(1)

Κνηλσληθψλ Δπηζηεκψλ

Τξαπεδηθή, Λνγηζηηθή θαη Φξεκαηννηθνλνκηθή

Πηπρηαθή / Γηπισκαηηθή Δξγαζία

«Κίλεηξα, Ακνηβέο θαη Σπληάμεηο»

Άλλα Φξπζνζηφκνπ

Δπηβιέπσλ θαζεγεηήο: Αζαλάζηνο Αλαζηαζίνπ

Λεπθσζία, Ηνχληνο 2021

(2)

Ζ παξνχζα εξγαζία απνηειεί πλεπκαηηθή ηδηνθηεζία ηνπ θνηηεηή («ζπγγξαθέαο/δεκηνπξγφο») πνπ ηελ εθπφλεζε. Σην πιαίζην ηεο πνιηηηθήο αλνηθηήο πξφζβαζεο ν ζπγγξαθέαο/δεκηνπξγφο εθρσξεί ζην ΔΑΠ, κε απνθιεηζηηθή άδεηα ρξήζεο ηνπ δηθαηψκαηνο αλαπαξαγσγήο, πξνζαξκνγήο, δεκφζηνπ δαλεηζκνχ, παξνπζίαζεο ζην θνηλφ θαη ςεθηαθήο δηάρπζήο ηνπο δηεζλψο, ζε ειεθηξνληθή κνξθή θαη ζε νπνηνδήπνηε κέζν, γηα δηδαθηηθνχο θαη εξεπλεηηθνχο ζθνπνχο, άλεπ αληαιιάγκαηνο θαη γηα φιν ην ρξφλν δηάξθεηαο ησλ δηθαησκάησλ πλεπκαηηθήο ηδηνθηεζίαο. Ζ αλνηθηή πξφζβαζε ζην πιήξεο θείκελν γηα κειέηε θαη αλάγλσζε δελ ζεκαίλεη θαζ’

νηνλδήπνηε ηξφπν παξαρψξεζε δηθαησκάησλ δηαλνεηηθήο ηδηνθηεζίαο ηνπ ζπγγξαθέα/δεκηνπξγνχ νχηε επηηξέπεη ηελ αλαπαξαγσγή, αλαδεκνζίεπζε, αληηγξαθή, απνζήθεπζε, πψιεζε, εκπνξηθή ρξήζε, κεηάδνζε, δηαλνκή, έθδνζε, εθηέιεζε, «κεηαθφξησζε» (downloading), «αλάξηεζε» (uploading), κεηάθξαζε, ηξνπνπνίεζε κε νπνηνλδήπνηε ηξφπν, ηκεκαηηθά ή πεξηιεπηηθά ηεο εξγαζίαο, ρσξίο ηε ξεηή πξνεγνχκελε έγγξαθε ζπλαίλεζε ηνπ ζπγγξαθέα/δεκηνπξγνχ. Ο ζπγγξαθέαο/δεκηνπξγφο δηαηεξεί ην ζχλνιν ησλ εζηθψλ θαη πεξηνπζηαθψλ ηνπ δηθαησκάησλ.

(3)

«Κίλεηξα, Ακνηβέο θαη Σπληάμεηο»

Άλλα Φξπζνζηφκνπ

Δπηηξνπή Δπίβιεςεο Πηπρηαθήο / Γηπισκαηηθήο Δξγαζίαο Δπηβιέπσλ Καζεγεηήο:

Αζαλάζηνο Αλαζηαζίνπ

Σπλ-Δπηβιέπσλ Καζεγεηήο:

Δπάγγεινο Τζνπθάηνο

Λεπθσζία, Ηνχληνο 2021

(4)

iv

Διπλωματικι Εργαςία

«Στην οικογένεια μου»

(5)

v

(6)

vi

Πεξίιεςε

Κχξηνο ζθνπφο ηεο παξνχζαο κειέηεο είλαη λα εμεηάζεη ηηο ζρέζεηο ησλ θηλήηξσλ θάζε αηφκνπ αιιά θαη ηελ αληίζηνηρε ακνηβή έλαληη ηεο απφδνζεο ηνπ, έηζη ψζηε λα θηάζεη ζηνλ επηζπκεηφ ζηφρν ζην εξγαζηαθφ ηνπ πεξηβάιινλ. Πην ζπγθεθξηκέλα νκαδνπνηήζακε ηα πην πάλσ δεδνκέλα ζε θαηεγνξίεο έηζη πνπ ν εξγαδφκελνο έπξεπε λα θξίλεη ηε ζρέζε ηνπ ζην εξγαζηαθφ πεξηβάιινλ, ηηο ζρέζεηο θαη ηελ επηθνηλσλία κε ηνπο πξντζηάκελνπο ηνπ θαη ηνπο ζπλαδέιθνπο ηνπ θαη ηέινο λα αμηνινγήζεη ηηο πξννπηηθέο εμέιημεο θαη ηθαλνπνίεζεο πνπ ακείβεηε. Γηα ηελ κειέηε ηνπ πην πάλσ ζέκαηνο ζπιιέρζεθαλ δεδνκέλα κέζα απφ έλα εηδηθά δηακνξθσκέλν εξσηεκαηνιφγην ην νπνίν κνηξάζηεθε ζε 100 εξγαδφκελα άηνκα.

Μέζσ ησλ απνηειεζκάησλ ηεο έξεπλαο δηαθάλεθαλ νη απφςεηο ησλ εξγαδνκέλσλ φζνλ αθνξά ην πεξηβάιινλ εξγαζίαο θαη ηδηαίηεξα ηηο ζρέζεηο κεηαμχ ησλ εξγαδνκέλσλ κε ηνπο πξντζηάκελνπο θαη ηνπο ζπλαδέιθνπο ηνπο, αιιά θαη ηελ ηθαλνπνίεζε ηεο ακνηβήο πνπ ηνπο πξνζθέξεηαη. Ζ έξεπλα θαηέδεημε φηη νη εξγαδφκελνη είλαη ηφζν ηθαλνπνηεκέλνη ζηελ παξνχζα εξγαζία πνπ βξίζθνληαη θαη δελ ζθνπεχνπλ λα ηελ εγθαηαιείςνπλ. Δπηπιένλ απνηέιεζκα πνπ πξνέθπςε, είλαη ε επηβξάβεπζε θαη ηα θίλεηξα, αιιά θαη ε πνιχ θαιή ζπκπεξηθνξά ησλ πξντζηάκελσλ. Δπίζεο νη εξγαδφκελνη έρνπλ πνιχ θαιέο επηθνηλσληαθέο ζρέζεηο κε ηνπο ζπλαδέιθνπο ηνπο θαη πνιχ ηθαλνπνηεκέλνη γηα ηελ επηκφξθσζε θαη ηελ εθπαίδεπζε φζνλ αθνξά ην ηνκέα εξγαζίαο ηνπο. Τέινο απφ ηα απνηειέζκαηα παξνπζηάζηεθε φηη ν πην ζεκαληηθφο παξάγνληαο ηθαλνπνίεζεο ηνπ εξγαδφκελνπ είλαη ε κεληαία ακνηβή, ε νπνία κπνξεί λα θαζνξίζεη ζεκαληηθά ηελ απφδνζε ησλ εξγαδνκέλσλ ζηελ εξγαζία ηνπ.

(7)

vii

Abstract

The main purpose of this study is to examine the relationships of motivation of each individual and the corresponding remuneration for his performance, so as to reach the desired goal in his work environment. More specifically, we grouped the above data into categories so that the employee had to judge his relationship in the work environment, relationships and communication with his superiors and colleagues and finally evaluate the prospects of development and satisfaction that you are paid. For the study of the above topic, data were collected through a specially designed questionnaire which was distributed to 100 employees.

The results of the research revealed the views of employees regarding the working environment and especially the relationships between employees with their superiors and colleagues, but also the satisfaction of the remuneration offered to them. The survey showed that employees are so satisfied with the current job that they are and do not intend to leave it. An additional result that emerged is the reward and guidance offered to them and the very good behaviour of the superiors. Also the employees have very good communication relations with their colleagues and are very satisfied with the training and education regarding their field of work. Finally, the results showed that the most important factor of employee satisfaction is the monthly salary, which can significantly determine the performance of employees in their work.

(8)

viii

Πεξηερόκελα

Περίλθψθ ... vi

Abstract ... vii

Περιεχόμενα ... viii

Κατάλογοσ Διαγραμμάτων ... ix

Κατάλογοσ Πινάκων... x

1. Ειςαγωγι ... 1

2. Βιβλιογραφικι Αναςκόπθςθ ... 4

2.1 Κίνθτρα ... 4

2.1.1 Οριςμόσ και χαρακτθριςτικά... 4

2.1.2 Θεωρία του Herzberg ... 5

2.1.3 Εξωτερικά κίνθτρα ... 6

2.1.4 Εςωτερικά κίνθτρα ... 7

2.1.5 Ατομικά και Ομαδικά κίνθτρα ... 7

2.2 ΢υςτιματα Αμοιβϊν ... 8

2.2.1 Ειςαγωγικά ςτοιχεία ... 8

2.2.2 Παράγοντεσ που κακορίηουν τθν αμοιβι ... 10

2.2.3 Εξωτερικι αμοιβι ... 10

2.2.4 Εςωτερικι αμοιβι ... 11

2.2.5 ΢υςτιματα αμοιβϊν ... 11

2.3 ΢υντάξεισ... 13

2.3.1 Κατθγορίεσ ςυνταξιοδοτικοφ ςυςτιματοσ ... 13

3. Μεκοδολογία ζρευνασ ... 15

3.1Ειςαγωγι ... 15

3.2Είδοσ ζρευνασ ... 15

3.3 Μζκοδοσ ςυλλογισ δεδομζνων ... 16

3.4 Πλθκυςμόσ - Δείγμα ... 17

4. Αποτελζςματα ζρευνασ ... 18

Πίνακασ 3 - ΢υμφωνείται ι διαφωνείτε με τουσ ςυναδζλφουσ ςασ ... 27

5. ΢υμπεράςματα ... 34

6.Βιβλιογραφία ... 37

7. Παραρτιματα ... 41

7.1 Παράρτθμα Α: Ερωτθματολόγιο ... 41

(9)

