• Nenhum resultado encontrado

Occitejano pp. 65 76

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2018

Share "Occitejano pp. 65 76"

Copied!
13
0
0

Texto

(1)

l:s

f rrcl

os l.in

gtr

ís

f.icE¡-q

"Nos filrs clr¡ sdcr:lo XJ ì ciìes¿ìi ú¡t nr¿lis ['r-¿ncos lr

l)ortrrgal. ¿rrxilir¡ld¿l l), Sauc)ro I

nt

1;olítiL:¡ dc f''onrcu-io, (...) ]l incliscûtívci q trc no inícío clo slculo Xf It sc dclt

:r chc¡lada cle unr;l nor¿r ',,agit rlc colonos qilc corìtl.i, lruíram Jra|a (] l:ro\,(t,r|ìcrìlÒ d0 AIf.o

Âlc

tcio.

(...)

o

non¡c

dc

r,ár ias ¡:ovouçocs. r,orno l\.,lon{:alvilr¡. Nisl.

'Ììrlos^a c .Ar"ðs, su¡:õc

l

cxistêncria tlc l.opcirrÌnros rÌo suf

da

[ìr'tnca

c¡uc sc plc''ndcn

lo

]-cu irìicial povornlc¡t, lo "

(\'ci

irsi'r,o {ìrr

i¡in

lfir'íririr¡ r,/¿,llot!uqti.19'77)

"tcuros

lur¡r

crtcnsrì í,ù cÍì

clr

lìcir¿,llaixl

c

dcr

Âlto-Alcnt.cio

(.,.) cm i¡uc ù-e l'egisf:t r.rrtra pr.oiulda

altcr-lçiÌo cio rinl[:¡c das vo¡¡aís- Os û ¿rços rìl¿¡.i.s

]^rliol-tcssio: a) a rr|l:iculacà() clo U tónicci ccxno [íi] (prórimr:r clo u fi arrcðs),

¡lol

cxcrnplo ¡ti, n1¡i¡û. por f:r, ntrftr; tr) ,r t cprcs(Ìrl(¡lç¡ì.o clo antigo ditongr: ou pôr lò] (tanibéÌtr

scmcllì:r1l.ar

¡o

som col-rcspon dcrr t

c

llo

fianciìs), por

rxcnlFlo. pij.û por'fo¿r.ï¡;

r)

c¡ucda diL lr.rgal :itona fìlral gr¿r|âd¿ì 0 orr sui.r rcrìuçlio âo 5-oni

lal,

¡tor cxcnrplo

¿:.P{ð), rûû(ai-(. por tula. c0lÌ0s;

tlid(ð)

pÒr'lralo." (Cclso

CLurlra

&

l-inrilc,v Cinlr¿r, ,r-ovo ürc¡rrilir,o rlo Pr:rfrçui.s (.antt nr¡t orônn, 19, 4.\

lntrodução

N

Tcsl L, L(

rt(ì

idclìI ilìr':ìru-sr I irctos

qut

pt'r

-I \ lllil,

r

('\ljilr('lu(c|

ttr¡

I c'laciì¡l

I'lll|C

o

pûvo¿ìÍllcnto fì'anco clo

.\ito

'i'cjo,

no sóc1l10

x]

.

âil]plånrclltc

re{ìjstado

na historiogr'uliå

portu-gucsaì c (r.s trâÇôs

distilltivos

da atual rr:gìão

s^ub-cliaiectrl de lJcir¿r lJaixa c

Alto

Alente jo.

4ffi#

l

r r:;.: :

i

ì..1

i:.ìif

ìì"

¿ xq

IIi¡rillcsc

r[t:

r]r'i[¿cr]n

prûve]1Ç¿]]

rÌo

suhcÌinleIo

e,{¿r

I.l*ir¿r

B*ix*

e

lqltû

.&iente}cr

I

uulo l-'c.vtor

PÌnto.(

'lì

¡t.¿-se dc

r:lta

prôJroblâ

clr: histrir-ia so<:ialdr origcm clo strbciillc(.tt quc plocular'á cortrpt.ccnclcr.

lìctos

linguistjcos

-

tjnlbt'c clc vogaìs, tl1:onirnia

c

rcgioni.rlismrls

-.-

¡tlavis

¡la

¡n¡ilise

dc

l'acl¡rs

políticos. rciigiosos,

militalcs.

gcncalógicos

c

r-lcmo¡¡rálìcos" n1¿ts t¡ln'ìl)dr]t

lheuisticos, quc

s^e

t¡bsclr,¡l

arn rx)s

tc.r'ritórios

cm

c¡rre stlìr.r:

o

Alf.o

"l'cjo

poltu¡4rrôs (concelhos

clc

lcl¿rnlla,a Nova, C¿lstclo lJI

anco, PLocncl-a-N-ovil.

[4açiio. \iiia

\ielh¡

dc

llridäo.

Nisa c Cirstclo de

\¡idc)

c r.cgiücs

do

sul

c lcstc dc tìr'irnçl

(l)ilc:ncii.rs. I-anguecloc, I)rovcuǿ.

Iìcld¡no

Al1rcs.

Iìorgonlt¡

c

lì.¿rnco--Coudado), ¡rlitrcripahlcntc nos s<ículos

xit

c

xlll.

-A

ciìr

cteriz¿ìcâo

dc

¡ror'<lamell{.o

d¿

sub,

rcgiào dialcta[,

dzr sitrraç:ão

rcligiosa, ¡:olítica

c

rlilitlr

no

loc¿rl de ot'i.gem dos povoaclorcs

c

do

er¡cntLr¿rl

itincr¿irio

por

eìes

pclcorricìo cntfc

os

dois tcn it-ór'ios asscntoLr cln pcsquis^a bibli<lg-;:álì,

c¿

cn.r (l-ab¿¡lhos

gerais

sobli:

lt

história

dc

Portugal, clc

Lc¿ìo

c

Castr:la. cfc

Ilarcelola

e

,Arugiio,

c

cle

França.,{

iclctrtifìcação

ila

Jûigr::r,

da

su:r cstl"utura

e

l'uncionamcnto.

t¿rrr[:lúnr

tcsultou

cìe 1.lesquisa enr

bibl.íoglafia

da cspecia, iida<lc. lá

para

a

idcntìfìc¿c:io

t.la m:rior parte dos

topóÌìirìÌos (:oln

evenl.rr¿rl

ori¡¡cni

occitlna Ibi

f'eita

una

¡rcsquisa

nos

cl¡clos

clisponír'eis t:rrr

linha,

clo

Lr.stituto

Geográlico

clo

Ilxército.

Os

itetts

¡:r'é-seiecionados,

por

ní-lo scrclt'l

palavlas

dicio u:r

rizaclas

do

porttrguês

ncm

tr;pónimos

rcgistaclos noì-ltrâri rclgiõcs do pais.

fìi:arr

dclrtiis

ìducaçixr <1c -Sctúìral c Insri(ûto de [-ini+rístic¿ 'ltó¡.ic¡] c (lon¡rtiracionrl.

^&

w

(2)

{&

rotrfi

ont:rdùs ctúlìì \rocltl)uiii¡'io do occif ât'io

cr.ìrì-(ru ir;rr':inco l,

l,rnir rccolli;¡,

cdilacla cr¡r l!l4.lJ. dc

i'cgionulismos

da

rc¡¡i:-ìo

clc

.,'r-i.se

t¡nrllc{r¡r

l'ìti

conr¡ r:lra cla c orlr lóxic<¡ occi Lilr'l o ¡1 t uâ l.

l.ìsle l¡rcr¡c: cstllclo

lcvc

tìlli

üouliì

a histril'ia e "e

lit¡¡ua

cltr

Ålter'l'cjo

e do sul dc

[ìr'alç1,

ficanclo

pû'

itì\:csti$iìt- xspctos cJuc pocìeriam

ccIt.arlcntc

ciil'ifìcrr

*

r'claçåo

ciìt.rr

os

tlois

tc¡¡itrjr.jos

notìlc¡r.l¡nrctr[c

os

orâtor;,

;r

l¡crítldiclr

¿ìutál.quj , cu c os

lntlo¡rónirnos

(apclitl os). ,\pesa r- d Ìsso,

lÌri

pûssí\.cl

identilìrar

colu ålguitr:.t s(fiuril11ça

qucnl

crilul,

clc onclc crartr, porqur: r'icr^an-r.

qutndo

vic

1¿urt

c

pcl

on¡jc vicr:¡¡lr

os pr.imcir.os

(r.c)¡lovou-riolcs

do

Alto'I'cjo.

