• Nenhum resultado encontrado

[PENDING] «Καταγραφή συστημάτων "Pay As You Throw" (PAYT) παγκοσμίως και προοπτικές για την ανάπτυξή τους στην Ελλάδα.

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2024

Share "«Καταγραφή συστημάτων "Pay As You Throw" (PAYT) παγκοσμίως και προοπτικές για την ανάπτυξή τους στην Ελλάδα. "

Copied!
138
0
0

Texto

(1)

ΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ

ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ

«Καταγραφή συστημάτων "Pay As You Throw" (PAYT) παγκοσμίως και προοπτικές για την ανάπτυξή τους στην Ελλάδα.

Πιλοτική εφαρμογή συστήματος στην Ελλάδα και αποτελέσματα/

Επιβλέπων καθηγητής:

ΣΧΟΛΗ

ΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ

ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ

Διπλωματική Εργασία

Καταγραφή συστημάτων "Pay As You Throw" (PAYT) παγκοσμίως και προοπτικές για την ανάπτυξή τους στην Ελλάδα.

Πιλοτική εφαρμογή συστήματος «PAYT» σε προαστιακό δήμο στην Ελλάδα και αποτελέσματα/συμπεράσματα από τα αρχικά

στάδια υλοποίησης.»

ΠΕΤΡΟΣ ΠΑΣΧΑΛΙΔΗΣ

Επιβλέπων καθηγητής: ΝΤΟΥΓΙΑΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝ

Αθήνα, Μάρτιος 2021

ΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ

ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ

Καταγραφή συστημάτων "Pay As You Throw" (PAYT) παγκοσμίως και προοπτικές για την ανάπτυξή τους στην Ελλάδα.

«PAYT» σε προαστιακό δήμο

συμπεράσματα από τα αρχικά

(2)

Η παρούσα εργασία αποτελεί πνευματική ιδιοκτησία του φοιτητή («συγγραφέας/δημιουργός») που την εκπόνησε. Στο πλαίσιο της πολιτικής ανοικτής πρόσβασης ο συγγραφέας/δημιουργός εκχωρεί στο ΕΑΠ, μη αποκλειστική άδεια χρήσης του δικαιώματος αναπαραγωγής, προσαρμογής, δημόσιου δανεισμού, παρουσίασης στο κοινό και ψηφιακής διάχυσής τους διεθνώς, σε ηλεκτρονική μορφή και σε οποιοδήποτε μέσο, για διδακτικούς και ερευνητικούς σκοπούς, άνευ ανταλλάγματος και για όλο το χρόνο διάρκειας των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας. Η ανοικτή πρόσβαση στο πλήρες κείμενο για μελέτη και ανάγνωση δεν σημαίνει καθ’ οιονδήποτε τρόπο παραχώρηση δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας του συγγραφέα/δημιουργού ούτε επιτρέπει την αναπαραγωγή, αναδημοσίευση, αντιγραφή, αποθήκευση, πώληση, εμπορική χρήση, μετάδοση, διανομή, έκδοση, εκτέλεση, «μεταφόρτωση» (downloading),

«ανάρτηση» (uploading), μετάφραση, τροποποίηση με οποιονδήποτε τρόπο, τμηματικά ή περιληπτικά της εργασίας, χωρίς τη ρητή προηγούμενη έγγραφη συναίνεση του συγγραφέα/δημιουργού. Ο συγγραφέας/δημιουργός διατηρεί το σύνολο των ηθικών και περιουσιακών του δικαιωμάτων.

(3)

«Καταγραφή συστημάτων "Pay As You Throw" (PAYT) παγκοσμίως και προοπτικές για την ανάπτυξή τους στην Ελλάδα.

Πιλοτική εφαρμογή συστήματος «PAYT» σε προαστιακό δήμο στην Ελλάδα και αποτελέσματα / συμπεράσματα α

Επιτροπή Επίβλεψης Διπλωματικής Εργασίας Επιβλέπων Καθηγητής

Ντούγιας Σπυρίδων Αν.Καθηγητής

Τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης

Καταγραφή συστημάτων "Pay As You Throw" (PAYT) παγκοσμίως και προοπτικές για την ανάπτυξή τους στην Ελλάδα.

Πιλοτική εφαρμογή συστήματος «PAYT» σε προαστιακό δήμο στην Ελλάδα και αποτελέσματα / συμπεράσματα από τα αρχικά

στάδια υλοποίησης.»

Πέτρος Πασχαλίδης

Επιτροπή Επίβλεψης Διπλωματικής Εργασίας Επιβλέπων Καθηγητής:

Σπυρίδων Αν.Καθηγητής

Τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης

Συν-Επιβλέπων Καθηγητής:

Λάνταβος Αθανάσιος Καθηγητής

Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων Αγροτικών Προϊόντων & Τροφίμων

Πανεπιστήμιο Πατρών

Αθήνα, Μάρτιος 2021

Καταγραφή συστημάτων "Pay As You Throw" (PAYT) παγκοσμίως και προοπτικές για την ανάπτυξή τους στην Ελλάδα.

Πιλοτική εφαρμογή συστήματος «PAYT» σε προαστιακό δήμο πό τα αρχικά

Επιβλέπων Καθηγητής:

Αθανάσιος Καθηγητής

Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων Αγροτικών Προϊόντων & Τροφίμων

Πανεπιστήμιο Πατρών

(4)

Περίληψη

Η οικονομική ανάπτυξη, η

αστικοποίηση, είναι παράγοντες που επηρεάζουν την παραγωγή

προέρχονται από νοικοκυριά, ιδιωτικές και δημόσιες υπηρεσίες, καθώς και από κατασκευαστικές δραστηριότητες

απόβλητα (ΑΣΑ). Η ετήσια ποσότητα ΑΣΑ παγκοσμίως, τόνους, ενώ εκτιμάται ότι έως το 2050 θα αυξηθεί

Η ταφή των απορριμμάτων είναι η πλέον διαδεδομένη μέθοδος επεξεργασίας/διάθεσης ΑΣΑ παγκοσμίως, με τις σημαντικότερες επιπτώσεις στο οικοσύστημα

υγεία, λόγω της παραγωγής αερίων του θερμοκηπίου και των στραγγισμάτων, καθώς και στην απώλεια χρήσιμων υλικών που δύναται να ανακυκλωθούν.

Μια σύγχρονη τάση στη διαχείριση αποβλήτων όσο πετάω - pay as you throw

στα νοικοκυριά για μείωση της παραγωγής αποβλήτων και ενίσχυση της ανακύκλωσης, αφού τα νοικοκυριά χρεώνονται ανάλογα με τα στερεά απόβλητα που παράγουν. Τα συστήματα αυτά εφαρμόζονται ευρέως σε αρκετές ανεπτυγμένες χ

Ευρωπαϊκές χώρες κλπ) με σημαντικά οφέλη.

Στο Δήμο Βριλησσίων ξεκίνησε στα μέσα του 2020, η

συστήματος PAYT, με ειδικά διασκευασμένους κάδους που φέρουν σύστημα ταυτοποίησης των χρηστών

Κατά το αρχικό στάδιο εφαρμογής, στο οποίο συμμετέχουν 205 νοικοκυριά (περίπου 500 κάτοικοι), διαπιστώθηκαν ορισμένα προβλήματα στον εξοπλισμό των κάδων, με συνέπεια την αδυναμία -προς το παρόν

προγράμματος, το οποίο ολοκληρώνεται στις 31/03/2021.

Μέχρι σήμερα στην Ελλάδα

σύστημα PAYT. Η ανάπτυξη συστημάτων ορισμένες προϋποθέσεις,

νομοθετικού πλαισίου, στην ανάπτυξη

ανακυκλώσιμων και οργανικών υλικών και στη δημιουργία επαρκών και σύγχρονων υποδομών για την επεξεργασία των αποβλήτων.

Η οικονομική ανάπτυξη, η ραγδαία αύξηση του πληθυσμού παγκοσμίως και η παράγοντες που επηρεάζουν την παραγωγή στερεών αποβλήτων από νοικοκυριά, ιδιωτικές και δημόσιες υπηρεσίες, καθώς και από κατασκευαστικές δραστηριότητες. Τα απόβλητα αυτά ορίζονται ως αστικά στερεά

ετήσια ποσότητα ΑΣΑ παγκοσμίως, υπερβαίνει τα

εκτιμάται ότι έως το 2050 θα αυξηθεί σε περίπου 3,4 δισεκατομμύρια τόνους.

