Η κοινωνία της πληροφορίας στην περφέρεια Νοτίου Αιγαίου

(1)

TEI ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ

ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

«Η ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΝΟΤΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ»

ΚΑΡΑΒΑ ΑΝΘΟΥΛΑ

ΚΑΛΑΜΑΤΑ

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2007

ΕΠΟΠΤΕΥΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΑΛΕΞΟΠΟΥΛΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ

(2)

ΕΥΧΑΡΙΣΤ

Θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά τον επιβλέποντα καθηγητή μου κ. Ανδρέα Αλεξόπουλο, για τις ώρες που αφιέρωσε στο να με καθοδηγεί και να με βοηθάει, όσο και για την αμέριστη συμπαράσταση του.

Επίσης ευχαριστώ ιδιαίτερα τους υπαλλήλους των δεκατριών φορέων που ασχολούνται με θέματα της ΚτΠ για την άμεση ανταπόκριση τους και την ουσιαστική συμβολή τους στην πραγματοποίηση της προσωπική μου έρευνας σε μια δύσκολη περιφέρεια όπως η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου.

Τέλος αφιερώνω την εργασία αυτή στους ανθρώπους που έχασαν τους συγγενείς τους και τα υπάρχοντα τους στις καταστροφικές φωτιές του Αυγούστου, στους Νομούς Ηλείας, Αρκαδίας, Λακωνίας και Μεσσηνίας που είχα την τύχη να επισκεφτώ και να θαυμάσω όταν ήμουν φοιτήτρια.

(3)

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ Σελ 3-5

ΚΕΦΑΛΑΙΟ I

Η ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ

1.1. Το ξεκίνημα μιας νέας Κοινωνίας Σελ 6

1.2. Η έννοια της Κοινωνίας της Πληροφορίας » 7

1.3. Η επίδραση των ΤΠΕ στην Κοινωνία μας » 8-15

1.3.1. Παιδεία-Εκπαίδευση » 8-10

1.3.2. Πολιτισμός και Τέχνες στην Κοινωνία της Πληροφορίας » 10-11

1.3.3. Εξυπηρέτηση του πολίτη » 11-12

1.3.4. Υγεία-Πρόνοια στην Κοινωνία της Πληροφορίας » 12-13 1.3.5. Απασχόληση και εργασία στην Κοινωνία της Πληροφορίας » 14-15

1.3.6. Ενημέρωση-Επικοινωνία- Ψυχαγωγία » 15

1.4. Η Κοινωνία της Πληροφορίας στην Ελλάδα » 15-16

1.5. Ιστορική Αναδρομή » 16-18

ΚΕΦΑΛΑΙΟ II

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΝΟΤΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

2.1. Γενικά Σελ 19-21

2.2. Γεωγραφικά στοιχεία και κλίμα » 22

2.3. Δημογραφικά στοιχεία » 23

2.4. Οικονομία » 24-26

2.5. Προβλήματα » 27

2.6. SWOT Ανάλυση Περιφέρειας Ν. Αιγαίου » 27-29

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 1 1

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΝΟΤΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

3.1. Γενικά Σελ 30-32

3.1.1. Χώρος Υλοποίησης » 30

3.1.2. Χρόνος Υλοποίησης » 30-31

3.1.3. Φορείς Υλοποίησης » 31

3.1.4. Προϋπολογισμός » 31

3.1.5. Απορρόφηση » 31-32

3.2. Στρατηγικοί Στόχοι της Περιφέρειας » 32-35

3.3. Άξονες Προτεραιότητας » 35-38

3.4. Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα για την ΚτΠ (Γενικά- » 39-42 συνοπτικά, άξονες δράσεις)

3.5. Ενταγμένα έργα με στοιχεία » 42-46

3.6. Χωρική κατανομή ενταγμένων έργων της ΚτΠ στο ΠΕΠ της » 46-47 Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου

3.7. Οικονομικά στοιχεία του ΠΕΠ Νοτίου Αιγαίου » 48-50

Τ.Ε.Ι. ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ - ΚΑΡΑΒΑ ΑΝΘΟΥΛΑ ^Τ

(4)

ΚΕΦΑΛΑΙΟ IV

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ

4.1. Ταυτότητα και Δομή του Ε.Π Σελ 51-52

4.2. Επιχειρησιακό Πρόγραμμα ΚτΠ (άξονες και μέτρα) » 53-59 4.3. Οικονομικά στοιχεία του Ε.Π. Κοινωνία της Πληροφορίας » 60-61 4.4. Χωρική κατανομή ενταγμένων έργων του ΕΠ ΚτΠ στην » 62-63 Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου

4.5. Κατανομή ενταγμένων έργων ανά άξονα προτεραιότητας του ΕΠ » 64-65 ΚτΠ

4.6. Αναμενόμενα αποτελέσματα » 66

ΚΕΦΑΛΑΙΟ V

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ

5.1. Παρουσίαση Διαδικασιών ΕΠ ΚτΠ της Περιφέρειας Σελ 67-77 5.1.1. Ρόλοι αρμοδιότητες & Υποχρεώσεις » 67-71 5.1.2. Διαδικασία και κριτήρια Επιλογής Έργων » 71-74

5.1.3. Μηχανισμοί Παρακολούθησης » 75-77

5.2. Προβλήματα Υλοποίησης » 77

ΚΕΦΑΛΑΙΟ VI

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ

6.1. Βασικοί λόγοι και επίπεδα Αξιολόγησης Σελ 78

6.2. Είδη και Στάδια Αξιολόγησης » 78-80

6.3. Δείκτες Αξιολόγησης » 80-81

ΚΕΦΑΛΑΙΟ VII ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ

7.1. Γενικά στοιχεία έρευνας Σελ 82

7.2. Απαντήσεις ερωτηματολογίου έρευνας » 83-98

7.3. Συμπεράσματα Έρευνας » 99

7.4. Προτάσεις » 100-101

ΚΕΦΑΛΑΙΟ VIII

ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΕΣ-ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ Σελ 102-103

ΚΕΦΑΛΑΙΟ IX

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Σελ 104-106

ΑΡΚΤΙΚΟΛΕΞΑ Σελ 107-108

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Σελ 109-110

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Σελ 111

Τ.Ε.Ι. ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ - ΚΑΡΑΒΑ ΑΝΘΟΥΑΑ 7

(5)

Εισαγωγή

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Αντικείμενο της παρούσας εργασίας αποτελεί η καταγραφή και διερεύνηση της υπάρχουσας κατάστασης της Περιφέρειας Ν. Αιγαίου σχετικά με την προώθηση δράσεων της Κοινωνίας της Πληροφορίας μέσω των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων της ΚτΠ και του Προγράμματος της Περιφέρειας Ν. Αιγαίου. Στο πλαίσιο αυτό γίνεται διερεύνηση και καταγραφή των έργων που έχουν ενταχθεί στο ΠΕΠ Νοτίου Αιγαίου καθώς και αυτών του ΕΠ ΚτΠ.

Στόχος της συγκεκριμένης εργασίας αποτελεί η παρουσίαση των ενεργειών για την εξέλιξη των Τεχνολογιών Πληροφορίας & Επικοινωνίας (ΤΠΕ) οι οποίες αποτελούν εργαλείο για την ανάπτυξη της ΚτΠ στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου.

Δομή

Η παρούσα εργασία διαρθρώνεται στα εξής κεφάλαια:

Το κεφάλαιο 1 της εργασίας αναφέρεται στην έννοια της ΚτΠ. Στο πλαίσιο αυτού του κεφαλαίου ορίζεται η έννοια της Κοινωνίας της Πληροφορίας και στη συνέχεια παρουσιάζεται η πορεία προς την κοινωνία της πληροφορίας που χαρακτηρίζεται και ως κοινωνία της γνώσης. Επίσης παρουσιάζονται σε γενικό επίπεδο οι μετασχηματισμοί της κοινωνίας που οφείλονται στην επίδραση της σύγχρονης τεχνολογίας. Τέλος παρουσιάζονται ορισμένα στοιχεία που χαρακτηρίζουν την ΚτΠ στην Ευρώπη και στην Ελλάδα.

