• Nenhum resultado encontrado

Boletim Academia Paulista de Psicologia ISSN: X Academia Paulista de Psicologia Brasil

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Boletim Academia Paulista de Psicologia ISSN: X Academia Paulista de Psicologia Brasil"

Copied!
18
0
0

Texto

(1)

academia@appsico.org.br Academia Paulista de Psicologia Brasil

dos Santos Luchesse, Gabriel; Capelão Avoglia, Hilda Rosa; Oliveira Silva, Patricia A dinâmica psíquica e as estruturas defensivas da mulher vítima de violência doméstica Boletim Academia Paulista de Psicologia, vol. 37, núm. 92, enero-junio, 2017, pp. 24-40

Academia Paulista de Psicologia São Paulo, Brasil

Disponível em: http://www.redalyc.org/articulo.oa?id=94651818004

Como citar este artigo Número completo

(2)

A        

   

The psychodinamics and Ego defense mechanisms in women victims of violence

La psicodinámica e estructura defensiva de las mujeres víctimas de la violencia doméstica

ariee o Sano Luhee1 Hospital das Clínicas da Faculdade de Medicina da USP (HCFMUSP) Delegacia de Defesa da Mulher de Diadema -SP (DDM). – São Paulo - Brasil ia Roa Caeo Aoia2 Universidade Metodista de São Paulo e Universidade Católica de Santos São Paulo - Brasil Paria Oieira Sia3 Delegacia de Defesa da Mulher de Diadema -SP (DDM)

São Paulo – Brasil

 A ionia oia onua  onieraa u eneno uiaoria ue

aue roore eoneniai no enrio naiona e inernaiona. Ai oeio a reene euia oi ieniiar aeo ioinio, eeiaene no ue e reere a eruura eenia, e uhere ia e ionia oia. Para ano, uiiou-e a enreia ei iriia e a nia roeia ria o Tee o eenho a Peoa na Chua e uaro uhere, ounria, ue reara ueia onra eu oanheiro na eeaia e eea a Muher na Reio o rane ABC-SP. O reuao ora anaiao e ua ereia uaiaia ianaia, onierano o iniaore aroniao eaeeio eo reerio ee. A anie ieniiara ue ai uhere e areenara unerei e iaura aeiaene, iniiaiaene eoa  ene iane o eio. A anie a iniara raiiae eoia e oua aaao  ree aina o aiene, ioreno a reaiae e aoreeno, nee ao, a roierao a ionia. Areenara, aina, inai e ioaeno, rao e ereo e eanoia, onierao eerinane no enoieno e erannia ea uhere no reaionaeno onuai ioeno. A euia onriuiu o a ria nia e o a rooio e oia ue uene a neeiae e raaeno ara o ao e ionia onra a uher.

P Vionia oia Pioinia Muher Tee a Peoa na Chua.

1 Pioa ea Unieriae Meoia e So Pauo. Ariorana no oia a Cnia CMUSP. Auou na eeaia e eea a Muher no aenieno a ia e ionia. Conao: Rua Airane Proene, n 317, a 122. Sano Anr-SP. Ceuar: 11 96566-3103. E-ai: ariee.uheehoai.o

2 Proeora ouora, oene o Proraa e P-rauao e Piooia a Sae a Unieriae Meoia e So Pauo e o Proraa e P-rauao e Piooia e Poia Pia a unieriae Caia e Sano. Conao: Rua Jo Beneei, 237  ao.102 - S.Caeano o Su-SP. Ceuar: 11 99635-5506. E-ai: hiaaoiaerra.o.r 3 Pioa ea Unieriae Meoia e So Pauo. Pioa nia. Auou na eeaia

(3)

Abstract: This study is about domestic violence against women, a phenomena discussed

worldwide in means of communications, also in academic venues. Domestic violence against women is a global and multifactorial issue. In this direction, this study aimed to identify psychodynamic aspects, such as Ego defense mechanisms in women victims of violence. For this purpose, the technique of a graphic projective test entitled “Drawing a person in the rain” was used, and a semi structured interview. The subjects of this study were four volunteered women who pressed charges against their mates in two police stations for women, located at Diadema and São Bernardo do Campo, cities of “Greater ABC- SP”. Considering the standardized indicators of the test, a qualitative psychoanalytic interpretation was the methodology used for analyzing the results. It was found that the women present themselves excessively immature and vulnerable, being exposed to all kinds of pressure. Furthermore, their Ego is weakened and poorly adapted to the environment, once again distorting reality and favoring violence. Remaining in abusive relationships can be seen as a result of possible depression and melancholy. Likewise, isolating themselves from others can be a risk factor. This study in short contributes for clinic research, scientific research and public policies, which could contribute for becoming more alert to the problematic.

Keywords: Domestic violence; Psychodynamic; Woman; Drawing a person in the rain test.

