Η καλλιέργεια της τριανταφυλλιάς, εμπορία τριανταφυλλιάς

(1)

ΤΜΗΜΑ ΦΥΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

ΤΗΣ ΦΟΙΤΗΤΡΙΑΣ ΚΑΤΣΑΝΗ ΚΥΡΙΑΚΗ

ΘΕΜΑ: Η Κ Α Λ Λ Ι Ε Ρ Γ Ε Ι Α Τ Η Σ Τ Ρ Ι Α Ν Τ Α Φ Υ Λ Λ Ι Α Σ Ε Μ Π Ο Ρ Ι Α Τ Ρ Ι Α Ν Τ Α Φ Υ Λ Λ Ι Α Σ

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΚΩΤΣΙΡΑΣ

ΚΑΛΑΜΑΤΑ 2001

(2)

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ______________________________________________________________________ 6 Στοιχεία Ιστορικά - Γεωγραφικά____________________________________________ 6 Στοιχεία Βοτανικής του Γ όνους______________________________________________ 6 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ_____________________________________________________________ 8

1.1 Θερμοκήπια που χρησιμοποιούνται για την καλλιέργεια της Τριανταφυλλιάς__________ 8 1.1.1 Σκελετός του θερμοκηπίου____________________________________________ 9 1.1.2 Σκελετός από ξύλο _____________________________________________ 9 1.13 Σκελετός από χάλυβα_______________________________________________________ 10 1.1.4 Σκελετός από χάλυβα και αλουμίνιο___________________________________________ 10 1.2 Υλικό κάλυψης θερμοκηπίου_______________________________________________ _ 11 1.2.1 Διαφάνεια των υλικών κάλυψης_______________________________________________ 11 1.2.2 Είδη υλικών κάλυψης_________________________________________________ _______ 13 1.23 Είδη υλικών σκίασης θερμοκηπίων_____________________________________________ 13 1 3 Λοιπός εξοπλισμός___________________________________________________________ 14 13.1 Μηχανολογικός______________________________________________________________14 1 3 3 Ηλεκτρολογικός εξοπλισμός___________________________________________________ 15 Χρησιμοποιούνται όπου υπάρχουν ήλεκτρο με ιωτήρες εντός του θερμοκηπίου ώστε να επιτύχουμε ιδανικές συνθήκες. Οι παράμετροι που χρησιμοποιούμε είναι αέρας, βροχή, φωτισμός κ,λ,π εντός του θερμοκηπίου ώστε να επιτύχουμε ιδανικές συνθήκες__________________________________ 15 1.33 Υδραυλικός εξοπλισμός_______________________________________________________ 15 1.3.4 Ηλεκτρονικός εξοπλισμός_____________________________________________________ 16 1.4 Θέρμανση στο θερμοκήπιο____________________________________________________ 16 1.4.1 Χωρισμός των θερμοκηπίων ανάλογα με τη θέρμανση_____________________________ 17 1.43 Συστήματα θέρμανσης θερμοκηπίων ___________________________________________18 1.43 Αξιολόγηση των συστημάτων θέρμανσης_______________________________________ 19 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ__________________________________________________________________21 2. Βοηθητικοί χώροι θερμοκηπίου___________________________________________________ 21 2.1 Συσκευαστήριο______________________________________________________________21 2.1.1 Διαλογή____________________________________________________________________ 21 2.1.2 Δημιουργία μπουκέτων ______________________________________________________ 22 2.13 Φόρτωση___________________________________________________________________ 24 2.1.4 Αξιολόγηση συσκευασίας_____________________________________________________ 24 2.2 Το ψ υγείο____________________________________ 25 2.2.1 ‘Όγκος ψυγείου_______________________________________________________________25 2.23 Τρόπος κατασκευής του ψυγείου_____________________ ____________ ;____________ 26

Τ.Ε.Ι. Κ Α Λ Α Μ Α ΤΑ Σ - Φυτική Παραγωγή Σελ: 1/128

(3)

2.3 Αποθήκες __________________ 26

2.3.1 Λιπασμάτων ___ 26

23.2 Φυτοφάρμακα 27

2 3 3 Εργαλείων 27

2.4 Χώρος Ραντιστικών εγκαταστάσεων____________________________________________ 27 2.5 Χώροι διαμονής____________________________________________________________ 27 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ____________________________________________________________________ 28 3. ΠΟΙΚΙΛΙΕΣ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΩΝ ΠΟΥ ΚΑΛΛΙΕΡΓΟΥΝΤΑΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΑΑ_________ 28 3.1 Κόκκινες___________________________________________________________________ 28 3.2 Ροζ________________________________________________________________________ 29 3 3 ‘Άσπρες__ __________________________________________________________________ 30 3.4 Πορτοκαλί__________________________________________________________________ 30 3.5 Κίτρινες____________________________________________________________________ 31 Παράρτημα φωτογραφιών_________________________________________________________ 31 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ__________________________________________________________________45

4. ΚΑΛΛΙΕΡΓΗΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΠΡΙΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ

ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΩΝ_________________________________________________________________ 45 4.1 ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ__________ 45 4.1.1 ΕΔΑΦ ΟΣ__________________________________________________________________ 45 4.1.2 Εγκατάσταση αποστραγγιστικού συστήματος___________________________________ 45 4 .1 3 Συμπλήρωση του χώματος με λιπάσματα, οργανική ουσία, κ.λ.π. ώστε να πάρει την τελική του μορφή.___________________________________________________________________ 47 4.1.4 Απολύμανση του εδάφους ____________________________________________________ 47 4.1.5 Τελευταίες εργασίες πριν από την εγκατάσταση των Τριανταφυλλιών στο θερμοκήπιο. 49 4.2 ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ____________________________________________ 50 4.2.1 ΤΟ ΦΥΤΕΜΑ ΤΗΣ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΑΣ______________________________________ 50 4.3 Κάλυψη των φυτών με φύλλα πλαστικού________________________________________52 4.4 ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΑΡΔΕΥΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ______________________________ 52 4.5 ΚΑΛΛΙΕΡΓΗΤΙΚΕΣ ΦΡΟΝΤΙΔΕΣ____________________________________________ 53 4.5.1 ΚΑΛΛΙΕΡΓΗΤΙΚΕΣ ΦΡΟΝΤΙΔΕΣ ΤΟΥΣ ΠΡΩΤΟΥΣ ΜΗΝΕΣ ΜΕΤΑ ΤΟ ΦΥΤΕΜΑ

53

4.5.2 ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΦΥΤΩΝ : ΚΟΡΥΦΟΛΟΓΗΜΑ_______________________________ 53 4.6 ΤΟ ΚΛΑΔΕΜΑ ΤΗΣ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΑΣ______________________________________55 4.6.1 Χρόνος κλαδέματος__________________________________________________________55 4.6.2 Είδη κλαδέματος____________________________________________________________ 55 4.7 ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ____________________________________________________________ 60 4.8 Φως_______________________________________________________________________ 62

Τ.Ε.Ι. ΚΑΛ ΑΜ Α ΤΑΣ - Φυτική Παραγωγή Σελ: 2/128

(4)