Στο κεφάλαιο 2 γίνεται η παρουσίαση της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου. Η παρουσίαση ξεκινά με τα γεωγραφικά στοιχεία της Π.Ν.Α. και συνεχίζεται με τα δημογραφικά και τέλος με τα οικονομικά. Επίσης καταγράφονται τα προβλήματα της Περιφέρειας και γίνεται SWOT ανάλυση του περιβάλλοντος της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου.

Στο κεφάλαιο 3 γίνεται παρουσίαση του ΠΕΠ Νοτίου Αιγαίου, σύμφωνα με το Συμπληρωματικό Πρόγραμμα (άξονες-μέτρα). Πιο αναλυτικά παρουσιάζονται οι άξονες και δράσεις του ΠΕΠ που σχετίζονται με την υλοποίηση των δράσεων προώθησης της Κοινωνίας της Πληροφορίας. Επίσης αποτυπώνεται η υπάρχουσα κατάσταση των ενταγμένων έργων, με στοιχεία και γίνονται χρονικές εκτιμήσεις.

Τέλος γίνεται η κατανομή των ενταγμένων έργων ανά νομό.

Τ.Ε.Ι. ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ - ΚΑΡΑΒΑ ΑΝΘΟΥΛΑ Τ

(6)

Στο κεφάλαιο 4 της εργασίας γίνεται η παρουσίαση του Επιχειρησιακού Προγράμματος Κοινωνία της Πληροφορίας. Αναλύονται οι άξονες και τα μέτρα του προγράμματος. Στη συνέχεια γίνεται η χωρική κατανομή των ενταγμένων έργων ανά νομό και ανά άξονα προτεραιότητας του Ε.Π. ΚτΠ. Τέλος παρουσιάζονται τα αναμενόμενα αποτελέσματα.

Στο κεφάλαιο 5 παρατίθενται οι διαδικασίες παρακολούθησης του Ε.Π. ΚτΠ με αναφορά στους ρόλους, αρμοδιότητες και υποχρεώσεις εμπλεκομένων φορέων στις διαδικασίες και τα κριτήρια επιλογής και στους μηχανισμούς παρακολούθησης των δράσεων της ΚτΠ στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου.

Στο κεφάλαιο 6 αναφέρονται οι βασικοί λόγοι για τους οποίους γίνεται η αξιολόγηση και τα τρία στάδια της: 1. Εκ των προτέρων αξιολόγηση (κατάρτιση του προγράμματος), 2.Ενδιάμεση αξιολόγηση (υλοποίηση του προγράμματος), 3. Εκ των υστέρων (ολοκλήρωση του προγράμματος). Επίσης παρουσιάζονται και ορισμένοι δείκτες αξιολόγησης.

Στο κεφάλαιο 7 παρουσιάζεται αναλυτικά η προσωπική μου έρευνα με χρήση ερωτηματολογίου σε δεκατρείς (13) φορείς υλοποίησης έργων της Κοινωνίας της Πληροφορίας της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου κατά την χρονική περίοδο Μαΐου- Ιουνίου 2007.

Στο κεφάλαιο 8 παρουσιάζονται οι προτεραιότητες που πρέπει να ληφθούν υπόψη, προκειμένου να επιταχυνθεί η υλοποίηση των δράσεων της Κοινωνίας της Πληροφορίας και οι προοπτικές προώθησης δράσεων της στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου. Τέλος το κεφάλαιο 9 αποτελεί ουσιαστικά μια ανακεφαλαίωση των βασικών αξόνων της παρούσης εργασίας και παρατίθενται τα συμπεράσματα και οι προτάσεις δηλαδή με λίγα λόγια περιγράφεται το τι θέλαμε να βρούμε, πως καταλήξαμε εκεί (μεθοδολογία), τι θα θέλαμε ακόμα να κάνουμε αλλά δεν έγινε διότι δεν ήταν δυνατόν (έλλειψη στοιχείων) και ποια ήταν τα αποτελέσματα που προήλθαν από την εργασία.

Τ.Ε.Ι. ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ - ΚΑΡΑΒΑ ΑΝΘΟΥΛΑ Ά

(7)

Μεθοδολογία

Η μεθοδολογία που ακολουθήθηκε είναι η εξής:

Συλλογή στοιγείων

> Συγκεντρώθηκε όλο το διαθέσιμο προγραμματικό και λοιπό υλικό σε συνεργασία με την ΕΥΔ του ΕΠ Ν. Αιγαίου και την Περιφέρεια Ν.Α. καθώς και από το ΕΣ της ΚτΠ για την Περιφέρεια Ν. Αιγαίου.

> Χρησιμοποιήθηκαν στατιστικά στοιχεία για την παρουσίαση της υπάρχουσας κατάστασης της Περιφέρειας Ν. Αιγαίου από την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία.

> Μελέτες από συμβουλευτικές εταιρίες

> Στοιχεία από σχετικά με την ΚτΠ site του Διαδικτύου

> Προσωπική έρευνα μέσω ερωτηματολογίου Επεξεργασία στοιγείων

> Τα στοιχεία που συγκεντρώθηκαν, ταξινομήθηκαν ως προς την χρήση τους στα επί μέρους κεφάλαια, με στόχο την βέλτιστη αποτύπωση τόσο της παρούσας κατάστασης των έργων της ΚτΠ στην Περιφέρεια Ν. Αιγαίου, αλλά και τις προοπτικές για την αξιοποίηση των σχετικών διαθέσιμων πόρων.

> Τα στοιχεία από τον συγκεντρωτικό πίνακα των έργων ΚτΠ στην Περιφέρεια Ν. Αιγαίου χρησιμοποιήθηκαν για την απεικόνιση γραφημάτων ανά κατηγορίες.

> Χρησιμοποιήθηκαν διαφόρων τύπων γραφήματα (πίτες, διάγραμμα κ.α.) για την παρουσίαση των δεδομένων από την προσωπική μου έρευνα μέσω ερωτηματολογίου.

Τ.Ε.Ι. ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ - ΚΑΡΑΒΑ ΑΝΘΟΥΛΑ ^Έ

(8)

ΚΕΦΑΛΑΙΟ I : Έ ννοια της Κοινωνίας της Πληροφορίας

ΚΕΦΑΛΑΙΟ I

Η ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ

1.1. Το ξεκίνημα μιας νέας Κοινωνίας

Στις μέρες μας βιώνουμε την πορεία μετάβασης από την σημερινή πραγματικότητα στην νέα Κοινωνία της Πληροφορίας (ΚτΠ), όπου δημιουργούνται νέες ευκαιρίες για ανάπτυξη, ευημερία και βελτίωση της ποιότητας ζωής. Η μετάβαση αυτή βασίζεται στην ραγδαία εξέλιξη των Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνίας (ΤΠΕ) οι οποίες προσφέρουν ορισμένα εργαλεία, τα οποία είναι απαραίτητα για τον εκσυγχρονισμό του κράτους και την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και επιτρέπουν την παροχή βελτιωμένων υπηρεσιών στον πολίτη.

Ακόμη η γνώση διαδραματίζει ζωτικό ρόλο στην ψηφιακή εποχή, δημιουργώντας μια οικονομία βασισμένη στα επαγγελματικά προσόντα και την προσαρμοστικότητα, αναβαθμίζοντας έτσι το ρόλο του ανθρώπινου δυναμικού.