ix

Καηάινγνο Γηαγξακκάησλ

Γηάγξακκα 1: Φχιν ... 18

Γηάγξακκα 2: Ζιηθία ... 19

Γηάγξακκα 3: Υπεθνφηεηα ... 19

Γηάγξακκα 4: Δίδνο απαζρφιεζεο ... 20

Γηάγξακκα 5: Θέζε Δξγαζίαο ... 20

Γηάγξακκα 6: Μεληαίν εηζφδεκα ... 21

Γηάγξακκα 7: Πξνζφληα απαζρφιεζεο... 22

Γηάγξακκα 8: Πσο αληηπξνζσπεχηε ε απαζρφιεζε ζαο ... 23

Γηάγξακκα 9: Δηήζηα κπφλνπο ... 23

Γηάγξακκα 10: Παξνρέο ζρεηηθά κε ηελ εξγαζία ... 32

Γηάγξακκα 11: Σεκαληηθφηεξνο παξάγνληαο ηθαλνπνίεζεο ... 33

(10)

x

Καηάινγνο Πηλάθσλ

Πίνακασ 1 - Παράγοντεσ ςυςχζτιςθσ με τθν εργαςία ... 24

Πίνακασ 2 - Παράγοντεσ ςυςχζτιςθσ με τουσ προϊςτάμενουσ ... 26

Πίνακασ 3 - ΢υμφωνείται ι διαφωνείτε με τουσ ςυναδζλφουσ ςασ ... 27

Πίνακασ 4 - Ικανοποίθςθ ... 29

(11)

iv

(12)

1

1. Δηζαγσγή

Ενχκε ζε κηα επνρή πνπ ε θνηλσλία αιιάδεη κε ξαγδαίνπο ξπζκνχο, κε επαθφινπζν λα κεηαθέξεηαη θαη ζηνλ εξγαζηαθφ ηνκέα. Έηζη ν θάζε εξγαδφκελνο θαιείηαη λα πξνζαξκνζηεί αλάινγα κε ηα λέα δεδνκέλα, ηα νπνία φκσο ηνπ πξνθαινχλ άγρνο θαη έληνλε πίεζε έηζη ψζηε λα θαηαθέξεη λα αληεπεμέιζεη ζηηο λέεο απαηηήζεηο. Όιεο νη αιιαγέο ζε ζπλδπαζκφ κε ην νηθνλνκηθφ θνκκάηη νδεγνχλ ηνλ εξγαδφκελν ζε κεγαιχηεξε έληαζε θαη πίεζε. Ο ιφγνο πνπ πξνθχπηνπλ απηά ηα ζπλαηζζήκαηα νθείιεηαη ζηελ απνδνηηθφηεηα θαη ζην ρψξν εξγαζίαο κε ην ηξφπν ζπκπεξηθνξάο.

Δπνκέλσο, ζα ιέγακε φηη γηα λα έρνπλ επηηπρία νη επηρεηξήζεηο ζηηο κέξεο καο ζα πξέπεη λα βξεζνχλ θίλεηξα έηζη ψζηε λα πξνζειθχζνπλ ην θάζε εξγαδφκελν λα είλαη πην απνδνηηθφο ζε αηνκηθφ θαη ζπιινγηθφ επίπεδν, πξνθεηκέλνπ λα εθπιεξψζεη ηνπο ζηφρνπο θαη ην φξακα ηεο επηρείξεζεο, ηφζν ζηνλ παξαγσγηθφ ηνκέα, αιιά άιιν ηφζν θαη ζηελ αλάπηπμε ησλ δξαζηεξηνηήησλ ηεο θάζε επηρείξεζεο. Αθνινπζεί εθηελέζηεξε αλαθνξά ζηα βαζηθά ραξαθηεξηζηηθά ησλ θηλήηξσλ φπσο ε νηθνλνκηθή αλάπηπμε θαη ε δίθαηε αληακνηβή. Δπίζεο ε πξναγσγή ζεσξείηε απφ ηα βαζηθφηεξα ραξαθηεξηζηηθά αθνχ δίλεη ηελ επθαηξία ζηνλ εξγαδφκελν λα ληψζεη δηθαηνζχλε θαη εμαζθάιηζε δίθαηεο κεηαρείξηζεο απφ κέξνπο ηεο επηρείξεζεο. Απφ ηελ άιιε φκσο ζα πξέπεη λα απνθεπρζεί ην ελδερφκελν αληζφηεηαο θαη αδηθίαο ζηνπο εξγαδνκέλνπο, έηζη ψζηε λα κελ πξνθαιέζεη απνγνήηεπζε ε νπνία κπνξεί λα επηθέξεη αξλεηηθά απνηειέζκαηα εηο βάξνο ηεο επηρείξεζεο (Bayraktar C, Araci O, Karacay G

& Calisir F., 2016).

Σχκθσλα κε κεγάινπο εξεπλεηέο ηα θίλεηξα είλαη πξνζαλαηνιηζκέλα ζηελ επίηεπμε ηνπ ζηφρνπ θαη απαξαίηεηα γηα ηελ επηηπρία θαη ηελ νκαιή ιεηηνπξγία ηεο επηρείξεζεο. Καηά ηνπο δχζθνινπο θαηξνχο ζα πξέπεη λα βξεζεί έλα ζχζηεκα ακνηβψλ πνπ λα είλαη ηθαλνπνηεηηθφ γηα ηελ παξαθίλεζε ησλ εξγαδνκέλσλ. Μέζα απφ κειέηεο γηα ηα θίλεηξα θαη ηηο πξνζδνθίεο ηνπ εξγαδφκελνπ, ηε δηάζεζε θαη ηηο αλάγθεο ηνπ εξγνδφηε επηβεβαηψλνπκε φηη ην θίλεηξν νθείιεηαη ζηελ ηθαλνπνίεζε έηζη ψζηε λα θέξεη ζεηηθά απνηειέζκαηα ζηελ επηρείξεζε. Δπίζεο, ην θίλεηξν απηφ νθείιεηε θαη ζην ζχζηεκα απνδνρψλ κε ηελ παξαθίλεζε ζηνπο εξγαδνκέλνπο γηα ηελ επηηπρία ηνπ ζηφρνπ κέζα απφ εζσηεξηθή θαη εμσηεξηθή αληαγσληζηηθφηεηα ζηελ απφδνζε. Τν εμσγελέο θίλεηξν πξνέξρεηαη απφ εμσηεξηθνχο παξάγνληεο εθηφο ηνπ αηφκνπ φπσο ε ακνηβή θαη ε εξγαζηαθή θαηάζηαζε, φπνπ ζα δψζνπλ έλα ζπγθεθξηκέλν απνηέιεζκα.

(13)

2

Δλψ ην εζσηεξηθφ θίλεηξν πξνέξρεηαη απφ εγγελέο θίλεηξα πνπ πξνζθέξνπλ κεγαιχηεξε ηθαλνπνίεζε θαη απφδνζε ζηνλ εξγαδφκελν θαη ζην εξγαζηαθφ πεξηβάιινλ. Δπίζεο, ν ζπλδπαζκφο θηλήηξσλ, νκαδηθά θαη αηνκηθά, απφ ηα νπνία αθνινπζνχλ κηα δχζθνιε εθηίκεζε αθνχ ην απνηέιεζκα ηνπο αθνξά ηνλ ξπζκφ εξγαζίαο ησλ εξγαδνκέλσλ, φηη δειαδή δελ εξγάδνληαη φινη κε ηνπο ίδηνπο ξπζκνχο, νπφηε αλάινγα κε ηελ απφδνζε πνπ ζέιεη λα πεηχρεη ε θάζε επηρείξεζε ζα πξέπεη λα επηιέμεη πην θίλεηξν ζα αθνινπζήζνπλ νη εξγαδφκελνη ηεο.

Ζ ακνηβή απνηειεί πεγή θηλήηξσλ γηα ηνλ εξγαζηαθφ ρψξν. Θεσξείηαη σο κνξθή αληαιιάγκαηνο, αιιά παξέρεη θαη θαζνξηζηηθφ παξάγνληα έλαληη ηεο πξνζθνξάο ππεξεζηψλ θαη επίηεπμεο ησλ ζηφρσλ ζε ζεκαληηθφ βαζκφ γηα ηελ επηρείξεζε. Ο ζηφρνο ηεο ακνηβήο είλαη ε πξνζέιθπζε θαη ε παξαθίλεζε ηνπ εξγαδφκελνπ γηα ηα επίπεδα θέξδνπο ηεο επηρείξεζεο. Δίλαη ε θχξηα πεγή εηζνδήκαηνο ηνπ θάζε εξγαδφκελνπ, ελψ απφ πιεπξάο εξγνδφηε απνηειεί κηα κεγάιε δαπάλε φζνλ αθνξά ηελ απνηειεζκαηηθφηεηα ηεο επηρείξεζεο. Ζ ακνηβή απνηειείηαη απφ ηηο έκκεζεο παξνρέο , δειαδή ηα νηθνλνκηθά νθέιε πνπ είλαη νη άδεηεο θαη ε αζθάιηζε δσήο, αιιά θαη ηηο άκεζεο παξνρέο δειαδή ηηο απνδνρέο ησλ εξγαδνκέλσλ κε ηε κνξθή ηνπ κηζζνχ. Οπφηε πξέπεη νη επηρεηξήζεηο λα αθνινπζνχλ αληαγσληζηηθφ ζχζηεκα ακνηβψλ γηα κεγαιχηεξε απφδνζε, αιιά παξάιιεια λα ειέγρνληαη νη ηζνξξνπίεο θαη ε απφδνζε ηνπο.

