7-15_ΠΟΡΕΙΕΣ

∆ΙΕYΘΥΝΣΗ ΕΚΠΑI∆ΕΥΣΗΣ EE 7-15

ΕΓΧΕΙΡΙ∆ΙΟ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑΣ

ΠΟΡΕΙΕΣ

ΤΥΕΣ 3ο ΕΠΙΤΕΛΙΚΟ ΓΡΑΦΕΙΟ/3 ΓΑΓΥΕΚ Τηλ. (εσωτ.) 2313 Φ. 073.2/17/234141 ΚΟΙΝ : ΓΕΣ/3ο ΕΓ/3, Σ. 2601 ΓΕΣ/4ο ΕΓ/5γ Αθήνα 22 ∆εκ. 86 ΘΕΜΑ : Εγχειρίδια Εκστρατείας ΣΧΕΤ : α. Φ. 073/60/316243/Σ. 2606/27-11-86/ΓΕΣ/∆ΠΖ β. ΣΚ 40-5 «Στρατ. ∆ηµοσιεύµατα» 1. Το ΕΕ 7-15 µε τίτλο «Πορείες», που υποβλήθηκε µε το (α) σχετικό, Κυρώνουµε και εντελλόµεθα την εκτύπωσή του από το ΤΥΕΣ σε επτά χιλιάδες (7.000) αντίτυπα, διαστάσεων 15x22 εκατ. σε χαρτί λευκό σατινέ σύµφωνα µε τις οδηγίες συντάξεως στρατ. εγγράφων του (β) σχετικού. 2. Την ευθύνη για την επίβλεψη και ορθή εκτύπωση αναθέτουµε στη ∆ΠΖ/ΓΕΣ, η οποία να το προωθήσει στο ΤΥΕΣ και να δώσει τυχόν συµπληρωµατικές οδηγίες τεχνικής φύσεως. 3. Προτεραιότητα εκτυπώσεως «Β». 4. Καταχώρηση στο ΣΚ 40-5 µε τα παραπάνω στοιχεία. 5. ∆ιανοµή µε µέριµνα της ΓΑΓΥΕΚ σύµφωνα µε τον πίνακα αποδεκτών του Παραρτήµατος «Α». 6. Από της εκδόσεως του παραπάνω εγχειριδίου καταργείται το ταυτάριθµο εκδόσεως 1962, του οποίου τα υπάρχοντα αντίτυπα να επιστραφούν στη ΓΑΓΥΕΚ µε την προβλεπόµενη διαδικασία για την παράδοσή τους στη συνέχεια στο ΜΤΣ για πολτοποίηση. 7. Το σχέδιο της παρούσας µονογραφήθηκε από το 4ο ΕΓ/ΓΕΣ για την εκτύπωση. Ακριβές Αντίγραφο Αντιστράτηγος Θεόδ. Σπανουδάκης Α' Υπαρχηγός Ανχης (ΠΖ) Γεώργ. Λαχανάς Επιτελής 3ου ΕΓ/3

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ «Α» ΣΤΗ ∆ΓΗ 3ο ΕΠΙΤΕΛΙΚΟ ΓΡΑΦΕΙΟ/3 Φ. 073.2/17/234141 22 ∆εκ· 86 ΠΙΝΑΚΑΣ ΑΠΟ∆ΕΚΤΩΝ ΤΟΥ ΕΕ 7 - 15 «ΠΟΡΕΙΕΣ» Α/Α ΑΠΟ∆ΕΚΤΕΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΝΤΙΤΥΠΩΝ 1 ΓΕΣ/ΓΕΠΣ/ΕΓ 1 2 ΓΕΣ/ΕΓ 1 3 ΓΕΣ/∆νσεις Όπλων - Σωµάτων 2 4 Σχηµατισµοί/3ο ΕΓ 2 5 Συντάγµατα - ΟΠΜ 1 6 Σχολές Όπλων - Σωµάτων, ΚΕ, EKE, KEN 50 7 Λοιπές Σχολές 5 8 Τάγµατα, Μοίρες, Επιλαρχίες 10 9 Λοιπές Μονάδες Όπλων - Σωµάτων 5 10 Επιστρατευόµενες Μονάδες 2 11 ΓΑΓΥΕΚ ως απόθεµα υπόλοιπα Ακριβές Αντίγραφο Σχης (ΠΒ) Παύλος Μουτσάκης ∆ιευθυντής Ανχης (ΠΖ) Γεώργ. Λαχανάς Επιτελής 3ου ΕΓ/3

ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΕΩΣ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΤΙΚΩΝ ∆ΙΑΤΑΓΩΝ Ο Καταχωρήσας την τροποποίηση α/α Τροπο-ποιήσεως Αριθµός εγγράφων Τροποποιητικής ∆ιαταγής Ηµερ. Καταχωρ. Τροποπ. Βαθµός Ονοµατεπώνυµο Μονογραφή Οδηγίες : 1. Επιφέρετε µεταβολές στο παρόν Εγχειρίδιο µόνο µετά από ∆γή του ΓΕΣ/3ο ΕΓ. 2. Στη θέση κάθε µεταβολής και στο περιθώριο της σελίδας του κειµένου, αναγράψετε ένα κεφαλαίο Τ και τον α/α της τροποποιήσεως (π.χ. Τ1, Τ2 κοκ.). 3. Καταχωρήστε στον πιο πάνω πίνακα κάθε τέτοια ∆γή για επιβεβαίωση ότι έγιναν οι µεταβολές.

Σελίδα Παράγραφος Στίχος Λάθος Σωστό 9 — 5 περειφεριακά περιφερειακά 12 2α 2 Λόγχους Λόχους 13 2γ 6 δίαφορα διάφορα 14 3γ 5 άνδρας άνδρα 14 3στ 7 ρυµθιστή ρυθµιστή 22 1β 5 του τους 23 2ε 2 κυκλοροφορίας κυκλοφορίας 28 4β 4 ώρα ου ώρα που 28 4β 5 Αναπτύσει Αναπτύσσει 28 4β 14 οι ∆ιµοιρίτης ο ∆ιµοιρίτης 29 7β 8 Φρονίζει Φροντίζει 35 7γ 1 λέπτο λεπτό 36 10 2 απόν από 40 3ε 2 θεραπέυονται θεραπεύονται 40 3η(1) 5 SLEEIPING SLEEPING 40 3η(2) 2 αποφεύγουµε αποφεύγουµε 41 3ι 3 προσβάλλνται προσβάλλονται 41 4α 4 τρίβουµετα τρίβουµε τα 42 1β 1 ελεγθεί ελεγχθεί 48 1δ 3 τω των

ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ ΠΟΡΕΙΕΣ ΚΑΤΩ ΑΠΟ ΚΑΝΟΝΙΚΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α ΕΙΣΑΓΩΓΗ Τµήµα Σελίδα 1 Γενικά ... 1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΠΟΡΕΙΑ 2 Εισαγωγή ... 3 3 Φυσικοί Παράγοντες ... 3 4 Ψυχολογικοί Παράγοντες ... 5 5 Άλλοι Παράγοντες ... 8 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ ΤΕΧΝΙΚΗ ΤΗΣ ΠΟΡΕΙΑΣ 6 Γενικές Αρχές Τεχνικής... 11 7 Ειδική Τεχνική Πορειών ... 21 8 Καθήκοντα Ηγητόρων ... 26 9 Εκτέλεση των Πορειών... 30 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ∆ ΠΕΡΙΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΠΟ∆ΙΩΝ 10 Υγιεινή του Ποδιού ... 37 11 Υπόδηση ... 42 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗ 12 Σκοπός και Αρχές ... 45 13 Προγράµµατα και Κατευθύνσεις της Εκπαίδευσης ... 46 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΤ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΠΟΡΕΙΑΣ 14 Βασικές ∆ιαδικασίες ... 48

ΠΟΡΕΙΕΣ ΚΑΤΩ ΑΠΟ ΕΙ∆ΙΚΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ζ ΓΕΝΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ Τµήµα Σελίδα 15 Είδη Πορειών... 57 16 Πορείες στην Έρηµο ... 58 17 Πορεία σε Πυκνά ∆άση... 60 18 Πορείες σε Αρκτικές Περιοχές ... 63 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ «Α» Βασικές Οδηγίες Επιχειρήσεων Μονάδας ... 69