Όσο οι ΤΠΕ εξελίσσονται προσφέροντας συνεχώς καινούργιες δυνατότητες, τόσο θα φέρνουν μαζί τους σαρωτικές οικονομικές και κοινωνικές αλλαγές στην Ευρωπαϊκή "Ενωση αλλά και σε ολόκληρο τον τεχνολογικά και οικονομικά ανεπτυγμένο κόσμο. Με την βοήθεια των τεχνολογιών αυτών φτιάχνονται συνεχώς εφαρμογές που συνδυάζουν όλες τις μορφές με τις οποίες μπορούν να εμφανιστούν τα δεδομένα σε ψηφιακή μορφή- ήχος, εικόνα, κείμενο- και εκμεταλλεύονται με συμπληρωματικό τρόπο όλος τους τρόπους επικοινωνίας ( τηλέφωνο, φαξ, τηλεόραση και υπολογιστές).

Η χρήση των ΤΠΕ έχει γίνει πια κομμάτι της καθημερινότητας του πολίτη και γίνεται τμήμα της ζωής του. Χρησιμοποιούνται στο κινητό τηλέφωνο, στην πιστωτική κάρτα, στη αυτόματη μηχανή της τράπεζας (ATMs) όταν ανασύρονται χρήματα κτλ.

Με περισσότερο ή λιγότερο ορατό τρόπο οι τεχνολογίες αυτές διαμορφώνουν τον τρόπο που ζούμε, εργαζόμαστε, μαθαίνουμε, ενημερωνόμαστε, επικοινωνούμε και συναναστρεφόμαστε ως μέλη μιας σύγχρονης κοινωνίας.

Οι ΤΠΕ καλύπτουν όλο το φάσμα της οικονομικής και κοινωνικής ζωής και μετασχηματίζουν σιγά-σιγά την κοινωνία μας σε μια «Κοινωνία της Πληροφορίας» ( Information Society).

T.Ε.I. ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ - ΚΑΡΑΒΑ ΑΝΘΟΥΛΑ

(9)

1.2. Η έννοια της Κοινωνίας της Πληροφορίας

Συνήθως ο όρος Κοινωνία της Πληροφορίας1 χρησιμοποιείται περιοριστικά για να περιγράφουμε την νέα οικονομία που διαμορφώνεται στην εποχή του Διαδικτύου. Η έννοια της Κοινωνία της Πληροφορίας όμως είναι πολυδιάστατη. Δεν έχει μόνον την οικονομική της διάσταση αλλά και την τεχνολογική της ( πληροφορική, δίκτυα επικοινωνίας, οπτικοακουστική τεχνολογία), μα πάνω απ’ όλα έχει την κοινωνική της διάσταση, που σημαίνει ότι πρέπει να είναι μια κοινωνία με πληροφορημένους πολίτες, που θα τους εξασφαλίσει την ευημερία και θα βελτιώσει την ποιότητα ζωής τους.

Ο όρος Κοινωνία της Πληροφορίας εμφανίστηκε επίσημα για πρώτη φορά στη Λευκή Βίβλο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που περιέγραφε τις θέσεις της Ευρώπης για την Ανάπτυξη, την Ανταγωνιστικότητα και την Απασχόληση. Η κοινωνία που διαμορφώνεται αποκαλείται από πολλούς και Μετα-Βιομηχανική Κοινωνία, δηλαδή κοινωνία που δημιουργήθηκε μετά τη βιομηχανική επανάσταση των αρχών του 20ου αιώνα, ή ακόμη Κοινωνία της Γνώσης (Knowledge Society). Άλλοι όροι που έχουν κατά καιρούς χρησιμοποιηθεί για να περιγράφουν τη νέα αυτή εποχή είναι:

Κυβερνοχώρος, Τρίτο Κύμα, Ψηφιακή Επανάσταση, Πληροφοριακοί Υπερλεωφόροι, Νέα Εποχή, Πληροφοριακή Εποχή.

Η ΚτΠ σε σχέση με τους ανθρώπους-μέλη της, θα μπορούσε να οριστεί σαν την κοινωνία στην οποία τα άτομα χρησιμοποιούν σε μεγάλο βαθμό την πληροφορία, είτε σαν καταναλωτές προϊόντων, είτε σαν εργαζόμενοι, είτε σαν πολίτες καταναλωτές πάσης φύσεως υπηρεσιών ( από ψυχαγωγία μέχρι προσφερόμενες υπηρεσίες εξυπηρέτησης από το κράτος ). Στην ΚτΠ υποτίθεται ότι κάθε μέλος της θα κατέχει την δυνατότητα να:

> Αλληλεπιδρά και να διαχειρίζεται μεγάλες ποσότητες δεδομένων.

> Κάνει τις όποιες συναλλαγές του εξ’ αποστάσεως.

> Επικοινωνεί ενώ κινείται.

> Προσπελαύνει τεράστιες ποσότητες πληροφοριών που αφορούν την κατά παραγγελία διασκέδαση του.

1 Αναστασιάδης Π., Γαλβαδάς Α., Λαοπόδης Β., Μιχαλακόπουλος Β., Παπακωνσταντίνου Γ., Τσαπέλας Θ., 2005, Η Κοινωνία Της Πληροφορίας, Οργανισμός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων Αθήνα.

Τ.Ε.Ι. ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ - ΚΑΡΑΒΑ ΑΝΘΟΥΑΑ 7

(10)

1.3. Η επίδραση των ΤΠΕ στην Κοινωνία μας

Η πορεία μετάβασης από τη βιομηχανική κοινωνία στην κοινωνία της γνώσης έχει πολλές θετικές συνέπειες κυρίως σε ότι αφορά στην πρόσβαση στην πληροφορία και τη γνώση και στην χωρίς φραγμούς επικοινωνία. Διάφορες ομάδες του πληθυσμού έχουν πλέον πρόσβαση σε ένα τεράστιο όγκο πληροφοριών. Η ποσότητα των πληροφοριών και ο ιδιαίτερα μικρός χρόνος ανάκτησης τους, προσδίδουν στους νέους το πλεονέκτημα της εύκολης και γρήγορης πρόσβασης στην πληροφόρηση που πριν λίγα χρόνια αποτελούσε ανέφικτο στόχο. Ο υπολογιστής και το Διαδίκτυο είναι τα δύο βασικά εργαλεία που χρησιμοποιεί ο άνθρωπος σε αυτήν την πορεία της μετάβασής του.

Όμως υπάρχουν και αρνητικές συνέπειες που χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής όπως: α) η σχεδόν υποχρεωτική χρήση της αγγλικής γλώσσας για επικοινωνία και άντληση πληροφοριών στο Διαδίκτυο, προκαλεί σε αυτούς που δεν την γνωρίζουν έντονα φαινόμενα αποξένωσης και β) η επικράτηση σε παγκόσμιο επίπεδο συγκεκριμένων προτύπων διασκέδασης, ψυχαγωγίας, ενδυματολογικής εμφάνισης και καθημερινής ζωής, που προωθούνται μέσα από τα MME.

1.3.1. Παιδεία-Εκπαίδευση2

Τα βασικά σημεία στα οποία επιδρούν οι ΤΠΕ στην Παιδεία-Εκπαίδευση είναι:

• Ηλεκτρονικοί Υπολογιστές και Πρόσβαση στο Διαδίκτυο σε όλα τα σχολεία.

• Ενημέρωση και Κατάρτιση του Διδακτικού Προσωπικού.

• Τηλε-Εκπαίδευση και Τηλε-κατάρτιση.

Η πορεία προς την Κοινωνία της Πληροφορίας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη δυνατότητα και το βαθμό ενσωμάτωσης της Πληροφορικής και των Τεχνολογιών Επικοινωνίας στην εκπαίδευση. Η απόκτηση από τους μαθητές των απαραίτητων δεξιοτήτων και ικανοτήτων στην πληροφορική και στη χρήση και αξιοποίηση νέων τεχνολογιών αποτελεί σημαντικό στοιχείο για την ομαλή μετάβαση σε μια Κοινωνία της Πληροφορίας χωρίς κοινωνικούς αποκλεισμούς.

