Durga Saptsati - Gita Press

Texto

(1)

(2) 118. H üÊË„UÁ⁄U—H. ‚ÁøòÊ. üÊËŒÈªÊ¸‚åÃ‡ÊÃË Á„UãŒË •ŸÈflÊŒ ÃÕÊ ¬Ê∆U-ÁflÁœ-‚Á„UÃ ÿÊ üÊË— Sflÿ¢ ‚È∑Î§ÁÃŸÊ¢ ÷flŸcfl‹ˇ◊Ë— ¬Ê¬Êà◊ŸÊ¢ ∑Î§ÃÁœÿÊ¢ NUŒÿ·È ’ÈÁh—– üÊhÊ ‚ÃÊ¢ ∑È§‹U¡Ÿ¬˝÷flSÿ ‹Ö¡Ê ÃÊ¢ àflÊ¢ ŸÃÊ— S◊ ¬Á⁄U¬Ê‹Uÿ ŒÁfl Áfl‡fl◊˜H àfl◊fl ◊ÊÃÊ ø Á¬ÃÊ àfl◊fl ’ãœÈ‡ø ‚πÊ àfl◊fl ÁfllÊ º˝ÁfláÊ¢ àfl◊fl ‚flZ ◊◊. àfl◊fl àfl◊fl– àfl◊fl ŒflŒflH. •ŸÈflÊŒ∑§ó. ¬Êá«Uÿ ¬¢0 üÊË⁄UÊ◊ŸÊ⁄UÊÿáÊŒûÊ¡Ë ‡ÊÊSòÊË “⁄UÊ◊”.

(3) H ˙ Ÿ◊‡øÁá«∑§ÊÿÒH. ¬˝Õ◊ ‚¢S∑§⁄UáÊ∑§Ê ÁŸflŒŸ ŒÁfl ¬˝¬ãŸÊÌÃ„Ô⁄U ¬˝‚ËŒ ¬˝‚ËŒ ◊ÊÃ¡¸ªÃÙ˘Áπ‹Sÿ– ¬˝‚ËŒ Áfl‡fl‡flÁ⁄U ¬ÊÁ„U Áfl‡fl¢ àfl◊Ë‡fl⁄UË ŒÁfl ø⁄UÊø⁄USÿH. ŒÈªÊ¸‚åÃ‡ÊÃË Á„¢UŒÍ-œ◊¸∑§Ê ‚fl¸◊Êãÿ ª˝ãÕ „ÔÒ– ß‚◊¢ ÷ªflÃË∑§Ë ∑Î§¬Ê∑§ ‚ÈãŒ⁄U ßÁÃ„ÔÊ‚∑§ ‚ÊÕ „ÔË ’«∏-’«∏ ªÍ…∏ ‚ÊœŸ-⁄U„ÔSÿ ÷⁄U „ÔÒ¥– ∑§◊¸, ÷ÁQ§ •ı⁄U ôÊÊŸ∑§Ë ÁòÊÁflœ ◊ãŒÊÁ∑§ŸË ’„ÔÊŸflÊ‹Ê ÿ„Ô ª˝ãÕ ÷Q§Ù¢∑§ Á‹ÿ flÊ¢¿UÊ∑§À¬ÃL§ „ÔÒ– ‚∑§Ê◊ ÷Q§ ß‚∑§ ‚flŸ‚ ◊ŸÙ˘Á÷‹Á·Ã ŒÈ‹¸÷Ã◊ flSÃÈ ÿÊ ÁSÕÁÃ ‚„Ô¡ „ÔË ¬˝ÊåÃ ∑§⁄UÃ „ÔÒ¥ •ı⁄U ÁŸc∑§Ê◊ ÷Q§ ¬⁄U◊ ŒÈ‹¸÷ ◊ÙˇÊ∑§Ù ¬Ê∑§⁄U ∑Î§ÃÊÕ¸ „ÔÙÃ „ÔÒ¥– ⁄UÊ¡Ê ‚È⁄UÕ‚ ◊„ÔÌ· ◊œÊŸ ∑§„ÔÊ ÕÊó“ÃÊ◊È¬ÒÁ„U ◊„ÔÊ⁄UÊ¡ ‡Ê⁄UáÊ¢ ¬⁄U◊‡fl⁄UË◊˜˜– •Ê⁄UÊÁœÃÊ ‚Òfl ŸÎáÊÊ¢ ÷ÙªSflªÊ¸¬flª¸ŒÊH ◊„ÔÊ⁄UÊ¡! •Ê¬ ©Uã„UË¥ ÷ªflÃË ¬⁄U◊‡fl⁄UË∑§Ë ‡Ê⁄UáÊ ª˝„ÔáÊ ∑§ËÁ¡ÿ– fl •Ê⁄UÊœŸÊ‚ ¬˝‚ãŸ „ÔÙ∑§⁄U ◊ŸÈcÿÙ¢∑§Ù ÷Ùª, Sflª¸ •ı⁄U •¬ÈŸ⁄UÊflÃË¸ ◊ÙˇÊ ¬˝ŒÊŸ ∑§⁄UÃË „ÔÒ¥–” ß‚Ë∑§ •ŸÈ‚Ê⁄U •Ê⁄UÊœŸÊ ∑§⁄U∑§ ∞‡flÿ¸∑§Ê◊Ë ⁄UÊ¡Ê ‚È⁄UÕŸ •πá« ‚Ê◊˝ÊÖÿ ¬˝ÊåÃ Á∑§ÿÊ ÃÕÊ flÒ⁄UÊÇÿflÊŸ˜ ‚◊ÊÁœ flÒ‡ÿŸ ŒÈ‹¸÷ ôÊÊŸ∑§ mÊ⁄UÊ ◊ÙˇÊ∑§Ë ¬˝ÊÁåÃ ∑§Ë– •’Ã∑§ ß‚ •Ê‡ÊËflÊ¸ŒM§¬ ◊ãòÊ◊ÿ ª˝ãÕ∑§ •ÊüÊÿ‚ Ÿ ◊Ê‹Í◊ Á∑§ÃŸ •ÊÃ¸, •ÕÊ¸ÕË¸, Á¡ôÊÊ‚È ÃÕÊ ¬˝◊Ë ÷Q§ •¬ŸÊ ◊ŸÙ⁄UÕ ‚»§‹ ∑§⁄U øÈ∑§ „ÔÒ¥– „Ô·¸∑§Ë ’ÊÃ „ÔÒ Á∑§ ¡ªÖ¡ŸŸË ÷ªflÃË üÊËŒÈªÊ¸¡Ë∑§Ë ∑Î§¬Ê‚ fl„ÔË ‚åÃ‡ÊÃË ‚¢ÁˇÊåÃ ¬Ê∆U-ÁflÁœ‚Á„UÃ ¬Ê∆U∑§Ù¢∑§ ‚◊ˇÊ ¬ÈSÃ∑§M§¬◊¢ ©U¬ÁSÕÃ ∑§Ë ¡Ê ⁄U„ÔË „ÔÒ– ß‚◊¢ ∑§ÕÊ-÷Êª ÃÕÊ •ãÿ ’ÊÃ¢ fl „ÔË „ÔÒ¥, ¡Ù “∑§ÀÿÊáÊ” ∑§ Áfl‡Ù·Ê¢∑§ “‚¢ÁˇÊåÃ ◊Ê∑¸§á«Uÿ-’˝rÊ¬È⁄UÊáÊÊ¢∑§” ◊¢ ¬˝∑§ÊÁ‡ÊÃ „ÔÙ øÈ∑§Ë „ÔÒ¥– ∑È§¿ ©U¬ÿÙªË SÃÙòÊ •ı⁄U ’…∏Êÿ ªÿ „ÔÒ¥–.

