Luiz Augusto Fumagalli Leonello, Disnei Amélio Cazetta
*e Domingos Fornasieri Filho
1Departamento de Produção Vegetal, Faculdade de Ciências Agrárias e Veterinárias de Jaboticabal, Universidade Estadual
Paulista “Júlio de Mesquita Filho”, Via de Acesso Prof. Paulo Donato Castellane, s/n, 14884-900, Jaboticabal, São Paulo, Brasil. *Autor para correspondência. E-mail: disnei@fcav.unesp.br
! " # "$ % # #
" " # # ! & ' "
' " " # # " & # ( # "$ )*+ , "
-." / / / 0 1 % 23 # # ! 4 5 6
' ! # " # 2 # " $ # 7 #
" " 8 " " # $ 9 ' ! " #
:# # ; # # 2< " (
*+ , " # # " # $: # # " # /
-." )$: " 1 # 6 $: # " # /
# % " " 2< < # # ##
# = < # # ## < #
9 " < % " " # "
## < #
! > ' #< # #
"# $ "%$ " & ! ' &&! () * + , ,
& -! ) / ! " # $ # " "
! # ' ? # # & " @#
' " # ? $ ! # )*+ , " -." / / /
0 1 ! # $ 4 5 0$ ' ? #
? $ 7 # ? " # # ! 8 $ # " # $ A $
' " $ # # ? " ! "
" # 0$ *+ , " ! # " ! "" ? # "
$ # / ? $ -." ) " $ 1 #$ ? " ? " 0$ # " $ /
#$ ? $ " ? # " % " ! B ? # # "
## ? $ $ ! # ? $ $ ? $ ! #
" ? $ $ " " ! 9 " 0$ " % " ? # " !"
$ ? $ ! #
.!* / ' > ' # " #
6 # " "$ .
' C # % #
# < # #
" " &<
D E 2< . &
= # "$
# " # 23 # " # #
" ) F - G/ 1 ' " #
# # "$ # " #
# H I# < H "
> # J 2 # I# # B # >
I# H # # B & #
I# + K ) 906 " C1
". % = " #
# : # ! " #
" * # " . # ## & ! 23 #
# :! # I## # ## & %
# ! E " # " # " #
# : # ! E# 23 # # # #
! # " # E 2< "
# 2< ( ' H
# # 2 #
2< . ## " # " # #
# / "
# ! 23 # #
" ## ! # " # % E "
# " ! # # #
0 1! ! !
# .# # # # #
2< )JI9A+L 6>6 " M 9L9I
" M H/9N6 " 1
" # # # #< % " # % " #
# ! D
# " 2< # E
"$ ) # # ! #1 <
# % # 2< # # #
#! # A # "
" " # #
# 23 # " <
' ##< # " . )O6+9 /I+/
O/>N6 81 A ## # " #
# " % " # E#
# # 3 # # . 2< #
"$ # # ". # " "
# :! " # # # 23 #
" #
N # ! # % ! ! D
2< "$ I " # # "$
" " # % $ " #
" # : " # ! 2 # " #
" 2< E < # E % "
" < )B >JP6 " 1 9 #
" ) 1 "$ "
# " " # "$
" : % # " # ! % E
" # "
< # / IM # =" :# . # # #: "
E# " 23 # #! # %
< #
6 " " "$ #
" E # % " :
' #< )/ I1 . " Q
% " ! " " 2< ' #
" ## < #
# # # # # R
! ' #< "
" " ) F - G/ " C71 9
" " " / I
' " / I
" 2< < % < #
# " ) C1 # # $ "
/ I # E 2< < #
" # " 2< " 2< L9* L
"$
B K N # K ) 7 1
# 3 # % "
# ( "$ %
> . # M # / I #
" . # " M " #
#< # # #
' " # A H $ "
) 71 % "$ # " &
# : / I > >
A ' ' #< #
# # " # "$ 2<
" # " % " .
! % # # "$
" 23 # $: # # "
) F G/ " 1
6 "$ ! " # $
" # "$ K "
I# < H " % " )#1 #
:# # ; # % " "
# < # % ## " # " ;
" # " "
6 ' ! &
' " A H 2<
J " O J L # # K "
I# < H " " " & S T TT
> " 5CS CT CTT > 6 #
" 6 # " " " .