Τ.Ε.Ι. ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ - ΚΑΡΑΒΑ ΑΝΘΟΥΑΑ τ

(11)

Επίσης η Πληροφορική και οι Νέες Τεχνολογίες παρέχουν σημαντικές δυνατότητες για την αλλαγή και βελτίωση της ίδιας της εκπαιδευτικής διαδικασίας.

Αποτελεί πλέον γεγονός ότι σε μερικά χρόνια η γνώση των τεχνολογιών της πληροφορικής και της επικοινωνίας θα αποτελεί εξίσου σημαντικό παράγοντα με τη γνώση της γραφής και της ανάγνωσης.

Η ενσωμάτωση των πολυμέσων στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές επιτρέπει τη χρησιμοποίηση πολλαπλής και ποικίλης μορφής υλικού στη μαθησιακή διδασκαλία, συνδυάζοντας κείμενο, ήχο αλλά και στατική ή κινουμένη εικόνα.

Παρέχεται δηλαδή η δυνατότητα αξιοποίησης των διαφορετικών τρόπων κατανόησης και μάθησης των μαθητών (μερικοί μαθαίνουνε καλύτερα διαβάζοντας, κάποιοι ακούγοντας, άλλοι παρακολουθώντας άλλους να εκτελούν μια εργασία και άλλοι πειραματιζόμενοι μόνοι τους στην εκτέλεση της εργασίας.

Οι περισσότεροι χρησιμοποιούν συνδυασμούς των παραπάνω). Δίνεται λοιπόν η δυνατότητα προσαρμογής του μαθήματος στις ανάγκες και στις απαιτήσεις του κάθε μαθητή, κάνοντας παράλληλα τα μαθήματα πιο ελκυστικά και πιο

«ζωντανά».

Ο δάσκαλος μέσω ενός εκπαιδευτικού προγράμματος στο οποίο θα έχει την δυνατότητα να ενσωματώνει ποικίλο υλικό συνδυάζοντας κείμενα, φωτογραφίες, εικόνες, αφηγήσεις, μουσική, κινούμενη εικόνα κ.α., θα συγκεντρώνει την προσοχή των μαθητών του και θα στοχεύει στην ενεργοποίηση και αξιοποίηση όλων των αισθήσεων τους για την καλύτερη δυνατή κατανόηση και αφομοίωση του μαθήματος.

Για την επίτευξη όλων αυτών η πιστοποίηση του εκπαιδευτικού υλικού και λογισμικού από κατάλληλους και αρμόδιους φορείς πριν τη διάθεση του στα σχολεία, αποτελεί σημαντικό παράγοντα.

Η ανάπτυξη εκπαιδευτικών δικτύων και η σύνδεση όλων των σχολείων μεταξύ τους προσδίδει εξωστρέφεια στην εκπαιδευτική διαδικασία και ενδυναμώνει τη συνεργατική μάθηση, διευρύνοντας τα όρια μιας τάξης πέραν των ορίων που προσδιορίζονται από τους τέσσερις τοίχους που την περικλείουν.

Παρέχει στους μαθητές τη δυνατότητα να αναζητούν και να αντλούν τη γνώση

Τ.Ε.Ι. ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ - ΚΑΡΑΒΑ ΑΝΘΟΥΑΑ ¥

(12)

από μια ανεξάντλητη δεξαμενή πληροφοριών. Επίσης τους δίνει τη δυνατότητα να συνεργαστούν με μαθητές που βρίσκονται σε διάφορα σημεία του πλανήτη.

Το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο συναρπάζει τα παιδιά, αφού τους δίνει τη δυνατότητα να επικοινωνήσουν με μαθητές από άλλα σχολεία, ακόμη και αν αυτοί είναι σε διαφορετικές πόλεις και χώρες, να ανταλλάσουν απόψεις και ιδέες, να μεταφέρει το ένα στο άλλο τις γνώσεις και τις εμπειρίες του κ.α. Επίσης παρέχει και στους δασκάλους τη δυνατότητα να επικοινωνούν τόσο με συναδέλφους των άλλων σχολείων, ανταλλάσοντας απόψεις και ιδέες για τη διδασκαλία, τη συμπεριφορά και τη διαπαιδαγώγηση των παιδιών.

Το Διαδίκτυο παρέχει σε μαθητές και εκπαιδευτικούς μια αστείρευτη πηγή στοιχείων και πληροφοριών, αφού έχουν την δυνατότητα πρόσβασης σε ένα ευρύ φάσμα πηγών πληροφόρησης, όπως Μουσεία, Εγκυκλοπαίδειες, Ινστιτούτα από όλο τον κόσμο.

Οι άνθρωποι πρέπει να καταλάβουν ότι η στατική γνώση έχει πολύ μικρό χρόνο ζωής και ότι πλέον χρειάζεται διαρκής ενημέρωση και ανανέωση των γνώσεων τους. Είναι λοιπόν εξαιρετικά χρήσιμο οι μαθητές να μάθουν πώς να μαθαίνουν, να μυηθούν δηλαδή στη διαδικασία της έρευνας και αναζήτησης πληροφοριών, της άσκησης ελέγχου και κριτικής σκέψης και της ανάλυσης των στοιχείων.

1.3.2. Πολιτισμός και Τέχνες στΐ]ν Κοινωνία της Πληροφορίας

Η ΚτΠ "παρεμβαίνει" θετικά στο πολιτισμό και τις τέχνες με τις παρακάτω δράσεις:

• Προβολή μέσω Διαδικτύου της πολιτιστικής κληρονομιάς και της σύγχρονης δημιουργίας.

• Συστήματα Πληροφόρησης του Κοινού σε Μουσεία και Αρχαιολογικούς Χώρους.

• Ηλεκτρονικά προϊόντα πολιτιστικού και ιστορικού περιεχομένου.

Τ.Ε.Ι. ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ - ΚΑΡΑΒΑ ΑΝΘΟΥΛΑ TÏÏ

(13)

Στο πεδίο του πολιτισμού οι τεχνολογίες που έχουν μεγάλη σημασία είναι οι πολυμεσικές τεχνολογίες (συμπεριλαμβανόμενης της εικονικής πραγματικότητας) και οι τεχνολογίες περιεχομένου.

Όσον αφορά το πολιτισμικό περιεχόμενο που μπορεί να προσφερθεί μέσα από πολυμεσικές εφαρμογές, πρωτεύουσα θέση κατέχουν οι ψηφιακές βιβλιοθήκες κάθε είδους, το περιεχόμενο ιστορικής πληροφόρησης (π.χ. αρχαιολογικοί και ιστορικοί χώροι), το τουριστικό περιεχόμενο (π.χ. τοπία ιδιαίτερου ενδιαφέροντος, οικολογικές πληροφορίες και εικόνες) και οι τέχνες (π.χ. μουσεία). Άλλες εφαρμογές αφορούν εικονικά πολιτιστικά και τουριστικά γεγονότα, ευφυείς και δημιουργικούς πολιτιστικούς χώρους (π.χ. ιστορικές αναπαραστάσεις). Είναι προφανές ότι σε όλες αυτές τις περιπτώσεις η περιφέρεια Ν. Αιγαίου είναι σε θέση και περιεχόμενο να προσφέρει και να καρπωθεί τα οφέλη που αυτό συνεπάγεται.

1.3.3. Εξυπηρέτηση του πολίτι/

Η εξυπηρέτηση του πολίτη είναι από τους σημαντικότερους στόχους των δράσεων της ΚτΠ και συμβάλλουν ήδη στα εξής:

• Βελτίωση της λειτουργίας της Δημόσιας Διοίκησης.

• Ηλεκτρονικά Παρεχόμενες Υπηρεσίες από το Δημόσιο στους Πολίτες.

