• Nenhum resultado encontrado

ETKİLEŞİMLİ DİNLEME EĞİTİMİNİN 4. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN DİNLEME BECERİLERİNE ETKİSİ

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2023

Share "ETKİLEŞİMLİ DİNLEME EĞİTİMİNİN 4. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN DİNLEME BECERİLERİNE ETKİSİ "

Copied!
108
0
0

Texto

In this study, the effect of interactive listening skills on the listening skills of 4th grade students is investigated. Interactive listening training and applied activities were given to the experimental group by the researcher.

GİRİŞ

  • Problem Durumu
  • Araştırmanın Amacı
  • Araştırmanın Önemi
  • Problem Cümlesi
  • Alt Problemler
  • Sayıltılar
  • Sınırlılıklar

Dinleme biçimlerinden biri olarak ifade edilen etkileşimli dinleme; Dinleyicinin gündelik hayatın sorunlarına çözüm bulabileceği, aktif iletişim gerektiren (Epçeçan, 2013) ve kişinin duyduğunu içselleştirmesini, yansıtmasını ve tekrar etmesini gerektiren, iletişim sürecinin tüm unsurlarını içeren bir süreç olarak ifade edilmektedir. . Cihangir, 2015). Ebeveyn-çocuk, öğretmen-öğrenci, öğretmen-veli arasındaki etkileşimli dinleme, iletişim boşluklarını en aza indirerek dinlemenin verimli bir şekilde gelişmesine yardımcı olacaktır (Şahin, 2020).

LİTERATÜR ÖZETİ

Dil Nedir

İletişim Nedir

Dinleme Nedir

Devam eden süreçte sürekli pasif dinlemeye maruz kalan çocuklarda da olumsuz dinleme davranışı görülmektedir (Çifçi. Ancak Robertson (2002), bir yetişkin günde %45 oranında dinlese bile istenilen verimin %25'in altında olduğunu belirtmiştir. %.

Dinleme ve Dil Arasındaki İlişki

Özbay (2005) araştırmalara dayanarak insanların günlük hayatlarında dinlemeye çok zaman ayırdıklarını ve bu becerilerin dağılım oranlarının; Dil gelişiminin temeli olarak kabul edilen dinleme, sosyal, bilişsel ve duygusal yeterliliklerin kazanılmasında önemli rol oynar (Yazıcı, 2021).

Dinleme ve İletişim Arasındaki İlişki

Öğrenciler dinleme, konuşma, okuma, yazma, görsel okuma ve görsel sunu ile ilgili temel becerileri kazanmalıdır (Özatalay, 2007).

Dinleme ve İşitme Arasındaki Farklar

İşitme fiziksel bir süreç iken; Dinleme, işitmeyi de içeren zihinsel süreçlerin bütünüdür (Özbay ve Çetin. Dinleyicinin duyduğunu anlamlandırabilmesi için: duyma eyleminin olması, işitsel ortamın yaratılması ve konuşulan dilin uyumlu olması gerekir. düzeyine uygundur (Özbay ve Çetin, 2011).

Dinlemenin Önemi

Dinlemenin Türkçe Öğretimindeki Önemi

Program; Birinci sınıf için 22, ikinci sınıf için 30, üçüncü sınıf için 38, dördüncü sınıf için 45 ve beşinci sınıf için 48 kazanım bulunmaktadır (MEB, 2019). Dinleme, işitme organı olan kulak ve beyinle aynı göreve odaklanılması gereken bir eylem olduğundan; Gözün bu göreve dahil edilmesiyle görme bir gerçeklik haline gelir ve bu beceri 2006 Türkçe Öğretim Programında “Dinleme/Görme” becerisi olarak verilmektedir (Doğan, 2020: 5).

Dinleme Şekil ve Türleri

  • Dinleme Şekilleri
    • Etkileşimli Dinleme
    • Etkileşimsiz Dinleme
  • Amacına Göre Dinleme Türleri
    • Metni Takip Ederek Dinleme
    • Ayırt Edici Dinleme
    • Estetik Dinleme
    • Eleştirel Dinleme
    • Seçici Dinleme
    • Diyalog ya da Sunuya Dayalı Dinleme

Seçici dinleme, dinleyicinin kendi ilgi ve ihtiyaçları doğrultusunda konuşmanın özünü alan bir dinleme türüdür (Kaya, 2020: 28). Mesajlara cevap verebilmek ve dinleyicinin ya da konuşmacının etkileşimde bulunduğu bir iletişim sağlamak amacıyla yapılabilen bir dinleme türüdür (Tüzel, 2014).

