• Nenhum resultado encontrado

Βιομηχανία φωσφορικών λιπασμάτων - Σχέδιο αντιμετώπισης έκτακτων αναγκών

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2023

Share "Βιομηχανία φωσφορικών λιπασμάτων - Σχέδιο αντιμετώπισης έκτακτων αναγκών"

Copied!
56
0
0

Texto

(1)

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΑΒΑΛΑΣ

ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ

ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΦΩΣΦΟΡΙΚΩΝ ΛΙΠΑΣΜΑΤΩΝ – ΣΧΕΔΙΟ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΕΚΤΑΚΤΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ

ΦΩΤΕΙΝΗ ΤΣΙΑΤΑΚΗ

ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ: ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΜΑΡΜΑΝΗΣ

ΚΑΒΑΛΑ 2014

(2)

ΕΓΚΡΙΝΕΤΑΙ

Ο ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΜΑΡΜΑΝΗΣ

(3)
(4)

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΑΒΑΛΑΣ

ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ

ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΦΩΣΦΟΡΙΚΩΝ ΛΙΠΑΣΜΑΤΩΝ – ΣΧΕΔΙΟ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΕΚΤΑΚΤΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ

ΦΩΤΕΙΝΗ ΤΣΙΑΤΑΚΗ

ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ: ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΜΑΡΜΑΝΗΣ

(5)

ΚΑΒΑΛΑ 2014

(6)

Τ.Ε.Ι. ΚΑΒΑΛΑΣ

ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ

ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ © 2014

Η παρούσα Πτυχιακή Εργασία και τα συμπεράσματά της σε οποιαδήποτε μορφή αποτελούν συνιδιοκτησία του Τμήματος Τεχνολογίας Πετρελαίου και Φυσικού Αερίου του ΤΕΙ Καβάλας και του φοιτητή. Οι προαναφερόμενοι διατηρούν το δικαίωμα ανεξάρτητης χρήσης και αναπαραγωγής (τμηματικά ή συνολικά) για διδακτικούς και ερευνητικούς σκοπούς. Σε κάθε περίπτωση πρέπει να αναφέρεται ο τίτλος, ο συγγραφέας, ο επιβλέπων και το εν λόγω τμήμα του ΤΕΙ Καβάλας.

Η έγκριση της παρούσας Πτυχιακής Εργασίας από το Τμήμα Τεχνολογίας Πετρελαίου και Φυσικού Αερίου δεν υποδηλώνει απαραιτήτως και αποδοχή των απόψεων του συγγραφέα εκ μέρους του Τμήματος.

---

Ο υποφαινόμενος δηλώνω υπεύθυνα ότι η παρούσα Πτυχιακή Εργασία είναι εξ’ ολοκλήρου δικό μου έργο και συγγράφηκε ειδικά για τις απαιτήσεις του προγράμματος σπουδών του Τμήματος Τεχνολογίας Πετρελαίου και Φυσικού Αερίου. Δηλώνω υπεύθυνα ότι κατά τη συγγραφή ακολούθησα την πρέπουσα ακαδημαϊκή δεοντολογία αποφυγής λογοκλοπής. Έχω επίσης αποφύγει οποιαδήποτε ενέργεια που συνιστά παράπτωμα λογοκλοπής. Γνωρίζω ότι η λογοκλοπή μπορεί να επισύρει ποινή ανάκλησης του πτυχίου μου.

Υπογραφή

Φωτεινή Τσιατάκη

(7)

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Τα φωσφορικά λιπάσματα παράγονται με την προσθήκη οξέως σε χώμα ή σε κονιοποιημένο φωσφορικό βράχο. Αν χρησιμοποιείται το θειικό οξύ παράγεται φωσφορικό λίπασμα (SSP), ενώ αν χρησιμοποιείται φωσφορικό οξύ, παράγονται τρίκλινα φωσφορικά λιπάσματα (TSP). Η παραγωγή SSP περιλαμβάνει την ανάμειξη του θειικού οξέως και του βράχου σε έναν αντιδραστήρα. Για την παραγωγή λιπασμάτων TSP χρησιμοποιούνται δύο μέθοδοι : run-of-pile και κοκκώδης. Το σχέδιο αντιμετώπισης έκτακτης ανάγκης εκτελείται από μια επιχείρηση ή από κάποια εγκατάσταση σε αυτή προκειμένου να αποτελέσει ένα πρόγραμμα προετοιμασίας γύρω από έκτακτα περιστατικά που μπορούν να προκαλέσουν εκρήξεις ή πυρκαγιές στη βιομηχανική μονάδα. Στόχος του συστηματικού αυτού σχεδίου είναι να προστατέψει την ανθρώπινη υγεία και ασφάλεια αλλά και την περιουσία της κάθε εταιρείας. Από τη στιγμή που θα δημιουργηθεί ένα έκτακτο περιστατικό στην επιχείρηση θα πρέπει να υπάρχει ο Συντονιστής Σχεδίου ο οποίος είναι ο πυρήνας του σχεδίου για την εφαρμογή του και έχει αναλάβει κάποιες συγκεκριμένες αρμοδιότητες με στόχο να ενεργοποιήσει όλες εκείνες τις διαδικασίες οι οποίες δίνονται από το Σχέδιο Αντιμετώπισης Έκτακτης Ανάγκης.

ΛΕΞΕΙΣ ΚΛΕΙΔΙΑ: φωσφορικά λιπάσματα, φωσφορικό οξύ, θειικό οξύ, σχέδιο εκτάκτων αναγκών

(8)

ABSTRACT

Phosphate fertilizers are produced by adding acid to the soil or powdered rock phosphate. If sulfuric acid is used then phosphate fertilizer is produced (SSP), and if phosphoric acid is used, triple phosphate fertilizer is produced(TSP). The SSP production comprises mixing the sulfuric acid and the rock in a reactor. For the TSP fertilizer production two methods are used: run-of-pile and granular. The emergency plan implemented by a company or an establishment in this to be a preparation program around emergencies that can cause fires or explosions in industrial unit. The aim of this systematic plan is to protect human health and safety and property of each company.

Once an emergency situation is created in the operation should be the Project Co- ordinator who is the core of a project to implement and is responsible for some specific functions in order to activate all those procedures which are given by the Response Plan emergency.

KEYWORDS: phosphate fertilizers, phosphoric acid, sulfuric acid, emergency plan

(9)

Θα ήθελα να αφιερώσω αυτήν την εργασία στους γονείς μου για την στήριξη και την κατανόησή τους καθ’ όλη την διάρκεια των σπουδών μου.

(10)

ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ

Για τη διεκπεραίωση της παρούσας πτυχιακής εργασίας, θα ήθελα να ευχαριστήσω τον επιβλέποντα καθηγητή μου τον κ. Δ. Μαρμάνη για την καθοδήγηση & τις συμβουλές που μου έδωσε για την ολοκλήρωση της εργασίας.

