίζουν μερίδια αγοράς σε βάρος των μικρότερων όλα δείχνουν ότι οι περισσότερες νεοεισερχόμενες εταιρείες στο χρηματιστήριο τα επόμενα χρόνια θα έχουν αναβαθμισμένη θέση, περισσότερες δραστηριότητες, μεγαλύτερο μέγεθος, διευρυνόμενες δυνατότητες και φυσικά πολ/Λπλάσια κέρδη.
Στην Παράλληλη Αγορά η π)^ειοψηφία των νεοεισερχόμενων εταιρειών κατάφερε να τιετύχει πολύ καλύτερα αποτελέσματα τον τε?.£υταίο χρόνο σε σχέση με τα προηγούμεν'α γιατί δεν επιβαρύνθηκε από το κόστος της υποτίμησης της δραχμής, ενώ παράλληλα κατάφερε να βελτιώσει τη θέση της στην αγορά.
' Βλέτιε στο τέλος του κεφαλαίου Π ΙΝ Α Κ Α 1
Ο Λ Γ Α Π Α Π Π Α 11
y
3° ΚΕΦΑ.\ΑΙΟ
Εκτός από την έκρηξη στα κέρδη των νεοεισερχόμενο)ν εταιρειών, η μαζική είσοδος θυγατρικών εταιρειών στο χρηματιστήριο και η ανοδική πορεία των τιμών των μετοχών εκτιμάται ότι θα προσδώσει υψηλότατες υπεραξίες στις εισηγμένες εκείνες εταιρείες που θα εισάγουν αυτόνομα στο χρηματιστήριο θυγατρικές τους εταιρείες. Η μέχρι τώρα εμπειρία και οι δηλώσεις των εταιρειών οδηγούν σε τεράστια νούμερα υπεραξιών. Μα τα μέχρι τώρα δεδομένα πληθώρα εταιρειών εντάσσεται στην παραπάνω κατηγορία και μερικά παραδείγματα. Αφοί Φουρλή (Ράδιο Αθήνας Κωτσόβολος, Despec Hellas ), Altec( Sysware, Unisoft ) , intercom (Panafon ) κ.α.
Παρά το γεγονός ότι η π>νειοψηφία των νεοεισερχόμενων στην Παράλληλη Αγορά επιχειρήσεων σημείωσε αύξηση κερδοφορίας, αρκετές εταιρείες στο χρηματιστήριο είδαν τα αποτε)νέσματά τους να επιδεινώνοντας είτε για συγκυριακούς λόγους, είτε λόγω της περιορισμένης ικανότητάς τους να αντεπεξέλθουν στον ανταγωνισμό της αγορας .
3.2 Προϋποθέσεις εισαγω’^ηίς αετογών σττιν Παοάλ/^,ηλη Αγορά του Χ.Α.Α,
Οι προϋποθέσεις για την ένταξη μιας εταιρείας σττιν Παράλληλη Αγορά είναι οι ακό>νθυθες.
Η εταιρεία πρέπει να έχει ελάχιστο ύψος ιδίων κεφαλαίων 100 εκατ. Δρχ. και να έχει δημοσιεύσει ισολογισμούς τα τρία τελευταία χρόνια από τους οποίους ο τελευταίος να έχει ελεγχθεί από την Α.Ε. Ορκωτών Ε/νΟγκτών. Επίσης να έχει παρουσιάσει ικανοποιητικά κέρδη τα τρία τελευταία χρόνια.
Η εταιρεία πρέπει να προβεί σε αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου τουλάχιστον κατά 15%, το οποίο θα διατεθεί στο επενδυτικό κοινό με δημόσια εγγραφή πριν από την εισαγωγή τους στο ΧΑΑ. Να υπάρχει ανάδοχος για την έκδοση των μετοχών, ο οποίος θα εγγυηθεί την κάλυψη των μετοχών της έκδοσης και θα αγοράσει όσες μετοχές δεν καλυφθούν από το κοινό στην τιμή εισαγωγι'ις τους στο χρηματιστήριο.
Ακόμη θα πρέπει να δημοσιεύσει ενημερωτικό δελτίο πριν από την έναρξη των εγγραφών συμμετοχής στην αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου.