Etkileşimli Dinleme Becerisinin Geliştirilmesinde Kullanılacak

  • Dinleme Öncesinde Kullanılacak Stratejiler
    • Ön Hazırlık Yapma
    • Anahtar Kelimelerle Çalışma
    • Tahmin Etme
  • Dinleme Sürecinde Kullanılacak Stratejiler
    • Tahminleri Kontrol Etme
    • Soru Cevap Stratejisi
    • Zihinde Canlandırma
  • Dinleme Sonrasında Kullanılacak Stratejiler
    • Öz Değerlendirme
    • Özetleme

Diyalojik dinleme, karşılıklı tartışma ortamında yapılan bir dinleme şekli iken; Sunuma dayalı dinleme, ortak dinleme kuralları çerçevesinde bireysel ya da grup konuşmalarını içerir (Kaya, 2020: 29). Diyalogsal dinlemede sınıf içi tartışma teknikleri, sunuya dayalı dinlemede ise bireysel konuşma ya da grup konuşması etkinlikleri yapılabilir (Epçeçan, 2013). Dinleme planı yapma, metinle ilgili ön bilgileri harekete geçirme ve tahminlerde bulunma gibi zihinsel stratejileri içerir (Kurudayioğlu ve Kiraz, 2020).

Dinleyeceği konuyla ilgili ön bilgilerini harekete geçirecek sorular, anahtar kelimeler, resimler ve ipuçları ile tahmin etme becerisi desteklenerek konuya olan motivasyonu arttırılmalıdır. Dinlemeden önce tahminlerde bulunmak ve bu tahminleri süreçte kontrol etmek metne olan ilgiyi ve dikkati artırır (Tüzel, 2014). Dinleme öncesi hazırlanan sorular ve tahminler, dinleme sürecinde kontrol edilerek tekrar kullanılabilir (Kurudayıoğlu ve Kiraz.

Dinleme sırasında sınıf seviyelerine göre öğrencilerin kendileri ya da öğretmen tarafından oluşturulan sorulara cevap aramak anlamlandırma sürecindeki seçiciliği artırmaktadır (Tüzel, 2014).

İlgili Araştırmalar

Aras (2004), Kırıkkale'de farklı sosyo-ekonomik özelliklere sahip üç okulda 450 öğrencinin (6., 7. ve 8. sınıf öğrencileri) dinlediğini anlama düzeyini ölçmek ve etkileyen faktörleri ortaya çıkarmak istemiştir. Veri toplama aracı olarak Dinlediğini Anlama Testi, Okuduğunu Anlama Testi ve Kelime Bilgisi Testi kullanılmıştır. Veri toplama aracı olarak dinlediğini anlama testi, dinlediğini anlama tutumu ölçeği, öğretmen ve öğrencilerle görüşmeler, gözlem, öğretim materyalleri, araştırmacı ve öğrenci günlükleri kullanılmıştır.

Dijital etkinliklerle eğitim; Öğrencilerin dinlemeye karşı olumlu bir tutum geliştirdikleri ve dinlediğini anlama becerilerini geliştirdiği saptanmıştır. Araştırma sonucunda aktif öğrenme tekniklerinin dinleme becerilerini geliştirdiği ve öğrencilerin dinlemeye yönelik tutumlarını olumlu yönde değiştirdiği tespit edilmiştir. Webb (1997) tarafından geliştirilen ve araştırmacı tarafından Türkçeye uyarlanan başarı testi; Katrancı (2012) tarafından oluşturulan “Üstbilişsel Dinlediğini Anlama Farkındalık Ölçeği”; araştırmacı tarafından geliştirilen sosyo-ekonomik-kültür.

Veri toplama aracı olarak kişisel bilgi formu, üstbilişsel dinleme farkındalığı ölçeği ve dinleme tutum ölçeği kullanılmıştır.

