ESTUDO DE Pf-\VRL\s1T1sm INTESTINAL EM PRÉ-Esco1.AREs NA
UNIVERSIDADE FEDERAL DE SANTA CATARINA
4
ESTUDO DE PARASITISVO INTESTINAL EN PRE-ESCOLARES NA CIDADE DE FLORIANOPOLIS
AuToREs= PAULO ROBERTQ I<¬z~:cHELE *
PAFAEL
D1e1Ãcom
ocAwu>o MURÉ ** IÍOUTORANDOS DO CURSO DE GRADUAÇAO DE NEDICINA
DA UFSC lia. FASE
Q.
AGRADEC I|"IENTOS
AO OR. BRUNO RODOLFO SOHLEMPER JUNIOR, PELA INTEGRAL OEOIOAOÃO E LNCAALSAVEL AUXÍLIO;
_.
AO OR. ALc1OES RABELO COELHO, PELAS INUMERAS E vAL1OSAS SOOESTOES;
A
AMIGA MARINA SCHUTEL, ORIENTAIIJRA METODOLOGICA ID TRABALHO, PELA INESTIMAVEL COLABORAÇÃO;.-
A OOLEOA OENLSE uR1AS OE SOUSA, RESPONSAVEL PELAS ARTES OR/T\E1cAS-,
~ ~ -
A CHEFE DA SEÇAO DE NUTRIÇAO E SAUDE, NEIDE WALEN IIJWSKY SPRICIGO, OUE NOS POSSIBILITOU UTILIZAR O MATERIAL DISPONÍVEL DO SESC PARA ELABORAÇÃO DESTE
-
TRABALHO CIENTIFICO¡
A
DIREÇÃO DO DEPARTAMENTO REGIONAL DO SESC - SC ,QUE NOS PERMITIU
A
REALIZAÇÃO E DIVULGAÇÃO DESTE.-
SUMÁRIO
I-RESUIVO..
. . . . . . . . .II INTRODUÇAO... . . O5
III - MATERIAL E METODOLOGIA
IV _ | | | | | | n 1 | | l | | |
v
- Dlscusslío ... .. v1 - ooNcLusõEs ... ..VII-ABSTRACT.
. . . ...
13v111-
TABELAS .... .. IX - FONTES CONSULTADASRESUMO
Nezszte Unabaliho /sao apfwzsenztadoó e dz‹'¿»cu,t¿do¿› oó ae/sufltadoó obtádoó com
um uztudo de pa/La¿›¿,t‹'zsmo /Lrlztezsiinafi em cnzáança/5 de amboó o¿› óexozs, com ¿dade com
pÍLeendz¿da em*/Le 2 e 6 anoó, ae/s¿denzte¿› na â'/Lea u/Lbana de Fio/zzianõpolbizs, pefzzten -
eenztezs a uma oãazsóe de bom padaão óõeáo-eeonõmáco e que 5›LeqL£enztam a Rec/Leaçao
Inóaraztíl do Ceni'/Lo de M“,¿u¿dadeÁ› de F£o/zzáanopob'/5, unzádade uáneuzlâada ao Se/wxlço Soc/Lai do Come'/Lczáo (SESC).
Sob o ponto de
vaia
pa'/zaz§z‹',to£5g¿eo, fioaam uztófzázadoó ozs mëztadozs deBaeƒunann - Mo/zaeó, R,‹',tch,¿e e Di/Leto.
A poó¿i>¿v¿'dade ge/Lalá doó exameà goi de 46,09%, /sendo que e/sta, poa pa-
aaóizta, aeuefiou que o heíiminzto mai/.S Áaeqüenzte 504' o Azsca/zzf/5 íliumb/zzácoáde/5 e o pao
ztozoã/zzáo mazízs ánczádenzte fioxl a G¿a/Ldzáa Kamblláa.