Η ταφή των απορριμμάτων είναι η πλέον διαδεδομένη μέθοδος επεξεργασίας/διάθεσης ΑΣΑ παγκοσμίως, με τις σημαντικότερες επιπτώσεις στο οικοσύστημα

όγω της παραγωγής αερίων του θερμοκηπίου και των στραγγισμάτων, καθώς και στην απώλεια χρήσιμων υλικών που δύναται να ανακυκλωθούν.

Μια σύγχρονη τάση στη διαχείριση αποβλήτων, είναι τα συστήματα με τίτλο «πληρώνω throw (PAYT)», που συνιστούν ένα ισχυρό οικονομικό κίνητρο στα νοικοκυριά για μείωση της παραγωγής αποβλήτων και ενίσχυση της ανακύκλωσης, αφού τα νοικοκυριά χρεώνονται ανάλογα με τα στερεά απόβλητα που παράγουν. Τα συστήματα αυτά εφαρμόζονται ευρέως σε αρκετές ανεπτυγμένες χώρες (ΗΠΑ, Καναδάς, Ευρωπαϊκές χώρες κλπ) με σημαντικά οφέλη.

ξεκίνησε στα μέσα του 2020, η πιλοτική εφαρμογή , με ειδικά διασκευασμένους κάδους που φέρουν σύστημα ταυτοποίησης των χρηστών και μέτρησης του βάρους των παραγόμενων

Κατά το αρχικό στάδιο εφαρμογής, στο οποίο συμμετέχουν 205 νοικοκυριά (περίπου 500 κάτοικοι), διαπιστώθηκαν ορισμένα προβλήματα στον εξοπλισμό των κάδων, με συνέπεια

προς το παρόν- της αξιολόγησης της αποτελεσματικότητ το οποίο ολοκληρώνεται στις 31/03/2021.

Μέχρι σήμερα στην Ελλάδα, δεν έχει εφαρμοστεί σε εκτεταμένη κλίμακα κανένα ανάπτυξη συστημάτων PAYT στην Ελλάδα,

, οι οποίες κυρίως αφορούν στην αλλαγή του υφιστάμενου νομοθετικού πλαισίου, στην ανάπτυξη χωριστών ρευμάτων συλλογής των ανακυκλώσιμων και οργανικών υλικών και στη δημιουργία επαρκών και σύγχρονων υποδομών για την επεξεργασία των αποβλήτων.

παγκοσμίως και η στερεών αποβλήτων, που από νοικοκυριά, ιδιωτικές και δημόσιες υπηρεσίες, καθώς και από ορίζονται ως αστικά στερεά α 2 δισεκατομμύρια δισεκατομμύρια τόνους.

Η ταφή των απορριμμάτων είναι η πλέον διαδεδομένη μέθοδος επεξεργασίας/διάθεσης ΑΣΑ παγκοσμίως, με τις σημαντικότερες επιπτώσεις στο οικοσύστημα και στη δημόσια όγω της παραγωγής αερίων του θερμοκηπίου και των στραγγισμάτων, καθώς και

συστήματα με τίτλο «πληρώνω υνιστούν ένα ισχυρό οικονομικό κίνητρο στα νοικοκυριά για μείωση της παραγωγής αποβλήτων και ενίσχυση της ανακύκλωσης, αφού τα νοικοκυριά χρεώνονται ανάλογα με τα στερεά απόβλητα που παράγουν. Τα ώρες (ΗΠΑ, Καναδάς,

πιλοτική εφαρμογή ενός , με ειδικά διασκευασμένους κάδους που φέρουν σύστημα παραγόμενων αποβλήτων.

Κατά το αρχικό στάδιο εφαρμογής, στο οποίο συμμετέχουν 205 νοικοκυριά (περίπου 500 κάτοικοι), διαπιστώθηκαν ορισμένα προβλήματα στον εξοπλισμό των κάδων, με συνέπεια της αξιολόγησης της αποτελεσματικότητας του

δεν έχει εφαρμοστεί σε εκτεταμένη κλίμακα κανένα στην Ελλάδα, είναι εφικτή υπό αλλαγή του υφιστάμενου χωριστών ρευμάτων συλλογής των ανακυκλώσιμων και οργανικών υλικών και στη δημιουργία επαρκών και σύγχρονων

(5)

Λέξεις – Κλειδιά : αστικά αστικών στερεών αποβλήτων

στικά στερεά απόβλητα, πληρώνεις όσο απορρίπτεις αστικών στερεών αποβλήτων, πρόληψη, ανακύκλωση

ληρώνεις όσο απορρίπτεις, διαχείριση

(6)

«Recording of "Pay As You Throw "(PAYT) systems worldwide and prospects for their development in Greece. Pilot a

a PAYT system in a suburban Municipali results/conclusions from the i

Ntougias Spyridon Associate Professor

Department of Environmental Engineering Democritus University of Thrace

Abstract

Economic growth, rapid global population growth and urbanization are factors that affect solid waste production from households, private and public services, as well construction activities. These wastes are defined as municipal solid waste (MSW). The annual amount of MSW worldwide exceeds 2 billion tons, while by 2050 it is estimated that it will be increased to about 3.4 billion tons.

worldwide method of treating/disposing of MSW, with the most significant effects on the ecosystem and public health

leachates, as well as the loss of useful materials that can be recycled.

A modern trend in MSW management

(PAYT)", which are a strong economic incentive at preventing the MSW production and enhancing recycling, since households are charged according to the mixed solid waste they produce. These systems are widely used in several developed countries (USA, Canada, European countries, etc.) with significant benefits,

production and increase in the

In the Municipality of Vrilissia, a pilot implementati

2020, utilizing specially modified bins that have a system for identifying users and measuring the weight of waste generated by each household.

«Recording of "Pay As You Throw "(PAYT) systems worldwide and prospects for their development in Greece. Pilot a

system in a suburban Municipality in Greece and results/conclusions from the initial stages of implementation

Petros Paschalidis

Ntougias Spyridon Professor

Department of Environmental Engineering Democritus University of Thrace

Ladavos Athanasios Professor

Department of Business Administration of Food & Agricultural Enterprises

University of Patras

Economic growth, rapid global population growth and urbanization are factors that solid waste production from households, private and public services, as well

These wastes are defined as municipal solid waste (MSW). The annual amount of MSW worldwide exceeds 2 billion tons, while by 2050 it is estimated that it will be increased to about 3.4 billion tons. Landfilling is the most com worldwide method of treating/disposing of MSW, with the most significant effects on the ecosystem and public health, as a result of the production of greenhouse gases and leachates, as well as the loss of useful materials that can be recycled.

n trend in MSW management, are the systems entitled "pay as you throw (PAYT)", which are a strong economic incentive at preventing the MSW production and since households are charged according to the mixed solid waste they se systems are widely used in several developed countries (USA, Canada, European countries, etc.) with significant benefits, such as the reduction

increase in the recycling rate.

In the Municipality of Vrilissia, a pilot implementation of a PAYT system started in mid specially modified bins that have a system for identifying users and measuring the weight of waste generated by each household. Presently,

«Recording of "Pay As You Throw "(PAYT) systems worldwide and prospects for their development in Greece. Pilot application of

ty in Greece and nitial stages of implementation»

Ladavos Athanasios Professor

Business Administration of Food & Agricultural Enterprises

University of Patras

Economic growth, rapid global population growth and urbanization are factors that solid waste production from households, private and public services, as well as These wastes are defined as municipal solid waste (MSW). The annual amount of MSW worldwide exceeds 2 billion tons, while by 2050 it is estimated the most common worldwide method of treating/disposing of MSW, with the most significant effects on the the production of greenhouse gases and

are the systems entitled "pay as you throw (PAYT)", which are a strong economic incentive at preventing the MSW production and since households are charged according to the mixed solid waste they se systems are widely used in several developed countries (USA, Canada, the reduction of MSW

on of a PAYT system started in mid- specially modified bins that have a system for identifying users and

Presently, the program

(7)

is applied to 205 households (approximately 500 inhab some problems were identified in

present - to evaluate the effectiveness of the program, which ends on 31/03/2021.