MATERYAL VE METOT

Araştırmanın Modeli

Araştırmanın Çalışma Grubu

Veri Toplama Araçları

  • Uygulama Metinleri

Ön test ve son test uygulamasından seçilen metinler eba.gov.tr ​​erişim adresinden akıllı tahtada oynatılmıştır. Ön test ve son test metinleri üzerinde uygulama sorularının oluşturulmasında uzman görüşü ve tavsiyesi alınmıştır. Gronlund (1998) açık uçlu sorularda öğrencinin cevabı kendisinin verdiğini ve düşüncelerini özgün bir şekilde kendi sözleriyle ifade ettiğini belirtmiştir. Uzman görüşüne sunmak üzere sınıf öğretmenlerinin her biri için 20 soru hazırlanmıştır.

Ön test ve son testte hazırlanan sorularda soru sayısına, ifade ediliş biçimine, metin içeriğiyle ilişkisine ve soruların metin akışına göre hazırlanmasına dikkat edilmiştir. Seçilen metinlerden biri ön test uygulamasında, biri son test uygulamasında, 10 tanesi ise etkileşimli dinleme eğitimi uygulamalarında kullanılmıştır. Etkileşimli dinleme etkinliklerinin uygulama sürecinde dinleme becerisine etkisini ölçmek için dinleme öncesi, dinleme sırası ve dinleme sonrası stratejiler ve adımlar belirlenmiştir.

Etkileşimli dinleme eğitiminin dinleme becerisi üzerindeki etkisini ölçmek için yapılan uygulamada haftada iki gün seçilen metinler kullanılmıştır.

Verilerin Toplanması

  • Ön Test Puanlarının Elde Edilmesi
  • Etkileşimli Dinleme Eğitiminin Verilmesi
  • Son Test Puanlarının Elde Edilmesi

“Etkileşimli dinleme öğretimi deney grubu öğrencilerinin ön test puanları ile son test puanları arasında anlamlı bir fark var mıdır?” Alt probleme ilişkin bulgular ve yorumlar aşağıda verilmiştir. Etkileşimli dinleme eğitiminin dinleme becerisi üzerindeki etkisinde farklılık olup olmadığını belirlemek için Wilcoxon işaretli sıralar testi kullanılmıştır. Bu farkın öğrencilerin son test puanları lehine olması, etkileşimli dinleme öğretiminin dinleme becerisi üzerindeki etkisinde anlamlı bir etkiye sahip olduğunu düşündürmektedir.

“Etkileşimli dinleme eğitimi alan deney grubu öğrencilerinin son test puanları ile mevcut müfredata göre eğitim alan kontrol grubu öğrencilerinin son test puanları arasında anlamlı bir fark var mıdır?” Alt probleme ilişkin sonuçlar ve yorumlar aşağıda verilmiştir. Deney grubu öğrencilerinin etkileşimli dinleme eğitimi sonrasında öğrencilerin ön test puanları ile son test puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmuştur. Etkileşimli dinleme eğitimi alan deney grubu öğrencilerinin son test puanları ile mevcut müfredata göre eğitim alan kontrol grubu öğrencilerinin son test puanları arasında deney grubundaki öğrenciler lehine istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmuştur. grup.

Etkileşimli dinleme eğitimi alan deney grubu öğrencilerinin mevcut müfredata göre eğitim alan kontrol grubu öğrencilerine göre dinleme becerilerinde anlamlı bir gelişme olduğu görülmüştür.

Şekil 1.1: Deney grubuna ait ön test uygulama örneği
Şekil 1.1: Deney grubuna ait ön test uygulama örneği

Verilerin Analizi

BULGULAR VE TARTIŞMA

  • Birinci Alt Probleme İlişkin Bulgular ve Tartışma
  • İkinci Alt Probleme İlişkin Bulgular ve Tartışma
  • Üçüncü Alt Probleme İlişkin Bulgular ve Tartışma
  • Dördüncü Alt Probleme İlişkin Bulgular ve Tartışma

“Yarı deneysel işlem öncesinde deney ve kontrol grubu öğrencilerine uygulanan ön test puanları arasında anlamlı bir fark var mıdır?” Alt probleme ilişkin bulgular ve yorumlar aşağıda verilmiştir. Elde edilen verilerin sonuçlarına göre deney grubu ile kontrol grubu arasında ön testten aldıkları puanlarda istatistiksel olarak anlamlı bir fark gözlenmemiştir (U=167, p>0,05). Elde edilen verilerin sonuçlarına göre deney grubu öğrencilerinin ön test ve son test puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmuştur (z=-3.729 ve p<0.05).