4.9 Αερισμός 63

4.10 Εμπλουτισμός με 0 0 2 63

4.11 Ατμοσφαιρική υγρασία 63

4.12 Εδαφική υγρασία 64

4.13 Λίπανση__ 64

4.14 Πότισμα 66

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ 67

5. ΟΙ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΤΉΣ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΑΣ 67

5.1 ΜΥΚΗΤΟΛΟΓΙΚΕΣ 67

5.1.1 Οι πιο συνηθισμένες 67

5.2 Σπάνιες ασθένειες 69

5.3 ΕΝΤΟΜΟΛΟΓΙΚΕΣ 71

5.3.1 Οι πιο συνηθισμένες 71

53.2 Σπάνιες ασθένειες 73

5.4 ΒΑΚΤΗΡΙΩΣΕΙΣ 76

5.5 ΜΗ ΠΑΡΑΣ1ΤΙΚΕΣ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ 76

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΚΤΟ 79

6. ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ ΚΛΑΔΟΥ 79

6.1 ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΚΛΑΔΟΥ 79

6.1.1 ΜΟΡΦΕΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ 79

6.1.2 ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΩΝ ΕΚΤΑΣΕΩΝ 79

6.13.1 Βασικές κατηγορίες θερμοκηπιακών καλλιεργειών 81

6.13 Εξέλιξη του αριθμού των ανθοκομικών εκμεταλλεύσεων 82

6.1.4 Εξέλιξη της παραγωγής και ακαθάριστης αξίας 83

6.1.5 Εξέλιξη των εισαγωγών - εξαγωγών 84

6.1.6 Οργάνωση των ανθοκαλλιεργητών 85

6.2 ΚΟΣΤΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΤΩΝ ΚΥΡΙΟΤΕΡΩΝ ΑΝΘΟΚΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ __ : 87- 6 3 ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ, ΔΑΝΕΙΑΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ, ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΚΟΣΤΟΥΣ

ΧΡΗΜΑΤΟΣ 87

6.3.1 . Αναπτυξμικά προγράμματα 87

6.33 Εθνικά προγράμματα 88

6.33 Κοινοτικά Προγράμματα 89

6.3.4 Μεσογειακά ολοκληρωμένα προγράμματα (ΜΟΠ): 89

6.4 Χρηματοδότηση από την ΑΤΕ (όροι, διαδικασίες κ.τΑ.) 90

6.4.1 Μεσομακροπρόθεσμη δανειοδότηση 90

6.4.2 Βραχυπρόθεσμη δανειοδότηση 90

6.43 Εμπράγματες διασφαλίσεις δανείων 90

(5)

6.43.1 Διαδικασία χορήγησης δανείων - ταχύτης έγκρισης και απόδοσής τους__________ _ 91 6.4.4 Δανειακή κατάσταση του κλάδου_____________________________________________ 91 6.5 Εξέλιξη του κόστους του χρήματος την περίοδο 1988 -1 9 9 6 _____________________ 92 7.ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΒΔΟΜΟ_______________________________________________________________ 94

7.1 ΔΙΑΚΙΝΗΣΗ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΑ ΑΝΘΟΚΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ__________________ 94 7.1.1 Γενικά_____________________________________________________________________94 7.1.2 Ανθαγορές____________________________________________________________ 94 7.13 Ροή ανθοκομικών προϊόντων_____________________________________________ 96 7.1.4 Συνθήκες εμπορίας__________________________________________________________ 97 7.2 ΚΟΙΝΟΤΙΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΣΤΗΝ ΑΝΘΟΚΟΜΙΑ______________________________ 98 7.2.1 Η ελεύθερη κυκλοφορία______________________________________________________ 98 7.2.2 Η τυποποίηση________________________________________________________ 98 7.23 Το κοινό Εξωτερικό Δασμολόγιο_______________________________________________ 99 7.2.4 Η Κοινοτική Εποπτεία και η Ρήτρα Διασφάλισης____________________________ 99 7.23 Οι ελάχιστες τιμές εξαγωγής_________________________________________________ 100 7.2.6 Η Επιτροπή Διαχείρισης και Συμβουλευτική Επιτροπή________________________ 100 7.2.7 ΣΥΜΦΩΝΙΑ GATT - ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΑΝΘΟΚΟΜΙΑ_____________________ 100 7.3 ΚΟΣΤΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΤΩΝ ΚΥΡΙΟΤΕΡΩΝ ΑΝΘΟΚΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΣΤΗΝ ΟΛΛΑΝΔΙΑ______________________________________________________________________ 102 7.4 ΑΝΘΟΚΟΜΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ_______________________________________________ 102 7.4.1 Διακίνηση και εμπορία_____________________________________________________ 102 7.43 Χρηματοδότηση___________________________________________________________ 103 7.43 Τεχνική υποστήριξη_____________________________________________________ 104 7.4.4 Επαγγελματική εκπαίδευση_________________________________________________ 105 7.4.5 Ανθοκομική έρευνα________________________________________________________ 105 7.5 ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΣΩΤΕΡΙΚΗΣ ΑΓΟΡΑΣ________________________________________ 106 7.5.1 Κατανάλωση Δρεπτών και Ζώντων Φ υτώ ν_________________________________ 106 7.53 Τιμές_____________________________________________________________________ 107 7.6 ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗΣ ΑΓΟΡΑΣ________________________________________ 107 7.6.1 Δρεπτά άνθη .__________________________________________________________ 107 7.6.2 “Ζώντα φυτά”_____________________________________________________________ 109 7.7 ΒΑΣΙΚΕΣ ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ________________________________________________ 111 7.7.1 Το φυσικό συγκριτικό πλεονέκτημα της χώρας στην ανθοκομία___________________ 111 7.73 Οι κυριότερες καλλιέργειες είναι τα Τριαντάφυλλα,____________________________ 112 7.7.4 Ο αριθμός των ανθοκομικών εκμεταλλεύσεων, ______________________________ __ 113 7.7.5 Το εμπορικό ισοζύγιο των ανθοκομικών_________________________________ 114 7.7.6 Οι τύποι θερμοκηπίων.______________________________________________ 114

(6)

7.7.7 Η θέρμανση θερμοκηπίων. 114

7.7.8 Η ακολουθούμενη τεχνολογία, 114

7.7.9 Ο βαθμός τεχνολογικής ανάπτυξης 115

7.7.10 Τα κίνητρα 115

7.7.11 Η δανειοδότηση από την ΑΤΕ 115

7.7.12 Η εξωτερική αγορά. 116

7.7.13 Τα οικονομικά αποτελέσματα 117

7.7.14 Η διακίνηση και η εμπορία 117

7.7.15 Η παρεχόμενη από το κράτος τεχνική υποστήριξη 117

7.7.16 Οι δανειακές υποχρεώσεις. 118

7.7.17 Το κόστος του χρήματος. 118

7.7.18 Το κόστος των θερμοκηπιακών εγκαταστάσεων. 119

7.7.19 Το κόστος φαρμάκων - λιπασμάτων. 119

7.7.20 Το κόστος θέρμανσης. 119

7.7.21 Η ανάπτυξη του κλάδου 120

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 124

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ______________________________________________________________________ 128

(7)

Ε ΙΣ Α Γ Ω Γ Η

Στοιχεία Ιστορικά

^-

Γεωγραφικά

Η Τριανταφυλλιά καλλιεργείται από αρχαιοτάτων χρόνων. Βαβυλώνιοι, Ασσύριοι, Πέρσες, ‘Έ λληνες και Ρωμαίοι έχουν το άνθος της Τριανταφυλλιάς σαν έμβλημα του κάλλους. Σήμερα η Τριανταφυλλιά καλλιεργείται σε όλες τις χώρες του κόσμου εκτός από το μέρος της Ν. Αμερικής και των τροπικών.