In Greece, no PAYT system has been implemented

development of PAYT systems in Greece is possible under certain conditions, which mainly entail the change of the existing legal framework, the development of separate streams for the collection of recyclable and organic

infrastructures for MSW treatment.

Keywords : Municipal Solid Wastes Solid Wastes, MSW Prevention

applied to 205 households (approximately 500 inhabitants). During the initial stage, identified in the equipment of the bins, resulting in the inability to evaluate the effectiveness of the program, which ends on 31/03/2021.

In Greece, no PAYT system has been implemented on an extensive scale

development of PAYT systems in Greece is possible under certain conditions, the change of the existing legal framework, the development of separate streams for the collection of recyclable and organic materials,

infrastructures for MSW treatment.

Municipal Solid Wastes, Pay As You Throw, Management of Municipal MSW Prevention, Recycling.

During the initial stage, the equipment of the bins, resulting in the inability - at to evaluate the effectiveness of the program, which ends on 31/03/2021.

on an extensive scale so far. The development of PAYT systems in Greece is possible under certain conditions, the change of the existing legal framework, the development of , and the growth of

Management of Municipal

(8)

Ευχαριστίες

Ολοκληρώνοντας πλέον την εκπόνηση της διπλωματικής μου εργασίας, επιβλέποντα καθηγητή κο Ντούγια Σπυρίδωνα, για τη

ευγενική και εποικοδομητική καθοδήγησή διπλωματικής μου εργασίας.

Επίσης, εκφράζω τις θερμές ευχαριστίες μου στους καθηγητές, και τη βοήθεια που μου προσέφεραν

συνέβαλαν στην επιτυχή ολοκλήρωση του μεταπτυχιακού προγράμματος Τέλος και πάνω απ’ όλα

συμπαράσταση, τη στήριξη όμορφο ταξίδι.

Αφιερώνω τη διπλωματική μου εργασία στη σύζυγό μου, στην κόρη μου και στ μου, που γεννήθηκε κατά τη διάρκεια του μεταπτυχιακού μου.

Ολοκληρώνοντας πλέον την εκπόνηση της διπλωματικής μου εργασίας, ητή κο Ντούγια Σπυρίδωνα, για τη σημαντική βοήθεια

και εποικοδομητική καθοδήγησή του, σε όλη τη διάρκεια εκπόνησης της τικής μου εργασίας.

τις θερμές ευχαριστίες μου στους καθηγητές, για τις σημαντικές γνώσεις που μου προσέφεραν, κατά τη διάρκεια της φοίτησής μου και οι οποίοι συνέβαλαν στην επιτυχή ολοκλήρωση του μεταπτυχιακού προγράμματος

άνω απ’ όλα, ευχαριστώ ιδιαίτερα τη σύζυγό μου,

, τη στήριξη και την υπομονή της, όλο το διάστημα που διήρκεσε αυτό το

Αφιερώνω τη διπλωματική μου εργασία στη σύζυγό μου, στην κόρη μου και στ μου, που γεννήθηκε κατά τη διάρκεια του μεταπτυχιακού μου.

Ολοκληρώνοντας πλέον την εκπόνηση της διπλωματικής μου εργασίας, ευχαριστώ τον σημαντική βοήθεια αλλά και την διάρκεια εκπόνησης της

για τις σημαντικές γνώσεις ς μου και οι οποίοι συνέβαλαν στην επιτυχή ολοκλήρωση του μεταπτυχιακού προγράμματος σπουδών.

για την αμέριστη που διήρκεσε αυτό το

Αφιερώνω τη διπλωματική μου εργασία στη σύζυγό μου, στην κόρη μου και στην εγγονή

(9)

Περιεχόμενα

Περίληψη ...

Abstract ...

Ευχαριστίες ...

Κατάλογος Σχημάτων ...

Κατάλογος Εικόνων ...

Κατάλογος Πινάκων ...

Συντομογραφίες & Ακρωνύμια Εισαγωγή ...

Κεφάλαιο 1 – Αστικά στερεά απόβλητα 1.2 Παραγωγή ΑΣΑ σε παγκόσμιο επίπεδο 1.3 Ποιοτική και ποσοτική σύσταση ΑΣΑ 1.4 Διαχείριση ΑΣΑ ...

1.4.1 Πρόληψη παραγωγής ΑΣΑ

1.4.2 Προσωρινή αποθήκευση και συλλογή ΑΣΑ 1.4.3 Επεξεργασία - διάθεση ΑΣΑ

1.4.4 Οφέλη από την πρόληψη

1.4.5 Ισχύον θεσμικό πλαίσιο για την πρόληψη παραγωγής ΑΣΑ και την ανακύκλωση σε Ευρωπαϊκή Ένωση και Ελλάδα

1.4.6 Σύνοψη διαχείρισης ΑΣΑ

Κεφάλαιο 2. Συστήματα «πληρώνω όσο πετάω PAYT»

2.1 Γενικά ...

2.2 Τύποι συστημάτων PAYT

2.3 Υλοποίηση συστημάτων PAYT σε παγκόσμιο επίπεδο 2.3.1 Ευρώπη ...

2.3.2 Αμερική ...

2.3.3 Ασία ...

2.3.4 Αφρική ...

2.3.5 Ωκεανία ...

2.4 Οφέλη από την εφαρμογή συστημάτων PAYT

2.5 Προβλήματα/εμπόδια υλοποίησης συστημάτων PAYT Κεφάλαιο 3 – Πιλοτική εφαρμογή στον Δήμο Βριλησσίων

...

...

...

...

...

...

Συντομογραφίες & Ακρωνύμια ...

...

Αστικά στερεά απόβλητα ...

1.2 Παραγωγή ΑΣΑ σε παγκόσμιο επίπεδο ...

.3 Ποιοτική και ποσοτική σύσταση ΑΣΑ ...

...

1.4.1 Πρόληψη παραγωγής ΑΣΑ – ανάκτηση υλικών ...

1.4.2 Προσωρινή αποθήκευση και συλλογή ΑΣΑ ...

διάθεση ΑΣΑ ...

1.4.4 Οφέλη από την πρόληψη παραγωγής ΑΣΑ και την ανακύκλωση 1.4.5 Ισχύον θεσμικό πλαίσιο για την πρόληψη παραγωγής ΑΣΑ και την ανακύκλωση σε Ευρωπαϊκή Ένωση και Ελλάδα ...

1.4.6 Σύνοψη διαχείρισης ΑΣΑ ...

Κεφάλαιο 2. Συστήματα «πληρώνω όσο πετάω PAYT» ...

...

2.2 Τύποι συστημάτων PAYT ...

2.3 Υλοποίηση συστημάτων PAYT σε παγκόσμιο επίπεδο ...

...

...

...

...

...

2.4 Οφέλη από την εφαρμογή συστημάτων PAYT...

2.5 Προβλήματα/εμπόδια υλοποίησης συστημάτων PAYT ...

Πιλοτική εφαρμογή στον Δήμο Βριλησσίων ...

... iv

... vi

... viii

... xi

...xii

... xiii

... xiv

... xv

... 1

... 2

... 6

... 9

... 13

... 14

... 17

παραγωγής ΑΣΑ και την ανακύκλωση ... 25

1.4.5 Ισχύον θεσμικό πλαίσιο για την πρόληψη παραγωγής ΑΣΑ και την ... 27

... 28

... 30

... 30

... 32

... 35

... 35

... 52

... 60

... 64

... 65

... 66

... 69

... 73

(10)

3.1 Γενικά στοιχεία Δήμου 3.2 Πρόγραμμα LIFE PAYT

3.3 Περιγραφή Πιλοτικού προγράμματος PAYT 3.3.1 Εξοπλισμός και λειτουργία

3.3.2 Υλοποίηση προγράμματος

3.6 Προβλήματα υλοποίησης συστήματος PAYT 3.5 Συμπεράσματα - Προτάσεις βελτ

Κεφάλαιο 4. Προοπτικές ανάπτυξης συστημάτων PAYT στην Ελλάδα 4.1 Πιλοτική εφαρμογή σχήματος P

4.2 Υφιστάμενη κατάσταση διαχείρισης αστικών αποβλήτων στην Ελλάδα 4.3 Προϋποθέσεις για την ανάπτυξη συστημάτ

4.4 Προοπτικές ανάπτυξης συστημάτων PAYT στην Ελλάδα Συμπεράσματα ...