Εταιρεία που ικανοποιεί τις προϋποθέσεις εισαγωγής στην Κύρια Αγορά μπορεί εφόσον το επιθυμεί να εισαχθεί στη Παράλληλη Αγορά. Κινητές αξίες που έχουν εισαχθεί στην Παράλληλη Αγορά μπορούν να μεταφερθούν στην Κύρια εφόσον ο εκδότης τους πληροί τις απαραίτητες προϋποθέσεις εισαγωγής σ’ αυτή^.
- βλ. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΣ ΤΑ Χ Υ ΔΡΟ Μ Ο Σ, ΤΕ Υ Χ Ο Σ 1547, 1 ΙΑ Ν Ο Υ ΑΡΙΟ Υ 1998
^ Βλ. ΧΡΗΜ ΑΤΙΣΤΗΡΙΟ ΑΞΙΩΝ ΑΘΗΝΩΝ ΕΚ ΔΟΣΗ Χ .Α .Α ΑΘΗΝΑ 2000 ΟΛΓΑ ΠΑΠΠΑ
3° ΚΕΦΑΛΑΙΟ
1 0 Τ Ζ Ι Ρ Ο Σ Κ Α Ι Τ Α Κ Ε Ρ Δ Η Τ Ω ι Ν E [ Σ H Γ ^ 4 E N Ώ i N Ε ' Γ Α Ι Ρ Ε Ι Ω Ν '
(σ ε ε κ α τ . )
Kowk).,^
Ιη τ/α σ ιο .ν 1099
Κ1ΐίκλχ>.,
Ιητνοσκον 1998
Μ ε τ α β ο /η
%
Κέί.χ5η Π ρ ο
(p0p(0\·
1999
Κ έ ρ δ η Π ρο
(D0pC0\'
1908
Χ1ετα[χ)Αΐ]
Α Μ ο Β ιοκαρτιέτ 17.972 16.33^ 10.02 3.412 2 ,6 5 0 2 9 .'’2
A lb io Β ιο κ ο ^ ιέ τ (ε ν ο π .) 2 8 .3 7 5 2 6 .6 4 8 6 .4 8 4 .5 6 4 3.2 3 3 41.21
A lfa A lfa H o ld in g s 92 3.601 -9 7 ,4 5 2 .2 0 8 947 133.09
A lfa A lfa H o ld in g s (εν ο π ) 16.317 9 .7 1 2 6 8 ,0 2 6 .3 6 9 4 .3 2 4 4 7 .2 8
Α λ κ α τ έ λ 1 5 . m 25.801 -0 ,8 6 1.549 1.193 29,81
Α λ ο υ μ ί ν ι ο Ε λ λ ά δ ο ς 3 32.242 35().981 -6,93 2 1 .3 4 9 3 6 .3 8 2 -4 1 ,3 2
Α λ ο ο μ ίνιο Ε λ Μ δ ο ς (ε ν ο π ) 332.751 35'".37"’ -6,89 2 5 .3 5 3 40.861 -.>7,59
Α λ ο ο μ ό λ 19.216 16.994 13.08 1.^19 1.636 5,05
Αλ-·οομύλ ( ε ν ο π ) 2 0 .4 2 3 17.^93 14.14 1 .'"82 1.638 8,5*^
B i m S t 2 .414 2.32S 3.68 - 2 8 9 - 8 5 2 3 9 .8 3
B i m S X (εν ο π ) 2 .3 7 7 0 - - 3 0 4 0 -
Δ οφ ιγκ 6.SOO 10.678 - 36 J 2 -993 - 2 .8 7 7 -
Ε λ ρ ά λ S 6.694 8 7.807 - 1 ,2 7 12.045 8.493 4 1 .2 8
Ελβ^άλ (εν ο π ) 107.977 106.076 2 2 I4 .t;2 7 11.086 3 3 ,96
Ε λ λ η ν ικ ά KokbSifi 2 5 .8 4 2 23.8 8 2 8,21 1.459 1,8(.)5 8,25
Ε λ λ η ν ικ ά Κοελώδια (εν ο π ) 31.623 2 7 .4 8 3 I 5 j j 6 2 .6 Π 2 .2 4 7 16.22
Ε τ έ μ 12.929 12.118 6,6 9 2.1 0 5 2.0 9 4 0 ,5 5
Ε τ έ μ ( ε ν ο π ) 15.183 1 4.269 6,41 2 . Π 3 2.281 - 4,Χ3