Επίσης τον κ. Α. Αδαμάκη υπεύθυνο υγιεινής και ασφάλειας στην ΒΦΛ Καβάλας για τις πληροφορίες που μου έδωσε και την βιβλιογραφία που μου διέθεσε για την διεκπεραίωση της εργασίας μου.

Και τέλος τους γονείς μου για την συμπαράσταση και την υπομονή τους.

(11)

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Κεφάλαιο 1. Τα φωσφορικά λιπάσματα και η Βιομηχανία Φωσφορικών

Λιπασμάτων ………...17

1.1Εισαγωγη………..…17

1.2 Τα φωσφορικά λιπάσματα………...…………....17

1.3 Οι σταθμοί παραγωγής φωσφορικών λιπασμάτων……….19

1.4 Περιγραφή δραστηριότητας………..22

1.4.1 Παραγωγή θειικού οξέως ………...22

1.4.2 Παραγωγή φωσφορικού οξέως ………..27

Κεφάλαιο 2. Σχέδιο αντιμετώπισης εκτάκτων αναγκών………...32

2.1 Σχέδιο Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών σε Περίπτωση Παύσης Βιομηχανικής Μονάδας……….…32

2.2 Γενική Περιγραφή Σχεδίου για Επέμβαση σε Περίπτωση Παύσης Βιομηχανικής Μονάδας……….34

2.3 Εφαρμογή Μέτρων Αντίδρασης στην Περίπτωση Παύσης Βιομηχανικής Μονάδας……….35

2.3.1 Αναγνώριση Γεγονότος και τα Πρώτα Βήματα………..36

2.4 Ρόλος των Υπολοίπων Συντονιστών στην Περίπτωση Παύσης Βιομηχανικής Μονάδας………38

2.5 Διαθέσιμα Μέσα Αντιμετώπισης Εκτάκτων Καταστάσεων σε Περίπτωση Παύσης Βιομηχανικής Μονάδας ……….42

2.5.1 Διαδικασίες Μετά τη Έκτακτη Κατάσταση στην Παύση Βιομηχανικής Μονάδας……….42

2.5.2 Αλλαγές και Αναθεώρηση Σχεδίου……….…...42

2.6 Παύση λειτουργίας μονάδας παραγωγής χημικών σε περίπτωση ατυχήματος ………44

2.7 Παύση λειτουργίας μονάδας παραγωγής χημικών σε περίπτωση συντήρησης ………46

(12)

2.8 Ασφάλεια βιομηχανικών δικτύων σε συνεχή λειτουργία………....49

2.9 Shut-downs και ασφάλεια………..50

Κεφάλαιο 3. Επίλογος………....52

Βιβλιογραφία………..55

(13)
(14)

ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΕΙΚΟΝΩΝ

Εικόνα 1. Ο κύκλος του φωσφόρου ……….18 Εικόνα 2. Η υγρή διαδικασία παραγωγής φωσφορικού οξέως-1 ………...19 Εικόνα 3. Η υγρή διαδικασία παραγωγής φωσφορικού οξέως-2 ………...21

(15)
(16)

ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΣΧΗΜΑΤΩΝ

Σχήμα 1. Ένα διάγραμμα ροής μετατροπής του διοξειδίου του θείου σε τριοξειδίου του θείου ... 24 Σχήμα 2. Ένα διάγραμμα που απεικονίζει έναν εναλλάκτη θερμότητας που χρησιμοποιείται στην Παρασκευή του τριοξειδίου του θείου ... .26 Σχήμα 3. Διάγραμμα ροής της παραγωγικής διαδικασίας θειικού οξέως……….27 Σχήμα 4. Διάγραμμα ροής παραγωγής φωσφορικού οξέως υγρής μεθόδου…………...29 Σχήμα 5. Διάγρμμα ροής παραγωγής φωσφορικού οξέως θερμικής μεθόδου………....31

(17)

ΠΤΥΧΙΑΚΗΕΡΓΑΣΙΑ ΤΜΗΜΑΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣΚΑΙΦΥΣΙΚΟΥΑΕΡΙΟΥ

Φωτεινή Τσιατάκη - 17 - Έτος: 2014

1. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1

Τα φωσφορικά λιπάσματα και η Βιομηχανία Φωσφορικών Λιπασμάτων

1.1 Εισαγωγή

Στο παρόν κεφάλαιο θα παρουσιαστούν εν συντομία τα φωσφορικά λιπάσματα και οι τρόποι παραγωγής τους.

1.2 Τα φωσφορικά λιπάσματα

Τα φωσφορικά λιπάσματα παράγονται με την προσθήκη οξέως σε χώμα ή σε κονιοποιημένο φωσφορικό βράχο. Αν χρησιμοποιείται το θειικό οξύ, μονό ή κανονικό, παράγεται φωσφορικό (SSP), με περιεκτικότητα σε φώσφορο 16-21% ως πεντοξείδιο του φωσφόρου (P2O5). Αν χρησιμοποιείται φωσφορικό οξύ για την οξίνιση της φωσφορικής πέτρας, παράγονται τρίκλινα φωσφορικά (TSP). Το TSP έχει περιεκτικότητα σε φώσφορο 43-48% ως P2O5.

Η παραγωγή SSP περιλαμβάνει την ανάμειξη του θειικού οξέως και του βράχου σε έναν αντιδραστήρα. Το μίγμα της αντιδράσεως εκφορτώνεται επάνω σε ένα αργοκίνητο μεταφορέα σε ένα κρησφύγετο. Το μίγμα σκληρύνεται για 4 έως 6 εβδομάδες πριν συσκευαστεί και μεταφερθεί.

Δύο μέθοδοι χρησιμοποιούνται για την παραγωγή λιπασμάτων TSP: run-of-pile και κοκκώδης. Η διαδικασία run-of-pile είναι παρόμοια με τη διαδικασία SSP. Η κοκκώδης διαδικασία TSP χρησιμοποιεί χαμηλότερη αντοχής φωσφορικό οξύ (40%, σε σύγκριση με 50% για τη run-of-pile). Το μίγμα αντίδρασης, ένας πολτός, ψεκάζεται επάνω σε ανακυκλωμένο λίπασμα μέσα σε έναν κοκκοποιητή. Οι κόκκοι μεγαλώνουν και στη συνέχεια απορρίπτονται σε ένα στεγνωτήριο, ελέγχονται, και αποστέλλονται προς αποθήκευση.