Βιβλιογραφία ...

3.1 Γενικά στοιχεία Δήμου ...

.2 Πρόγραμμα LIFE PAYT ...

3.3 Περιγραφή Πιλοτικού προγράμματος PAYT ...

3.3.1 Εξοπλισμός και λειτουργία ...

3.3.2 Υλοποίηση προγράμματος ...

3.6 Προβλήματα υλοποίησης συστήματος PAYT ...

Προτάσεις βελτίωσης συστήματος PAYT Δήμου Βριλησσίων Κεφάλαιο 4. Προοπτικές ανάπτυξης συστημάτων PAYT στην Ελλάδα

4.1 Πιλοτική εφαρμογή σχήματος PAYT στο Δήμο Ελευσίνας ...

4.2 Υφιστάμενη κατάσταση διαχείρισης αστικών αποβλήτων στην Ελλάδα 4.3 Προϋποθέσεις για την ανάπτυξη συστημάτων PAYT ...

4.4 Προοπτικές ανάπτυξης συστημάτων PAYT στην Ελλάδα ...

...

...

... 73

... 80

... 82

... 83

... 87

... 89

ίωσης συστήματος PAYT Δήμου Βριλησσίων ... 90

Κεφάλαιο 4. Προοπτικές ανάπτυξης συστημάτων PAYT στην Ελλάδα ... 93

... 93

4.2 Υφιστάμενη κατάσταση διαχείρισης αστικών αποβλήτων στην Ελλάδα ... 96

... 97

... 99

... 104

... 111

(11)

Κατάλογος Σχημάτων

Σχήμα 1.1 Παγκόσμια παραγωγή αποβλήτων έτους 2016……… σελ.

Σχήμα 1.2 Κατανομή ημερήσιας

έτους 2016 ………. σελ.

Σχήμα 1.3: Ετήσια παραγωγή ΑΣΑ στην Ευρώπη των 27 (2010 Σχήμα 1.4 : Ετήσια κατά κεφαλή παραγωγή ΑΣΑ στην Ε

Ένωση (2010-2018) ………

Σχήμα 1.5: Συνολική ετήσια παραγωγή ΑΣΑ στην Ελλάδα (2010

Σχήμα 1.6 : Σύσταση ΑΣΑ σε παγκόσμιο επίπεδο ………..

Σχήμα 1.7: Σύσταση ΑΣΑ στην Ελλάδα ………. σελ Σχήμα 1.8 : Ιεράρχηση μεθό

Σχήμα 1.9 : Μέθοδοι επεξεργασίας/διάθεσης ΑΣΑ που

παγκόσμιο επίπεδο ………

Σχήμα 1.10: Ετήσιες ποσότητες ΑΣΑ ανά μέθοδο διαχείρισης στις ΗΠΑ το 2018 ………

Σχήμα 1.11 : Ετήσιες ποσότητες ΑΣΑ ανά μέθοδο επεξεργασίας στην ΕΕ27 το έτος 2018 ………

Σχήμα 1.12: Ποσοστιαία μεταβολή των μεθόδων επεξεργασίας/διάθεσης ΑΣΑ στην ΕΕ27 το διάστημα 1995

Σχήμα 2.1 : Κατά κεφαλή παραγωγή ΑΣΑ στη Μπελιτσόνα πριν και μετά την εφαρμογή συστήματος

Σχήμα 2.2 : Ποσότητες ΑΣΑ και α

Σχήμα 2.3: Μεταβολή παραγωγής ΑΣΑ στην Ταϊπέι (1995

Σχήμα 2.4: Ποσοστιαία μεταβολή ανακύκλωσης στην Ταϊπέι (1995

Σχήμα 3.1 : Σύστημα διαχείρισης ΑΣΑ Δήμου Βριλησσίων ………

Σχήμα 3.2 : Διάγραμμα ροής διαχείρισης ΑΣΑ Δήμου Βριλησσίων ………..σελ.

Σχήμα 3.3: Ποσοστιαία σύσταση ΑΣΑ Δήμου Βριλησσίων (2019) ………

Σχήμα 3.4: Μεταβολή ΔσΠ στο Δήμο Βριλησσίων

Σχήμα 3.5: Διάγραμμα ροής διεργασίας ταυτοποίησης και μεταφοράς δεδομένων ……

Σχήμα 3.6: Χρονοδιάγραμμα αρ

Σχημάτων

Σχήμα 1.1 Παγκόσμια παραγωγή αποβλήτων έτους 2016……… σελ.

Σχήμα 1.2 Κατανομή ημερήσιας κατά κεφαλή παραγωγής αποβλήτων έτους 2016 ………. σελ.

Σχήμα 1.3: Ετήσια παραγωγή ΑΣΑ στην Ευρώπη των 27 (2010-2018) ……. σελ.

Σχήμα 1.4 : Ετήσια κατά κεφαλή παραγωγή ΑΣΑ στην Ευρωπαϊκή 2018) ………...

Σχήμα 1.5: Συνολική ετήσια παραγωγή ΑΣΑ στην Ελλάδα (2010-2018) ….. σελ.

Σχήμα 1.6 : Σύσταση ΑΣΑ σε παγκόσμιο επίπεδο ………..

Σχήμα 1.7: Σύσταση ΑΣΑ στην Ελλάδα ………. σελ Σχήμα 1.8 : Ιεράρχηση μεθόδων διαχείρισης ΑΣΑ ………

Σχήμα 1.9 : Μέθοδοι επεξεργασίας/διάθεσης ΑΣΑ που εφαρμόζονται σε όσμιο επίπεδο ………

Σχήμα 1.10: Ετήσιες ποσότητες ΑΣΑ ανά μέθοδο διαχείρισης στις ΗΠΑ το 2018 ………

Σχήμα 1.11 : Ετήσιες ποσότητες ΑΣΑ ανά μέθοδο επεξεργασίας στην ΕΕ27 το έτος 2018 ………

Σχήμα 1.12: Ποσοστιαία μεταβολή των μεθόδων επεξεργασίας/διάθεσης ΑΣΑ στην ΕΕ27 το διάστημα 1995-2018 ………

Σχήμα 2.1 : Κατά κεφαλή παραγωγή ΑΣΑ στη Μπελιτσόνα πριν και μετά την εφαρμογή συστήματος PAYT ………

Ποσότητες ΑΣΑ και ανακύκλωσης στην Νότια Κορέα …………

Σχήμα 2.3: Μεταβολή παραγωγής ΑΣΑ στην Ταϊπέι (1995-2014) ………….

Σχήμα 2.4: Ποσοστιαία μεταβολή ανακύκλωσης στην Ταϊπέι (1995-2014)…

Σχήμα 3.1 : Σύστημα διαχείρισης ΑΣΑ Δήμου Βριλησσίων ………

Σχήμα 3.2 : Διάγραμμα ροής διαχείρισης ΑΣΑ Δήμου Βριλησσίων ………..σελ.

σύσταση ΑΣΑ Δήμου Βριλησσίων (2019) ………

Σχήμα 3.4: Μεταβολή ΔσΠ στο Δήμο Βριλησσίων ………σελ.

: Διάγραμμα ροής διεργασίας ταυτοποίησης και μεταφοράς δεδομένων ……….σελ.

: Χρονοδιάγραμμα αρχικής φάσης προγράμματος ……….