íì

com br"^c llestcs

Íìctüs,

c

cn

fhto¡'r:s linguistì<:os. cllrc p¿¡reocì scr

aceihívcl

lel:ìcìùnar

o

atutl

subdi¿icto cc:m o,r povoaclor-t:s .)ccitilrìo.s clo irrício do sdculo

vIi.

.Antccccrlcntcs

fì.ancos

cln

Ioltugal

(l033--11e9)

I)os

quatro

¿vós dc D. Sancho l, o Fovçado¡.,

scrÉSindri i-ci cìc Portu.qal.

e

tre

11BS

c

I211, trés cl

¡lil

rti¡st:idi¡s ent

territdl'ios

âtt¡¿ìllÌìerlte

û-:j1lcc-scs

(rnûìl¿

I

).

Apcr.tas

å

sua

¿rvó

patcüì¿¡,

L).

'l'ercsl

dc

I*ei¡o (10S0-1130), condcssu

Fortrciì-lerrsc,

cra

dc

r:atulaiidacìc

c;rsccndórrci¿

ibdricr.

()

se

u

marido.

c<¡nde

D.

I

lenlicluc (tO66-f

1t2). era

lilho

do

drrquc

d:i

l3ot gouba. ¡¡cne

alógica

e

politicamcntc

ligaclo :ro r.ci c{c lrranc¡1. e

ncto do

contlc dc

Ilar'cclon¿r cu jos

hcldciros

viriait

a sc¡ rcìs cic i\.re ¡¡aìo â

l]ârlil

ile

1162.

O

irvô ruatenro de

D.

Sanch¿r

I lai

Àmarieu I.ll. conde cìa Saboi¿r

(1092-ll4B),

e â ar,ó

uråtcr-na

fbi

Mal'¿rld¿r c{e .All¡on

(1105-lt4.S},

d¿

casa

condal

do

Uclfìnado. A.Saboia

c

o

l]clfìn¿do.

intcg-aclos

*o

¡'cirrn

da

llorgonl'ra -c-Pr.c¡r'enÇ a,

1:ü'r1i)in] i cÌilo dc Âtics, csl;¡r,:Uï sob pr.ot.c:clì(Ì clrr

¡;crnrårlìc:o Saclo ìnr;.rcilio lìont;¡rlrl. ,Â

tliic

dr¡ ¿lr,il

rìlirtcrlto

ilc

I).

Salrcllo I

i:la

rl¿ rlrs¿¡ dos concL:-t

dir

llol'gonht

¡:

inl'lil

dr: lì¡in.uu.rclo cla l3orgonÌn,

condc

(1â Glliz-a. ¿r Frìr"tir

.l(i

I09é,. c

ll[i

lìcr-cìcil

o

r'l¡¡.

coroù

d c-. I

-cilo

c

(,ir-rtcllr-

O

s^oqr.ù ({c

lì.¡i¡runrln.,,{lìilso

\j

ì c'ic Lcùc¡ c (lasl.cla.

cr¡

talli,

binr

soi¡ro clo conclc

i).

I

loiric¡uc.

ar¡(i

p¡tcloo

clc

1..1. S¡ncho J.

Álim

dc

sogr-o cle

I).

I

lcnriquc.

cr.tt

târìlllénì

ciìs¡do

colì1

¡

suir

ti;ì

Const.artça cle I:Ìo;'¡1nr;ha. t'irínha clc

Lciri

c (le.stela.

Iirr

sûttdsc, dcs tl'é,s ar'ós^ fì'¿r¡rcos dc;

rti

liovoùdor.

Llìt

nrs.el¡

rlo ducacic¡ r{a llor'¡¡onhr.L, tc:-riiririo liaur:ôs, c dois

lto

lcilto

da

13olgonìra-c - Prilr: r-:oc:il, clcpcrrdcntc

tlo

Sa q'r'r: lni¡rcrr'ìo.

[:]sLa intrìuc¿rc1¿r

!ì..r]crk]¡jiiì

dc

D.

Sa¡rclxr I

<ìcix:t I.t-irns¡rarcccr r¡ col.hccido ¿r:vqh'imcn{o

l¡or-gorLltðr" nu

crurriiù

ib¿rictl.

¡\iin

cl<: lìonstanqu, cto

scu

ecn.ro

llaimundo

c

dc¡ scu

s<.¡lr¡inÌro lJ, l'lcmiqtrc, no

siculo

xt,

t¡rulri¡l

os lrispr-rs clo JrorLo c de

llra¡¡r,

na prùncû'¡ nret¿¡clc dÕ sdculû XIt, cì-at1ì

f'r'arrcos.

Nu

scgurrc'la ur¿t¿rcic

do

utesrllo s^écì¡lo,

lbr¿lln succssir¡*r)ìenl

c

do¿rdits^

tcff{ts

¿1 cl-ruedos

iiancos nlls rcgiõcs dc Óbido$, Pcuichc. Lorri,inhà. Âlcnqucrr, Azânlbujir, Ì:ìcn*r,crrtc, Scsimbr¡ c Sílvrs_

Dois

fictos

cstão

ìrå

oligcm dcstc

crrvolvi-rrcrlto.

Por

urn l¿rclo,.t

lìuh

C¿r (-r-uztlcia (J.0{i3),

com que o ¡:apa conccclia

urra indulgéncia

gcrâl aos caviìlciror- fì'ancos cluc

llitrtisscnÌ

piìr¿¡ ít

crlr-z.ada iLrérica,

tornilnrto-¡

¿trativa

¡lar.a ioi'cur^

rÌollrcs quc

não hel-clav¿ur

tÍtulos ucm

patr.imó-nio e cluc nào es(:ar,¿tm disl:ost.os ¿ì ingt essrìl tìurìt

con\¡(3rl(o

rletn

prcstå1t va.ssalagern

t

outl os

se

nholcs

f'cudais.

,{ldm

disso. h¿ìvia â.

perspctivâ

dc

c¿sar

com

lrerdciras

dos territdrios

cl¿

(r'e)r:onquista.

O

avri

plrtcr

no de

D.

Sa¡rcho l.

(3)

(roiÌ{í.'i).

I

lcllirlrrr:,

f

r) ser tjr)'l)irìiì\jit llair'¡rr.rnrlo

sio

Llûis cl'ìl nruitos crclr4tTos

(lcstl

i {t:.tliilâ.lc.

J)or'

otrtr0

lar1o,

o

cnvoli,irÏcnto

ltor'¡¡onhËs de vcri-sr iì ¿(ìyidad( r crli¡,;tosir r: Lrilìr¡r rJ¡r aLr¡clía

dc (.h-rn¡'. cr-iacl¿ no cjuc:rcl<l r'i;r Ì.lo; gonha iro iirí' r:ic r'1ù

sÍr:rlo

r'., insl;Ìl:ìJ,.ì na Jrcnit:irrì;r a

partir'dc

10.11

c

trml:xirl'i

cil\¡oi\¡i.ix na

Irrimc,.it'a (,'ruztrtla

quc corrclui.stou Jcrusaltinr (10119), Ncst¿l :ritura.

r

alt¡di¡

cr:r

rJili¡qida pr:rl I

Iu¡¡o

dc

(

llunv,

m¿ris

(ai'cìe c¿rtonìzadr:,

tio

ric (,orìs1â ç¿r e

tio-avô

do corlclc ì.)..1 lcndquc. A ¿lhitdi¡ cte

(,luny

r-corgani.

z-orr

e ccnlrtli¿rrtt a

lill¡1nrcntada c¡^lrut(ìrit

dlt

lgr-cja rornana ntcciicval, ¿ltivjcl¿ìde quc inc:luiu c.r

cst¡r bcicciurcnto clo'^ itincri¡.r'ios

clI

inrpoltanl:e r:

¡-,oFrrilr' perr:grinit< "ìo

r

5rntiir¡yr dc (ionrpostcla. l.']1tr'ctírrì1.o.

t¿ìlnLléi

lro

(ltìcíìdo

cìa Iìorgonha.