περιοχή της Θεσσαλονίκης και αργότερα στον Πόρο, Κρήτη, Βόλο και τη Μεσσηνία.

Οι προοπτικές μεγαλύτερης επέκτασης της Ροδοκαλλιέργειας είναι ευνοϊκές και οι πλέον άριστες των τελευταίων χρόνων.

Στοιχεία Βοτανικής τον Γένους

Η Τριανταφυλλιά ανήκει στο γένος ROSA της οικογένειας ROSACEAE.

Στο γένος αυτό ανήκουν 125 διαφορετικά είδη (18 αυτοφυή της Ελλάδας), που είναι θάμνοι φυλλοβόλοι ή αειθαλείς, όρθιοι, αναρριχώμενοι ή έρποντες.

Σήμερα υπάρχουν χιλιάδες ποικιλίες, λίγες όμως είναι κατάλληλες για επιχειρηματική καλλιέργεια, εκτός εποχής, σε θερμαινόμενο θερμοκήπιο. Οι ποικιλίες αυτές πρέπει να έχουν τα εξής χαρακτηριστικά: μεγάλη ζωηρότητα, επαναληπτική άνθηση με μεγάλο αριθμό λουλουδιών, έντονη ανάπτυξη, άνθος με ωραίο φανταχτερό χρώμα και μεγάλη διάρκεια ζωής, μεγάλο αριθμό πετάλων σε ωραία διάταξη και ανθεκτικότητα στο πιάσιμο με το χέρι.

Στο αντικείμενο μας ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα είδη: ROSA DAMASCENA και ROSA CENSIFOLIA. Γενικώς τα φυτά του γένους ROSA είναι φυτά αείφυλλα μερικές φορές ή φυλλοβόλα συνήθως, ορθοφυή πιο σπάνια αναρριχώμενα ή έρποντα με βλαστούς ακανθοφόρους, σπάνια άοπλους. Τα φύλλα είναι περιτόληκτα σύνθετα με 3,5,7 οδοντωτά φυλλάρια σπάνια απλά. Τα άνθη είναι μονήρη ή κατά κορύμβους στο τέλος των βλαστών. Τα σέπαλα, τα πέταλα και οι στήμονες εκδύονται στα πλευρά της ανθοδόχης που έχει μεγάλο αριθμό ωοθηκών. Μετά τη γονιμοποίηση η Στην Ελλάδα η Ροδοκαλλιέργεια α\ κε στην περιοχή της πρωτεύουσας σαν περισσότερο οικονομικά εύρωστη χά τον πόλεμο αναπτύχθηκε και στην

Τ.Ε.Ι. Κ Α Λ Α Μ Α Τ Α Σ - Φυτική Π αραγωγή Σελ:6/128

(8)

ανθοδόχη σχηματίζει ένα απιοειδή καρπό που περιέχει τα αχαίνια. Αριθμός χρωμοσωμάτων 2η = 14,21,28,35,42.

Η Τριανταφυλλιά καλλιεργείται για παραγωγή δρεπτών ανθέων, για παραγωγή ροδέλαιου και ροδόνερου, για ζαχαροπλαστική, χρήση καρπών και πετάλων, για κάλυψη κρανών, για φράκτες και αναρρίχηση.

Τ.Ε.Ι. Κ Α Λ Α Μ Α Τ Α Σ - Φ υτική Π αραγω γή Σελ:7/128

(9)

Κ ΕΦ Α Λ Α ΙΟ Π ΡΩ ΤΟ

1.1 Θερμοκήπια που χρησιμοποιούνται για την καλλιέργεια της Τριανταφυλλιάς

Τα υλικά που χρησιμοποιούνται σε μεγάλη κλίμακα για την κατασκευή του σκελετού των θερμοκηπίων από πλαστικό, είναι το ξύλο και ο σίδηρος, ενώ στα γυάλινα θερμοκήπια, χρησιμοποιείται το σίδηρο και το αλουμίνιο. Ακόμη κατασκευάζονται σκελετοί θερμοκηπίων από πλαστικό και θερμοκήπια αεροστήρικτα χωρίς σκελετό. Οι δύο όμως τελευταίες κατηγορίες δεν έχουν χρησιμοποιηθεί στην Ελλάδα για

Τριανταφυλλιές και ούτε θα έπρεπε να προτιμηθούν, μια και η Τριανταφυλλιά είναι μια πολυετής καλλιέργεια και πρέπει να καλλιεργείται μέσα σε θερμοκήπια καλής

κατασκευής ικανά να αντεπεξέλθουν σε αντίξοες συνθήκες, κάτι που δεν το εξασφαλίζουν οι δύο τελευταίοι τύποι.

Ο ι βελτιώσεις τόσο στα υλικά κάλυψης όσο και την τεχνολογία κατασκευής του σκελετού των θερμοκηπίων, εξελίχτηκαν με διαφορετικό ρυθμό τα τελευταία χρόνια, όχι μόνο σε ότι αφορά την παραγωγικότητα, δηλαδή το κόστος μονάδας (με την κρίση στις τιμές καυσίμων), αλλά και σε συνάρτηση με την προσφορά της αγοράς.

Έ τ σ ι πρέπει να δούμε τα υλικά που χρησιμοποιούνται για σκελετούς θερμοκηπίων, για κάλυψη, καθώς και όλο τον υπόλοιπο εξοπλισμό που δίνει την ικανότητα στον παραγωγό να εκμεταλλεύεται τα πλεονεκτήματα που του παρέχει το θερμοκήπιο.

Μακεδονία

18%

ΠελΛτος 2 0%

Κ ρ Λ τπ

43% ^{Θ ράκη}₁_%

Στ .Ελλάδα

7% Θ εσσ αλία 3%

Ηττειρος 5%

Κ α τ α ν ο μ ή έ κ τ α σ η ς · ιρ μ ο κ η τ τ ! ω ν α ν ά Υ ιω γ ρ α φ ικ ό δ ια μ έ ρ ισ μ α (1998)

Τ.Ε.Ι. Κ Α Λ Α Μ Α Τ Α Σ - Φυτική Παραγωγή Σελ: 8/128

(10)

1.1.1 Σκελετός του θερμοκηπίου

Στα αρχικά θερμοκήπια, ο σκελετός τους αποτελούνταν όλος από ξύλο. Πολύ αργότερα, έγινε στροφή στους μεταλλικούς σκελετούς (από σίδηρο ή αλουμίνιο).

1.1.2 Σκελετός από ξύλο

α) Είδη ξύλινων σκελετών

Εδώ διακρίνουμε διάφορα είδη σκελετών, ανάλογα με το σχήμα που έχ (ραίνονται στις επόμενες σελίδες.

Συνήθως χρησιμοποιείται μικτός τύπος, δηλαδή με ξύλο και μέταλλο.

