Ανάπτυξη της τηλεϊατρικής σε κινητή μονάδα

(1)

<ΣΧθβ!Η:Τ^9ίΟΛΟΤη<^29^ΈΦΛ^ΟΤΩΰ^

7 m f 9 ^ A : (B I0 9 4 J Ό C J m ^ < :K ^ ΰ ^ y m (P 0 Φ 0 (P IΊ 0 {^

7 ΙΨ ΪΧ ΙΑ Τ (Ρ ^ < Ε (Ρ Τ Α ^ ΙΛ

&Ε9ΛΛ: jw m rrE ji Tim

ίκλέϊλτιφι

'ΚΗ

τ

:

-ς έ

xjimmi

ΙΜ Ο ΙΗ Μ Λ

ΟΤΛΜΛ <υΐθηαΛ<ΣΤ:Ω!Κ: Ί(ΡΤΤσΥ Λ Λ Χ^ΡΤΣΟΤΛΛ Λ.<Ε.Μ : 473

<Σ7ΰίΛΙ(ΧΣ Έ,ΎΛΤΤΈ,ΛσΣ β.<Ε.ίΜ : 502

‘Κϋ^Έ.(ΡΟΜ}ΒίΙΛ 7ΰ4<Ρβ30<Σ5{^: 17βπριλΐου 2006 Κ Α ^ Λ Λ Λ 2006

(2)

I

&

(3)

§

|i^

_{§ o}

5 § w

L

^ rS

ii

(4)

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1________________________________________________________

ΓΕΝΙΚΑ ΠΕΡΙ ΤΗΛΕΪΑΤΡΙΚΗ!... ...

1.1 ΤΗΛΕΪΑΤΡΙΚΗ (ΑΝΑΓΚΗ KAJ ΌΡΑΜΑ)...

1.2 Τι Είναι ΤηλεΙατρικη; 1.3 Ορεμ οι ΤηλεΙατρικηε. 1.4 Τι Κάνειη ΤηλεΙα τρικη, 1.5 Πατιη ΤηλεΙα τη κ η; ..

1.5.1 Προβλήματα Κοινωνικών Και Δημογραφικων Μεταβολών....

1.5.2 Περιορισμός Των Δαπανών....

1.5.3 Βελτίωση Της Κλινικής Αποδοσεως...

1.5.4 Αποκατάσταση Της Κοινωνικής Ισότητας...

1.6 ΣΚΟΠΟΣ Του Δικτυου Τηλεϊατρικής

1.7 ΣΤΟΧΟΙ Του Δικτυου ΤηλεΙατρικης...

1.8 ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΤΗΛΕΪΑΤΡΙΚΗΣ

1.8.1 ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ ΧΡΗΣΤΩΝ...

1.8.2 ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ ΧΡΗΣΤΩΝ 1.9 ΟΦΕΛΗ ΔΙΚΤΥΟΥ ΤΗΛΕΪΑΤΡΙΚΗΣ

1.9.1 Ποιες οι δυνατότητες,

1.10 ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΗΛΕΪΑΤΡΙΚΗΣ...

1.11 ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΗΛΕΙΑΤΗΚΗΣ...

Η THAEUTPIKH ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ & ΔΙΕΘΝΟ!....

... ...

²⁰

2.1 ΙΣΤΟΡΙΑ Της Τηλεϊατρικής Στην Ελ λ α δα... 20 2.2 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΤΗΛΕΪΑΤΡΙΚΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ... 22 2.3 Τηλεκαρδιολαπα Σ το Ωναςειο Καρδιο χειρουρπκο Κέντρο (ΩΚΚ)... 2J 2.4 ΤηλεΙατρικη: Η ΕμΠΕίΡίΑ του ΣίΣμΑΝΟΓΛΕΐογ ΝοΣΟΚομΕΐογ...25

2.4.1 ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ 2 5

2.4.2 Παροχή Υπηρεσιών Ιατρικής και Συμβουλευτικής Φροντίδας στα χρονιά περιστατικά μέσω Τακτικών Τηλεϊατρειων.... 27 2.4.3 Προγράμματα Προληπτικής Ιατρικής... 31 2.4.4 Σχεδιασμός Προγραμμάτων Προαγωγής και Αγωγής Υγείας γενικού και

μαθητικού πληθυσμού. 32

2.4.5 Συνεχιζόμενη Ια φ ικη Εκπαίδευση...34 2.4.6 Συνεχιζόμενη Νοσηλευτική Εκπαίδευση... 34

2.4.7 Άλλες Δραστηρώτητες 34

2.5 ΤηλεΙατρικηστονιδιωπκοτομέατωνυπηρεσιώνυγείας...38

2.6 Η ΤηλεΙατρικη Διεθνώς 39

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ...

ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΤΗΛΕΪΑΤΡΙΚΗΣ....

3.1 ΤΗΛΕΪΑΤΡΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ...

3.1.1 Τηλίεδιάγνωση...

3.1.2 Τηλεακτινολογία 3.1.3 Τηλεκαρδιολογία 3.1.4 Ττβεπαθολογία..

3.1.5 Τηλεδερματολογια...

3.1.6 Τηλεοφθαλμολογια...

3.1.7 Τηλεχειρουργική 3.1.8 Τηλεεκπαίδευση.

3.1.9 Υποστήριξη Διακομιστικώυ Σταθμών...

3.1.10 Η τηλεϊατρική στο διάστημά...

3.2 ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΤΗΛΕΪΑΤΡΙΚΗΣ...

...41

Πτυχιακή Εργασία Ανάπτυξη Τηλεϊατρικής

(5)

3.2.1 Παροχή τηλάατρικώυ υπηρεσιών σε ποντοπόρα πλοία: Τα έργα MERMAID και NIVEMES...

3.2.1.1 HYGElAnel (Φάση η H

3.2.1.2 HYGELAnel (Φάση Π) 51

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 _______________________________________________________________________ 55 ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ ΤΗΣ ΤΗΛΕΪΑΤΡΙΚΗΣ... 55

4. 1 ΣΤΗΡΙΞΗ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΑΠΟΦΑΣΕΟΝ...

4.2 Ανααυςη Ιατρικών Απεικ ονίσεων ...

4.3 ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΙΚΑ...

4.4ΚΑΡΔΙΟΛΟΠΚΑ ...

4.5 ΟΥΡΟΛΟΓΙΚΑ

4.6 ΠΑΘΟΛΟΠΚΑ...

4.7 ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΠΚΑ...

4.8 ΟΣΤΑ... ...

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5...

5.1 ΑΣΥΡΜΑΤΗ ΔΙΚΤΥΩΣΗ

5.1.1 Πως Δουλεύει Αυτό Το Δίκτυο...

5.1.2 WiMAX. ...

5.1.3 Φορητοί Υπολογιστές...

5.2 GPRS: General Packet Radio Serv ice...

5.2.1 Ti είναι το GPRS;...

5.2.2 Ποια είναι τα πλεονεκτήματα του GPRS;...

5.2.3 Γιαή υα χρησιμοποιήσω το GPRS;....

5.2.4 Πως λειτουργεί το G PRS;...

5.2.5 Πόσο γρήγορο είναι το GPRS;...

5.2.6 Τι είναι τα πακέτα και τα δίκτυα packet data;...

5.2.7 Τι απαιτείται για τη χρήση του GPRS;...

5.2.8 Τι είναι οι κλασεις, τα καναλια downlink και τα καναλια uplink; ...

5.3 ΔΟΡΥΦΟΡΙΚΑ ΔΙΚΤΥΑ...

5.3.1 Τρόποι σύνδεσης...

5.3.2 Προβληματισμοί...

5.3.3 Τα πλεονεκτήματα...

5.3.4 Τα μ ειονεκτηματσ...

5.3.5 Ποιοι παρέχουν δορυφορικό internet και π προστρέρουυ...

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6...

6.1 ΤΟ RDBMS MySQL 6.1.1 Τι Είναι η MySQL...