(18)

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ

Φωτεινή Τσιατάκη - 18 - Έτος: 2014

Τα συγκροτήματα φωσφορικών λιπασμάτων έχουν συχνά εγκαταστάσεις παραγωγής θειικού και φωσφορικού οξέος. Το θειικό οξύ παράγεται από την καύση τετηγμένου θείου στον αέρα για να παράγει διοξείδιο του θείου, το οποίο μετατρέπεται καταλυτικά σε τριοξείδιο του θείου για απορρόφηση σε oleum. Το διοξείδιο του θείου μπορεί επίσης να παραχθεί από τη φρύξη μεταλλεύματος σιδηροπυρίτη. Το φωσφορικό κατασκευάζεται από την προσθήκη θειικού οξέος σε φωσφορικό πέτρωμα. Το μίγμα της αντίδρασης διηθείται για να απομακρυνθεί ο φωσφογύψος, που αποβάλλεται σε κατάλληλες λίμνες ή σωρούς αποβλήτων.

Εικόνα 1: Ο κύκλος του φωσφόρου

(19)

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ

Φωτεινή Τσιατάκη - 19 - Έτος: 2014

1.3 Οι σταθμοί παραγωγής φωσφορικών λιπασμάτων

Οι σταθμοί παραγωγής μετατρέπουν το φωσφορικό πέτρωμα σε φωσφορικό οξύ. Δύο είναι οι διαδικασίες που υλοποιούν την μετατροπή αυτή: η υγρή (χημική διαδικασίας και η διαδικασία που περιλαμβάνει ηλεκτρικούς φούρνους (θερμική). Η πλειοψηφία των φωσφορικών λιπασμάτων παράγεται με την υγρή διαδικασία με την αντίδραση του φωσφορικού πετρώματος με κάποιο οξύ. Το πιο συχνά χρησιμοποιούμενο οξύ είναι το θειικό οξύ (σε μερικές περιτπωσεις χρησιμοποιείται και το νιτρικό οξύ).

Εικόνα 2: Η υγρή διαδικασία παραγωγής φωσφορικού οξέως - 1

(20)

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ

Φωτεινή Τσιατάκη - 20 - Έτος: 2014

Το φωσφορικά πετρώματα είναι η πρώτη ύλη που χρησιμοποιείται στην κατασκευή των περισσότερων εμπορικών φωσφορικών λιπασμάτων στην αγορά. Στο παρελθόν, τα ίδια φωσφορικά έχουν χρησιμοποιηθεί ως πηγή Ρ=φωσφόρου για όξινα εδάφη. Εν τούτοις, λόγω της χαμηλής διαθεσιμότητας του φωσφόρου σε αυτό το μητρικό υλικό, το υψηλό κόστος μεταφοράς, και μικρές αποκρίσεις των καλλιεργειών, πολύ λίγα φωσφορικά χρησιμοποιούνται σήμερα στη γεωργία.

Η κατασκευή των περισσότερων εμπορικών φωσφορικών λιπασμάτων αρχίζει με την παραγωγή φωσφορικού οξέος. Ένα γενικευμένο διάγραμμα που δείχνει τα διάφορα βήματα που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή των διαφόρων φωσφορικών λιπασμάτων παρέχεται στις Εικόνες 2 και 3. Το φωσφορικό οξύ παράγεται είτε με μια ξηρή ή υγρή μέθοδο. Στην ξηρά διαδικασία, τα φωσφορικά κατεργάζονται σε ηλεκτρικό κλίβανο. Αυτή η επεξεργασία παράγει ένα πολύ καθαρό και πιο ακριβό φωσφορικό οξύ (συχνά ονομάζεται λευκό ή οξύ κάμινος) που χρησιμοποιούνται κυρίως στη βιομηχανία τροφίμων και χημικών προϊόντων. Τα λιπάσματα που χρησιμοποιούν λευκό φωσφορικό οξύ ως πηγή Ρ είναι γενικά πιο ακριβά, λόγω της διαδικασίας επεξεργασίας δαπανηρή.

Η υγρή διαδικασία περιλαμβάνει την επεξεργασία του οξέως με φωσφορικά που παράγουν -φωσφορικό οξύ (που ονομάζεται επίσης πράσινο ή μαύρο οξύ) και γύψο που απομακρύνεται ως παραπροϊόν. Οι ακαθαρσίες οι οποίες δίνουν στο οξύ το χρώμα του δεν έχουν ένα πρόβλημα στην παραγωγή των ξηρών λιπασμάτων. Και στις δύο διαδικασίες επεξεργασίας (υγρή ή ξηρά) παράγεται ορθοφωσφορικό οξύ- η μορφή φωσφορικού που παραλαμβάνεται από τα φυτά.

(21)

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ

Φωτεινή Τσιατάκη - 21 - Έτος: 2014

2.

Εικόνα 3: Η υγρή διαδικασία παραγωγής φωσφορικού οξέως – 2

Το φωσφορικό οξύ που παράγεται είτε από την υγρή ή ξηρά διαδικασία συχνά θερμαίνεται, και οδηγείται εκτός του νερού για την παραγωγή ενός υπερφωσφορικού οξέως. Η συγκέντρωση φωσφορικών στο υπερφωσφορικό οξύ κυμαίνεται συνήθως 72- 76%. Ο φώσφορος σε αυτό τον τύπο οξέος είναι παρών τόσο ως ορθοφωσφορικός και ως πολυφωσφορικός. Τα πολυφωσφορικά άλατα αποτελούνται από μια σειρά ορθοφωσφορικών που είναι χημικώς ενωμένα μεταξύ τους. Κατά την επαφή με το έδαφος, τα πολυφωσφορικά μετατρέπονται σε ορθοφωσφορικά.

Το κόστος της μετατροπής φωσφορικού στα επιμέρους φωσφορικά λιπάσματα ποικίλλει ανάλογα με την χρησιμοποιούμενη διεργασία. Το πιο σημαντικό, οι διαδικασίες που χρησιμοποιούνται δεν έχουν καμία επίδραση στη διαθεσιμότητα του φωσφόρου για τα φυτά.

(22)

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ

Φωτεινή Τσιατάκη - 22 - Έτος: 2014

1.4. Περιγραφή δραστηριότητας

Οι βιομηχανίες φωσφορικών λιπασμάτων δραστηριοποιούνται στην παραγωγή αμμωνίας, οξέων και λιπασμάτων και κατατάσσεται στις δραστηριότητες υψηλής όχλησης. Παράγουν άνυδρη αμμωνία, θειικό οξύ, νιτρικό οξύ, φωσφορικό οξύ, σύνθετα λιπάσματα και νιτρικά λιπάσματα. Η εγκατεστημένη ηλεκτρική ισχύς είναι 45455 HP και η θερμική ισχύς είναι 51,95 kW. Οι βιομηχανίες λειτουργούν συνεχώς (όλες τις ώρες και μέρες του χρόνου).