— Ηλεκτρονική Πληροφόρηση των πολιτών.

— Ηλεκτρονική Επικοινωνία

— Ηλεκτρονική Λήψη Αιτήσεων

— Ηλεκτρονική Διεκπεραίωση συναλλαγών

Στην σύγχρονη κοινωνία, η Δημόσια Διοίκηση έχει την υποχρέωση να παρέχει στους πολίτες και στις επιχειρήσεις υπηρεσίες υψηλής ποιότητας, σε σύντομο χρόνο και με μικρότερο δυνατό κόστος. Οι τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών προσφέρουν τα απαραίτητα εργαλεία για την επίτευξη αυτού του σκοπού.

Όμως οι νέες τεχνολογίες από μόνες τους δεν επαρκούν για την επίτευξη των ανωτέρω στόχων. Καθοριστικοί παράγοντες είναι η οργανωτική και λειτουργική ανασυγκρότηση των δημοσίων υπηρεσιών και η προσαρμογή του ανθρώπινου δυναμικού που τις στελεχώνουν, ώστε να αξιοποιούνται στο έπακρο οι νέες

Τ.Ε.Ι. ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ - ΚΑΡΑΒΑ ΑΝΘΟΥΛΑ ΤΤ

(14)

δυνατότητες που προσφέρουν οι τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών, αφενός στη διαμόρφωση μιας ανοιχτής κυβέρνησης, όπου όλοι οι πολίτες θα έχουν πρόσβαση στην πληροφόρηση και αφετέρου στην καταπολέμηση της γραφειοκρατίας και στη βελτίωση της εξυπηρέτησης των πολιτών από τις δημόσιες υπηρεσίες.

Η διαρκώς επεκτεινόμενη δημιουργία πληροφοριακών συστημάτων σε όλους τους βασικούς τομείς του δημοσίου, όπως η φορολογία, η κοινωνική ασφάλιση, η διαχείριση του δημοσίου χρήματος, η υγεία, η παρακολούθηση των δημοσίων έργων κτλ., αποτελεί ένα σημαντικό βήμα για την καταπολέμηση της γραφειοκρατίας, την ενίσχυση της διαφάνειας και την προάσπιση του δημοσίου συμφέροντος.

1.3.4. Υγεία-Πρόνοια στην Κοινωνία της Πληροφορίας

Η ΚτΠ προσφέρει και στον τομέα της Υγείας & Πρόνοιας μέσω:

• Ηλεκτρονικών Υπηρεσιών Υγείας και της

• Τηλε-Ιατρικής

Μέχρι σήμερα οι περισσότερες πρωτοβουλίες και δράσεις που εκδηλώθηκαν όλα τα προηγούμενα χρόνια, είχαν ως στόχο, τη δημιουργία αυτοδύναμων μονάδων υγειονομικής φροντίδας με κάλυψη του συνόλου του πληθυσμού της χώρας.

Δημιουργήθηκαν έτσι αγροτικά ιατρεία με βάση γεωγραφικά και πληθυσμιακά κριτήρια, κέντρα υγείας και μεγάλα νοσοκομεία σε όλη σχεδόν την επικράτεια.

Χαρακτηριστικό τους γνώρισμα ήταν η δυσκολία πρόσληψης προσωπικού ορισμένων ειδικοτήτων, ιδιαίτερα σε αγροτικές και απομακρυσμένες περιοχές, η έλλειψη μηχανημάτων και εξειδικευμένου προσωπικού για να τα χειριστεί, η αναποτελεσματική διαχείριση των διαθέσιμων πόρων ( ιατροί, νοσηλευτές, διοικητικό-βοηθητικό προσωπικό) κλπ.

Έτσι λοιπόν οι χρηματοδοτήσεις στον τομέα της υγείας δεν είχαν πάντα τα αναμενόμενα αποτελέσματα και σε άλλες περιπτώσεις το κόστος για ανθρώπινο δυναμικό και μηχανήματα σε κάθε νοσηλευτική μονάδα ήταν απαγορευτικό.

Τ.Ε.Ι. ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ - ΚΑΡΑΒΑ ΑΝΘΟΥΛΑ ΎΖ

(15)

Η νέα προσπάθεια που γίνεται στο χώρο της υγείας και της πρόνοιας, στηρίζεται σε τρεις βασικούς άξονες3:

> Βασικός στόχος δεν είναι αποκλειστικά πλέον η δημιουργία αυτοδύναμων μονάδων ιατρικής φροντίδας, αλλά η δημιουργία ενός δικτύου που θα επιτρέπει στις υπάρχουσες και μελλοντικές νοσηλευτικές μονάδες να συνδέονται λειτουργικά και να επικοινωνούν μεταξύ τους. Απαραίτητη προϋπόθεση αποτελεί η δημιουργία πληροφοριακών συστημάτων σε όλες τις βαθμίδες φροντίδας υγείας, σε Εθνικό, Περιφερειακό, Νομαρχιακό και Τοπικό επίπεδο σε κάθε τμήμα ή κλινική, σε κάθε νοσοκομείο ή κέντρο υγείας σε συνδυασμό με την ανάπτυξη των απαραίτητων τηλεματικών εφαρμογών, και τηλεπικοινωνιακών υποδομών και δικτύων.

> Ο κάθε ασθενής ανεξάρτητα του πότε και που νοσηλεύτηκε αποκτά τον προσωπικό ιατρικό του φάκελο, ο οποίος περιέχει στοιχεία σε σχέση με προηγούμενες νοσηλείες, διαγνώσεις, αποτελέσματα εξετάσεων, ακτινογραφίες κλπ. Τα στοιχεία αυτά θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τον ιατρό οποιασδήποτε νοσηλευτικής μονάδας, με σκοπό την πληρέστερη ενημέρωση του πριν την διάγνωση και την θεραπεία.

> Η εκπαίδευση του Ιατρικού, νοσηλευτικού, διοικητικού και τεχνικού προσωπικού στις νέες μεθόδους, δεν αποτελεί μια απλή διαδικασία κατάρτισης των συμμετεχόντων σε νέες τεχνικές. Χρειάζεται μακρόχρονη προσπάθεια.

Συνοψίζοντας τα παραπάνω η τηλεϊατρική καθιστά εφικτή τη συνεργασία μεταξύ των ιατρικών μονάδων και των λειτουργιών τους, ανεξάρτητα από τη γεωγραφική απόσταση που τους χωρίζουν, με τη βοήθεια των τεχνολογιών επικοινωνιών και πληροφοριών.

Τ.Ε.Ι. ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ - ΚΑΡΑΒΑ ΑΝΘΟΥΑΑ ΤΤ

(16)

1.3.5. Απασχόληση και εργασία στην Κοινωνία της Πληροφορίας

Στον τομέα της απασχόλησης γίνεται μια συνεχής προσπάθεια μέσω της χρήσης των τεχνολογιών πληροφορίας και επικοινωνίας :

• Προγράμματα κατάρτισης των πολιτών στις νέες τεχνολογίες

• Τηλε-Κατάρτιση

• Τηλε-εργασία

• Επιδοτήσεις επιχειρήσεων για εξοπλισμό και σύνδεση με το Διαδίκτυο.

Οι τεχνολογίες πληροφορίας και επικοινωνίας μεταβάλλουν με διάφορους τρόπους την ίδια τη φύση της εργασίας. Τα δίκτυα επικοινωνιών επιτρέπουν στον καθένα να εργαστεί από οπουδήποτε και οποτεδήποτε με τη χρήση ενός ηλεκτρονικού υπολογιστή και με τη σύνδεση σε ένα δίκτυο όπως το Internet. Ακόμη έχουν αυξήσει την απασχόληση στον τριτογενή τομέα των υπηρεσιών (πχ. τράπεζες, χρηματοπιστωτικός τομέας, εμπόριο) και στα άτομα με υψηλή εξειδίκευση, ενώ παρατηρείται μείωση στο δευτερογενή τομέα της βιομηχανίας και στους εργαζομένους με χαμηλή εξειδίκευση.