Ιντρ α κ ό μ 129.702 9 0 .6 9 9 4 3 ,0 0 2 5 .3 2 9 17.202 4 7 ,2 4
Ιντρ α κό μ (iwcm ) 144.7 Η.) 9 9 .2 7 0 4 5 ,7 7 3 0 .1 7 5 18.572 6 2 ,4 8
Κ α λ π ίν η ς - Σ ίμ ο ς 15.075 15.129 - 0 ,3 5 769 1.203 - 36.09
Λ ε β έ ντ η ς 2.701 2 .4 8 9 8,54 170 152 11,91
Μ έ τκ α 17.458 15.371 13,58 2 .0 3 7 1.074 89,03
Μ έ τ κ α (εν ο π ) 18.934 15.421 2 2 J S 2 .2 0 0 1.118 96, ""4
Μ π ή τρ ο ς 19.422 2 0 .0 1 3 -2,95 1.089 954 14,19
Μ π ή τρ ο ς (εν ο π ) 19.422 0 - 1.064 0 -
Μ υ τ ιλ η ν α ίο : 4 6 .3 6 0 37 .4 7 6 2 3 .^ 0 12.062 2.1<>5 4"’2 .8 8
Μι>τιληναί<)ς (εν ο π ) 9 3 .0 0 8 6 8 ,9 3 3 .34.92 15.593 4 .2 ίΠ 2 7 0 .9 5
Ρ ά δ ιο Α θ ή ν α ι 16.283 11.165 4 5 ,8 3 681 509 33,82
Ρ ό κ α ς 8 .088 0.1 8 3 30,81 2 .8 5 9 1.452 100,34
Ρ ό κ α ς (εν ο π ) 9.303 7 .1 4 0 3 0 ,29 3 .2 2 6 1.726 86,85
Σ ιδενό ρ 4 8 .0 9 6 4 6 .9 4 7 2,45 11.651 6.1 IX) 91,(Χ)
Σ ιδενό ρ (εν ο π ) 8 6 .3 5 6 6 0.272 4 3 ,2 8 13.002 6.762 (·ρ 0 7
ϊζ ι ρ α κ ι ά ν Π ρ ο φ ίλ 5.8 0 9 5.8 0 0 0 ,16 - 133 24
Τ ζιρ α κ ιά ν Π ρ ο φ ίλ (εΝ'οπ) 7.001 0 - - 10*^ 0 -
Φ ο υ ρ λ ή ς 16.827 15.4.38 Ο,ϋΟ 4 038 2 189 84,44
Φ ο υ ρ λ η ς (ενο π ) 120.641 9 6 .7 7 8 24 ,9 6 5.601 3.841 4 5 ,8 0
Χ α λ κ ό ρ 69.071 6 3 .0 6 7 9,52 12.995 0 .4 9 8 9 9 ,9 9
Χ α λκ ό ρ (εν ο π ) 9 6.304 8 8 .7 3 0 8,54 15.319 8 .7 5 7 74,93
X αλυβδοφόλχον 3.193 2 .5 3 2 2 6 ,0 8 83 17 3 7 5 ,8 7
ΠΙΝΑΚΑΣ 1
Στον πίνακα αυτό βλέπουμε τις διακυμάνσεις που επέφερε η είσοδος των εταιρειών στο Χ.Α.Α στα κέρδη τους κατά τα έτη 1998 - 1999.
' Πηγή ; Ολυ}.ιπιακή Α .Χ .Ε
Ο Λ ΓΑ Π Α Π Π Α 13
4“ ΚΕΦΑΛΑΙΟ
4® ΚΕΦΑΛΑΙΟ
4. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΜΕΤΟΧΩΝ ΣΤΗΝ ΚΥΡΙΑ ΑΓΟΡΑ ΤΟΥ Χ.Α.Α
4.1 Προΐ3ποθέσεια ειοανω^ιπίς αετογών στο Χ.Α.Α^
Για να εισαχθούν οι μετοχές μίας Ανώνυμης Εταιρίας στο χρηματιστήριο πρέπει να πληρούν ορισμένες προϋποθέσεις :
Να έχει ελάχιστο ύψος ιδίων κεφα?4χίων (συμπεριλαμβανομένων και αποτελεσμάτων χρήσης) 500 εκατ. Δρχ".