Οι διάφοροι τύποι θερμοκηπίων είναι: Τυποποιημένα μεταλλικά, Φιλιατρών, Τυμπακίου Σύρου, ΑΒΕΞ και άλλοι τύποι.

Στα περισσότερα θερμοκήπια, για την κατασκευή του ξύλινου σκελετού συνήθως χρησιμοποιείται ξύλο καστανιάς, κυπαρισσιού, ελάτου ή λεύκας. Μεγαλύτερη αντοχή στη σήψη, παρουσιάζει το ξύλο καστανιάς. Η διάρκεια ζωής των θερμοκηπίων αυτών είναι γύρω στα έξι χρόνια, που με καλή συντήρηση μπορεί να φτάσει τα οχτώ χρόνια που είναι η διάρκεια καλλιέργειας του Τριανταφυλλεώνα.

β) Προστασία και συντήρηση του ξύλου

Το ξύλο πρέπει να προστατευτεί από τους κινδύνους σήψης και τις παραμορφώσεις του, ιδίως όταν χρειάζεται προσαρμογή ακρίβειας, όπως στην περίπτωση που το υλικό κάλυψης είναι το γυαλί.

(11)

1.1.3 Σκελετός από χάλυβα

Ο χάλυβας χρησιμοποιείται σε σωλήνες ή σε τομές διαφόρων σχημάτων π.χ. Γ.Π.Η.Τ.

Τα κυρτότερα πλεονεκτήματα του χαλύβδινου σκελετού είναι:

α). ‘Έχει μεγαλύτερη διάρκεια ζωής από τον ξύλινο σκελετό

β). Λόγω μεγάλης αντοχής του απαιτεί μικρές διατομές, οπότε δημιουργείται μέσα στο θερμοκήπιο λιγότερη σκίαση.

Τα προβλήματα όμως που παρουσιάζονται στους σκελετούς αυτούς είναι: α. Από την επαφή του χάλυβα με το γυαλί δεν γίνεται καλή μόνωση και υπάρχει κίνδυνος να σπάσει το γυαλί λόγω τριβής. ΓΤ αυτό στα σημεία εκείνα, χρησιμοποιούμε λάστιχο (τσιμούχα) επειδή δεν μπορούμε να δώσουμε σχήμα πολύπλοκου προφίλ στο χάλυβα.

γ). Στις συνθήκες του θερμοκηπίου ο χάλυβας σκουριάζει πολύ εύκολα. Για το λόγο αυτό, προτιμάται ο γαλβανισμένος χάλυβας εν θερμό. Φυσικά δεν μπορεί να γίνει καμιά εργασία σε αυτόν, παρά μόνο συναρμολόγηση των τμημάτων, τοποθετώντας τις βίδες στις ήδη υπάρχουσες τρύπες. Αυτή η εργασία αυξάνει το κόστος κατασκευής, γ ι’ αυτό χρησιμοποιείται ο ψυχρός γαλβανισμός που γίνεται με βαφή από σκόνη ψευδαργύρου, μέσα σε συνθετική ρητίνη.

1.1.4 Σκελετός από χάλυβα και αλουμίνιο

Οι κυριότεροι λόγοι που μας κάνουν να χρησιμοποιούμε αυτό το υλικό είναι οι εξής:

α). Οι διατομές των διαφόρων στοιχείων είναι μικρές γεγονός που σημαίνει πως έχουμε λίγη σκίαση.

β). Είναι ανθεκτικό στην σκουριά και χρειάζεται ελάχιστη συντήρηση ή καθόλου.

γ). Τα παραπάνω σε συνδυασμό με το ειδικό βάρος του αλουμινίου, μας δίνει έναν σκελετό, που σημαίνει λιγότερους στύλους στήριξης, δηλαδή πιο οικονομική κατασκευή και ακόμη πιο μικρή σκιασμένη επιφάνεια μέσα στο θερμοκήπιο.

Τ.Ε.Ι. Κ Α Λ Α Μ Α ΤΑ Σ — Φυτική Παραγωγή Σελ: 10/128

(12)

δ). Τα διάφορα στοιχεία τοι> προφίλ, μπορούν να γίνουν σε οτιδήποτε διατομές τα χρειαζόμαστε.

ε). ’Όπως έχουν δείξει διάφορες οικονομικές μελέτες, εάν στο αρχικό κόστος του θερμοκηπίου με αλουμίνιο, προσθέσουμε και αυτό της συντήρησης, παίρνουμε τελικά ένα κόστος μικρότερο από αυτό του θερμοκηπίου από χάλυβα. Αυτό ισχύει, εφόσον το θερμοκήπιο χρησιμοποιείται πάνω από έξι χρόνια.

στ). Το αλουμίνιο αντέχει στην ατμόσφαιρα του θερμοκηπίου, χωρίς να χρειάζεται βαφή.

Στα σημεία όμως που έρχεται σε επαφή με το σίδηρο ή το τσιμέντο, θα πρέπει να γίνει ειδική προστασία με βαφή από πίσσα. Το αλουμίνιο λόγω της μεγάλης θερμικής αγωγιμότητάς του, δημιουργεί εύκολα υγρασία δρόσου. Αυτό είναι ένα μεγάλο πρόβλημα, που λύνεται, μόνο αν προβλεφτεί ειδική διατομή στα διάφορα στοιχεία ώστε να πηγαίνει η υγρασία έξω από το θερμοκήπιο.

1.2 Υλικό κάλυψης θερμοκηπίου 1.2.1 Διαφάνεια των υλικών κάλυψης

Η διαφάνεια είναι το πρώτο που μας ενδιαφέρει σε ένα υλικό κάλυψης. Το φως όταν θα πέσει πάνω στο υλικό κάλυψης θα συμβούν τρία φαινόμενα:

α). θα ανακλαστεί πάνω στο υλικό β). θα απορροφηθεί από το υλικό και

γ). θα περάσει μέσα από το υλικό, είτε απ’ ευθείας, είτε μετά από διάχυση.

‘Όλα τα μήκη κύματος του φωτός δεν απορροφούνται, ανακλούνται ή περνούν με την ίδια ευκολία. Αυτό είναι κάτι που δεν πρέπει να προσεχτεί ιδιαίτερα κατά την αγορά του υλικού κάλυψης.

‘Ένας άλλος σημαντικός παράγοντας, στην ανάπτυξη των φυτών είναι η θερμική ακτινοβολία. Αυτή όπως ξέρουμε, εκπέμπεται από σώματα θερμά, σε μήκη κύματος, που αντιστοιχούν στο υπέρυθρο φάσμα. Μερικά υλικά κάλυψης είναι περατά από την θερμική ακτινοβολία, ενώ άλλα λιγότερο και άλλα καθόλου, σχήμα: Πως επηρεάζεται η

Τ.Ε.Ι. Κ ΑΛ ΑΜ Α ΤΑΣ - Φυτική Παραγωγή Σελ: 11/128

(13)

διαπερατότητα του φωτός από τα υλικά κάλυψης ανάλογα με την γωνία πρόπτωσης του φωτός.

Πίνακας: Ποσοστό διέλευσης ηλιακής ακτινοβολίας και θερμικής αντίστοιχα ορισμένων υλικών.