6.1.2 Είναι Γρήγορή...

6.1.3 Χρησιμοποιείται Ευρέως...

6.1.4 Εφαρμογή Αυουττού Κώδικα....

6.2 Η ΙΣΤΟΡΙΑ Της MyS Q L ...

6.3 Ο Σχεδιαςμος Της MySQL...

6.4 Η Μεγάλη “διαμ αχη’ Των Συναλλαγών...

6.5 ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ M YSQL...

6.5.1 Προετοψασία

6.5.2 Εγκατάσταση Για Τα Microsofl Windows...

6.5.3 Διαδυτασια Εκκίνησης Γία Τα Windows 9 .x...

6.5.4 Διαδικασία Εκκίνησης Για Τα Windows N T / 2000. ..

6.6 ΒΑΣΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΚΑΙ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ...

6.6.2 Τα Δικαιώματα Πρόσβασης Ενός Χ ρησ τη....

6.6.3 Ανάλυση θεμάτω ν Σφα φικής Ασφάλειας....

6.7 ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΤΥΠΟΙ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ...

Πτυχιακή Εργασία

(6)

6.8 ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΣίΤΝΑΛΛΑΓΟΝ...

ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΤΟΝ ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ

6.9 ΣΥΝΔΕΣΗ Της MySQL Με Εφαρμ ογέ ς...

6.9.1 Η Τεχνολογία M S ADO

6.9.1.1 Μοντελοποίηση του αντικείμενου ADO....

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7 _________________________________________________________

VISUAL B ASIC ________________________________________________________

7 .1 Σχεή κα Με Την Visual Ba s ic...

7.1.1 Εισαγωγή...

7.1.2 Ιστορική Ανάδρομη

7.1.3 Αίγα Αόγια Για Την B asic...

7.1.4 Η BasU: Βασίζρται Σε Διερμηνευτη Κ αι Οχι Σε Μεταγλωττιστή...

7.1.5 Η Οπτική Της Visual Basic...

7.1.6 Οι Εκδόσεις Της Visual B asic...

7.2 Η ΓΛΩΣΣΑ S Q L...

7.2.1 Ιστορική Ανάδρομη Της S Q L ...

7.2.2 Τα Χαρακτηριστικά Της SQ L...

7.2.3 Επίπεδα Υποστήριξης Της SQL 92...

7.2.4 Ενσωματωμένη SQL 7.2.5 Δυναμική SQL...

7.3 ODBC...

7.3.1 Τι Είναι Το ODBC

7.3.2 Η Αρχιτεκτονική Του ODBC...

7.3.3 Το σχεσιακό Σχήμα Στην Access...

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8 ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ Χ ΡΗ ΣΗ Σ... ...

8.1 ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ

8.1.1 hospital manager ν 1.1.15....

8.1.2 Circulate Unit Manager ν 1.1.15...

(7)

Π Ρ Ο Λ Ο Γ Ο Σ

Κατά την εκπόνηση της πτυχιακής εργασίας με θέμα « Ανάπτυξη της Τηλεϊατρυτής σε κινητή μσνάδα » μας δόθηκε η ευκαιρία να γνωρίσσυμε αναλυτικότερα για την Τηλεϊατρική γενικότερα με κύρια έμφαση την Ελλάδα.

Μέσω των υπολογιστών και των δικτύων η τηλεϊατρική βοηθάει στην εξέταση και παρακολούθηση του ασθενούς από απόσταση και μεταφορά ιατρικών δεδομένων από απομακρυσμένα κέντρα σε εξειδικευμένους γιατρούς για διάγνωση καθώς επίσης και καταγραφή αρχείου ασθενούς και άμεση χρησιμοποίησή του σε περίπτωση ανάγκης.

Συγκεκριμένα το θέμα μας αφορά την εφαρμογή τηλεϊατρικής σε κινητή μονάδα (ασθενοφόρο) στη οποία πραγματοποιείται συντόμευση εξετάσεων και εξαγωγή όσο το δυνατόν περισσοτέρων συμπερασμάτων για την κατάσταση του ασθενούς.

Για τη συλλογή των πληροφοριών χρειάστηκε να κάνουμε επισκέψεις στα Α) Σισμσνόγλειο Νοσοκομείο Αθηνών

Β) Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ρίου και Γ) Γενικό Νοσοκομείο Αρτα

τα οποία και θέλουμε να ευχαριστήσουμε για τις πληροφορίες που μας έδωσαν.

Τέλος θέλουμε να ευχαριστήσουμε για την πολύτιμη βοηθειά τους τον επιβλέπον καθηγητή κ. Βραδέλη Ιωάννη καθώς και τον εισηγητή καθηγητή Δρ. Αλεβίζο Θεόδωρο.

(8)

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1

ΓΕΝΙΚΑ ΠΕΡΙ ΤΗΛΕΪΑΤΡΙΚΗΣ

1.1 Τηλεϊατρική (Ανάγκη Και Όραμα)

Όιαν ο Θεός έφτιαχνε τον κόσμο, μοίρασε μέσα από ένα κόσκινο το εύφορο χώμα στα διάφσρα μέρη, να τσ καλλιεργσύν οι θνητοί και να ζούν. Στο τέλος έμειναν στην κρισάρα του μόνο πέτρες, πέτρες μικρές και μεγάλες. Δεν πρόσε§ε και άδειαοε τις πέτρες πάνω από την Ελλάδα. Ετσι γέμισε την στεριά με κακοτράχαλα βουνά και το Αιγαίο μεγάλους γυμνούς βράχους. Κουρασμένος όπως ήταν, φύσηξε απαλά την θεϊκή πνοή του και σαν αντίδωρσ χάρισε στον Ελληνα το σπινθηροβόλο πνεύμα του και στο Αιγαίο το δροσερό μελτέμι. Αυτό το πνεύμα σε αυτή την θάλασσα μεγαλούργησε. Αυτός σ χώρος έμελλε να είναι η κοιτίδα του πολιτισμού για όλη την ανθρωπότητα. Ομαις όση δεξιότητα και αξισσύνη επαγγελματική στη στεριά και στη θάλασσα κι αν ανέπτυξαν οι Έλληνες, όοο και ανταυτίστηκαν με την επιστήμη και τις τέχνες, πστέ δεν ήταν δυνατό να αποκαταστήσουν το αποτέλεσμα της θεϊκής επιλσγής, Η χώρα μας ήταν και θα παραμείνει γεμάτη βουνά και το Αιγαίο σπαρμένο βράχους, πανέμορφους βέβαια, αλλά γυμνούς και απομονωμένους. Μια απομόνωση πσυ από σχετική και περιστασιακή γίνεται απόλυτη όταν οι καιρικές ουνθήκες το επιβάλλουν.

Ετοι οι περιοχές αυτές, αναγκάστηκαν να αναπτύξσυν, κατά το δυνατόν, λειτουργική αυτονομία, προκειμένου να ανταπεξέλθουν στην απσμόνωση τους. Είναι φανερό όμως ότι δεν είναι δυνατόν να είναι αυτάρκεις σε όλες τις ανάγκες τους. Χαρακτηριστική περίπτωση είναι η αδυναμία του κράτους να παρέχει επάρκεια Υπηρεσιών Υγείας σε κάθε απομονωμένο μικρό ή μεγάλο πληθυσμό, σε κάθε ένα νησί χωριστά.

Και δεν θα ήταν νοητό να απαιτεί κανείς την λειτουργία ενός πλήρως εξοπλισμένου και στελεχωμένου νοσοκομείου σε κάθε νησί. Έτσι και παρά την πρσσπάθεια ύπαρξης υγειονσμικών μονάδων (Κ.Υ., Αγροτικά Ιατρεία), σε όλες αυτές τις περισχές, είναι πρσφανές, ότι οι ανάγκες του πληθυσμού σε εξειδικευμένσυς επαγγελματίες υγείας, παραμένουν επιτακτικές.