(4) (4). ß‚◊¢ ¬Ê∆U ∑§⁄UŸ∑§Ë ÁflÁœ S¬c≈U, ‚⁄U‹ •ı⁄U ¬˝Ê◊ÊÁáÊ∑§ M§¬◊¢ ŒË ªÿË „ÔÒ– ß‚∑§ ◊Í‹ ¬Ê∆U∑§Ù Áfl‡Ù·Ã— ‡ÊÈh ⁄UπŸ∑§Ê ¬˝ÿÊ‚ Á∑§ÿÊ ªÿÊ „ÔÒ– •Ê¡∑§‹ ¬˝‚Ù¢◊¢ ¿¬Ë „ÈÔß¸ •Áœ∑§Ê¢‡Ê ¬ÈSÃ∑¢§ •‡ÊÈh ÁŸ∑§‹ÃË „ÔÒ¥, Á∑¢§ÃÈ ¬˝SÃÈÃ ¬ÈSÃ∑§∑§Ù ß‚ ŒÙ·‚ ’øÊŸ∑§Ë ÿÕÊ‚Êäÿ øc≈UÊ ∑§Ë ªÿË „ÔÒ– ¬Ê∆U∑§Ù¢∑§Ë ‚ÈÁflœÊ∑§ Á‹ÿ ∑§„ÔË¥-∑§„ÔË¥ ◊„ÔûUfl¬ÍáÊ¸ ¬Ê∆UÊãÃ⁄U ÷Ë Œ ÁŒÿ ªÿ „ÔÒ¥– ‡ÊÊ¬ÙhÊ⁄U∑§ •Ÿ∑§ ¬˝∑§Ê⁄U ’Ã‹Êÿ ªÿ „ÔÒ¥– ∑§flø, •ª¸‹Ê •ı⁄U ∑§Ë‹∑§∑§ ÷Ë •Õ¸ ÁŒÿ ªÿ „ÔÒ¥– flÒÁŒ∑§-ÃÊÁãòÊ∑§ ⁄UÊÁòÊ‚ÍQ§ •ı⁄U ŒflË‚ÍQ§∑§ ‚ÊÕ „ÔË Œ√ÿÕfl¸‡ÊË·¸, Á‚h-∑È¢§Á¡∑§ÊSÃÙòÊ, ◊Í‹U ‚åÃ‡‹Ù∑§Ë ŒÈªÊ¸, üÊËŒÈªÊ¸mÊÁò Ê¢ ‡ÊãŸÊ◊◊Ê‹Ê, üÊËŒÈªÊ¸c≈UÙûÊ⁄U‡ÊÃŸÊ◊SÃÙòÊ, üÊËŒÈªÊ¸◊ÊŸ‚¬Í¡Ê •ı⁄U Œ√ÿ¬⁄UÊœˇÊ◊Ê¬ŸSÃÙòÊ∑§Ù ÷Ë Œ ŒŸ‚ ¬ÈSÃ∑§∑§Ë ©U¬ÊŒÿÃÊ Áfl‡Ù· ’…∏ ªÿË „ÔÒ– ŸflÊáÊ¸-ÁflÁœ ÃÙ „ÔÒ „ÔË, •Êfl‡ÿ∑§ ãÿÊ‚ ÷Ë Ÿ„ÔË¥ ¿Í≈UŸ ¬Êÿ „ÔÒ¥– ‚åÃ‡ÊÃË∑§ ◊Í‹ ‡‹Ù∑§Ù¢∑§Ê ¬Í⁄UÊ •Õ¸ Œ ÁŒÿÊ ªÿÊ „ÔÒ– ÃËŸÙ¢ ⁄U„ÔSÿÙ¢◊¢ •Êÿ „ÈÔ∞ ∑§ß¸ ªÍ…∏ Áfl·ÿÙ¢∑§Ù ÷Ë Á≈Uå¬áÊËmÊ⁄UÊ S¬c≈U Á∑§ÿÊ ªÿÊ „ÔÒ– ßŸ Áfl‡Ù·ÃÊ•Ù¢∑§ ∑§Ê⁄UáÊ ÿ„Ô ¬Ê∆U •ı⁄U •äÿÿŸ∑§ Á‹ÿ ’„ÈÔÃ „ÔË ©U¬ÿÙªË •ı⁄U ©UûÊ◊ ¬ÈSÃ∑§ „ÔÙ ªÿË „ÔÒ– ‚åÃ‡ÊÃË∑§ ¬Ê∆U◊¢ ÁflÁœ∑§Ê äÿÊŸ ⁄UπŸÊ ÃÙ ©UûÊ◊ „ÔÒ „ÔË, ©U‚◊¢ ÷Ë ‚’‚ ©UûÊ◊ ’ÊÃ „ÔÒ ÷ªflÃË ŒÈªÊ¸◊ÊÃÊ∑§ ø⁄UáÊÙ¢◊¢ ¬˝◊¬ÍáÊ¸ ÷ÁQ§– üÊhÊ •ı⁄U ÷ÁQ§∑§ ‚ÊÕ ¡ªŒê’Ê∑§ S◊⁄UáÊ¬Ífl¸∑§ ‚åÃ‡ÊÃË∑§Ê ¬Ê∆U ∑§⁄UŸflÊ‹∑§Ù ©UŸ∑§Ë ∑Î§¬Ê∑§Ê ‡ÊËÉÊ˝ •ŸÈ÷fl „ÔÙ ‚∑§ÃÊ „ÔÒ– •Ê‡ÊÊ „ÔÒ, ¬˝◊Ë ¬Ê∆U∑§ ß‚‚ ‹Ê÷ ©U∆UÊÿ¢ª– ÿlÁ¬ ¬ÈSÃ∑§∑§Ù ‚’ ¬˝∑§Ê⁄U‚ ‡ÊÈh ’ŸÊŸ∑§Ë „ÔË øc≈UÊ ∑§Ë ªÿË „ÔÒ, ÃÕÊÁ¬ ¬˝◊ÊŒfl‡Ê ∑È§¿ •‡ÊÈÁhÿÙ¢∑§Ê ⁄U„Ô ¡ÊŸÊ •‚ê÷fl Ÿ„ÔË¥ „ÔÒ– ∞‚Ë ÷Í‹Ù¢∑§ Á‹ÿ ˇÊ◊Ê ◊Ê°ªÃ „È∞Ô „Ô◊ ¬Ê∆U∑§Ù¢‚ •ŸÈ⁄UÙœ ∑§⁄UÃ „ÔÒ¥ Á∑§ fl „Ô◊¢ ‚ÍÁøÃ ∑§⁄U¢, Á¡‚‚ ÷Áflcÿ◊¢ ©UŸ∑§Ê ‚ÈœÊ⁄U Á∑§ÿÊ ¡Ê ‚∑§– ó„ÔŸÈ◊ÊŸ¬˝‚ÊŒ ¬ÙgÊ⁄U. U.