Íìl

u fìrncl¿rclr

¡

¿[r¡cìir clc

(..ítmuxl(ìistcr

(1098). ;\

tu¡

inlluðncí¿r e

rl

I)o11ri¡1u1. ond e .sr csi¡lllclccc{.ì

ùrn 1144, p;rss:urclo cicpoìs

a nonlcar

os b.is1:ros,

culll:in¿ri¡

coil

u cliaç..ìo d;r aba¿lia cistcrcicrìsc

de ,{lcobaç^a (1.1531, chlraniìc séculos

centlo

¡.r: tís,

ticc¡, cullurr¡i c

iltclcctu;rl

rio p:ús.

l)ovo¿rrrrerrtô rJ¡¡

i\lro'l'eio

(Il

')t)

-I29fi)

liru

1i-c)!), a hr:rdadc cla

Åc*fÌr

fbi

doada por.

I).

-Sancìro

I

aos -l'crn¡:liirir.rs,

t¡rdc¡l

religios;r e

rlilittr

t¿llrbén

dc origcm fiatrc:¡. (.) seu tcl-ritd-rir¡ i;rcluía aproxiinadarncrìtc Õs iltr{¿tis cotìcclhos dc C¿stcln Rranco, Vil¿¡

\jclha

cic ]ì.ciclào, Nis:l c (lastclo dc Vide, rcgíârr crscâ)^sâllreLttc pûvoädÍì c

dcfìlritiv¿nrcntc

portuÍ.{ircsíi r.1;erus dcsclc o ini=

cio

cJicad¿1.

Åcafìr d tun

topónillto

conr ôriqerr nù pàlavra ¿ir'uhc ¿ls-saffa,

com

o

sil-1nil'rc:rdo de linlra, filrr.

srrûr. vrrfudo, qû.e é urìr dos p{xrccs onz,c t.o¡lónimos

clo ¿tu;¡l tÒrritório

de

Portugal

inc]uírlos

lro nrrr¡lrì-muudo cle .4,1-lcìrisi, c{c I154.

O

ropónÌmo :tl)ilfLCC

rcgislltdrt

irrrrt,r

lro

I cio. iiir /(¡nit LDI(lu('

¡W¡

rffip

o

lir;

rti

rlvcss¡ unllr fila (ìi.' illoutât1lil:Ls

¡1uili'ì)oì,

icr ¡.unhc(:jela cr)ilìù sclì';r ¡"ìits'l-llh¿cl¿rs.

ju

to

às

Poft¿rs rio

lìriilio

dt:';rilLra ho¡c no

'l'cjo

t¡ l'ilrci¡ a

clo.\r;alìr1.

Â

¡rt ilne

ila locllidatlc

l()

{.cl

lilór'io

rl.a .'\çaf a

(nrêil¿r 4.) ¿l

|cccbc|ibr¡l

fi)i (.*sicl() l:ìr¿ì)tco (i.¿1.1),

l

lllrl

sc scgujn:rùr Nise

(ll.Ì2),

Cast.clc¡

dc

\:idc

(i?-ló). \,i¡â

\icll¡¡

rle lirid.iìo {1)9(r) c, nii scgLurcì:! nlct¿ìr'lc [ìo sclcu]o,

\4olltlh,¡icl c

¡l.rês. Nr) llri:snr<l

ircl írrdo, l'ôi cr:rlccclido fbr¿rl ir,s vir,inhas

ì.)rtetiça-a--\:clha

(1).18), lrlor,:nç.a -a-No,.;

a

(L?44)

c

'l'olcsa

{ I -ì-r,1.). Sc aü{es c1c r cccbcr lìraL,

o

Rrjdão ela a

i\ç;rlÌr.

(ìlrslclo

llr¿r'lco chlrlllnv¿¡-sc

\rìl¿ i;r¡irca

ci:ls (:rrdos¿s. Pr:lo

contltiriû.

r.r

to;rrininro

itioruca-a-\'{orra

s<'r sul¡.ctì1úi0 (ìor'tiçrid:r:; cnr

fìnais r{o sécrdo

xi'r.

'l-t¡trlt¡ttr-c

c

llrovcltca

( 1O9;l-

i27I)

Ä

hipcircsc

di:

ori¡ieut

ocrcitarìa

.los

(r'c)¡.rovoa dolcs cla ,\ç

ali

lrsscrtl;t cnr r,ál'ios f irto

res. l-)cscle lo¡¡o, as t'claçõe:^ ¡rolítico - cl in/rsticar^

fntrc

Porl.ugâl c ci sul tìc |ranc.ra- Âlênr (los itnte ,

¡rasslclos cle

û.

Stncho I. ra¡.rbel¡ a su¡r rnulllcr a

pa|tir

dc 1l7li,

l).

I)r¡lcc. cr:ì

ifli:ìnta

dc Al'agào c

tia

dc,{fbnso Ii,

conclc

dr

p|ovcnca eutl'c JII)fl c

ll,(.)9.

O

hcr'dciro

d¿r

cclo¿

p or:l.ugll c jì,1,

ll.

.{l onso I I à p¿ìr'tiJ: (lc 121.1. c¿isr:u cm 1.208 con'r []"

1..:rr¿ca.

inl:¿ut¡

dc

(i;tstcl¿ì, cutrharl¿

dc iì;¡itnunclcr

Vl,

conc'lc clc 'l'oulclr.lsc e rnalquôs^ cla

f't'i:vclça.

cntl'ù 1194.

(

1722. c sobrilrho bistrctcl

tl¿t coilcless¡ pofiucrlcrìscJ

D, l.clt:sl

dc I-e:iri. O condado dc'1.'orrlouse. c<¡ln origùlr1uo anti,

g,o rciuo cja -Aqu.it ånia, r1o scjculo

VIII,

scndo

r'¡r.s-s;lio

do

lci

de

ljrurça,

er'â

entâo

utìta elt{id:ìdc conrplctamentc åutónon1â. J1t

a Provcncl,

sotr

protc<;ão Co

S¡cto

lutpér'io l{orrranô,

tl-Ír

(4)

&

corlda(lo da I)rovcnca. dlt <:asl.t r1r: Ìlltrcclonu, ¡los l(:ìrioi:nìcntc Ala¡¡iio, clcs<ft:

Ii

i2.

M¿p¿ I

c5^tas rclâcòcs políti.:o-diûásdcas, aliam-sc

c¡ui.r-os

lìtotcs

pofíricos, rcligiosos, cìenrográf icos

c

cu.lturais vclilìc¿rdos r1o

suì

dc

Ërunc¡,1. ( lom

r:fèito. cerca clc 1120 r'r:gist;rn-sc

cm l'r¡r

ousc c¡s prirì'reiros sinais

da

dissidêrrcìa hcleltica clualista

vnlgarnrt'ttlc t,rlrll,

cirlll

(

()nì')

(rl¡r'jsiu()

('

ùlrr

cxpíìnsão [otrtr-[r^ rc¡¡iòcs

tia

lÌu|opa,

No sul

clc

lìr'ança, os ciìt:rl'os

erânl

conhccidos corlro

itllli-Ílcrìses..

dcvido

âo

f'acto

cle a ci<factc cle

Äibi tcr

sido r-ut

irnpoltantc centro

cì.c cxpansiro do

ntovi-lìÌcr.rt.o.

l)ur:ìlrte

o

s¿culo

lli,

â

l'cgi¡o

coìllÌcceu

urìl

cltorrue

clc¡^cnvoh¡imento econrituic<l

-

ao intcgr:ù -sc rìas

rcdes

comcrciais quc.

li¡lavam

o

\,tódit¡

O¡ientc

ao

nùrtc

d¿r litu'c4:a

-,

cultnral

-J

pocsiit Itovlìrìolcst lr

c

a

ar-t1r-:itcttr::t

loil¡;¡nicr

..-

e

dcmogr'h.fico

-

o

sobrcpovoarlcntn

das

zonas

rurais,

caus¿l d.¿l es^cassez

clc

¿Llimcntns,

lcvou

rnuit<¡s a

partirenÌ

para a pcninsula

ihérica

ctD []uscâ de srlstento.

I)rrcils

r'ls

pro¡l0rçiìcs

clr.rc cslili:írr ¡r torìr¿ir,

amc¿rc¿l¡tlr.r rt poclcr ¡ta1:al. r¡ c¡tt¡r-ìsllro

flì

ccrn-dclrcìo

¡rt:ìo l'r:r'cr:j.i o (.,oncilir¡ dc I-¿ìtnìo (I1'79).