Η έμφαση στις δεξιότητες δημιουργεί την ανάγκη για νέα προγράμματα κατάρτισης και δια βίου μάθησης, εφόσον η γνώση και οι δεξιότητες που αφορούν τις νέες τεχνολογίες μεταβάλλονται διαρκώς. Τα προγράμματα κατάρτισης που χρηματοδοτούνται από το κράτος και την Ευρωπαϊκή Ένωση στοχεύουν στην ικανοποίηση των αναγκών εκπαίδευσης και κατάρτισης των ανέργων αλλά και των εργαζομένων των οποίων η θέση είναι επισφαλής εξαιτίας της έλλειψης πρόσβασης σε δυνατότητες κατάρτισης.

Η αγορά εργασίας μεταλλάσσεται διαρκώς, και σε ορισμένους τομείς με ραγδαίους ρυθμούς. Η αυξανόμενη χρήση της τηλε-εργασίας είναι μέρος αυτής της μετάλλαξης. Οι ΤΠΕ δίνουν την δυνατότητα σε πολλούς εργαζομένους να εργαστούν από το σπίτι τους ή από άλλο χώρο σε απόσταση από το συνήθη χώρο εργασίας τους, με τη βοήθεια ενός υπολογιστή και μιας τηλεφωνικής σύνδεσης.

Ανεξάρτητα από το επάγγελμά, ο εργαζόμενος σε μια σύγχρονη επιχείρηση στα πλαίσια της Κοινωνίας της Πληροφορίας στο μέλλον πρέπει να:

Τ.Ε.Ι. ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ - ΚΑΡΑΒΑ ΑΝΘΟΥΛΑ ΤΤ

(17)

> Να είναι εξοικειωμένος με τις τεχνολογίες πληροφορίας και επικοινωνίας προκειμένου να επικοινωνεί και να συνεργάζεται με προμηθευτές τεχνολογίας και να είναι σε θέση να συμβάλει στη συντήρηση της υποδομής ηλεκτρονικού εμπορίου της επιχείρησης και

> Να κατέχει γλωσσικές και άλλες ικανότητες, ώστε να είναι σε θέση να επικοινωνεί με την παγκόσμια αγορά

> Να μπορεί να σκέφτεται και να ενεργεί ανεξάρτητα, αλλά παράλληλα να ξέρει και να συνεργάζεται αρμονικά με συνεργάτες που πολλές φορές θα βρίσκονται σε άλλες πόλεις ή χώρες.

1.3.6. Ενημέρωση-Επικοινωνία- Ψυχαγωγία

Μέσω των πυλών εισόδου (portals) στον κυβερνοχώρο μπορούμε να αναζητήσουμε εύκολα και γρήγορα πληροφορίες σε σχέση με την διασκέδαση μας (θέατρο, κινηματογράφο, αθλητικές διοργανώσεις), να ενημερωθούμε για τις τελευταίες εξελίξεις στην κοινωνία, την οικονομία, την πολιτική. Μπορούμε επίσης να πραγματοποιήσουμε διάφορες αγορές από μικροαντικείμενα, ρούχα, βιβλία, υπολογιστές και αυτοκίνητα χρησιμοποιώντας τις εύχρηστες μηχανές αναζήτησης.

Έχουμε την δυνατότητα να έρθουμε σε επαφή με άλλους ανθρώπους με κοινά ενδιαφέροντα, να συζητήσουμε μαζί τους ανταλλάσσοντας ιδέες και απόψεις για θέματα που μας αφορούν. Επίσης στην ψυχαγωγική ζώνη μπορούμε εύκολα να ακούσουμε την μουσική που μας αρέσει, να δούμε τα καινούργια video clips που μόλις κυκλοφόρησαν, ακόμα να παίξουμε διάφορα παιχνίδια με εντυπωσιακά γραφικά, με αντιπάλους που είναι και αυτοί χρήστες του δικτύου σαν εμάς και μπορεί να βρίσκονται χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά μας.

1.4. Η Κοινωνία της Πληροφορίας στην Ελλάδα

Η Ελλάδα βρίσκεται αρκετά πίσω από τις υπόλοιπες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον τομέα της ΚτΠ και η Ε.Ε. υστερεί σημαντικά από τις ΗΠΑ, οι οποίες παρουσιάζουν πληθώρα καινοτόμων εφαρμογών σε όλους τους τομείς το ενθαρρυντικό όμως είναι ότι οι περισσότερες χώρες της Ε.Ε. παρουσιάζουν μεγάλη άνοδο τα τελευταία χρόνια, με αποτέλεσμα να κλείνει η ψαλίδα με τις ΗΠΑ. Έτσι έχοντας αντιληφθεί τη σημασία της ΚτΠ στην οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη

Τ.Ε.Ι. ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ - ΚΑΡΑΒΑ ΑΝΘΟΥΛΑ TS

(18)

της χώρας συμπεριέλαβε ένα οριζόντιο πρόγραμμα για την ΚτΠ στο Σχέδιο Περιφερειακής Ανάπτυξης 2000-2006.

Για να καταφέρει η Ελλάδα να περάσει στις πιο αναπτυγμένες χώρες στην ΚτΠ απαιτούνται παρεμβάσεις σε όλες τις επί μέρους συνιστώσες και πιο συγκεκριμένα στις τηλεπικοινωνιακές υποδομές και τα δίκτυα, στον εκσυγχρονισμό της οικονομίας, καθώς και στην ανάπτυξη και στην απασχόληση.

Το οριζόντιο πρόγραμμα για την ΚτΠ προβλέπει σημαντικές παρεμβάσεις στους τομείς αυτούς και είναι βέβαιο ότι σε μερικά χρόνια το τοπίο της πληροφορικής και επικοινωνιών στην Ελλάδα θα είναι τελείως διαφορετικό από το σημερινό.

Ωστόσο μερικές Σκανδιναβικές χώρες, όπως η Φιλανδία και η Σουηδία παρουσιάζουν ιδιαίτερα ικανοποιητικά αποτελέσματα. Η Ευρώπη σαν σύνολο αλλά και σε κάποιο μικρότερο βαθμό και η Ελλάδα αναπτύσσουν πρωτοβουλίες και προγράμματα για να καλύψουν το τεχνολογικό κενό και να διατηρήσουν την πρωτοπορία σε χώρους που πλεονεκτούν όπως η κινητή τηλεφωνία. Η προσπάθεια αυτή αναμένεται να ενισχυθεί σε επίπεδο Ε.Ε. με την πρωτοβουλία e-Europe της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ειδικότερα στην Ελλάδα αναμένονται ριζικές αλλαγές με το οριζόντιο επιχειρησιακό πρόγραμμα 2000-2006 για την Κοινωνία της Πληροφορίας

1.5. Ιστορική Αναδρομή4

Οι σημαντικότεροι χρονικοί σταθμοί προς την Παγκόσμια και την Ελληνική Κοινωνία της Πληροφορίας:

1993

• Έκθεση για την Παγκόσμια Υποδομή Πληροφοριών ( Αντιπρόεδρος Η.Π.Α.

Α.Γκόρ). Κάλεσμα όλων των παραγόντων στις Η.Π.Α. για να δημιουργήσουν τις παγκόσμιες υπερ-λεωφόρους των πληροφοριών με βάση το Διαδίκτυο.

4 Αναστασιάδης Π., Γαλβαδάς Α., Λαοπόδης Β., Μιχαλακόπουλος Β., Παπακωνσταντίνου Γ., Τσαπελας Θ., 2005, Η Κοινωνία Της Πληροφορίας, Οργανισμός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων Αθήνα.