Σχήμα 1.1 Παγκόσμια παραγωγή αποβλήτων έτους 2016……… σελ. 3 έτους 2016 ………. σελ.4

2018) ……. σελ.4

…………...σελ.5 2018) ….. σελ.5 Σχήμα 1.6 : Σύσταση ΑΣΑ σε παγκόσμιο επίπεδο ……….. σελ.7 Σχήμα 1.7: Σύσταση ΑΣΑ στην Ελλάδα ………. σελ.9 δων διαχείρισης ΑΣΑ ………σελ.10 εφαρμόζονται σε όσμιο επίπεδο ………..σελ.11 Σχήμα 1.10: Ετήσιες ποσότητες ΑΣΑ ανά μέθοδο διαχείρισης στις ΗΠΑ

το 2018 ……… σελ.12

Σχήμα 1.11 : Ετήσιες ποσότητες ΑΣΑ ανά μέθοδο επεξεργασίας στην ΕΕ27 το έτος 2018 ……….σελ.12

Σχήμα 1.12: Ποσοστιαία μεταβολή των μεθόδων επεξεργασίας/διάθεσης 2018 ……….σελ.13 Σχήμα 2.1 : Κατά κεφαλή παραγωγή ΑΣΑ στη Μπελιτσόνα πριν και

………σελ.44 νακύκλωσης στην Νότια Κορέα …………σελ.61

2014) ………….σελ.63 14)…σελ .64 Σχήμα 3.1 : Σύστημα διαχείρισης ΑΣΑ Δήμου Βριλησσίων ………...σελ.74 Σχήμα 3.2 : Διάγραμμα ροής διαχείρισης ΑΣΑ Δήμου Βριλησσίων ………..σελ.77

σύσταση ΑΣΑ Δήμου Βριλησσίων (2019) …………σελ.78

………σελ. 79 : Διάγραμμα ροής διεργασίας ταυτοποίησης και μεταφοράς

……….σελ.87 χικής φάσης προγράμματος ……….σελ.89

(12)

Κατάλογος Εικόνων

Εικόνα 1.1: Μέσα προσωρινής αποθήκευσης απορριμμάτων (κυλιόμενος κάδος, απορριμματοκιβώτιο με συμπίεση) ………. σελ.

Εικόνα 1.2: Οχήματα συλλογής απορριμμάτων τύπου μύλου και πρέσας …. σελ.

Εικόνα 3.1 : Περιοχή εφαρμογής

Εικόνα 3.2 : Διασκευασμένος κάδος ……….. …σελ.

Εικόνα 3.3 : Αναγνώστης καρτών

Εικόνα 3.4 : Ζυγός ………

Εικόνα 3.5 : Κεντρική μονάδα ελέγχου ………..σελ.

Εικόνα 3.6: Δρομολογητής (

Εικόνα 3.7: Σταθμός φόρτισης συσσωρευτών ………

Εικόνα 3.8: Απεικόνιση πληρότητας κάδου και φόρτισης συσσωρευτή ……σελ.

Κατάλογος Εικόνων

Εικόνα 1.1: Μέσα προσωρινής αποθήκευσης απορριμμάτων (κυλιόμενος ς, απορριμματοκιβώτιο με συμπίεση) ………. σελ.

Εικόνα 1.2: Οχήματα συλλογής απορριμμάτων τύπου μύλου και πρέσας …. σελ.

Εικόνα 3.1 : Περιοχή εφαρμογής PAYT στον Δήμο Βριλησσίων ………..…

Εικόνα 3.2 : Διασκευασμένος κάδος ……….. …σελ.

Εικόνα 3.3 : Αναγνώστης καρτών RFID ………

Εικόνα 3.4 : Ζυγός ………

Εικόνα 3.5 : Κεντρική μονάδα ελέγχου ………..σελ.

Εικόνα 3.6: Δρομολογητής (Wi-Fi Router) ………

: Σταθμός φόρτισης συσσωρευτών ………

: Απεικόνιση πληρότητας κάδου και φόρτισης συσσωρευτή ……σελ.

Εικόνα 1.1: Μέσα προσωρινής αποθήκευσης απορριμμάτων (κυλιόμενος ς, απορριμματοκιβώτιο με συμπίεση) ………. σελ.15 Εικόνα 1.2: Οχήματα συλλογής απορριμμάτων τύπου μύλου και πρέσας …. σελ.16 στον Δήμο Βριλησσίων ………..…σελ.83 Εικόνα 3.2 : Διασκευασμένος κάδος ……….. …σελ.84

……… ...σελ.84 Εικόνα 3.4 : Ζυγός ………..σελ. 84 Εικόνα 3.5 : Κεντρική μονάδα ελέγχου ………..σελ. 84 ) ………σελ. 85 : Σταθμός φόρτισης συσσωρευτών ………σελ. 85 : Απεικόνιση πληρότητας κάδου και φόρτισης συσσωρευτή ……σελ. 86

(13)

Κατάλογος Πινάκων

Πίνακας 1.1: Παγκόσμια ποσοστιαία σύσταση ΑΣΑ ανά γεωγραφική περιοχή

Πίνακας 1.2: Σύσταση ΑΣΑ στην Ευρώπη των 27 ……….…

Πίνακας 2.1: Εφαρμογή προγραμμάτων PAYT στις ΗΠΑ το 2010 ………

Πίνακας 3.1 : Ποσότητες ΑΣΑ Δήμου Βριλησσίων το έτος 2019 …………...

Πίνακας 4.1: Ποσότητες παραγόμενων σύμμεικτων και ανακυκλώσιμων αποβλήτων στον Δήμο Ελευσίνας πριν και μετά την εφαρμογή συστήματος PAYT

Κατάλογος Πινάκων

Πίνακας 1.1: Παγκόσμια ποσοστιαία σύσταση ΑΣΑ ανά εωγραφική περιοχή ………...

Πίνακας 1.2: Σύσταση ΑΣΑ στην Ευρώπη των 27 ……….…

Πίνακας 2.1: Εφαρμογή προγραμμάτων PAYT στις ΗΠΑ το 2010 ………

Πίνακας 3.1 : Ποσότητες ΑΣΑ Δήμου Βριλησσίων το έτος 2019 …………...

: Ποσότητες παραγόμενων σύμμεικτων και ανακυκλώσιμων αποβλήτων στον Δήμο Ελευσίνας πριν και μετά την εφαρμογή

PAYT ……….………

………...σελ. 7 Πίνακας 1.2: Σύσταση ΑΣΑ στην Ευρώπη των 27 ……….………σελ. 8 Πίνακας 2.1: Εφαρμογή προγραμμάτων PAYT στις ΗΠΑ το 2010 …………..σελ. 54 Πίνακας 3.1 : Ποσότητες ΑΣΑ Δήμου Βριλησσίων το έτος 2019 …………....σελ. 78

: Ποσότητες παραγόμενων σύμμεικτων και ανακυκλώσιμων αποβλήτων στον Δήμο Ελευσίνας πριν και μετά την εφαρμογή

………..σελ. 94

(14)

Συντομογραφίες & Ακρωνύμια

ΑΣΑ : Αστικά στερεά απόβλητα ΔσΠ : Διαλογή στη πηγή ΔΕ : Διπλωματική εργασία ΕΕ : Ευρωπαϊκή Ένωση ΕΚΑ: Ευρωπαϊκός Κατ Κ.Δ.Α.Υ.: Κέντρα διαλογής

ΤοΣΔΑ : Τοπικό Σχέδιο Διαχείρισης

Χ.Υ.Τ.Α.: Χώρος Υγειονομικής Ταφής Αποβλήτων BEMP : Best environmental

MSW: Municipal Solid Waste PAYT: Pay as you throw

RFID: Radio Frequency Identification ( RDF ; Refuse Derived Fuel

Συντομογραφίες & Ακρωνύμια

Αστικά στερεά απόβλητα ΔσΠ : Διαλογή στη πηγή

ΔΕ : Διπλωματική εργασία ΕΕ : Ευρωπαϊκή Ένωση

Κατάλογος Αποβλήτων έντρα διαλογής και ανάκτησης υλικών

Διαχείρισης Αποβλήτων Χώρος Υγειονομικής Ταφής Αποβλήτων

environmental management practice MSW: Municipal Solid Waste

Pay as you throw - Πληρώνεις όσο απορρίπτεις

RFID: Radio Frequency Identification (ταυτοποίηση μέσω ραδιοσυχνοτήτων Refuse Derived Fuel

ραδιοσυχνοτήτων)

(15)

Εισαγωγή

Η ραγδαία αύξηση του πληθυσμού και της αστικοποίησης, καθώς και η ανάπτυξη της οικονομίας, σε συνδυασμό με τη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου, έχουν οδηγήσει σε αύξηση της παραγωγής των αστικών στερεών αποβλήτων

κόσμο. Πρόσφατες εκτιμήσεις δισεκατομμύρια τόνους ετ

παραγωγή θα αυξηθεί σε περίπου 3, απειλή για το περιβάλλον.