“Mevcut programın kontrol grubu öğrencilerinin ön test puanları ile son test puanları arasında anlamlı bir fark var mıdır?” Alt probleme ilişkin bulgular ve yorumlar aşağıda verilmiştir. Elde edilen verilere göre kontrol grubu öğrencilerinin dinleme becerilerinin çalışma öncesi ve sonrasında aynı düzeyde olduğu söylenebilir. Elde edilen verilerin sonuçlarına göre, deney ve kontrol grubundaki öğrencilerin son test puanları arasında deney grubundaki öğrenciler lehine istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmuştur (U=52.50, p<0.05).

Tablo 4.3:  Deney grubu öğrencilerinin ön test ve son testten aldıkları puanlara ait                             Wilcoxon işaretli sıralar testi sonuçları
Tablo 4.3: Deney grubu öğrencilerinin ön test ve son testten aldıkları puanlara ait Wilcoxon işaretli sıralar testi sonuçları

SONUÇ VE ÖNERİLER

Sonuç

Doğan (2007), öyküler, haberler-hava durumu, duyuru, röportaj, yönergeler, reklamlar, dikte ve alışveriş problemlerinden oluşan bir dinleme testi hazırlamıştır. Araştırmalar, dinleme becerisinin öğrencinin yaşına, hazırbulunuşluğuna ve sınıf düzeyine uygun etkinliklerle geliştirilebileceğini göstermektedir. Yılmaz (2009) çalışmasında, öğrenciyi sürece aktif olarak dahil eden etkinliklerle öğrencilerin etkili dinleme becerilerinin geliştiği ve dinlediğini anlama becerilerinde artış olduğu sonucuna varmıştır.

Düzenli dinleme eğitimi ile öğrencilerin dinleme metinlerine ve dinleme etkinliklerine olan ilgisinin arttığı gözlemlenmiştir.

Öneriler

  • Araştırma Sonuçlarına Dayalı Öneriler
  • Yapılacak Araştırmalara Yönelik Öneriler

Türkçe ve ilköğretim okuryazarlığı. İlköğretim öğrencilerinin dinleme becerilerine ve dinlemeye yönelik tutumlarına etkisi. Babası Veysel'in her geçen gün daha da mutsuz olduğunu görünce elinden tutup saz çalmayı bilen amcası Hüseyin'in yanına getirdi. Babası Veysel'in Ali Ağa'yı sevdiğini ve onunla iyi anlaştığını görünce Ali'nin ağaya gitmemesini diledi ama bir süre köyde kaldı.

Veysel büyüyüp saz çalmada ustalaşmış üstelik kendi deyimlerini de söylemeye başlamış, bir gün Ahmet Kutsi adında bir hoca ile tanışmış, sevgililer gününde Veysel'i dinlemiş ve çok beğenmiş, Veysel onun yardımıyla çocuklara hem saz hem de öğretmiş. şehirde ve şehirde bugün Aşık'tır. Veysel'i tanımayan, tanımayan yoktur. 1946 yılında Mardin'in Savur ilçesinde dünyaya gelen Sancar, okuma yazma bilmeyen bir anne babanın sekiz çocuğundan yedincisi.