Να έχει δημοσιεύσει πέντε τουλάχιστον ετήσιους ισο>.ογισμούς και από τον τελευταίο πρέπει να φαίνεται ότι είναι ικανοποιητική η περιουσιακή της διάρθρωση.
Ακόμη θα πρέπει να έχει πραγματοποιήσει ικανοποιητικά αποτε/άσματα εκμετάλλευσης για τις πέντε προηγούμενες οικονομικές χρήσεις. Εξαιρούνται οι νεοσύστατες εταιρίες ή αυτές με μικρότερο χρόνο ζωής για τις οποίες όμως απαιτείται έγκριση της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, έπειτα από εισήγηση του Διοικητικού Συμβουλίου του Χ.Α.Α
Επιπλέον η εταιρεία θα πρέπει να δημοσιεύσει εγγράφως ότι θα αυξήσει το μετοχικό της κεφάλαιο με έκδοση νέων μετοχών κατά 25% τουλάχιστον, του ποσού που προκύπτει από την άθροιση του μετοχικού της κεφα>χιίου και του ποσού που ενδεχομένως δεν διατίθεται σε δημόσια εγγραφή και οι νέες μετοχές πρέπει να διατεθούν σε δημόσια εγγραφή. Από την υποχρέωση αύξησης μετοχικού κεφαλαίου εξαιρούιται οι εταιρείες που προέρχονται από συγχώνευση ή απορρόφηση εταιρειών, εφόσον η μια από τις δύο είναι ήδη εισηγμένη στο Χ.Α.Α. Επίσης από την κατηγορία αυτή εξαιρούνται οι εταιρείες οι οποίες έχουν εισηγμένες τις μετοχές τους σε χρηματιστήριο μιας ή περισσοτέρων Χωρών - Μελών της Ε.Ο.Κ.
Οι τελευταίοι δύο ισο>χ>γισμοί της εταιρίας πρέπει να έχουν ελεγχθεί από Ορκωτό Ε/>£γκτή που είναι μέλος του Σώματος Ορκωτών Ελεγκτών (Σ.Ο.Ε )
Πριν από την εισαγωγή της πρέπει να δημοσιεύσει Ενημερωτικό Δελτίο για τους επενδυτές προκειμένου να τους ενημερώσει για τη χρηματοπιστωτική της κατάσταση και τα αποτελέσματα λειτουργίας της καθώς και για τις προοπτικές της.
Δηλαδή το τι σκοπεύει να κάνει με το νέο κεφάλαω. Το ενημερωτικό δελτίο πρέπει να
' Βλ. ΧΡΗΜ ΑΤΙΣΤΗΡΙΟ Α Ξ ΙΩ Ν ΑΘΗΝΩ Ν, ΕΚΔΟΣΗ Χ .Α .Α Α Θ Η Ν Α 2000
^ Το ποσό ιωτό κατά διαστήματα τροποποιείται και αναπροσαρμόζεται.
r ΚΕΦΑΛΑΙΟ
τιεριλαμβάνει και άλλες οικονομικές τι>νηροφορίες που δεν αναφέρονται στον ισολογισμό και γενικά να αναφέρει κάθε χρήσιμη πληροφορία ώστε να μπορεί ο καθένας να σχηματίσει σαφή και ακριβή '■/Ο/ώση για την εταιρία. Το περιεχόμενο του ενημερωτικού δελτίου πρέπει να εγκριθεί από το Δ.Σ του χρηματιστηρίου.
Οι μετοχές πρέπει να έχουν εκδοθεί σύμφωνα με την νόμιμη διαδικασία και να είναι ελεύθερα διαπραγματεύσιμες. Η αίτηση εισαγωγής των μετοχών να αναφέρεται σε όλες τις μετοχές της ίδιας κατηγορίας (κοινές, προνομιούχες, ονομαστικές, ανώνυμες ). Να έχει οριστεί ανάδοχος έκδοσης ο οποίος μπορεί να είναι Τράπεζα ή Ανώνυμη Χρηματιστηριακή εταιρεία. Ο ανάδοχος εγγυάται την κάλυψη των μετοχών της έκδοσης και αγοράζει τις μετοχές, που ενδεχομένως δεν θα καλυφθούν από το κοινό, στην τιμή εισαγωγής αυτών στο χρηματιστήριο.