Υλικό ΠΟΣΟΣΤΟ ΔΙΕΛΕΥΣΗΣ

ΗΛΙΑΚΗΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ %

ΠΟΣΟΣΤΟ ΔΙΕΛΕΥΣΗΣ

ΘΕΡΜΙΚΗΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ % Απλή Κάλυψη Διπλή Κάλυψη Απλή Κάλυψη Διπλή Κάλυψη Πολυαιθυλένιο

Διάφανο

93 88

Πολυαιθυλένιο διαφανές Εμπορικού τύπου

76 89 81 70.8

Πολυαιθυλένιο U.V.

74 88

Γυαλί 86 90 75 4.4

PVC διαφανές 86 91 84 12.0

PVC

« M A Z E »

89 82

MYRAL (πολυεστέρας)

86 90 80 16.2

Πολυεστέρας ενισχυμένος Με ίνες γυαλιού

18 78ή90 64 1

(14)

Από τον παραπάνω πίνακα, φαίνεται ότι, το ποσοστό διέλευσης της θερμικής ακτινοβολίας του πολυαιθυλενίου είναι πολύ μεγάλο, ενώ του γυαλιού πολύ μικρό.

1.2.2 Είδη υλικών κάλυψης

Τα κυριότερα από τα υλικά αυτά είναι:

α). Τα άκαμπτα πλαστικά, β). Τα πλαστικά φύλλα, γ). Τα ακριλικά προϊόντα, δ). Το γυαλί,

ε). Το πολυαιθυλένιο,

στ). Το πολυβινυλοχλωρίδιο, ζ). Οι πολυεστέρες,

η). Το πολυμετακριλικό του μεθυλίου,

θ). Διάφορα ειδικά υλικά κάλυψης, για την σκίαση θερμοκηπίου.

Από τα βασικότερα μειονεκτήματα είναι η μικρή αντοχή τους στο χρόνο, με εξαίρεση το γυαλί.

1.2.3 Είδη υλικών σκίασης θερμοκηπίων

Στην Ελλάδα δεν χρησιμοποιείται υλικό κάλυψης, παρά μόνο γίνονται ψεκασμοί του θερμοκηπίου με LATEX, ή με άλλα διαλύματα.

Τα διαλύματα που χρησιμοποιούνται όμως δεν κάνουν επιλογή στο φωτισμό και έτσι μειώνουν μαζί με την υπέρυθρη και την ακτινοβολία φωτοσυνθετικής δράσης.

Προτιμούνται όμως από τους καλλιεργητές, γιατί είναι πιο φθηνά. Ό λ α τα υλικά, το χειμώνα είναι ευνόητο πως δεν πρέπει να καλύπτουν το θερμοκήπιο, γιατί τότε η

t

μειωμένη ηλιοφάνεια που θα προκύπτει θα είναι επιζήμια.

Σε θερμοκήπια υψηλής τεχνολογίας θα βρούμε όμως και άλλους τρόπους κάλυψης, α). Καλύμματα με κυμαινόμενη απορρόφηση ακτινοβολίας

Τ.Ε.Ι. ΚΑ Λ Α Μ Α ΤΑ Σ - Φυτική Παραγωγή Σελ: 13/128

(15)

β). Καλύμματα με σταθερή απόδοση γ). Μεμβράνη νερού στη στέγη.

1.3 Λοιπός εξοπλισμός 1.3.1 Μηχανολογικός

Ο μηχανολογικός εξοπλισμός είναι άμεσα συνδεδεμένος και με τους άλλους εξοπλισμούς και ο βαθμός σύνδεσης, από το πόσο ανεπτυγμένης τεχνολογίας είναι το θερμοκήπιο, π.χ.

ένα χαμηλής τεχνολογίας, θα έχει χειροκίνητους μηχανισμούς για να ανοίγουν τα παράθυρα, ενώ ένα αυξημένης τεχνολογίας θα έχει ένα λογικό κομπιούτερ που αφού πάρει ενδείξεις θερμοκρασίας από όλο το θερμοκήπιο και βγάλει το μέσο όρο, θα κρίνει αν πρέπει να δώσει ή όχι την εντολή, στον ηλεκτρικό εξοπλισμό (μοτέρ) να ανοίγουν τα παράθυρα και το μοτέρ με τη σειρά του θα κινήσει το μηχανισμό ανοίγματος, ο οποίος ανήκει στο μηχανολογικό τμήμα.

Στο μηχανολογικό εξοπλισμό ανήκουν λοιπόν, ο μηχανισμός σκίασης, α εμ ^

αντλία ραντίσματος και ο εκτοξευτήρας θείου ή ταλκ, το αυτοκίνητο μεταφοράς των τριαντάφυλλων και ο γεωργικός ελκυστήρας.

Αερολέβητες

Τ.Ε.Ι. Κ Α Λ Α Μ Α ΤΑ Σ - Φ υτική Παραγωγή Σελ: 14/128

(16)

1.3.2 Ηλεκτρολογικός εξοπλισμός

Ο εξοπλισμός αυτός περιλαμβάνει όλα τα μοτέρ, το σύστημα ψύξης και το φωτισμό όλων των εγκαταστάσεων.

Χρησιμοποιούνται όπου υπάρχουν ηλεκτρομειωτήρες εντός του θερμοκηπίου ώστε να επιτύχουμε ιδανικές συνθήκες. Οι παράμετροι που χρησιμοποιούμε είναι αέρας, βροχή, φωτισμός κ.λ.π εντός του θερμοκηπίου ώστε να επιτύχουμε ιδανικές συνθήκες

1.3.3 Υδραυλικός εξοπλισμός

Το υδραυλικό σύστημα, είναι από τα σπουδαιότερα τμήματα του θερμοκηπίου, γιατί ο τρόπος αλλά και ο ρυθμός με τον οποίο θα τροφοδοτήσουμε τα φυτά με νερό θα παίξει μεγάλο ρόλο στην παραγωγή καλής ποιότητας Τριαντάφυλλων. Διακρίνεται στα εξής τμήματα:

α). σύστημα ποτίσματος λιπάνσεως,

α.α). πιεστικό μηχάνημα και φίλτρα καθαρισμού του νερού, α.β). σύστημα λιπάνσεως,

α.γ). σύστημα θέρμανσης,

β). υδραυλικές εγκαταστάσεις βοηθητικών χώρων, βα). μεγάλης παροχής,

ββ). μικρής παροχής. Πολλοί καλλιεργητές, τα δύο αυτά τμήματα τα έχουν συνδεδεμένα και όταν θέλουν αυξημένη πίεση βάζουν σε λειτουργία το πιεστικό που με ηλεκτροβάνες μπαίνει στο δίκτυο την κατάλληλη στιγμή.

(17)

γ). αποχετευτικό δίκτυο.

1.3.4 Ηλεκτρονικός εξοπλισμός

Τα κομπιούτερ, παρ’ όλο που έχουν μπει στην ζωή μας πολύ λίγο χρησιμοποιούνται από τους καλλιεργητές και αυτό οφείλεται στις λίγες γνώσεις που έχουν γι’ αυτά, τόσο οι καλλιεργητές όσο και οι τεχνικοί εξοπλισμού θερμοκηπίων. Τα σημεία που μπορεί να βοηθήσει ένας Η/Υ είναι πάρα πολλά:

α). προγραμματισμός εργασιών β). ελεγκτής συνθηκών θερμοκηπίου γ). αρχειοθήκη

δ), υπολογιστής οικονομικού προγραμματισμού επιχείρησης.