ΠΟΡΕΙΕΣ ΚΑΤΩ ΑΠΟ ΚΑΝΟΝΙΚΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΤΜΗΜΑ 1 ΓΕΝΙΚΑ 1. Σκοπός. Σκοπός αυτού του εγχειριδίου είναι να δώσει οδηγίες για την τεχνική και τις µεθόδους εκτέλεσης των πορειών. Περιλαµβάνει ακόµα στοιχεία που αφορούν την υγιεινή, την εκπαίδευση, τις σχετικές διαταγές, και τη διεξαγωγή των πορειών κάτω από ειδικές συνθήκες. 2. Εφαρµογή. Όλα όσα αναφέρονται στο Εγχειρίδιο αυτό ισχύουν τόσο για τις επιχειρήσεις µε συµβατικά όπλα, όσο και κατά τη χρήση ΑΡΒΧ όπλων. 3. Λόγοι που Επιβάλλουν τις Πορείες. Τα τµήµατα κάνουν πορεία : α. Όποτε το επιβάλλει η τακτική κατάσταση ή είναι αναγκαία η τήρηση µυστικότητας. β. Όταν δεν υπάρχουν αρκετά µεταφορικά µέσα ή η απόσταση είναι µικρή. γ. Όταν το έδαφος, ο καιρός και η παρουσία του εχθρού στη γύρω περιοχή δεν επιτρέπουν την κίνηση οχηµάτων, και δ. Για τη σωµατική εξάσκηση των ανδρών. 4. Είδη Πορειών. α. Πορείες κοντά στον εχθρό (ή Τακτικές Πορείες) λέγονται αυτές που γίνονται κάτω από συνθήκες µάχης, όταν υπάρχει κίνδυνος προσβολής από χερσαίες εχθρικές δυνάµεις. Στην περίπτωση αυτή, η φάλαγγα πρέπει να φροντίζει για τη δική της ασφάλεια. β. Πορείες µακριά από τον εχθρό λέγονται αυτές που γίνονται όταν δεν υπάρχει κίνδυνος προσβολής από χερσαίες εχθρικές δυνάµεις, ή όταν η κίνηση προστατεύεται από φίλιες δυνάµεις ή φυσικά κωλύµατα.

5. Πειθαρχία Πορείας. Έτσι ονοµάζεται η τήρηση των κανόνων που πρέπει να ακολουθεί µια Μονάδα, στη διάρκεια της πορείας. Η πειθαρχία πορείας είναι µια αυθόρµητη οµαδική συνεργασία, αποτέλεσµα της εκπαίδευσης. Για µια πειθαρχηµένη πορεία χρειάζεται αρκετός έλεγχος, φροντίδα για τα υλικά, εφαρµογή των οδηγιών πορείας, σωστές αποστάσεις και αποτελεσµατική χρήση της κάλυψης και της απόκρυψης. 6. Επιτυχής Πορεία. α. Μια πορεία είναι επιτυχής όταν τα τµήµατα φτάνουν στον προορισµό τους, την προκαθορισµένη ώρα, ικανά ν’ αγωνιστούν κι έτοιµα να εκτελέσουν την αποστολή τους σύµφωνα µε τις διαταγές των επικεφαλής τους. β. Παράγοντες που επηρεάζουν την επιτυχία της πορείας είναι: (1) Η προσεκτική σχεδίαση και προετοιµασία. (2) Η σωστή διάταξη των τµηµάτων για την ασφάλειά τους. (3) Η επαρκής επίβλεψη στη διάρκεια της πορείας. (4) Ο βαθµός εκπαίδευσης των ανδρών. (5) Το πνεύµα Μονάδας. (6) Το ηθικό. (7) Η σωµατική αντοχή και (8) Η εµπιστοσύνη προς την ηγεσία.

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΠΟΡΕΙΑ ΤΜΗΜΑ 2 ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1. Γενικά. α. Η ικανότητα των οπλιτών στις πορείες συµβάλλει αποφασιστικά στην τακτική επιτυχία µάλιστα εξακολουθεί να είναι ουσιαστικός παράγοντας και στη σύγχρονη εποχή, την εποχή του ΑΤΟΜΟΥ. β. Το σύγχρονο τακτικό δόγµα τονίζει ιδιαίτερα τη µεγαλύτερη δυνατή διασπορά των Μονάδων, σαν ένα από τα µέτρα παθητικής προστασίας. Έτσι, το Πεζικό θα χρειαστεί να κάνει πορείες µικρών και µεγάλων αποστάσεων και στη συνέχεια να είναι έτοιµο για τη διεξαγωγή του αγώνα. γ. Για να ανταποκριθούν στις παραπάνω απαιτήσεις, τα στρατεύµατα πρέπει, από την αρχή της εκπαίδευσής τους, να συνηθίσουν να εκτελούν κοπιαστικές πορείες, και στη συνέχεια η επίδοσή τους σ' αυτές όχι µόνο να διατηρηθεί αλλά και να βελτιωθεί. δ. Η εκτέλεση των πορειών επηρεάζεται από φυσικούς και ψυχολογικούς παράγοντες. Επηρεάζεται ακόµα από τη χρήση του νερού, τον µεταφερόµενο φόρτο και την υγιεινή κατάσταση των ανδρών. ΤΜΗΜΑ 3 ΦΥΣΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ 1. Έδαφος. α. Σε ένα οµαλό ή κάπως ανώµαλο έδαφος, οι πορείες είναι εύκολες όταν οι καιρικές συνθήκες είναι ευνοϊκές. Αντίθετα, µετά από βροχή και χιόνι ή όταν το έδαφος έχει παγώσει, οι δρόµοι γλιστρούν και κατά συνέπεια επιβραδύνουν το ρυθµό της πορείας. β. Σε ορεινό έδαφος, οι πορείες παρουσιάζουν µεγαλύτερα προβλήµατα, επειδή είναι δύσκολο να βαδίσει κανείς πάνω σε στενά µονοπάτια, που συχνά λείπουν εντελώς, ή σε απόκρηµνες πλαγιές που γλιστρούν. γ. Στα αρκτικά κλίµατα, το πάχος του χιονιού, οι βαθιές ρωγµές των πάγων και οι παγωµένες εκτάσεις επιβραδύνουν το ρυθµό πορείας των τµηµάτων και απαιτούν τη χρήση ειδικής υπόδησης. δ. Στην έρηµο, οι πορείες γίνονται µε πολύ αργό ρυθµό, εξαιτίας της δυσκολίας στο βάδισµα, της µεγάλης θερµοκρασίας, της σκόνης και της έλλειψης δρόµων. Η µονοτονία του τοπίου ελαττώνει ακόµα περισσότερο την ικανότητα των ανδρών για πορεία.