> ## " J "$ (! '
" # " # " )I *+ H
1 " ## ! 2< GU "
# # ? ) "
. 4 " = 1 $ # <
" # #
2< . " 5
. " V
# # " 2< ' #
> #
2< # # " #
! # #
## 2 & #
2< !
# # # 2<
! " & "
# " # O " #
# # # "
! " & " # % :
" # +
R ) C 1 # # # # " #W
6 W 7 M N " W 7 M H # W M
G NX " * 0 "
# M M M M 8 C8 M
# 2< # # )JY1 C Y
6 " " & ! " #
# " & # # # #
" # "$ )0 " 1
% 23 # " ! #
" $ # #
# " = " # " 23 # #
% ! 2 3& ! &! '! & , , 4
$ 5! " # "$ " & # 4 5 K " I# < H "
" 0 <
*+ , " J *
-." N: " "
/ N: # " # ! "
/ N: # " # "
/ 0 N: # " # ) . "1Z "
Z " ! # " 2
" ! # " 4 4
# 2 # " $ # 7 #
" " 8 " " # $ 9
2< # ! " & # @ $
!( " C C 7 X Y - M
7 @ $ 9 ! ; #
" # # 5 ! "$ # ) 90 +I>>
" 81 6 " " # # # ! !
" # " # # #
# # " " O
! = " 2< " " ) > $
" 1 # " $ # #
> $ " & # " "
" $ ) 1 6# #
" # E 2< ) 1 '
: )V 1 ! " # :
' " # O
0 30 60 90 120 150 180 210 20/1 1 a
29/1 1
30/1 1 a
09/1 2
10/1 2 a
19/1 2
20/1 2 a
29/1 2
30/1 2 a
08/0 1
09/0 1 a
18/0 1
19/0 1 a
28/0 1
29/0 1 a
07/0 2
08/0 2 a
17/0 2
18/0 2 a
27/0 2
28/0 2 a
08/0 3
09/0 3 a
18/0 3
19/0 3 a
28/0 3 Decêndios 0 10 20 30 40 T e m p e r a tu r a ( oC )
Precip. Temp. máx. Temp. mín.
P re c ip it a ç ã o ( m m ) T e m p e ra tu ra ( ºC ) Decêndios
6 ) A # "( # D # : # " " "$ # !
4 5 K " I# < H "
# " 23 # " & # 2<
"$ ! W
7 &! 8 9: 7; ! ' &! 9:$7 !
' ! # # # : #
D D # " #
# (# D )A I1
D ) " #
# # " #1
# % # " #
" # # :# # # #
:
57 < ' ! '! ! , 9 7 "
&< = # # #
= " # = " "
7 " ) '! ! => ' , &! ! ,
9" 7 # Q # 2< #
# " & " # "
'7 " ) ' , 9" 7 # Q ) 1
( # " < # " &
" # "
!7 ?@&! '! > , ! , 9?A 7 !
& '! > , ! , 9 A 7
# # "
= ! " # # =
< # # ! " # # "$ "
# " 2 # # # #
Y
+7 '! > 9 7 #
# # "$ # " ! " #
% # # < # % ! " #
" 2 # # # # # " .
" " Y
7 ') ' '! 9 7 "
" " # # # = " "$
"$ " ' ## @ $
Y
7 < ' ! '! % , ' '! '! B, >
9 % 7 / I ! " " 2<
" )
1 ## < # ' ##
: > ! #
% " ) " & (" "
! & % 1
7 $! '! ?$ > 9$?A7 # < #
" & # " 2< ## < #
! : # 2< # !
# E # < # "!= !
" # N ) 851 6
# < ! # " #
" # 9 " # < #
6# # # ! # # E " #
Q R " 2 # ! Q # :#
# . # ! # " # 0 @
: " Y # ! Q H !
## 2< # ! " & " #
" 2< " # " # " # Y
" # # " # #
" #
D # " # # # # #
(# # M *+ , " -." " 2
# J0 ) 1 # 58 # (#
D )A I1 : !
# # -." D# # *+ , "
C 1! ! !