1.4.1 Παραγωγή θειικού οξέως

Η διαδικασία για την παραγωγή θειικού οξέος έχει τέσσερα στάδια:

α) εκχύλιση του θείου

β) μετατροπή του θείου σε διοξείδιο του θείου

γ) τη μετατροπή του διοξειδίου του θείου σε τριοξείδιο του θείου δ) μετατροπή του τριοξειδίου του θείου σε θειικό οξύ

(α) Η εξαγωγή του θείου

Η πιο σημαντική πηγή του θείου είναι η ανάκτησή της από το φυσικό αέριο και το πετρέλαιο. Αυτά περιέχουν ενώσεις θείου οι οποίες πρέπει να αφαιρεθούν πριν να χρησιμοποιηθούν ως καύσιμα ή χημική πρώτη ύλη.

Μια άλλη σημαντική πηγή θείου είναι το διοξείδιο του θείου από διύλιση μετάλλου.

Πολλά μεταλλεύματα εμφανίζονται ως σουλφίδια και ψήνονται για να σχηματιστεί ένα διοξείδιο του αζώτου και του θείου, για παράδειγμα, στην παρασκευή του μολύβδου:

(23)

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ

Φωτεινή Τσιατάκη - 23 - Έτος: 2014

Άλλα μέταλλα που παράγονται από τα θειούχα μεταλλεύματά τους περιλαμβάνουν χαλκό, νικέλιο και ψευδάργυρο.

Παγκοσμίως περίπου το 35% του θείου λαμβάνεται ως διοξείδιο του θείου από το ψήσιμο του θειούχου μεταλλεύματος και αυτό αυξάνεται, καθώς τα φυτά που πέρασαν παραδοσιακά το διοξείδιο του θείου στην ατμόσφαιρα το ανακτούν ως θειικό οξύ.

Ειδικότερα, η Κίνα κάνει πιο θειικού οξέος από πυρίτες, ένα θειούχο ορυκτό του σιδήρου.

(β) Η μετατροπή του θείου σε διοξείδιο του θείου

Εάν το θείο είναι η πρώτη ύλη, θα πρέπει πρώτα να μετατραπεί σε διοξείδιο του θείου.

Τετηγμένο θείο ψεκάζεται σε ένα φούρνο και καίγεται σε ένα φύσημα ξηρού αέρα σε περίπου 1300 K. Το θείου καίγεται με μια χαρακτηριστική μπλε φλόγα:

Ως περίσσεια αέρα χρησιμοποιείται το αναδυόμενο αέριο περιέχει περίπου 10-12%

διοξείδιο του θείου και 10% οξυγόνο κατ 'όγκο. Τα αέρια είναι πολύ ζεστά και έτσι περνούν μέσω εναλλακτών θερμότητας (λέβητες απορριπτόμενης θερμότητας).

Τα αέρια ψύχονται σε περίπου 700 Κ και το νερό στους γύρω σωλήνες λέβητα μετατρέπονται σε ατμό. Στην κατασκευή ενός τόνου θειικού οξέως, παράγεται επίσης ένας τόνος ατμού υψηλής πίεσης.

(γ) Η μετατροπή του διοξειδίου του θείου σε τριοξείδιο του θείου

Ένα τυπικό εργοστάσιο περιέχει ένα κυλινδρικό δοχείο το οποίο δρα ως ένας αντιδραστήρας σταθερής κλίνης με τέσσερις χωριστές κλίνες καταλύτη, που είναι γνωστός ως μετατροπέας, θερμαίνεται στους 700 Κ, μέσω του οποίου περνάει το διοξείδιο του θείου και ο αέρας:

Ο καταλύτης, οξείδιο του βαναδίου σε πυρίτιο, είναι γενικά υπό τη μορφή μικρών σφαιριδίων, στο οποίο θειικό έχει προστεθεί ασβέστιο ως ένας υποκινητής. Η λειτουργία

(24)

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ

Φωτεινή Τσιατάκη - 24 - Έτος: 2014

του υποκινητή είναι να χαμηλώσει το σημείο τήξεως του οξειδίου του βαναδίου (V), έτσι ώστε να είναι τηγμένο σε 700 Κ.

Σχήμα 1. Ένα διάγραμμα ροής μετατροπής του διοξειδίου του θείου σε τριοξειδίου του θείου

Όπως φαίνεται από τα παραπάνω, είναι μία εξώθερμη αντίδραση, έτσι, για μια ικανοποιητική απόδοση του τριοξείδιο του θείου (απαιτείται πάνω από 99.5%

μετατροπή), χρησιμοποιείται θερμοκρασία όσο το δυνατόν πιο χαμηλά οικονομική.

Έτσι, η θερμότητα απομακρύνεται από το αέριο που εγκαταλείπει κάθε κλίνη χρησιμοποιώντας εναλλάκτες θερμότητας. Το τριοξείδιο του θείου που παράγεται απομακρύνεται μεταξύ της τρίτης και της τέταρτης κλίνης και ρέει στο επόμενο στάδιο, στη μετατροπή του τριοξειδίου του θείου σε θειικό οξύ. Ωστόσο, μια μικρή ποσότητα του διοξειδίου του θείου δεν μετατρέπεται και διέρχεται μέσω της τέταρτης κλίνης καταλύτη και τα εκλυόμενα αέρια, κυρίως τριοξείδιο του θείου, ρέει στο επόμενο στάδιο.

3.

(25)

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ

Φωτεινή Τσιατάκη - 25 - Έτος: 2014

(δ) Μετατροπή του τριοξειδίου του θείου σε θειικό οξύ

Το τριοξείδιο του θείου που σχηματίζεται από τη τρίτη κλίνη (και το μικρό ποσό από την τέταρτη κλίνη) μετατρέπονται τώρα σε θειικό οξύ.

Τριοξείδιο του θείου αντιδρά με το νερό και η αντίδραση μπορεί να εκφραστεί ως:

Ωστόσο, το ίδιο το νερό δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την απορρόφηση καθώς υπάρχει μεγάλη αύξηση της θερμοκρασίας, και μια ομίχλη θειικού οξέος σχηματίζεται, η οποία είναι δύσκολο να χειριστεί. Αντ 'αυτού, το θειικό οξύ συγκέντρωσης περίπου 98%

χρησιμοποιείται. Αυτό διατηρείται σε αυτή τη συγκέντρωση με προσθήκη νερού και απομάκρυνση του οξέος σε αυτή τη συγκέντρωση.

Για να διατηρηθεί η θερμοκρασία στους περίπου 400 Κ, η θερμότητα απομακρύνεται από εναλλάκτες θερμότητας.

(26)

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ

Φωτεινή Τσιατάκη - 26 - Έτος: 2014

Σχήμα 2. Ένα διάγραμμα που απεικονίζει έναν εναλλάκτη θερμότητας που χρησιμοποιείται στην παρασκευή του τριοξειδίου του θείου.