(5) H üÊËŒÈªÊ¸Œ√ÿÒ Ÿ◊—H. Áfl·ÿ-‚ÍøË Áfl·ÿ. ¬Îc∆U-‚¢ÅÿÊ. 1- •Õ ‚åÃ‡‹Ù∑§Ë ŒÈªÊ¸ .............................................................................7 2- üÊËŒÈªÊ¸c≈UÙûÊ⁄U‡ÊÃŸÊ◊SÃÙòÊ◊˜˜ ....................................................................9 3- ¬Ê∆UÁflÁœ— ............................................................................................ 13 1- Œ√ÿÊ— ∑§flø◊˜˜ ........................................................................... 19 2- •ª¸‹ÊSÃÙòÊ◊˜˜ ............................................................................. 30 3- ∑§Ë‹∑§◊˜˜ .................................................................................... 36 4- flŒÙQ¢§ ⁄UÊÁòÊ‚ÍQ§◊˜˜ ...................................................................... 41 5- ÃãòÊÙQ¢§ ⁄UÊÁòÊ‚ÍQ§◊˜˜ ..................................................................... 43 6- üÊËŒ√ÿÕfl¸‡ÊË·¸◊˜ ........................................................................ 44 7- ŸflÊáÊ¸ÁflÁœ—............................................................................... 52 8- ‚åÃ‡ÊÃËãÿÊ‚— ........................................................................... 56 4- üÊËŒÈªÊ¸‚åÃ‡ÊÃË 1- ¬˝Õ◊ •äÿÊÿó◊œÊ ´§Á·∑§Ê ⁄UÊ¡Ê ‚È⁄UÕ •ı⁄U ‚◊ÊÁœ∑§Ù ÷ªflÃË∑§Ë ◊Á„U◊Ê ’ÃÊÃ „ÈÔ∞ ◊äÊÈ-∑Ò§≈U÷-flœ∑§Ê ¬˝‚¢ª ‚ÈŸÊŸÊ .............................................................................. 59 2- ÁmÃËÿ •äÿÊÿóŒflÃÊ•Ù¢∑§ Ã¡‚ ŒflË∑§Ê ¬˝ÊŒÈ÷Ê¸fl •ı⁄U ◊Á„U·Ê‚È⁄U∑§Ë ‚ŸÊ∑§Ê flœ ..................................................... 75 3- ÃÎÃËÿ •äÿÊÿó‚ŸÊ¬ÁÃÿÙ¢‚Á„UÃ ◊Á„U·Ê‚È⁄U∑§Ê flœ .................. 88 4- øÃÈÕ¸ •äÿÊÿó ßãº˝ÊÁŒ ŒflÃÊ•Ù¢mÊ⁄UÊ ŒflË∑§Ë SÃÈÁÃ................. 97 5- ¬¢ø◊ •äÿÊÿóŒflÃÊ•Ù¢mÊ⁄UÊ ŒflË∑§Ë SÃÈÁÃ, øá«-◊Èá«∑§ ◊Èπ‚ •Áê’∑§Ê∑§ M§¬∑§Ë ¬˝‡Ê¢‚Ê ‚ÈŸ∑§⁄ ‡ÊÈê÷∑§Ê ©UŸ∑§ ¬Ê‚ ŒÍÃ ÷¡ŸÊ •ı⁄U ŒÍÃ∑§Ê ÁŸ⁄UÊ‡Ê ‹ı≈UŸÊ ............................ 109 6- ·c∆U •äÿÊÿóœÍ◊˝‹ÙøŸ-flœ .......................................... 123 7- ‚åÃ◊ •äÿÊÿóøá« •ı⁄U ◊Èá«∑§Ê flœ ............................ 128 8- •c≈U◊ •äÿÊÿó⁄UQ§’Ë¡-flœ .......................................... 134.