: ! D# #
6 # O " # Q ! # !
: " Y " # #
:# # " # )0 " 1
" 2< E " " # *+ , "
/ / # " " #
# # E# -." / 0 [ )0 " 1
? & @ " ) 1 " & #
" " " " # $
" C /
D " # " # ' .
' " " " # " # " &
H " # 2< # *+
, " # # # " )0 " 1
6# $: # -." / # " #
# 2< # (' # # # #
? & @ " ) 1
R = # # #
" )/I1 # # " # # #
< ":! # # " # = .
# # ! " " "
" 2< " # )0 " 1 2<
# " " "$ ## "
2< " # # # =
# ) +BI90 " 1 -."
# # "
" # # " "
# # # J0 ! 2<
! ## " # " " # #" 2<
# ! 2<
9 " 2< = < # #
)0 " 1 *+ , " # # # E#
# -." # "
6 # ## < # # )0 " 1
*+ , " # # "
-." # " % #
" E " D #
! #: # #" 2<
! ## " # /## . #
" : # " -."
! "$ # " & 2< ! 2<
# " % # < #
*+ , " # # .
% E ## < # . < !
/ 0 )0 " 1 # " # / /
# " # #M -."
## ? & @ " ) 1 # ##
< # / # # E
# # "$
" 2< E < # )0 " 1
# % ! *+ , " M -." #
< # H *+ , " #
" & 2< # #
$: # " $ # # #
# # # H " ##
# ! " # # ! "
D# )# 1
# $: # # # # : # # ! #
# "
# " " " E# #
)JI9A+L 6>6 " 1
" " # "
" # < " * # "
J # " " ) 1 #
7 8 @ $ . C @ $
$ # " # ! # #
" I 23 # #
" ) 1 # . # #
" # -." / 5 @ $
# ? & @ " ) 1 .
# /
" 2< E " -." 6 ' # $
-." # ' " " # 23 # # #
# " " " "
" D ! & 2 %
" . # # # : "
" 2< 9 " # < # "
-." # ## # #
)0 " 1 R / I / ! # E#
# -." # "
)0 " 1
$ 5! J " # # O ! # 2< )Y1 " # . # " " ) H1 " # 2< # ) I1 : # )/I1 = < # # )9BI1 ## < # # ) BI1 ## < # ) 1
)H+6A1 9 " # < # )09B1 : ' #< )/ I1 " # "$
: " 4 5 K " I# < H "
" H
) 1
I ) 1
/I 9BI BI
) 1 ) 1
H+6A )@ $ 1
09B ) @ 1
/ I ) > 1
*+ , " 7 7 C5 7 78 7 C C7 7 8 8
-." 7 7 5 C 7 C
/ 5 8 57 8 8 8 8 C C C
/ 5 58 8 5 C 7 7 C
/ 0 8 58 58 8 8 8
O ZZ 8 7ZZ 8ZZ 5 ZZ 5 8 ZZ 5 ZZ ZZ 7 5 ZZ 5 ZZ
J)Y1 87 5 5 8 5 55 5 5 7 C8
% ! 2 3& ! &! '! & , , D
0 # # # # " #
# # # " # H $ " ) 71
% / I : > "
: " & 2< "$
* # " ? & @ " ) 1 <
! 2 # # ! # # " # /
-." ## "
9 0 " # < # # # ! #
" 2< # # # ; #
% " " # < # " " < #
" M "
# 2< # " #
# # )0 " 1 #
# " # 2< # #<
# # ? & @ " ) 1 "
# " 2< # " # 2<
# < #
$ 5! ! # " 2< ) 1 # # " " ) H1 " # ) I1 : # )/I1 =
< # # )9BI1 ## < # # ) BI1 : ' #< )/ I1 ## < #
) 1 9 " # < # )09B1
)H+6A1 " # "$ : " 4 5 K " I# < H "
H I /I 9BI BI 09B / I
H+6A \ 79 \ CZZ \ 9 \ CZZ \ ZZ \ CZZ \ 7Z \ 59
\ 7Z \ 8Z
/ I \ 89
ZZ Z 9 \ # ! Y " # ! Y "
< # ! #
" 2< : # # < #
" !