Τα αέρια που δεν απορροφώνται περιέχουν περίπου 95% άζωτο, 5% οξυγόνο, και ίχνη του διοξειδίου του θείου. Το αέριο ρεύμα φιλτράρεται για να απομακρυνθούν οποιαδήποτε ίχνη ομίχλης θειικού οξέος και επιστρέφεται στην ατμόσφαιρα χρησιμοποιώντας μία υψηλή καπνοδόχο.

(27)

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ

Φωτεινή Τσιατάκη - 27 - Έτος: 2014

Σχήμα 3. Διάγραμμα ροής της παραγωγικής διαδικασίας θειικού οξέος

1.4.2 Παραγωγή φωσφορικού οξέως

Το φωσφορικό οξύ παρασκευάζεται με δύο μεθόδους:

α) η υγρή μέθοδος β) θερμική διαδικασία

Η θερμική μέθοδος κανονικά παράγει ένα πιο πυκνό και πιο καθαρό προϊόν, αλλά είναι εντάσεως ενέργειας (λόγω της κατασκευής του ίδιου του φωσφόρου. Οξύ που

παράγεται από την «υγρή» διαδρομή είναι λιγότερο καθαρό αλλά χρησιμοποιείται για την παρασκευή των λιπασμάτων.

(28)

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ

Φωτεινή Τσιατάκη - 28 - Έτος: 2014

α) η υγρή μέθοδος

Το φωσφορικό οξύ παράγεται από φωσφορίτη με την προσθήκη θεϊκού οξέως σε μια σειρά καλά αναδυόμενων αντιδραστήρων. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα φωσφορικό οξύ και φωσφορικό γύψο και άλλες αδιάλυτες ακαθαρσίες. Προστίθεται νερό και ο γύψος απομακρύνεται με διήθηση μαζί με άλλα αδιάλυτα υλικά (όπως διοξείδιο του πυριτίου).

Φθόριο, όπως H2SiF6, απομακρύνεται σε ένα περαιτέρω στάδιο με εξάτμιση.

Αν και η αντίδραση λαμβάνει χώρα σε στάδια που περιλαμβάνουν δισόξινο φωσφορικό ασβέστιο, η συνολική αντίδραση μπορεί να παρασταθεί ως:

Ωστόσο, υπάρχουν πλευρικές αντιδράσεις, για παράδειγμα με φθοριούχο ασβέστιο και ανθρακικό ασβέστιο που υπάρχουν στο βράχο:

Φθοριοπυριτικό οξύ είναι ένα σημαντικό παραπροϊόν από αυτό και από την παραγωγή υδροφθορίου. Μπορεί να εξουδετερώνεται με υδροξείδιο του νατρίου για να σχηματίσει εξαφθοροπυριτικό νάτριο. Το οξύ χρησιμοποιείται επίσης για να κάνει φθοριούχου αργιλίου, που χρησιμοποιείται με τη σειρά του για την παρασκευή αλουμινίου.

Η κρυσταλλική δομή του θειικού ασβεστίου που σχηματίζεται εξαρτάται από τις συνθήκες της αντίδρασης. Στα 340-350 Κ, το κύριο προϊόν είναι διένυδρο, CaSO4.2H2O. Στα 360-380 Κ, η ημιένυδρη παράγεται, CaSO4.1 / 2H2O.

Θειικό ασβέστιο διηθείται και το οξύ στη συνέχεια συμπυκνώνεται σε περίπου 56%

P2O5, χρησιμοποιώντας απόσταξη υπό κενό.

(29)

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ

Φωτεινή Τσιατάκη - 29 - Έτος: 2014

Το προϊόν από το οξύ «υγρή μέθοδο» είναι ακάθαρτο, αλλά μπορεί να χρησιμοποιηθεί, χωρίς περαιτέρω καθαρισμό, για την παρασκευή λιπασμάτων (βλέπε παρακάτω).

Εναλλακτικά μπορεί να εξατμίζεται περαιτέρω σε περίπου 70% P2O5, ένα διάλυμα που ονομάζεται υπερφωσφορικό οξύ το οποίο χρησιμοποιείται απευθείας ως υγρό λίπασμα.

Να αναγάγει τη βιομηχανική φωσφορικά, το οξύ καθαρίζεται με εκχύλιση με διαλύτη, χρησιμοποιώντας, για παράδειγμα, μεθυλ ισοβουτυλ κετόνη (ΜΙΒΚ), στην οποία το οξύ είναι ελαφρά διαλυτό και συμπυκνώθηκε για να δώσει 60% περιεκτικότητα σε P2O5.

Αυτό το οξύ μπορεί να καθαρίζεται περαιτέρω με τη χρήση διαλυτών για την εκχύλιση από τα βαρέα μέταλλα και αποφθοριωμένων (με εξάτμιση) για να παραχθεί ένα προϊόν ποιότητας βαθμού τροφίμων.

Σχήμα 4. Διάγραμμα ροής παραγωγής φωσφορικού οξέως υγρής μεθόδου

(30)

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ

Φωτεινή Τσιατάκη - 30 - Έτος: 2014

β) θερμική μέθοδος

Οι πρώτες ύλες για τη διαδικασία αυτή είναι φωσφόρου και αέρα:

Αρχικά, ο φώσφορος ψεκάζεται μέσα στον κλίβανο και καίγεται στον αέρα σε περίπου 1800-3000 Κ

Οι περισσότερες μέθοδοι χρησιμοποιούν μη αποξηραμένο αέρα και πολλές περιλαμβάνουν την προσθήκη ατμού στον καυστήρα του φωσφόρου για να παράγει και να διατηρεί μία μεμβράνη από συμπυκνωμένα πολυφωσφορικά οξέα τα οποία προστατεύουν το πύργο καυστήρα ο οποίος είναι από ανοξείδωτο ατσάλι (εξωτερικά υδρόψυκτο). Τα προϊόντα από τον πύργο του καυστήρα περνάνε απευθείας σε ένα

πύργο ενυδάτωσης όπου τα αέρια του οξειδίου του φωσφόρου απορροφούνται σε ανακυκλωμένο φωσφορικό οξύ:

Εναλλακτικά, ο φώσφορος μπορεί να καεί σε αποξηραμένο αέρα. Το πεντοξείδιο του φωσφόρου συμπυκνώνεται ως μία λευκή σκόνη και χωριστά ενυδατώνεται σε φωσφορικό οξύ.

Αυτή η μέθοδος επιτρέπει στην θερμότητα να ανακτηθεί και να επαναχρησιμοποιηθεί.

Κάψιμο και άμεση ενυδάτωση, όπως περιγράφηκε προηγουμένως, δημιουργεί εξαιρετικά διαβρωτικές συνθήκες. Ο εξοπλισμός είναι κατασκευασμένος από ανοξείδωτο ατσάλι ή είναι τούβλο - επένδυση από άνθρακα. Για τη μείωση της διάβρωσης, τα τοιχώματα του καυστήρα και οι πύργοι ενυδάτωσης ψύχονται, αλλά τα προϊόντα του αντιδραστήρα αναδύονται σε μία θερμοκρασία πολύ χαμηλή για χρήσιμη ανάκτηση θερμότητας.