Τ.Ε.Ι. ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ - ΚΑΡΑΒΑ ΑΝΘΟΥΛΑ W

(19)

• Λευκή Βίβλος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Ανάπτυξη, την Ανταγωνιστικότητα και την Απασχόληση. ( Πρόεδρος Ευρωπαϊκής Επιτροπής J. Delors)

Ευρωπαϊκή απάντηση στην πρωτοβουλία των Η.Π.Α. Εκτός από την τεχνολογική διάσταση και τον καθορισμό των στόχων ώστε να μπορέσει η Ευρώπη να καλύψει την τεχνολογική υστέρηση της απέναντι στις Η.Π.Α., δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην κοινωνική διάσταση της ΚτΠ και κυρίως στην απασχόληση.

• Ιαπωνικό πρόγραμμα των Λεωφόρων της Πληροφόρησης.

Αντίστοιχη πρωτοβουλία της Ιαπωνικής Κυβέρνησης.

1994

• Έκθεση της Επιτροπής Μπάνγκεμαν. Σχέδιο δράσης που κατάρτισε επιτροπή εμπειρογνωμόνων υπό τον επίτροπο Μπάνγκεμαν για να επιτευχθούν οι στόχοι της Λευκής Βίβλου του 1993.

• Απόφαση Συμβουλίου Κορυφής Ε.Ε. (Κέρκυρα). Το συμβούλιο των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπό την ελληνική προεδρία αποφασίζει για την υιοθέτηση του σχεδίου δράσης και τη χρηματοδότησή του.

• Σύσταση Ευρωπαϊκού Φόρουμ για την ΚτΠ. (Information Society Forum) δημιουργείται ένα φόρουμ επιφανών επιστημόνων για να συμβουλεύει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε θέματα ΚτΠ.

• Εθνικά προγράμματα και πρωτοβουλίες κρατών μελών. Πολλά Ευρωπαϊκά κράτη ξεκινούν φιλόδοξα προγράμματα για την ανάπτυξη της ΚτΠ π.χ.

Γαλλία, Αυστρία, Πορτογαλία κ.α.

1995

• Ελληνικό κείμενο στρατηγικής για την ΚτΠ.

• Η ελληνική κυβέρνηση υιοθετεί το πρώτο κείμενο στρατηγικής για την ΚτΠ.

• Ανακοινώσεις Ε.Ε.

Τ.Ε.Ι. ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ - ΚΑΡΑΒΑ ΑΝΘΟΥΑΑ ΎΤ

(20)

Η Ε.Ε. δημοσιεύει σχέδια για το νομικό πλαίσιο της ΚτΠ και της απελευθέρωσης των τηλεπικοινωνιών.

1996-1999

Πρωτοβουλίες Η.Π.Α., Ιαπωνίας, Καναδά, Αυστραλίας, Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), Παγκοσμίου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ) κ.α. για το Ηλεκτρονικό Εμπόριο.

1997

Ανακοίνωση Ε.Ε. για το Ηλεκτρονικό Εμπόριο.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσιεύει ανακοίνωση για την υιοθέτηση του ηλεκτρονικού εμπορίου στην Ευρώπη και προτείνει σχέδιο δράσης που γίνεται αποδεκτό από τα κράτη μέλη.

1998

Σχέδια οδηγιών και κείμενα Ε.Ε.

Ρυθμίσεις για τις νομικές και άλλες πτυχές του Ηλεκτρονικού Εμπορίου.

1999 Ελληνικό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Κοινωνία της Πληροφορίας», ΣΠΑ 2000-2006, 3° Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης.

Η ελληνική κυβέρνηση προτείνει ένα ειδικό πρόγραμμα για την ΚτΠ που θα χρηματοδοτηθεί από το 3° Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης 2000-2006 με ~800 δις δραχμές.

2000

Ευρωπαϊκή πρωτοβουλία για την ηλεκτρονική Ευρώπη:

e-Europe 2002

Η Ε.Ε. αναγγέλλει μια φιλόδοξη προσπάθεια για να διαδοθούν οι νέες τεχνολογίες σε πολίτες, μαθητές, επιχειρήσεις και δημόσιο.

Τ.Ε.Ι. ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ - ΚΑΡΑΒΑ ΑΝΘΟΥΑΑ ^Τ8

(21)

ΚΕΦΑΛΑΙΟ II : Παρουσίαση της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου

ΚΕΦΑΛΑΙΟ II

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΝΟΤΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

2.1. Γενικά

Η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου βρίσκεται στο νοτιοανατολικό άκρο της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με έδρα την Ερμούπολη της νήσου Σύρου. Η διοικητική της διαίρεση περιλαμβάνει τα νησιώτικα συμπλέγματα των νομών Κυκλάδων και Δωδεκανήσου, καλύπτει συνολική έκταση 5,286 τετραγωνικών χιλιομέτρων και αποτελεί το 4% της συνολικής έκτασης της χώρας.

Η περιφέρεια αποτελείται από 79 νησιά εκ των οποίων 48 κατοικημένα και 31 ακατοίκητα και πλήθος βραχονησίδων. Ο νομός Κυκλάδων, με πρωτεύουσα την Ερμούπολη, περιλαμβάνει 34 μεγάλα νησιά, αρκετά μικρότερα και πολλές βραχονησίδες και μόλις 24 από αυτά είναι κατοικήσιμα. Ο νομός Δωδεκανήσου, με πρωτεύουσα τη Ρόδο, δεν αποτελείται από 12 νησιά αλλά από 18 μεγαλύτερα και πολλά μικρότερα, καθώς και από νησιά μη κατοικήσιμα5.

Εικόνα 1: Πολιτικός χάρτης Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου

Εγκυκλοπαίδεια «Δομή», εκδόσεις Δομή Α.Ε.

Τ.Ε.Ι. ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ - ΚΑΡΑΒΑ ΑΝΘΟΥΛΑ

(22)

Ο νομός Δωδεκανήσου περιλαμβάνει 25 Δήμους και 2 κοινότητες και ο νομός Κυκλάδων 20 Δήμους και 11 κοινότητες.