(6) (6). Áfl·ÿ. ¬Îc∆U-‚¢ÅÿÊ. 9- Ÿfl◊ •äÿÊÿóÁŸ‡ÊÈê÷-flœ ................................................... 145 10- Œ‡Ê◊ •äÿÊÿó‡ÊÈê÷-flœ ............................................... 153 11- ∞∑§ÊŒ‡Ê •äÿÊÿóŒflÃÊ•Ù¢mÊ⁄UÊ ŒflË∑§Ë SÃÈÁÃ ÃÕÊ ŒflËmÊ⁄UÊ ŒflÃÊ•Ù¢∑§Ù fl⁄UŒÊŸ .................................................... 159 12- mÊŒ‡Ê •äÿÊÿóŒflË-øÁ⁄UòÊÙ¢∑§ ¬Ê∆U∑§Ê ◊Ê„ÔÊàêÿ .................... 171 13- òÊÿÙŒ‡Ê •äÿÊÿó‚È⁄UÕ •ı⁄U flÒ‡ÿ∑§Ù ŒflË∑§Ê fl⁄UŒÊŸ ........... 179 5- ©U¬‚¢„ÔÊ⁄U— ........................................................................................... 183 1- ´§ÇflŒÙQ¢§ ŒflË‚ÍQ§◊˜˜ .............................................................. 186 2- ÃãòÊÙQ¢§ ŒflË‚ÍQ§◊˜ .................................................................. 189 3- ¬˝ÊœÊÁŸ∑¢§ ⁄U„USÿ◊˜ ................................................................... 192 4- flÒ∑Î§ÁÃ∑¥§ ⁄U„ÔSÿ◊˜˜ ..................................................................... 198 5- ◊ÍÌÃ⁄U„SÔ ÿ◊˜˜ .............................................................................. 208 6- ˇÊ◊Ê-¬˝ÊÕ¸ŸÊ................................................................................... 214 7- üÊËŒÈªÊ¸◊ÊŸ‚-¬Í¡Ê.......................................................................... 216 8- ŒÈªÊ¸mÊÁòÊ¢‡ÊãŸÊ◊◊Ê‹Ê ...................................................................... 223 9- Œ√ÿ¬⁄UÊœˇÊ◊Ê¬ŸSÃÙòÊ◊˜˜ ................................................................. 226 10- Á‚h∑È§ÁÜ¡∑§ÊSÃÙòÊ◊˜˜ ...................................................................... 230 11- ‚åÃ‡ÊÃË∑§ ∑È§¿ Á‚h ‚ê¬È≈U-◊ãòÊ ................................................. 