Resumen: La violencia doméstica conyugal se considera un fenómeno multifactorial que asume proporciones exponenciales en la escena nacional e internacional. Así que el objetivo de esta investigación fue identificar los aspectos psicodinámicos, especialmente en lo que se refiere a la estructura defensiva de las mujeres víctimas de la violencia doméstica. Para ello, se utilizó la entrevista semi dirigida y técnica proyectiva gráfica de la persona Dibujo de prueba bajo la lluvia, en cuatro mujeres voluntarias, quienes proporcionaron las quejas en contra de sus colegas en las Comisarías de la Mujer en el ABC-SP Gran Región. Los resultados fueron evaluados en un psicoanálisis perspectiva cualitativa, teniendo en cuenta los indicadores estándar establecidas por dicha prueba. El análisis encontró que estas mujeres mostraron inmadura emocionalmente vulnerable y expuesta de manera significativa a las tensiones en el medio. El análisis también indicó la fragilidad del ego y poca adaptación a las presiones del ambiente, lo que distorsiona la realidad y favoreciendo en este caso, la proliferación de la violencia. También tenía signos de aislamiento, depresión y características melancólicas, la participación fundamental considerado y permanencia de estas mujeres en las relaciones de pareja violentas. La investigación ha contribuido a la práctica clínica y proponer políticas que apoyan la necesidad de tratamiento en los casos de violencia contra las mujeres.

Palabras-clave: Violencia doméstica; Psicodinámica de las mujeres; Prueba de la Persona Bajo la Lluvia.

A ionia oia onra a uher oua u eao e eaue e ierene eio e ouniao o iue no io naiona e inernaiona. Coo aira aiei 2015, a ionia onra a uher  ao o anio uano a huaniae, orano no  u ao noo. A reouao

(4)

o a uerao ea ionia oo onio neeria ara a onruo e noa huaniae,  ao reaene noo, onore aruena o reerio auor, e areena ue a uiiaiao o roea,  a are ai reene ea roeia, eneneno a uiiaiao oo a riinaiao a ionia onra a uhere, no  ea era a nora ou ei, a a, e unaenaene, ea onoiao e eruura eeia, eiane a uai o aareho oiia e/ou urio oe er oiiao ara roeer a ia e/ou unir o areore . 07.

Euo ore o ea e eraia e inereno  aanao a eo a Coio e ireio uano e Leiao Pariiaia C. Nee enio, e eero e 2015 oi areenaa a ueo e ue o ea inere a rae urriuar o enino no Brai, raano a reeuao a oura o hoe o reao  uher. Ee oueno enoe inuie a aaiao e oia ia aoaa eo oer eeuio no enrenaeno  ionia onra a uher, arano u oeno e aano rereenaio no io oio-uura no a, oi o ea e anhano aiue no enrio raieiro. Sae-e, onuo, ue a oorrnia e ao ioeno onra uhere  ua ueo ue e reee, ua e ue, ariha a io e ue a onruo oia oe eiiar o oer e u nero ore o ouro e aoreer a ionia. Para ano, e a neerio o enenieno e nero oo a ieno oia e eo. Ee io eria a araeriao anoo-iioia e hoen e uhere, enuano o nero raa a ieno oia a euaiae huana ronauer  Menehe, 2005. Seuno o auore, a ionia e nero eria, eno, ao ue reue e ano ou orieno io, eua ou ioio  uher, io oe er oreenio orue iorre ore a ionia e nero o eo ooo auino onra o eo einino.

Auaene, iue-e aaene a ereo ionia e nero, a ua  uiiaa ara iiiar u aro eeio e ionia, aro ee ue ia  reerao euar o iea ariara e ua ia e uaerniar o nero einino, anorao na eiuaae oia e na ora e oinao rerouia na oiaiiae o aia eenoria Pia o Eao e So Pauo, /, /.

A ereo ionia e nero  uae u innio e ionia onra a uher, oi o a uhere a aiore ia a ionia, oo eia houri 2012. A ionia oia ou aiiar onra a uher eria oa ao ou oio, aeaa no nero, ue aue ore, orieno io, eua ou ioio e ano ora e arionia, no io a uniae oia, a aia e e uauer reao nia e aeo, na ua o areor onia ou enha oniio o a areia .1. eene aina ue, o onio e nero,

(5)

or r a ionia oia no oe reeer raaeno aena o o aeo riina, oi ee, no oniera a reao nia eiene enre a ia e o auao, a reeno a ia e, ne eo eu enieno e neeiae. O auor eine ue o ai aeuao eria iar o a ueo ora o iea ena, raiaiano a aiao o eanio e eiao, reaiaa or eoa eiaene reinaa e aoanhaa e roiionai o ireio, Piooia e Ainia Soia. Aina euno houri 2012, e ae neeria inerene oaa  ia e a ao areore no ao e ionia oia, rourano onheer o aore enoio e eenaeaore, enaiano a onriuie e ierene ao o onheieno na ua a reouo o onio e nero.

A aeno ao areore  u ea a er onierao ue eree eaue ara a uana oia o eneno e ionia, eno e ia ue e ua ua noa oneo e u noo io e raaeno, oo eene Miura 2015 ao roor ue o hoen ea haao e hoen auore e ionia onra a uher e no hoen areore. A arir ea rooio, enene-e ue o aae e reer ua io e uno e eu ooraeno, ornano oe, orano, u raaho e uana o ee iniuo.  iorane reaar ue ee raaho no o eie a reonaiiao oo auore a ionia, a raaha o ea ouao na ereia e onieniao e a reeuao a eree e o aore, riniaene a noe e nero e aei oiai, orano, ee oo, a reenia ao aareer oo aernaia ao oeo uniio riiona.