Δπίζεο, κε απηά ηα ζπζηήκαηα ζα δεκηνπξγείηαη θαη ν πξνβιεπφκελνο πξνυπνινγηζκφο.

Ο θαζνξηζκφο ησλ ακνηβψλ γίλεηαη θαηφπηλ ζχγθξηζεο φισλ ησλ κηζζψλ ζηελ αγνξά, φκσο κεηά ηελ ςήθηζε ζηε θξαηηθή λνκνζεζία κπνξεί λα θέξεη ζε ηζρχ θαη απηφ ην δηθαίσκα ηνπ λφκνπ. Μεηά ηνλ θαζνξηζκφ αθνινπζνχλ δχν θαηεγνξίεο πνπ αθνξνχλ ηηο ακνηβέο νη εζσηεξηθέο θαη νη εμσηεξηθέο θαηαβνιέο. Ζ εμσηεξηθή ακνηβή αθνξά ηηο νηθνλνκηθέο ακνηβέο φπνπ ζα παξνηξχλνπλ ηνπο εξγαδφκελνπο λα επηηχρνπλ ηηο άκεζεο αλάγθεο ηνπο. Ζ εζσηεξηθή ακνηβή ζηνρεχεη ζηνπο παξάγνληεο έηζη ψζηε λα επηηχρεη ε ηεξαξρία θαη λα ππάξρεη αλαγλψξηζε ηεο εξγαζίαο. Γηα ηελ νινθιήξσζε ηεο ελφηεηαο ησλ ακνηβψλ δελ ζα κπνξνχζακε λα παξαιείςνπκε θαη κηα αλαθνξά ζηα ζπζηήκαηα, ηα νπνία θαη ζεσξνχληαη ηα πην αλαγθαία αθφκα θαη απφ ηηο πξψηεο θηφιαο επηρεηξήζεηο πνπ ηδξχζεθαλ.

Θα ήηαλ παξάιεηςε λα κελ αλαθεξζεί φηη ηφζν ηα θίλεηξα, ηφζν θαη νη ακνηβέο, αιιά θαη ηα ζπζηήκαηα δελ εθαξκφδνληαη παληνχ κε ηνλ ίδην ηξφπν, αιιά θάζε επηρείξεζε ή νξγαληζκφο επηιέγεη ηελ δηθή ηνπ εθαξκνγή θαη ηα δηθά ηνπ ζπζηήκαηα αλεμάξηεηα αλ βξίζθεηαη ζηνλ δεκφζην ή ηδησηηθφ ηνκέα, φπνπ παξαηεξνχληαη ζεκαληηθέο ηξνπνπνηήζεηο (Liu B. & Tang T., 2011).

(14)

3

Τέινο, ζα αθνινπζήζεη κηα εθηελέζηεξε αλαθνξά ζηελ εμαζθάιηζε ηνπ ζπληαμηνδνηηθνχ εηζνδήκαηνο ηνπ θάζε αηφκνπ. Ζ ζχληαμε είλαη ην εηζφδεκα πνπ ιακβάλεη θάζε άηνκν, κεηά απφ ην κέγηζην φξην ειηθίαο, ην νπνίν ςεθίδεηαη κε βάζε ηελ λνκνζεζία θάζε θξάηνπο. Μ’ απηφ ην εηζφδεκα, ηε ζχληαμε φπσο ηελ νλνκάδνπλ επηηξέπεη ζην θάζε άηνκν λα δήζεη κε αμηνπξέπεηα γηα ην ππφινηπν ηεο δσήο ηνπ. Τν χςνο ηεο ζχληαμεο θαζνξίδεηαη απφ ην βηψζηκν αζθαιηζηηθφ ζχζηεκα θαη ηηο ππνρξεψζεηο ησλ εηζθνξψλ ηνπ θάζε εξγαδφκελνπ θαηά ηνλ εξγαζηαθφ ηνπ θχθιν.

(15)

4

2. Βηβιηνγξαθηθή Αλαζθόπεζε 2.1 Κίλεηξα

2.1.1 Οξηζκόο θαη ραξαθηεξηζηηθά

Ζ ιέμε θίλεηξν δειψλεη νηηδήπνηε θαηεπζχλεη, ππνθηλεί, σζεί ή παξαζχξεη έηζη ψζηε λα δξάζεη θάπνην άηνκν. Τα θίλεηξα νξίδνληαη ζε εζσηεξηθνχο ή εμσηεξηθνχο παξάγνληεο νη νπνίνη πξνέξρνληαη απφ ελδνγελείο παξάγνληεο πνπ αλεβάδνπλ ην επίπεδν δξαζηεξηνπνίεζεο ηνπ αλζξψπηλνπ νξγαληζκνχ θαη ην παξνηξχλνπλ γηα θάπνην ζθνπφ, δειαδή κπνξεί λα δεκηνπξγήζεη ή αθφκα θαη λα ηξνπνπνηήζεη ηε ζπκπεξηθνξά θάπνηνπ αηφκνπ ζε πξάμεηο έηζη ψζηε λα θζάζεη ζηνλ επηζπκεηφ ζηφρν. Τα θίλεηξα έρνπλ ηε δπλαηφηεηα λα σζήζνπλ θάπνην άηνκν απφ κέζα ή λα ην ειθχζνπλ πξνο ηα έμσ. (Ε. Κνληνδφπεο, 2001)

Ωο θίλεηξν ζεσξνχκε ηελ κεζνδεπκέλε πξνζπάζεηα ηνπ εξγαδνκέλνπ γηα λα αλαπηχμεη ην ελδηαθέξνλ ηνπ γηα ηελ εξγαζία ζηνρεχνληαο ζηελ θαιχηεξε απφδνζε. Τν άηνκν δειαδή, αθνινπζεί κηα θαηάζηαζε ζηελ νπνία ην παξαθηλεί λα ελεξγήζεη κε ζπγθεθξηκέλν ηξφπν, θαη ε νπνηαδήπνηε θαηάζηαζε δεκηνπξγεί δηάθνξα εξεζίζκαηα πνπ πξνέξρνληαη απφ εζσηεξηθφ ή εμσηεξηθφ πεξηβάιινλ (Π.Φαηδεπαληειήο, 1999). Τν εξγαηηθφ δπλακηθφ ζεσξείηαη ν θπξηφηεξνο ζηφρνο πνπ θαηέρεη ην θιεηδί ηεο επηηπρίαο γηα ηηο επηρεηξήζεηο ζην ζχγρξνλν αληαγσληζκφ.

Τα θίλεηξα απνηεινχλ ην θαζνξηζηηθφ παξάγνληαο ζηελ ζπκπεξηθνξά ηνπ αλζξψπνπ. Οπφηε, ην ζχζηεκα θηλήηξσλ, ζα κπνξνχζε λα ρξεζηκνπνηεζεί έηζη ψζηε λα είλαη πην παξαγσγηθφ, αιιά θαη λα απμήζεη ηελ παξαγσγηθφηεηα κε ηξφπν πνπ λα πξνζειθχζεη ηνπο ελδηαθεξφκελνπο γηα λα εξγάδνληαη πην απνδνηηθά, αιιά θαη πην απνηειεζκαηηθά. Τν ζχζηεκα θηλήηξσλ έρεη σο βαζηθά ραξαθηεξηζηηθά ηηο επθαηξίεο νηθνλνκηθήο αλάπηπμεο θαη ηελ εμαζθάιηζε δίθαηεο αληακνηβήο.

Θα πξέπεη λα απνθεπζρεί ην ζελάξην αληζφηεηαο γηαηί ππάξρεη ελδερφκελν απνγνήηεπζεο ηνπ εξγαδφκελνπ θαη έηζη κπνξεί λα επηθέξεη αξλεηηθά απνηειέζκαηα. Σηελ αληίζεηε πεξίπησζε φπνπ αθνινπζείηαη ην ζελάξην πξναγσγήο, ηφηε δίλεηαη ην ζπλαίζζεκα ηεο δηθαηνζχλεο ζηνλ εξγαδφκελν κε ελδερφκελν απνηέιεζκα γηα ζηαζεξέο αμίεο ζηελ επηρείξεζε αθνχ αθνινπζεί θξηηήξηα εμαζθάιηζεο δίθαηαο κεηαρείξηζεο. Δπίζεο, πέξα απφ εμαζθάιηζε γηα αλάπηπμε ηνπ νηθνλνκηθνχ ηνκέα, ζα πξέπεη λα εμαζθαιίζεη αλάπηπμε πξσηνβνπιηψλ ζηηο δξαζηεξηφηεηεο ηεο επηρείξεζεο θαη ζπκκεηνρή ζε πνζνζηφ θηλδχλνπ απνηπρίαο, έηζη ζα απμεζεί ε επζχλε θαη ζα κεγηζηνπνηεζεί ε πηζαλφηεηα επηηπρίαο (Π.Φαηδεπαληειήο, 1999).

(16)

5

2.1.2 Θεσξία ηνπ Herzberg

Ζ ζεσξία ηνπ Herzberg αλαθέξεηαη ζηνπο ζηφρνπο γηα ηθαλνπνίεζε ησλ αλαγθψλ φπνπ ζρεηίδεηαη κε ηελ ζεσξία θαηά Maslow πνπ αλαθέξεηαη ζηηο αλάγθεο ή ηα θίλεηξα θαη έρεη λα θάλεη κε ηελ ηεξαξρήζεη ησλ αλαγθψλ. Οη παξάγνληεο ςπρνυγηεηλήο δηαρσξίδνληαη θαη ηα θίλεηξα δελ ζεσξνχληαη ζηαηηθά αθνχ κε ηελ πάξνδν ηνπ ρξφλνπ θαη αλάινγα κε ην ηφπν κεηαβάιινληαη. Υπάξρεη ελδερφκελν έλαο παξάγνληαο πνπ ζήκεξα ζεσξείηαη θίλεηξν κε ην πέξαο ηνπ ρξφλνπ κπνξεί λα γίλεη παξάγνληαο ςπρνυγηεηλήο.