Με αυτά τα στοιχεία ο παραγωγός μπορεί να ελέγξει την απόδοση της καλλιέργειας ή μιας συγκεκριμένης ποικιλίας ανά πάσα στιγμή, καθώς και να πετύχει την μέγιστη παραγωγή, αφού ο έλεγχος είναι ευκολότερος και η επέμβασή του σε περίπτωση ανάγκης πιο έγκυρη.

1.4 Θέρμανση στο θερμοκήπιο

Η θέρμανση των θερμοκηπίων στη χώρα μας, καθώς επίσης και σε όλο τον μεσογειακό χώρο παρουσιάζει μια ιδιομορφία, εξαιτίας των κλιματολογικών συνθηκών που επικρατούν.

Αυτή η ιδιομορφία, συνιστάται στο ότι η χώρα μας έχει μεν ήπιο κλίμα κατά την διάρκεια του χειμώνα, δεν είναι όμως και τόσο ευνοϊκές οι θερμοκρασίες, ώστε να μπορούμε να παράγουμε ανθοκομικά προϊόντα καλής ποιότητας σε μη θερμαινόμενα θερμοκήπια. Το ήπιο κλίμα λοιπόν που επικρατεί στη χώρα μας το χειμώνα, είναι μεν ένα μεγάλο πλεονέκτημα για μας, γιατί χρειαζόμαστε πολύ μικρότερες ποσότητες καυσίμων r (περίπου 1/5 - 1/6) για την θέρμανση των θερμοκηπίων, σε σύγκριση με τις Βόρειες χώρες της Ευρώπης, δεν σημαίνει όμως ότι η θέρμανση δεν είναι απαραίτητη.

(18)

Καυστήρες

1.4.1 Χωρισμός των θερμοκηπίων ανάλογα με τη θέρμανση

Ια). Τα μη θερμαινόμενα,

είναι αυτά που βασίζουν τη θέρμανσή τους, μόνο στην ικανότητα του θερμοκηπίου να συλλέγει θερμότητα από τον ήλιο. Αυτά θα τα βρούμε σε νότιες περιοχές, που δεν έχουν μεγάλη διακύμανση μέσης θερμοκρασίας, ή σε βόρειες περιοχές που τους χειμερινού-*

μήνες δεν έχουν παραγωγή. Οπωσδήποτε όμως η μη εφαρμογή σταθερής θερμε

θα δημιουργήσει πολλά προβλήματα στις Τριανταφυλλιές. Οι λόγοι που ένα θερμοκήπιο δεν έχει έστω και την υποτυπώδη θέρμανση, είναι καθαρά, οικονομικοί και έλλειψης γνώσεων του καλλιεργητή.

1β).Τα θερμαινόμενα θερμοκήπια

Αυτά κυρίως είναι τα υψηλής τεχνολογίας. Εδώ εκτός από την θέρμανση που περιέχει ο ήλιος λόγω της ύπαρξης του θερμοκηπίου, χρησιμοποιούμε και άλλη πηγή θέρμανσης, κυρίως κατά τις νυχτερινές ώρες. Επειδή, όμως αυτό το δεύτερο μέσο θέρμανσης, θα παίξει ρόλο στο κόστος παραγωγής, θα πρέπει να μονώσουμε καλά το θερμοκήπιο, ώστε να μην έχουμε διαφυγή θερμότητας.

Πριν εγκαταστήσουμε ένα σύστημα θέρμανσης, θα πρέπει να δούμε τις απώλειες που έχουμε και με ποιο τρόπο θα τις μειώσουμε. ‘Ένας πολύ εύκολος τρόπος μείωσης, είναι ο σωστός προσανατολισμός. Ο καλύτερος είναι από ανατολή προς δύση.

(19)

Πίνακας: Αριθμός ημερών παγετού εκφρασμένος επί τοις εκατό.

Σταθμοί Νοέμβριος Δεκέμβριος Ιανουάριος Φεβρουάριος Μάρτιος Απρίλιος

Ιωάννινα 9.4 26.2 33.1 2.81 7.6 0.0

Λάρισα 7.5 25.9 45.6 31.8 10.2 0.3

Κέρκυρα 0.1 0.5 2.3 3.8 0.5 0.0

Βόλος 0.8 1.9 13.7 8.0 1.2 0.0

Μυτιλήνη 0.2 2.9 8.4 14.3 2.7 0.0

Χαλκίδα 0.9 1.5 7.2 9.5 1.8 0.5

Αθήνα 0.3 1.4 4.4 4.4 0.4 0.0

Πάτρα 0.2 0.2 3.2 3.3 0.3 0.0

Τρίπολη 10.2 26.4 42.5 36.2 20.8 3.6

Ναύπλιο 0.4 1.8 4.5 6.4 0.6 0.0

Καλαμάτα 0.0 0.0 1.2 2.3 0.3 0.0

Χανιά 0.0 0.0 0.5 0.0 0.0 0.0

Ηράκλειο 0.0 0.0 0.0 0.5 0.0 0.0

Θεσσαλονίκη 5.0 12.4 18.5 25.6 6.2 0.0

1.4.2 Συστήματα θέρμανσης θερμοκηπίων

Για τη θέρμανση των θερμοκηπίων χρησιμοποιούνται διάφορα συστήματα, τα οποία παράγουν και μεταφέρουν θερμότητα μέσα στο θερμοκήπιο. ‘Ένα σύστημα θέρμανσης για να μπορεί να εφαρμοστεί, θα πρέπει να εκπληρώνει τους παρακάτω όρους:

*

α). να είναι οικονομικό στην κατανάλωση καυσίμων,

Τ.Ε.Ι. ΚΑΛΑΜ ΑΤΑΣ — Φυτική Παραγωγή Σελ: 18/128

(20)

β). να μπορεί να διανέμει τη θερμική ενέργεια οριζόντια και κάθετα μέσα στο θερμοκήπιο, ομοιόμορφα, έτσι που να μην υπάρχουν διαφορετικές θερμοκρασίες στο εσωτερικό χώρο του θερμοκηπίου,

γ). να μπορεί να ανεβάσει την εσωτερική θερμοκρασία του θερμοκηπίου στο επιθυμητό επίπεδο, ακόμα και όταν οι εξωτερικές θερμοκρασίες είναι πολύ χαμηλές.

Τα συστήματα θέρμανσης που συνήθως χρησιμοποιούνται:

α). θέρμανση με κυκλοφορία ζεστού νερού σε σωλήνες αβ). χαμηλή εγκατάσταση των σωλήνων θέρμανσης

αγ). εγκατάσταση των σωλήνων θέρμανσης στους πλευρικούς τοίχους του θερμοκηπίου β). θέρμανση με αερόθερμα

γ). θέρμανση εδάφους.

1.4.3 Αξιολόγηση των συστημάτων θέρμανσης

Από την χρήση των τριών συστημάτων θέρμανσης έχουμε τα εξής συμπεράσματα. Το πρώτο σύστημα θέρμανσης (με κυκλοφορία ζεστού νερού) πρέπει να προτιμηθεί για θερμοκήπια υψηλής τεχνολογίας και είναι ένας καλός συνδυασμός με εγκατάσταση σωλήνων κυκλοφορίας ζεστού νερού, στα τοιχώματα του θερμοκηπίου. ‘Ίσως χρειαστούν στοιχεία μετεωρολογικής μελέτης της τοποθεσίας, λαμβάνοντας υπόψη ενδείξεις δέκα ετών.