A iornia ea eraia oe er aoiaa  onruo o einino e o auino, oo eia Miura 2015, oi aniaene a uher era ia o o eo ri e reone ea area oia, ai oo riao o iho. Seuno o iao auor, a uher auia eu ae e uio, eno ue ao hoe era reeao o ae e roeor o ar e araeria oo areiiae e ouo enoieno eoiona, eno a ionia ara o hoe ua oiiiae e reoa  eana e eeenho e eu ae oia Miura, 2015 apud Shraier, Oieira  ao, 2005 .31.

Muio aore eo enoio e o eerinane ara a oorrnia a ionia. Conuo, aeo ue a ionia onra a uher  u ea reene e oo o oninene e oia, aa e, ai a riao e oia ia reenia. Porano, no  reria a ua uura, ruo e uhere, reio ou a, oi a rai a ionia e na eriene iriinao a uher, ua e ue 70 a uhere ore ionia aena or ere uhere Unie Naion, 2011.

(6)

A ereo e uhere ore a ionia oria eo areiro nio oi euaa or anan, aerann e Lia 2013 e, e eu reuao orara ue a ionia rereena ara a uhere o eo a onane aeaa, a e ue a erannia na reao aonee, onore onue, eio  eerana a uana no ooraeno o areiro.

Aina nee enio, Pereira 2006 onriui o ea reeo ao aorar o arinio e roor ae ara o eneno a ionia oia onra a

uher nee oneo.  ua ora uio ou a ionia e aniear,

eraene enre aai. Coreener o io e ionia aua a enener a inia a reae ioena e a iiuae a uher air ea iuao Serearia e Poia ara a Muhere, 2015. . 14.

A rieira ae eie a riao e eno, e aoro o Pereira 2006, oeno e eorar e iniene enore oo aeaa, eruio e oeo, inaeno, ria onane, huihao ioia e aree erai, eno ue ea eno enre o aa oe urar ano, oi, o areor e oninia ue e oeeno ano rae onra a areira e ee ue ea o aanone. Toa eno ereaa eo aa onu  ae oi: u ao eruio e ionia ia onra a uher, onore eia o reerio auor. Nea ae, a uher ore o ua areo ia e oneue e erar o eahe, a, eo ai, near o ano ue oreu ara aaar o areor. A ae r  haaa e Lua e Me, erio oo ua ae aoroa e ranuia or are o areor, ue e ora arreenio. O areor onene a uher ue nuna ai a areir, ara ue ea no erine o reaionaeno, areia ue ua inene o eraeira. Conuo, a ae r ra e oa a eno, ue ir rooar noaene a ae u, reiniiano o io e ionia. Ee io oua e reeir, o eiio e ionia aa e ai rae e inerao enor enre a ae Serearia e Poia ara a Muhere, 2015, . 15.

O reaionaeno onua enoe uio aore, ai oo a hiria e ia e ao, eu eeo e ua anaia, oo onee Rei 2013, aruenano ue  e a enrio ue o aai ora nuo aoio o roreia ona e ionia. E ua ereia ianaia, oo a reene o reene euo, a aia e ae unaena no eenoieno o iniuo, ou ea, e eu eenene, o uai e enoero, oeriorene, e reaionaeno ai ou eno auei. Para Aao 1999, u aiene ue no e aue e ora aroriaa  heaa e u re-nao, o ua no iriina aina ao e anaia, e no o orne erenene a ua inia aiiar, onriui ara o eenoieno e

(7)

iniuo ue ore e onane aeaa e einerao o Eo. Ea ia enao oe er aor e reioio ao enoieno, aina ue inoniene e reaionaeno aoio.

A rane iiuae ara a uhere no e aroiare ou e ianiare e iuae e ionia no  a aa e reonheieno e eu ireio, a i, a ria aeia, na ua ua a iura auina roeora, onruino ua ueiiae aane ena e aua, oiano enre a rena no ireio iniiuai e no eeo e ua iura auina roeora ue, no enano, ea, e areena oo onroaora Pereira, 2006. O euo eenoio ore o ea iorre ore o enieno e eronha e ua erao ea areo, eano uia uhere a enorire a iuao, eno ue uia uhere eia e rear ueia onra o areor e oura no reonhee a iuao iia oo auo e ionia.

 erinene onierar ue are a uneraiiae a uhere a oe ear inuaa  ua hiria e ia eoai, oeno eerir ea orieno e raiiae, oo eia anan e ouro 2013, onierano ue ea inia aarrea iiae na auoeia e auoiae, e ai, aaa e areenano eno eura e enonrano aiore iiuae e e aaare ea iuae oniia.

Sore ea ea oneo, Oieira, Cariii e Oieira 2010 aira aina ue o ereei arao oo a iiuae e eaeeer reaionaeno inereoai ou aeio, iiae no eenoieno eoa e/ou roiiona e a eo o eenoieno e ranorno enai. Corroorano o o iao euo, a uhere ia e ionia ore e ierene roea e ae ueuene, oo ua iinuio a haiiae e ariiar e io. Aona aina ue, a ionia ue ore aine a aia e a ouniae e era, araeano erae e onriuino ara o eoreieno o oer einino, e ua aia, a ouniae e nae Unie Naion, 2011.