233 12- üÊËŒflË¡Ë∑§Ë •Ê⁄UÃË ....................................................................... 238 13- üÊË•ê’Ê¡Ë∑§Ë •Ê⁄UÃË .................................................................... 239 14- ŒflË◊ÿË ......................................................................................... 240. U.

(7) •Õ ‚åÃ‡‹Ù∑§Ë ŒÈªÊ¸ Á‡Êfl ©UflÊø ó ŒÁfl àfl¢ ÷Q§‚È‹÷ ‚fl¸∑§Êÿ¸ÁflœÊÁÿŸË– ∑§‹ı Á„U ∑§Êÿ¸Á‚hKÕ¸◊È¬Êÿ¢ ’˝ÍÁ„U ÿàŸÃ—H Œ√ÿÈflÊø ó oÎáÊÈ Œfl ¬˝flˇÿÊÁ◊ ∑§‹ı ‚fl¸c≈U‚ÊœŸ◊˜˜– ◊ÿÊ ÃflÒfl SŸ„ÔŸÊåÿê’ÊSÃÈÁÃ— ¬˝∑§Ê‡ÿÃH ˙ •Sÿ üÊËŒÈªÊ¸‚åÃ‡‹Ù∑§ËSÃÙòÊ◊ãòÊSÿ ŸÊ⁄UÊÿáÊ ´§Á·—, •ŸÈc≈ÈU¬˜ ¿UãŒ—, üÊË◊„ÔÊ∑§Ê‹Ë◊„ÔÊ‹ˇ◊Ë◊„ÔÊ‚⁄USflàÿÙ ŒflÃÊ—, üÊËŒÈªÊ¸¬˝ËàÿÕZ ‚åÃ‡‹Ù∑§ËŒÈªÊ¸¬Ê∆U ÁflÁŸÿÙª—– ˙ ôÊÊÁŸŸÊ◊Á¬ øÃÊ¢Á‚ ŒflË ÷ªflÃË Á„U ‚Ê– ’‹ÊŒÊ∑Î§cÿ ◊Ù„ÔÊÿ ◊„ÔÊ◊ÊÿÊ ¬˝ÿë¿ÁÃH 1H ŒÈª¸ S◊ÎÃÊ „Ô⁄UÁ‚ ÷ËÁÃ◊‡Ù·¡ãÃÙ— SflSÕÒ— S◊ÎÃÊ ◊ÁÃ◊ÃËfl ‡ÊÈ÷Ê¢ ŒŒÊÁ‚– ŒÊÁ⁄Uº˝ KŒÈ—π÷ÿ„ÔÊÁ⁄UÁáÊ ∑§Ê àflŒãÿÊ ‚flÙ¸¬∑§Ê⁄U∑§⁄UáÊÊÿ ‚ŒÊº˝¸ÁøûÊÊH 2H. Á‡Êfl¡Ë ’Ê‹ó„U ŒÁfl! ÃÈ◊ ÷Q§Ê¥∑§ Á‹ÿ ‚È‹÷ „UÊ •ÊÒ⁄U ‚◊SÃ ∑§◊ÊZ∑§Ê ÁflœÊŸ ∑§⁄UŸflÊ‹Ë „UÊ– ∑§Á‹ÿÈª◊¥ ∑§Ê◊ŸÊ•Ê¥∑§Ë Á‚Áh-„UÃÈ ÿÁŒ ∑§Êß¸ ©U¬Êÿ „UÊ ÃÊ ©U‚ •¬ŸË flÊáÊËmÊ⁄UÊ ‚êÿ∑˜§Ô-M§¬‚ √ÿQ§ ∑§⁄UÊ– ŒflËŸ ∑§„UÊó„U Œfl! •Ê¬∑§Ê ◊⁄U ™§¬⁄U ’„ÈUÃ SŸ„U „ÒU– ∑§Á‹ÿÈª◊¥ ‚◊SÃ ∑§Ê◊ŸÊ•Ê¥∑§Ê Á‚h ∑§⁄UŸflÊ‹Ê ¡Ê ‚ÊœŸ „ÒU fl„U ’Ã‹Ê™°§ªË, ‚ÈŸÙ! ©U‚∑§Ê ŸÊ◊ „ÒU “•ê’ÊSÃÈÁÃ”– ˙ ß‚ ŒÈªÊ¸‚åÃ‡‹Ê∑§Ë SÃÊòÊ◊ãòÊ∑§ ŸÊ⁄UÊÿáÊ ´§Á· „Ò¥U, •ŸÈc≈ÈU¬˜Ô ¿UãŒ „ÒU, üÊË◊„UÊ∑§Ê‹Ë, ◊„UÊ‹ˇ◊Ë •ÊÒ⁄U ◊„UÊ‚⁄USflÃË ŒflÃÊ „Ò¥U, üÊËŒÈªÊ¸∑§Ë ¬˝‚ãŸÃÊ∑§ Á‹ÿ ‚åÃ‡‹Ê∑§Ë ŒÈªÊ¸¬Ê∆U◊¥ ß‚∑§Ê ÁflÁŸÿÊª Á∑§ÿÊ ¡ÊÃÊ „ÒU– fl ÷ªflÃË ◊„UÊ◊ÊÿÊ ŒflË ôÊÊÁŸÿÊ¥∑§ ÷Ë ÁøûÊ∑§Ê ’‹¬Ífl¸∑§ πË¥ø∑§⁄U ◊Ê„U◊¥ «UÊ‹ ŒÃË „Ò¥UH 1H ◊Ê° ŒÈª¸! •Ê¬ S◊⁄UáÊ ∑§⁄UŸ¬⁄U ‚’ ¬˝ÊÁáÊÿÊ¥∑§Ê ÷ÿ „U⁄U ‹ÃË „Ò¥U •ÊÒ⁄U SflSÕ ¬ÈL§·Ê¥mÊ⁄UÊ ÁøãÃŸ ∑§⁄UŸ¬⁄U ©Uã„¥U ¬⁄U◊ ∑§ÀÿÊáÊ◊ÿË ’ÈÁh ¬˝ŒÊŸ ∑§⁄UÃË „Ò¥U– ŒÈ—π, ŒÁ⁄Uº˝ÃÊ •ÊÒ⁄U ÷ÿ „U⁄UŸflÊ‹Ë ŒÁfl! •Ê¬∑§ Á‚flÊ ŒÍ‚⁄UË ∑§ÊÒŸ „ÒU, Á¡‚∑§Ê ÁøûÊ ‚’∑§Ê ©U¬∑§Ê⁄U ∑§⁄UŸ∑§ Á‹ÿ ‚ŒÊ „UË ŒÿÊº˝¸ ⁄U„UÃÊ „UÊH 2H.