Οι μετοχές της εταιρίας που υποβάλλει αίτηση για εισαγοογή στο χρηματιστήριο πρέπει να έχουν ευρεία διασπορά. Για να αποδειχθεί αυτό ο ανάδοχος πρέπει να υποβάλλει στην επιτροπή κεφαλαιαγοράς μία κατάσταση με το ονοματεπώνυμο και τη διεύθυνσΐ] των νέων μετόχων. Για να επιτευχθεί ευρεία διασπορά των μετοχών, κατά τη δημόσια εγγραφή θα πρέττει να διατεθεί στο κοινό τουλάχιστον το 60 % της αύξησης. Το υπόλοιπο 40%, εφόσον δεν υπάρχει ενδιαφέρον από το κοινό, διατίθεται στους θεσμικούς επενδυτές χωρίς ανώτατο όριο ή καλύπτεται από τον ανάδοχο. Για να επιτευχθεί η ευρεία διασπορά, το παραπάνω ποσοστό 60 % θα πρέπει να διατεθεί σε 100 φυσικά ή νομικά πρόσωπα χωρίς το καθένα από αυτά να αποκτήσει πάνω από το 1/100 αυτού.
Οι νέες εκδόσεις μετοχών, για την εισαγωγή τους στο Χ.Α.Α, θα πρέπει να εκτυπώνονται σύμφωνα με τις προδιαγραφές που καθορίζει ο κανονισμός Εκτυπώσεων Μετοχών. Οι ήδη εισηγμένες στο Χ.Α.Α εταιρίες των οποίων οι μετοχές δεν έχουν εκτυπωθεί υποχρεούνται να τις ανατυπώσουν σύμφωνα με τον κανονισμό Εκτυπώσεων Μετοχών.
4.2 Απαιτούαενα δικαιολο'Ήΐτικά για την εισαγωγή των αετογών στο Χ.Α.Α.
Προκειμένου το Χ.Α.Α να πάρει απόφαση για την εισαγωγή των μετοχών μίας Α.Ε στο χρηματιστήριο πρέτιει η ενδιαφερόμενη Α.Ε να υποβάλει κάποια δικαιολογητικά στοιχεία.
Συγκεκριμένα χρειάζεται αίτηση του Δ.Σ της Α.Ε, συνοδευόμενη με απόσπασμα πρακτικών της συνεδρίασης στην οποία λήφθηκε η απόφαση για την
ΟΛΓΑΠΑΠΠΑ 15
r ΚΕΦΑΛΑΙΟ
εισαγωγή των μετοχών στο χρηματιστήριο. Επίσης χρειάζεται το καταστατικό της Α.Ε με όλες τις τυχόν τροποποιήσεις του και τα αντίστοιχα Φύλλα της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως στα οποία έχουν δημοσιευθεί.
Τεκμηριωμένη οικονομοτεχνική μελέτη για την οικονομική κατάσταση της εταιρείας και τις δυναμικές της προοπτικές στον κλάδο που ανήκει το αναπτυξιακό της πρόγραμμα, καθώς επίσης και τον σκοπό και την αξιοποίηση των κεφα/αχίων που θα συγκεντρωθούν από την αύξηση του μετοχικού κεφα^χιίου. Ακόμη πρέπει να υποβόάνει κατάσταση με το ονοματεπώνυμο των κυριοτέρων μετόχων κατά τα τελευταία πέντε χρόνια.
Ισολογισμοί των πέντε τελευταίων οικονομικών χρήσεων (ή τριών χρήσεων προκειμένου για εταιρίες με μικρότερη ζωή ) πρέπει να καταθέτουν συνοδευόμενοι με τις α\πίστοιχες εκθέσεις του Δ.Σ. Οι ισολογισμοί των δυο προσφάτων χρήσεων πρέπει να συνοδεύονται από τις εκθέσεις των ορκωτών ελεγκτών που ανήκουν στο Σ.Ο.Ε.
Απαιτείται η υποβολή κατάστασης που να παρουσιάζει την εξέλιξη του μετοχικού κεφα?ναίου και τους λόγους μεταβολής του, από την ίδρυση της εταιρείας μέχρι και την ημέρα υποβολής της αίτησης εισαγωγής στο χρηματιστήριο. Καθώς και τον αριθμό των μετοχών, χωριστά για τις κοινές και τις προνομιούχες, που διαιρείται το μετοχικό κεφάλαιο της Α.Ε. Επίσης η κατάσταση να παρουσιάζει τα διανεμηθέντα μερίσματα κατά την τελευταία δεκαετία ή για μικρότερο χρονικό διάστημα εφόσον η ζωή της Α.Ε είναι μικρότερη.