A oneunia auaa or ao ioeno, e eo a ierene ora ue ee aue, o ouo iuaa e onheia eo io e era. A ionia aue ierene ora, oo a ia, eua, ioia e eonia, uia ee reaionaa enre i, oo oe er oerao no io o rio e uhere, ue rua roneira naionai ainino rio ae o uno, onore ao a Unie Naion 2011 e enoeno oo o io ia, ou ea, ee ane o naieno a o eneheieno.

Nee enio ieniia-e o oueno aina aea a reania o io e ionia or a e reio, eno oe onaar iereniao io,

(8)

oo a ionia eua, ionia eua e rea e onio, a ionia ia, a ionia ioia e eoiona, a uiao o enia einino, onheia oo Traumatic Gynaecologic Fistula, ue e reere a ua ria ou no Oriene Mio e e reie a ria. A ea, a ionia ane e/ou urane a raie e aainao or aiiare, enoinaa e Dowry Murder, oi e raa e ua ria rua e aainao, uiiaa ea ueia e aurio ou e raiar o eo ane o aaeno, ai ou no u a ia.

Coo aore onriuine ara o eenaeaeno a ionia onra a uher, Mahao e onae 2003 aona o ioaeno, ano io, aeio, oia, a o oer ou a inunia ora. Aira ue a aua a ionia o aeaa e rena e aiue, e, eraene, ueei a iuae e eree oo: eereo, roea inaneiro, raie, noo ereo, auo e oo, rurae, uo e roa ou ua innia araa or aree, roea enai, io, ou eo ranorno e eronaiae. Anrae e onea 2008 aona ue a ionia oia a e aoiaa  ereo, ao uiio, a ueia oo irio arineinai e orieno uio, aeno o ue a ia roure o ai reunia o erio e ae. O uo a ionia onra a uher o ereaene ao, inuino o uo ireo o erio ue ia o raaeno e o uore  uhere e  eu iho, a o uo e enainhar e aoanhar o areore  uia. Coo uo inireo inue a era o ereo e a rouiiae, ai oo o uo iao ao orieno e or huana auaa.

Nee enio a Lei Maria a Penha Lei 11.340 oi riaa no ano e 2006 e enrou e ior ara oiir a ionia oia e aiiar onra a uher, reeno ena ara o areore enoio e iuao e ionia oia. A Lei aeura  uher o ireio  ua ineriae ia, uia, eua e ora Anrae  onea, 2008. Seuno o oerno eera 2015 a Lei o einiio, or eeo, anionaa no eo ano, ooou a ore e uhere no ro e rie heiono e iinuiu a oernia nee ao. Ma, ae, a ai onheia a ae ia ea a haaa Lei Maria a Penha, a ua, e aoro o a Serearia e Poia ara a Muhere 2015  eria or uhere e ara uhere, einino ue a ionia oia onra a uher  rie e, iniano a reonaiiae eia e aa ro io e auar a uher ue e e iuao e orieno rene  ionia.

A Lei Mari a Penha, e ior h 9 ano, aina no e ora oeaene ieenaa, oo iue Miura 2015, oi a eia e euao e reaiiao ara o areore aina o eaa no Brai. Conuo, a ieia e anhano ora e oieene oano o ainho e oniuir-e e

(9)

Poia Pia. Aear o ono a ere ariorao, aree inueione a onriuio ee eanio no eae naiona e inernaiona ore ionia oia onra a uher e na roreia onuia no ue ane ao ireio a uhere.

Seuno o Coneho Naiona e Juia CNJ, a Lei Maria a Penha eaeee ue oo o ao e ionia oia e inraaiiar ea onierao rie, eeno er aurao ara e inurio oiia e enainhao ao Minirio Pio. e aoro o o oerno eera 2015 a ei eie ara ao ue ineene o areneo, ou ea, o areor oe er o arao/ araa, oro/ora, unhao/unhaa ou areao, ee ue a ia ea

uher. Nee enio, o rie o uao no Juiao Eeiaiao e

Vionia oia onra a Muher, riao a arir ea ea eiao, ou aina, na iae a uai aina no eie, o uaeno o reaiao na Vara Criinai. Para aranir a eeiiae a Lei Maria a Penha, o CNJ iua a eiao enre a ouao o o inuio e aiiar o aeo  uia  uher ue ore o a ionia, eenoeno aanha onra a ionia oia, ue oa a iornia a uana uura ara a erraiao a ionia onra a uhere e noo a.

ea ora, a Lei oiia rounaene a reae enre a uhere ia e ionia oia e eu areore, oi arane a a inuo a uher ioenaa e roraa e ainia rooio eo oerno, a e aenieno io, erio ue rooa ua aaiao, erao e raaho, ereo e rena, onore reonia a Serearia e Poia ara Muhere 2015. A ee aeo, e iuae na uai a uher reie e auenar o raaho, eno e ia a oneunia reuane a ionia, a ea no oer er eiia eo eroo e a ei ee.

Auaene a aiao a Lei Maria a Penha arane o eo aenieno ara uhere ue eea e reaionaeno o oura uhere, euno o oerno eera 2015, eno ue, reeneene, o Triuna e Juia e So Pauo araniu a aiao a ei ara raneuai ue e ieniia oo uhere e ua ieniae e nero. Ai eno, eoi ue a uher areena ueia na eeaia e Poia ou  Juia, o airao e o rao e a 48 hora ara anaiar a oneo e roeo, oi a urnia a ei orreone  urnia o roea e ionia onra a uher.