(31)

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ

Φωτεινή Τσιατάκη - 31 - Έτος: 2014

Το προϊόν οξύ έχει συγκέντρωση ca 85%.

Τετραφωσφορικό οξύ, ένα από μια οικογένεια πολυφωσφορικών οξέων τα οποία μπορούν να παραχθούν επιλεκτικά, γίνεται είτε με βραστό νερό εκτός σε υψηλές θερμοκρασίες σε ένα δοχείο διοξειδίου του άνθρακα, ή με την προσθήκη στερεού πεντοξείδιο του φωσφόρου σε σχεδόν βραστό φωσφορικό οξύ. Η πρώτη μέθοδος δίνει συνήθως το καθαρότερο προϊόν, λόγω της υψηλής περιεκτικότητας σε πεντοξείδιο του φωσφόρου του αρσενικού.

Σχήμα 5. Διάγραμμα ροής παραγωγής φωσφορικού οξέως θερμικής μεθόδου

(32)

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ

Φωτεινή Τσιατάκη - 32 - Έτος: 2014

4. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2

5. Σχέδιο αντιμετώπισης εκτάκτων αναγκών

2.1 Σχέδιο Αντιμετώπισης σε Περίπτωση Παύσης Βιομηχανικής Μονάδας

Το σχέδιο αντιμετώπισης έκτακτης ανάγκης για παύση βιομηχανικής μονάδας, εκτελείται από μια επιχείρηση ή από κάποια εγκατάσταση σε αυτή προκειμένου να αποτελέσει ένα πρόγραμμα προετοιμασίας γύρω από έκτακτα περιστατικά όπως το συγκεκριμένο και το οποίο μπορεί να προκαλέσει εκρήξεις ή πυρκαγιές στη βιομηχανική μονάδα. Στόχος του συστηματικού αυτού σχεδίου είναι να προστατέψει την ανθρώπινη υγεία και ασφάλεια αλλά και την περιουσία της κάθε εταιρείας. Πρέπει να αναφερθεί ότι πέρα από τα παραπάνω το συγκεκριμένο σχέδιο αφορά και διαμορφώνει και τις επιχειρησιακές σχέσεις και εγκαταστάσεις της επιχείρησης με την Αστυνομία, Πυροσβεστική, Νομαρχία, Νοσοκομεία και κάθε άλλη Τοπική Αρχή αν υπάρξει κάποιο περιστατικό έκτακτης ανάγκης.

Είναι επόμενο λοιπόν να υπάρχουν αντίγραφα από το Σχέδιο αυτό το οποίο θα πρέπει να έχει κάθε εργαζόμενος της επιχείρησης. Αντίγραφο όμως θα πρέπει να δίνεται και στην Αστυνομία, Πυροσβεστική ή κάθε άλλη Τοπική Αρχή και Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση. Η εκπόνηση του Σχεδίου αυτού εντάσσεται στα πλαίσια της εφαρμογής της υπάρχουσας Νομοθεσίας Υγιεινής και Ασφάλειας (Π.Δ. 77/81, 71/88, 105/95, 16/96). Θα πρέπει να σημειωθεί δε πως η παύση λειτουργίας της βιομηχανικής μονάδας εξαιτίας ενός απρόσμενου γεγονότος, μπορεί να δημιουργήσει την ανάγκη για την αντιμετώπιση έκτακτων περιστατικών, όπως

• Βιομηχανικό Ατύχημα Μεγάλης Έκτασης

• Ατύχημα (Όχημα ή Εξοπλισμός)

• Πυρκαγιές ή εκρήξεις

(33)

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ

Φωτεινή Τσιατάκη - 33 - Έτος: 2014

Βέβαια οι απότομες παύσεις μιας βιομηχανικής μονάδας, μπορούν να έχουν αντίστοιχα και τις παρακάτω δυσάρεστες εξελίξεις, ως εξής:

Πρόκληση Πυρκαγιάς

 Έπειτα από μια πυρκαγιά είναι δυνατό να δημιουργηθεί δημιουργία τοξικών ή και βλαβερών αερίων ή ατμών

 Είναι δυνατή η εξάπλωσή της αλλά και η έναυση άλλων υλικών στη περιοχή που ξέσπασε. Μπορεί να προκληθούν εκρήξεις λόγω θερμότητας

 Δημιουργούνται κατάλοιπα ρυπασμένα από τα πυροσβεστικά υλικά από τα χημικά μέσα για τη πυρόσβεση

 Τραυματισμοί στο προσωπικό

 Καταστροφές και βλάβες στη φυσική δομή κτιρίων και σε εξοπλισμό επιχείρησης

Πρόκληση Έκρηξης

 Κίνδυνος για εκτίναξη θραυσμάτων ή ωστικού κύματος

 Εκρήξεις σε άλλες εγκαταστάσεις

 Τραυματισμοί προσωπικού

Ατύχημα (όχημα ή εξοπλισμός)

 Δημιουργία φωτιάς, έκρηξης, υπερχείλισης

 Δημιουργία ανάμειξης ασύμβατων υλικών

 Δημιουργία έκλυσης επικίνδυνων ουσιών στο νερό, έδαφος, αέρα

 Τραυματισμοί προσωπικού

(34)

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ

Φωτεινή Τσιατάκη - 34 - Έτος: 2014

2.2 Γενική Περιγραφή Σχεδίου για Επέμβαση σε Περίπτωση Παύσης Βιομηχανικής Μονάδας

Από τη στιγμή που δημιουργηθεί ένα έκτακτο περιστατικό στην επιχείρηση από την παύση της βιομηχανικής μονάδας, θα πρέπει να υπάρχει ο Συντονιστής ο οποίος είναι ο πυρήνας και η κινητήρια δύναμη του σχεδίου για την εφαρμογή του. Ο Συντονιστής Σχεδίου έχει αναλάβει κάποιες συγκεκριμένες αρμοδιότητες με στόχο να ενεργοποιήσει όλες εκείνες τις διαδικασίες οι οποίες δίνονται από το Σχέδιο Αντιμετώπισης Έκτακτης Ανάγκης από ένα έκτακτο περιστατικό στην επιχείρηση από την παύση της βιομηχανικής μονάδας. Παρακάτω αναφέρονται διεξοδικά οι αρμοδιότητες αυτές:

 Να αναπτύξει τον υπάρχοντα εξοπλισμό, ανάλογα με την κάθε περίσταση

 Να αναπτύξει τον υπάρχοντα εξοπλισμό, ανάλογα με την κάθε περίσταση

 Να κατευθύνει το προσωπικό της Επιχείρησης

 Να επικοινωνήσει με τις Ρυθμιστικές και Τοπικές Αρχές

 Να ζητήσει βοήθεια από τα Νοσοκομεία της περιοχής

 Να σταματήσει τη λειτουργία και τις δραστηριότητες Μονάδων ή/και του συνόλου της Εγκατάστασης και να εκκενώσει το χώρο

 Να ζητήσει βοήθεια από υπηρεσίες Εκτάκτων Καταστάσεων

Υπάρχουν τρεις φάσεις οι οποίες αναφέρονται από η στιγμή που δημιουργείται ένα έκτακτο περιστατικό ένα έκτακτο περιστατικό στην επιχείρηση από την παύση της βιομηχανικής μονάδας και οι οποίες είναι :

Άμεση αντίδραση

 αναγνώριση περιστατικού

 εκκένωση χώρων

 ασφάλιση χώρων

(35)

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ

Φωτεινή Τσιατάκη - 35 - Έτος: 2014

Αντιμετώπιση και καταπολέμηση

 πυρόσβεση και αντιμετώπιση του βασικού περιστατικού

 απεγκλωβισμός

 πρώτες βοήθειες

Έλεγχος και καταστολή

 έλεγχος του περιστατικού

 καταστολή του περιστατικού

 επανέναρξη των δραστηριοτήτων και απολογισμός

2.3 Εφαρμογή Μέτρων Αντίδρασης στην Περίπτωση Παύσης Βιομηχανικής Μονάδας

Είναι σημαντικό όλες οι ενέργειες αντίδρασης γύρω από ένα έκτακτο περιστατικό στην επιχείρηση από την παύση της βιομηχανικής μονάδας να γίνονται από τη στιγμή που αναφέρεται φωτιά, έκρηξη, ή κάποιο άλλο επείγον περιστατικό. Τα πρώτο πράγμα που πρέπει να γίνεται είναι ο απολογισμός και μια πρώτη εκτίμηση του γεγονότος από το Συντονιστή Σχεδίου ή από εκείνο το άτομο το οποίο θα του ανατεθεί κάτι τέτοιο.

Υπάρχουν κάποια κριτήρια τα οποία πρέπει να λαμβάνονται σοβαρά υπόψη και τα οποία δίνονται παρακάτω. Η απόφαση για την εφαρμογή ή όχι του Σχεδίου γίνεται από το Συντονιστή Σχεδίου είτε για κάποια τμήματά του ή για κάποια μέρη του. Ανάλογα με τις συνθήκες που επικρατούν από το περιστατικό λαμβάνονται και τα ανάλογα μέτρα και ενέργειες. Πρέπει επίσης να αναφερθεί ότι τι κάθε Σχέδιο Αντιμετώπισης παρουσιάζει ένα μεγάλο εύρος δυνατοτήτων και διαδικασιών. Τα παραπάνω όμως δεν εφαρμόζονται πάντα παρά μονάχα αν υπάρχει καταλληλότητα και πάντα ανάλογα με τη κάθε περίπτωση.

(36)

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ

Φωτεινή Τσιατάκη - 36 - Έτος: 2014

Τα ατυχήματα μεγάλης έκτασης στις βιομηχανίες συμβαίνουν βάσει των εξής αιτιών:

 Θερμική ακτινοβολία (θερμικά)

 Υπερπίεση λόγω ωστικού κύματος και εκτόξευση θραυσμάτων (μηχανικά)

 Διασπορά τοξικών ουσιών (χημικά)

2.3.1 Αναγνώριση Γεγονότος και τα Πρώτα Βήματα

Η διαδικασία η οποία πρέπει να ακολουθηθεί από το άτομο εκείνο το οποίο παρατηρεί το συμβάν ένα έκτακτο περιστατικό στην επιχείρηση από την παύση της βιομηχανικής μονάδας και μπορεί να αξιολογήσει ποιες είναι οι κατάλληλες ενέργειες οι οποίες θα προστατέψουν την ανθρώπινη υγεία αλλά και τη περιουσία της επιχείρησης, είναι η παρακάτω :

 Ενεργοποιείται το σύστημα προειδοποίησης του συμβάντος. Αυτό μπορεί να γίνει τηλεφωνικά ή με ασύρματο ή και με κάποιο διακόπτη συναγερμού.

Με αυτό τον τρόπο το συμβάν γίνεται αντιληπτό στο προσωπικό. Ειδικά για το περιστατικό φωτιάς υπάρχει ένα κουμπί συναγερμού το οποίο και ενεργοποιείται.

 Ο Συντονιστής Σχεδίου ενημερώνεται από το άτομο που παρατήρησε το συμβάν. Του αναφέρεται το όνομά του, η τοποθεσία του συμβάντος, η φύση του περιστατικού

Ο Συντονιστής από εκεί και πέρα είναι υπεύθυνος και αναλαμβάνει όλο τον έλεγχο της περιοχής του περιστατικού και εφαρμόζει τη διαδικασία αντιμετώπισης του περιστατικού με όποιο μέσο διαθέτει εκείνη τη στιγμή. Η διαδικασία εφαρμόζεται μέχρι να ολοκληρωθεί η όλη αντιμετώπιση και το περιστατικό εξαλειφθεί. Οι ενέργειες οι οποίες ακολουθούνται από το Συντονιστή Σχεδίου στη διαδικασία εκτίμησης του περιστατικού στην επιχείρηση από την παύση της βιομηχανικής μονάδας, είναι να:

(37)

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ

Φωτεινή Τσιατάκη - 37 - Έτος: 2014

 Διασφαλίζει όπου μπορεί την παραγωγική διαδικασία ή και τη λειτουργία για το τέλος της φωτιάς και των εκρήξεων. Προστατεύει για τη μη εξάπλωσή τους

 Προσδιορίζει αν είναι εφικτό τη πηγή ή το λόγο που προκάλεσε το επεισόδιο και ταυτόχρονα εκτιμά τα πρωτογενή ή δευτερογενή επικίνδυνα συστατικά του

Στο Λογικό Διάγραμμα Εφαρμογή Σχεδίου Αντιμετώπισης Έκτακτης Κατάστασης αναφέρονται τα κριτήρια αξιολόγησης τα οποία πρέπει να χρησιμοποιεί ο Συντονιστής.

Σκοπός του Σχεδίου αυτού είναι η προστασία της ανθρώπινης υγείας.