Αυτή την δυοαρμονία μεταξύ ανάγκης και δυνατοτήτων φιλοδοξεί να αμβλύνει η Τηλεϊατρική. Η Τηλεϊατρική στηρίζεται στην εφαρμσγή της σύγχρονης τεχνολογίας των τηλεπικοινωνιών, της πληροφορικής και των

(9)

ηλεκτρονικών υπολογιστών για παροχή υπηρεσιών υγείας, σε απομακρυσμένες περιοχές. Συνδυάζει δηλαδή την τεχνολογία με την ιατρική, θέτοντας τις δυνατότητες της πρώτης στην διάθεση της δεύτερης.

1.2 Τι Είναι Τηλεϊατρική;

Η τηλεϊατρική μπορεί να σώσει ζωές σε επείγοντα περιστατικά ή σε περίΓπώσεις όπου απαιτείται γρήγορη Τατρική ανταπόκριση και Ιεξειδικευμένη φροντίδα.Πρσσφέρει Ιένα ευρύ φάσμα ιατρικών εφαρμογών Ι(ακτινολογία, νευρολογία, Ιδερματολογία κλπ) σε κοινότητες απομακρυσμένες ή σε άτομα που ρ να ι δύσκολο να μετακινηθούν μακριά από τα κέντρα εφαρμογής.

Συμβάλλει δε, στο να παραμένουν

“γιατροί και υγειονομικό προσωπικό σε γεωγραφικά απομονωμένες περιοχές, εξασφαλίζοντας τους συνεχή εκπαίδευση από απόσταση και συνεργασία με νοσοκομεία, διαγνωστικά κέντρα ιδιώτες γιατρούς κλπ.

Η τηλεϊατρική παρέχει παράλληλα και νέες ευκαιρίες στην απασχόληση.

Ήδη πολλές επενδύσεις του ιδιωτικού τομέα σε υπηρεσίες τηλεϊατρικής και εφαρμογές τηλεματικής έχουν δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας.

1.3 Ορισμοί Τηλεϊατρικής

Κατά την διάρκεια εξέλιξης της τηλεϊατρικής αναπτύχθηκαν διάφοροι ορισμοί όσον αφορά το τι είναι τηλεϊατρική, κάποιοι από τους οποίους αναφέρονται παρακάτω :

“ Ο όρος Τηλεϊατρική σημαίνει την άσκηση ιατρικής από απόσταση. Η προ-ηλεκτρονική της μορφή είναι ταυτόσημη με την ιστορία των πρώτων τηλεπικοινωνιακών μεθόδων (π.χ. φρυκτωρίες, ταχυδρομικά περιστέρια κ.α.). Πρώιμη μορφή τηλεϊατρικής ήταν και η εξέταση ενός ασθενούς με πανώλη το 1956, με γιατρό και ασθενή από την αντίθετη πλευρά του ποταμού, προκειμένου να μειωθεί ο κίνδυνος μετάδοσης. ”

“ Η Τηλεϊατρική είναι η παροχή υπηρεσιών υγείας, από όλους τους επαγγελματίες υγείας, εκεί όπου η απόσταση είναι ένας κριτικός πα

ράγοντας, με τη χρησιμοποίηση της πληροφορικής και της τεχνολογίας των τηλεπικοινωνιών, για την ανταλλαγή πολύτιμων πληροφοριών για τη διάγνωση, θεραπεία και πρόληψη της νόσου και των ατυχημάτων, την έρευνα και την αξιολόγηση, τη συνεχιζόμενη εκπαίδευση αυτών που παρέχουν τις υπηρεσίες υγείας και όλα αυτά με σκοπό την προαγωγή της υγείας των ατόμων και των κοινοτήτων.”

(10)

Σκόπιμο είναι να γίνει διαχωρισμός μεταξύ ιατρικής πληροφορικής και τηλεϊατρικής

-Με τον όρο ιατρική πληοοωορική αναφερόυαστε στο σύνολο των πληροφορικών τεχνολογιών (Συστήματα Η/Υ, βάσεις δεδομένων.

Λογισμικό, εφαρμσγές πσλυμέσων, κλπ) πσυ χρησιμοπσιούνται στην παροχή υπηρεσιών υγείας και στην ιατρική εκπαίδευση.

-Με τον όρο τηλεϊατρική αναωεοόυαστε στην χρήση των τηλεπυ<οινωνιών και πληροφσρικής για την παροχή των παραπάνω υπηρεσιών. Λόγω του γεγονότος ότι οι περισσότερες τηλεϊατρικές εφαρμογές συμπεριλαμβάνουν στοιχεία ιατρικής πληροφορικής, η διάκριση των δύο είναι συχνά δύσκολη.

1.4 Τι Κάνει η Τηλεϊατρική;

Μέσω των υπολογιστών και των δικτύων η τηλεϊατρική βοηθάει στην:

Εξέταση και παρακολούθηση του ασθενούς από απόσταση.

Μεταφορά ιατρικών δεδομένων από απομακρυσμένα κέντρα σε εξειδικευμένους γιατρούς για διάγνωση.

Καταγραφή αρχείου ασθενούς και άμεση χρησιμοποίησή του σε περίπτωση ανάγκης.

Ταχύτητα επικοινωνίας σε περιπτώσεις επειγόντων περιστατικών.

1.5 Γιατί η Τηλεϊατρική;

Η παροχή υπηρεσιών υγείας στην Ευρώπη παρουσιάζει πολλές προκλήσεις. Υπάρχει μεγάλο εύρος πολιτιστικών, ιατρικών, κοινωνικών, δημογραφικών και οικονομικών διαφορών εντός και μεταξύ των

Πτυχιακή Εργασία Λνάπτυξη Τηλεϊατρικής

(11)

διαφόρων περιοχών χης Ευρώπης, με αποτέλεσμα διαφοροποιήσεις ως προς τις μορφές και το εύρος νοσηρότητας και τις μεθόδους προσφοράς των σχετικών υπηρεσιών. Ωστόσο υπάρχουν ορισμένες γενικές κατηγσρίες πσυ αφσρούν όλες τις περιοχές και είναι οι:

• Η πίεση ζητήσεως προηγμένων υπηρεσιών υγείας που οφείλεται στις δημογραφικές μεταβολές.

• Η ανάγκη περιορισμού των δαπανών υπηρεσιών υγείας.

• Η ανάγκη μεγαλύτερης κλινικής αποτελεσματικότητας.

• Η ανάγκη εξασφαλίσεως προσβάσεως σε υπηρεσίες υψηλσύ επιπέδου, για όλους.

• Οι ευκαιρίες που προσφέρονται στις σχετικές επιχειρηματικές δραστηριότητες.

Πιο αναλυτικά αναφέρονται παρακάτω;

1.5.1 Προβλήματα Κοινωνικών Και Δημογραφικών Μεταβολών

|Το ποσοστό των μεγάλων ηλικιών στην Ευρώπη διαρκίός ιυξάνει. Ως συνέτιεια οι περιπτώσεις χρόνιων και εκφυλισπκών [ασθενειών συνεχώς αυξάνει. Επί τΛέον οι μεταβολές στην κατανομή των ηλικιών προδιαγράφουν ότι όλο και λιγότεροι νέοι άνθρωποι θα είναι διαθέσιμοι για την παροχή φροντίδας σε ηλικιωμένους που θα την έχουν ανάγκη. Ο πληθυσμός της Ευρώπης δεν εμφανίζει ομογενή γεωγραφική κατανομή.

Υπάρχουν μεγάλα ασπκά συγκροτήματα με μεγάλη πυκνότητα 'πληθυσμού, απομακρυσμένες περιοχές με μικρή πυκνότητα πληθυσμού αλλά και εγκαταστάσεις μικρού αριθμού προσώπων εγκατεστημένων σε μεγάλες αγροπκές, ορεινές ή νησιωτικές εκτάσεις.