Seuno o ao o Iniuo e Peuia Eonia Aiaa IPEA 2015, e uno a Lei Maria a Penha eriiou-e a iinuio e era e 10 na aa e hoiio onra a uhere, eno reone or eiar

(10)

ihare e ao e ionia oia no a. Cao 2008 oua ue a ionia oia onra a uher eia ere na ia au io e oneunia e ara ue ee roea oia ea reuio  reio ue o iao eera eu ireio e e oiione onra ea ionia. Enreano, eie uio ao e ionia e ue a ia  ua eia uano aine nie ereo, eano o iea urio a eerer ua auoriae ara inerir e oar eia aeuaa no uaro e ionia oia, aranino  ia ue o uaeno no e ranore e ai ua arie a ua eerinia rauia. Para ano, a Lei Maria a Penha ra ua rooa e uana uura e uria, uano a eiinao a ionia raiaa onra a uher Cao, 2008.

A arir ea onierae, o reene euo ee oo oeio ieniiar aeo ioinio, eeiaene no ue e reere a eruura eenia, e uhere ia e ionia oia.

M

Para reaiao ee euo uiiou-e o oo uaiaio e ua ereia ianaia. A euia onou o a ariiao e 4 uhere aua, ounria, ue reara ueia onra eu oanheiro na eeaia e eea a Muher na Reio o rane ABC-SP. Reaiou-e iniiuaene a enreia eiiiria, onore Beer 1991 e a aiao o Tee o eenho a Peoa na Chua, or raar-e e ua nia ria roeia, ue onia o ounrio a e ooar e onie aienai earaei, aeno o ue aarea oneo ai rouno e ua iniiae uero  Pa, 2007.

O ao oeao ora anaiao e inerreao uaiaiaene e ua ereia ianaia, onierano-e o iniaore areenao or uero e Pa 2007 ara anie a roue ria eaoraa no Tee a Peoa na Chua, eno onuao u areeria oo ui ara aeurar aior reio a anie. Ouro auor oo aer 1991 oi onuao ariorano a anie o raio. Poeriorene oi eaoraa ua nee inerano o aeria oio e aa ariiane.

O raaho oi eenoio na eeaia e eea a Muher a Reio

o rane ABC- SP, ua inaiae  reitrar ocorrências, investigar e apurar

crimes de violência contra a mulher, além de encaminhar o caso ao atendimento jurídico e para exames de corpo delito. Destaca-se que nas eeaia Eeiaiaa e Aenieno  Muher, oa one reaiou-e ea euia, aonee a o raaho e aohieno, orienao e iniao e ouro

(11)

erio a ree e aeno  uhere e iuao e ionia Coneho eera e Piooia, 2013.

A euia onou o aroao o Coi e ia CAAE 13963913.0.0000.5508, eno ue a ariiane ainara o Tero e Conenieno Lire e Eareio.

  D

A anie a roue ria ineraa  enreia, oiiiara ieniiar era raiiae eoia, araa ea iiuae na aaiae e ioiao, eno ue ee aeo aona a iiuae a ariiane e iare o iuae e rie e inuie, nee ao, e no oneuire e einuar a iuae e ionia  uai o ueia. Ea anie oe er oniraa or eio o euo eenoio or Aao 1999, ao onuir ue eoa enoia e ionia oia areena ua inaaiae e iniiar ua eerinia eoionai e riar rereenae iia.

O uo e unia, oo o oo, oi ouro aeo reene na hiria e ia a ariiane, eno ue o auo e unia oo o oo e oura roa e aina o enieno e ie or are o oanheiro ora onierao aore ue onriue oo aua a ionia onra uhere anan e ouro, 2013.

A anie onuna o aeria iniou era eennia, iauriae e ineurana e uere u oe oroeieno no eenoieno ea uhere, oo a aha na ereo a reaiae na ua eo ineria, eenaeano a eeaia e ue, o o eo, o ooraeno e eu oanheiro oeria oiiar-e, ai oo onira o euo reaiao or anan e ouro. 2013.

Pereira 2006 aona ue a rane iiuae ara a uhere no e aroiare ou e ianiare e iuae e ionia no  a aa e reonheieno e eu ireio, a a ria aeia na ua ua a iura auina roeora, onruino ua ueiiae ena e aua, oiano enre a rena no ireio iniiuai e no eeo e ua iura auina roeora ue, no enano, e areena oo onroaora. No ao a ariiane ee euo, reoina a ue an o reaionaeno, orroorano o a onierae e Pereira 2006, ao airar ue a uhere aaa oano ara o areiro eaeeeno noaene u reaionaeno.

A a oorrnia e u eeno ioeno enre o aa, a ariiane aira ue e eara o oanheiro, no enano, a eio no e an,

(12)

oi, ouene, a u eo, oa a reiir o ee. Nea noa oniurao onua oe-e oerar iniaio e ua aooia uereoia, oi na inia o aa, a une oniene e inoniene o aiaa no uereo e aa iniuo, ai, o uereo aa a er ai rioroo, ao eo eo ai ri e rerio o ono e ia o eenoieno huano. Sore ee aeo, erner 1995 aira ue o aa eaeee eu rrio uereo, aruenano ue a uhere, ao e unire e orare u aa, ua inia uia ueia auire ua noa oniurao, aano aora a er onua, onore enonrao na euia, ua e ue a uhere ariiane enoa onroe e raiiae eoia.