ε. Στα πυκνά δάση της ζούγκλας, η πυκνή βλάστηση, οι δυνατές βροχές και η έλλειψη δρόµων κάνουν τις πορείες εξαιρετικά δύσκολες. στ. Στους εθνικούς δρόµους, όπου η κυκλοφορία οχηµάτων είναι µεγάλη, τα πεζοπόρο τµήµατα θ' αποφύγουν τα ατυχήµατα, αν πάρουv τα κατάλληλα µέτρα προστασίας - δηλ. αν χρησιµοποιήσουν οδηγούς τροχονόµους, οχήµατα που συνοδεύουν τη φάλαγγα κλπ. 2. Καιρικές Συνθήκες. α. Οι πορείες που γίνονται κάτω από δύσκολες κλιµατολογικές συνθήκες έχουν τις ίδιες βασικές αρχές µε τις πορείες που γίνονται κάτω από οµαλές συνθήκες. Η διαφορά τους έγκειται στους φυσικούς περιορισµούς που επιβάλλουν αυτές οι συνθήκες, στην απαιτούµενη ειδική εκπαίδευση, και στη χρήση των ειδικών εφοδίων που χρειαζόµαστε για να τις υπερνικήσουµε. β. Στις εύκρατες περιοχές, όταν οι καιρικές συνθήκες είναι ασυνήθιστες, µπορεί να χρειαστεί να πάρουµε µέτρα ανάλογα µ' εκείνα που θα παίρναµε στις αρκτικές ή τροπικές περιοχές. γ. Η βροχή, η οµίχλη και το χιόνι περιορίζουν την ορατότητα. Γι' αυτό, οι Μονάδες προχωρούν συνήθως σε πυκνούς σχηµατισµούς, για την καλύτερη άσκηση της διοίκησης. Η αµµοθύελλα, επίσης, δυσκολεύει την αναπνοή κι εµποδίζει την όραση, µε αποτέλεσµα να σηµειωθεί καθυστέρηση. δ. Οι χιονοθύελλες και οι πολύ δυνατοί άνεµοι µπορούν να εµποδίσουν την κίνηση των στρατευµάτων, µέχρι να βελτιωθεί η ορατότητα και οι γενικότερες συνθήκες. Στα τροπικά κλίµατα, η υψηλή θερµοκρασία και η υγρασία εξαντλούν γρήγορα το προσωπικό, ενώ οι συχνές βροχοπτώσεις δυσκολεύουν το βάδισµα και συχνά εµποδίζουν τελείως την πορεία, επειδή κάνουν το έδαφος λασπώδες. ε. Οι πορείες, που γίνονται πάνω σε παχύ και υγρό χιόνι µοιάζουν µ* αυτές που γίνονται σε λασπωµένο έδαφος στο υγρό χιόνι µάλιστα, είναι ακόµα πιο δύσκολο να διατηρήσουµε τα πόδια µας στεγνά. Το συµπαγές χιόνι κι ο πάγος κάνουν τις πορείες εξίσου κοπιαστικές, λόγοι της ολισθηρότητάς τους. Η λευκότητα του τοπίου προκαλεί εξασθένηση της όρασης και πολλές φορές προσωρινή τύφλωση. στ. Οι ασυνήθιστες καιρικές συνθήκες µεγαλώνουν τις πιθανότητες των ατυχηµάτων: το κρύο προκαλεί κρυοπαγήµατα και πτώσεις ή τύφλωση απ' το χιόνι, ενώ η ζέστη προκαλεί ηλίαση, εγκαύµατα και θερµοπληξία.

ΤΜΗΜΑ 4 ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ 1. Αυτοπεποίθηση. Μερικοί άνδρες δεν έχουν αυτοπεποίθηση, δηλ. αµφιβάλλουν για την ικανότητά τους να εκτελέσουν µια πορεία. Επειδή όµως η πορεία είναι µια στρατιωτική ανάγκη, πρέπει να τονώσουµε την αυτοπεποίθησή τους µε την καλή διοίκηση και τη σταδιακή εκπαίδευση. Με την προοδευτική άσκηση του σώµατος και µε την εκµάθηση της τεχνικής της πορείας, µεγαλώνει η αυτοπεποίθησή τους κι αποκτούν ξανά την περηφάνια πως είναι ικανοί για πορεία. Οι ηγήτορες φροντίζουν να ξυπνούν την περηφάνια τους και να δηµιουργούν στον καθένα το πνεύµα Μονάδας και την απόφαση να διατηρηθεί η Μονάδα σε υψηλό επίπεδο. Επεξηγείται στους άνδρες το ΠΟΥ, ΠΩΣ και ΓΙΑΤΙ σχετικά µε την πορεία, χωρίς να υποτιµούνται ή να υπερβάλλονται οι δυσκολίες που τους περιµένουν. Στη διάρκεια της εκπαίδευσης, εξηγείται ο εκπαιδευτικός σκοπός κάθε πορείας. Το ίδιο γίνεται και στη διάρκεια των επιχειρήσεων: αν η πορεία γίνεται πάνω σε δρόµο, εξηγείται ο λόγος που δεν χρησιµοποιούνται οχήµατα ή ότι η πορεία µε τα πόδια είναι ασφαλέστερη σύµφωνα µε την τακτική κατάσταση της στιγµής εκείνης. Μ' αυτό τον τρόπο, οι άνδρες είναι διαρκώς ενήµεροι και δε χάνουν την εµπιστοσύνη τους. Σε µια πορεία που γίνεται σωστά αναπτύσσονται και φανερώνονται τα προσόντα ενός καλού στρατιώτη, ενός καλού ηγήτορα και µιας καλής Μονάδας. 2. Hθικό. Κάθε πτώση του ηθικού µειώνει την ικανότητα για πορεία. Το χαµηλό ηθικό µεταδίδεται εύκολα, και µεγαλώνει τις δυσκολίες που µπορεί να συναντήσει ο στρατιώτης στη διάρκεια της πορείας. Εποµένως, το ηθικό πρέπει να διατηρείται σε υψηλό επίπεδο. Για να γίνει αυτό, πρέπει να εφαρµόζονται οι οδηγίες που αναφέρονται πιο κάτω: α. Η σύνταξη των ανδρών δεν πρέπει να γίνεται πολύ πριν από τον καθορισµένο χρόνο εκκίνησης η Μονάδα πρέπει να συντάσσεται λίγο πριν από την εκκίνηση. β. Πρέπει να αποφεύγουµε τις καθυστερήσεις που υποχρεώνουν τους άνδρες να περιµένουν όρθιοι. Οι καθυστερήσεις µεγαλώνουν την κούραση των ανδρών, επειδή περιορίζουν τις κινήσεις τους χωρίς να τους επιτρέπουν να απαλλαγούν από το βάρος του φόρτου και των υλικών που µεταφέρουν. Οι µεγάλες καθυστερήσεις προκαλούν επίσης ατονία ψύξη κλπ, κι έτσι κάνουν δυσκολότερη τη συνέχιση της πορείας.

γ. Καθορίζεται η στολή και τα υλικά, που πρέπει να φέρουν οι άνδρες και ελέγχεται η πληρότητα και η καλή προσαρµογή τους. Κανονικά, η πορεία γίνεται χωρίς ρυθµό και µε τα χέρια ελεύθερα. δ. Η πορεία δεν πρέπει να γίνεται πάνω σε δύσκολα δροµολόγια, αν υπάρχουν άλλα καλύτερα και συντοµότερα - εκτός αν γίνεται για συγκεκριµένους εκπαιδευτικούς σκοπούς ή το επιβάλλει η τακτική κατάσταση. το δροµολόγιο αναγνωρίζεται από πριν, έτσι ώστε να συγκεντρωθούν πληροφορίες για την κατάστασή του, γιατί αυτή µπορεί να προκαλέσει καθυστέρηση της πορείας. Οι καθυστερήσεις αυτού του είδους λιγοστεύουν ή εξαλείφονται, όταν η πορεία έχει σχεδιαστεί και προετοιµαστεί προσεκτικά, ενώ αυτές που δεν µπορούν να προβλεφθούν πριν από την εκκίνηση αντιµετωπίζονται στη διάρκεια της πορείας µε γρήγορες αποφάσεις κι ε-νέργειες. ε. Οι άνδρες δεν κινούνται πεζοί, όταν υπάρχει η δυνατότητα να κινηθούν µε οχήµατα, εκτός αν η πορεία γίνεται για εκπαιδευτικούς σκοπούς ή το επιβάλλει η τακτική κατάσταση. Αν δεν υπάρχουν αρκετά µεταφορικά µέσα, η µεταφορά των τµηµάτων γίνεται τµηµατικά. στ. Όταν προσπερνούν φάλαγγες, τα οχήµατα πρέπει να κινούνται µε τέτοια ταχύτητα, που να µη θίγουν την ασφάλεια και τον κανονικό ρυθµό των πεζοπόρων τµηµάτων, να µην εκσφενδονίζουν πέτρες και να µη λερώνουν τους άνδρες µε λάσπη, µε στάσιµα νερά και σκόνη. Όταν η σκόνη γίνει ενοχλητική, λόγω του ανέµου, η φάλαγγα µπορεί να συνεχίσει την πορεία της στην απέναντι πλευρά του δρόµου. ζ. Η τάση διαρροής ανδρών (οι αργοπορηµένοι) πρέπει να καταπολεµάται. Η τάση αυτή οφείλεται στη χαλαρή πειθαρχία, τη σωµατική αδυναµία και την υπερφόρτωση των ανδρών, καθώς και την αδυναµία τους να παρακολουθήσουν την πορεία, από κούραση, ή πληγές από την υπόδηση, ή ασθένειες. η. Η διαρροή µειώνει το ηθικό της Μονάδας, και ελαττώνει τη δύναµη και την ικανότητά της να εκπληρώσει την αποστολή της µετά το τέλος της πορείας. Η διαρροή, εξάλλου, µεταδίδεται και επιδρά πάνω στους άνδρες γιατί, όταν ένας στρατιώτης φύγει από τη γραµµή του, µειώνεται η διάθεση των άλλων να συνεχίσουν την πορεία. Στις µεγάλες και κοπιαστικές πορείες, πολλοί στρατιώτες έχουν την τάση αυτή της διαρροής. Στις περιπτώσεις αυτές εκδηλώνεται η ικανότητα της ηγεσίας. Ο ηγήτορας που µπορεί να προδιαθέσει ευνοϊκά τους άνδρες του, να κρατήσει το ρυθµό της πορείας, να καταπολεµήσει την τάση της διαρροής και να µην πάψει να εκδηλώνει τη δύναµη, τη σταθερότητα και την αισιοδοξία του, κερδίζει ολοκληρωτικά την εκτίµηση των ανδρών του.