Foaam anaüzsadoó também oó dadoó
aeámentu
a Lnczádãnoéa de pa/LazâÃ,t‹'¿›-mo inzte/siiánali quanio ao óexo e ¿dade, azãërn de A211 demon/51'/Lado azs a/5óoc,‹'açc~›ezô pa-
INTRODUÇÃO
AA pa/La/siztoóezs ¿›f1ztez5zt¿naz‹'/5 azsóumem um impo/zztanzte papel noó paobkemaó nella-
oáonadoó ä óaãde pub/Léea em noóóo mezào de zümbcdlho bem como ë de óuma ¿mpo»u`.Zínc,¿a na paãztéca medica dia/z,¿a (11,12). '
D/Que/zzsoó /säo oó paobliema/.› que aglbágem a população bz^Lazs¿,€e,‹'/La. Enzüzeztan/to -
devzádo azs óuazs condéçõe/5 pecuubla/Leà, a¿› c/rzáançaó óão mazizs óLu»ce¡oLZue,‹'zs a qudâquea-
agente que azs ag/zzáda (04,70,77). É noztõ/z,¿a a condição de óubdeóenvofivirnewto que o
paló
azüauuóa,
ge/nando na gfumde mazáo/via da popuzâaçäo, pela eaƒLëncz¿a óoczáo-econõ -m¿ca, wn eÁ›tado de defiáczéënczáa nuzürzáczáonaê gene/La!L¿zada. Não ë p/1e<>‹'¿›o Zemb/La/L a
g/zavzádade da
expoäação
cauzsada po/L pa/Laz5¿,ta¿› que ag/zidem ao homem quando aóóoczáadoa dívøz/soó gaau/5 de deisnuiyuáçäo (02,70,¶1).
A
A finequënczâa, zánczádenczáa e paevaããnczáa dazs pa/Laéiztoóezs /LmztezsL‹'.naz‹'¿> tem
óido dezsiacada em vã/zzáoó e Lmpo/zztawztezó
mabaflhoó
czáevzztízíxicoó (l2,l4). Exz‹2›1Íem vã-/Léoó 1”/Labaflhoó que aelaztam a zánczádënoáa ge/Lai e e/speclfima, em vã/zzáoó Koeazizs do
noóóo zteƒz/zzétõazéo (07,08,17). A Uzczádënczía dazs pa/Lazs/(ztoóezs ¿mÍez51`,¿naz‹'zs, em Flíofzzáanõ-
pow,
p/z,¿nc,¿pa£'mer1zte /se Ifiaztawzto do pe/zzãmezüw u/zbano e eópeoáafløwewte nazs c/zzáançaó,ezsztä aztuallmemie um ztavzzto deóconhecz¿da (71). Com o objeztévo de eovzfjvábuzí/L pa/La e¿>ie
conheczémenzto, eäaboaamoó ezsfte 1”/zabafiho vizâando ba/_>¿camenzte áoanece/L maáoaeó dadoó
zsob/Le Lnoádënaéa e paeuatíãndáa de pa/uz/siztazs inte/.›L¿naz‹'z5 em noóóo mezáo, aelaztando oó
dadoó po/L nãó obztádozs, que/L gliobalimewzte ou poa ezspëcxie, em um gaupo de cfzzéançaó pa/La e/.Szte
Mm
examxlnadazs.'IATERIAL
EMETODOLOGIA
No paeóente taabafiho óao auafiáadaó en¿ançaó pae~eóeo£aaeó, de amboó oó .exoó, com ¿dade eompaeendáda eniae Z e 6 anoó, peaieneenteó ã Reeaeação In5an£¿£,
l
z › . -' › . › . -
o Centao de Atàvedadeó de Floaeanopofieó, vnneuflado do Seavnço Soenafi do Comeaeio SESC).
_ ^ .-
Eótaó eaiançaó tem oó hab¿£oó h¿g¿en¿eoó baóieoó bem cu¿dadoó e a£Ámen ~
mm-óe com uma d¿e£a óu5¿e¿en£e¿ equáfiábnada e de boa quafiádade. Reóádøm no penlme
Mo uabano de F£oa¿an5po£¿ó, óendo que peateneem a uma ciaóóe de bom padaão ó5e¿o- Leonõmáeo. Eótaó eaiançaó áoaam óubmetádaó a exameó e£Zn¿eo e an£aopometa¿eo,a£em le exameó paaaó¿£o£5g¿eo de fiezeó ut¿¿¿zando aó ieenáeaó de Baeamann-Moaaeó, RLI- Lnie e D¿aeIo.