Ea eruura rioroa e ri aree iorer a reaiae e reear o uo o eanio e neao e reua, aeno o ue o eo e roea o aiene eerno. Coo Aao 1999 aonou, o ao  ri ara a roierao a ionia, oi, nee ao,  oe oerar, ara a ariiane ee euo, a aunia e ua eruura eenia eia. Na aiao o Tee a Peoa na Chua, aena ua a uhere eenhou o uara-hua, aeo ee, inerreao or uero e Pa 2007 oo a ora e roeo e, orano, u reuro eenio ara enrenar a iuao e eree, oo no ao, a ionia oria ea uher.

Na roue ria a eai ariiane oera-e a aunia o uara-hua, inerreao oo aa e eea, ioiiiano-a e erear reuro eenio aae e roe-a a ene. Ea araeria oe iniar iauriae e inaniiae ara enrenar onio, o reua e enrenar a reaiae e, orano, e aaao ao eio. Aao 1999 enene ue a reaiae oe er ioria o eeio o ie, inea e enieno e euo eerienao e eao rua, oo  oe e er ieniiao na uhere ia e ionia oia.

Seuno Anna reu 1946/1983, o eanio e eea e oo inaiae a roeo o eo onra a einia ininia, eno ue, nee ao,  noe era eae na eruura eenia a ariiane. Ai, ao no rereenare raiaene o uara-hua no eenho a eoa na hua, ea aree onaar aena o o inino, no e earano o a roiio e enura aina a ao o uereo.

Ao eenhare a iura huana, onore inruo reia no inrueno o eenho a Peoa na Chua, a rouo a oaiae a ariiane e areena ouo eruuraa e o aunia e eahe. O eoreieno na rereenae ria a eoa, euno uero e Pa 2007, uere a aa e reonheieno, auoeaoriao, erurao o

(13)

enaeno, neao e i eo, enieno e inerioriae e ua. Ea inia uia oe eonrar inai e ereo, eanoia e e inerioriae, ariuino ao eio a reonaiiae iane a iiuae e raua ue enrena.

Na eraiao e oa a ariiane urane a enreia  oe oerar-e a reouao o o eenho, ao airare ue não sabem desenhar i, inerreao oo a anieao e enieno e eronha e anaia iane o ue o ouro enaria ore ea. Oieira e ouro 2010 aona ue uhere ia e ionia ore e ierene roea oo ua iinuio a haiiae e ariiar e io, aeano, orano, eu onio oia, o aiiare e o a ouniae. A arir o reuao oio, ee oneo e e reene na anie e 3 a 4 ariiane, eno oreenio oo eree e onio no raio ue, euno uero e Pa 2007,  inerreao oo iniaor e ereo, auoiae eaoriaa e ria eaeraa erane o rrio eenho. No euo eenoio or Morai 2009 o reuao eree ue o io e ionia, eno ia, ioia ou eua onriue ara u eeao nie e ereo enre uhere, orano, a eerinia e er aanhao, er io ioenaa ou araaa, uauer ue ea a ora, oe ear a ia  ereo. ee oo, o reerio auor eaeee ua reao enre ionia oia e aoeieno uio, aiano o rio e oriae. Meo ai, aere Morai 2009, a uhere oninua a ieniar-e iane a ionia oria, aarano a ereo, o eo, a oia, o no enrenaeno e, onieno oiianaene o o areor . 24.

A eree e eanoia reoina na anie a ariiane e ora inerreaa oo aaieno e aio eio  era o uno inerior, euno uero e Pa 2007. Sore o eanio, uine 2010 o onee oo auee ue areena u reaiaeno a auoeia e u enore eoreieno o eo, enino-e inino, inaa e inuano a i eo, eerano o aio e a reeio o ouro. e aoro o o auor, a eanoia e reaionaa  era e u oeo aao, oeno oorrer e ora no ara e, uia ee, no oniene. O eanio, orano, ere o aor rrio e ua earae inia ua era no rrio  eu. Ai, ao erer o oeo aao, a iio ire no oi eoaa ara ouro oeo, a eoaa ara i eo, eaeeeno ua ieniiao o o oeo aanonao e ea ora, a era o oeo e ranorou na era o rrio eu.

Ao reeir ore o reuao oio nee raaho, no ue e reere a ueo a ionia e e oo ea uhere e uee a ea onio,

(14)

hioeiaene, e uio ao, o oeo aanonao oe er o oanheiro ieaiao. Porano, ao ereer a era ee areiro iea, or no uorare a aunia o oeo e eeo, eoa a iio ire ara i ea, eaeeeno ua ieniiao o o oeo aanonao, ou ea, ao er-o, erer-e-ia a.