Η διαχείριση των παραγόμενων αστικών

οποίο είναι δύσκολα αντιμετωπίσιμο, με σημαντικές επιπτώσεις δημόσια υγεία, ενώ συγκαταλέγεται στα

μαζί με την έλλειψη υδάτων και την

διαχείριση των αστικών στερεών αποβλήτων, μεταφορά, επεξεργασία και

η μείωση παραγωγής αποβλήτων (πρόληψη) χρήσιμων υλικών (ανακύκλωση

αποβλήτων, ώστε να επιτυγχάνεται το ευνοϊκότερο για το περιβάλλον αποτέλεσμα Οι βασικές μέθοδοι επεξεργασίας και διάθεσης των απορριμμάτων είναι

χρήσιμων υλικών, η αερόβια ή αναερόβια υγειονομική ταφή (Τερζής 2009).

Η ταφή των απορριμμάτων είναι η πλέον διαδεδομένη μέθοδος διάθεσης ΑΣΑ παγκοσμίως, με τις σημαντικότερες επιπτώσεις στο οικοσύστημα. Αποτέλεσμα της ταφής των απορριμμάτων είναι η παραγω

τα οποία συγκαταλέγονται μεταξύ των αερίων του θερμοκηπίου καθώς και η παραγωγή στραγγισμάτων. Οι επιπτώσεις από την παραγωγή βιοαερίου και στραγγισμάτων

ποικίλες, όπως η ατμοσφαιρική ρύπανση και πυρκαγιών και εκρήξεων,

οσμών και η ρύπανση των υπόγειων υδάτων

Δυσμενείς επιπτώσεις στο περιβάλλον και στη δημόσια υγεία προκαλεί επίσης η κα (αποτέφρωση) των απορριμμάτων όπως οι εκπομπές αέριων του θερμοκηπίου και άλλων

αύξηση του πληθυσμού και της αστικοποίησης, καθώς και η ανάπτυξη της ομίας, σε συνδυασμό με τη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου, έχουν οδηγήσει σε

των αστικών στερεών αποβλήτων (ΑΣΑ), Πρόσφατες εκτιμήσεις δείχνουν ότι η παγκόσμια παραγωγή ΑΣΑ δισεκατομμύρια τόνους ετησίως, ενώ προβλέπεται ότι έως το 2050

ωγή θα αυξηθεί σε περίπου 3,4 δισεκατομμύρια τόνους, κάτι που (Khandelwal et al., 2019)

των παραγόμενων αστικών στερεών αποβλήτων, θεωρείται

δύσκολα αντιμετωπίσιμο, με σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον και στη , ενώ συγκαταλέγεται στα τρία μεγαλύτερα περιβαλλοντικά

μαζί με την έλλειψη υδάτων και την κλιματική αλλαγή (Τερζής 2009).

ιαχείριση των αστικών στερεών αποβλήτων, εννοείται η συλλογή,

μεταφορά, επεξεργασία και τελική διάθεση αυτών. Στόχοι της διαχείρισης των ΑΣΑ είναι μείωση παραγωγής αποβλήτων (πρόληψη), η ανάκτηση ή/και επαναχρησιμοποίηση

ανακύκλωση - επαναχρησιμοποίηση) και η

ώστε να επιτυγχάνεται το ευνοϊκότερο για το περιβάλλον αποτέλεσμα Οι βασικές μέθοδοι επεξεργασίας και διάθεσης των απορριμμάτων είναι

η αερόβια ή αναερόβια χώνευση, η θερμική επεξεργασία (Τερζής 2009).

Η ταφή των απορριμμάτων είναι η πλέον διαδεδομένη μέθοδος διάθεσης ΑΣΑ παγκοσμίως, με τις σημαντικότερες επιπτώσεις στο οικοσύστημα. Αποτέλεσμα της ταφής των απορριμμάτων είναι η παραγωγή βιοαερίου, που αποτελείται κύρια από

τα οποία συγκαταλέγονται μεταξύ των αερίων του θερμοκηπίου καθώς και η παραγωγή στραγγισμάτων. Οι επιπτώσεις από την παραγωγή βιοαερίου και στραγγισμάτων

ατμοσφαιρική ρύπανση και υπερθέρμανση του πλανήτη , η καταστροφή της παρακείμενης βλάστησης, ρύπανση των υπόγειων υδάτων (El-Fadel et al. 1997).

Δυσμενείς επιπτώσεις στο περιβάλλον και στη δημόσια υγεία προκαλεί επίσης η κα (αποτέφρωση) των απορριμμάτων όπως οι εκπομπές αέριων του θερμοκηπίου και άλλων

αύξηση του πληθυσμού και της αστικοποίησης, καθώς και η ανάπτυξη της ομίας, σε συνδυασμό με τη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου, έχουν οδηγήσει σε σε ολόκληρο τον ΑΣΑ υπερβαίνει τα 2 ότι έως το 2050 η παγκόσμια κάτι που αποτελεί σοβαρή

θεωρείται ένα πρόβλημα το στο περιβάλλον και στη τρία μεγαλύτερα περιβαλλοντικά προβλήματα κλιματική αλλαγή (Τερζής 2009). Με τον όρο εννοείται η συλλογή, αποθήκευση, τόχοι της διαχείρισης των ΑΣΑ είναι ανάκτηση ή/και επαναχρησιμοποίηση των και η επεξεργασία των ώστε να επιτυγχάνεται το ευνοϊκότερο για το περιβάλλον αποτέλεσμα.

Οι βασικές μέθοδοι επεξεργασίας και διάθεσης των απορριμμάτων είναι η ανάκτηση των η θερμική επεξεργασία και η

Η ταφή των απορριμμάτων είναι η πλέον διαδεδομένη μέθοδος διάθεσης ΑΣΑ παγκοσμίως, με τις σημαντικότερες επιπτώσεις στο οικοσύστημα. Αποτέλεσμα της ταφής που αποτελείται κύρια από CH4 και CO2

τα οποία συγκαταλέγονται μεταξύ των αερίων του θερμοκηπίου καθώς και η παραγωγή στραγγισμάτων. Οι επιπτώσεις από την παραγωγή βιοαερίου και στραγγισμάτων, είναι υπερθέρμανση του πλανήτη, η πρόκληση βλάστησης, η πρόκληση

Δυσμενείς επιπτώσεις στο περιβάλλον και στη δημόσια υγεία προκαλεί επίσης η καύση (αποτέφρωση) των απορριμμάτων όπως οι εκπομπές αέριων του θερμοκηπίου και άλλων

(16)

αέριων ρύπων (CO2, CO,

βαρέα μέταλλα, πολυκυκλικούς υδρογονάνθρακες κ.α.) που προκαλούν καρκινογενέσεις, βλάβες στον εγκέφαλο και στα νεφρά, κλπ.

Η ανάλυση του κύκλου ζωής σε μια ποικιλία υλικών, έχει αποδείξει ότι η ανακύκλωση μειώνει την παραγωγή αστικών στερεών αποβλήτων (ΑΣΑ) και την κατανάλωση

και ενέργειας, συμβάλλοντας ταυτόχρονα στη μείωση τη

της ρύπανσης των υδάτων, σε σύγκριση με την υγειονομική ταφή ή την αποτέφρωση. Ως εκ τούτου, στους σύγχρονους περιβαλλοντικούς στόχους,

παραγωγής αποβλήτων και

αποβλήτων, σε πρόγραμμα ανακύκλωσης.

Μια σύγχρονη τάση στη διαχείριση αποβλήτων σε παγκόσμιο επίπεδο,

πρόληψη της παραγωγής αστικών στερεών αποβλήτων και την ενίσχυση της ανακύκλωσης, είναι η αλλαγή των συμβα

στερεών αποβλήτων, με νέα συστήματα με τίτλο «πληρώνω όσο πετάω (PAYT)». (Karagiannidis et

«μεταβλητής χρέωσης» ή τιμολόγησης με τιμές μονάδας», χρησιμοποιείται σε παγκόσμιο επίπεδο

θέτοντας ένα σοβαρό οικονομικό κίνητρο στους πολίτες για απόβλητα και να ανακυκλώνουν περισσότερο

εφαρμογή των συστημάτων αυτών, οι πολίτες χρεώνονται ανάλογα με τα στερεά απόβλητα που παράγουν, ενθαρρύνοντάς τους έτσι για μείωση των παραγόμενων αποβλήτων και αύξηση της ανακύκλωσης χρήσιμων υλικών και της κομποστοποίησης.