(8) (8) ‚fl¸◊X‹◊XÀÿ Á‡Êfl ‚flÊ¸Õ¸‚ÊÁœ∑§– ‡Ê⁄Uáÿ òÿê’∑§ ªıÁ⁄U ŸÊ⁄UÊÿÁáÊ Ÿ◊Ù˘SÃÈ ÃH 3H ‡Ê⁄UáÊÊªÃŒËŸÊÃ¸¬Á⁄UòÊÊáÊ¬⁄UÊÿáÙ – ‚fl¸SÿÊÌÃ„Ô⁄U ŒÁfl ŸÊ⁄UÊÿÁáÊ Ÿ◊Ù˘SÃÈ ÃH 4H ‚fl¸SflM§¬ ‚fl¸‡Ù ‚fl¸‡ÊÁQ§‚◊ÁãflÃ– ÷ÿèÿSòÊÊÁ„U ŸÙ ŒÁfl ŒÈª¸ ŒÁfl Ÿ◊Ù˘SÃÈ ÃH 5H ⁄UÙªÊŸ‡Ù·ÊŸ¬„¢ÔÁ‚ ÃÈc≈UÊ H 1H L§c≈UÊ ÃÈ ∑§Ê◊ÊŸ˜ ‚∑§‹ÊŸ÷Ëc≈UÊŸ˜– àflÊ◊ÊÁüÊÃÊŸÊ¢ Ÿ Áfl¬ãŸ⁄UÊáÊÊ¢ àflÊ◊ÊÁüÊÃÊ sÔÊüÊÿÃÊ¢ ¬˝ÿÊÁãÃH 6H ‚flÊ¸’ÊœÊ¬˝‡Ê◊Ÿ¢ òÊÒ‹ÙÄÿSÿÊÁπ‹‡flÁ⁄– ∞fl◊fl àflÿÊ ∑§Êÿ¸◊S◊mÒÁ⁄UÁflŸÊ‡ÊŸ◊˜˜H 7H H ßÁÃ üÊË‚åÃ‡‹Ù∑§Ë ŒÈªÊ¸ ‚ê¬ÍáÊÊ¸H. U ŸÊ⁄UÊÿáÊË! ÃÈ◊ ‚’ ¬˝∑§Ê⁄U∑§Ê ◊¢ª‹ ¬˝ŒÊŸ ∑§⁄UŸflÊ‹Ë ◊¢ª‹◊ÿË „UÊ– ∑§ÀÿÊáÊŒÊÁÿŸË Á‡ÊflÊ „UÊ– ‚’ ¬ÈL§·ÊÕÊZ∑§Ê Á‚h ∑§⁄UŸflÊ‹Ë, ‡Ê⁄UáÊÊªÃflà‚‹Ê, ÃËŸ ŸòÊÊ¥flÊ‹Ë ∞fl¢ ªÊÒ⁄UË „UÊ– ÃÈê„¥U Ÿ◊S∑§Ê⁄U „ÒUH 3H ‡Ê⁄UáÊ◊¥ •Êÿ „ÈU∞ ŒËŸÊ¥ ∞fl¢ ¬ËÁ«∏UÃÊ¥∑§Ë ⁄UˇÊÊ◊¥ ‚¢‹ÇŸ ⁄U„UŸflÊ‹Ë ÃÕÊ ‚’∑§Ë ¬Ë«∏UÊ ŒÍ⁄U ∑§⁄UŸflÊ‹Ë ŸÊ⁄UÊÿáÊË ŒÁfl! ÃÈê„¥U Ÿ◊S∑§Ê⁄U „ÒUH 4H ‚fl¸SflM§¬Ê, ‚fl‡¸ fl⁄UË ÃÕÊ ‚’ ¬˝∑§Ê⁄U∑§Ë ‡ÊÁQ§ÿÊ‚ ¥  ‚ê¬ãŸ ÁŒ√ÿM§¬Ê ŒÈª¸ ŒÁfl! ‚’ ÷ÿÊ‚ ¥  „U◊Ê⁄UË ⁄UˇÊÊ ∑§⁄UÊ; ÃÈê„U¥ Ÿ◊S∑§Ê⁄U „ÒUH 5H ŒÁfl! ÃÈ◊ ¬˝‚ãŸ „UÊŸ¬⁄U ‚’ ⁄UÊªÊ¥∑§Ê Ÿc≈U ∑§⁄U ŒÃË „UÊ •ÊÒ⁄U ∑È§Á¬Ã „UÊŸ¬⁄U ◊ŸÊflÊ¢Á¿UÃ ‚÷Ë ∑§Ê◊ŸÊ•Ê¥∑§Ê ŸÊ‡Ê ∑§⁄U ŒÃË „UÊ– ¡Ê ‹Êª ÃÈê„UÊ⁄UË ‡Ê⁄UáÊ◊¥ ¡Ê øÈ∑§ „Ò¥U, ©UŸ¬⁄U Áfl¬ÁûÊ ÃÊ •ÊÃË „UË Ÿ„UË¥– ÃÈê„UÊ⁄UË ‡Ê⁄UáÊ◊¥ ªÿ „ÈU∞ ◊ŸÈcÿ ŒÍ‚⁄UÊ¥∑§Ê ‡Ê⁄UáÊ ŒŸflÊ‹ „UÊ ¡ÊÃ „Ò¥UH 6H ‚fl‡¸ flÁ⁄U! ÃÈ◊ ß‚Ë ¬˝∑§Ê⁄U ÃËŸÊ¥ ‹Ê∑§Ê¥∑§Ë ‚◊SÃ ’ÊœÊ•Ê¥∑§Ê ‡ÊÊãÃ ∑§⁄UÊ •ÊÒ⁄U „U◊Ê⁄U ‡ÊòÊÈ•Ê¥∑§Ê ŸÊ‡Ê ∑§⁄UÃË ⁄U„UÊH 7H H üÊË‚åÃ‡‹Ê∑§Ë ŒÈªÊ¸ ‚ê¬ÍáÊ¸H. U.