1.5.2 Περιορκτμός Των Δαπανών

Οι δαπάνες παροχής υπηρεσιών υγείας αντιπροσωπεύουν ένα σημαντικό και συνεχώς αυξανόμενο ποσοστό του Εθνικού Προϊόντος των χωρών μελών της Ε Ο Κ. Αλλά, ενώ οι δαπάνες αυτές είναι κοινωνικά και εθνικά αποδεκτές, παραμένει πάντοτε το πρόβλημα της προσφοράς των υπηρεσιών αυτών κατά τον οικονομικώς αποδοτικότερο τρόπο. Οι δαπάνες παροχής υπηρεσιών υγείας αυξάνουν με πολύ μεγάλους ρυθμούς καθώς ο ασθενής είναι υποχρεωμένος να μετακινηθεί από την κατοικία του στα νοσοκομεία ή μονάδες αναφοράς δηλ. οι δαπάνες αυξάνουν σημαντικά από την πρωτοβάθμια στην τριτοβάθμια περίθαλψη.

(12)

Έχει, κατά συνέπεια διαπιστωθεί, ότι υπάρχει άμεση ανάγκη για την χρήση τεχνολσγιών προς παρακολούθηση των ασθενών στην κατοικία τους ή στην πόλη τους και βελτίωση της καταλληλότητας και της αποδοτικότητας του συστήματος παροχής ιατρικών υπηρεσιών σε όλα τα επίπεδα.

1,5.3 Βελτίωση Της Κλινικής Αποδόσεως

Η αυξανόμενη συχνότητα και σοβαρότητα των περιστατικών εκφυλιστικών νόσων, απαιτεί την επανεξέταση της στρατηγικής του

S

* συστήματος υγείας. Συχνά η πλήρης αποκατάσταση της υγείας είναι ανέφικτη και οι στόχοι της παροχής '' περιθάλψεως είναι κυρίως η μεγιστοποίηση της , αποδόσεως των λειτουργιών του ασθενούς ώστε να

είναι σε θέση να διαβιώνει όσο είναι δυνατόν ' ανεξάρτητα. Οι στόχοι αυτοί για να υλοπουηθούν απαιτούν την ύπαρξη τεχνολογίας και συστημάτων υποστηρίξεως της συνεχούς διαπιστώσεως της καταστάσεως του ασθενούς και της παρακολουθήσεως του στο περιβάλλον της κατοικίας, της εργασίας και του ελεύθερου χρόνου.

1.5.4 Αποκατάσταση Της Κοινωνικής Ισότητας

Στις προηγμένες κοινωνίες, υπάρχει γενική απαίτηση για την ελεύθερη πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας της υψηλότερης δυνατής ποιότητας.

Αυτό σημαίνει ότι άνθρωποι που βρίσκονται απομονωμένοι εξαιτίας γεωγραφικών ή κοινωνικών λόγων, θα πρέπει να έχουν προσβάσεις και να επωφελούνται απά συστήματα που προσφέρουν τις καλύτερες δυνατές εξειδικευμένες υπηρεσίες. Η τηλεϊατρική μπορεί να δημιουργήσει ενιαίες υψηλές προδιαγραφές υπηρεσιών υγείας χωρίς τους περιορισμούς των εθνικών ουνάρων.

Στόχοι

Δημιουργία Πληροφοριακών Συστημάτων για Νοσοκομεία.

Δημιουργία συστημάτων τηλεϋπηρεσιών, για διαγνωστικούς σκοπούς.

Εγκατάσταοη τηλεπικοινωνίας μεταξύ νοαοκομείων και κέντρων υγείας της Ηπείρου και της Ελλάδας.

(13)

Σκοπός της λειτουργίας του Δικτύου Τηλεϊατρικής του Εθνικού Συστήματος Υγείας είναι η παροχή εξειδικευμένων διαγνωστικών και θεραπευτικών πληροφοριών σε περιφερικές υγειονομικές μονάδες και η υποστήριξη σε προγράμματα προληπτικής ιατρυαής, αγωγής και προα- γωγήςτης υγείας. Παράλληλα παρέχει συστηματική εκπαίδευση στις ιατρικές και νοσηλευτικές υπηρεσίες των συνδεδεμένων υγειονομικών μονάδων, με σκοπό τη βελτίωση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας.

1.6 Σκοπός Του Δικτύου Τηλεϊατρικής

1.7 Στόχοι Του Δικτύου Τηλεϊατρικής

Οι στόχοι της λειτουργίας του δικτύου τηλεϊατρικής αφορούν στον ασθενή, στον υγιή πληθυσμό και στα στελέχη των υπηρεσιών υγείας.

Ειδικότερα:

α. Σε σχέση με τον ασθενή

Η παροχή έγκυρης και έγκαιρης διαγνωστκής και θεραπευτικής βοήθειας, ώστε να αποφεύγονται οι άσκοπες μετακινήσεις προς τα μεγέιλα αστικά κέντρα για αναζήτηση ειδυτού ιατρού ή όταν η μετακίνηση είναι επιβεβλημένη, να γίνεται με ασφαλέστερο τρόπο.

β. Σε σχέση με τον υγιή πληθυσμό

Η μείωση του αισθήματος απομόνωσης και αύξηση της εμπιστοσύνης της "κοινότητας", στις οπικά παρεχόμενες υπηρεσίες ιατρικής φροτίδας.

Η εκπαίδευση του υγιούς πληθυσμού, μέσω προγραμμάτων αγωγής και προαγωγής της υγείας.

γ. Σε σχέση με τα στελέχη των Υπηρεσιών Υγείας( ιατρούς, νοσηλευτές κ.λπ.)

Η αύξηση των γνώσεων και των ικανοτήτων του υγειονομικού προοωπικού, μέσω ειδικών προγραμμάτων συνεχιζόμενης εκπαίδευσης, με στόχο την αναβάθμιση των παρεχόμενων υγειονομικών υπηρεσιών.

(14)

1.8 Απαιτήσεις Της Τηλεϊατρικής

Τα Ευρωπαϊκά Συστήματα Υγείας αντιμετωπίζουν σήμερα δύο κυρίως προκλήσεις:

• περιορισμό των λειτουργικών εξόδων με ταυτόχρονη προσφορά σε όλους τους πολίτες ιατρικών φροντίδων υψηλής ποιότητας, όπου και να βρίσκονται

• πρόσβαση σε μεγάλο όγκο πληροφοριών που ήδη υπάρχει συσσωρευμένος και την αξιοποίησή του από το ιατρικό προοωπικό, σε κάθε ευκαιρία.

Οι τηλεματυτές τεχνολογίες αποδεικνύεται ότι μπορούν να αποτελέσουν το όπλο των συστημάτων υγείας και πρόνοιας για την αντιμετώπιση των προαναφερθέντων προκλήσεων.

Ο σκοπός των έργων πρέπει να είναι η συμβολή στην ανάπτυξη ολοκληρωμένου περιβάλλοντος τηλεματικών εφαρμογών στην Υγεία και Πρόνοια, που θα επιτρέψει στις μονάδες υγείας όλων των βαθμίδων να βελτιώνουν τις ιατρικές υπηρεσίες που προσφέρουν. Στα πλαίσια ενός έργου πρέπει να καλύπτονται τα ακόλουθα θέματα:

• Εισαγωγής νέων τεχνολογιών και υπηρεσιών στην υγεία και πρόνοια (χώρος ο οποίος στην Ελλάδα υστερεί σημαντικά σε σχέση με αντίστοιχους άλλων Ευρωπαϊκών Χωρών)

• Οριοθετήσεως και οργανώσεως των υπηρεσιών προς διευκόλυνση της συνεργασίας μεταξύ ιατρικού (ή νοσηλευτικού) προσωπικού διαφορετικών ειδικοτήτων ή επαγγελματικού επιπέδου, που βρίσκονται στην ίδια ή διαφορετική μονάδα ή κατά τη μετάβαση των ασθενών από ένα επίπεδο παροχής υπηρεοιών υγείας και πρόνοιας σε ανώτερο ή κατώτερο.