Το δεύτερο σύστημα θέρμανσης με αερόθερμα, θα πρέπει να προτιμηθεί σε χαμηλής τεχνολογίας θερμοκήπια κυρίως μικρά. Τέλος, το τρίτο σύστημα (θέρμανση εδάφους) για την νότια Ελλάδα δεν θα πρέπει να προτιμηθεί, γιατί οι κλιματολογικές συνθήκες δεν είναι τόσο δυσμενείς. Αυτό που ενδιαφέρει τον παραγωγό εκτός από την αποτελεσματικότητα του συστήματος θέρμανσης είναι να καταναλώνει όσο το δυνατό λιγότερα χρήματα για τα καύσιμα.

Το κόστος θέρμανσης με ηλιακή ενέργεια περιλαμβάνεται στους τόκους κεφαλαίου και αποσβέσεις του μηχανολογικού εξοπλισμού. Τα καύσιμα που συνήθως χρησιμοποιούνται

Τ.Ε.Ι. Κ ΑΛ ΑΜ Α ΤΑΣ - Φυτική Παραγωγή Σελ: 19/128

(21)

είναι, το πετρέλαιο σε διάφορες μορφές, το αέριο, ηλιοσυλέκτες, γεωθερμία, στερεά καύσιμα, ηλεκτρισμός.

(22)

ΚΕΦ Α ΛΑ ΙΟ Δ Ε Υ Τ Ε Ρ Ο

2. Βοηθητικοί χώροι θερμοκηπίου 2.1 Συσκευαστήριο

Το συσκευαστήριο είναι ο χώρος που θα γίνουν οι εργασίες διαλογής και συσκευασίας.

2.1.1 Διαλογή

Σ ’ αυτό τα Τριαντάφυλλα, πηγαίνουν με μεγάλα δεμάτια ανά ποικιλία. ‘Ένας ωραίος τρόπος μεταφοράς είναι τα πλαστικά δίχτυα των οπίων το πάχος είναι τέτοιο, ώστε να επανέρχονται εύκολα στο επίπεδο σχήμα, χωρίς φθορά. Τα καλύμματα αυτά, δίνουν τη δυνατότητα στον καλλιεργητή, να μεταφέρει περισσότερα Τριαντάφυλλα από όσα μπορούσε στην αγκαλιά του.

Βέβαια, υπάρχουν και τα τρενάκια μεταφοράς, μα σπάνια χρησιμοποιούνται από τους

‘Έλληνες καλλιεργητές γιατί οι μονάδες τους δεν είναι τόσο μεγάλες ώστε να προϋποθέτει τέτοιες επενδύσεις. Τα Τριαντάφυλλα έρχονται, είτε από το θερμοκήπιο κατ’ ευθείαν, κάτι που αποφεύγεται, είτε από το ψυγείο. Γι’ αυτό πρέπει τουλάχιστον μια πόρτα του ψυγείου να βλέπει στο συσκευαστήριο.

Τα Τριαντάφυλλα όπως θα έρθουν από το θερμοκήπιο θα τοποθετηθούν σε δοχεία με νερό και θα πρέπει να παραμείνουν σε μέρος που δεν τα βλέπει ο ήλιος, ώσπου να έρθει η ώρα της διαλογής, ώστε να μειωθεί η εξατμισοδιαπνοή του Τριαντάφυλλου. ‘Έτσι λοιπόν βλέπουμε ότι το συσκευαστήριο πρέπει να φωτίζεται με τεχνητά και τα παράθυρα να είναι έτσι ώστε να μην μπαίνουν οι ακτίνες του ήλιου κάθετα αλλά να ανακλώνται.

Θα είναι προτιμότερο έξω από το ψυγείο να είναι μόνο μια μικρή ποσότητα ανθέων, γιατί όσο βρίσκονται έξω από το ψυγείο τα Τριαντάφυλλα τόσο ο χρόνος μετράει αρνητικά και με περισσότερη ταχύτητα.

Πολλοί καλλιεργητές μάλιστα τα κόβουν και τα βάζουν κατ’ ευθείαν στο ψυγείο, κάτι

*

που θα έπρεπε να διαδοθεί σε όλους. ‘Έτσι λοιπόν αφού κρυώσουν λίγο, μετά τα φέρνουν στο συσκευαστήριο. Με αυτό τον τρόπο μειώνεται η διαπνοή τους και έτσι περισσότερες μέρες θα διατηρηθεί σε καλή κατάσταση. Η αξιολόγηση του

Τ.Ε.Ι. Κ Α Λ Α Μ Α ΤΑ Σ — Φυτική Παραγωγή Σελ: 21/128

(23)

τριανταφυλΛου γίνεται από το μπουμπούκι και το ύψος και πάχος του στελέχους. Το μπουμπούκι θα πρέπει να μην είναι τελείως κλειστό γιατί δεν θα ανοίξει ποτέ. Πρέπει να έχει αρχίσει να ανοίγει. ΓΤ αυτό ο καλλιεργητής όταν δεν είναι σίγουρος αν πρέπει να κόψει το Τριαντάφυλλο πρέπει να πιέζει το μπουμπούκι, αν αυτό δεν υποχωρεί καθόλου τότε είναι ανώριμο.

Το στέλεχος αξιολογείται με το ύψος του. Στελέχη ενός μέτρου είναι καλύτερα. Κάτι τέτοιο πρέπει να επιδιώκει και ο παραγωγός. Πλην όμως το ποσοστό των υψηλών στελεχών σε μια φυτεία, έχει σχέση με την καλλιεργούμενη ποικιλία. Για την διαλογή των στελεχών, ο εργάτης στο συσκευαστήριο τοποθετεί τα Τριαντάφυλλα σε χωρίσματα , ανάλογα με το μήκος του στελέχους π.χ. στο χώρο των 90 εκατοστών θα τοποθετηθούν Τριαντάφυλλα με στέλεχος 90 - 99 εκατοστά. Εδώ πρέπει να τονιστεί ότι παίζει σπουδαίο ρόλο η αξιοπιστία του παραγωγού, ο οποίος το Τριαντάφυλλο των 99 εκ. δεν θα το τοποθετήσει στο χώρισμα με ένδειξη 100 εκ. εκτός από αυτόν τον τρόπο διαλογής, υπάρχει και ο μηχανικός.

Εδώ φεύγει ο Παράγοντας άνθρωπος και το σπουδαιότερο, κατεβαίνει το κόστος εργασίας. Το μηχάνημα διαλογής Τριαντάφυλλων αποτελείται από θέσεις για τα Τριαντάφυλλα, οι οποίες κινούνται συνεχώς. Ο εργάτης βάζει ένα Τριαντάφυλλο σε κάθε θέση. Αυτό αφού περάσει από μια περιοχή με φωτοκύτταρα, ανάλογα με το ύψος του θα ευαισθητοποιηθεί και τότε γυρνάει ανάποδα η θέση του Τριαντάφυλλου και αυτό πέφτει σε ένα χώρο. Εκεί θα πέσουν Τριαντάφυλλα με στέλεχος π.χ. 70 - 80 εκ.