Τηο δχν ηειεπηαίεο δεθαεηίεο, ε απνδεκίσζε ζεσξείηαη κία απφ ηηο ζεκαληηθφηεξεο αλεζπρίεο ησλ ηκεκάησλ αλζξψπηλσλ πφξσλ. Ζ ζεσξεηηθή πηπρή αθνινπζεί κηα ζπζηεκαηηθή πξνζέγγηζε κεηαμχ ακνηβψλ θαη θηλήηξσλ, φπσο ζηεξίδεη ε ζεσξία ηνπ Frederick Herzberg (1923-2000), ελψ αθνινπζνχλ θαη νη δχν παξάγνληεο ηθαλνπνίεζεο θαη δπζαξέζθεηαο. Σ έλα απφ ηα άξζξα ηνπ αλαθέξζεθε ζηηο έλλνηεο ησλ θηλήηξσλ θαη ησλ πξνζδνθηψλ ησλ εξγνδνηψλ ζρεηηθά κε ηελ ακνηβή ησλ εξγαδνκέλσλ.

Ζ ακνηβή πνπ ιακβάλνπκε γηα ηελ εξγαζία καο θαζνξίδεη άκεζα θαη έκκεζα ηηο ζηάζεηο ζηε δσή καο, απιά ζθεθηείηε πφζν ζεκαληηθή είλαη ε δσή λα αηζζάλεζηε αζθαιείο, απηφλνκνη, λα έρνπκε δχλακε, θχξνο, επηηπρία, απηνεθηίκεζε, ηθαλφηεηα, αλαγλψξηζε θαη θίλεηξν. Σήκεξα, ε ακνηβή απνηειεί πεγή θηλήηξσλ ζηνλ εξγαζηαθφ ρψξν, παξά ηνπο ζηαζεξνχο πεξηνξηζκνχο.

Απηέο νη πηπρέο φκσο αλαθέξνπλ έλα θίλεηξν πνπ καο σζεί λα εξγαζηνχκε. Να έρνπκε εθηίκεζε ζηελ θνηλσλία, γηα πάζνο θαη αγάπε ζην επάγγεικα.

Σχκθσλα κε ηνλ Morin (1996), ην θίλεηξν αληηζηνηρεί ζηηο δπλάκεηο πνπ νδεγνχλ ζηηο ζπκπεξηθνξέο νη νπνίεο είλαη πξνζαλαηνιηζκέλεο ζην ζηφρν, νη δπλάκεηο πνπ ηηο δηαηεξνχλ θαη νη ζπκπεξηθνξέο έσο φηνπ επηηεπρζεί ν ζηφρνο. Τν θίλεηξν ησλ εξγαδνκέλσλ είλαη απαξαίηεην γηα ηελ επηηπρία θαη ηε θαιή επηρεηξεκαηηθή ιεηηνπξγία. Πξάγκαηη, είλαη ζεκαληηθφ, ζε απηνχο ηνπο ηαξαγκέλνπο θαηξνχο, λα βξνχκε λέν ζχζηεκα ακνηβψλ, ηθαλφ έηζη ψζηε λα παξαθηλεζνχλ νη εξγαδφκελνη. Οη ηχπνη γηα εμαηνκηθεπκέλεο ιχζεηο ηθαλνπνηνχλ απηφλ ηνλ ζηφρν, ηεο εμαηνκίθεπζεο ησλ θεξδψλ γηα έλα βέιηηζην θίλεηξν θάζε νηθνλνκηθνχ παξάγνληα. Μέζσ ζεσξεηηθψλ κειεηψλ ζηα θίλεηξα, ηηο πξνζδνθίεο ησλ εξγαδνκέλσλ, ηηο αλάγθεο ηνπ εξγνδφηε θαη απηνδηάζεζε, επηβεβαηψλνπκε φηη ην θίλεηξν νθείιεηαη ζηελ ηθαλνπνίεζε ηεο δηθαηνζχλεο γηα επηζπκία λα εξγαζηνχλ, λα θηλεζνχλ, λα θέξνπλ πίζσ ηδέεο, ζεηηθά απνηειέζκαηα ζηελ εηαηξία. Απηφ ην θίλεηξν νθείιεηαη ζε έλα ζχζηεκα απνδνρψλ πνπ αλαπηχρζεθε απφ ηνλ νξγαληζκφ, φπνπ εάλ ν δηεπζπληήο θαηαθέξεη λα παξαθηλήζεη ηνπο ππαιιήινπο ηνπ ηφηε

(17)

6

επηηπγράλεη ηνπο ζηφρνπο ηνπ κε απνηέιεζκα ηε δπλακηθή αηκφζθαηξα ζηελ εξγαζία κέζα απφ εζσηεξηθή θαη εμσηεξηθή αληαγσληζηηθφηεηα θαη νξγαλσηηθή απφδνζε.

2.1.3 Δμσηεξηθά θίλεηξα

Τν εμσγελέο θίλεηξν πξνέξρεηαη απφ παξάγνληεο έμσ απφ ην άηνκν θαη ην θαηεπζχλνπλ ζε ζπγθεθξηκέλν απνηέιεζκα (Ryan θαη Deci, 2000). Οη εμσγελείο παξάγνληεο επεξεάδνπλ ηηο πηπρέο ησλ εξγαδνκέλσλ κε θίλεηξν ππαγσγήο θαη θίλεηξν κε ηθαλφηεηα. Θεσξνχληαη εμσγελείο παξάγνληεο θαη πεξηιακβάλνπλ ηελ ακνηβή, ηελ εξγαζηαθή θαηάζηαζε θαη ηηο παξνρέο ζην εξγαζηαθφ πεξηβάιινλ. Δπίζεο, ζεσξνχληαη σο ζεκειηψδεηο παξάγνληεο φπνπ επεξεάδνπλ ηνλ εξγαδφκελν κε ζηφρν λα επηηχρεη ηνπο θαζνξηζκέλνπο ζηφρνπο εθηειψληαο ηα απαξαίηεηα θαζήθνληα (Mwilitya D,2015).

Απφ αξθεηέο κειέηεο ηα ζηνηρεία πνπ έρνπλ βξεη αλαθέξνληαη ζε εμσγελείο θίλεηξν ην νπνίν βνεζά ηνπο ππαιιήινπο λα είλαη πην παξαγσγηθνί ζην ρψξν εξγαζίαο ηνπο. Σπγθεθξηκέλα ν Srivastava and Barmola (2011 αλαθέξεηαη ζην Putra & Cho,2017 ) θαη Roethlisberger θαη Ο Dickson (1939, αλαθέξεηαη ζην Putra & Cho,2017) βξήθαλ φηη νη εξγαδφκελνη ζηε βηνκεραλία αλάινγα κε ηελ απφδνζε ηνπο αθνινπζεί θαη ε πιεξσκή απφδνζεο ε νπνία απνηειείηαη απφ δχν παξάγνληεο έηζη ψζηε λα απμήζνπλ ηελ επίδνζε απαζρφιεζεο ηνπ εξγαδνκέλνπ ζηνλ εξγαζηαθφ ρψξν. Δπίζεο, νη Srivastava θαη Barmola (2011) κε ηζρπξηζκφ φηη ηα εμσγελή θίλεηξα ζεσξνχληαλ πνιχ ζεκαληηθά γηα ηελ αχμεζε ηεο παξαγσγηθφηεηαο ησλ εξγαδνκέλσλ.

Παξάιιεια, νη εξεπλεηέο ηζρπξίδνληαη φηη ην επηηπρεκέλν πξντφλ δηαρείξηζεο κε θίλεηξα δείρλεη έλα ζεκαληηθφ γεγνλφο κεηαμχ απφδνζεο θαη θηλήηξνπ. Δπνκέλσο, γηα θάπνην ιφγν επεξεάδεηαη δηαθνξεηηθά ε απφδνζε ησλ αλζξψπσλ. Γειαδή νη ππάιιεινη κε εμσγελή θίλεηξα εκπίπηνπλ ζε δχν θαηεγνξίεο:

- κεγηζηνπνίεζε ησλ εζφδσλ θαη ηνπ θαζεζηψηνο αζχινπ. Τν κέγηζην εηζφδεκα ελδηαθέξεηαη κφλν ζηελ παξαγσγή ρξεκάησλ γηα θαηαλαισηηθά αγαζά θαη ζεσξεί ηε δνπιεηά δπζάξεζηε ππνρξέσζε.

- αηηνχληεο πνπ αλαδεηνχλ ζπγθξίζεηο θνηλσληθήο θαηάζηαζεο. Ζ εξγαζία γηα απηνχο είλαη έλα εξγαιείν γηα λα θεξδίζεη "ζέζεηο" ζηελ θαηάζηαζή ηνπο (Robescu, O. & Iancu, A. 2016).