Deney grubuna ait ön test uygulama örneği

Kontrol grubuna ait ön test uygulama örneği

Dinleme metni uygulama örneği

Dinleme metni uygulama örneği

Dinleme metni uygulama örneği

Deney grubuna ait son test uygulama örneği,,

Kontrol grubuna ait son test uygulama örneği

Araştırma izni belgeleri

Uzman görüşü alınarak belirlenmiş ön test soruları

Uzman görüşü alınarak belirlenmiş son test soruları

Avcı: "Zaten hepsi benim tuzağıma düştüler, hiçbir yere kıpırdayamazlar" diye düşünerek, tuzağa yaklaşırken yavaş yavaş yürümeye ve gülmeye başladı. Bir gün kavakların arasında ve yaşlı kavakların hemen yanında minik bir filiz büyümüş. Bir yere vurursun, gelir bakarsın, otur şuraya, babası Veysel'i oturttuktan sonra bağlamayı kucağına koydu, Veysel kısaca dokundu ve ne olduğunu hemen anladı.

Sarıldı, öptü, babasını kokladı. O günden sonra Veysel bağlama çalmaya çalışmış, gittiği her yere yanında götürmüş, babası ara sıra köy odasına götürmüş, Veysel saz ustalarının saz çalıp türkü söylemesini dinlemiş ve kendisi gibi saz çalmak istemiştir. ama başaramadı. Hüseyin amca, Veysel'i çok sevmiş ve bildiklerini ona öğretmeye başlamış, Veysel göremediği için sazı sürekli bir şeylere vuruyormuş, öyle ki sazın kasası çatlamış, bazen de sapı kırılmış. Hüseyin amca hayır üzülme dedi Veysel, ipleri iyi tamir et kopunca yenileriyle değiştir. Bir gün Çamşıhlı Ali ağa adında bir saz ustası köye gelmiş, Veysel Ali ağayı dinlemek için köy odasına çıkmış. Ali ağa sazını çalıp söylemek bambaşkaydı.

Ali Ağa ve Veysel bir gün saz çalmaktan yorulunca yürüyüşe çıkmaya karar verirler. Gözlerini ne zaman kaybettin? diye sordu Ali Ağa. Bu dileklerini gerçekleştirmek isteyen Aziz Sancar, her fırsatta Amerika'ya gider. Aziz SANCAR, aynı konuda çalışan iki bilim insanı ile birlikte 2015 Nobel Kimya Ödülü'ne layık görüldü.

Etkileşimli dinleme eğitimi uygulama örneği

Akıllı Güvercin Matuka dinleme metni

Bir İlaç Masalı dinleme metni

Sakız Ağacı dinleme metni

Aşık Veysel: Uzun İnce Bir Yol dinleme metni

Yedi yaşında kaybettim, o yıl çiçek salgını çıktı, birçokları gibi çiçek hastalığına yakalandım, çok direndim ama iyileşince sağ gözüm kördü ve sol gözüme perde geldi. . Tüm bu zaman boyunca, insan yalnızca bir kez kesin bir zafer kazandı, yani çiçek hastalığı. Aziz Sancar, kırk yıl boyunca çeşitli üniversitelerde, bilimsel araştırma kurumlarında ve laboratuvarlarda DNA ve enzimlerle ilgili soruların cevaplarını aradı.

Aziz Sancar, onlarca yıllık disiplinli çalışmanın ardından ultraviyole radyasyonun zarar verdiği DNA moleküllerinin nasıl onarıldığını gösteriyor. Biliyorsun, burada küçücük ellerinle bir şişe sütü taşıyamadığın kötü bir deneyim yaşadık. Şimdi bahçeye çıkıp bir şişeye su dolduralım ve dolu bir şişeyi yere düşürmeden taşımanıza izin verelim.”

Çiçek Hastalığı dinleme metni

Bilgisayar dinleme metni

Resimdeki Kuşlar dinleme metni

Akdeniz’le Röportaj dinleme metni

Şiir Şiir Türkiye dinleme metni

Aziz Sancar dinleme metni

Bilim İnsanı Nasıl Olunur dinleme metni

Örnek Ders Planı

Imagem

Tablo 3.1: Araştırmanın deneysel desen tablosu
Şekil 1.1: Deney grubuna ait ön test uygulama örneği
Şekil 1.2: Kontrol grubuna ait ön test uygulama örneği
Şekil 1.3: Dinleme metni uygulama örneği
+7

Referências

Documentos relacionados

Este capítulo apresenta os conceitos chave dessa dissertação: a Teoria das Trocas Sociais (teoria base para o desenvolvimento do jogo das trocas sociais), o Jogo de Autor- regulação