Σε περίπτωση που το κόψιμο των στελεχών κατεβαίνει και τα Τριαντάφυλλα έχουν και τμήμα βλαστού στο στέλεχος, αυτό δεν θα το βάλουμε μέσα στις θέσεις. Υπάρχει ένας κοφτερός δίσκος, που θα το κόψει στη συγκεκριμένη θέση που πρέπει.

2.1.2 Δημιουργία μπουκέτων

Κατόπιν του Τριαντάφυλλα ενός χωρίσματος, θα τοποθετηθούν σε έναν άλλο χώρο του συσκευαστηρίου, που θα ετοιμαστούν για να αποτελόσουν μπουκέτο. Αυτό γίνεται σε ένα τραπέζι όπου τοποθετούνται τα Τριαντάφυλλα που ήρθαν από την διαλογή. Θα μπουν με τέτοια σειρά ώστε τα μπουμπούκια να βρίσκονται στο ίδιο ύψος. Στο δεύτερο

(24)

τμήμα υπάρχει ένας καθρέπτης, τοποθετημένος κάθετα από την πλευρά που βρίσκονται τα μπουμπούκια, έτσι ώστε να βλέπει τα είδωλά τους ο εργάτης και να απομακρύνει όσα είναι ανί αοιόμορφα.

Π.χ. τη β ποιότητα. Στα 10 εκ. μετά τον καθρέπτη έχουν τοποθετηθεί ξυλάκια κυλινδρικά, κάθετα ως προς το τραπέζι και σε μια διάταξη, ύψους 10 εκ. Ανάμεσα σ’

αυτά χωράει ένα Τριαντάφυλλο αφού συμπληρωθεί η πρώτη σειρά από άνθη, τα επόμενα τοποθετούνται πάνω στα προηγούμενα. Το σύνολο που θα φτιαχτεί είναι περίπου 20 ή 60 Τριαντάφυλλα. Οι περισσότεροι παραγωγοί προτιμούν τα μπουκέτα των 20 Τριαντάφυλλων, γιατί είναι πιο όμορφα και πουλιούνται ευκολότερα.

Θα πρέπει να τονιστεί ότι μερικοί παραγωγοί προτιμούν να βγάλουν μερικά πέταλα από το άνθος αν δουν ότι αυτά έχουν αρχίσει να ανοίγουν.

‘Έτσι τώρα το άνθος φαίνεται κλειστό. Αυτή η διαδικασία που υποβοηθείται και από τον καθρέπτη, έχει σχέση με την αξιοπιστία του παραγωγού και κατά πόσο την επιδιώκει ο ίδιος. Το επόμενο στάδιο είναι το δέσιμο του μπουκέτου. Αυτό γίνεται με δύο σχοινιά ή με ένα σχοινί που το περνάμε περιφερειακά από τα στελέχη, κάτι που πρέπει να αποφύγουμε, γιατί και περισσότερο χρόνο θέλει και πιο πολύ τραυματίζει τα φυτά.

Κατόπιν λαμβάνοντας υπόψη το μήκος του μικρότερου στελέχους, θα κόψουμε με το ψαλίδι όλα τα στελέχη, ώστε να είναι ομοιόμορφα.

Το ψαλίδι βρίσκεται στερεωμένο σ’ ένα άλλο τραπέζι και εμείς μετακινούμε μόνο το ένα τμήμα του. Συνήθως έχει ένα ελατήριο, ώστε να επανέρχεται στην ανοιχτή θέση. Πρέπει να είναι κοφτερό και να μην τσαλακώσει το φλοιό στο σημείο τομής. Η επόμενη διαδικασία είναι το περιτύλιγμα που θα τοποθετηθεί γύρω από τα μπουκέτα, ώστε να τα προστατεύει κατά την μεταφορά. Ακόμη το περιτύλιγμα είναι και ο πιο κατάλληλος χώρος για να γίνει η διαφήμιση του παραγωγού. Το διαφανές περιτύλιγμα πρέπει να προτιμάται, γιατί δίνει την δυνατότητα στον αγοραστή να βλέπει με μια ματιά την ποιότητα των Τριαντάφυλλων.

Το αδιαφανές περιτύλιγμα δημιουργεί υποψίες στον αγοραστή, ότι ο παραγωγός πάει να κρύψει κακής ποιότητας Τριαντάφυλλα. Το περιτύλιγμα πρέπει να έχει τρύπες αρκετές, ώστε να αναπνέει το καλυμμένο τμήμα του Τριαντάφυλλου και να μην ανεβαίνει η θερμοκρασία του.

(25)

2.1.3 Φόρτωση

Οι συσκευασίες φόρτωσης είναι τριών ειδών:

α). ‘Όπως ακριβώς είναι τα μπουκέτα, φορτώνονται στο αυτοκίνητο μεταφοράς πλαγιαστά το ένα πάνω στο άλλο.

β). Να μπουν τα μπουκέτα πρώτα σε χαρτοκιβώτια, πλαγιαστά το ένα πάνω στο άλλο και κατόπιν τοποθετούνται στο αυτοκίνητο μεταφοράς κατά την διάρκεια της διαδρομής π.χ.

μεταφορά με αυτοκίνητο, αεροπλάνο.

γ). Να τοποθετηθούν τα μπουκέτα σε δοχεία με νερό και έτσι όπως είναι να φορτωθούν στο αυτοκίνητο. Ο πρώτος τρόπος χρησιμοποιείται κυρίως από τα μεγάλα φορτηγά μεταφοράς ανθέων από το Ηράκλειο Κρήτης προς την Αθήνα. Ο δεύτερος όταν πρόκειται να μπουν σε αεροπλάνο και ο τρίτος όταν ο παραγωγός με δικό του αυτοκίνητο φέρνει το προϊόν στην αγορά.

Ο καλύτερος τρόπος είναι ο τρίτος, αλλά δεν είναι ο πιο οικονομικός γιατί το βάρος του νερού μεταφράζεται σε περισσότερα καύσιμα κατά την μεταφορά.

2.1.4 Αξιολόγηση συσκευασίας

Ο τρόπος συσκευασίας θα παίξει μεγάλο ρόλο στη ζωή του Τριαντάφυλλου και είναι αλήθεια ότι εδώ οι ‘Έλληνες καλλιεργητές υστερούν. Γιατί η συσκευασία είναι και αυτή μια τεχνική που πρέπει να διδαχτεί, όπως και η καλλιέργεια. Συνήθως δεν της δίνεται μεγάλη σημασία, γιατί η επιστήμη που θα διαθέσει το προϊόν δεν έχει αναπτυχθεί στην Ελλάδα όπως θα έπρεπε. ‘Όσο πληθαίνουν τα θερμοκήπια Τριανταφυλλιάς, τόσο το προϊόν γίνεται και πιο ανταγωνιστικό.

Η συσκευασία που έχει άμεση σχέση με την εξωτερική εμφάνιση του προϊόντος, θα παίξει όλο και μεγαλύτερο ρόλο. ‘Έτσι λοιπόν ο στόχος δεν είναι μόνο η καλή συντήρηση του προϊόντος, αλλά και η προσέλκυση του αγοραστή.