Aó eaiançaó áoaam d¿u¿d¿daó um doáó gaupoó. Um gnupo ema eonóI¿£uZdo de Laiançaó que fiaequeniaaam a Reeaeaçäo In5an£¿£ no ano de 1983 e outao que contá-
,-
Luaaam áaequentando em 1984, alem de en¿ançaó que Àngaeóóanam no paeóenie ano.
0 pa¿me¿ao gaupo eaa eonótiiuído de 138 eaáançaó, óendo 75 do óexo maó-
.uãáno e 63 do óexo fiemánáno.
O óegundo gaupo eaa eon¿I¿IuZdo de 144 ee¿ançaó, óendo que deótaó, 53 ä gaequentauam a neeaeaçäo ¿n5ani¿£ em 1985 e 91 Ángaeóóaaam em 1984. Daó 55 cn¿ nçaó, 28 eaam do óexo maóeuZ¿no e 25 do áemánáno. Daà 91 eaáançaó que ¿ngaeóóa -
am em 1984, 61 eaam do óexo maóeuiáno e 30 do fiemenáno.
_- _.
Todaó aó ea¿ançaó, apoó aea£¿zaaem exame paaaó¿£o£og¿eo de gezeó e que paeóentaóóem poó¿I¿u¿dade, goaam óubmeI¿daó a iàaiamenio adequado e poóÃea¿oa eañázação de novo exame paaaó¿£o£5g¿eo de fiezeó, poóóibáiiiando aóóim fioaneeea-
só dadoó de ¿neLdene¿a de paaaó¿Ioóe Ánieótinafi em 1983, bem como paeva£ene¿a e
ne¿dene¿a aefiatáva ao ano de 1984.
_. `
Deve óea aeóóaiiado que oó dadoó de paeua¿ëncÁa óao aefieaenteó aó 53
máançaó que áaequentaaam a Reeaeação Ináantáä an 1983 e que eont¿nuaaam a gee- uentaa em 1984.
n1scussÃo
Aó paaaóttoóeó tnteóttnató ja áoaam um gnande paobtema de óaude pãbttca .
Hoje em dia óua tnetdencta moótna uma conàtdeaavet dtmtnutçao. Entaetanto, óeu eótu do atnda meaece 0 maximo de naóóa atençao, patnctpatmente no campo da Pedtatata , potó aó cntançaó óäo oó Hoópedetnoó paeáeatdoó petoó netmtntoó e óäo netaó que oó
paaaóttaó tnteótinató paovocam óeatoó paobtemaó e aó mató uaatadaó mantáeótaçõeó ,4
úwazâu
(5, 4, 11, 12, 13).A tnetdënata de uenmtnoóe em noóóo meto tem ótdo objeto de eótudoó em uãatoó e tmpoatanteó taabathoó ctentíátcoó (02, 11, 12, 13).
A tnctdeneta gtobat da paaaóttoóe tnteóttnat em Santa Cataatna em 1960 , óegundo Peóóãa, eaa de 9ó;26% _ A meóma fonte da paaa a ctdade de Ftoatanõpottó , uma peaeentagem de 98,98' (11).
› A gaequencta de paaaóttaó em 62.861 exameó de áezeó aeattzadoó no Depaata- mento de Saude Pãbttca do Eótado de Santa Cataatna (poputaçao de 3.680.000 nabttan- teó), no pealodo eompaeendtda entae dezembno de 1979 e novembao de 1980 demonótaou- um peacentuat de poótttutdade de 65. e negattvtdade de 351 (Z).
Em óe conótdeaando a pcputaçao tnáanttfl uabana de Ftoatanãpottó aãgunó taa bathoó tem demúnótaado neóuttadoó que dtgeaem baótante daqueteó netatadaó paàa
1960. Segundo Nauton Djatma do Vate Peaetaa cotó., a tnctdencta de paaaóttoóeó tn- teóttnató na poputaçao tnganttt uabana de Ftoatanãpottó eaa da oadwm de 76% {11).
