ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Α1.
Α. Ξαφνικά ο Περσέας καταφτάνει πετώντας με φτερωτά σανδάλια· βλέπει την κoπέλα και θαμπώνεται από την ομορφιά της κοπέλας. Ο Περσέας σκοτώνει το κήτος με το δόρυ και ελευθερώνει την Ανδρομέδα. Ο Κηφέας, η Κασσιόπη και οι κάτοικοι της Αιθιοπίας χαίρονται πάρα πολύ.
Β. Ο Σίλιος Ιταλικός, επικός ποιητής, ήταν ένδοξος άντρας. Τα δεκαεπτά βιβλία του για τον δεύτερο Καρχηδονιακό πόλεμο είναι όμορφα. Στα τελευταία χρόνια της ζωής του παρέμενε στην Καμπανία. Σε εκείνους τους τόπους κατείχε πολλούς αγρούς.
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
Β1. Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθεμία από τις παρακάτω λέξεις:
filiam: δοτική ενικού και αιτιατική πληθυντικού αριθμού: filiae, filias superba: τον ίδιο τύπο στο αρσενικό γένος: superbus
incolis (το 1ο του Α΄ αποσπάσματος): τον ίδιο τύπο στον άλλο αριθμό: incolae regia: τη γενική πληθυντικού αριθμού στο ίδιο γένος: regiarum
scopulum: την αιτιατική πληθυντικού αριθμού: scopulos calceis: την κλητική ενικού αριθμού: calcee
Silius: τη γενική και κλητική ενικού αριθμού: Silii / Sili, Sili vir: τη γενική πληθυντικού αριθμού: virorum
libri: την κλητική ενικού αριθμού: liber
bello: την ονομαστική στον άλλο αριθμό: bella
pulchri: την ονομαστική πληθυντικού αριθμού στο θηλυκό γένος: pulchrae annis: την ονομαστική ενικού αριθμού: annus
ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΛΑΤΙΝΙΚΑ Ο.Π. ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠ. /Β΄Λ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ Γ΄Λ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 29/12/2015
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ: ΓΚΥΡΤΗ ΜΑΡΙΑ,ΦΡΑΓΚΟΣ ΓΙΑΝΝΗΣ
tenerum: την αιτιατική πληθυντικού αριθμού στο γένος που βρίσκεται: teneros ingenium: την ίδια πτώση στον άλλο αριθμό: ingenia
templo: τη δοτική και αιτιατική πληθυντικού αριθμού: templis, templa B2. Να κυκλώσετε τη σωστή απάντηση στα παρακάτω ερωτήματα:
i) Ο τύπος forma στο πρώτο κείμενο είναι:
α) ονομαστική ενικού αριθμού β) αφαιρετική ενικού αριθμού γ) αφαιρετική πληθυντικού αριθμού δ) κλητική ενικού αριθμού
ii) Ο τύπος quae στο πρώτο κείμενο είναι:
α) ονομαστική ενικού αριθμού αρσενικού γένους β) ονομαστική ενικού αριθμού θηλυκού γένους γ) ονομαστική πληθυντικού αριθμού θηλυκού γένους δ) ονομαστική πληθυντικού αριθμού ουδετέρου γένους
iii) Ο τύπος tum στο πρώτο κείμενο είναι:
α) χρονικός σύνδεσμος β) αναφορική αντωνυμία γ) χρονικό επίρρημα δ) τροπικό επίρρημα
iv) Ο τύπος illis στο δεύτερο κείμενο είναι:
α) αναφορική αντωνυμία β) κτητική αντωνυμία γ) δεικτική αντωνυμία δ) οριστική αντωνυμία
v) Δεν σχηματίζει σουπίνο το ρήμα:
α) video β) teneo γ) stupeo δ) foveo
B3. Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθεμία από τις παρακάτω αντωνυμίες:
sua: τον αντίστοιχο τύπο στον άλλο αριθμό στο β΄ πρόσωπο για πολλούς κτήτορες:
vestris
se: τον αντίστοιχο τύπο στον άλλο αριθμό: se
quae: την αφαιρετική ενικού αριθμού στο ουδέτερο γένος: quo
eius (το 2ο του Β΄ αποσπάσματος): την αιτιατική πληθυντικού αριθμού στο ίδιο γένος: eos
illis: την ονομαστική πληθυντικού αριθμού στο ίδιο γένος: illa
B4. illis locis: Να κλιθεί η συνεκφορά στις πλάγιες πτώσεις στον αριθμό που βρίσκεται.