• Διαχειρίσεως και διακινήσεως των ιατρικών πληροφοριών σε ηλεκτρονική μορφή.

• Διαμορφώσεως οχημάτων εκπαιδεύσεως και υποστηρίξεως του προσωπικού (και ιδιαίτερα του ιατρικού και νοσηλευτικού) προκειμένου να ανταποκρίνεται ατούς ρόλους και τις προδιαγραφές των νέων υπηρεσιών.

Τα δίκτυα Τηλεϊατρικής θα πρέπει να αναπτυχθούν με τις υποδείξεις των ιατρών χρηστών όλων των βαθμίδων. Είναι δυνατό να τεθούν σε λειτουργία, για την παροχή υπηρεσιών Τηλεϊατρικής, σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα από την ολοκλήρωση της απαιτούμενης υποδομής. Τα δίκτυα όμως πρέπει πρωτίστως να αποσκοπούν στην παροχή υπηρεσιών υγείας και πρόνοιας με παράλληλη αξιοποίηση για έρευνα και διακρίβωση των δυνατοτήτων νέων τεχνολογιών και όχι αντίστροφα

(15)

1.8.1 Καταγραφή Απαιτήσεων Χρηστών

Πα να καταγράφουν οι απαιτήσεις των χρηστών έχει προταθεϊ η χρήση του Ερωτηματολογίου FEST (Framework for European Services in Telemedicine Question Set I FEST QS), το οποίο διαμορφώθηκε κατά τη διάρκεια του Έργου FEST τη περίοδο 1992-1994, με χρηματοδότηση της Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Ενώσεως. Στο Έργο μετείχε το ΕΙΦ, το οποίο έχει δημιουργήσει και την Ελληνική έκδοση. Το Ερωτηματολόγιο χρησιμοποιείται στα Έργα VSAT και HERMES για την οργάνωση των υπηρεσιών Τηλεϊατρικής και ειδικότερα στο δεύτερο για τη δημιουργία της ευρωπαϊκής πλατφόρμας παροχής υπηρεσιών Τηλεϊατρικής.

Στα πλαίσια του νέου Έργου HERMES, το Ερωτηματολόγιο πρόκειται να αναμορφωθεί και να εμπλουτιστεί, ώστε να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στις ανάγκες του ιατρητού προσωπικού, που καλείται να προσφέρει ή να χρησιμοποιήσει υπηρεσίες Τηλεϊατρικής.

Η χρήση του Ερωτηματολογίου FEST για την αποτύπωση των απαιτήσεων των χρηστών έχει πολλά πλεονεκτήματα, αλλά απαιτεί συστηματική εργασία εκ μέρους των ιατρών, την οποία μάλλον δεν είναι διατεθειμένοι να προσφέρουν, όπως έχει αποδείξει η μέχρι σήμερα εμπειρία.

Για να αντληθούν στοιχεία απαραίτητα για την καταγραφή των απαιτήσεων των χρηστών χρειάζεται να προσεγγισθούν οι ιατροί και οι λοιποί εργαζόμενοι σε νοσοκομειακές μονάδες. Πρόσθετα στοιχεία επί του αντικειμένου μπορούν να αντληθούν, καταφεύγοντας στις καλές υπηρεσίες εμπειρογνωμόνων εντός των νοσηλευτικών μονάδων.

Οι απόψεις ιατρών της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας μπορούν σε πρώτη προσέγγιση να διατυπωθούν με βάση την εργασία του ΕΙΦ, στα πλαίσια του Έργου VSA Τ. Ωστόσο θα χρειαστεί να ληφθούν υπόψη και οι απόψεις ευρύτερου κύκλου ιατρών και προτείνεται να επιδιωχθεί η επίσημη εμπλοκή της ΕΑΕΓΕΙΑ, επισήμου φορέα των Ιατρών Γενικής Ιατρικής.

1.8.2 Ανάλυση Απαιτήσεων Χρηστών

(16)

Οι απαιτήσεις των φορέων χρηστών ομαδοποιοϋνται στις ακόλουθες θεματικές κατηγορίες :

Ιατρικές Απαιτήσεις

• ανάγκη χρήσεως Ηλεκτρονικού Ιατρικού Φακέλου (ΗΙΦ)

• ανάγκη εξασφαλίσεως ποιότητας στις ιατρικές υπηρεσίες

• ανάγκη εξασφαλίσεως ασφάλειας και εμπιστευτικότητας των ιατρικών δεδομένων και πληροφοριών

• ανάγκη διευκολύνσεως της εργασίας ιατρικού προσωπικού (προγραμματισμός, έγγραφα, εκθέσεις, παραγγελία εξετάσεων, έρευνα κλπ.)

• ανάγκη ορθολογικής διαχειρίοεως της συνταγογραφίας και των φαρμάκων

• ανάγκη ορθολογικής διαχειρίοεως των συνεπαγομένων δαπανών κατά την προσφορά υπηρεσιών υγείας και πρόνοιας

• ανάγκη εκπαιδεύσεως για την χρήση και αξιοποίηση πληροφοριών σε ηλεκτρονική μορφή και ανάγκη συνεχιζόμενης ιατρικής εκπαιδεύσεως

• ανάγκη κωδικοποιήσεως των ιατρικών πληροφοριών

• ανάγκη χρήσεως ιατρικών προτύπων

• ανάγκη εξασφαλίσεως αποδεκτών διαδικασιών διακινήσεως ασθενών και πληροφοριών μεταξύ διαφορετικών επιπέδων παροχής υπηρεσιών υγείας

• ανάγκη αξιολογήσεως διαδικασιών και αποτελεσμάτων

• ενημέρωση και εξασφάλιση συγκαταθέσεως ασθενών

• ανάγκη προσβάσεως σε πηγές και βάσεις ιατρικών πληροφοριών Τεχνικές Απαιτήσεις

εξασφάλιση ακεραιότητας των δεδομένων εξασφάλιση διαθεσιμότητας και προσβάσειος

• εξασφάλιση συστήματος

προσυμφωνηθέντων χρόνων αποκρίσεως του

τεχνική υποστήριξη συντήρηση συστημάτων αντιμετώπιση πολυγλωσσίας Πτυχιακή Εργασία

Ανάπτυξη Τηλεϊατρικής

(17)

Δεοντολογικά I Νουικά θέυατα

• ευθύνες ιατρικού προσωπικού

• επίπεδα διασφάλισης και διαβάθμισης πληροφοριών

Διαχειριστικά Θέυατα

• αξιοποίηση ηλεκτρσνικσύ ταχυδρομείου

• αξιοποίηση πληροφοριών για προβλέψεις και προγραμματισμό

• ενημέρωση πληροφσριών για λαγιστική παρακολούθηση δαπανών

• και προβαλή

1.9 Οφέλη Δικτύου Τηλεϊατρικής

Η άρση της απομόνωσης εμπεριέχει την παραμονή των τοπικών πληθυσμών στις περισχές εντοπιότητας τους, με τα αναμενόμενα οφέλη να αντανακλούν στην σικσνσμική ανάπτυξη των περιοχών αυτών και τη βελτίωση των συνθηκών της ζωής τσυς.

Οι δυνατότητες των τηλεϊατρικών δικτύων μπορούν να εξασφαλίσουν αξιόπιστη υπσστήριξη στις παρεχόμενες υπηρεσίες υγείας προς την περιφέρεια, καταρχήν στις θεραπευτικές αλλά κυρίως στις προλητπικές, οι οποίες ίσως και να αποτελσύν μία από τις μεγαλύτερες ελπίδες αναβάθμισης του υγειονομικού συστήματος της χώρας μας.