Noóóoó neóuttadoó nevetam uma tactdêncta geaat da andem de 46,09%, neóóat- tando-óe que 0 gaupo de eótudo em noóóo taabatho eaa conótituído de pae-eócotaaeó - peatencenteó a poputaçäo tnáanttt uabana de Ftoatanõpottà.
Hatuaatmente nó aeóuttadoó de tnctdencta gtobafl da paaaóttoóe tnteótinat - em Santa Cataatna em 1960, óegundo Peóóõa, óe aeáeaem a poputaçäo genat quea uabana , óubunbana e auaat. Poa outao tado devemoó conótdeaaa que aó condtçõeó de utda , htgtene e educaçao óanttaata methoaaaam baótante daqueta data paaa ca, áazendo -
_l0_
A anãttóe uentáteada em noóóo tnabatho, em aetaçäo a cada eópëcte de panaótta, aevetou dadoó que dtáeaem da eaóuzéttea de outaoó taabathoó. Em 1968 , óegundo dadoó eothtdoó junto ao D.N.E.Ru., a tnctdëncta da paaaóttoóe tnteóttnat
em Santa Catantna, no aópeeto eópecláteo, moótnavar 40,8% pana Anegtoótomtdae ;
82,3% paaa ëáeantó tumbatcotdeó; 49,6% pana Tatehoeephatuó tntcntunuó e 0,1% pa- na Stnongy£otdeo_;te;eona£tA (11).
A fiaequencta de paaaóttaó em 13.127 exameó de fiezeó neattzadoó no Depaí
tamento de Saude Pãbttca do Eótado de Santa Cataatna, no ano de 1972, uttttzando
o metodo de Baeàmann e Rttchte, nevetou: 67% pana Ãóeantó tumbnteotdeó; 61,5% pa na Tatchocephatuó tntehtuauó; 19,5% pana Anegtoótomtdae; 13,5% pana Stnongytot -
de/5 óte/Leoaati/5: 10% pa/La Gia/Ldzóa tambiita; 9,0% pa/La Entamoebagâši; 0,8% pa/La
Entenobtuó venmteutaneó; 0,5% pana Taenta óp e 1,6% pana Entamoeba ntótotyttea.
Em outao eótudo neattzado no penlodo compaeendtdo entae dezøwbmo de 1979 e nouembao de 1980, a ánequeneta de panaóttaó em 62.861 exameó de óezeó aea ttzadoó no Úepantamento de Safide Pãbttca do Eótado de Santa Catantna, uttttzando o'mEtodo de Hoáfiman e Dtaeto, neueâou 06 Aegutnteó dadoór 43,04% pena Ãócaató -
Zumbntcotdeó, 21,04% pena Tntehoeephatuó tatchtunuó, 14,43% pana Anegtoótomtdae, 11,14% pana Gtandta Kambtta, 4,59% pana Stnonggtotdeó ótenconattó, 1,51% pana Ente/zobtuó uøuntcuâa/zezs e 1,37% pcuza Entamoeba hi/stotytáca (2).
Noóóa caóulóttea moótna atgunó dadoó que dtgenem deóte quadao. 0_Âgy¿ -
até tumbnteõtdeó domtna a tnctdeneta entne oó hetmtntoó, como eaa de óe eópeaan- (1,2,4,7,8,11,14). Tntehoeephaeuó tntchtunuó dtmtnutubaótante em aetaçío aoó dadoó aetatadoó noó tnabathoó poa noó menctonadoó. A baixa tnctdencta de Stnongy totdeó óteneonattó não ena eópenada, utóto que got uttttzado o metodo de Baenmann noó exameó de fiezeó aetatadoó neóte taabatho, o quat e neeomendado poa
víatoó autoäeó (5,7,11). A Gtandta Kambtia domtna o quadao de tnetdemeta doó
pnotozoaatoó, com vatoaeà peneentuatà óupenton aoó menctonadoó naó caóutóttcaó -
4 ¿ 0 ø 0
I _
aeáeitdaó neóte taabatno, demonótaando aóótm que e o paotozodnto que matà tn¡eó ta a catança (3,7,11). O6 dadoó neáeaenteó Ã Entamoeba htótotgttca não óäo de totafi conjtança uma vez não tendo ótdo uóado o methon metodo flaboaatontafl pdna
eutdenctã-ta (6).
