• Nenhum resultado encontrado

Kadınların spor etkinliklerine katılmalarının boş zaman tatmini ve yaşam kalitesine etkilerinin araştırılması : B-fit spor merkezleri üyeleri örneği

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2023

Share "Kadınların spor etkinliklerine katılmalarının boş zaman tatmini ve yaşam kalitesine etkilerinin araştırılması : B-fit spor merkezleri üyeleri örneği"

Copied!
86
0
0

Texto

Boş zaman etkinliklerine katılım ve bu katılımla birlikte boş zaman memnuniyeti ve yaşam kalitesi de önem kazanmıştır. Kadınların spor faaliyetlerine katılımının boş zaman memnuniyeti ve yaşam kalitesi üzerindeki etkilerinin araştırılması: B-Fit spor merkezi üyeleri örneği. Bu çalışmanın amacı; Kadınların spor faaliyetlerine katılımının boş zaman memnuniyeti ve yaşam kalitesi üzerindeki etkilerini araştırmak.

Araştırma kapsamında B-Fit spor merkezlerine üye olan kadınların demografik bilgileri, boş zaman memnuniyet düzeyleri ve yaşam kaliteleri ile ilişkilendirildi. Anket tasarımı kullanılarak yapılan çalışmada Beard ve Ragheb (1980) tarafından geliştirilen ve Türkçe geçerlilik ve güvenirlik çalışması Karlı, Polat, Yılmaz ve Koçak (2008) tarafından yapılan "Boş Zaman Memnuniyeti Ölçeği" (BZTS) kullanılmıştır. uyarlanmıştır. Katılımcıların boş zaman memnuniyetlerini değerlendirmek. Spor faaliyetlerine katılımın boş zaman memnuniyeti ve yaşam kalitesi üzerindeki etkileri birçok çalışmada farklı şekilde ortaya konmuştur.

Yaşın ilerlemesi ve değişmesiyle birlikte teknolojinin ilerlemesinin ve dolayısıyla boş zaman miktarının arttığı yapılan çalışmalarla keşfedilmiştir. Dolayısıyla çalışmanın amacı; Amaç, kadınların spor faaliyetlerine katılımının boş zaman tatmini ve yaşam kalitesi üzerindeki etkisini araştırmaktır.

Problem

Formda kalmak için sağlıklı ve aktif bir yaşam, dünyada hızla gelişen bir olgudur (Yıldız ve Tüfekçi, 2010). Sağlıklı bir yaşam sürebilmek için boş zamanlarını en iyi şekilde değerlendirmeyi planlayan kişilerin bu bağlamda spor merkezlerine ihtiyacı vardır. Sanayileşme ve kentleşmeyle birlikte insanlar yoğun iş yükünden boş zamanlarında kendilerini yenilemek için belirli ihtiyaçların karşılanmasına yönelmektedirler.

Alt Problemler

Ayrıca boş zaman memnuniyeti ile yaşam kalitesi arasındaki ilişkiye ilişkin, 17: Boş zaman memnuniyeti ile yaşam kalitesi arasında bir ilişki var mı?

Sayıltılar

Sınırlılıklar

Kısaltmalar

Sporun Tanımı

Günlük Yaşamda Sporun Yeri

Bu; Bunun %51’inin düzenli yaşam tarzı alışkanlıkları, %20’sinin fiziksel çevre, %20’sinin kalıtsal özellikler ve %9’unun sağlık hizmetleri (sağlık hizmetlerinin kalitesi) olduğu söylenebilir. Amerika'da 7.000 kişi arasında düzenli yaşam tarzı alışkanlıklarının araştırıldığı 5,5 yıllık çalışma sonucunda; Aşağıdaki alışkanlıklara sahip deneklerin yaşam süresinin daha uzun olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca 800 kadının (400 sporcu, 400 sporcu olmayan) hamilelik dönemleri incelenmiş ve spor yapanların, spor yapmayanlara göre hamilelikte daha az sorun yaşadıkları, doğumda daha az komplikasyon yaşadıkları ve nüksetme. Doğumdan sonra günlük yaşamı kolaylaştırmak için.

Sağlıklı Yaşamda Sporun Yeri ve Önemi

Kadın ve Spor

Ancak kadınlar spor yapıyorsa belli bir sosyo-ekonomik ve sosyo-kültürel düzeye sahip aileler kızlarının spor yapması için gerekli koşulları sağlar ya da geçmişte spor yapan anneler kızlarının spor yapmasına olanak sağlayarak spor yapmaları için çaba harcarlar. Bu. Annelerin belli bir döneme kadar çocukları üzerinde etkili olduğu göz önüne alındığında, sporun toplumda yaygınlaşması ve spor yapan kişilerin çoğunluğunun yaygınlaşması, kadınların spora aktif katılımıyla sağlanacağı için bunun için çaba sarf edilmesi gerekmektedir. .sporbilim.com, 2017).