Σημαντικά οφέλη αναμένεται να προκόψουν και από την αξιοποίηση των δυνατοτήτων εκπαίδευσης μέσω της τηλεϊατρικής με τη χρησιμοποίηση προγραμμάτων πολυμέσων, στοχεύοντας στην αλλαγή στάσης, συμπεριφοράς και συναισθημάτων των ασθενών και υγιών, αλλά και στην αλλαγή της στάσης των επαγγελματιών υγείας και των κοινωνικών φορέων.

Επιπλέον, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει για τη χώρα μας, η δημισυργία ενός διαβαλκανικού τηλεϊατρικού δικτύου δεδομένης της συνάφειας στα νοσολογικά και όχι μόνο χαρακτηριστικά.

(18)

1.9.1 Ποιες οι δυνατότητες ;

Παρακάτω θα γίνει αναφορά στις δυνατότητες της τηλεϊατρικής ,στην επικείμενη προσφορά της στο γιατρό και στους πολίτες καθώς και στα πιθανά προβλήματα που υπάρχουν στην ανάπτυξή της.

Επίσης αναφέρομαι και σε κάποιες σημερινές εφαρμογές της όπως ο Ηλεκτρονικός Φάκελος.

Οι δυv□ιότητεc inc Tnλεϊατpικπc

Μέσω των υπολογιστών και των δικτύων η τηλεϊατρική βοηθάει στην:

Εδέταση και παρακολούθηση του ασθενούς από απόσταση.

Ταχύτητα επικοινωνίαο σε περιπτώσεις επειγόντων περιστατικών.

Μία από τις εφαρμογές της Τηλεϊατρικής είναι οι κινητές μονάδες. Η εφαρμογή αυτή επιτρέπει την άμεση μετάδοση των ενδείξεων ζωτικών λειτουργιών του ασθενή, καθώς και τη μετάδοση εικόνας video από τον τόπο του επείγοντος περιστατικού, όποος επίσης και των εσωτερικών χώρων του ασθενοφόρου. Το σύστημα τηλεϊατρικής εφαρμόζεται για πρώτη φορά σε κινητή μονάδα εντατικής θεραπείας και αναπτύχθηκε στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού προγράμματος εφαρμογών τηλεματικής στον τομέα υπηρεσιών υγείας project Ambulance HC - 1001 .Η μετάδοση αυτών των δεδομένων πίεση, σφίξεις, θερμοκρασία και κορεσμός οξυγόνου) πραγματοποιείται μέσω ειδικής συσκευής (φορητός υπολογιστής) και του δικτύου GSM κινητής τηλεφωνίας, στην οθόνη του υπολογιστή του κέντρου ελέγχου στο ΙΑΤΡΙΚΟ ΑΘΗΝΩΝ.

Μεταφορά ιατρικών δεδομένων από απομακρυσμένα κέντρα σε εξειδικευμένους γιατρούς για διάγνωση.

Καταγραφή αρχείου αοθενούς και άμεση χρησιμοποίησή του σε περίιπωση ανάγκης.

Ένα παράδειγμα είναι ο Ηλεκτρονικός Φάκελος.

Ο Ηλεκτρονικός Φάκελος Ασθενούς είναι, όπως φαίνεται και από το όνομα του, ένα ηλεκτρονικό ανάλογο των υπαρχόντων αρχείων ασθενών που υπάρχουν στα νοσοκομεία. Θα περιέχει όλα τα ιατρικά δεδομένα που χρειάζονται στην καθημερινή ιατρική πρακτική όπως:

ο Ιστσρικό

ο Ημερήσιο φύλλο νοσηλείας Πτυχιακή Εργασία

(19)

Ιατρικές εξετάσεις

Ιατρικές εικόνες(ακτινογραφϊες, τομογραφίες κλπ)

Η εγκατάσταση τσυ Ηλεκτρσνικσύ Φακέλσυ Ασθενσύς θα γίνει σε όλα τα νσσσκσμεία της Ηπείρου και στην πρώτη φάση της θα εξυπηρετεί ασθενείς των καρδιολσγικών κλινικών. Αργότερα θα γίνει επέκταση και για τις άλλες κλινικές των νοσσκομείων. Τα πλεανεκτήματα όμως από την εφαρμσγή του Ηλεκτρονικού Φακέλου Ασθενούς στην καθημερινή πρακτική της Ιατρικής είναι πσλλά, μερικά απ' τα σποία είναι:

ο Εύκολη εισαγωγή, αναζήτηση και αλλαγή των στσιχείων, με απστέλεσμα σρθότερη εξαγωγή συμπερασμάτων, ο Εύκολη επιθεώρηση και επεξεργασία των ιατρικών εικόνων,

το οποίο σημαίνει τελικά σωστότερη διάγνωση.

Πληρρφρρΐρκά Σμστήματα για οντσμαΐ.οπο.ίιιςηΊ των ιατρικών εργασιών__ (μρτρφορά__ ιατρυτών__ δεδρμένων__ εντός__ ή__ μεχρξύ νρσοκομείων),

Υηηρερίες ενημέρωσης κοί εΐαταίδευσης μέσω δικτύου για:

Ιατρούς(έρευνα, ιατρικές βιβλιοθήκες).

Ασθενείς(χρόνια προβλήματα).

Πολίτες(πρόληψη, δημόσια υγεία, παιδιατρική, κ.α).

επιδημολογία.

Τηλεϋπηρεσίες__ για__ σνμβρυλενΐητρύς__ Ωκρπρύς__ και__ πρώτες βοήθειες εηείγρνχρ περισχατυτά·

Προρφορά <7ΐρ γιατρό

• Μπρρεί να κάνει__διάγνωση του ασθενή που__βρίσκεται__οε απομακρυσμένο χωριό.

• Μπορεί να ζητήσει την γνώμη ενός εξειδικευμένου συναδέλφου για τον εξεταζόμενο ασθενή.

• Άπεση πρόσβαση στο αρχείο ασθενών(ραά€πΐ record).

• Μείωση του χρόνου διάγνωσης.

• Άμεση πληροφόρηση και ενημέρωση.

• Άμεση επικοινωνία με τους συναδέλφους του μέσω δικτύου.

Από τις βασικότερες υπηρεσίες της Τηλεϊατρικής πάνω σε αυτόν τον τομέα είναι η τηλεδιάσκεψη. Η τηλεδιάσκεψη παρέχει τη δυνατότητα για Πτυχιακή Εργασία

(20)

οπτικοακουστική επαφή μεταξύ απομακρυσμένων σημείων χρησιμοπσιώντας κάμερες και μικρόφωνα καθώς και δικτυακό εξοπλισμό. Έτσι οι ιατροί μπορούν να πραγματοποιήσουν:

Ιατρικά συμβούλια μεταξύ των νοσοκομείων της περιοχής.

Διάγνωση σε ασθενείς σε άλλο νοσοκομείο.

Παροχή συμβουλών σε μη ειδικευμένσυς ιατρσύς ή σε ιατρούς άλλης ειδικότητας. Αυτό αποκτά καίρια σημασία στην περίπτωση των κέντρων υγείας, ειδικά στην περίπτωση απομακρυσμένων περιοχών καθώς και στην αντιμετώπιση επειγόντων περιστατυτών.

Επίσης σι φοιτητές Ιατρικής μπορούν να παρακολουθήσουν χειρουργικές επεμβάσεις, καθώς και διαλέξεις που γίνονται σε άλλα σημεία.

Προσφορά στον πολίτη

Η προσφορά της Τηλεϊατρικής στον πολίτη είναι πολύπλευρη:

• Αμεση επαφή με τον γιατρό, ακόμη και αν εκείνος βρίσκεται χιλιόμετρα μακριά.

• Αμεση εξυπηρέτηση και αύξηση της ποιότητας περίθαλψης, αποφεύγοντας τις επαναλήψεις, τις καθυστερήσεις και τα λάθη.

• Αμεση ενημέρωση για θέματα δημόσιας υγείας, επιδημίες, πρόληψη.