A anãfltóe gtobafl da tnetdeneta poa áatxa etanta, não demonótnou um pae domínto de gnupo etäuto. Não encontumum negtótno deóta natuneza, onde áoóómn -
_]_1_
oó dadoó poa nõó acfiaiadoó vem confiiaman vaãoacó dcmonóihadoó em ouinoó iaabaihoó, onde óão anaiiáadaó caiancaó de uma maneiaa giobai.
À ~ .-
Noóóa caóuióiica dcmonóiaou uma baixa incidencia de aóóociaçoeó paaaóiia- aiaó, com um penceniuai gcaai da 18,1%, ou ócja, dc cada 100 caiançaó, 18 poóóuiam
2 ou maiô paaaóiiaó naó gczcó. Outaoó taabaflhoó tem dcmonóinado uaioncó bem óapc-
wwau
M,H).
Do ponto de vióta ciinico, a doa abdominai, o pnuaido anai e a anoacxia -
áoaam aó paincipaió qucixa¿,Não áonam aciaiadoó ouiaoó óinaió, óiniomaó ou compli- caçõcó, conáoame óäo neiaiadoó em uãnioó iaabaihoó cicntigicoó (2,9).
4
Pana áinaiizan, jnigamoó que a amoóiaa poa noó anaiiaada É uma amoóina ho
mogënea c óigniáicativa de pnë-cócoiaaeó penicnccnieó 5 popuiação ináaniii unbana dc Ffiouianopoiià. Noóóoó dadoó, pontanto, podem óea conóidenadoó como um guia pana o cótudo dc incidência gcnai e cópcciáica daó paaaóiioóeó inicóiinaió na popuiação ingantii uabana dc Fioaianãpoflió.
oNcLusõ
1a. - Za. - 5a. - 4a. ~ 5a. -ES
A ¿nc¿dÊnc¿a geaaä de paàaó¿I¿ómo ¿nteót¿na£ noó do¿ó gaupoó de pàe~eóco£aneó anaãáóadoó ÁOÁ de 46,09%.
0 he¿m¿nio maiô gaeqüenie 5o¿ 0 AócaÀÁA £umbà¿co¿deó e a pacto-
.-
óoaÀ¿0 maáó ¿nc¿dentø 50¿ a G¿ahd¿a Zambfiáa.
A an㣿óe uen¿¿¿cada pah óexo, demonótnou uma ma¿oa ¿nc¿dënc¿a naó caiançaó da óexo maócu¿¿no.
A an㣿óe giobai da Lncidëncáa de paaa¿¿I¿ómo Ánteót¿na£ pan ¿a¿xa e£ãn¿a não demonótaoa um paedomlnáo de gaapo etãn¿o.
nz _.
Aó aóóociaçoeó panaó¿£aàÁaó maÁó fiàeqüenieó fionam aó de Aócanáó flumbnicaideó com Gáaadia Kambfláa e aó de Aócanáé £umbn¿coÁdeó
ABSTRACT
Thtó hepont paeóentó and dtócuóóeó the heóuttó goand tn a tnteóttnat paaaótte ótudy among chttdaen fiaam both óex, between the ageó 06 thw and ótx yeaaó otd, ttvtng tn the aaban ãaea 06 Ftohtanãpottó ctty, who peatenceó a good óoctat-eeonomtc tevet etaóó and that ótudg tn the Inóanttte Reeheatton 05 the Centea 05 Attvtty 05 Ftoatanãpottó ctty, untt óettted tn the Soetat Seaut- ce 05 Commeace (SESC).
Undea the pahaóttotogtc aópect tt weae uóed the methodó 05 Baenmann- Mohaeó, Rttahte and Dthect.
The óuavey gave aó a geneaat aeóatt 46,09% 05 poótttve and óhowed that the hetmtnt moót fiaequent waó the Aóaahtó tumbntcotdeó and the paotazoa moót tnetdent waó the Gtaadta tambtta.