Ονομαστική κατάσταση των μελών του Δ.Σ κατά τα τελευταία πέντε χρόνια καθώς και αντίγραφο των εκθέσεων του φορολογικού ελέγχου της Α.Ε των δύο προηγούμενων ετών από την τελευταία χρήση. Επίσης χρειάζεται αντίγραφο των οφειλομένων ποσών σε τιερίπτωση οριστικής τακτοποίησης φορολογικών ή άλλων εκκρεμοτήτων με οποιοδήποτε τρόπο, καθώς και γνωστοποίηση των ενδεχομένων εκκρεμών φορολογικών υποθέσεων σε οποιοδήποτε στάδιο κι αν βρίσκονται αυτές.
Έκθεση ορκωτών ελεγκτών για την πραγματική αξία των στοιχείων του πάγιου ενεργητικού της Α.Ε, όπως και αναλυτικές καταστάσεις των λογαριασμών του Ενεργητικού και Παθητικού καθώς και των αποτε>,εσμάτων της χρήσεως της Α.Ε.
Χρειάζονται ακόμη πίνακες δαπανών τόσο του Δ.Σ όσο και του /Λίπού προσωπικού της Α.Ε.
ΟΛΓΑΠΑΠΠΑ
4^" ΚΕΦΑΛΑΙΟ
Κατάσταση που να παρουσιάζει αναλυτικά κατά την τελευταία πενταετία σε ποσότητα και αξία τα παρακάτιο :
β Την παραγωγή.
• Τις πουλήσεις.
• Τα αποθέματα.
. Τηι ’ αχ'άλωση πρώτωχ' υλών.
• Τη\· σΐ'ιμερινή παραγωγική ικανότητα των εγκαταστάσεων ιπ]ς επιχείρησης και τοΛ' βαθμό απασχόλησης τους κατά την τελευταία χρήση.
β Και τις εξαγωγές.
Το Δ.Σ της Α.Ε υπo7JDεoύτα^ να δηλώσει τις τυχόν συμμετοχές των μελών τους ή της εταιρείας σε άλ/..ες επιχειρήσεις, την ύπαρξη συμφωνητικού συνεργασίας, τη μορφή και τα ποσοστά συμμετοχής το ύψος των μεταξύ τους συναλλαγών και τους ισολογισμούς των επιχειρήσεων στις οποίες συμμετέχει.
Τέλος απαιτείται η υποβολή ενημερωτικού δελτίου καθώς και κάθε άλλη συμπληρωματική πληροφορία ή διευκρίνηση που τυχόν ζητηθεί από την επιτροπή του Χ.Α.Αλ
4.3 Η διαδικασία που απαιτείται για τυν εισαγω·^πί των ueToycov των επιγειριίσεων στο Χ.Α.Α.
Η διαδικασία που πρέπει να ακολουθήσει μια Α.Ε για να εισαχθούν οι μετοχές της στην Κύρια Αγορά του Χ.Α.Α είναι μακροχρόνια και γραφειοκρατική.
Καταρχάς θα πρέττει να υπάρξει απόφαση της Γενικής Συνέλευσης τω\' μετόχων της Α.Ε, μετά από εισήγηση του Δ.Σ της, για ταυτόχρονη είσοδο στο χJ^ηματιστήpιo και αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου με έκδοση νέων μετοχών οι οποίες θα διατεθούν στο κοινό με δημόσια εγγραφή. Ακο^νουθεί απόφαση του Δ.Σ, της εταιρείας για τις λεπτομέρειες της εισαγωγής, καθώς και επιλογή αναδόχου που είναι υπεύθυνος για την διαδικασία εγγραφής και διάθεσης των μετοχών της έκδοσης και ο οποίος, σε συνεργασία με την Α.Ε, καθορίζει την τιμή διάθεσης των μετοχών. Ο ανάδοχος εγγυάται την κάλνυψη των μετοχών στην τιμή εισαγωγής τους στο
^ Βλ. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΣ ΤΑ ΧΥΔΡΟ Μ Ο Σ, ΤΕΥΧΟ Σ 2398, 22 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2000
Ο ΛΓΑ Π Α ΠΠΑ 17