Π ίνακας 2.1. Δ ήμοι και Κοινότητες Ν ομού Δωδεκανήσου

ΝΟΜΟΣ ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΥ

ΦΟΡΕΑΣ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΝΗΣΙ

ΔΗΜΟΣ ΑΣΤΥΠΑΛΑΙΑΣ ΑΣΤΥΠΑΛΑΙΑ

ΔΗΜΟΣ ΚΑΛΥΜΝΙΩΝ ΚΑΛΥΜΝΟΣ

ΔΗΜΟΣ ΛΕΙΨΩΝ ΛΕΙΨΟΙ

ΔΗΜΟΣ ΛΕΡΟΥ ΛΕΡΟΣ

ΔΗΜΟΣ ΠΑΤΜΟΥ ΠΑΤΜΟΣ

ΔΗΜΟΣ ΚΑΣΟΥ ΚΑΣΟΣ

ΔΗΜΟΣ ΚΑΡΠΑΘΟΥ ΚΑΡΠΑΘΟΣ

ΔΗΜΟΣ ΚΩ ΚΩΣ

ΔΗΜΟΣ ΔΙΚΑΙΟΥ ΚΩΣ

ΔΗΜΟΣ ΗΡΑΚΛΕΙΔΩΝ ΚΩΣ

ΔΗΜΟΣ ΝΙΣΥΡΟΥ ΝΙΣΥΡΟΣ

ΔΗΜΟΣ ΜΕΓΙΣΤΗΣ ΜΕΓΙΣΤΗ

ΔΗΜΟΣ ΡΟΔΟΥ ΡΟΔΟΣ

ΔΗΜΟΣ ΣΥΜΗΣ ΣΥΜΗ

ΔΗΜΟΣ ΧΑΛΚΗΣ ΧΑΛΚΗ

ΔΗΜΟΣ ΑΡΧΑΓΓΕΛΟΥ ΡΟΔΟΣ

ΔΗΜΟΣ ΑΤΑΒΥΡΟΥ ΡΟΔΟΣ

ΔΗΜΟΣ ΑΦΑΝΤΟΥ ΡΟΔΟΣ

ΔΗΜΟΣ ΚΑΛΛΙΘΕΑΣ ΡΟΔΟΣ

ΔΗΜΟΣ ΚΑΜΕΙΡΟΥ ΡΟΔΟΣ

ΔΗΜΟΣ ΛΙΝΔΙΩΝ ΡΟΔΟΣ

ΔΗΜΟΣ ΝΟΤΙΑΣ ΡΟΔΟΥ ΡΟΔΟΣ

ΔΗΜΟΣ ΠΕΤΑΛΟΥΔΩΝ ΡΟΔΟΣ

ΔΗΜΟΣ ΤΗΛΟΥ ΤΗΛΟΣ

ΔΗΜΟΣ ΙΑΔΥΣΟΥ ΡΟΔΟΣ

ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΑΓ ΑΘΟΝΗΣΙΟΥ ΑΓ ΑΘΟΝΗΣΙ

ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΟΛΥΜΠΟΥ ΚΑΡΠΑΘΟΣ

Πηγή: www.notioaigaio.gr

Τ.Ε.Ι. ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ - ΚΑΡΑΒΑ ΑΝΘΟΥΛΑ

τυ

(23)

Πίνακας 2.2. Δ ή μ οι και κοινότητες Ν ομού Κυκλάδων

ΝΟΜΟΣ ΚΥΚΛΑΔΩΝ

ΦΟΡΕΑΣ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΝΗ ΣΙ

ΔΗΜΟΣ ΑΝΔΡΟΥ ΑΝΔΡΟΣ

ΔΗΜΟΣ ΚΟΡΘΙΟΥ ΑΝΔΡΟΣ

ΔΗΜΟΣ ΥΔΡΟΥΣΑΣ ΑΝΔΡΟΣ

ΔΗΜΟΣ ΑΜΟΡΕΟΥ ΑΜΟΡΓΟΣ

ΔΗΜΟΣ ΘΗΡΑΣ ΘΗΡΑ

ΔΗΜΟΣ ΙΟΥ ΙΟΣ

ΔΗΜΟΣ ΚΥΘΝΟΥ ΚΥΘΝΟΣ

ΔΗΜΟΣ ΚΕΑΣ ΚΕΑ

ΔΗΜΟΣ ΣΕΡΙΦΟΥ ΣΕΡΙΦΟΣ

ΔΗΜΟΣ ΜΗΛΟΥ ΜΗΛΟΣ

ΔΗΜΟΣ ΣΙΦΝΟΥ ΣΙΦΝΟΣ

ΔΗΜΟΣ ΔΡΥΜΑΛΙΑΣ ΝΑΞΟΣ

ΔΗΜΟΣ ΝΑΞΟΥ ΝΑΞΟΣ

ΔΗΜΟΣ ΠΑΡΟΥ ΠΑΡΟΣ

ΔΗΜΟΣ ΑΝΩ ΣΥΡΟΥ ΣΥΡΟΣ

ΔΗΜΟΣ ΕΡΜΟΥΠΟΛΕΩΣ ΣΥΡΟΣ

ΔΗΜΟΣ ΜΥΚΟΝΟΥ ΜΥΚΟΝΟΣ

ΔΗΜΟΣ ΠΟΣΕΙΔΩΝΙΑΣ ΣΥΡΟΣ

ΔΗΜΟΣ ΕΞΩΜΒΟΥΡΓΟΥ ΤΗΝΟΣ

ΔΗΜΟΣ ΤΗΝΟΥ ΤΗΝΟΣ

ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ ΑΝΑΦΗΣ ΑΝΑΦΗ

ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ ΔΟΝΟΥΣΗΣ ΔΟΝΟΥΣΑ

ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ ΗΡΑΚΛΕΙΑΣ ΗΡΑΚΛΕΙΑ

ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ ΚΟΥΦΩΝΗΣΙΩΝ ΚΟΥΦΟΝΗΣΙ

ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ ΣΧΟΙΝΟΥΣΣΗΣ ΣΧΟΙΝΟΥΣΣΑ

ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ ΟΙΑΣ ΘΗΡΑ

ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ ΚΙΜΩΛΟΥ ΚΙΜΩΛΟΣ

ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ ΣΙΚΙΝΟΥ ΣΙΚΙΝΟΣ

ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ ΦΟΛΕΓΑΝΔΡΟΥ ΦΟΛΕΓΑΝΔΡΟΣ

ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ ΑΝΤΙΠΑΡΟΥ ΑΝΤΙΠΑΡΟΣ

ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ ΠΑΝΟΡΜΟΥ ΤΗΝΟΣ

Πηγή: www.notioaigaio.gr |

Οι διαφορές έκτασης μεταξύ των νησιών είναι πολύ μεγάλες, έχουν όμως και πολλές ομοιότητες, οι οποίες εξηγούν την ένταξη τους στην ίδια διοικητική περιφέρεια.

Τ.Ε.Ι. ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ - ΚΑΡΑΒΑ ΑΝΘΟΥΛΑ ^{Τ Γ}

(24)

2.2. Γεωγραφικά στοιχεία και κλίμα

Ο νησιώτικος χαρακτήρας της περιφέρειας καθιστά αδύνατη την ενιαία περιγραφή των χαρακτηριστικών του φυσικού περιβάλλοντος. Συνολικά, πάντως, το 28% του εδάφους της περιφέρειας είναι ορεινό, το 43% ημιορεινό και το υπόλοιπο 29% πεδινό. Η κατανομή του εδάφους στους δύο νομούς που την αποτελούν είναι:

στο νομό Κυκλάδων 24% , 55% και 21% και στο νομό Δωδεκανήσου 32%, 34% και 34%.

Από κλιματολογική άποψη, τα νησιά του Αιγαίου είναι από τις πιο ευνοημένες περιοχές σε ολόκληρη τη Γη. Διασπαρμένα ανάμεσα σε τεράστιες θαλάσσιες εκτάσεις της μεσογειακής ζώνης, δέχονται συνεχώς την ευεργετική επίδραση της θάλασσας, που περιορίζει τόσο τις ελάχιστες όσο και τις μέγιστες τιμές της θερμοκρασίας, με αποτέλεσμα να αντιμετωπίζουν ήπιους χειμώνες και θερμά, αλλά και ξηρά καλοκαίρια ( η ξηρότητα έχει μεγάλη σημασία, γιατί αυξάνει την αντοχή στη θερμοκρασία). Ωστόσο, κάποιες μικρές αλλά αισθητές διαφορές παρουσιάζουν τόσο οι ετήσιες θερμοκρασίες όσο και το ύψος των βροχοπτώσεων από τα A προς τα Δ. Τα Δωδεκάνησα ανήκουν στη θαλάσσια μεσογειακή περιοχή της Ελλάδας. Ενώ οι Κυκλάδες ανήκουν στη λεγάμενη χερσαία μεσογειακή περιοχή που χαρακτηρίζεται από πολύ λιγότερες βροχές. Ο έντονος περιορισμός των βροχοπτώσεων στις Κυκλάδες οφείλεται στην παρουσία των μεγάλων οροσειρών της Κρήτης, οι οποίες σταματούν τους υγρούς νότιους θαλάσσιους ανέμους6.

Εικόνα 2: Γεωφυσικός χάρτης Περιφέρειας Ν οτίου Αιγαίου

6 Εγκυκλοπαίδεια «Δομή», εκδόσεις Δομή Α.Ε.

Τ.Ε.Ι. ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ - ΚΑΡΑΒΑ ΑΝΘΟΥΛΑ ^ΎΣ