Í'r:í clcscnvolvide a lnqtrisiçlìo.

cli¡cia

cm 1184,

lbi

l'bnd¡de:¡

Ordc;'n cios

l)clltjiricanos

(1,205) <¡uc sc cr¡rrrrdiLr ir ¡taltÌr' clc 'l-otiìousc, c

lbi

larrçacla lt

Cruzada Aibigcnsc (1209-1),29), a tirtica cnr tcr'-rit<irio <r-is1¿io {r qr.lc

tcve

como ir'ìr clos scr¡>^ Iít1c-rcs ìnicirìis mâis

notllvcis

o .luqLrc clrt Bol gonhir.

ctlilt;,tlr¡

¡lr l).

Sltrtcfrrl

l.

t¡ttr'

'.,iri;r

ir

r'(,1\iu

clorlínio

dl

lr:giiio

clcva,starl¡. ;rbanclon¿ln<Jo ¿¡

crúzâch. I"ogo cûr 1209,

Âlbi

r: a r,ízinha (.¡¡^t|es f'r.trant or.:rrpachs 1:rcias

fÌlrcas

lì-ancc-c¡s. Iìnr C'ilsl.r'cs.

tcrrâ natâl .io

rn¿ììs ìnl'1ucnl.c ¡rrclarlo

crìtt¡o.

(iurlìr¿¡l¡cr( d¿: (,¿rstr¿:s. tr:;rhzou-sc lr

1rr-i-n'rciro

iìuto

d¡:

lc

dc

albigcnscs.

()n¡ltlo

¡tros clcpois.

âllurâ clìl

quc

tanto

o rc:i dc Poltu¡,;ul,

[).

,\fì¡liso Il.

oorro Lì cûrtclc cìc'l'oulousc, Iìaiuruntlr:

Vl, tinh¡n

sido

c [cornulìga dorì, l

oi

conccdido

f'oral. no

Álto

-l'ejo. :r ¡.rnt:r localjcladc

-

(.astclo

lì'¡ncoI

---

ctrjos lìabit¿rlìtcs p:¡ssiìr'ilrì.r ù ser âll)i-câ.strclìscs.

r\

suil l.errå

lbi,

c1c"-dc ¿ìí.

mais

importân(c

c.la rc¡¡irl r:>.

r'

Írs lltulc:¡ st:rlc qriscol:al.

Nios:ìros

se¡¡uiûtcs, o oondrclr¡ dc J'o[lor¡sc f'oi

palco dc

b¿rtal.lias

c

perscr¡r;uiçircs gr.rc

irlita-raln toda

:r po¡rulação, enr es¡rccial.,

o ccrco

de Iléz-icrs 11209) e ír b¿ÌtiIllì¿l

dc

lfurcl.

(1213) cm que rDorfcu

l)cdro

Il.

rei

de

^râg¡ìo,

sob|inhr: c{¿

viúva

clc

Il^

Sancho

L .{ré

171.8,

o

conc{ac{o

fbi

dominado

pclo

cmzac{o li ancôs Sinrão

clc

lvlonlbr(s

c

en1

1)"29

o

corl(:1c

rlc

-l oulouse, Raimuu<L¡

VIl,

¡rlinro clileito dc

I).

Sancho

Il,

pcldc

o urulqucsado

c'l¡ ProvcnÇa.

lìnr

12,12. os

Dominica¡.ros passaråor

a scl

responsávcis peìa

Inr¡risiçlìo.,4. p¿utir

cla qrrecia cic 'l-oultruse, cnl

(5)

12-13, o clcsi:0nlcntail)clrto r:ont

l

|c1)l^t:s:^iìrt

fì-atr-cc.s¿r c lìs pr:r'sc¡1Lrir.:õcs lcva¡;im iì fi.r ¡3lr dc n.rniros

ciitaros

c

l

cli:^per'.srio clc

jog|ais c

lro\,¿ìdÒfcç c cóÌ'rscq ì.rcr) le di1ìrs¿io

dl

lír'ica

plovcnculpol

Lodl

lr.

är-r'o¡lr,

CIrtr!ìados a

I)ortngal

ainda antcs dc:

l.l-iI,

Liverrnl

unra influô¡rci¿r clc tcl'rrilr ¡t nl.c n¿rs cantig-:rs

ci:

irmor

gtrlego-Fortu¡¡rrcs¡s.

Pot

fìnl,

n¿r stqrì ¿n('iâ

d;r

(ì'uz"ac.:t* z\lbi gensc, .

LÌ¡ulou.sc

viri¿

¡r

inlr:l]'ar

clclìnitivi¡nrcntc

os clomiríos cìo

lci

ctc

Ii

xnç¿j. ct'¡¡ 1271.

l.ì.nfr-ctìixl1o, cìcscle 1108,

Nicc. no

cxtr"clno

o:'icntal

cÌl

Prnvcnça.

cr& u.r.ìt¿r

le¡tirblíca indc,

pendcnlc,;)t sclnclhança

ile Génov¡

c Pi.sa. O scu tJomíni<.1

;ro

l<.rn¡qo

clo

si<:ulo

\tt

f'oi

disputâdo

()iltrc

os

I)¡rti(l¡irioì^

tll

intc¡¡l'nciro no col'ìdado

l.)ro..,cnÇa

c

os

p¡rtidilrio.s da

r-c¡rública.

ljinirlmcntc,

cm

12)-9.

o

cotÌclc

lì¿iLrlrndrl

llcr-en.giirio

I\/

tl;r Plovcnça.

pdmo

dc [). .SaltcÌto

il.

conqui-sta Nicc c exptLlsa os reirublicanos

do'-¡ r'lt¡t.los.

):lr

l2-1r', rr l'r'ovr,ttç :r I.ìJss;r

irtf L'f,,firr

clelìnitivârlcùi.c

o

leino

cìc

l'ranc¡t. -frôs

¿lno¡^

após ¿ì partidår elos cxilaclos dc Nice

foi

conccdi-do

lìr

al a Nisa3 , uo

Alto

1-cjr.l

poltugûós.

lle

Arlcs

at.ó Ar'ðs

Á

deslocaçiro dos colonos oriunclos do

co¡l-dado

cle -l-ouior-rsc e d:r(r-) Provcnca(s),

I

co ca

de J.2OO km do

Älto'ì'ejo,

pode

tcr

sido

facilitâ-da pcla

cxi.stônciâ

dc

itincrários

rnedicvais

ampl¿ìrucntc conhccidos na ipóc¿r.

Primcilo,

unr

c¿ìrninho

dc

pelcgrinacÍìo

a

Sanl.iago

clc

Collpost.ela, a

Via

'l'olos¿rna,

qüc

cotncçavû cnì

Arlcs,

on.de

confluíaur

t.lois cami.nhos secunrJá-rios. Urn r¡irrdo clo norte . atrâvcssando o

marquc-sado

drì

Provcnça

e

clescendo

ao longo

clo

lìódano

¿rti .Arlcs onde

o do

e¡a trâllsposto.

O

¡W*

q_ww

out¡r¡ r,i:rrlo ¿1o lcstc. lrt-r-avcss¡nilo torlo o

coltrll-tlo cìrt l)ruvcirc¿, a prtr'lìi'clc Nicr:. Â

Via

li¡leisarla i)assâviì

llor

(.listrcs^

c

'l'ouiousc

e

cDtf¿lvit n¿t ¡rcrrirsula ¡rcia por'1.cla dc Som¡rolt (1.(;ll. rn). nos ì)ireuÍLrs.

l)aí

sc¡,¡ria

pârâ Pucnfc

clc l¿¡

lìcina

lPlnrploru

) oni.lc sc junt;rl,Ir ¿ros ou(ros tr'Ûs

itinc-rálios

1ì¡nccls. Ì:m

l,cgroiio.

o (.¿rninho lìl'¡ncôs

IJâriì

Slntiiìf.-,o ¿ìtrå\¡cs^s¿Ìv:ì

o

l:bro,

sc¡¡uinclo

pa

la

() cjd cntc.

