The aim of this study is to reveal the approach to the topics related to Armenian, in particular the Armenian question and relocation, in history curricula and history textbooks applied in secondary schools in Turkey from the early 1950s until today . After this decision, a larger space was allocated to the topics of the Armenian question and displacement in history books. The aim of this study is to reveal the approach to the topics related to the Armenians, in particular the Armenian question and relocation, in history curricula and history textbooks applied in secondary schools in Turkey from the early 1950s to today .
The subjects of the Armenian issue and displacement were not included in the history textbooks taught in high school in Turkey until the early 1980s. It is understood that addressing the Armenian issue and displacement subjects in the curricula and history textbooks in Turkey, the amount, the scope and content of the information provided about the subject, the language and tone used in the textbooks about these subjects are generally formed in two stages. The place assigned to the subjects of the Armenian issue and the shift in history curricula and textbooks at the high school level in Turkey grew in parallel with the efforts and efforts of the Armenian diaspora and the Republic of Armenia to present the genocide to world public opinion. against the Armenian people.
As a result of the research, the following conclusions were made about the way the Armenian issue and migration topics are treated in history classes in Turkey from the beginning of the 1950s to the present day. The subjects of the Armenian issue and migration, which began to be included in the curricula and textbooks since 1981, arose as a reaction to the claims of the Armenian Genocide, which the Armenians are trying to promote by putting it on the world agenda, with the aim of providing a better understanding of the historical reality against to these claims. The space devoted to subjects about Armenians, especially topics about the Armenian question and resettlement, has gradually increased in history textbooks since 1981, when they were included in the curricula in parallel with the increase in efforts by Armenians to introduce the events of 1915 as genocide.
While the information given about the Armenian issue and displacement in today's textbooks is considered sufficient, it is considered that the levels of understanding-acquisition of these subjects by students should also be investigated as a result of the above-mentioned reasons.
Lise Tarih Ders Kitaplarında Ermeni Sorunu ve Tehcir 1. Tarih Ders Kitapları
Türkiye Cumhuriyeti İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük Ders Kitapları
Bu dönemde öğrenilen metinler arasında Ermenilerin faaliyetleri hakkında en eksiksiz bilgi Enver Ziya Karal'ın kaleme aldığı Türkiye Cumhuriyeti Tarihi metinlerinde bulunmaktadır. 1950-1981 yılları arasında okutulan Türkiye Cumhuriyeti Tarihi ders kitaplarında Sevr Antlaşması adı altında Doğu Anadolu'da bir Ermeni devletinin kurulacağı anlatılmakla birlikte bu devletin sınırları hakkında farklı bilgiler verilmektedir. . oluşturulması beklenmektedir. İnkılâp Tarihi ve Kemalizm dersi müfredatın kabulüne kadar devam etmiş ve bu dönemde okutulan ders kitaplarında Ermeni meselesi yukarıda belirtilen üç alt başlık altında ele alınmıştır.
Mondros'a illerde (Erzurum, Van, Harput, Diyarbakır, Sivas ve Bitlis) karışıklık çıkarsa İtilaf devletlerinin işgal edebilecekleri maddesinin eklenmesindeki asıl amacın İnkılâp Tarihi ve Kemalizm ders kitaplarında açıkça ifade edilmektedir. ateşkes anlaşması bu vilayetlerde bir Ermeni devletinin kurulmasının temellerini atmalıdır (Kara 2001: 37; Akdin vd. 2009: 27). 4 Bu konu bazı ders kitaplarında "Trabzon, Erzurum ve Van Bitlis vilayetlerini içine alacak bağımsız bir Ermenistan kurulacaktır" şeklinde geçmektedir. Ders kitaplarındaki bilgilere göre Ermeni sorunu ilk olarak 1877-1878 Osmanlı-Rus savaşında, Rusların Doğu Anadolu'da bazı şehirleri ele geçirerek orada yaşayan Ermenileri kışkırtmasıyla ortaya çıkmıştır.
Metinler günümüze yaklaştıkça Ermenilerin Doğu Anadolu'daki Müslüman nüfusa karşı uyguladıkları terör ve katliamlara daha fazla yer verilerek Ermeniler tarafından gerçekleştirilen saldırı ve katliamların soykırım olarak nitelendirilmeye başlandığı görülmektedir. . Ders kitaplarında "Kurtuluş Savaşında Ermeni Sorunu ve Gümrü Antlaşması" başlığı altında Mondros Mütarekesi uyarınca Osmanlı ordusunun Kafkasya'dan çekilmesinden sonra bölgede bağımsız bir Ermeni devletinin kurulduğu belirtilmektedir. ve bu durum Doğu Anadolu'yu Ermenilerin, özellikle de Kafkasların tehdidi altına sokmuştur (Su-Mumcu 1996:126). 1980'lerin başına kadar Türkiye'de liselerde okutulan Tarih ders kitaplarında Ermeni meselesi ve tehcir meselelerine yer verilmemiştir.
Aynı dönemde okutulan Türkiye Cumhuriyeti Tarih ders kitaplarında Ermeni meselesi ve tehcir meselelerine doğrudan yer verilmezken, Mondros Mütarekesi, Sevr Antlaşması, azınlıkların zararlı faaliyetleri, Barolar Birliği Doğu Anadolu Müdafaası, Erzurum Kongre, güney ve doğu cephelerindeki mücadele Ermenilerin faaliyetlerinin dışında tutuldu. bahsedilir. Ermeni sorunu ve tehcir konusu, bu konularda verilen bilgilerin miktarı, kapsamı ve içeriği ile ilgili ders kitaplarında kullanılan dil ve üslubun da etkisiyle Türkiye'de tarih dersi müfredatlarında ve ders kitaplarında yer almaya başlamıştır. Bu konulara, dış faktörlerin etkisiyle. Tarih müfredatı ve ders kitaplarında Ermeni sorunu ve tehcir konusuna ayrılan yer, Ermeni diasporası ve Ermenistan Cumhuriyeti'nin 1915 olaylarını dünya kamuoyuna soykırım olarak sunma çaba ve çabalarındaki artışa paralel bir seyir izlemiştir. .
Ermeni sorunu ve tehcir sorununun tarih kitaplarına yansımasının ikinci aşaması sayılabilecek bu kararın ardından Ermeni sorunu ve tehcir sorunu tarih kitaplarına daha detaylı bir şekilde girmiştir. Ermenilerin 1915 olaylarını soykırım olarak nitelendirme çabalarının artmasına paralel olarak, müfredata alınmaya başlandığı 1981 yılından itibaren Ermeni meselelerine, özellikle Ermeni meselesi ve tehcir meselelerine ayrılan yer tarih kitaplarında daha da genişletilmiştir. . Ders kitaplarında özellikle Rusya, İngiltere ve diğer Avrupa ülkelerinin Ermeni sorunu ve tehciri konusunda sömürgeci politikaları için Ermenileri kullandıkları ve bu devletlerin suçlandığı ve Ermenilere karşı daha olumlu bir yaklaşımın olduğu belirtilirdi.
Hem bu kararda hem de ders kitaplarında Ermeni meselesi ve tehcirine ilişkin bilgiler genel olarak kapsam ve içerik olarak yeterlidir. Aslında lise tarih eğitiminde Ermeni sorunu ve tehcir ile ilgili konuların nicelik ve kapsam açısından yeterli olduğu düşünülse de müfredatta yer alan bu konuları öğrencilerin anlama ve başarı düzeylerinin düşük olduğu düşünülmektedir. . ve ders kitapları araştırılması gereken bir konudur.