Yaşam Kalitesi

Dünya Sağlık Örgütü'ne göre yaşam kalitesi; "Bireyin içinde yaşadığı kültür ve değerler sistemi içerisinde yaşamını nasıl algıladığı" yani bireyin hedefleri, umutları, standartları ve kaygılarıyla ilgili; Öte yandan yaşam kalitesi. Farklı tanımlarla yaşam kalitesi; Mutluluk anlamındaki kişisel deneyimlerin duygusal bileşeni, tatmin anlamındaki kişisel deneyimlerin mantıksal ve entelektüel durumları, kaliteli yaşam deneyimi öncesindeki tatminden farklı olan gerekli tatmin, gelişme ve büyümeyi doyum ve benlik ihtiyaçları olarak ifade etmektedir. -gerçekleştirme (Sučan, 2012). Fiziksel sağlık düzeyine bağlı olarak; Bireyin işini ve günlük yaşamını etkileyen ağrı, rahatsızlık, halsizlik, yorgunluk, uyku ve dinlenme gibi birçok fiziksel problemde tartışılmaktadır.

Psikolojik düzey olarak; Olumlu düşünceler, düşünme, öğrenme, hafıza, konsantrasyon, güven, beden imajı ve görünüm gibi olumsuz düşünceleri ifade eder. Bağımsızlık düzeyinde; Hareketlilik, günlük aktiviteler, ilaç ve tedaviye bağımlılık ve çalışabilme gibi kendi kendine yeterlilik ve iş yürütme becerisini ifade eder. Çevresel özellikler düzeyi açısından; ev ortamı, fiziksel güvenlik, finansal kaynaklar, fiziksel çevre kalitesi (hava kirliliği, gürültü, trafik, iklim), yeni bilgi ve belgelere erişim ve sağlık hizmetlerine erişim olanaklarıdır.

Zaman, Boş Zaman ve Boş Zaman Tatmini

  • Zaman Kavramı
    • Zamanın Kullanımı
    • Zamanın Kullanım Bölümleri
    • Zaman Kullanım Şekilleri
  • Boş Zaman Kavramı
  • Boş Zaman Tatmini
  • Boş Zaman Faaliyetleri Olarak Spor

Boş zaman aynı zamanda düşüncenin ifadesi, yaratıcı ve manevi değerlerin kaynağı olarak da ifade edilebilir (Bakır, 1990). Boş zaman; Çalışma saatleri dışında kendinize ayırmanız gereken, özgürce kullanma ve seçme olanağına sahip olduğunuz bir zaman dilimidir (Köknel, 1993). Boş zaman; Uyumak, yemek yemek, vücut temizliği yapmak, okula gitmek, ders çalışmak veya bir işte çalışmak dışında geçirilen süre veya kişinin üretime yönelik faaliyetler sırasında veya sonrasında üretim dışında geçirebileceği süre olarak tanımlanmaktadır.

Boş zaman olgusu giderek önem kazanmakta ve toplumun her kesiminden insanın günlük yaşamında yer almaktadır. Boş zaman, bireyin yaşamak için kullanması gereken amaçlar dışında, bireysel tercihlerine ayıracağı zaman olarak tanımlanmaktadır (Sabbag ve Aksoy, 2011). Başka bir tanıma göre boş zaman; İnsanın mesleki, ailevi ve toplumsal yaşamını sürdürmek için gerekli görev ve faaliyetlerini yerine getirdikten sonra dinlenme, eğlenme, bilgi ve becerilerini geliştirme, sosyal etkinliklere katılma gibi faaliyetlerde bulunabildiği süredir. hayatını gönüllü olarak, özgür iradesiyle sürdürüyor.

Serbest zaman etkinliklerinin çokluğu, serbest zaman eğitiminin gerekliliğini ortaya koymaktadır (Balcı ve İlhan, 2006). Klasik görüşe göre boş zamanların çalışma zamanının tersi olduğunu, yani dinlenmenin ve yenilenmenin çalışmak için olmadığını iddia eder. Beard ve Ragheb (1980) boş zaman tatmini kavramını "bireyin boş zaman etkinliklerine ve seçimlerine olan ilgisinin sonucu olarak oluşturduğu olumlu algı veya duygu" olarak tanımlamıştır.

Başka bir deyişle bireylerin boş zaman etkinliklerine katılırken elde ettikleri doyum ve doyum derecesidir. Bireyin yaşam kalitesi, fiziksel ve psikolojik sağlığı, mesleki tatmini ve mutluluğu için önemli bir unsur olan boş zaman faaliyetlerinden elde edilen doyum üzerine ülkemizde neredeyse hiçbir bilimsel çalışmanın bulunmadığı açıktır. Ulusal ve uluslararası literatür incelendiğinde boş zaman memnuniyetine yönelik çalışmaların yeni olduğu ve bu konudaki mevcut bilgilerin sınırlı olduğu bilinmektedir.