θ. Ο ηγήτορας πρέπει να διατηρεί την πειθαρχία, να ολοκληρώνει κάθε πορεία, και να επιβλέπει ώστε κάθε άνδρας να φροντίζει τον εαυτό του και το υλικό του µε επιµέλεια. Στη διάρκεια της πορείας, ο έλεγχος πρέπει να είναι συνεχής και να γίνεται απ' όλους τους ηγήτορες. Ένα µικρό τµήµα τοποθετείται στην ουρά τη φάλαγγας, για να ελέγχει αυτούς που αργοπορούν. ι. Ο ηγήτορας πρέπει να βρίσκει τις αιτίες που προκαλούν τη διαρροή των οπλιτών και να παίρνει άµεσα µέτρα για να την παρεµποδίσει. Τα ζητήµατα πειθαρχίας πρέπει να αντιµετωπίζονται αποφασιστικά. Αν η αργοπορία οφείλεται σε σωµατική αδυναµία του στρατιώτη (πχ. ένα πρήξιµο στο πόδι), ο επικεφαλής του δίνει γραπτή άδεια να µείνει πίσω και να µην ακολουθήσει την πορεία. Αν η πληγή είναι τόσο σοβαρή, ώστε να είναι αδύνατο να πάρει µέρος στις επόµενες πορείες, ο στρατιώτης αυτός πρέπει να τις εκτελέσει στην επόµενη περίοδο. Αν η αργοπορία οφείλεται σε υπερφόρτωση, όπως στην περίπτωση που µεταφέρονται οµαδικά όπλα, οι άνδρες πρέπει να εναλλάσσουν το φόρτο σε µικρότερα χρονικά διαστήµατα. Αν η διαρροή οφείλεται σε αργοπορηµένους από δικαιολογηµένη αιτία, αυτοί βγαίνουν από τη φάλαγγα και εξετάζονται. Αν ένας στρατιώτης δείχνει φανερά ότι δεν µπορεί να ακολουθήσει τη φάλαγγα, του. δίνεται γραπτή άδεια να βγει απ' αυτήν. Αν πάλι διαπιστωθεί ότι προσποιείται, διατάσσεται να ακολουθήσει και πάλι τη φάλαγγα. ια. Αν δεν υπάρχουν λόγοι για το αντίθετο, δηµιουργούνται ευχάριστες συνθήκες, ώστε ν' αποσπάται η προσοχή των ανδρών από την πορεία. Για παράδειγµα, σε µικρά διαστήµατα πηγαίνουν µε βήµα, τραγουδούν, µιλούν, κάνουν αστεία, κλπ. ιβ. Ο ηγήτορας δείχνει στους άνδρες του τον τρόπο πορείας µε το παράδειγµά του, συµµετέχοντας δηλαδή ενεργά σ' αυτήν µε το φόρτο που προβλέπεται. ιγ. Κατά τις πορείες, η Μονάδα µένει συγκεντρωµένη - εφόσον η τακτική κατάσταση, οι καιρικές συνθήκες, κλπ., δεν επιβάλλουν το αντίθετο. Αυτό γίνεται για να αντιµετωπιστεί η τάση επιµήκυνσης της φάλαγγας -µια τάση που εµφανίζεται όταν ο ρυθµός είναι γρήγορος, όταν τα τµήµατα χρειάζονται ανάπαυση, ή όταν το βάδισµα είναι δύσκολο για διάφορους λόγους, όπως η ολισθηρότητα, το αµµώδες έδαφος, η µεγάλη κυκλοφορία κλπ. ιδ. Πριν από την πορεία, πρέπει να χορηγείται θερµό συσσίτιο ή ρόφηµα. ιε. Όποτε είναι δυνατό, η ηµεροµηνία εκτέλεσης της πορείας πρέπει να γνωστοποιείται στους οπλίτες ένα 24ωρο νωρίτερα.

(Στη διάρκεια της βασικής εκπαίδευσης, καλό είναι η γνωστοποίηση αυτή να γίνεται µια βδοµάδα νωρίτερα). ιστ. 0 ρυθµός πορείας επιδρά σηµαντικά στο ηθικό. Έτσι, δεν θα πρέπει να είναι ούτε πολύ γρήγορος, γιατί γρήγορα 8α κουράσει τα τµήµα-τα, Ούτε πολύ αργός, γιατί θα εξαντλήσει την υποµονή τους και θα φέρει επίσης την κούραση. ΤΜΗΜΑ 5 ΑΛΛΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ 1. Υγιεινή Κατάσταση. Οι άνδρες πρέπει να βρίσκονται σε καλή κατάσταση πριν, κατά τη διάρκεια και µετά την εκτέλεση της πορείας. Αυτό επιτυγχάνεται µε τη συστηµατική και σταδιακή εκπαίδευση. 2. Φόρτοι. α. Όλοι όσοι συµµετέχουν στην πορεία πρέπει να τακτοποιούν και να προσαρµόζουν το φόρτο τους από την προηγούµενη νύχτα της πορείας. β. Οι βαρείς φόρτοι (ή τα σακίδια, οι στολές και οι εξαρτήσεις που έχουν προσαρµοστεί άσχηµα) µειώνουν την ικανότητα των ανδρών για πορεία: µειώνουν δηλαδή το ρυθµό και την απόσταση που µπορούν να διανύσουν τα τµήµατα, και µ' αυτό τον τρόπο προκαλούν συχνές στάσεις. Εξάλλου, προκαλούν συχνά ερεθισµούς στο δέρµα, µε πιθανό επακόλουθο τη µόλυνση. γ. Οι ιµάντες του σακιδίου, όταν είναι υπερβολικά σφιγµένοι, πιέζουν το στήθος και κατά συνέπεια δυσκολεύουν την αναπνοή. Το ίδιο συµβαίνει µε τις ζώνες: Όταν είναι υπερβολικά σφιγµένες στην κοιλιακή χώρα, εµποδίζουν την κανονική αναπνοή και την πέψη. Άρα κάθε στρατιώτης πρέπει να µαθαίνει πως να προσαρµόζει σωστά τη στολή και την εξάρτησή του, έτσι ώστε να βαδίζει και να ανασαίνει ελεύθερα, χωρίς να εµποδίζεται η κυκλοφορία του αίµατος. δ. Ο φόρτος δεν πρέπει να ξεπερνάει το ένα τρίτο του βάρους του άνδρα, ή τα 23 χλγρ το ανώτερο. Ο πιο πρακτικός φόρτος, ωστόσο, είναι 18 χλγρ και περιλαµβάνει το νερό, το όπλο και το κράνος, τα πυρ/κά και το σακίδιο. Σ' αυτό: (1) Περιέχονται. (α) Αγγεία φαγητού, κουτάλι και πηρούνι. (β) Τα ατοµικά είδη καθαριότητας και ξυρίσµατος, καθώς και µια πετσέτα.