Ο Akintoye ηζρπξίζηεθε φηη ηα ρξήκαηα είλαη ε ζεκαληηθφηεξε ζηξαηεγηθή γηα ηνπο εξγαδφκελνπο. Ο F.Taylor θαη ν ζπλεξγάηεο ηνπ πεξηγξάθνπλ φηη ηα ρξήκαηα είλαη ν ζεκαληηθφηεξνο παξάγνληαο ζηε βηνκεραλία φπνπ παξαθηλεί ηνπο εξγαδφκελνπο θαη ηνπο

(18)

7

δεζκεχεη απέλαληη ζηελ επηρείξεζε θαη έηζη θαηά θάπνην ηξφπν ηνπο νδεγεί ζηελ αχμεζε ηεο παξαγσγηθφηεηαο. Ο Katz ππνδεηθλχεη ηελ ζεηηθή θεξδνθνξία ησλ ρξεκάησλ κέζα απφ ηελ δηαδηθαζία γηα επηινγή ζέζεο εξγαζίαο θαη εμεγεί φηη ηα ρξήκαηα έρνπλ ηε δχλακε πξνζέιθπζεο γηα δηαηήξεζε θαη παξαθίλεζε ησλ εξγαδνκέλσλ έηζη ψζηε λα επηηχρνπλ πην ςειέο απνδφζεηο (Ezekiel, 2013)

2.1.4 Δζσηεξηθά θίλεηξα

Σηελ αληίζεηε πεξίπησζε ην εγγελέο ή εζσηεξηθφ θίλεηξν πξνέξρεηαη απφ άηνκα κε εγγελέο θίλεηξα ζην εξγαζηαθφ πεξηβάιινλ θαη έρνπλ πςειφηεξε ηθαλνπνίεζε θαη απφδνζε ζηελ εξγαζία αθνχ ηελ ζεσξνχλ ελδηαθέξνπζα (Putra & Cho,2017). Με άιια ιφγηα ε εξγαζία είλαη ε θχξηα πεγή θηλήηξσλ, παξέρεη ελδηαθέξνλ, δηέγεξζε, πξνθιήζεηο θαη επθαηξίεο γηα πξνζσπηθή αλάπηπμε θαη επίηεπμε ηνπ αηφκνπ. Δζσηεξηθά ε ζπκπεξηθνξά είλαη απηή πνπ θαζνξίδεηαη απφ ηελ αλάγθε ελφο αηφκνπ λα ληψζεη ηθαλφ θαη απηνπξνζδηνξηζκέλν (Matthew, 2009).

Καηά ηνλ Ryan θαη ηνλ Deci (Ryan & Deci 2000, αλαθέξεηαη Putra & Cho,2017) ην εγγελέο θίλεηξν θαζνξίζηεθε σο «ε άζθεζε ζε κηα δξαζηεξηφηεηα γηα λα έρεη εγγελήο ηθαλνπνίεζε ην άηνκν θαη φρη δηαρεηξίζηκεο ζπλέπεηεο». Κάησ απφ απηέο ηηο ζπλζήθεο ην θίλεηξν ζεσξείηαη ην απνηέιεζκα κηαο ηφζν επράξηζηεο εξγαζίαο θαη ζπλάκα απαηηεηηθήο. Σπγθεθξηκέλα, ε εξγαζία θάησ απφ νηθνλνκηθή αληακνηβή ζα παξαθηλήζεη ηνπο εξγαδφκελνπο κε εζσηεξηθά θίλεηξα, έηζη ψζηε λα κεγηζηνπνηήζνπλ ηηο πξνζπάζεηεο ηεο εξγαζίαο ηνπο κε ελδηαθέξνληα θαζήθνληα ηνπο ζεσξνχληαη ζεκαληηθά θαη απαξαίηεηα.

Έξεπλεο έδεημαλ φηη άηνκα κε εζσηεξηθά θίλεηξα ζηελ εξγαζία ηνπο έρνπλ κεγαιχηεξε ηθαλνπνίεζε θαη πςειφηεξεο απνδφζεηο ζηνλ εξγαζηαθφ ρψξν. Δπίζεο, πνιινί εξεπλεηέο θαη αξθεηέο ζεσξίεο επηβεβαίσζαλ φηη ηα ελδνγελή θίλεηξα ζεσξνχληαη πην απνηειεζκαηηθά απφ ηα εμσηεξηθά θίλεηξα ζηνπο εξγαδνκέλνπο θαη έηζη νη ελδνγελείο αληακνηβέο είλαη αλψηεξεο απφ ηηο εμσηεξηθέο αληακνηβέο (Bergström & Martínez,2016).

2.1.5 Αηνκηθά θαη Οκαδηθά θίλεηξα

Τα θίλεηξα νπνηαζδήπνηε επηρείξεζεο κπνξεί λα είλαη αηνκηθά ή νκαδηθά. Ο ζπλδπαζκφο αηνκηθψλ απνιαβψλ θαη νκαδηθήο απφδνζεο έρεη δχζθνιε εθηίκεζε, απηφ γίλεηαη γηαηί δελ εξγάδνληαη φινη κε ηνλ ίδην ξπζκφ, άιινη εξγάδνληαη ζθιεξά θαη άιινη φρη. Δάλ επηζπκνχκε

(19)

8

απμεκέλε απφδνζε θαη παξαγσγηθφηεηα ζα πξέπεη λα επηιέμνπκε ηα αηνκηθά θίλεηξα. Τα νπνία πεξηιακβάλνπλ ακνηβή κε ηελ ψξα φπνπ ν ππνινγηζκφο γίλεηαη κε ην ρξφλν, ε ακνηβή κε ην θνκκάηη πνπ ζεσξείηαη ν πην δηαδεδνκέλνο ηχπνο γηα ρεηκεξηλέο εξγαζίεο, ε ακνηβή κε βάζε ην πξφηππν ρξφλν πνπ θαζνξίδεηαη κε ηελ απαηηνχκελε ρξνληθή δηάξθεηα γηα νινθιήξσζε ζπγθεθξηκέλεο εξγαζίαο. Δπίζεο, πεξηιακβάλνπλ ηηο πξνκήζεηεο έλα ζπρλφ ζχζηεκα γηα ηνπο πσιεηέο, ηελ αηνκηθή νηθνλνκηθή επηβξάβεπζε θαη ην επίδνκα. Όκσο θαη ηα νκαδηθά θίλεηξα έρνπλ πιενλεθηήκαηα θαη πεξηιακβάλνπλ ηε δηαλνκή θεξδψλ φπνπ νη εξγαδφκελνη κνηξάδνπλ ηα θέξδε ηεο επηρείξεζεο, θαη αθνινπζεί θαη ε ζπκκεηνρή θεξδψλ ή δηάζεζε κεηνρψλ φπνπ κέξνο ησλ θεξδψλ ή παθέην κεηνρψλ ρνξεγείηαη ζε νκάδα εξγαδνκέλσλ (Λαδαξίδε Μ,2007).

2.2 Σπζηήκαηα Ακνηβώλ

2.2.1 Δηζαγσγηθά ζηνηρεία

Ακνηβή είλαη ην ζχλνιν αληακνηβψλ πνπ παξέρεηε ζηνπο εξγαδφκελνπο σο κηα κνξθή αληαιιάγκαηνο γηα ηε πξνζθνξά ή ηηο ππεξεζίεο ηνπο θαη ηελ πξνζπάζεηα επίηεπμεο ησλ θαιχηεξσλ δπλαηψλ ζηφρσλ γηα ηελ θάζε επηρείξεζε, αθνχ ζεσξείηε σο ην απαξαίηεην ζηνηρείν. Ζ αληακνηβέο ησλ εξγαδνκέλσλ είλαη απηέο πνπ ζα θαζνξίζνπλ ζε ζεκαληηθφ βαζκφ ηφζν ην είδνο αιιά θαη ην χςνο ηεο απφδνζε ηνπο. Ο θπξηφηεξνο ζθνπφο ηεο ακνηβήο είλαη ε πξνζέιθπζε θαη ε παξαθίλεζε ησλ εξγαδνκέλσλ, φπνπ αλάινγα κε ηελ αχμεζε παξαγσγηθφηεηαο ηεο εξγαζίαο θαη ηα επίπεδα θέξδνπο ζα ππνδεηρζεί θαη ε αχμεζε ηνπ θφζηνπο δσήο. Ζ ακνηβή ζηνλ εξγαζηαθφ ηνκέα ζεσξείηε ε θχξηα πεγή εηζνδήκαηνο γηα ηνλ εξγαδφκελν, ελψ απφ ηε πιεπξά ηνπ εξγνδφηε πνπ είλαη ε δαπάλε έρεη θαζνξηζηηθφ παξάγνληα φζνλ αθνξά ηελ απνηειεζκαηηθφηεηα ηεο επηρείξεζεο. Τν ζχζηεκα ακνηβψλ ζα πξέπεη λα έρεη δίθαηε θαη ζσζηή δηαρείξηζε απφ ηελ δηνίθεζε ηεο θάζε επηρείξεζεο, νχησο ψζηε λα κπνξεί λα θαιχςεη ηνλ εξγαδφκελν ζηηο νηθνγελεηαθέο θαη θνηλσληθέο ηνπ ππνρξεψζεηο, αιιά θαη απφ πιεπξάο ηεο επηρείξεζεο λα επηηπγράλεη ηνπο πην αληηθεηκεληθνχο ζθνπνχο γηα πην παξαγσγηθφ δπλακηθφ.

Καηά ηνλ Φπηήξε ε έλλνηα ηεο ακνηβήο απνηειείηαη απφ ηηο έκκεζεο θαη ηηο άκεζεο παξνρέο ζηνλ νηθνλνκηθφ ηνκέα. Ζ έκκεζε παξνρή είλαη ηα νηθνλνκηθά νθέιε πνπ δελ πεξηιακβάλνληαη ζηελ άκεζε νηθνλνκηθή ακνηβή φπσο γηα παξάδεηγκα νη άδεηεο, δηαθνπέο, απνπζίεο θαη ε αζθάιηζε δσήο. Ζ άκεζε παξνρή είλαη νη απνδνρέο ησλ εξγαδνκέλσλ ππφ ηε κνξθή κηζζνχ ή

(20)

9

εκεξνκίζζηνπ (βαζηθή απνδεκίσζε) θαη ηα θίλεηξα - βξαβεία, δειαδή ε επηπξφζζεηε αληακνηβή πνπ θαηαβάιιεηαη ζηνλ εξγαδφκελν γηα ηελ πξνζπάζεηα θαη ηα απνηειέζκαηα πνπ επηηπγράλεη. Σε πεξίπησζε πνπ ν εξγνδφηεο δελ κπνξεί λα παξέρεη πςειφηεξνπο κηζζνχο ιφγσ νηθνλνκηθψλ ζπλζεθψλ, ηφηε ζα κπνξεί λα παξέρεη κε νηθνλνκηθή ακνηβή ζπκπιεξσκαηηθά έλαληη ησλ θαλνληθψλ απνδνρψλ ηνπ εξγαδφκελνπ. (Φπηήξεο Λ. 2001).