(9) ˙ H üÊËŒÈªÊ¸ÿÒ Ÿ◊—H. üÊËŒÈªÊ¸c≈UÙûÊ⁄U‡ÊÃŸÊ◊SÃÙòÊ◊˜˜ ß¸‡fl⁄U ©UflÊø. ‡ÊÃŸÊ◊ ¬˝flˇÿÊÁ◊ oÎáÊÈcfl ∑§◊‹ÊŸŸ– ÿSÿ ¬˝‚ÊŒ◊ÊòÊáÊ ŒÈªÊ¸ ¬˝ËÃÊ ÷flÃ˜ ‚ÃËH 1H ˙ ‚ÃË ‚ÊäflË ÷fl¬˝ËÃÊ ÷flÊŸË ÷fl◊ÙøŸË– •ÊÿÊ¸ ŒÈªÊ¸ ¡ÿÊ øÊlÊ ÁòÊŸòÊÊ ‡ÊÍ‹œÊÁ⁄UáÊËH 2H Á¬ŸÊ∑§œÊÁ⁄UáÊË ÁøòÊÊ øá«ÉÊá≈UÊ ◊„ÔÊÃ¬Ê—– ◊ŸÙ ’ÈÁh⁄U„¢Ô∑§Ê⁄UÊ ÁøûÊM§¬Ê ÁøÃÊ ÁøÁÃ—H 3H ‚fl¸◊ãòÊ◊ÿË ‚ûÊÊ ‚àÿÊŸãŒSflM§Á¬áÊË– •ŸãÃÊ ÷ÊÁflŸË ÷Ê√ÿÊ ÷√ÿÊ÷√ÿÊ ‚ŒÊªÁÃ—H 4H ‡Ê¢∑§⁄U¡Ë ¬Êfl¸ÃË¡Ë‚ ∑§„UÃ „Ò¥Uó∑§◊‹ÊŸŸ! •’ ◊Ò¥ •c≈UÊû Ê⁄U‡ÊÃŸÊ◊∑§Ê fláÊ¸Ÿ ∑§⁄UÃÊ „Í°U , ‚ÈŸÊ; Á¡‚∑§ ¬˝‚ÊŒ (¬Ê∆U ÿÊ üÊfláÊ)-◊ÊòÊ‚ ¬⁄U◊ ‚ÊäflË ÷ªflÃË ŒÈªÊ¸ ¬˝‚ãŸ „UÊ ¡ÊÃË „Ò¥UH 1H 1-˙ ‚ÃË, 2-‚ÊäflË, 3-÷fl¬˝ËÃÊ (÷ªflÊŸ˜Ô Á‡Êfl¬⁄U ¬˝ËÁÃ ⁄UπŸflÊ‹Ë), 4-÷flÊŸË, 5-÷fl◊ÊøŸË (‚¢‚Ê⁄U’ãœŸ‚ ◊ÈQ§ ∑§⁄UŸflÊ‹Ë), 6-•ÊÿÊ¸,7-ŒÈªÊ¸, 8-¡ÿÊ, 9-•ÊlÊ, 10-ÁòÊŸòÊÊ, 11-‡ÊÍ‹œÊÁ⁄UáÊË, 12-Á¬ŸÊ∑§œÊÁ⁄UáÊË, 13-ÁøòÊÊ, 14-øá«UÉÊá≈UÊ (¬˝øá«U Sfl⁄U‚ ÉÊá≈UÊŸÊŒ ∑§⁄UŸflÊ‹Ë), 15-◊„UÊÃ¬Ê (÷Ê⁄UË Ã¬SÿÊ ∑§⁄UŸflÊ‹Ë), 16-◊Ÿ (◊ŸŸ‡ÊÁQ§), 17-’ÈÁh (’Êœ‡ÊÁQ§), 18-•„¢U∑§Ê⁄UÊ (•„¢UÃÊ∑§Ê •ÊüÊÿ), 19-ÁøûÊM§¬Ê, 20-ÁøÃÊ, 21-ÁøÁÃ (øÃŸÊ), 22-‚fl¸◊ãòÊ◊ÿË, 23-‚ûÊÊ (‚Ã˜Ô-SflM§¬Ê), 24-‚àÿÊŸãŒSflM§Á¬áÊË, 25-•ŸãÃÊ (Á¡Ÿ∑§ SflM§¬∑§Ê ∑§„UË¥ •ãÃ Ÿ„UË¥),26-÷ÊÁflŸË (‚’∑§Ê ©Uà¬ãŸ ∑§⁄UŸflÊ‹Ë), 27-÷Ê√ÿÊ (÷ÊflŸÊ ∞fl¢ äÿÊŸ ∑§⁄UŸÿÊÇÿ), 28-÷√ÿÊ (∑§ÀÿÊáÊM§¬Ê), 29-•÷√ÿÊ (Á¡‚‚ ’…∏U∑§⁄U ÷√ÿ ∑§„UË¥ „ÒU Ÿ„UË¥), 30-‚ŒÊªÁÃ,.

(10) 10. * üÊËŒÈªÊ¸‚åÃ‡ÊàÿÊ◊˜*. ‡ÊÊê÷flË Œfl◊ÊÃÊ ø ÁøãÃÊ ⁄UàŸÁ¬˝ÿÊ ‚ŒÊ– ‚fl¸ÁfllÊ ŒˇÊ∑§ãÿÊ ŒˇÊÿôÊÁflŸÊÁ‡ÊŸËH 5 H •¬áÊÊ¸Ÿ∑§fláÊÊ¸ ø ¬Ê≈U‹Ê ¬Ê≈U‹ÊflÃË– ¬^Êê’⁄U¬⁄UËœÊŸÊ ∑§‹◊Ü¡Ë⁄U⁄UÁÜ¡ŸËH 6 H •◊ÿÁfl∑˝§◊Ê ∑˝Í§⁄UÊ ‚ÈãŒ⁄UË ‚È⁄U‚ÈãŒ⁄UË– flŸŒÈªÊ¸ ø ◊ÊÃXË ◊ÃX◊ÈÁŸ¬ÍÁ¡ÃÊH 7 H ’˝ÊrÊË ◊Ê„Ô‡fl⁄UË øÒãº˝Ë ∑§ı◊Ê⁄UË flÒcáÊflË ÃÕÊ– øÊ◊Èá«UÊ øÒfl flÊ⁄UÊ„ÔË ‹ˇ◊Ë‡ø ¬ÈL§·Ê∑Î§ÁÃ—H 8 H Áfl◊‹Ùà∑§Ì·áÊË ôÊÊŸÊ Á∑˝§ÿÊ ÁŸàÿÊ ø ’ÈÁhŒÊ– ’„ÈÔ‹Ê ’„ÈÔ‹¬˝◊Ê ‚fl¸flÊ„ÔŸflÊ„ÔŸÊH 9 H ÁŸ‡ÊÈê÷‡ÊÈê÷„ÔŸŸË ◊Á„U·Ê‚È⁄U◊ÌŒŸË– ◊äÊÈ∑Ò§≈U÷„ÔãòÊË ø øá«◊Èá«ÁflŸÊÁ‡ÊŸËH 10H ‚flÊ¸‚È⁄UÁflŸÊ‡ÊÊ ø ‚fl¸ŒÊŸflÉÊÊÁÃŸË– ‚fl¸‡ÊÊSòÊ◊ÿË ‚àÿÊ ‚flÊ¸SòÊœÊÁ⁄UáÊË ÃÕÊH 11H 31-‡ÊÊê÷flË (Á‡ÊflÁ¬˝ÿÊ), 32-Œfl◊ÊÃÊ, 33-ÁøãÃÊ, 