(γ) Μια φανέλα και µια σκελέα. (δ) ∆ύο ζευγάρια κάλτσες µάλλινες, (ε) Ο ατοµικός επίδεσµος. (2) Προσαρµόζονται: (α) Ένα κλινοσκέπασµα, περιφερειακά τοποθετηµένο. (β) Ένα τζάκετ κι ένα ατοµικό αδιάβροχο (ή αντίσκηνο), διπλωµένα στην µπροστινή όψη του τετραγωνικά και σύµφωνα µε τις διαστάσεις του σακιδίου. Το σακίδιο πρέπει να είναι τοποθετηµένο ψηλά και στο κεντρικότερο σηµείο του σώµατος, ώστε να καταβάλλεται η ελάχιστη δυνατή προσπάθεια για την τήρηση της φυσικής στάσης. Αυτός ο τρόπος τοποθέτησης περιορίζει την τριβή του σακιδίου και την καταπόνηση της ράχης. 3. Περιορισµοί στη Χρήση του Νερού. α. Η κατανάλωση του νερού ελέγχεται αυστηρά, πρώτον, για την αποφυγή σύσπασης των µυώνων, ζάλης, θερµοπληξίας και τυχόν ασθενειών και, δεύτερον, επειδή οι ανάγκες σε νερό ποικίλλουν ανάλογα µε τις συνθήκες της πορείας. β. Στις µικρές πορείες που γίνονται κάτω από θερµές και υγρές συνθήκες, κάθε άνδρας χρειάζεται τρία γαλόνια νερό τη µέρα αυτά είναι αρκετά και για την πόση και για την παρασκευή του συσσιτίου του. Ακόµα κι όταν το νερό είναι άφθονο, οι άνδρες πρέπει να πίνουν τόσο, όσο αρκεί για να καταπραΰνουν τη δίψα τους. Αντίθετα κάθε περιορισµός του νερού, κάτω από το όριο που είναι αναγκαίο για τη διατήρηση της ενεργητικότητας, προκαλεί αύξηση της θερµοκρασίας του σώµατος και στη συνέχεια θερµοπληξία και εξάντληση. γ. Όταν ο καιρός είναι ζεστός, οι άνδρες είναι δυνατό να χάσουν περίπου 900 γρ. νερό την ώρα εξ αιτίας του ιδρώτα. Για ν' αποφευχθούν λοιπόν οι ανωµαλίες και οι ασθένειες που προκύπτουν από την υψηλή θερµοκρασία, η απώλεια αυτή πρέπει να αναπληρωθεί. Είναι λάθος να πιστεύουµε ότι µε την εκπαίδευση µπορούµε να ελαττώσουµε την ποσότητα νερού που χρειαζόµαστε. Επίσης, επειδή επικρατεί η λανθασµένη αντίληψη ότι η πόση του νερού στη διάρκεια της πορείας είναι βλαβερή, συχνά, οι οπλίτες δεν πίνουν αρκετό νερό, ακόµα κι αν είναι διαθέσιµο. Εποµένως, το νερό πρέπει να είναι πάντοτε διαθέσιµο και πρέπει να καθοδηγούµε τους οπλίτες να πίνουν συχνά σε περιόδους υψηλής θερµοκρασίας. δ. Το στοµάχι, όταν είναι εξαντληµένο και θερµό, δεν αφοµοιώνει εύκολα µεγάλες ποσότητες νερού. Η πόση µιας µεγάλης ποσότητας νερού θα προκαλέσει, πολύ σύντοµα, συσπάσεις των µυώνων και ναυτία ΕΕ 7-15 2

ακόµα κι αν το σώµα έχει ανάγκη νερού τη στιγµή εκείνη. Εποµένως πρέπει να πίνουµε νερό συχνά και σε µικρές ποσότητες. ε. Ο ιδρώτας, προκαλεί απώλεια των αλάτων του σώµατος· αν τα άλατα αυτά δεν αντικατασταθούν µπορούν να προκαλέσουν εξάντληση. Το ποσό των αλάτων που περιέχει η τροφή είναι αρκετό για να αναπληρώσει τις απώλειες, όταν η κατανάλωση του νερού είναι µικρότερη από 3.500 γρ. την ήµερα. Όµως, όσο περισσότερο νερό καταναλώνει ο στρατιώτης, τόσο περισσότερα άλατα χρειάζεται ο οργανισµός του. Όταν λοιπόν τα άλατα της τροφής δεν είναι αρκετά, µπορεί να τα πάρει σε διαλύσεις νερού. Η κατάλληλη διάλυση είναι µισό περίπου κιλό αλάτι για κάθε 3.500 χλγρ. νερού. Για ν’ αποφύγουµε τη ναυτία, µαζί µε το νερό πρέπει να παίρνουµε δισκία άλατος. στ. Οι άνδρες απαγορεύεται να καταναλώνουν νερό, αν δεν έχει εξεταστεί από κάποιο στρατιωτικό γιατρό, δεν έχει απολυµανθεί µε τα ειδικά δισκία ή δεν έχει βράσει. ∆εν επιτρέπεται να γεµίζουν τα υδροδοχεία τους παρά µόνο στις στάσεις και τα σηµεία όπου επιτρέπεται ο ανεφοδιασµός. ζ. Για τον καθαρισµό του νερού χρησιµοποιούνται δισκία χαλαζόνης, σύµφωνα µε τις οδηγίες. Πρέπει να σηµειωθεί πως, όταν χρησιµοποιούµε χαλαζόνη, το νερό δεν το πίνουµε πριν περάσει µισή ώρα. η. Οι απώλειες (ή και θάνατοι) που παρατηρούνται συχνά στις υψηλές θερµοκρασίες, οφείλονται - κατά περίπτωση - στον υπερβολικό φόρτο, την προχωρηµένη ηλικία, τις πρόσφατες ή τωρινές ασθένειες, την αδυναµία εγκλιµατισµού στην υψηλή θερµοκρασία, και την ανεπάρκεια υγρών και άλατος.

ΤΕΧΝΙΚΗ ΤΗΣ ΠΟΡΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ 6 ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΤΕΧΝΙΚΗΣ 1. Σχηµατισµοί Πορείας. Αυτοί εξαρτώνται αφενός από την τακτική κατάσταση (αν είναι κοντά ο εχθρός ή όχι, συνθήκες ΑΡΒΧ Πολέµου η όχι) και αφετέρου από το δροµολόγιο της πορείας (που µπορεί να είναι στενό πέρασµα, δάσος, χιόνι,

δύσβατο µονοπάτι, εθνική οδός πυκνής κυκλοφορίας, κλπ). Υπάρχουν τρεις σχηµατισµοί πορείας: α. Η φάλαγγα κατ' άνδρα. β. Η φάλαγγα κατά δυάδες (Εικόνα 1). γ. Η φάλαγγα κατά τριάδες. 2. Οργάνωση Πορείας. α. Κανονικά, οι Μονάδες κινούνται σύµφωνα µε την τακτική τους συγκρότηση. Το Σύνταγµα οργανώνεται σε Τάγµατα, Λόχους και ∆ιµοιρίες. Το Τάγµα Πεζικού συνήθως συγκροτεί µία φάλαγγα, ενώ οι Λόχοι συγκροτούν Μονάδες πορείας. Σαν Μονάδα πορείας µπορεί να οριστεί και η ∆ιµοιρία, αν ο ∆ιοικητής του Λόχου δεν γίνεται να διοικήσει αποτελεσµατικά το Λόχο του, πχ σ' ένα ορεινό έδαφος ή κάτω από συνθήκες ΑΡΒΧ Πολέµου ή σε πυκνά δάση (ζούγκλα). β. Μία φάλαγγα σχηµατίζεται µετά τη διαδοχική άφιξη και διέλευση των τµηµάτων της από το Αρχικό Σηµείο ∆ιέλευσης (ΑΣ∆). Το Αρχικό Σηµείο ∆ιέλευσης είναι ένα σηµείο, που µπορεί να αναγνωριστεί εύκολα πάνω στο δροµολόγιο της πορείας και βρίσκεται µπροστά από όλες τις Μονάδες. Απ’ αυτό περνάει η κεφαλή µιας φάλαγγας, την καθορισµένη ώρα, οπότε η φάλαγγα τίθεται κάτω από τον έλεγχο της ∆ιοίκησης που ενεργεί την κίνηση (Εικόνα 2).