M¿pa 2

Itjr

crLirios ihCricos (s-écr:lo -rttt)

^Ìp.ur'ìrâs cìcz.cnas

dc

quilrimetr-ri.s

a sul

de

l-ogroùo,

ìnicin¡a-se

o

Cal¡inho

Re¿rl Sori¿uro

f)cidcntal,

uura cì¡s novc r,ia'^ l¡¡:cuilrias cle

transu-mância

nortc-slll

-

com o ¿1v¿rrìço clirs fi'orrtcir¿ls

clistàs pirra

s^ul

j

rctomàv¿rrìl-sc

e,1tio

itilicl'årios

com ploviirrel origcll) pré-rornârl:i

-

c â

iirica

que

atlavcss¿ìv:l

r

¡rcnirsula

na

diagorìíìI, a!ùtre as^

¿ìf.uâìr^

provinciiìs

dc l-,ogroño e d<: ßadajoz.. Iìstc camiuiro part.ia

cla'lcl'¡¡

de Carnci:os, ¿rt.r'avessa\ra

a

cordíllìeir¿r ibðr'ica pela

liortcll

de

S¿ntr

lnôs (1.750

nt),

IJr'óxiiìro

da

trasccnt.c

tlo

Dour:o quc transpr.urha

cnl

S¿ur Ìlstcb¿rtt dc Gonnaz;. A partir' daí. )^cguiÍì ¿ìo lorìflo

cordilheifâ celìtriìl

quc

(6)

É:Ti

c

ñk.&

qffiff

\'{rss:lviì

¡

ilor tr.j¡r Cc i}éj;r;, (11.3)- r'n).

rìqrois

rl:

Scgrivìir

c ¡ivila-

i)cscia. r¡tLlìc

piì1.;r l)l.i¡:;cncilr r:r

(.úcclcr. tcliltil:lr;

d il (:Ìrn ()ii\,(Ìl rciì. l ìl

li

(.,li ccr.cs. o

(-trninltr¡ l(ciìl

(' j l.tz-ììviì

ll

I

ola cll

t.ìi.r

rornllLr

r1r.r<:

,ìì¡1alt

\.1il-irìrr a I3r

agl,

passuciri

¡tor ,,11c,íintiu a c cr.rû ar:<1o

c)ll

tcrr;l(jl.io

por-tngr.rôs

pcll

¡;rxttc

t1t-,

Scgui ir. :,c1,,.Llirc1u ¡.tlrla Idanh;,r,;r \¡c,f

hil.

lt..lccìclìnl

c

licinronl,c, ;¡trllr 1r'¡c.¿rcìo ¡rar.eJclr.t ao

lillìlc

troÌ.t.rl cla ircl

r.j¡|i:

rh

,,\çlrfir, l.,lo ctiìt¡nto.

l

iilsta bilid¿rcit:

t¡uc r.ri.rrcìi.r s,:

vivi¡

cni Âlcânt:ll"ir c (ìrlccr.c-s,

cìcfìni-ür¡aurcnrc lconcs¡s ¿rpclt¿{s Ìto:i anos 1J.)_0. ¡toclcrii

ler

lr:r'rrclo

Íruilos

povo..rdorcs

â

:1[]itud.Jllâ1. o

C-:u.uìnlrr:

l{cal

pr'<ivirno

clc

l)liìs.rlci¿i,

sc¡,¡rincìo ¡r¡¡r¡

r,,\ito

I cj,r ¡,cr trrnrrt.s ¡ror

i

rìr-i:r.;t lrìuirs\{)\{. trlttucto ar:iclciitaclcls .10 l<nl rl¿r fiontr:ii.r.r. ì)r)r. e.\tc

itiucL ¿i.l'io. sr:r'i¿r¡ll :rcccssirri¡ls ccr.ca clc clois ntcscs

clc carninh¿cìa 1.l:ir-l.r ir- clc Ar-lcs até ¡\¡-û.s;,

'l

o¡tonínrìm

clo

,{.lto

fcjo

Â

língrla

firlrrcla

c

c.sr:t.i1r

dos

fì.ancos

qi.rc:

lil'am

os p;:ínrciros (r-c)povoa clorcs

clo:\lto'fcjo

n¿io o':,r

rc;rhrula

r.a¡-icclac.lc clo fì-l.rncôs

-

lirgue

d'Òil

. rJl;15

\'i

'i(iil:l(l(.\

{lr'

ar( (

i{:lno olt

l)t.r¡\'L.rì

cål

--

lilÌÍÌua

d'òc

-*

m¡is

pr'óxmas

da.s varicd¿r,

dcs nco-lirtines

ibilicas,

crn piìrt.icrrlâr- clo

ciltit-Iiio,

qr.rc

cias

val'icdadcs nco

l¿¡tin¿rs g:rulesas

l ì t l: ¡ tl; r s : r r l r r l

lc

ri, r l iu ì.rrir.r'('qu\: ( \tir() IrJ ot.jll(,¡tì

dn

Iì'ancôs

contcmpor.ånco.

llm

occitano,

-l'<¡uloi¡s^c

cl

l

olosat,

\4or.ltlnl;u:l d

À4rl¡ttaliranó,

t'...-ice

i

Nisr-a

ott \iÇ¿Ì

c

Provctrcc

i

l)rovcnça,

.conio ¿llualrrrcntc

eni

por-tûguôs.

Na

Id¿rde

,\1i ir.li¿. I.ror¡1nr. c l.rrl.l i lì r n ljcínl rrlìlizad

ts

cll

Lrr¡¡uis lrs

iìu-rlus

I,t oi¡cllc.r c l:'I ocl.tLru;.

\.1a¡ra .l

f)or

1-*-l

.,_

.f

\

L

.,.

l¡; r),

ì

.--\

rlLullcro

si¡lnilicativo

clc

cr¡lo;ros

orintidr_,s dc

\''l o¡rf.i¡u

blrn.

\lice.

Ioulousc,

,,\rlcs

--.

,,\r.lc cut

occitauo. Ârctl

crlr

l¡r

(ìm

--.

Albi,

Cast;:cs

c

cia

Pror¡cnc:l cm gcral. rr:io só no fìn¿l clo reinado clc

D.

Sallchcr L, m:rs p|cl r..nve ll n()l ( Lr (iur.¿ìntc ïorl¿ì il

plinrcir-a

nrctirdc do

siculo

¡:lt.

d pos:-ír,ci corljc-tLrrítr ¿t('crca da

origctr

<ìo to¡:rírrimo lì-tjc1ào

inc-xistcrrlc

¿¡tri cntâo-

Conl

r:fcit¡¡. os

lcrr.itórios

dos concìcs cla P¡ovcnca c cir: -1'or-rlousc. urlrbos

¡rrLcn-tcs pr óxiurcs dos t.cis

dc

Por.tugal, cr¿nl.

rcsltcti-\:¿rrì1cn[.0,

clcliuitaclos

c

¿{tl-Jvcssâdos

¡rclo

i.io lì.riclano. -l'al

corntl

niano clcu t¡l.iuc.rn

a

¡nao. tcl.1-r

{lcidano da clo oi'igcr;r a 1lódio¡'? Dc notar.. porénr,

ctprivrlcntc a r-io.

'l\,lacllado (199:l) corlobôr¡ r ctirnolcrgia pr.ovcltr:ll dr lìrlo.s¡.

'M¿ìclìâdo (199J) crtn obo¡ ¡ a ec¡uiyllê¡cia cllu-c Provcrtcil c pt.ocll(ìr.

(7)

ffix

w-t¡uc llticllr:to ú o r:r¡rrìr'rrìcn rc ¡rorhìff.l¿s dc lìhi)trc.

<¡uc c:m or:<:itlilro il l1ò.sc. lÌ:r.á. errtio.

¡

¡docio

¡r:rJavr^l por trigucsir .\^ido urrìa cstr.atóg.Ja clc clissi

rnr-rhçäo.

ttìo

pr

ri¡rlia

clos fìigitìr,os

c

cnil¿cìos.

idclrtii.,

i

cr'.'irtrritlltrr'lrt

rrrilizlJr¡ uo

{ i¡s,i d( (".aste

lo

ll

¡nco?

1.)cixar uuril

nl:lrca

clará

ll:ls

rrão cvidcutc. .rü :t\,és de ct'ipto,toprinimris!

l\'l ¿rJl iì 4

'l'crpórrinlos do AIro 'l-cio: localizaçiio

Na r:cg-i:ìo do

Alto

l'cjo

h:l irLuahncntc, ltclo ntcnos, orlU-os vitrtc

c

scis lopriníuros quc

p[t.c-ccl.ì'ì iÉìuåln.ìcntc

pridcr

rr:sul

tlL

do po\roilmcÌlt o

occitano do sóculo

Xl

. qu¿lsc ûìctâdc

t'to.:ótÌcc-lho dc (--rrstclo llr¿nco.

z\

m:,riol p:rr-te clos topríninros

cuja

ori.gcnr

occitana sc prûpõc ('l-:rbcla

I)

teliaur assinr

ori-gern cnr clcmcntos da n¿ìtulczÍr: a ¡¡eogt.afia

--vcrto íllistro),

clc\,:tÇaio ((ìopLrto). nlolhurt¡i

(( ìho¡rcn li¡:,Lr ¡ ), cltru i:o ((ìor-q:r1. jot

lo

(lìolrq'r)es1

'.