O ioaeno  ouro aeo e ou ieniiao enre a uhere ue inera ee euo, oi oi oe anaiar oo eanio e eea o ioaeno, ue e aoro o uero e Pa 2007, noraene, reee aooia eera. Sore o enieno e ioaeno, e aoro o a Serearia e Poia ara a Muhere 2015, uio aore onriue ara a erannia a uhere e reaionaeno onierao auio, eno ee, aina reorao ea oieae, onieraa ahia e ariara. enre aun ee aore, eaa a eennia e o ioaeno, ua e ue, ouene e aaa o aio e a aia, e ueiona  eiinia a auoriae oiia e uria.

C 

O euo o eneno a ionia e areena oeo, eno onieraa ua aua oo uiaoria, oeno a anie e eener ee a ereia o rrio iniuo enoio na iuao, no enio e ua inuariae, a o ria a reae inereoai e a reae oiai, ou ea, no ue e reere ao aei oiai. Nee enio, eaa-e a iornia o euo a ioinia a uher ia e ionia oia, onuo, e eiar e ao euia ue enoe areor e o aa.

eaa-e a neeiae e euo ue aarue ai rounaene o rao o o areor, eno e ia ue a ieraura reaa a iornia o ohar ienio, ara o ooraeno e ara a ioinia auee ue raia a ionia. Euo nee io oe onriuir iniiaiaene ara o enenieno a auaiae a ionia e a erannia no io auio.

Co ae no reene euo oeo onierar ue a uhere ariiane, ia e ionia oia auaa eo oanheiro, eranee no reaionaeno e, no ao e noa reae onuai, a ea araeria oniia o reiia, oi areenara-e, nee ao, oo unerei e iaura, enonrano-e eoa  ene oiiana. A reena e u eo raiiao e oua aaao ao eio, eenaeia ioro na aneira oo eree a reaiae, o ue aoree a roierao a ionia.

(15)

Ea eruura eoia erea enieno e ioaeno, a e rao e ereo e eanoia, eerinane no enoieno e na erannia ea uhere no reaionaeno ioeno o eu oanheiro.

A neeiae e raaho ano o a are uano o o aai e ora ireine ara o enrenaeno ea iuao ue aine ee eeno a ouao. Coo eia e raaeno e aoanhaeno, aiena-e a iornia e ruo reeio o o areore, a o raaho ue e eno eenoio no Cenro e Reernia e Aenieno  Muher e iuao e ionia, eao ue reaia aohieno e orienae iooiai e uria.

Na ireo o reene raaho, o ua raa a ioinia a uher e e ua eruura eenia, a ao ioeria eraene aiiaria no roeo e oraeieno inerno ea uhere.  oe ue ea u ainho ruo e eera ienioo, oi ea uhere e enonra enoa no io a ionia. Conuo, o eoeraeno e i ea oeria rooar uana iniiaia na ora oo e reaiona onio ea, o o uno e o o areiro, oieene reenino e reuino iuae e ionia.



• Aao, V.L.C.L. 1999. Vionia oia: ua onriuio a ianie.

Ciênc. Saúde Coletiva, V.4 1 .153-159.

• Anrae, C. J. M.  onea, R. M. S. 2008. Conierae ore ionia

oia, nero e o raaho a euie e ae a aia. Rev. Esc. Enferm. USP. V. 423 . 591-595. ione e: h://.ieo.r// reeu/42n3/42n3a24 .

Beer, J. 1991. Temas de Psicologia: enreia e ruo. 5 e. So Pauo:

Marin one.

Cao. A. A. . 2008. A Lei Maria da Penha e a sua efetividade. Traaho

e Conuo e Curo Eeiaiao e Ainirao Juria-Unieriae Eaua Vae o Cear. oraea, 59 .

Coneho eera e Piooia 2013. Referências técnicas para atuação

de psicólogas (os) em Programas de Atenção à Mulher em situação de Violência, 2013. ione e: h://ie..or.r/-onen/uoa/ 2013/05/reerenia-enia-ara-auaao-e-iooa. Aeo e: 20 e an. 2016.

Coneho Naiona e Juia CNJ. Sobre a Lei Maria da Penha. ione

e: h://.n.u.r/roraa-e-aoe/ei-aria-a-enha/ore-a-ei-aria-a-enha Aeo e: 20 e an. 2016.

(16)

eenoria Pia o Eao e So Pauo. Campanha Mundial dos 16 dias de ativismo. ione e: h://.eenoria..o.r/e/ reoiorio/41/OLER.16IAS. Aeo e: 14 e aio 2016.

• reu, A. 1983. O eo e o eanio e eea. 7. e. Rio e Janeiro:

Ciiiao Braieira. Oriina e 1946.

• aer, E.. 1991. A roeo no eio ario. In: aer, E. .

Aplicações clínicas dos desenhos projetivos So Pauo: Caa o Pioo. . 6-18.

Iniuo e Peuia Eonia Aiaa IPEA. IPEA apresenta dados

sobre Lei Maria da Penha em audiência no Senado. ione e: h://   . i  e a .  o .  r /  o r  a  / i n  e  .  h   o   i o n   o    o n  e n   ieariei25248 Aeo e: 20 e an. 2016.

Iniuo e Peuia Eonia Aiaa IPEA. Pesquisa avalia a

efetividade da Lei Maria da Penha, 2015. ione e: h://    . i  e a .  o  .  r /  o r  a  / i n  e  .  h   o   i o n  oonenieariei24610 Aeo e: 20 e an. 2016.

ener, O. . 1995. Psicopatologia das relações amorosas. Tra. Maria

Ariana Verio Veronee. Poro Aere: Are Mia.