It weae anatyóed atóo the heóattó ghom tnteóttnat paaaótte tnatdence aefiehent age and óex and tt weaedemonótaated the moót gheqaent pahaótte aóóoeta ttonó.
TABELAS
TAB. I: Inc¿dãnc¿a da paàaóáraó ¿ntcótÁna¿ó em pàë-eóaofianeó da Recneaçäo In5anI¿£ do Caniao de At¿u¿dadeó de Ffloäianãpofiáó - SESC poa 5a¿-
xa eiänia no ano de 7983.
\\\×\××\\\
N U M E R 0 0 Eí CÍA 5 0 s PARASITA
INTESTIMAL F 0 ¿ × a E â ä 1 ¿ 0
2a -‹ 3a 3a
-4
4a 4a -« 5a 5a --4 óa óa-4
7a Totaí PQAQQHI * H ELMINTOS Ãócanià z0mõz¿¢6¿dzó 01 1ó 11 11 04 Tm¿chocephaZuó iaichiuâuó 05 02 S£Àongg£0¿deó óienconafiáà 02 01 EHÃÍULO b¿.u/3 venm¿cu£aâeó 01 *PROTOZOÃRIOS G¿aÀd¿a £ambZ¿a 05 07 08 03 Eniamoeba h¿ót0£y£¿ca 02 Entamoeba c02¿ 01 Iodamoeba bu£óch£¿¿ 01 49 07 03 01 23 02 01 01 só,3 3,0 3,4 1,15 2ó,4z 2,51 1,u 1,n T O T A L 01 28 24 26 08 Peäceniuafi 1,15 32,78 27,58 29,89 9,19 51 100,00 100,0Fonte: Centao de At¿u¿dadeó de Fíoàáanõpofiió
_15_
TAB. II: Inc¿dênc¿a de aóóoaáaçõaó de pa0aó¿iaó ¿nteó¿¿na¿ó em pâë-eócokaaeó da
Remeação
In5ar|,t‹',€. doCemüw
de /ivtámdadeó de Flíofzzáanõpollézs -SESC no ano de 1983
Ass0c1Aç0Es 05
PARAs1TAs INTEsT1NA1s NUMER0 05 cAs0s PERCENTUAL
Ãócwubs liumb/z,¿c0`¿de¿› + Tfpáchocephazãws fizzácháunuzs 04 Ãzscaƒzzízs l¿w11b/zzácbádø/.S + Gia/Ldzáa líambfzáa 06 Ãâca/ubs lãumb/z,¿c0/Ldezs + Enzte/wbáuzâ ve/unácuxãa/Leó 07 Ã/scaƒnw' Zwnb/zzácõládezs + Tfzzéchocephazfiws 1'/:ici/fzzfiúl/Lu/5 03 + G¿a/Ldzáa Zambfzáa Ãócaƒzi/5 Lwnbmácõidezs + Enztamoeba h,‹'/sfitoligfzáca + 07 Entamoeba c0!LC -I- Iodamoeba buÃDsch(L‹',¿ Ancyfloóztomxldae + Tfzzáchúcephalws I/zicháwuus 01 25,0 57,5 0,25 13,75 ó,25 ó,25
TOTAL
Tó 100,00FONTES
CONSULTI-\D/-\S
BIAGI, F. P. sí RODRIGUES, O. A ótadg 05 a¿>c.afz,¿a/si/5 e/mactácatáon by /zepneated maóó Íizeaztment. The ame/rzácan jo/mal 05 Tao¡o¿ca€ Medzáczúfze and Hyg/Lene. Mexz_¿
co,
_9_
(1): 274 - 6, jan. 1960..- .... .-
DANTAS, walldomi/Lo. D¿a/z/1e,‹lazô Áv15ecc,¿oóa/.»; Àlnzíecçoezs pa/Lczzôizta/rz¿a¿› de z5¿gnz¿5¿-
cado c,¿Ínz¿co. Aaquzáuo Cazta/zzánerzóa de Medzéczma. Fio/zz¿anc'ÍpolC‹'/5, 1_0 (4): 221
- Ê, dQZ, 1931.