¿r

llun¿

l)intitlroxo

¡l.ucr.ìz),

p:olhc>

(l)czois;)

c a

flor'¿r

nli.ttû (iìt.(r(:(ìir¡e), co¡.r.i

ncìos ( ( ìc¡rcrctiol,

ezrvi¡lr

{ N.{

alqlllrÍ

to), nah,:i

(l'4 ausa ). Ìrc:1:lldcira (\.'cdL.rlho),

Iiìr'Li(

rllitfi]icIlti-

itìtcr'cssiullc piircc'.c scl. o

clso dr¡s 1c1;ónimos ì\lingitr-ou c N4 in gr-rtc l.ri,i. r:oLri

c\/iclcntc r:rígcnr cctir.ruln. tnrbos clcsÌgnaçio 11r:

lcuiii¡:s. m¡s dist.antcs cct ca .Ìc 40 I<nl.

Iirl

occitu-no, o r';.rdical ¡Ìl¡i?lr- cslii

rìt

ol.i!Ìcìll dirs;;:illr,;.lrs

nrirrqrz (d r:s¡¡osto. má gor ). nrirr¡.¡rrn (;rrl goar), rnir

lrc

(ti

istcl

c nitgró:; (dcsqostos-o). :\lénl cla

riliri.

cladc r:ntl c us palui'ras liortllgucsì:ìs c ¡ts piìlrvt ils r)c'cif rnas cl surprccr r.icu tr-' t, signiûc a do d as

últi

mas. ¡tctr'1üo ¡r crí¡it¿ul cr\ tc se ar.lcqurrr tì situtc¡io

plor:rvclnrcn{c

vilid:l

pr:ios

p¡illc;ros

(rc)pövo¿ì-¡lorcs clo Ajto -l'c10, lir¡,,iclos cia inst:rbiìidadc

¡l

r'r-ionqrcìa

uo

sul cie

iillrnç:r.

Sc;-i¡lrlr Àlineâr.riu c

\4irrgl-oclrl dulis

lcgiõcs

disritrt:rs, conlo a(ul¡1.

rnentc.

oll

todo o A.lto'l cjo sct'ia it l.cj.t a do dcs-Éìob-to ?

li

dc

rcalçar'

outros

qu¡llro

f opónill'los.

todos dcnominacocs dc rc¡¡iõcs. cujos r:r.cntrrais^

étinros provcnçaìs 1lcrtcllcc)u íto lì'tcsilto 0aù11)i)

scrlliìntico: odiar-

(Âziral).

infiortt'urio (lìaiirìna),

I'arr a¡ro (.1'ìatacalri) c cstnìgo

i'f

alag,ucila). Scguc-sc

um

coujun(o

tlc

topéniuros cujo itirno provcncal proposto ¿ Lu'lì lLolt.tc ou âdictivo masculino

quc

¡:lodc

qulllilìc.'rl

pcssoas: 1ìr.tc (llalós), c:rnprinio (Pctcricos), r aivoso (lì.abiquc)

t

tì¡l:rcl¡rt t1-rtt-;th:rrr,¡.

Nt.tc

riltilno c:,sLJ-

(ol\l:l

t¿-r^c, rììcsnìo

assill,

unt:ì rJif'crcnc¿i assiltùlávcl entrc o topónitìto c o tltilno l)roposto. O

coujun-to

scguitltc é constìtr.rírio ¡tor. dcsignac;õcs crlja

' À{¿rÉlì¡(Jo (re9.r) r dr;r," o ,np;,,in,o tt'l;;;;:

;;;;

;i;;r;iq.r¡.,

;ilì,;;."-

'

'¡ \{achâdo (1993) Ìcgistå o ropóni[]o Margalira, fcrniniln do apcJido Jr.falqrlho.

(8)

ffi¿

w

qrrr.' JÌ,óclirnr.r d o cr¡uivuiorrc portìigrlôs clc lìhónc. quc cnì occÌtall{l i1 llc\.sc.'lì:1.á.

clrtio.

a :rdocio cl¡

paìavra por trigt.rcs¿r sidr¡ ui'ua csU.:rté¡1.i1 cìc clissi

nr:hrqäo,

tiìo própliu

dLrs

lìrgìtivos

c

cr_uil¿dos,

icJôntíca

:\

cVerÌtu iìh)tcntc

rÌtilizad¡

Lrr¡ c:rso tlc Cìastclo

ll¡nco?

I)cixar'

unl¡

liìrcìl

(r:ìrá

rnrq

nào cf idcnt{r. ar.l"¡vés cìc c|ipto,topónintos!

trl iìp iÌ 4

'I'opórrimos clo Âlto '1-clo: lcrcalizaçüo

l\a

rcgião cìo Al{:() 'l cJo h¿i ¡tu¿tlnìcnrc, pclo

uleûos, oúLros

yilltc

c scis toprinimos qûc p¿1t

c-cc¡l

it¡ralnrcrttc pr-rdcr rcstrltat do p0\i()iÌrncn(o occit¿no clo sóculo Xlu. q1t¿ìsc

rÏct:ìdc

no

côncc-lhr¡ c{r: (.rrstr:lo liranr:o.

z\

ln¿,riot

paltc

<.los toprínitrios

cuja

ori.gcrl

occit¿.¡na sc

plo¡:õc

('l'abcla

l)

terirln

âssjn

ori-gcur cnr clemcntos da nâtúez¿ì: a gcografia

-vcrl1o

(tr'listro),

clcr'¿rÇio ((ìopLitrr). molhuc.[o

i ( ìho¡rcnrigu;.r),

chlx

o ((ior.¡r,:r1. iot

io

(lìorç'ur:.sl

.

¿t

lìlun¿

l)jìltiìrroxo

(l.ucr.iz),

¡ticilho

(l)czois)

.

r:

I

flo¡:r

rììlto

(lìroccrit.â1r). c:o¡¡r.r

ltclos ((ìc¡rclctlo),

azr:r,érn (lt4ar-glllr:itt)). ntah,:i

( À,1aus.r). Ì r'c¡nrlcilu

¡\'cdulho).

Piìrli(:rrlitriltclìti

intftcss¿ìtt

[c

plrcac

scl. o

c¡so cios tol.rcinitros

Ilinglrou

c \4ing-ocha, coLl

cvidclìtc

ctrigeltr con.rtint,

lrlbris

cicsignacito c{c

lc11iôc.s. mas clist.antcs ttcl c¿r clc 4O l<r¡:.

lltr

occir¿t-ncr, o

ladical

rtìit?,qr- cstii nu origcur das lnlavt.r,rs

nrincra (rtr:s¡¡osto. nrár¡or ). rriirrgr or' (rlrlgr:ar), :rirr

¡r

(tr istc) c rrrûr4rrís (dcsgosroso).

Alál

rla

iiliri.

cIadc cntl'c as p¿rl¿vrils 1){rru.t.qucs¿s c ¿rs p¿1lrvlls

occitlllas

cl s^lrrpl cerlrlcl.ìtc c, sìgnilìcntlo das

rilti

n.ìns.

pol

(üo ¡:cr1:LitiLur crr tc se

aticqutr

ir sittraciìo provtvclntclr tc vivida it¡:kis prirlcìr-os (re)¡rovoa-tlolcs cìo i\Jro'l'clr.r, fìr¡¡idos cla ìnsr:ibiìidade pr'r'r

lorrqtcla

no

sul

dc

iìr'llrçt;t. Scriâm Llineat.ou c

\4ingt-ocha dul.s |cgjcics distintas, oonio ¿ìt.u¿ìI.

melttc, ou todo o

¡\lto'l

cjo scl'ia

¡

[c¡.ra do

clcs-gosto?

il

clc |calçar-

outros qu¡LÌo

(ópónintos.

I r¡Jrl; dcltrrn:i¡r:¡,,ô¡s rl,, r,,,i,ir.s. t rr jos r,r'r'nt r r:ri,.

ótirros plovcnçais pcì tcl1ccr1'ì â(J ulcstìlo (:¿rìì1)n

sc riìntico:

odiar

(Äz-ir',rl).

infìrtrinb

(Fainina), I'rlr;rpo (I.-lrtacalrl) c csrt'Lrgo (-l'alagLLcir.a).