Ζ θάζε επηρείξεζεο γηα λα πινπνηήζεη ηνπο ζηφρνπο ηεο ζε κεγαιχηεξν βαζκφ, αθνινπζεί έλα πνιχ ζεκαληηθφ παξάγνληα, έλα αληαγσληζηηθφ ζχζηεκα παξνρψλ. Καηά ηνλ Μπνπξάληα θαη Παπαιεμαλδξή ην δίθαην ζχζηεκα είλαη απηφ πνπ ζα παξέρεη ζηνλ θάζε εξγαδφκελν θάιπςε ησλ νηθνγελεηαθψλ ηνπ αλαγθψλ θαη ηε βησζηκφηεηα ηνπ γηα απνηακίεπζε ή επέλδπζε θαη γεληθφηεξα γηα ηελ θαιχηεξε νηθνλνκηθή ηνπ θαηάζηαζε. Σηελ πεξίπησζε φπνπ ν εξγαδφκελνο δελ απνθηήζεη ηελ ηθαλνπνίεζε ησλ απνδνρψλ ηνπ ηφηε αθνινπζνχλ άιιεο επηπηψζεηο, φπσο ε ρακειφηεξε αληακνηβή απφ ηηο πξνζδνθίεο ηνπ εξγαδφκελνπ, ηφηε ζπλεπάγεηαη θαη επεξεαζκφο ζηελ παξαγσγηθφηεηα θαη ζηελ απφδνζε ηεο επηρείξεζεο. Δλψ ζηελ άιιε πεξίπησζε κε ην αληαγσληζηηθφ παθέην απνδνρψλ φπνπ ιακβάλεη ππφςε ηνπ απνδνρέο πςειφηεξεο απφ ηηο θαλνληθέο θαη απφ δηεζλείο εκπεηξίεο νη ππέξνγθνη κηζζνί έρνπλ αξλεηηθέο επηπηψζεηο, κεηψλνπλ ηελ αληαγσληζηηθφηεηα ησλ επηρεηξήζεσλ θαη δεκηνπξγνχλ άγρνο γηα ηελ πινπνίεζε ησλ ζηφρσλ ησλ εξγαδνκέλσλ. Οπφηε θαηαιήγνπκε ζην φηη ρσξίο αληαγσληζηηθφ ζχζηεκα ακνηβψλ, ηα πξνβιήκαηα πνπ δεκηνπξγνχληαη δηαηαξάζζνπλ ηηο ηζνξξνπίεο θαη ηελ απφδνζε ησλ επηρεηξήζεσλ. Τα πξνβιήκαηα απηά δεκηνπξγνχλ επηζπκία γηα κεγαιχηεξε ακνηβή κε απνηέιεζκα ε απφδνζε λα κεηψλεηαη, λα ππάξρεη ην ελδερφκελν γηα απεξγίεο, παξάπνλα, απνπζίεο θαη ν εξγαδφκελνο λα έρεη ηάζεηο απνρψξεζεο. Δλψ, ε δπζαξέζθεηα γηα ηελ ακνηβή σζεί ζηηο πηζαλέο ςπρνινγηθέο ζπλέπεηεο, πνιιέο απνπζίεο αθφκα θαη ζηελ απνρψξεζε εξγαδνκέλσλ φπνπ ζα επηθέξεη δπζθνιία πξνο αληηθαηάζηαζε ηνπ ζηελ επηρείξεζε (Μπνπξαληάο Γ & Παπαιεμαλδξή Ν,2003).

Σ’ έλα δίθαην θαη αληαγσληζηηθφ ζχζηεκα ακνηβψλ πξέπεη λα έρνπκε ππφςε καο ηηο εξγαηνψξεο, δειαδή ην ρξφλν πνπ απαζρνινχληαη νη εξγαδφκελνη, ηελ απφδνζε πνπ πξνζθέξνπλ θαη ηελ παξαγσγηθφηεηα, επίζεο ζεκαληηθέο είλαη θαη νη γλψζεηο θαη νη δεμηφηεηεο ησλ εξγαδνκέλσλ. Δπίζεο, κηα επηρείξεζε ζα πξέπεη λα ιακβάλεη ππφςε θαη άιινπο παξάγνληεο έηζη ψζηε λα έρνπλ επηηπρεκέλα ζπζηήκαηα, ζα πξέπεη λα δηακνξθψλνληαη νη κηζζνί αλάινγα κε ηα πιαίζηα ηεο αγνξάο εξγαζίαο, λα έρνπλ δειαδή αληαγσληζηηθά εκεξνκίζζηα έηζη ψζηε λα ππάξρεη δήηεζε ππνςεθίσλ ζηηο ζέζεηο εξγαζίαο πνπ ζα παξέρνληαη. Αλάινγα κε ηηο ζέζεηο

(21)

10

εξγαζίαο ζα πξέπεη λα αθνινπζνχληαη θαη νη αληίζηνηρνη δίθαηνη κηζζνί έηζη ψζηε λα αθνινπζείηε ηεξαξρία θαη λα ππεξηζρπεί ην αίζζεκα εξγαζηαθήο ηθαλνπνίεζεο (Μπνπξαληάο Γ

& Παπαιεμαλδξή Ν,2003).

Κάζε επηρείξεζε βαζίδεηαη ζην πξνυπνινγηζκφ ηεο ν νπνίνο πεξηιακβάλεη ηα ζπζηήκαηα ακνηβψλ ηα νπνία δελ πξέπεη λα ππεξβαίλνπλ ηα πξνβιεπφκελα έμνδα θαη ηηο νηθνλνκηθέο δπλαηφηεηεο, ζα πξέπεη λα ππάξρεη επαλαπξνζαξκνγή κε βάζε ηελ απφδνζε ηνπ εξγαδνκέλνπ, ηελ αγνξά εξγαζίαο θαη ηηο νηθνλνκηθέο αιιαγέο ζην πεξηβάιινλ ηελ επηρείξεζεο, επίζεο ζα πξέπεη λα αθνινπζείηε εμππεξέηεζε ηνπ ζηξαηεγηθνχ ζηφρνπ ηεο επηρείξεζεο. Ζ θάζε επηρείξεζε αθνινπζεί ηελ πνιηηηθή ηνπ ζπζηήκαηνο ακνηβψλ ε νπνία αληαλαθιά ηελ εηαηξηθή ζηξαηεγηθή αιιά θαη ηελ ηαπηφηεηα ηεο επηρείξεζεο (Whetten & Godfrey,1998).

2.2.2 Παξάγνληεο πνπ θαζνξίδνπλ ηελ ακνηβή

Οη απνδνρέο θαζνξίδνληαη κε βάζε ηελ ζχγθιηζε φισλ ησλ κηζζψλ ηεο αγνξάο ζε παξφκνην επηρεηξεκαηηθφ θιάδν ηεο ίδηαο πεξηνρήο, απφ θάζε εξγνδφηε μερσξηζηά. Δπίζεο, δηθαίσκα θαζνξηζκνχ έρεη θαη ε εξγαηηθή λνκνζεζία, ε νπνίν έρεη ην δηθαίσκα γηα θαζνξηζκέλν θαηψηαηνπ κηζζνχ, φπνπ θαλέλαο εξγνδνηνχκελνο δελ κπνξεί λα πξνζιεθζεί κε ρακειφηεξν απφ ηνλ θαζνξηζκέλν ηεο λνκνζεζίαο κηζζφ. Ο κηζζφο απνηειείηαη απφ δχν παξάγνληεο: α) άκεζεο ρξεκαηηθέο θαηαβνιέο θαη β) έκκεζεο ρξεκαηηθέο θαηαβνιέο. (Dessler, 2013)

Οη νξγαληζκνί ζην εζσηεξηθφ ηνπο πεξηβάιινλ εμππεξεηνχληαη απφ ηηο ακνηβέο. Οη βαζηθνί ζθνπνί είλαη ε ελίζρπζε ζηηο εξγαζηαθέο ζρέζεηο κεηαμχ εξγνδφηε θαη εξγνδνηνπκέλνπ, ε ππνζηήξημε θαη δηαηήξεζε ησλ θαιχηεξσλ ππαιιήισλ ζην αλζξψπηλν δπλακηθφ ηεο επηρείξεζεο, ρακειφ πνζνζηφ ζε απνρσξήζεηο εξγαδνκέλσλ θαη πξνζέιθπζε λέσλ κε πεξηζζφηεξεο γλψζεηο θαη θαηαμησκέλα άηνκα. Ο θχξηνο ζηφρνο είλαη ε πξνζπκία ηνπ εξγαδνκέλνπ γηα ζθιεξή δνπιεηά, απμεκέλε παξαγσγηθφηεηα θαη εθπιήξσζε ζηφρσλ ηεο επηρείξεζεο. Υπάξρεη επίζεο θαη ε εζσηεξηθή ακνηβή πνπ ζα αθνινπζήζεη πην θάησ κε πεξηζζφηεξε αλάιπζε.

2.2.3 Δμσηεξηθή ακνηβή

Καηά θχξην ιφγν ε εμσηεξηθή ακνηβή είλαη πνζνηηθά κεηξήζηκε απ’ φηη πνηνηηθά. Απνηειεί ηηο νηθνλνκηθέο ή ρεηξνπηαζηέο ακνηβέο, δειαδή ηνλ κηζζφ, ηελ πξναγσγή θαη ηηο παξνρέο.

(22)

11

Παξνηξχλεη ηνπο εξγαδφκελνπο λα πεηχρνπλ θάιπςε ησλ άκεζσλ αλαγθψλ ηνπο, επίζεο γηα παξνρή πςειψλ εμσγελψλ ακνηβψλ θαη ηελ ειαρηζηνπνίεζε ζηηο ζθέςεηο γηα απνρψξεζε απφ ηελ επηρείξεζε. Όζνλ αθνξά ηελ δηαηήξεζε ησλ εξγαδνκέλσλ κε πςειή απφδνζε, ζα πξέπεη λα απαηηείηαη θαη έλα απνηειεζκαηηθφ ζχζηεκα εμσηεξηθψλ ακνηβψλ, κε ηε πξνυπφζεζε φηη ε ακνηβή έρεη ζρέζε κε ηελ παξαγσγηθφηεηα. Παξαδείγκαηα εμσηεξηθψλ ακνηβψλ είλαη ν κηζζφο, επηδφκαηα, άδεηεο, αζθάιηζε πγείαο θαη παξνρή δηακνλήο θαη κεηαθίλεζεο.