Sporu meslek olarak seçmemiş ancak bunu bir boş zaman etkinliği olarak değerlendiren kişi, boş zamanlarını bir boş zaman etkinliği olan sporla değerlendirerek psikolojik depresyondan korunur ve asıl mesleğinde daha verimli olabilir. Sosyal bir kurum olarak sporun sosyal yaşamda o kadar çok etkisi vardır ki, onu sadece boş zaman aktiviteleri, eğitim ve fiziksel gelişimle sınırlandıramayız. Kitle sporu ve yaşam boyu spor sloganları altında farklı meslek ve statüdeki insanları aktif olarak spora ilgilendirmenin yollarından biri de bu bireylerin boş zamanlarında spor yapmalarını teşvik etmektir.

Araştırmanın Modeli

Evren ve Örneklem

Hipotezler

Veri Toplama Araçları

Boş Zaman Memnuniyeti Ölçeği: Beard ve Ragheb (1980) tarafından geliştirilen “Boş Zaman Memnuniyeti Ölçeği” (LCS) uyarlanmış ve Türkçe geçerlik ve güvenirlik çalışması Karlı ve diğerleri (2008) tarafından yapılmıştır. Orijinal ölçek toplam 51 ifadeden ve 6 alt boyuttan (psikolojik, eğitsel, sosyal, rekreasyonel, fizyolojik ve estetik) oluşmaktadır. BZTÖ 5'li Likert tipi olup boş zaman etkinliklerine katılımdan kaynaklanan memnuniyet veya memnuniyetsizliği değerlendirmektedir.

Beard ve Ragheb'e (1980) göre psikolojik boyut, ölçeğin alt boyutlarından biridir; Boş zaman etkinliklerinin bireye sağladığı özgürlük duygusu, eğlence, katılım ve entelektüel gelişim gibi psikolojik faydalar ve eğitim boyutu; Boş zaman etkinliklerinin bireyin kişisel gelişimine, kendisini ve çevresini tanımasına, sosyal boyutuna faydaları; boş zaman etkinliklerinin diğer insanlarla yeni ilişkiler kurmada faydaları ve bu ilişkilere ilişkin algıları, rahatlama boyutu; Boş zamanın bireylerin stresten ve hayatın zorluklarından uzaklaşma becerisi üzerindeki etkisinin fizyolojik boyutu; Bireylerin katıldıkları boş zaman aktiviteleri ve estetik boyutu sonucunda formda kalma, sağlıklı kalma, kilo kontrolü ve iyi olma gibi fizyolojik faydaları şunlardır; İnsanların boş zaman aktivitelerini gerçekleştirmek için gittikleri veya kullandıkları mekanları tasarım, güzellik, ilgi çekicilik ve eğlence açısından değerlendirir. Boş Zaman Memnuniyeti Ölçeği'nin temel bileşenlerinin faktör analizinde ortaya çıkan altı alt boyuttaki varimax dönüşümü sonrası örüntülere göre maddeler ölçeğin %45,277'sini açıklamaktadır. Yaşam Kalitesi Ölçeği: 23 madde ve 5 alt boyuttan oluşan Yaşam Kalitesi Ölçeği, kişilerin yaşam kalitesini değerlendirmek amacıyla DSÖ (1998) tarafından geliştirilmiş, Türkçe geçerlilik ve güvenirlik çalışması Sevil (2015) tarafından yapılmıştır. . araştırma grubu "Dünya Sağlık Örgütü Yaşam Kalitesi (WHOQOL-BREF)" uyarladı.

Ölçeğin Türkçe formunda DSÖ tarafından geliştirilen Yaşam Kalitesi Ölçeği'nden farklı olarak faktör yük değerleri ve ortak sapma değerleri yüksek, 15 maddeden oluşan dört faktörlü bir yapı elde edilmiştir. Araştırmada kullanılan yaşam kalitesi ölçeğinin bu çalışma için 14 maddelik, 3 faktörlü bir yapıyı desteklediği, "Fiziksel ve çevresel kalite" alt boyutunda (7 madde) güvenirlik katsayılarının 0,789; “Sosyal kalite” alt boyutunda 0,822 (4 madde); “Psikolojik kalite” alt boyutunda (3 madde) ise 0,815 olarak bulunmuştur. Yaşam kalitesi temel bileşen faktör analizinde varimax dönüşümü sonrası ortaya çıkan 3 faktörün örüntülerine göre maddeler ölçeğin %59,731'ini açıklamaktadır.