Scguc-sc

unt

cctnjunto

de

topérdmcrs cuicr

útirlo

provcnçal prol:osto é unr nome clu adjctir;o mascirlino

quc prrdc

qulrlifìc¡ r' pcssoas:

lìi

tc (llalós), campónio (Pctclic:os), raivoso (llabiquc) c fhl¿ilor' (1'arabarr). Ncsle últirtlo caso, corìst¡

-ta-se, mcsr'rìo assint, ul.nr.t dif'crc.nc¡ assi:r¡rl¿1r,el

erìtrc ó topóilinìo r: o rjtilDo l)roposto.

()

conjun-1.0

sclìuillte

ó

constit!ído

por

dcsignurc;õrc:,^ cuja

I

"Àr¿Lchîdo (Ieg.i) rdgirr"

o,n¡;n;''r',oìti;ç,;:;;i';;;;i;;;,;';ì,-;ì,,;.

-'! À.1achâdo (1993) ¡cgistå o 1opóniuro À,largalha, fcmilioo cltr apcJirlo À.iar.¡plho.

(9)

'l'¡i:cl¡ l

Àli¡rÊrî{jlrt

lì odrìú

ld¡ulr¡.¡ \rr.¡

(10)

&

cìilr]oloÍìiâ jlroporìlrì

dcsiiiÌliì

ocapâcòcs llr olri: sionai-<; clcspenscir-o

(lìotillici;o1))

c,rJrlcn<.liz:

((iriliLct:).

i)o;'

1ìnt- r'rt:listr-sc

a

i.c¡rcticilo

cìo

topónirr.ro

lolos;r.

a¡:or rr

pala

dcsignnl unr

[rar'-rflnco. c o J:roViivt,l

íLii

r.r galcl (ga|galo,

¡:csco-çól'i)ariì

desir¡nar u1ìl v¡ìlc ( ( ;Íìlcdct c),

llcgionalismos

rr iso

lrog

A l)¿ìrcnl.crì)ctlt

c. a

línr¡i.t:t occit.¿ìllaì [arnbctllr clcixou m¡rlcas no voc:¡liuirhl.io pl óprió clr tcÍìiàcì dc Ni¡^il. os l cgion;rJisluos lrisol'¡os. Na rtrotrOgt.lt

fir

r-los

I940

sobrc

il

lllirt¿ti¿ì é ¡:rrissír,cl

idclltilì-l;¡hcl¡ 2

cill- ¿l

oriecllt

oc(itanil

dc

1,1 pill;trrt a:t. i.rctc:i i[r:

l';!¡ dc lorio ó vûcitìl)ul./.n io r'L:gis{.udo ì)cs\c cstudo

( Ì'abcla Z;. \crihLrnrir dest:r-c Jr..rl¿¡r,r':rs cj dir,'iolla,

liz¡dr

ct¡nro Jrlxìco gr:ral da língua poltlrfllrcsil.

Scndo o occit¡rto urr¿ì lhìgjrìit ilr.rito ¡:lr.dxìnra

11o !o|tui.1ui:s é conrlr'r:cnsívcl (lue r;i(_r s(l corìsi

gi,t

rlctctar

¡¡rairrìc qrrantidacìr,

dc

i,ocabulti¡il¡ j)¡)l

fl'j'l¡C\

ri¡

'¡¡i¡,1 ¡,1

o.,

j(:rlr:¡.

I

l;í

un.t con

junto

dc

1rr-oltostus

cnl quc

0

rcfìiou¿ìlisrnù sc afa.st¡ n]¿ri.s da

fbnltil

c(i

loldgi-c:l

original

cr.rr:ftorne/¿

-,

nt:,ris do si¡¡nìlìcltcìo

rili¡¡inerl

-

- gûrrLub

--

ou

¡{i

rlc

:rrlhos.'..hrllr/a-( liritcixi

hrrìdill

l-irrri,

:.

::

. '.. ,Sig,ììlìcrdo

( .r r lì?ì r ì'L( frì

' ri r:r,qìiL.

cscrìl{:ìiL:i,lo

i..,,.,,,.,,,,.,.

:

:1)lco:'lrô

;

f:rJc{rÊ

i

,

Ti:::

:

grrr rudo

cìlììcrltc

¡rìrildrdr

:

crcL:rj¡¿Irc¡rLc olr¡do l

':: l

¿sl¡nx ¡ d(i

lt.r(o. ithitriidr

¿rìì51j¿rtf lc

lìrj;1)oir\ {(¡)iij

Í¡ ììì ,ìì.1r0, ,.

irrÌlrlicu', (liscitlir'. ¡{rorlrr.¡

q u.rn!iì:ì¡¡r- nrirn.r'o

lì tìcc. rìi!xtirl )

brirboj : ì)ok r.le ¡r¿¿í( .jsr)¡.¿llijto

vrdiùqllri

lNrìrido

Dcláriano

t¡hboìd

;;

l.ìnc,ìr

<so¿ÁÌ.ìdo. v('lrù. prdr'c ::

Y¡dio t,

Iìlatlor', nuir aca ,ì

Y¡dì:ìr

pcl|l ,, r¡ ¡i¡c, ri''¡,ipo

i ,D 'Irrir, L|L| tol

\{1,.1ì

',i!, (i!,.,.ttr( J'iq:,,¡:rn, tr,i,1 tt,)ritlì/r ( \,r,,,rji,r.,,, ¡,., *p,,rlrot

l;;;,;

.,..,...,,,1,- ,,,. ,c f,..lri.i:,,.

(11)

¿ffi*

EffiT

rri(/ c ¿,,\ùtont¿a Jo

.

- Nos tcst:ullcs ar;-tsos^, Itor(ilì1,

jr¡J(i:(

ri

t,,,'rrI¡,,:,r

(rrnI ir)i,i.

\','j

l\'/it. (.,,'

oligcnr,

lìclat.ivirrncnt¿:

¿

ualtcle

c

lalnl¡orda. cxata,

¡lrcr'ìtc colr1 o rucsmo slglilìcaclo dos scris^ dtinros, rclcrnbl crn-sc r¡s t r::llrinìnros G;llccìctc c 'l-¡r'¿rb¡u.

J á o ad jctivo oc:citartr:r trf irlir¡¡ci.ìt pilrcac

cstir

-r¿Ùcnlc rcl¿rciorrirdo conr os

ldjctivos

nisorn os al-lJco¡rdr¡ c csl'iìlcoaclol'1. .4

pr¡xiuridadc

r;n.ti.c ;r

palavr-as

occil:inls

c nisorr as c o lcs¡rclivo sip¡ti

licrdo

é trrrrrlrrlnr cviclr:ntc ent tlcy¡olt, J'uktttn, [an dtio, nttri'utkt c pulurian. Po; íìm, a clcsignaçllo do bolo fì ito dc azcite --^ brinhol --- lrodo :'r scl

urra

cvt)cilc¿lo da cid:icle ploverrçal cle

lìri¡ilolcs

-l}'inllolo ou

l3rinhòla enr

occit¡no

-.:r

ulcio caur rh<¡ u'rtrc

\ice

ú Arlcs.