Θέμα της παρούσας διπλωματικής εργασίας, είναι η καταγραφή των συστημάτων «Pay As You Throw» σε παγκόσμιο επίπεδο και

προγραμμάτων στην Ελλάδα. Επίσης θα γίνει λεπτομερής αναφορά από την πιλοτική εφαρμογή ενός προγράμματος PAYT

Αττικής.

Η καινοτομία της παρούσας

οποίο έχει ξεκινήσει και εφαρμόζεται πιλοτικά στο Δήμο Βριλησσίων από τον Ιούλιο 2020. Στο παρελθόν, έχουν γίνει

μελέτες για τις προοπτικές ανάπτυξης συστημάτων «πληρώνω όσο πετάω

, SO2, NOx, διοξίνες, φουράνες κ.α.) και σωματιδίων (τέφρα, βαρέα μέταλλα, πολυκυκλικούς υδρογονάνθρακες κ.α.) που προκαλούν καρκινογενέσεις,

ον εγκέφαλο και στα νεφρά, κλπ.

Η ανάλυση του κύκλου ζωής σε μια ποικιλία υλικών, έχει αποδείξει ότι η ανακύκλωση μειώνει την παραγωγή αστικών στερεών αποβλήτων (ΑΣΑ) και την κατανάλωση

ενέργειας, συμβάλλοντας ταυτόχρονα στη μείωση της ατμοσφαιρι

των υδάτων, σε σύγκριση με την υγειονομική ταφή ή την αποτέφρωση. Ως στους σύγχρονους περιβαλλοντικούς στόχους, περιλαμβάνον

παραγωγής αποβλήτων και η εκτροπή υλικών από το ρεύμα των σύμμεικτων αστικών σε πρόγραμμα ανακύκλωσης. (Gradus et al. 2019)

Μια σύγχρονη τάση στη διαχείριση αποβλήτων σε παγκόσμιο επίπεδο,

πρόληψη της παραγωγής αστικών στερεών αποβλήτων και την ενίσχυση της είναι η αλλαγή των συμβατικών συστημάτων χρέωσης για τη

στερεών αποβλήτων, με νέα συστήματα με τίτλο «πληρώνω όσο πετάω

et al. 2005). Τα συστήματα PAYT γνωστά και ως συστήματα

«μεταβλητής χρέωσης» ή τιμολόγησης με τιμές μονάδας», είναι ένα οικονομικό μέσο που χρησιμοποιείται σε παγκόσμιο επίπεδο και βασίζεται στην αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει», ένα σοβαρό οικονομικό κίνητρο στους πολίτες για να παράγουν λιγότερα τα και να ανακυκλώνουν περισσότερο. (Xevgenos et al. 2015). Ουσιασ

εφαρμογή των συστημάτων αυτών, οι πολίτες χρεώνονται ανάλογα με τα στερεά απόβλητα που παράγουν, ενθαρρύνοντάς τους έτσι για μείωση των παραγόμενων αποβλήτων και αύξηση της ανακύκλωσης χρήσιμων υλικών και της κομποστοποίησης.

διπλωματικής εργασίας, είναι η καταγραφή των συστημάτων «Pay As You Throw» σε παγκόσμιο επίπεδο και οι προοπτικές ανάπτυξης αυτών των προγραμμάτων στην Ελλάδα. Επίσης θα γίνει λεπτομερής αναφορά από την πιλοτική προγράμματος PAYT, που υλοποιείται σε παρόντα χρόνο, σε Δήμο της

παρούσας ΔΕ συνίσταται στην ανάλυση ενός συστήματος

οποίο έχει ξεκινήσει και εφαρμόζεται πιλοτικά στο Δήμο Βριλησσίων, του νομού Αττικής Στο παρελθόν, έχουν γίνει λίγες θεωρητικές προσεγγίσεις και μελέτες για τις προοπτικές ανάπτυξης συστημάτων «πληρώνω όσο πετάω

διοξίνες, φουράνες κ.α.) και σωματιδίων (τέφρα, βαρέα μέταλλα, πολυκυκλικούς υδρογονάνθρακες κ.α.) που προκαλούν καρκινογενέσεις,

Η ανάλυση του κύκλου ζωής σε μια ποικιλία υλικών, έχει αποδείξει ότι η ανακύκλωση μειώνει την παραγωγή αστικών στερεών αποβλήτων (ΑΣΑ) και την κατανάλωση πόρων ς ατμοσφαιρικής ρύπανσης και των υδάτων, σε σύγκριση με την υγειονομική ταφή ή την αποτέφρωση. Ως περιλαμβάνονται η πρόληψη η εκτροπή υλικών από το ρεύμα των σύμμεικτων αστικών

Μια σύγχρονη τάση στη διαχείριση αποβλήτων σε παγκόσμιο επίπεδο, με στόχο την πρόληψη της παραγωγής αστικών στερεών αποβλήτων και την ενίσχυση της των χρέωσης για τη συλλογή των στερεών αποβλήτων, με νέα συστήματα με τίτλο «πληρώνω όσο πετάω - pay as you throw γνωστά και ως συστήματα α οικονομικό μέσο που βασίζεται στην αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει», να παράγουν λιγότερα . Ουσιαστικά, με την εφαρμογή των συστημάτων αυτών, οι πολίτες χρεώνονται ανάλογα με τα στερεά απόβλητα που παράγουν, ενθαρρύνοντάς τους έτσι για μείωση των παραγόμενων αποβλήτων και αύξηση της ανακύκλωσης χρήσιμων υλικών και της κομποστοποίησης.

διπλωματικής εργασίας, είναι η καταγραφή των συστημάτων «Pay As οι προοπτικές ανάπτυξης αυτών των προγραμμάτων στην Ελλάδα. Επίσης θα γίνει λεπτομερής αναφορά από την πιλοτική ιείται σε παρόντα χρόνο, σε Δήμο της

ΔΕ συνίσταται στην ανάλυση ενός συστήματος PAYT, το του νομού Αττικής, λίγες θεωρητικές προσεγγίσεις και μελέτες για τις προοπτικές ανάπτυξης συστημάτων «πληρώνω όσο πετάω-pay as you

(17)

throw PAYT» στην Ελλάδα, αλλά

τέτοιου προγράμματος, ώστε να εξαχθούν χρήσιμα συμπεράσματ υλοποίησης προγραμμάτων

υλοποιήθηκε σύστημα PAYT περιλαμβάνεται στην παρούσα διαφορετικών συστημάτων

Στο πρώτο κεφάλαιο της παρούσας γίνεται μια εισαγωγή στο θέμα των αστικών στερεών αποβλήτων, προκειμένου ο αναγνώστης να αποκτήσει τις απαραίτητες γνώσεις όσον αφορά βασικές έννοιες για τα αστικά απόβλητα

οικιακά στερεά απόβλητα, βιώσιμη ανάπτυξη, διαχείριση ΑΣΑ κλπ) παραγωγής ΑΣΑ, την ποιοτική και ποσοτική σύστα

τους παράγοντες που επηρεάζουν την ποιοτική και ποσοτική σύσταση των παραγόμενων ΑΣΑ, τις μεθόδους/τεχνικές διαχείρισης

στις περιβαλλοντικές επιπτώσεις από την εφαρμογή Το δεύτερο κεφάλαιο περιλαμβάνει

όσο πετάω – pay as you throw

από την υλοποίηση τέτοιων συστημάτων σε παγκόσμιο επίπεδο, όπως ιστορικά στοιχεία, σχήματα PAYT που εφαρμόζονται παγκοσμίως, στοιχεία πληθυσμού που συμμετέχουν σε αυτά τα προγράμματα, τρόπους χρέωσης, αποτελέσματα από

PAYT και τέλος προβλήματα που παρουσιάζονται κατά την υλοποίησή τους.