Verilerin Toplanması

Verilerin Analizi

Çalışma grubunun medeni durumuna göre boş zaman memnuniyeti ölçeği sonuçlarının t-testi sonuçları Tablo 4.2'de verilmektedir. Katılımcı kadınların cinsiyet durumlarına göre boş zamanlarından memnuniyet ölçeğinin t-testi sonuçları tablo 4.4'te gösterilmektedir. Kadınların aktif sporcu olma durumlarına göre serbest zaman memnuniyet ölçeğinin t-testi sonuçları Tablo 4.6'da gösterilmektedir.

Araştırmaya katılan kadınların boş zaman memnuniyet ölçeği puanlarının yaş gruplarına göre ANOVA testi sonuçları Tablo 4.8'de gösterilmektedir. Araştırmaya katılan kadınların eğitim düzeylerine göre boş zaman memnuniyet ölçeği puanlarının ANOVA testi sonuçları Tablo 4.10'da gösterilmektedir. Çalışma grubunun boş zaman memnuniyeti ölçeğindeki puanlarının meslek türüne göre Anova testi sonuçları Tablo 4.12'de gösterilmektedir.

Tablo 4.14'te çalışma grubunun gelir düzeyine göre boş zaman memnuniyeti ölçeği puanlarına ilişkin Anova testi sonuçları gösterilmektedir. Kadınların boş zaman tatminleri gelir düzeylerine göre incelendiğinde estetik tatmin alt boyutunda anlamlı farklılık bulunmuştur. Araştırmaya katılan bireylerin haftalık egzersiz alışkanlıklarına göre boş zaman memnuniyet ölçeği puanlarına ait Anova testi sonuçları Tablo 4.16'da gösterilmektedir.

Araştırmada demografik bilgiler ile boş zaman memnuniyeti ve yaşam kalitesi alt boyutları arasında ilişki saptanmıştır. Dolayısıyla kadınların çocuk sahibi olup olmamalarının boş zaman tatminlerini etkilemediği söylenebilir. Bu sonuca göre kadınların eğitim düzeyi arttıkça genel boş zaman memnuniyet düzeylerinin de arttığı söylenebilir.

Boş zaman memnuniyet düzeyi haftalık spor sıklığı açısından değerlendirildiğinde tüm alt boyutlarda farklılık olduğu belirlendi.

Tablo 4.1: Araştırma grubunun demografik bilgileri
Tablo 4.1: Araştırma grubunun demografik bilgileri

Araştırma grubunun demografik bilgileri

Boş zaman tatmin ölçek puanlarının medeni duruma göre t-testi sonuçları

Yaşam kalitesi ölçek puanlarının medeni duruma göre t-testi sonuçları

Yaşam Kalitesi ölçek puanlarının çocuk sahibi olma durumuna göre t-testi

Boş zaman tatmin ölçek puanlarının aktif sporculuk durumuna göre t-testi

Yaşam kalitesi ölçek puanlarının aktif sporculuk durumuna duruma göre t-testi

Boş zaman tatmin ölçek puanlarının yaş gruplarına göre ANOVA testi sonuçları

Yaşam kalitesi ölçek puanlarının yaş gruplarına göre ANOVA testi sonuçları

Boş zaman tatmin ölçek puanlarının eğitim düzeylerine göre ANOVA testi

Yaşam kalitesi ölçek puanlarının eğitim düzeylerine göre ANOVA testi sonuçları

Boş zaman tatmin ölçek puanlarının meslek türlerine göre ANOVA testi

Yaşam kalitesi ölçek puanlarının meslek türlerine göre ANOVA testi sonuçları38

Yaşam kalitesi ölçek puanlarının gelir düzeyine göre ANOVA testi sonuçları

Boş zaman tatmin ölçek puanlarının haftalık spor yapma alışkanlıklarına göre

Yaşam kalitesi ölçek puanlarının haftalık spor yapma alışkanlıklarına göre

Boş zaman tatmin ölçeğinin alt boyutlarına ilişkin puanlarının ortalama ve

Yaşam kalitesi ölçeğinin alt boyutlarına ilişkin puanlarının ortalama ve standart

Boş zaman tatmin ölçeği ve yaşam kalitesi ölçeği arasındaki koralasyon

Yaşam kalitesinin boş zaman tatmini üzerine etkisi

Imagem

Tablo 4.1: Araştırma grubunun demografik bilgileri
Tablo 4.2: Boş zaman tatmini ölçek puanlarının medeni duruma göre t-testi sonuçları
Tablo 4.3:Yaşam kalitesi ölçek puanlarının medeni duruma göre t-testi sonuçları
Tablo  4.4:  Boş  zaman  tatmin  ölçek  puanlarının  çocuk  sahibi  olma  durumuna  göre  t-testi  sonuçları
+7

Referências