2.2.4 Δζσηεξηθή ακνηβή

Ζ εζσηεξηθή ακνηβή είλαη ε βησκαηηθή εκπεηξία πνπ απνηειεί ην εζσηεξηθφ θάζε εξγαδφκελνπ.

Σηνρεχεη ζε παξάγνληεο ή θίλεηξα γηα δηεθπαηξαίσζε κηαο απαηηεηηθήο δηεξγαζίαο, ζηελ εκπινθή ιήςεο απνθάζεσλ, ζηελ επηηπρία γηα πςειφηεξε ηεξαξρία θαη αλαγλψξηζε ηεο ζθιεξήο εξγαζίαο. Όιεο απηέο νη ακνηβέο δελ πξνυπνζέηνπλ αχμεζε ακνηβήο ή θάπνησλ παξνρψλ ηνπ εξγαδνκέλνπ, γηα ην ιφγν φηη κπνξεί λα ιάβεη πξναγσγή αλψηεξεο ζέζεο κε ηελ πξνυπφζεζε ηεο ηθαλνπνίεζεο. Απηά ηα θίλεηξα ζα εληζρχζνπλ ηελ απφδνζε ησλ εξγαδνκέλσλ θαη ζα ηνπο παξνηξχλνπλ λα δψζνπλ ην θαιχηεξν ηνπο εαπηφ γηα επηηπρία ζηνπο ζηφρνπο πνπ ηνπο έρνπλ αλαηεζεί αιιά θαη ζε αθφκα πεξηζζφηεξνπο.

2.2.5 Σπζηήκαηα ακνηβώλ

Γηα ηελ νινθιήξσζε ηνπ θεθαιαίνπ ησλ ακνηβψλ αμίδεη λα γίλεη αλαθνξά θαη ζηελ εμέιημε ησλ ζπζηεκάησλ. Ζ αλάγθε γηα εχξεζε ελφο απνδεθηνχ ζπζηήκαηνο ακνηβήο απφ ηνπο εξγαδνκέλνπο ζεσξείηαη αλαγθαίν αθφκε θαη ζηηο πξψηεο επηρεηξήζεηο πνπ ηδξχζεθαλ. Ζ εμέιημε ζηηο επηρεηξήζεηο θαη ην ζχζηεκα ακνηβψλ πξηλ γίλνπλ γλσζηά πέξαζα απφ αιιαγέο θαη πξνζαξκνγέο γηα ηελ εμππεξέηεζε ζπκθεξφλησλ θαη δηνίθεζεο εξγαδνκέλσλ πνπ πξνσζνχζαλ ηνλ ζπγρξνληζκφ θαη ηελ αλάπηπμε (Κνπξθνπλάθεο & Κνπθάθεο, 2013).

Τα ζηάδηα εμέιημεο ζηα ζπζηήκαηα ακνηβήο:

- Σπκθσλία εξγνδφηε – ππαιιήινπ: θαζνξηζκφο ηεο ακνηβήο γίλεηαη απφ ηνλ εξγνδφηε θάζε επηρείξεζεο θαη νη εξγαδφκελνη απνδέρνληαλ ηελ ζέζε εξγαζίαο, φια θπινχζαλ νκαιά θαη ε επηρείξεζε επεκεξνχζε. Ζ ακνηβή θαζνξηδφηαλ απφ ηε δήηεζε ηνπ εξγνδνηνχκελνπ πξνο ηελ επηρείξεζε θαη ηη κπνξνχζε λα πξνζθέξεη ε επηρείξεζε ζηνλ θαζ’ έλα. Ζ παξαγσγηθφηεηα ήηαλ ππνθεηκεληθή αθνχ ζηεξηδφηαλ ζηελ θξίζε ηνπ

(23)

12

εξγνδφηε φπσο θαη ην ίδην κε ην κηζζφ. Θεσξείην θαιή πξαθηηθή φκσο φηαλ νη εξγαδφκελνη ζπδεηνχζαλ κεηαμχ ηνπο γηα ηελ ακνηβή, ηφηε δεκηνπξγνχληαλ αληηπαξαζέζεηο αλάινγα κε ην επίπεδν εξγαζίαο θαη ηελ ακνηβή, δελ αθνινπζνχζε νκαιή ιεηηνπξγία ε επηρείξεζε κε απνηέιεζκα ηα αξλεηηθά απνηειέζκαηα γηα ηελ επηρείξεζε.

- Ακνηβή αλάινγα κε ηελ αμία εξγαζίαο: Ο ιφγνο γηα ηε δεκηνπξγία ζπζηήκαηνο ακνηβψλ κε γλψκνλα ην βαζκφ ππεπζπλφηεηαο ηνπ εξγαδφκελνπ θαη ηεο αμίαο ηεο εξγαζίαο ηνπ.

Οη επηρεηξήζεηο πξνζπάζεζαλ λα νξγαλψζνπλ ηα επίπεδα ακνηβψλ κε βάζε παξάγνληεο νη νπνίνη πξνέξρνληαη κέζα απφ ηελ επηρείξεζε αιιά θαη απφ εμσηεξηθέο πιεξνθνξίεο ζηελ αγνξά εξγαζίαο. Αθνινχζεζαλ ζπζηήκαηα δηνίθεζεο κηζζψλ πνπ βνήζεζαλ ζηελ αμηνιφγεζε ηεο εξγαζίαο θαη αθνινχζεζαλ αιιαγέο ζηνπο κηζζνχο. Τν ζχζηεκα κε βάζε ηνλ έιεγρν ιεηηνπξγνχζε νκαιά, αιιά ην θφζηνο κηζζνδνζίαο δεκηνπξγνχζε πξνβιήκαηα. Ξνδεχνληαλ πνιιά ρξήκαηα απφ ηηο επηρεηξήζεηο ζε απμήζεηο κηζζψλ ρσξίο έιεγρν απφδνζεο ησλ απμήζεσλ. Τα ζηειέρε είραλ ηζρπξηζκνχο φηη νη ππάιιεινη κε πςειή απνδνηηθφηεηα ζα έπξεπε λα έρνπλ πςειφηεξεο απμήζεηο ζην κηζζνιφγην. Μ’

απηή ηε δηαδηθαζία δελ ήηαλ δπλαηφ λα αθνινπζήζεη απεπζείαο ζχλδεζε ε ακνηβή κε ηελ απφδνζε.

- Ακνηβή απφδνζεο: ν ζθνπφο γηα ηε δηαδηθαζία απηήο ηεο απφδνζεο ήηαλ ε εμαζθάιηζε φηη φζνη έδεηρλαλ πςειή απφδνζε ιάκβαλαλ θαη πςειφηεξεο απνδνρέο. Απηή ε δηαδηθαζία ππνζέηεη φηη νη κηζζνί άξρηδαλ κε κεδεληθή βάζε θαη πξνζπαζνχζαλ λα θαηαλέκνπλ ηηο ακνηβέο ζε φζνπο μερψξηδαλ. Ζ ζθέςε απηή είρε εμέιημε κε ηε πάξνδν ηνπ ρξφλνπ κε ηελ επθαηξεία λα εμαιίθνληαη αδπλακίεο θαη παξαιιαγέο, φκσο ρξεζηκνπνηείηε κέρξη θαη ζήκεξα ζε ζχγρξνλεο επηρεηξήζεηο.

- Νέα γεληά ζε ζπζηήκαηα ακνηβψλ: αθνινπζεί κηα δηαθνξεηηθή θηινζνθία ζην ηνκέα αληίιεςεο ζπζηεκάησλ ακνηβήο. Φξεζηκνπνηεί απηή ηε λέα θηινζνθία γηα έλα επξχ θάζκα κηζζνινγηθψλ ζπζηεκάησλ ζηηο επηρεηξήζεηο. Αθνινπζείηαη εθπαίδεπζε γηα ηε θαηαλφεζε ηνπ ηξφπνπ δεκηνπξγίαο ζπλζεθψλ γηα πην ζεηηθή ελδπλάκσζε. Απηφ κπνξεί λα γίλεη κε ηα ζπζηήκαηα αμηνιφγεζεο θαη ηελ επαλαπιεξνθφξεζε ησλ εξγαδνκέλσλ θαη ηελ απφδνζε ηνπο. Πνιιέο θνξέο ζπκπεξηιακβάλεη ρξήζε απφ δηάθνξνπο παξάγνληεο ππνθίλεζεο. Τα θαηλνχξγηα ζπζηήκαηα αθνινπζνχλ κηα εμαηνκίθεπζε έηζη ψζηε νη εξγαδφκελνη λα αληηιεθζνχλ ην ηξφπν πνπ πξέπεη λα αθνινπζήζνπλ γηα λα

(24)

13

επηηχρνπλ ηα κέγηζηα απνηειέζκαηα. Τα ζπζηήκαηα ακνηβψλ επφκελεο γεληάο ζα πξνζθέξνπλ ηε δπλαηφηεηα ζπκκεηνρήο απφ φινπο γηα λα πξνζθέξνπλ επεμία θαη πξνζαξκνγή ζε φιεο ηηο αλαγθεο ηνπ θαζελφο. Γηα επηηπρία ησλ ζηφρσλ ηεο επηρείξεζεο ζα πξέπεη λα ελζαξξχλνπλ θάπνηεο ζπκπεξηθνξέο έηζη ψζηε λα ληψζνπλ ηα άηνκα φηη ε ζπκπεξηθνξά ηνπο εθηηκάηαη απφ ηελ επηρείξεζε (Πνιπρξνλίνπ Π,2008).