• Ταχύτερος χρόνος ανάρρωσης, μυ<ρότερη χρήση μη απαραίτητων φαρμάκων και μείωση εξόδων για ασθενείς και νοσοκομεία.

Τελικά για τον απλό πολίτη η τηλεϊατρική προσφέρει συνεχή και άμεση πρόσβαση στην περίθαλψη.

1.10 Πλεονεκτήματα Τηλεϊατρικής

Τα πλεονεκτήματα από την εφαρμογή της τηλεϊατρικής είναι:

• Πρόσβαση σε ιατρικές πληροφορίες που είναι απαραίτητες για τη διεκπεραίωση ιατρικών πράξεων από απομακρυσμένους χρήστες και δυνατότητα επικοινωνίας και παροχής συμβουλών

• Πρόσβαση σε ιατρικές πληροφορίες που είναι απαραίτητες για τη διεκπεραίωση των ιατρικών πράξεων από απομακρυσμένους χρήστες και δυνατότητες επικοινωνίας για παροχή συμβουλών

• Ευρεία κάλυψη ιατρικών περιστατικών (χαρακτηριστικά αναφέρονται --- --- 18 Πτυχιακή Εργασία

(21)

ότι είναι δυνατό να καλυφθούν καρδιολογικά, παιδιατρικά, δερματολογικά, μαιευτικά-γυναικολογικά, ορθοπεδικά, χειρουργικά, περιστατικά γενικής ιατρικής, ψυχιατρικής, χωρίς ο κατάλογος να είναι εξαντλητικός)

• Αναβάθμιση των παρεχόμενων ιατρικών υπηρεσιών σε τοπικό επίπεδο

• Αντιμετώπιση με σύγχρονες μεθόδους των προβλημάτων οργάνωσης που παρουσιάζεται στις απομακρυσμένες και χωρίς πολλούς πόρους μονάδες πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, μέσω της εισαγωγής της Τηλεματικής

• Εκσυγχρονισμός του περιβάλλοντος εργασίας του ιατρικού προσωπικού με χρήση σύγχρονης τεχνολογίας και ευρωπαϊκών προτύπων (π.χ. ηλεκτρονικοί ιατρικοί φάκελοι)

• Αφομοίωση και χρήση της σύγχρονης τεχνολογίας τηλεματικής, από το ιατρικό προσωπικό όλων των βαθμίδων

• Διευκόλυνση των διαδικασιών συνεχιζόμενης εκπαίδευσης και δυνατότητα μελέτης και ανάλυσης ιατρικών δεδομένων από ευρείες γεωγραφικές περιοχές

• Ευρεία γεωγραφική κάλυψη

• Ολική διασφάλιση ποιότητας

1.11 Μειονεκτήματα Τηλεϊατρικής

Γενικά στην τηλεϊατρική δεν υπάρχουν πολλά μειονεκτήματα αλλά τα βασικότερα είναι τα παρακάτω :

• Αανθασμένη μετάδοση των δεδομένων λόγω σφάλματος του δικτύου

• Αλλοίωση των δεδομένων

(22)

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2

Η ΤΗΛΕΪΑΤΡΙΚΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ & ΔΙΕΘΝΩΣ

2.1 Ιστορία Της Τηλεϊατρικής Στην Ελλάδα

Από τους πρωτοπόρους στην έρευνα της Τηλεϊατρικής από Ελληνικής πλευράς, υπήρξε ο καθηγητής Σκεύος Γ. Ζερβός, ο οποίος δημοσιεύει στα πρακτικά της Ιατρικής Εταιρείας Αθηνών το 1946-1956 την τηλεξέταση του αρρώστου, για την οποία σημειώνει; " .... εξετάζων ασθενή τινά, μεταδίδω το αναπνευστικόν ψιθύρισμα και τους καρδιακούς παλμούς σαφώς, σαφέστατα οπουδήποτε της γης ή της θαλάσσης θέλω.

Και η Τελεξέτασίς μου αύτη, έχει ευρύτατον μέλλον δια τον καθόλα άνθρωπον".

Είναι σαφές ότι η τηλεϊατρική δεν είναι καινούργια τεχνική, αλλά ασκείται πριν από πολλά χρόνια. Με την πρόοδο των επιστημών της πληροφορικής, των ηλεκτρονικών υπολογιστών, των τηλεπικοινωνιών και της βιοϊατρικής τεχνολογίας, γνωρίζει αλματώδη ανάπτυξη.

Στην Ελλάδα λειτουργούν επιτυχώς οριομένα συστήματα Τηλεϊατρικής στην Αθήνα, ένα στην Κρήτη και ένα στη Θεσσαλονίκη. Στην Αθήνα το παλαιότερο είναι του Σισμανογλείου που λειτουργεί από το 1992 και διεκπεραιώνει περιστατικά καρδιολογικά, πνευμονολογικά, παθολογικά, χειρουργικά και του ΩΚΚ για καρδιολογικά περιστατικά, το οποίο λειτουργεί από το 1995. Αξιοσημείωτες είναι οι προσπάθειες του Ερυθρού Σταυρού και των εταιρειών Teleheart και Cardio Express. Στην Κρήτη λειτουργεί σύστημα που εξυπηρετεί τα συνδεδεμένα Κέντρα Υγείας με το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο. Στη Θεσσαλονίκη το σύστημα λαμβάνει μηνύματα από πλοία. Στην Ελλάδα αναπτύσσεται έντονη ερευνητική δραστηριότητα τις τελευταίες δύο δεκαετίες και δημιουργούνται δίκτυα παροχής υπηρεσιών υγείας από μακριά.

Συγκεκριμένα, το 1987 δημιουργήθηκε το Κέντρο Ιατρικών Οδηγιών του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού, για να απαντά σε επείγουσες κλήσεις ιατρυτής βοήθειας ναυτιλωμένων εν πλώ, το οποίο από το 1995 αποτελεί θεσμοθετημένο φορέα υποστήριξης ναυτιλωμένων. Την αμέσως επόμενη χρονιά, το 1988 , η τότε διοίκηση του Σισμανόγλειου Νοσοκομείου υιοθέτησε την ανάπτυξη πιλοτικού τηλεϊατρικού προγράμματος για την υποστήριξη απομακρυσμένων περιοχών. Το πιλοτικό πρόγραμμα το οποίο διήρκεοε από το 1988-1990 υλοποιήθηκε με την συνεργασία του Πανεπιστημίου Αθηνών, Ιατρική Σχολή, Έδρα Ιατρικής Φυσικής, υπό τον Καθηγητή κ.Χ. Προυκάκη, και Επ. Καθηγητή κ. Δ. Σωτηρίου. Από το Σισμανόγλειο Νοσοκομείο, ενεπλάκησαν αρκετά τμήματα όπως το Α' Πα

--- 20 Πτυχιακή Εργασία

(23)

θολογικό, το Ακτινολογικό , το Καρδιολογικό, η Τεχνική γπηρεσία, η Διοικητική Υπηρεσία κ.ά. Οι πειραματικές εφαρμογές διήρκησαν περίπου 2,5 χρόνια με μεταφορά δεδομένων αρχικά από δωμάτιο σε δωμάτιο και στη συνέχεια με σύνδεση των Κέντρων Υγείας Σπάτων, Πάρου, Δυτικής Φραγκίστας και Νοσοκομείου Καρπενησιού.