Οι ενέργειες οι οποίες πρέπει να γίνουν αμέσως μετά από τη λήψη απόφασης για την εφαρμογή του Σχεδίου από ένα έκτακτο περιστατικό στην επιχείρηση από την παύση της βιομηχανικής μονάδας και τις οποίες ο Συντονιστής κρίνει απαραίτητες, είναι οι ακόλουθες:

 Έναρξη και κήρυξη διαδικασιών περιορισμού και ελέγχου κατάστασης

 Απολογισμός προσωπικού, εγκαταστάσεων και επισκεπτών αλλά και του προσωπικού γραφείων

 Τίθεται σε εφαρμογή η εσωτερική διαδικασία για την ενημέρωση και την ανάθεση αρμοδιοτήτων. Την ίδια στιγμή γίνεται και η αξιολόγηση της κατάστασης και η κλήση για βοήθεια

 Γίνεται ο συντονισμός των Α’ βοηθειών σε περίπτωση που αναφέρονται τραυματισμοί. Γίνεται η ενεργοποίηση διαδικασιών Ελέγχου Απωλειών

 Εκκενώνονται οι χώροι μέσω εφαρμογής Σχεδίου Εκκένωσης

Είναι πολύ σημαντικό από τη στιγμή που αν κάποιος εργαζόμενος ανακαλύψει κάποια φωτιά από την παύση της βιομηχανικής μονάδας να είναι σε θέση να λάβει τα μέτρα εκείνα, προκειμένου να προστατέψει την ανθρώπινη υγεία και την ασφάλεια της περιοχής εκείνης του συμβάντος. Υποχρέωσή του είναι να ειδοποιήσει το Συντονιστή Σχεδίου. Ο Συντονιστής είναι σε τηλεφωνική επικοινωνία και ετοιμότητα προκειμένου να είναι εύκολο να εντοπισθεί σε περίπτωση ανάγκης. Κατά τη διάρκεια του συμβάντος το προσωπικό Εγκατάστασης για τα διοικητικά καθήκοντα θα πρέπει να είναι σε συνεχή επικοινωνία με ασύρματους ή άλλες γραμμές επικοινωνίας.

(38)

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ

Φωτεινή Τσιατάκη - 38 - Έτος: 2014

Θα πρέπει επίσης να υπάρχουν κανάλια επικοινωνίας ανάμεσα στο Συντονιστή και στο Τεχνικό Ασφάλειας καθώς και με τις Υπηρεσίες Εκτάκτων Καταστάσεων όπως την Αστυνομία, Πυροσβεστική και Νοσοκομεία.

2.4 Ρόλος των Υπολοίπων Συντονιστών στην Περίπτωση Παύσης Βιομηχανικής Μονάδας

Συντονιστής επικοινωνιών

 Επικοινωνεί με τα κεντρικά γραφεία της επιχείρησης. Η επικοινωνία αυτή μπορεί να γίνει πριν γίνει η καταγραφή των συμβάντων και πριν από την επικοινωνία με τους εξωτερικούς φορείς ή Υπηρεσίες. Πρέπει να υπάρχει η προέγκριση του Διευθυντή Εγκαταστάσεων

 Επικοινωνεί με τις εξωτερικές Υπηρεσίες Επέμβασης και Φορείς

 Ενημερώνει τις οικογένειες των ατόμων που έχουν τραυματισθεί και είναι υπεύθυνος για την όποια επικοινωνία χρειάζεται για το ανθρώπινο δυναμικό έπειτα πάντα από έγκριση του Συντονιστή Σχεδίου

Συντονιστής Διάσωσης

 Προχωρά σε αποτίμηση του αριθμού των τραυματιών και των απωλειών αν υπάρχουν

 Είναι υπεύθυνος για τη διασφάλιση της ιατρικής υποστήριξης και των πρώτων βοηθειών. Δίνει κάθε χρόνο τη απαραίτητη εκπαίδευση στο προσωπικό βάρδιας γύρω από τις πρώτες βοήθειες και τις τεχνικές ανάνηψης. Με αυτό τον τρόπο σε κάθε βάρδια υπάρχει προσωπικό με γνώσεις γύρω από τις πρώτες βοήθειες.

Επίσης δημιουργεί κατάλογο με το εκπαιδευμένο προσωπικό

 Είναι υπεύθυνος για τη ενημέρωση των Νοσοκομείων και των Κλινικών της γύρω περιοχής

 Ενημερώνει το Συντονιστή Σχεδίου για τη κατάσταση που επικρατεί στη περιοχή που είναι υπεύθυνος

 Υπάρχουν δυο υποομάδες στην αρμοδιότητά του οι οποίες είναι οι ομάδες Απεγκλωβισμού και Α βοηθειών

(39)

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ

Φωτεινή Τσιατάκη - 39 - Έτος: 2014

Συντονιστής Πυρασφάλειας

 Είναι υπεύθυνος για το συντονισμό του αρμόδιου τμήματος Πυρασφάλειας και Εγκαταστάσεων αλλά και για κάθε εξωτερική δύναμη η οποία μπορεί να βοηθήσει

 Ενημερώνει το Συντονιστή Σχεδίου για το συμβάν και την εξέλιξή του και για το αν υπάρχει ανάγκη για εξωτερική βοήθεια

Συντονιστής Προσωπικού

 Είναι υπεύθυνος για τι κίνηση του προσωπικού στα σημεία Συγκέντρωσης αν πρέπει να εκκενωθεί ο χώρος

 Προχωρά σε καταμέτρηση προσωπικού και κάνει εντοπισμό του χώρου όπου εργάζεται ο κάθε υπάλληλος

 Προχωρά σε έλεγχο πρόσβασης σε εγκαταστάσεις

 Επικοινωνεί και ενημερώνει το Συντονιστή Σχεδίου

Υπάρχουν δυο υποομάδες στη διάθεσή του, Ασφάλειας και Εκκένωσης χώρου. Είναι υπεύθυνος για το συντονισμό τους και για την απομάκρυνση του προσωπικού ή των επισκεπτών από τους χώρους που είναι επικίνδυνοι. Καταγράφει τυχόν αγνοούμενους

2.5 Διαθέσιμα Μέσα Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών

- Συστήματα επικοινωνίας

Υπάρχουν τα απαραίτητα μέσα επικοινωνίας με τα οποία είναι εφοδιασμένες οι εγκαταστάσεις και τα οποία χρησιμοποιούνται για περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης από την παύση της βιομηχανικής μονάδας. Έτσι υπάρχει επικοινωνία με την εγκατάσταση με τον έξω κόσμο. Σε καμία περίπτωση η επιχείρηση δε προτίθεται από το Σχέδιο να αντικαταστήσει κάποια από τα συστήματα επικοινωνίας με κάποια άλλα. Απλά σκοπός του Σχεδίου είναι η διασφάλιση ύπαρξης συστημάτων επικοινωνίας εσωτερικά και εξωτερικά και ότι λειτουργούν πλήρως.

Referências

Documentos relacionados

Οι δυνατότητες που δίνονται στον χρήστη σε αυτή την φόρμα είναι οι εξής: • Δυνατότητες του μενού: ο Αρχείο: Εφόσον ο χρήστης έχει συμπληρώσει τα στοιχεία του στα κουτιά εισαγωγής