(ìonch¡são

,,\

c¡usa rl.¡

r,inda

cle povoador

cs

¡rar:r ir regi:io clo Alto 1'cjo portrrgu¿s fr¡i ¿ nccessid¡dc

prcrììclìtc clc collsoliclar a sobcratti¡ sobre (crl-i,

tórios

recc¡r.1.crrcnt

c

inte¡;rlclos

lto

Icint¡

dc Portu¡,;al. O 1ìrclo cìc clcs scrcrr d¡: srrl dc l.l.¡urÇa dc'r,er-se-¡i, Ì¡clr-uur lrrdo, lì estreita t'cll¿rcâo

tiuli-lial

e

prrlítica

cnlr'c

a

l'¿rnrília

rc:ìl

llortlrflucsiì

dnraiìtcì

l

clinastia Lror6lonhcsi:t c os scnhc¡r'cs dc 'l'<lulousc

e

da(s) l)rovctrça(s),

Por

outJio lado, dcvcl' sc ú ù tnll:lulôr'tc.ia prolo.ìgûda quc sc

r.cli-Iìcrr,¿¡ neste¡- [cl'ritório.s dcnsi]ntraûte povr-rados.

pol

crìusiì cìe rfisputas crrtlc os scnhol^es fL'rrchis.

rnxs esscJìciallrente

por

causa dos cál.aros. ou niclhor'. 1;or c¿lusa d¡rs fcrçÕcs cÌoÛtr'¿t os cátar.os

quc csl:ivcr¿ì1.ìr na

oriucl¡

do dcscnvolvitlcnto tl¿"r

Jrìaìuìsiçiìo c clrt úlric:i cru;.:.,rr.[¿L i]r'rr tcrriÌs clistàs, quc lcvlr-ia

i

cxJ)ir srìo rlo

lciro

dc Ì:rilrrc:r plu'ii o

suclcst.c oci:i{.lncl-;lt ovcnçtrl. Ì)ûr lsso. os

llovol

ilor cr^ 1.rot.lo iio tr'r-5-ido criuìros c rr::1trr bìic:in os dc Nir:c lii gidos cl

lr

i:r:r'scqrricr'iri

riir

sinrltlesrnetr I c

1:ropu1:r<'ào fìr¡1irl:r cìa jr lst¡ bìììd ¡ ¡.ic,

-,1 irccit¡r'-sc cst:r lri¡rritcsr:, o llovo¿trìtcn1o dc

Allo

l-cjo rcriî ocr¡'r ido nùr só

lo

fìr'raJ do rcìl¡a,

ilo

dc

I).

Saur:hr¡ L Lu;:s

ro

ìonryr clc todi.i it prì rilcir'¿

rllctadc do

sriculo

\ill (

níio s(i

no.,\lto

Slcntcjtt. rlas L¡urbólu n¿r ).lcirl

ll¿ljl¡.

A c:xistêtr.

cia cla

\¡iiì

-l-olosatr;r, dr.r (.ulllinho r.ìc SjcrìtiaÍ.ì0 c clo (..alrinLro

ììcirl

Soririro ()cidentirl soger(ì un1

itiner;irio jlossí\,cl

ì:ltrx

¿r

crnrinjl¡da

clc mais dr:

nril quildmctros ¡rl;ó lì

clttr'¡d¡

cnr

i,ortugal

peia

rer¡ilìo rJc St:¡¡r: ra.

Sc ìrù^ påliìvì as Nis:r

r¡u

J'<liosit cs{âbclccclìì

nrttir |c[açiìrr djtct¿r c. cvialct]t.c. Lrtits contLrst¡d¡! cntrc a toponínìiÍr

dr

^ltÒ'l.cjo

c

¡

línguü occila. ua. iclcntiÍir:lnr-se nl.ris dc u"is clcz<lrtts clc outros to¡iónimos quel

cûn

r.4rar1,s

dii¡rcntrs

dc

ploba-bilideclc, rcitcr:anr cssa lclrrçlio. A rncsma lclaç:ìo

llodc

scr

cstâbelecidr

cotit

rc¡1ir;ualisl.uos prti-I,rjO\ Llc ].\iS;t.

I:Iì(s1( r'{llrtL\I0 (llt(

lìJfLLcilr.!.i .

(ávcl t:rrLrbém l"el¿rcionar'o timhrc das r,op,ais do

sub.lialcl¡ tlo

Alto'l'cio

cont

0 occi(rno.

Com cl'cito. as trÉs c¿¡l'acterístìr:"rs vocrílicas i1r.tc

dis-tingucm o

subdi¡leto

-.-

¡i. ai.

a -.. t¡rnbim

são

c;uâcLcrísticas do occit¿rrir¡. ¡liris conto do fian-côs.

quc

não

sc vcrifìca¡lr, cnì

sit]ìultånco, ùn

nenl'Luûì¡1 orrtf â pal

tl:

da

¡tcnitsuh

ibdr:ica c quc s¿to. ao contr'ário do fi:rLrcós,:rs íuiic¿rs

diftIcnc¡s

lbnolrí¡,,icas

cr'ìt¡c

o

occitano

c o

1-lor'(r.rgriês.

trnbas língua:^ nco-l¿ìti âs dr: r-¿mo ibcrlico.

(12)

6w

ßìßt.l()(iR^ìitÁ

clt¡cs.

ljcatiiìlor)t (200i]j. .i)i¡ri¡)¡?r¡lr¡?a,¡ /iØt¡ (ìa¡ritr,¡ l:¡{r¡l(il ar,- 9¡ ,ì11ì("i Ot.il(n. lì.ccl¡¡ll.coì11_

tr1l¡nicipâid(Ì Niså.

[)üros(]llc, JL'¡nlìiìi)tis1l l1-990). ¡Ì¡i¿ri.i(¡ d( [tl¡.û|.¡. l_jì-l)oâi I)otiì l¡r¡xorc.

Gordon. jr'., iìavtlr o nd (i. (cd.) (20û5). Lilti lolrr]t,r'. I rl¡rl¡¡lr./cs 0j' ¡i. \\,0¡-li¿ l):rlli¡s: Sl I- I¡rtcrnatio¡ ¿1,

(ìr'crrícr, Alcxartrirc (ûl0r(1.) (lf)95). .iÌri!¡rú /¡¡ l),?r'r,n(?. Ì)rr ^i lld. Âtlß.

J-¿rdrlr ic. lrû)Dr¡rìttcl l-c lloy ('1962). ¡Iitt)iri,rlu l.r¡ncac</or; p¡¡i.-: ll.csscs I j ¡r:\,cr sit¿ri¡.cs ric li.aiìce.

À,1Ìchrclo, José Pcdro (19c)1J. V orubuláïio |ortiq¡tis de Otigent Arrtb¿: l_jsboa: lìcl. Norjci¡s.

Oljvcir a À4 urqucs, A, I l- (199t). It?':. ¡{ìstðrie d¿ poranal.I .ts6or: pr.cscuçâ.

llauros, Rui (coord.) (2009). Ilirtúríl rlr l)crr¡rrlu/. l.j.-bo¡: Â ljsf¡J.r dos l_ivr.os.

(13)

'iu{)¿ Jp olrxu Lu¡ ¡ otoa ¡Þ orJfülc o.r¡.luìll

\¡l¡tyìI)OLt.tS

.ìûtrrp:t :pl.Fn tV .¡¡n)r/s: ¡ ;7 urrori¡.¡ .(¡,6¿¡ tl .1.\, Ll(l¡\ìtl , ¡;rlff.!\.

'czLlì?llv tpr.rpulV j¡)^,)rfì¿rLinr¡'¡t¿ll ù¡otlrrI,,t) ùl.{rtlrfi (1B6ll ¡) srÌt-l,o!¡cllr.\uJpl)r.\

'¡rt.ìr^ûoJ)pt:'lì)_ttìlLl ;ri¡¡r.t.l/r¡rsllJtl,J.lJJ\j.)t!l¡¡,.¡//\ì,1).rrir.Jl'ì\xl!¿rllr(/_661)Ull¡l ..rJrlJ.lç

Æ.,..

ffiå

Referências

Documentos relacionados

Em 2006, após avaliação da CAPES, o Centro de Ciências Humanas e da Educação obteve credenciamento do MEC para ofertar os programas de Mestrado Acadêmico em Educação – área

Identifique abaixo as afirmativas verdadeiras ( V ) e as falsas ( F ) sobre o ensino filosófico indicado para o currículo no Caderno Pedagógico de Filosofia, da Rede Municipal

O Concello de Ames poñerá a disposición do concesionario e para os efectos de explotación do Servizo, as edificacións, obras, instalacións e maquinaria de propiedade

Por possibilitar uma grande diversidade de exercícios além da conhecida corrida aquática, o colete para deep running é utilizado na fisioterapia, hidroginástica nos

Avanços em aspectos mais visíveis de liderança, tais como mulhe- res que detêm posições de alto escalão em governos, mundo acadêmico ou empresas, bem como em outros espaços

Um dos métodos a serem utilizados aqui no nosso curso será a Programação Neurolinguística (PNL). Aplicaremos esse método de forma sarcástica contra o fantasma

Conjunto de produtos (mercadorias) identificadas como necessidades (importações) da China, com capacidade portuguesa de produção e exportação, representando oportunidades para

SELEÇÃO SIMPLIFICADA DE SERVIDORES ATIVOS E INATIVOS DO IFMA PARA ATUAREM COMO PROFESSORES NOS CURSOS DO PROGRAMA NACIONAL DE ACESSO AO ENSINO TÉCNICO E EMPREGO