γ. Όταν η φάλαγγα κοντεύει πια να φτάσει στον προορισµό της, υπάρχουν οδηγοί που την περιµένουν στο Σηµείο ∆ιασποράς (Σ∆) και οδηγούν τις Μονάδες στις προκαθορισµένες περιοχές. Το Σηµείο ∆ιασποράς (εικόνα 3) είναι ένα σηµείο, που αναγνωρίζεται εύκολα πάνω στο δροµολόγιο της πορείας και Βρίσκεται κοντά στο τέρµα της κίνησης της φάλαγγας· µετά το σηµείο αυτό, τα διαφορά στοιχεία της φάλαγγας αποκόπτονται και κινούνται, πάνω σε διαφορετικά δροµολόγια, προς τους χώρους που έχουν οριστεί για το καθένα. Σ' αυτό το σηµείο, παίρνει τέλος κι ο έλεγχος της ∆κσεως που ενεργεί την κίνηση. 3. Ρυθµός πορείας. α. Ρυθµός Πορείας είναι η µέση ταχύτητα κίνησης ανά ώρα µιας πεζοπόρος φάλαγγας που περιλαµβάνει µια δεκάλεπτη περίοδο ανάπαυσης - µια σύντοµη στάση. β. Για να καθορίσουµε το ρυθµό της πορείας, λαµβάνουµε υπόψη παράγοντες όπως η τακτική κατάσταση, η δύναµη της Μονάδας, τo έδαφος, οι ατοµικοί φόρτοι, οι καιρικές συνθήκες, η απόσταση που πρέπει να διανύσουµε και η κατάσταση των στρατευµάτων. 0 ρυθµός της πορείας µπορεί να έχει ήδη καθοριστεί στις ΒΟΕ των Μονάδων ή στη διαταγή πορείας παρ' όλα αυτά, ο ∆κτης της φάλαγγας έχει τη δυνατότητα να τροποποιήσει το ρυθµό - ανάλογα µε την τακτική κατάσταση που έχει προκύψει -έτσι ώστε η Μονάδα του να φτάσει στον προορισµό της κάτω από τις καλύτερες δυνατές συνθήκες για να εκπληρώσει την αποστολή της.

γ. Το κανονικό βήµα έχει µήκος 0,75 µ. περίπου, και ο κανονικός ρυθµός του βήµατος στις πορείες είναι 106 βήµατα το λεπτό. Βέβαια το µήκος του βήµατος εξαρτάται από την κλίση του εδάφους (ανηφοριά, απότοµη κατηφοριά, κλπ.) και τη φύση του, καθώς και από το διασκελισµό του κάθε άνδρας. Ωστόσο ο ρυθµός πρέπει να µένει σταθερός. Για να γίνει αυτό, µικραίνουµε ή µεγαλώνουµε το διασκελισµό µας κι έτσι, αυτόµατα, πετυχαίνουµε τον καθορισµένο ρυθµό. δ. Με το κανονικό µήκος βήµατος και τον. κανονικό ρυθµό πετυχαίνουµε µία ταχύτητα 5 χλµ. περίπου την ώρα. Η ταχύτητα αυτή αντιστοιχεί σ' ένα ρυθµό 4 χλµ. την ώρα, δεδοµένου ότι στην ώρα συνυπολογίζουµε και τη 10λεπτη σύντοµη στάση : 106 βήµατα χ 0,75 µ. = 79,50 µ. χ 50 λεπτά = 3.975 µ. = 4 χλµ. Ο ρυθµός αυτός τηρείται στις κατηφόρες που έχουν ελαφρές ή µέτριες κλίσεις, αλλά δεν µπορεί να τηρηθεί όταν το έδαφος είναι λασπωµένο, ολισθηρό ή ανώµαλο. ε. Κατά τις πορείες, τηρούνται συνήθως οι ακόλουθοι ρυθµοί : (1) Πάνω σε δρόµο, τη µέρα : 4 χλµ. την ώρα. (2) Πάνω σε δρόµο, τη νύχτα : 3 χλµ. την ώρα. (3) Πάνω σε πολύµορφο (παντοδαπό) έδαφος, τη µέρα : 2 χλµ. την ώρα. (4) Πάνω σε πολύµορφο έδαφος, τη νύχτα : 1,5 χλµ. την ώρα. Είναι πάντως αυτονόητο ότι οι µικρές Μονάδες, που κινούνται ανεξάρτητα, µπορούν να έχουν πιο γρήγορο ρυθµό. Επίσης, είναι δυνατό να γίνει κάποιος συνδυασµός αυτών των ρυθµών. Για παράδειγµα στο σεληνόφως, όταν ο δρόµος που κινούµαστε είναι σε καλή κατάσταση, ακολουθούµε το ρυθµό της ηµερήσιας (κι όχι της νυχτερινής) πορείας. στ. Ο ∆ιοικητής της φάλαγγας πιθανόν ν' αποφασίσει ότι ο ρυθµός της πορείας πρέπει να µεταβληθεί - π.χ. να επιβραδυνθεί, επειδή µια Μονάδα προχωρώντας έπεσε σε καταιγίδα, ή να επιταχυνθεί, επειδή η υφιστάµενη τακτική κατάσταση άλλαξε απροσδόκητα. Αν αποφασίσει κάτι τέτοιο, πρώτα ενηµερώνει τις Μονάδες που καταλαµβάνουν την ουρά της φάλαγγας (έτσι ώστε η προειδοποίηση για την επικείµενη αλλαγή να διαβιβαστεί από πίσω προς τα εµπρός) και τελευταίο το ρυθµιστή του βήµατος. Ο ρυθµιστής αλλάζει τότε το ρυθµό του, όπως του καθορίστηκε, και ύστερα όλη η φάλαγγα αλλάζει το ρυθµό της οµαλά, χάρη σ' αυτή την προειδοποίηση. Αντίθετα, αν δεν τηρηθεί η πιο πάνω διαδικασία, η επιβράδυνση του ρυθµού από το ρυθµιστή βήµατος θα προκαλέσει, αντίστοιχα, αραίωση ή πύκνωση της φάλαγγας. Όταν είναι δυνατό, ο ∆ιοικητής της φάλαγγας ανακοινώνει την επικείµενη αλλαγή ρυθµού στη διάρκεια των στάσεων, έτσι ώστε να ενηµερωθούν όλοι. Καλό είναι επίσης η αλλαγή του ρυθµού,

και µάλιστα η επιτάχυνση, να γίνεται κατά ∆ιµοιρίες και πάνω σ' ένα οριζόντιο ή κατηφορικό µέρος του δρόµου που θα εξασφαλίζει άνετο διασκελισµό. 4. Ρυθµιστής Βήµατος. α. Ο Ρυθµιστής του βήµατος είναι, συνήθως, ένας Υπξκός που βαδίζει 4 µε 10 µέτρα µπροστά από τη Μονάδα του, τηρώντας τον προκαθορισµένο ρυθµό της πορείας (Εικόνα 4). Το υπόλοιπο τµήµα προσαρµόσει το ρυθµό της πορείας του στο ρυθµό του ρυθµιστή, αλλά δεν είναι υποχρεωµένο να έχει το ίδιο βήµα µε το ρυθµιστή. β. Ο ρυθµιστής του βήµατος - γνωρίζοντας το µήκος του βήµατός του και χρησιµοποιώντας το χρονόµετρο ενός ρολογιού που έχει µαζί του - κανονίζει τον απαιτούµενο αριθµό βηµάτων κατά λεπτό, ώστε να διατηρεί τον προκαθορισµένο ρυθµό της πορείας. Σαν ρυθµιστής βήµατος εκλέγεται ένας άνδρας µέσου ύψους, γιατί οι ψηλοί έχουν µεγάλο διασκε-