FAUST, E. C. K RUSSEL; P. F. The fifiagøfliazte p/Lotozoa; F£age,£',@a,teÀ ofi /the
dzáge/stáue
Umct
and gerziztaüáa. In: Cllénzácazfi paizazsiztoflogy. 7. ad. Plulíía- delphzéa, Lea £ Feb¿g@JL, 1964, 1099 p. , )0. 91 - 4.___. Phazsmed nemaztode paflazsiztezô og man; Oxyuƒwidaa and azscafzzádoádea. In:
__
C£z¿nz¿ca€ pa/Lazsiztofiogy. 7. ed. Pházäadezêphzáa, Lea Z Febz¿geJL, 1964. 1099 p. ,
p. 419- 29.
__.
Phaómed namatoda pa/za/_s¿Ã:ez› 05 man; Rhabd,¿to/Ldea. In:_
Clçámaaiigam-
óiztofiogy. 7. ed. Phz‹',€ade,¿¡oh,¿a. Lea ã Febigeiz, 1964 _=, p. 554 - 65.MUTALIK, G. S. Qzt Euaäuaczéon del áemliene 1, 4 - DÃ,‹'z5oL¿oc,¿ancoto en
pa/Lazmltou'/_» Ánztø/stánafle/_», ezsiudzáo an 0,8 campo. íbanabs og T/Lopxlcafi Med,¿cz¿-
na and Pa/zazsiztofiogg. liuvzpoofl, _6_4 (1): 79 - 85, 1970.
PEss0A, s. B. z MART1Ns, A. v. Pezâóâa pzwazwztúzúgm
mëdma.
s.zd.Rm
dz Janeziƒúo, Gaanabcma Koogan, 1978. 986 p..-
REY, L. Fflagezliadozs do apa/Lezflho genjzto u/zzánaƒzzáo e do apaƒwlho ctáge/.S1;¿uo; T/z,_§
comonoóe e G¿a/Ldzšazse. In:
__
Pa/Laz5¿zto£og¿a. Rio de Janezi/Lo, Guanaba/za Koogan, 1972, óøs p., p. zzs - as.RODRIGUES, Rafiaeí Reyó. Complácacáoneó quÁaaag¿caA de Kaó paaaóáioóáó ¿ntç¿ £¿na£eó. Aaqaávo Cataaánenóe de Medácána. F£oa¿an5po£¿ó,
1
(4): 163 - 6,10 11 12 13 14 _lg_
SAMPAIO, Helena Afiueó de Caauakho Z NOGUEIRA, Maihiflde Rebelo Foateó. Diag-
nãótáco do øóztado nux*/zzáczíonal. de pa<7.-eócoia/u¿ó de
Momo
do Moxlnho - Forzztalgza. niimentaçäo K Nataiçaq. São Paulo,
Í
(13): 60 - 3, jufl. / Áei. 1983.VALE PtRtIRÁ , Nøuton Djafima do Z VIGGIANO, Moacga. ConIa¿bu¿ção paaa 0 Qi tudo da ¿nc¿dÊnc¿a daó paaaó¿Ioócó ¿n£eAi¿na¿ó na popufiação ¿n¿ani¿£ uabana
dcF&múm@w&%.AmwwoCwmmmmwedeMmüoma.FflmUm@wbM,í(2)
:ó9 - 70, 1975.
. Taaiamento da POZÁ - Hcfiminilaóa com 0 empaego do Mebcndazoie; expea¿Ã5
c¿a paéóoafi. Aaquivo Ca£an¿nenóc de Med¿c¿na. FKoaLan5po£¿ó,_§ (1): 21 - 2
1976.
. Thaiamenio da POKÁ - Hc£m¿n£1aóe com o empaego do Tniabendazoi. Anou¿uo
Cataa¿nenóe de Med¿c¿na. F¿oa¿an5po£¿ó,_é (2): 7 - 9 , 1977.
VINHA, Canfioó. Paaaó¿iÁómo Án£eóz¿na£ em eócoíaaeó na cidade do R¿o de JaneÁ-
TCC
UFSC
PE
0008 Ex.l N-Chflflh TCC UFSC PE 0008Autor: Kechele, Paulo Rob
Título: Estudo de parasistismo intestina
Ex.| UFSC BSCCSM