2.3 Σπληάμεηο

Οη ζπληάμεηο είλαη ε εμαζθάιηζε εηζνδήκαηνο ζηα άηνκα πνπ δελ κπνξνχλ λα εξγαζηνχλ ιφγσ ειηθίαο. Ο βαζηθφο ζηφρνο γηα θάζε εξγαδφκελν φηαλ βξίζθεηαη ζην ζηάδην εξγνδφηεζεο ηνπ, ζα πξέπεη λα θαηαβάιεη εηζθνξέο, νπησο ψζηε λα έρεη ην δηθαίσκα είζπξαμεο γηα ζχληαμε ηνπ.

Τν έηνο ζχληαμεο θαζνξίδεηαη απφ ηε λνκνζεζία θάζε ρψξα θαη έηζη ν θάζε ζπληαμηνδνηνχκελνο, ζα έρεη ην δηθαίσκα λα ιακβάλεη ζπλήζσο έλα κεληαίν εηζφδεκα ην νπνίν ιακβάλνπλ φια ηα άηνκα πνπ θαηαβάιινπλ αζθάιηζε θαηά ηελ δηάξθεηα ηεο εξγαζίαο ηνπο. Τν ζπληαμηνδνηηθφ ζχζηεκα ρσξίδεηαη ζε δχν θαηεγνξίεο αζθάιηζεο ηελ θνηλσληθή ή ηελ ηδησηηθή (Μαηζαγγάλεο Μ,2011).

2.3.1 Καηεγνξίεο ζπληαμηνδνηηθνύ ζπζηήκαηνο

Τα είδε ησλ ζπληαμηνδνηηθψλ ζπζηεκάησλ αλάινγα κε ην είδνο ησλ παξνρψλ ηνπο ρσξίδνληαη ζην ζχζηεκα θαζνξηζκέλσλ παξνρψλ, ησλ θαζνξηζκέλσλ εηζθνξψλ θαη ην πβξηδηθφ. Τν ζχζηεκα θαζνξηζκέλσλ παξνρψλ ρξεζηκνπνηείηαη απφ ην ηκήκα Κνηλσληθψλ Αζθαιίζεσλ φπνπ ν ππνινγηζκφο ηεο ζχληαμεο πξνέξρεηαη απφ ην πνζνζηφ ζπλάξηεζεο ησλ ηειηθψλ απνδνρψλ ηνπ θάζε εξγαδνκέλνπ κέρξη ηελ νινθιήξσζε ηεο εξγαζηαθήο ηνπ πνξείαο. Τα δηθαηψκαηα ζπλδένληαη κε ηηο απνδνρέο αιιά θαη ηελ επαγγεικαηηθή ζηαδηνδξνκία ηνπ εξγαδνκέλνπ.

Γειαδή ν θάζε εξγαδφκελνο ζα πξέπεη λα θαηαβάιεη εηζθνξέο νη νπνίεο ζπζζσξεχνληαη θαη ηνθίδνληαη έηζη ψζηε λα πξνθχςεη ε ζχληαμε ηνπο. Οη θνηλσληθέο αζθαιίζεηο πνπ είλαη ν ρξεκαηνδφηεο ηνπ ζπζηήκαηνο ζα αλαιάβνπλ ηνλ επελδπηηθφ θίλδπλν αιιά θαη ηνλ θίλδπλν καθξνδσίαο, φηαλ ηα πνζνζηά επελδπηηθήο απφδνζεο δελ επαιεζεπηνχλ, ηφηε νη θνηλσληθέο αζθαιίζεηο ζα πξέπεη λα απμήζνπλ ηηο εηζθνξέο ηνπο γηα λα πιεξψζνπλ ηηο ζπληάμεηο πνπ έρνπλ ππνζρεζεί.

(25)

14

Τν ζχζηεκα θαζνξηζκέλσλ εηζθνξψλ θαζνξίδεηαη απφ ηηο εηζθνξέο θαη δελ δίλεηαη θακηά ππφζρεζε ηειηθήο παξνρήο. Απηά ηα ζπζηήκαηα κπνξεί λα είλαη δεκφζηα επαγγεικαηηθά ή αηνκηθά ηηο εηζθνξέο ζα θαηαβάιινληαη απφ ην άηνκν, ηνλ εξγνδφηε ή ην θξάηνο αλάινγα κε ηνπο θαλνληζκνχο. Τν επίπεδν ζχληαμεο εμαξηάηαη απφ ηελ επελδπηηθή ζηξαηεγηθή πνπ ζα επηιέμνπλ αιιά θαη ην επίπεδν εηζθνξψλ. Οπφηε ην θάζε κέινο ζην ζχζηεκα πνπ ζα θέξεη επελδπηηθφ θίλδπλν ηφηε ζα απνθαζίζεη θαη ηνλ ηξφπν κεηξηαζκνχ ηνπ θηλδχλνπ. Σ΄ απηφ ην ζχζηεκα ζηελ πεξίπησζε αχμεζεο επηβίσζεο νη θνηλσληθέο αζθαιίζεηο ζα κεηψζνπλ ηηο ζπληάμεηο.

Ζ ηειεπηαία θαηεγνξία ησλ πβξηδηθψλ ζπζηεκάησλ ηα ζηνηρεία πνπ ππάξρνπλ απφ ηα ζπζηήκαηα θαζνξηζκέλσλ εηζθνξψλ αιιά θαη απφ ηα ζπζηήκαηα θαζνξηζκέλσλ παξνρψλ. Ο θίλδπλνο αλαιακβάλεηαη απφ ην δηαρεηξηζηή θαη απφ ηνπο δηθαηνχρνπο ηνπ ζπζηήκαηνο (Blake D,2006).

(26)

15

3. Μεζνδνινγία έξεπλαο 3.1Δηζαγσγή

Ζ κεζνδνινγία ζηελ επηζηεκνληθή έξεπλα είλαη «ε επηζηήκε πνπ κειεηά θαη εξεπλά κεζνδηθά, ελεξγεηηθά, επίκνλα θαη ζπζηεκαηηθά θάζε κνξθή γλψζεο απφ εκπεηξηθά δεδνκέλα πνπ ηελ επαιεζεχνπλ θαη ηελ γεληθεχνπλ ζαλ κηα αιήζεηα» (Τζηκπιεηάξεο θαη Μπακπάιεο, 2006, ζει15).

Ζ παξνχζα δηπισκαηηθή απνηειείηε απφ πξσηνγελή δεδνκέλα ηα νπνία ζπιιέρζεθαλ πξψηε θνξά. Ζ κέζνδνο δεηγκαηνιεςίαο πνπ εθαξκφζηεθε είλαη ε ηπραία δεηγκαηνιεςία, φπνπ ν πιεζπζκφο έρεη ηελ πηζαλφηεηα λα επηιεγεί θαη ε θάζε επηινγή είλαη αλεμάξηεηε απφ ηελ άιιε.

Γηα ην ζπγθεθξηκέλν εξσηεκαηνιφγην ρξεζηκνπνηήζεθαλ εξσηήζεηο πνπ αθνξνχζαλ δχν μερσξηζηνχο παξάγνληεο, φπσο ε ηθαλνπνίεζε ησλ εξγαδνκέλσλ θαη ηελ απφδνζε ηνπο απφ ην πεξηβάιινλ εξγαζίαο. Οη κεηαβιεηέο απηέο επηιέρζεθαλ κε βάζε ηε κειέηε ησλ Koo et al (2019), νη νπνίνη ζηήξημαλ ην ζπγθεθξηκέλν θνκκάηη ηεο έξεπλαο ηνπο ζηνλ Jeon (2015) θαη έιεγμαλ θαηά πφζν νη εξγαδφκελνη είλαη ηθαλνπνηεκέλνη απφ ηελ εξγαζία ηνπο θαη απφ ην εξγαζηαθφ πεξηβάιινλ, ζε πνηφ βαζκφ θαη θαηά πφζν ηνλ επεξεάδεη ζηελ παξαγσγηθφηεηα ηνπ.

Αθνινχζεζαλ πίλαθεο ηπραίσλ αξηζκψλ φπνπ θαη δηεμάρζεθε ην δείγκα ηεο έξεπλαο. Δπίζεο, ηε ζπιινγή ησλ εξσηεκαηνινγίσλ αθνινχζεζε ε κέζνδν ηεο απηνζπκπιήξσζεο απφ ην θαζ’ έλα μερσξηζηά. Σ’ απηφ ην θεθάιαην έρνπκε ην ζηάδην ηεο πξνεηνηκαζίαο ηεο έξεπλαο φπνπ πεξηιακβάλεη ηε κέζνδν ζπιινγήο ζηνηρείσλ, ην ζρέδην ηεο έξεπλαο θαη ηελ επηινγή ηνπ εξεπλεηηθνχ κέζνπ, ηελ επηινγή ηνπ δείγκαηνο θαη ηελ δηεμαγσγή ηεο έξεπλαο (Σηαζαθφπνπινο, 1997).

3.2Δίδνο έξεπλαο

Τα είδε κηαο έξεπλαο είλαη ε πνηνηηθή, ε πνζνηηθή, θαη ε κηθηή πξνζέγγηζε. Κάζε κέζνδνο κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί κφλε ηεο ή ζε ζπλδπαζκφ Σηε ζπγθεθξηκέλε πεξίπησζε επηιέρζεθε ε πνζνηηθή έξεπλα κε ζηφρν ηε δηεξεχλεζε ησλ ζρέζεσλ κεηαμχ ησλ παξαγφλησλ. Θεσξείηαη ε πην θαηάιιειε κέζνδνο φηαλ απεπζείλεηαη ζε κεγάιν δείγκα πιεζπζκνχ θαη έρεη κηθξφ θφζηνο ζε ζχληνκν ρξνληθφ δηάζηεκα ζε ζρέζε κε ηε πνηνηηθή έξεπλα. Έηζη ην δείγκα ζηελ έξεπλα καο