λισµό και οι κοντοί µικρότερο, µε αποτέλεσµα να κουράζουν τη Μονάδα. Ο Αξιωµατικός πορεύεται στην κεφαλή της φάλαγγας κι επιβλέπει το ρυθµιστή του βήµατος, ώστε να βεβαιώνεται ότι διατηρεί το ρυθµό του σταθερό. 5. Αποστάσεις Μεταξύ των Ανδρών. α. Ο ∆κτής της φάλαγγας καθορίζει τις αποστάσεις µεταξύ των ανδρών. Οι αποστάσεις αυτές περιλαµβάνονται συνήθως στις ΒΟΕ της Μονάδας. β. Η κανονική απόσταση µεταξύ των ανδρών ενός σχηµατισµού είναι ένα µέτρο. Ωστόσο, µια απόσταση µεγαλύτερη από ένα µέτρο προσφέρει ευρυχωρία στους άνδρες, κι αυτό ενδείκνυται για τις µεγάλες πορείες. γ. Οι αποστάσεις µεταξύ των ανδρών ποικίλλουν, ανάλογα µε την ορατότητα και το έδαφος. Κατά την ηµέρα, οι αποστάσεις καλό είναι να κυµαίνονται από δύο ως πέντε µέτρα. Όταν η απόσταση είναι µεγαλύτερη από 5 µέτρα, η φάλαγγα αποκτά υπερβολικά µεγάλο µήκος, πράγµα που δυσκολεύει την άσκηση της ∆κσης. Αντίθετα, όταν η απόσταση είναι µικρότερη από δύο µέτρα, οι άνδρες αναγκάζονται να ελαττώσουν το βήµα τους, για να µην πέφτουν πάνω στους προηγούµενους τους. Κατά τη νύχτα, οι αποστάσεις πρέπει να κυµαίνονται από ένα ως τρία µέτρα, έτσι ώστε οι άνδρες να µπορούν να διατηρούν την επαφή τους. Μέσα σ' αυτά τα όρια, οι αποστάσεις µεταξύ των ανδρών καθορίζονται από την τακτική κατάσταση π.χ. αν το δροµολόγιο βάλλεται από σποραδικά πυρά του εχθρικού πυροβολικού, τότε η απόσταση µεταξύ των ανδρών καθορίζεται σε 5 περίπου µέτρα την ηµέρα και 3 µέτρα τη νύχτα. Όποτε το δροµολόγιο δεν βάλλεται, τηρούνται µικρότερες αποστάσεις. δ. Σε συνθήκες ΑΡΒΧ Πολέµου, οι αποστάσεις µεγαλώνουν για να µην δίνεται στόχος. 6. Αποστάσεις Μεταξύ των Μονάδων. α. Οι αποστάσεις µεταξύ των Μονάδων καθορίζονται πάντα, για να περιοριστεί η τάση της φάλαγγας να πυκνώνει και ν' αραιώνει, και για να αυξηθεί η αποτελεσµατικότητα της πορείας. Ο ∆κτής, που διατάζει την πορεία, καθορίζει αυτές τις αποστάσεις έτσι, ώστε να υπάρχει αρκετός χώρος µεταξύ των Μονάδων, για τη διευκόλυνση των οχηµάτων όταν προσπερνούν τη φάλαγγα. Για τον καθορισµό των αποστάσεων λαµβάνονται επίσης υπόψη το έδαφος, οι καιρικές συνθήκες και η τακτική κατάσταση. β. Οι κανονικές αποστάσεις στις πορείες είναι: 100 µέτρα µεταξύ Ταγµάτων, 50 µέτρα µεταξύ Λόχων και 20 µέτρα µεταξύ ∆ιµοιριών. Τη νύχτα ή σε κακοκαιρία, οι αποστάσεις ελαττώνονται συνήθως στο µισό των

κανονικών αποστάσεων, για να διευκολυνθεί η άσκηση της ∆ιοίκησης. Το αντίθετο συµβαίνει την ηµέρα, όταν το δροµολόγιο είναι εξαιρετικά ανώµαλο ή όταν η φάλαγγα βαδίζει σε οµαλό ή αναπεπταµένο έδαφος και βρίσκεται µέσα στο βεληνεκές του εχθρικού ΠΒ: τότε οι κανονικές αποστάσεις µεγαλώνουν, µε την προϋπόθεση ότι θα είναι δυνατή η άσκηση της ∆ιοίκησης. γ. Ανάλογα αυξάνονται και σε συνθήκες ΑΡΒΧ Πολέµου. 7. Πύκνωση και Αραίωση της Φάλαγγας. α. 0 ρυθµός πρέπει να µένει σταθερός, για να περιορίζεται η πύκνωση και η αραίωση (σαν φυσαρµόνικα) των Μονάδων που έχουν διάτα-

χθεί σε φάλαγγα πορείας. Γι’ αυτό, η επιτάχυνση ή επιβράδυνση του ρυθµού πρέπει να γίνεται βαθµιαία, και αφού πρώτα προειδοποιήσουµε τη φάλαγγα ότι πρόκειται ν’ αλλάξει ρυθµό. Αυξοµειώνοντας λοιπόν κατάλληλα τις αποστάσεις µεταξύ των Υποµονάδων της φάλαγγας, αποφεύγουµε την πύκνωση ή την αραίωση µιας Μονάδας. β. Μέσα στη φάλαγγα, οι άνδρες κρατούν την µεταξύ τους απόσταση µε την ετοιµότητα και τη βαθµιαία αλλαγή του ρυθµού. Κάθε ξαφνική επιτάχυνση του ρυθµού γίνεται όλο και πιο έντονη, όσο προχωρεί προς την ουρά της φάλαγγας, µε αποτέλεσµα οι τελευταίοι άνδρες ν' αναγκαστούν να διπλασιάσουν το ρυθµό τους ή να µείνουν πίσω. Γενικά, µικρές µεταβολές στην κεφαλή της φάλαγγας γίνονται µεγάλες στην ουρά της. Η ουρά της φάλαγγας είναι η πιο δύσκολη θέση της πορείας. Γι' αυτό το λόγο, η τάξη της πορείας πρέπει να µεταβάλλεται περιοδικά, έτσι ώστε στην ουρά της φάλαγγας να µη βαδίζουν πάντα οι ίδιοι άνδρες ή οι ίδιες Μονάδες. Καλή πειθαρχία σε οµαλούς δρόµους σηµαίνει: ίδιος αριθµός βηµάτων και στην κεφαλή και στην ουρά της φάλαγγας. 8. Στάσεις. α. Οι στάσεις πρέπει να γίνονται σε κανονικά διαστήµατα, ώστε οι άνδρες να 'χουν την ευκαιρία να ξεκουράζονται, να προσαρµόζουν την εξάρτηση τους και να ικανοποιούν τις φυσικές ατοµικές τους ανάγκες. Σε κανονικές συνθήκες, η πρώτη στάση διαρκεί 15 λεπτά και γίνεται 45 λεπτά µετά από την εκκίνηση· οι επόµενες στάσεις διαρκούν 10 λεπτά και γίνονται µετά από 50 λεπτά πορεία. β. Στις µεγάλες πορείες γίνεται και µία µεγάλη στάση, τουλάχιστον δίωρης διάρκειας, στα 2/3 περίπου της διαδροµής. Η στάση αυτή γίνεται για τον ίδιο λόγο που γίνονται και οι κανονικές στάσεις, ταυτόχρονα όµως δίνει στη φάλαγγα την ευκαιρία ν’ αναπαυτεί αρκετά και να πάρει συσσίτιο ή ρόφηµα. γ. Στις πορείες οι ∆ιοικητές Μονάδων και Υποµονάδων, καθώς και οι ∆ιµοιρίτες, πρέπει να είναι εφοδιασµένοι µε ρολόγια ακριβείας. Τα ρολόγια αυτά πρέπει απαραίτητα να έχουν φωτεινούς δίσκους, για τη νύχτα. Πριν από την εκκίνηση, ο ∆ιοικητής της φάλαγγας διατάζει να συγχρονιστούν όλα τα ρολόγια (η διαφορά τους δεν θα πρέπει να είναι µεγαλύτερη από 15 δευτερόλεπτα). δ. Κάθε φορά που η φάλαγγα περνάει από κατοικηµένες περιοχές, ή όταν χρειαζόµαστε κάλυψη ή απόκρυψη, αλλάζουµε το χρόνο και τον τόπου όπου καθορίστηκε να γίνουν οι κανονικές στάσεις. Αποφεύγουµε τη στάθµευση σε χωριά, όπου είναι δύσκολο να ικανοποιηθούν οι φυσικές ανάγκες των στρατιωτών, και διαλέγουµε µιαν άλλη καταλληλότερη περιοχή (Εικόνα 6). Αποφεύγουµε επίσης τη στάση σε πρανή (πλαγιές), που βλέπουν προς το µέρος του εχθρού και είναι εκτεθειµένα στην εχθρική