Το 1990 το Υπουργείο Υγείας Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, αποφασίζει τη δημιουργία του Δυ<τϋου Τηλεϊατρικής στα πλαίσια του Εθνυ<ού Συστήματος Υγείας, εξοπλίζοντας και συνδέοντας 12 περιφερικές μονάδες (Κέντρα Υγείας) διάσπαρτα στον Ελλαδικό χώρο τα οποία είναι : Κ.Υ. Αήμνου, Κ.Υ.Σαντορίνης, Κ.Υ. Πάρου, Κ.Υ. Φιλιατών, Κ.Υ. Τσοτυλίου, Κ.Υ. βεσπρωτικού, Κ.Υ. Αμυνταίου, κ-γ- Σκοπέλου, κ-γ- Σουφλίου, Κ.Υ. Γυθείου, κ-γ- Εχίνου, Περιφερειακό Ιατρείο Αστυπάλαιας., με Κεντρική Μσνάδα Υπαστήριξης στο Σισμανόγλειο Νοσοκομείο. Σκοπός του Δικτύου Τηλεϊατρικής αρχικά ήταν η παροχή επείγουσας διαγνωστικής και θεραπευτικής φροντίδας στις απομεμακρυσμένες περιοχές. Το 1992-1994 διατηρείτο ίδιο φάσμα δραστηριοτήτων, δηλαδή υποστήριξη επειγόντων περιστατικών. Επίσης γίνονται και πρώτες εφαρμογές ιατρικής εκπαίδευσης. Το 1998 έγινε η πρώτη συνδιάσκεψη με τη σύνδεση του Νοσοκομείου Παίδων «Η Αγία Σοφία» με το Memorial Childrens Hospital του Σικάγου, με θέμα τις Συγγενείς Καρδιοπάθειες.

Από το 1995 διευρύνονται οι δραστηριότητες σύμφωνα με την άποψη της Ελληνικής Πολιτείας για παροχή Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγεία και από το 1997, οι δραστηριότητες καλύπτουν το φάσμα που ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας οριοθετεί για την ανάπτυξη τηλεϊατρικών δραστηριοτήτων.

Το αρτιότερο μέχρι στιγμής σύστημα φαίνεται να είναι αυτό του Σισμανογλείου που διεκπεραιώνει μια πληθώρα περιστατικών διαφόρων ειδικοτήτων. Το σύστημα ταυ ΩΚΚ αν και είναι πολύ νέο, κατόρθωσε να εφαρμόσει την θρσμβόλυση μέσω ηλεκτρονικού υπολογιστή, πράγμα ιδιαίτερα πρωτοποριακό για την Ελλάδα και μέσω σύνδεσης με δορυφόρο που ήδη διαθέτει, ελπίζει ότι πολύ σύντομα θα μπορεί να εξυπηρετεί τα ποντοπόρα πλοία. Είναι ήδη συνδεδεμένο με πέντε (5) νησιά του Αιγαίου (Νάξος, Μήλος, Μύκονος, Σκιάθος, Σαντορίνη, Αμοργός) από όπου λαμβάνει ηλεκτρονικούς φακέλους και ΗΚΓ επειγόντων περιστατικών.

Στα πλαίσια του ερευνητικού έργου ΝΙΚΑ - ΕΚΒΑΝ 502, ολοκληρώθηκε η εγκατάσταση ενός πιλοτικού συστήματος τηλεϊατρικής στο Νομό Εύβοιας. Το σύστημα ολοκληρώνει εφαρμογές τηλεακτινολογίας και τηλεκαρδιολογίας με την υλοποίηση μίας εύχρηστης και παράλληλα πολύ ισχυρής εφαρμογής ψηφιοποίηοης μετάδοσης και επισκόπησης ακτινογραφικών φιλμ αλλά και τηλεπαρακολούθησης καρδιογραφικών δεδομένων μέσω της σε πραγματικό χρόνο μετάδοσης 3 απαγωγών καρδιογραφημάτων. Το σύστημα σε πρώτη φάση έχει εγκατασταθεί στα κέντρα υγείας Ιστιαίας και Νοσ. Κύμης και υποστηρίζεται από τον Νοσ. Χ αί^δας. Η σύνδεση --- --- 21 Πτυχιακή Εργασία

(24)

του χηλεϊατρικού συστήματος με το Πληροφορικό σύστημα PACS που θα εγκατασταθεί στο Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό κέντρο στα πλαίσια του έργου ΝΙΚΑ θα είναι σε θέση να προσφέρει πολύ ε§ει6ικευμένες τηλεϊατρικές υπηρεσίες. Υπάρχουν επίσης πολλές σχετικές δραστηριότητες σε ΑΕΙ στα πλαίσια ερευνητικών προγραμμάτων .

2.2 Προγράμματα Τηλεϊατρικής Στην Ελλάδα Μια πρώτη εικόνα για την τηλεϊατρική δραστηριότητα στην Ελλάδα έχουμε από τα προγράμματα που εκπονούνται ή εκπονήθηκαν στην χώρα μας απο Πανεπιστήμια και άλλους φορείς:

• “AMBULANCE” Χρηματοδοτείται από το DG XIII - Τ elematics in health care και έχει ανάδοχο φορέα το ΕΠΙΣΕΥ και το ΕΜΠ, που στοχεύει στην ανάπτυξη μιας φορητής συσκευής για τηλεδιάγνωση και τηλεϋποστήριξη κινητών μονάδων παροχής πρώτων βοηθειών.

• “N IV E M E S” Χρηματοδοτείται από το DG XIII - Telematics in health care, έχει ανάδοχο φορέα το ΕΠΙΣΕΥ και το ΕΜΠ.

Στοχεύει στην τηλεϊατρική κάλυψη απομακρυσμένων περιοχών.

“ ΕυΚΟΜΕϋ” Χρηματοδοτείται από το DG - III και έχει ανάδοχο φορέα το ΕΠΙΣΕΥ χαι το ΕΜΠ. Ο τελικός σχοπός του έργου είναι η από κοινού εκμετάλλευση, ο συνδυασμός και η υποστήριξη των ενεργειών των Δικτύων Υπολογιστών Υψηλών Επιδόσεων (High Performance Computing Network) για τη βελτίωση και τυποποίηση των τεχνικών απεικόνισης, οι οποίες χρησιμοποιούνται στις τηλεϊατρικές εφαρμογές σε όλη την Ευρώπη.

“ HERMEiS” Χρηματοδοτείται κατά το ήμισυ από την Ευρωπαϊκή Ένωση και αποσκοπεί στη δημιουργία της Ευρωπαϊκής Πλατφόρμας Υπηρεσιών Τηλεϊατρικής για την παροχή υπηρεσιών υγείας σε Ευρωπαίους πολίτες που επισκέπτονται χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τουρισμό ή για επαγγελματικούς λόγους .

• “ ν 8 Α Τ ” Χρησιμοποιεί συστήματα δορυφορικών επικοινωνιών, όπως είναι τα τερματικά VSAT και το δορυφόρο EYTELSAT.

Χρηματοδοτείται από την Γενική Γραμματεία Έρευνας και --- —--- 22 Πτυχιακή Εργασία

(25)

Τεχνολογίας και το πρόγραμμα Science for Stability του NATO.

Συμμετέχουν το Εργασήριο Ιατρικής Φυσικής, η εταιρία Τεχνογνώση, τα νοσοκομεία Λαϊκό, Αγία Σ^>φία και Ωνάσειο, τα Κέντρα Υγείας Νάξου, Καρπάθου, Μήλου, και το περιφερειακό ιατρείο Αρκεσίνης Αμοργού, το Κέντρο Υγείας Πλωμαρίου Λέσβου

“ ΤΑΛΩ£”Σχεδιασμός Υπηρεσιών Τηλεκαρδιολογίας για παροχή υπηρεσιών από το Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο προς επτά πρωτοβάθμιες μονάδες υγείας στην περιοχή του Αιγαίου πελάγους.

Στηρίζεται στα ερευνητικά αποτελέσματα του Ευρωπαϊκού Εργου FEST (Framework for Europeaη Services in Telemedicine), που χρηματοδότησε η Ευρωπαϊκή Ένωση κατά την περίοδο 1992 - 1994.

2.3 Τηλεκαρδιολαγία Στο Ωνάσειο Καρδιοχεψουργικό Κέντρο (ΩΚΚ)

Το Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο (Ω Κ Κ) συμμετείχε από το 1994 σε έργα Τηλεϊατρικής και παρείχε υπηρεσίες Τηλεκαρδιολογίας στα