• houri, J. N. 2012. Conierae ore a ionia e nero e ionia

oia onra a uher. JusBrasil. ione e: h://- .urai.o.r/noiia/3021506/ario-onieraoe-ore-a-ioenia-e-enero-e-ioenia-oeia-onra-a-uher Aeo e: 25 e ar. 2015.

• ronauer, J. . .  Menehe, S. N. 2005. Peri a ionia e nero

ereraa or oanheiro. Revista de Saúde Pública. V. 395 . 695-701.

Mahao, C.  onae, R. 2003. Violência e vítimas de crimes. Coira:

uareo.

Miura, T. . 2015. Vivência de homens autores de violência contra a mulher

em Grupo Reflexivo: eria e iniiao reene So Pauo, 243 . Traaho e P rauao e Sae Pia. Unieriae e So Pauo.

Morai, A,C. 2009. Depressão em mulheres vitimas de violência doméstica.

Dissertação de Mestrado o Proraa e P-rauao a Eoa e Enerae a Unieriae eera a Bahia, Saaor.

• Oieira,C.A Cariii, A.  Oieira, E..L. 2010. O aor ue u e inha

era iro e e uerou: anie o aeo ioio e a auoiae e uhere iiiaa. Contextos clínicos, V. 3 1 . 10-17.

(17)

Pereira, M.A.E. 2006. Protegendo as mulheres da violência doméstica. Seinrio e Caaiao ara Jue, Prouraore, Prooore, Aoao e eeao no Brai. 80 . ione e: h://  i  i a .   r .    .  o  .  r / h o   i  e  /  i a  a  u  h e r /  o   / arihaioeniaoeia. Aeo e: 25 e ar e 2016.

uero S. M.  Pa, M. I. 2007. Test de la persona bajo la lluvia: aaain

 aiain. 1 e. 5 rei. Bueno Aire: Luar.

uine, A. 2010. Psicose e laço social: euiorenia, aranoia e eanoia.

2.e. Rio e Janeiro: ahar.

Rei, C.M.R. 2013. Aspectos psicodinâmicos de mulheres em situação de

violência doméstica. ierao e Merao e Piooia a Sae. Unieriae Meoia e So Pauo. So Bernaro o Cao. ione

e: h://ii.eoia.r/eeSiiiao/eua/

aruio.hoAruio3367 Aeo e: 06 e an e 2016.

Shraier, L. B.  Oieira, A. .P.L.  ao, M.T.C.2005. Violência doi e

não é direito: a ionia onra a uher, a ae e o ireio huano. So Pauo: UNESP.

Serearia Muniia e Poia Para Muhere 2015. Delegacias de Defesa

da Mulher e DPs. ione e: h://.reeiura..o.r/iae/ erearia/oiiaaraauhere//ine.h144284 Aeo e: 20 e an. 2016.

Serearia e Poia Pia Para Muhere. 2015. Viver sem violência

é direito de toda mulher. ione e: h://..o.r/enra-e- oneuo/uiaoe/uiaoe/2015/ireo-aria-a-enha-2-e-1.. Aeo e: 01 e e. 2016

Unie Naion Serear-enera Caain 2011. Violence Against

Women. ione e: h://.un.or/en/oen/enioene// reaeria/unieheiuaionen. Aeo e: 05 e an. 2016.

aiei, J.J. 2015. Mapa da Violência 2015: homicídio de mulheres no

Brasil. ione e: h://.onuuhere.or.r/-onen/uoa/ 2016/04/MaaVioenia2015uhere. Aeo e: 07 e ai. 2016.

• anan, N aerann, V.  Lia, . . 2013. A ionia oia a

arir o iuro e uhere areia. Pensando Famílias, V. 171, . 63-76. ione e: h://ei.au.or//en/17n1/ 17n1a07. Aeo e: 17 e an. 2016.

(18)

Referências

Documentos relacionados

ENUNCIADO 71 - A expressão conciliação prevista no artigo 73 da Lei 9099/95 abrange o acordo civil e a transação penal, podendo a proposta do Ministério Público

Demarca-se que neste manuscrito não temos o intuito de esgotar as tecnologias de poder e de resistência que atravessam os corpos gays em sua trajetória pelos

Refiro-me também aos responsáveis pela formação dos grupos, pelas empresas que optaram por parar com seus ônibus cheio de passageiros (citando o exemplo de paradas de ônibus),

A organização dos aspectos informacionais e atitudinais mostrou uma grande concentração de emissões (68%) voltadas a aspectos afetivos, valorativos e simbólicos, com

Em relação ao consumo de substâncias, todos os participantes eram usuários de cocaína, podendo também ser usuários de outras drogas como cocaína na forma de crack, maconha,

Defeza dos «istados A guerra de trincheiras no teatro ocidental poderá converter-se em guerra de

Neste estudo, podemos concluir que apesar de todos os inquiridos serem estudantes trabalhadores que ingressaram no ensino superior através do concurso de maiores de

Monografia apresentada ao Programa de Pós-Graduação em Física do Instituto de Física de São Carlos da Universidade de São Paulo, para o Exame de Qualificação,