παρατήρηση και στα αποµακρυσµένα εχθρικά πυρά. Αντίθετα, η στάθµευση στα δάση εξασφαλίζει την απόκρυψη. ε. Ο χρόνος έναρξης των στάσεων και η διάρκειά τους καθορίζονται στη διαταγή πορείας. Όλες οι Μονάδες ή Υποµονάδες µια φάλαγγας πρέπει να ξεκινούν ή να σταµατούν ταυτόχρονα, κι ακριβώς στον καθορισµένο χρόνο, µετά από διαταγή του ∆κτή της φάλαγγας. Με τη διαταγή του Ακτή της φάλαγγας, που δίνεται µε σάλπιγγα ή µε ασύρµατο, τα τµήµατα βγαίνουν από το δρόµο και τον αφήνουν ελεύθερο σ' όλη τη διάρκεια της στάσης. στ. Οι άνδρες δεν επιτρέπεται ν' αποµακρύνονται από την περιοχή της Μονάδας τους πρέπει να χαλαρώνουν τα σακίδια και να ξεκουράζονται. Επίσης, για τη βελτίωση της κυκλοφορίας του αίµατος και την αποφυγή οιδηµάτων στα πόδια, πρέπει να κρατούν τα πόδια τους υψωµένα, ακουµπώντας τα σε βράχους, αναχώµατα ή κορµούς. Μετά από λίγες ώρες πορείας, οι άνδρες πρέπει να ξαναπροσαρµόζουν τα κορδόνια των αρβύλων τους και τους ιµάντες του σακιδίου.

ζ. Στη διάρκεια των στάσεων, οι επικεφαλείς επιθεωρούν τους άνδρες και το υλικό, ενώ οι νοσοκόµοι ασχολούνται µε την περίθαλψη σε επείγουσες περιπτώσεις. η. Τα απορρίµµατα τοποθετούνται σε µικρούς λάκκους και σκεπάζονται αµέσως. Στις µεγάλες στάσεις και στους προσωρινούς χώρους στάθµευσης, κατασκευάζονται βαθιοί λάκκοι απορριµµάτων. θ. Ένα λεπτό πριν ξαναξεκινήσει η φάλαγγα, οι ∆ιµοιρίτες συντάσσουν τις ∆ιµοιρίες τους πάνω στο δρόµο, έτσι ώστε να ξεκινήσουν ακριβώς στον καθορισµένο χρόνο. Η ουρά κάθε ∆ιµοιρίας αρχίζει την πορεία ταυτόχρονα µε την κεφαλή της ∆ιµοιρίας, για ν' αποφευχθεί η πύκνωση ή αραίωση της Μονάδας ή της Υποµονάδας. 9. Η Απόσταση που ∆ιανύεται στη ∆ιάρκεια µιας Μέρας. α. Με τον κανονικό ρυθµό, η φάλαγγα δεν πρέπει να βαδίζει περισσότερο από 8 ώρες τη µέρα, εκτός αν παρουσιαστεί έκτακτη ανάγκη. Κάτω από ευνοϊκές συνθήκες, Συντάγµατα, Συγκροτήµατα µάχης, Τάγµατα ή µικρότερες Μονάδες µπορούν να καλύψουν 24 έως 32 χιλ. τη µέρα µε κανονική πορεία. Σε µια γρήγορη πορεία, ωστόσο, και για µικρές αποστάσεις, µπορεί να διατηρηθεί ένας ρυθµός 6 έως 7 χλµ. την ώρα. β. Αν είναι ανάγκη να αυξηθεί ακόµα περισσότερο η απόσταση που πρέπει να καλυφθεί, αυξάνουµε τον αριθµό των ωρών πορείας. Η πορεία ονοµάζεται τότε Σύντονη. Οι µεγαλύτερες αποστάσεις που διανύονται µε σύντονες πορείες είναι: 56 χλµ. σε 24 ώρες, 96 χλµ. σε 48 ώρες, και 120 χλµ. σε 72 ώρες. Η εκτέλεση µιας σύντονης πορείας απαιτεί µια προσπάθεια µεγαλύτερη από την κανονική και έχει σαν συνέπεια την κόπωση της Μονάδας και τη µείωση της µαχητικής της ικανότητας. Για το λόγο αυτό, αυτές οι πορείες γίνονται µόνο όταν το επιβάλλουν επείγουσες καταστάσεις. Είναι ευνόητο ότι η πλήρης (όσο γίνεται) ανάπαυση των στρατευµάτων πριν από µια σύντοµη πορεία, θα διευκολύνει πολύ την εκτέλεση της. γ. Για το σχεδιασµό µιας σύντονης πορείας, λαµβάνουµε υπόψη το έδαφος, την τακτική κατάσταση και τις καιρικές συνθήκες. Παρακάτω παρουσιάζεται ένας τρόπος υπολογισµού µιας σύντονης πορείας: (1) ∆εδοµένα (ΗΜΕΡ-ΩΡΑ-ΜΗΝ: 20 19.00 Μαρτίου) -Απόσταση 56 χλµ. καιρός καλός. -ΠΦ 06.00, ΤΦ 19.00, Σελήνη 2 ηµερών. -Άφιξη στον προορισµό µέχρι 22 06.00 Μαρτίου. -∆ρόµος και πολύµορφο έδαφος. (2) Υπολογισµοί. -20 χλµ, δρόµος, ταχύτητα 44 χλµ. Ώρες 5 -Γεύµα, ανάπαυση. » 2

-24 χλµ, δρόµος, ταχύτητα 4 χλµ. Ώρες 6 -∆είπνο, ανάπαυση. » 5 -6 χλµ, δρόµος τη νύκτα, ταχύτητα 3 χλµ. » 2 -6 χλµ, πολύµορφο έδαφος τη νύχτα τα- χύτητα 1,5 χλµ. » 4 Σύνολο Ωρών 24 TMHMA 7 ΕΙ∆ΙΚΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΟΡΕΙΩΝ 1. Μέριµνα Ασθενών. α. Στη διάρκεια της πορείας οι άνδρες δεν πρέπει να βγαίνουν από τη φάλαγγα, και στη διάρκεια των στάσεων δεν πρέπει να αποµακρύνονται από το χώρο της Μονάδας τους, αν δεν έχουν ειδική άδεια από τον Αξκό ∆κτή τους. Ο Αξκός εξετάζει τους άνδρες που βγήκαν από τις γραµµές τους, και στη συνέχεια ή τους δίνει ένα έγγραφο σηµείωµα για το γιατρό ή τους διατάζει να συνεχίσουν την πορεία (Εικόνα 7).

β. Στην ουρά της φάλαγγας βαδίζει ένας γιατρός, µαζί µε το υγειονοµικό προσωπικό, κι εξετάζει τους άνδρες στους οποίους έχει δοθεί το ειδικό σηµείωµα. Ο γιατρός µπορεί να τους επιβιβάσει στο υγειονοµικό όχηµα ή να τους απαλλάξει, µερικά ή ολικά, από το φόρτο και τον οπλισµό τους, φορτώνοντάς τον στα οχήµατα (ή ενδεχοµένως στα ζώα) που έχουν διατεθεί γι' αυτό το λόγο. Επίσης περιποιείται τους ελαφρά άρρωστους και Φροντίζει να γυρίσουν, µε την πρώτη ευκαιρία, στις Μονάδες τους (Εικόνα 8). 2. Πορείες σε ∆ρόµους. α. Τα τµήµατα βαδίζουν συνήθως στο δεξιό πλευρό του δρόµου στην περίπτωση, όµως, της φάλαγγας κατά δυάδες µπορούν να βαδίζουν και στα δύο πλευρά.