Το τρίτο κεφάλαιο της παρούσας ΔΕ Βριλησσίων, περιγραφή και στόχους Δήμος, την περιγραφή του σχήματος υλοποίηση του προγράμματος

Επίσης καταγράφονται τα υλοποίησης του προγράμματ

Στο τέταρτο κεφάλαιο περιγράφεται η υλοποίηση ενός προγράμματος εφαρμόσθηκε στον Δήμο Ελευσίνας, ενώ

να ικανοποιούνται για την ανάπτυξη τέτοιων πρ

προκύπτουν οι προοπτικές ανάπτυξης προγραμμάτων

προϋποθέσεις που θα πρέπει να πληρούνται για την ορθή εφαρμογή των προγραμμάτων

» στην Ελλάδα, αλλά - εκτός μίας μόνο περίπτωσης - δεν έχει γίνει εφαρμογή τέτοιου προγράμματος, ώστε να εξαχθούν χρήσιμα συμπεράσματα για τη δυνατότητα υλοποίησης προγραμμάτων PAYT, στην Ελλάδα. Σημειώνεται ότι σ

PAYT, εφαρμόσθηκε διαφορετικό σχήμα από αυτό που παρούσα, οπότε θα προκύψουν και οι διαφορές από την υλοποίηση συστημάτων PAYT.

της παρούσας γίνεται μια εισαγωγή στο θέμα των αστικών στερεών αποβλήτων, προκειμένου ο αναγνώστης να αποκτήσει τις απαραίτητες γνώσεις όσον

έννοιες για τα αστικά απόβλητα (πχ τι είναι αστικά στερεά από οικιακά στερεά απόβλητα, βιώσιμη ανάπτυξη, διαχείριση ΑΣΑ κλπ)

ποιοτική και ποσοτική σύσταση των ΑΣΑ σε παγκόσμιο επίπεδο, παράγοντες που επηρεάζουν την ποιοτική και ποσοτική σύσταση των παραγόμενων όδους/τεχνικές διαχείρισης και επεξεργασίας των ΑΣΑ με ιδιαίτερη έμφαση

επιπτώσεις από την εφαρμογή τους, κλπ.

Το δεύτερο κεφάλαιο περιλαμβάνει την περιγραφή των συστημάτων/σχημάτων «πληρώνω throw» (PAYT), τους στόχους των συστημάτων αυτών, στοιχεία από την υλοποίηση τέτοιων συστημάτων σε παγκόσμιο επίπεδο, όπως ιστορικά στοιχεία, που εφαρμόζονται παγκοσμίως, στοιχεία πληθυσμού που συμμετέχουν σε αυτά τα προγράμματα, τρόπους χρέωσης, αποτελέσματα από την εφαρμογή συστημάτων

και τέλος προβλήματα που παρουσιάζονται κατά την υλοποίησή τους.

Το τρίτο κεφάλαιο της παρούσας ΔΕ περιλαμβάνει τα γενικά στοιχεία

και στόχους του προγράμματος LIFE στο οποίο εντάχθηκε ο περιγραφή του σχήματος PAYT που εφαρμόζεται, την οργάνωση για την υλοποίηση του προγράμματος και την περιγραφή του εξοπλισμού και της λειτουργίας του

καταγράφονται τα προβλήματα που παρουσιάσθηκαν κατά

του προγράμματος, ενώ γίνονται σχετικές προτάσεις για τη βελτίωσή περιγράφεται η υλοποίηση ενός προγράμματος εφαρμόσθηκε στον Δήμο Ελευσίνας, ενώ γίνεται αναφορά των προϋποθέσεων

ν ανάπτυξη τέτοιων προγραμμάτων. Με βάση τα παραπάνω, οι προοπτικές ανάπτυξης προγραμμάτων PAYT στην Ελλάδα και προϋποθέσεις που θα πρέπει να πληρούνται για την ορθή εφαρμογή των προγραμμάτων

δεν έχει γίνει εφαρμογή α για τη δυνατότητα στην Ελλάδα. Σημειώνεται ότι σε άλλο δήμο που , εφαρμόσθηκε διαφορετικό σχήμα από αυτό που , οπότε θα προκύψουν και οι διαφορές από την υλοποίηση

της παρούσας γίνεται μια εισαγωγή στο θέμα των αστικών στερεών αποβλήτων, προκειμένου ο αναγνώστης να αποκτήσει τις απαραίτητες γνώσεις όσον τι είναι αστικά στερεά απόβλητα, οικιακά στερεά απόβλητα, βιώσιμη ανάπτυξη, διαχείριση ΑΣΑ κλπ) για τις πηγές παγκόσμιο επίπεδο, παράγοντες που επηρεάζουν την ποιοτική και ποσοτική σύσταση των παραγόμενων με ιδιαίτερη έμφαση

την περιγραφή των συστημάτων/σχημάτων «πληρώνω τόχους των συστημάτων αυτών, στοιχεία από την υλοποίηση τέτοιων συστημάτων σε παγκόσμιο επίπεδο, όπως ιστορικά στοιχεία, που εφαρμόζονται παγκοσμίως, στοιχεία πληθυσμού που συμμετέχουν σε την εφαρμογή συστημάτων και τέλος προβλήματα που παρουσιάζονται κατά την υλοποίησή τους.

περιλαμβάνει τα γενικά στοιχεία του Δήμου στο οποίο εντάχθηκε ο , την οργάνωση για την και της λειτουργίας του.

κατά τα αρχικά στάδια σχετικές προτάσεις για τη βελτίωσή του.

περιγράφεται η υλοποίηση ενός προγράμματος PAYT που προϋποθέσεων που πρέπει . Με βάση τα παραπάνω, στην Ελλάδα και οι προϋποθέσεις που θα πρέπει να πληρούνται για την ορθή εφαρμογή των προγραμμάτων.

(18)

Η σύνταξη της παρούσας βασίζεται σε άντληση πληροφοριών από

βιβλία, εκθέσεις επίσημων φορέων, συγγράμματα και διπλωματικές εργασίες, που διαθέσιμα σε ηλεκτρονικές βιβλιοθήκες, ιστότοπους επίσημων φορέων κ.α. και αφορούν πληροφορίες για τα ΑΣΑ, τα προγράμματα

Η σύνταξη της παρούσας βασίζεται σε άντληση πληροφοριών από δημοσιευμ βιβλία, εκθέσεις επίσημων φορέων, συγγράμματα και διπλωματικές εργασίες, που διαθέσιμα σε ηλεκτρονικές βιβλιοθήκες, ιστότοπους επίσημων φορέων κ.α. και αφορούν πληροφορίες για τα ΑΣΑ, τα προγράμματα PAYT, κλπ.

δημοσιευμένα άρθρα, βιβλία, εκθέσεις επίσημων φορέων, συγγράμματα και διπλωματικές εργασίες, που είναι διαθέσιμα σε ηλεκτρονικές βιβλιοθήκες, ιστότοπους επίσημων φορέων κ.α. και αφορούν

(19)

Κεφάλαιο 1 – Αστικά στερεά

1.1 Γενικά – ορισμοί

Είναι πλέον κοινά αποδεκτό ότι ο άνθρωπος είναι ο κύριος παράγοντας για τη της οικολογικής ισορροπίας

του παγκόσμιου πληθυσμού, η αστικοποίηση και η βιομηχανοπ συνδεδεμένη με την παραγόμενη ποσότητα των στερεών αποβλήτων (

Xevgenos et al. 2015). Ένα μεγάλο ποσοστό από τα παραγόμενα στερεά απόβλητα, προέρχονται από προϊόντα, τα οποία γίνονται απόβλητα μετά τη χρήση τους. Η αύξ της αστικής ανάπτυξης, είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση της παραγωγής αποβλήτων από οικιστικές περιοχές, ιδιωτικές και δημόσιες υπηρεσίες, καθώς και από κατασκευαστικές δραστηριότητες. Δεδομένου ότι σε ολόκληρο τον κόσμο η πληθυσμιακή πυκνότητα στις αστικές περιοχές είναι γενικά πολύ υψηλή, αυτό έχει σαν συνέπεια την ιδιαίτερα

Referências

Documentos relacionados