Πληθυντικός αριθμός Γενική: illorum locorum Δοτική : illis locis
Αιτιατική: illa loca Αφαιρετική: illis locis
Β5. Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθέναν από τους παρακάτω ρηματικούς τύπους:
habent: τον ίδιο τύπο στον παρατατικό: habebant
nocet: το β΄ πληθυντικό πρόσωπο οριστικής παρατατικού ενεργητικής φωνής:
nocebatis
respondet: τον ίδιο τύπο στον άλλο αριθμό: respondent sunt: τον ίδιο τύπο στον παρατατικό: erant
Β6. Να μεταφερθούν οι κλιτοί όροι στον άλλο αριθμό:
eum ut puer magistrum honorabat: eos ut pueri magistros honorabant Β7. Να γράψετε τους αρχικούς χρόνους των παρακάτω ρηματικών τύπων:
habent, urget, placet, movet, videt, liberat, sunt, possidebat.
Οριστική ΕΝΣT Οριστική ΠΡΚ Σουπίνο Απαρέμφατο ΕΝΣT
habeo habui habitum habere
urgeo ursi - urgere
placeo placui placitum placere
moveo movi motum movere
video vidi visum videre
libero liberavi liberatum liberare
sum fui - esse
possideo possedi possessum possidere
Γ1. Να γίνει πλήρης συντακτική αναγνώριση των παρακάτω τύπων:
filiam (Α): είναι κατηγορούμενο στο αντικείμενο Andromedam του ρήματος habent
superba (Α): είναι επιρρηματικό κατηγορούμενο που δηλώνει τρόπο και αποδίδεται στο υποκείμενο του ρήματος Cassiope
incolis (το 2ο του Α΄αποσπάσματος): είναι αντικείμενο στο respondet regia (Α): είναι επιθετικός προσδιορισμός στο hostia
forma (Α): είναι απρόθετη αφαιρετική που δηλώνει αιτία και, συγκεκριμένα, το εξωτερικό αναγκαστικό αίτιο στο ρήμα stupet
valde (Α): είναι επιρρηματικός προσδιορισμός που δηλώνει ποσό στο ρήμα gaudent poeta (B): είναι παράθεση στο Silius Italicus
annis (B): είναι απρόθετη αφαιρετική που δηλώνει χρόνο στο ρήμα tenebat ingenium (B): είναι αντικείμενο στο ρήμα fovebat
Neapoli (B): είναι απρόθετη αφαιρετική που δηλώνει στάση σε τόπο στο ρήμα iacebat
Γ2. Να αντιστοιχίσετε τους παρακάτω εμπρόθετους προσδιορισμούς με την επιρρηματική σχέση που δηλώνουν:
1. ad oram κατεύθυνση σε τόπο
2. de bello αναφορά
3. in Campania στάση σε τόπο 4. pro templo σύγκριση
Γ3. belua ad Andromedam se movet: Να χαρακτηρίσετε συντακτικά τον υπογραμμισμένο όρο να επισημάνετε το φαινόμενο που παρατηρείτε και να το αιτιολογήσετε.
Έχουμε άμεση ή ευθεία αυτοπάθεια, επειδή η αντωνυμία se αναφέρεται στο υποκείμενο του ρήματος εξάρτησής της (belua: υποκείμενο στο ρήμα movet).
Γ4. ingenium eius: Να δηλώσετε την κτήση με ισοδύναμο τρόπο και να αναφέρετε τη συντακτική και σημασιολογική διαφορά.
ingenium suum fovebat
Διαφορά στη σύνταξη:
eius: είναι γενική κτητική στο ingenium
suum: είναι επιθετικός προσδιορισμός στο ingenium (γι΄ αυτό και τίθεται στο ίδιο γένος, αριθμό και πτώση).
Διαφορά στη σημασία:
Με την αντωνυμία eius δηλώνεται μόνο κτήση, άρα το νόημα της πρότασης είναι το εξής: ο Σίλιος περιέβαλλε με αγάπη το πνεύμα κάποιου άλλου (δηλαδή του Βιργιλίου).
Με την αντωνυμία suum δηλώνεται κτήση και αυτοπάθεια, άρα το νόημα της πρότασης είναι το εξής: ο Σίλιος περιέβαλλε με αγάπη το πνεύμα του ίδιου (του Σίλιου).
Γ5. calceis pennatis: Να αναγνωρίσετε συντακτικά τον τύπο pennatis και στη συνέχεια να τον μετατρέψετε σε δευτερεύουσα αναφορική πρόταση.
pennatis: είναι επιθετικός προσδιορισμός στο calceis calceis, qui pennati sunt
Γ6. deleο: Να δηλώσετε την αλληλοπάθεια για όλα τα πρόσωπα με το ρήμα στον παρατατικό.
inter nos delebamus inter vos delebatis inter se delebant