# ? & @ " ) 1 %
" 2< #
: # /## " # E
" # " " " & #
"$ % ! 2< =
# # "
" # # =
< # # ## < # #
## < # )0 " 1
R E % " "
# " / I " # "
## < #
# < #
I @ $ !! ) 51 . " %
## < ! # !
/ I ? & @ " ) C71 ! %
" ' #< "$
## < . !
' #< # # < #
# # = < # %
" #
# ' #< H # &
? & @ " ) 1 < " 2<
/ I 9 # " ) 1
" " # "$
# # $: / ##
< # " / I A !
" ) 1 " 2<
/ I
0 . ! ! % < $ !" D
9 " # < # # / I H
" % # ## < #
9 " # < # ! # !
" 2< ) 1 # ##
< # 2< 9 "
# < # % . ' " " ! " 2<
## " # < # # 6 # #
% # "
9 " # < # % .
' " " ! " 2< ## " #
< # # )0 " 1
*+ , " #
< #
% " " # #
" # ! % # E " & 2<
/ # E# #
< # " #
# " # 2<
# = < # #
## < #
+BI90 B M />J H + O M *6+06>/9/ B M
O6+ 0N6OI+ I > M 9K *6 6 I M
*INI+IB + ] 9I06 J + # # $: # # " # "$ E 2< # 2 " $ # ! ()
" ,! )E # ! 7 8 8C
90 +I>> N M + /K * M F - G/ I
+ 23 # 2< " "$
I# < H " / W + /K * M 90 +I>>
N M RL BB/6 K M OL+> 9/ )I 1
! &! ' =F! '! !& ! ')5 => ,
' '! > ) #W / 8 7 7
6/ *+ + + M /+ 9A B J M +L- A M
J/ 9 K " 23 # #
" 2< "$ AO0 + < !
%! ! 5C 8C 5 8 5
A6O/9B M +6- 69 9 A M 0N6
6 H069 / $ ! ' # "
" ? ' ## # % , ! !
8 8 C
I *+ H I # * # " H #% #
!& 5 ! '! + => ' +
1! ! !
O6+9 /I+/ O/>N6 A ) ' ) ) '
& K "W O 8
B >JP6 K M F - G/ I M /+ 9A B J
$: # "$
# B # ! %! ! 58 58
C
B+II9 KL9/6+ J I M N ++/ KL9/6+ I A
H % " $ # !
' # !!' + ! ' % , ! !
! * + 6 ' C 5 7
9L9I N J M /+ 9A B J M B >JP6 K M
6L- > JM BL/ +PI > K "
# " " # "$
# . # " ## ! 2< ! # ! '!
! 8C CC
H NI 6 H M 06>A/ O > M >J +I9B
I I! Q % " ! # "(
' #< # # "$
! # ! '! !&! ! C 78 8
7
H/9N6 + B M *+LB9I+ M H NI 6 H M
B6 I I# " " # "$
! # # I# # B # !
# ! '! ! 7
+ /K * M RL BB/6 K G ' '! E ! '!
, + '! +! ' '! #W / #
; C
906 O M + > K^9/6+ 0 M O+I/0
K^9/6+ H M + 9BI> + M H/ M
6+ O B ! $ $
# " " " "
! )& " &* 7 7 C
++LBI K + M N B N H " E ! ()2& !&
, H W I# "% 85 ) ! 1
F - G/ I " "$ * # "
" 3&
F - G/ I M 6+ I K O > M > B6
/ !" D $ < ' #<
# 5 7 8 C7.
F - G/ I M 0+6 K > M B >>6 H * M H 0I+9/ 9/ I B - M />J + 9 M >LAI+
+ + H " $: # # "$
& # # " /
! # ! '! !
7 8
69B M I GN6OO + 6
# ! @ "# ! !! # & #
%! ! % !& * 8 5 C 57 5
JI9A+L 6>6 I B M H/ M
H NI 6 H M 6>/JI/+ J + M *+ /9/
> M B69_ >JI J/A/B > B "
# " " # "$ <
" * # " ! () " ,! )E
# ! 7
! " #
> # ! W 0$ # # ## " # $ # ! $
# > # ?$ $ # # # #