34-⁄UàŸÁ¬˝ÿÊ, 35-‚fl¸ÁfllÊ, 36-ŒˇÊ∑§ãÿÊ, 37-ŒˇÊÿôÊÁflŸÊÁ‡ÊŸË, 38-•¬áÊÊ¸ (Ã¬SÿÊ∑§ ‚◊ÿ ¬ûÊ∑§Ê ÷Ë Ÿ πÊŸflÊ‹Ë), 39-•Ÿ∑§fláÊÊ¸ (•Ÿ∑§ ⁄¢UªÊ¥flÊ‹Ë), 40-¬Ê≈U‹Ê (‹Ê‹ ⁄¢UªflÊ‹Ë), 41-¬Ê≈U‹ÊflÃË (ªÈ‹Ê’∑§ »Í§‹ ÿÊ ‹Ê‹ »Í§‹ œÊ⁄UáÊ ∑§⁄UŸflÊ‹Ë), 42-¬^ÔUÊê’⁄U¬⁄UËœÊŸÊ (⁄U‡Ê◊Ë flSòÊ ¬„UŸŸflÊ‹Ë), 43-∑§‹◊¢¡Ë⁄U⁄¢UÁ¡ŸË (◊œÈ⁄U äflÁŸ ∑§⁄UŸflÊ‹ ◊¢¡Ë⁄U∑§Ê œÊ⁄UáÊ ∑§⁄U∑§ ¬˝‚ãŸ ⁄U„UŸflÊ‹Ë), 44-•◊ÿÁfl∑˝§◊Ê (•‚Ë◊ ¬⁄UÊ∑˝§◊flÊ‹Ë), 45-∑˝Í§⁄UÊ (ŒÒàÿÊ¥∑§ ¬˝ÁÃ ∑§∆UÊ⁄U), 46-‚ÈãŒ⁄UË, 47-‚È⁄U‚ÈãŒ⁄UË, 48-flŸŒÈªÊ¸, 49-◊ÊÃ¢ªË, 50-◊Ã¢ª◊ÈÁŸ¬ÍÁ¡ÃÊ, 51-’˝ÊrÊÔË, 52-◊Ê„U‡fl⁄UË, 53-∞ãº˝Ë, 54-∑§ÊÒ◊Ê⁄UË, 55-flÒcáÊflË, 56-øÊ◊Èá«UÊ, 57-flÊ⁄UÊ„UË, 58-‹ˇ◊Ë, 59-¬ÈL§·Ê∑Î§ÁÃ,.

(11) * üÊËŒÈªÊ¸c≈UÙûÊ⁄U‡ÊÃŸÊ◊SÃÙòÊ◊˜*. 11. •Ÿ∑§‡ÊSòÊ„ÔSÃÊ ø •Ÿ∑§ÊSòÊSÿ œÊÁ⁄UáÊË– ∑È§◊Ê⁄UË øÒ∑§∑§ãÿÊ ø ∑Ò§‡ÊÙ⁄UË ÿÈflÃË ÿÁÃ—H 12H •¬˝ı…UÊ øÒfl ¬˝ı…UÊ ø flÎh◊ÊÃÊ ’‹¬˝ŒÊ– ◊„ÔÙŒ⁄UË ◊ÈQ§∑§‡ÊË ÉÊÙ⁄UM§¬Ê ◊„ÔÊ’‹ÊH 13H •ÁÇŸÖflÊ‹Ê ⁄Uıº˝◊ÈπË ∑§Ê‹⁄UÊÁòÊSÃ¬ÁSflŸË– ŸÊ⁄UÊÿáÊË ÷º˝∑§Ê‹Ë ÁflcáÊÈ◊ÊÿÊ ¡‹ÙŒ⁄UËH 14H Á‡ÊflŒÍÃË ∑§⁄UÊ‹Ë ø •ŸãÃÊ ¬⁄U◊‡fl⁄UË– ∑§ÊàÿÊÿŸË ø ‚ÊÁflòÊË ¬˝àÿˇÊÊ ’˝rÊflÊÁŒŸËH 15H ÿ ßŒ¢ ¬˝¬∆UÁãŸàÿ¢ ŒÈªÊ¸ŸÊ◊‡ÊÃÊc≈U∑§◊˜– ŸÊ‚Êäÿ¢ ÁfllÃ ŒÁfl ÁòÊ·È ‹Ù∑§·È ¬Êfl¸ÁÃH 16H œŸ¢ œÊãÿ¢ ‚ÈÃ¢ ¡ÊÿÊ¢ „Ôÿ¢ „ÔÁSÃŸ◊fl ø– øÃÈfl¸ªZ ÃÕÊ øÊãÃ ‹÷ã◊ÈÁQ¢§ ø ‡ÊÊ‡flÃË◊˜˜H 17H 60-Áfl◊‹Ê, 61-©Uà∑§Ì·áÊË, 62-ôÊÊŸÊ, 63-Á∑˝§ÿÊ, 64-ÁŸàÿÊ, 65-’ÈÁhŒÊ, 66-’„ÈU‹Ê, 67-’„ÈU‹¬˝◊Ê, 68-‚fl¸flÊ„UŸflÊ„UŸÊ, 69-ÁŸ‡ÊÈê÷-‡ÊÈê÷„UŸŸË, 70-◊Á„U·Ê‚È⁄U◊ÌŒŸË, 71-◊œÈ∑Ò§≈U÷„UãòÊË, 72-øá«U◊Èá«ÁflŸÊÁ‡ÊŸË, 73-‚flÊ¸‚È⁄UÁflŸÊ‡ÊÊ, 74-‚fl¸ŒÊŸflÉÊÊÁÃŸË, 75-‚fl¸‡ÊÊSòÊ◊ÿË, 76-‚àÿÊ, 77-‚flÊ¸SòÊœÊÁ⁄UáÊË, 78-•Ÿ∑§‡ÊSòÊ„USÃÊ, 79-•Ÿ∑§ÊSòÊœÊÁ⁄UáÊË, 80-∑È§◊Ê⁄UË, 81-∞∑§∑§ãÿÊ, 82-∑Ò§‡ÊÊ⁄UË, 83-ÿÈflÃË, 84-ÿÁÃ, 85-•¬˝ÊÒ…UÊ, 86-¬˝ÊÒ…UÊ, 87-flÎh◊ÊÃÊ, 88-’‹¬˝ŒÊ, 89-◊„UÊŒ⁄UË, 90-◊ÈQ§∑§‡ÊË, 91-ÉÊÊ⁄UM§¬Ê, 92-◊„UÊ’‹Ê, 93-•ÁÇŸÖflÊ‹Ê, 94-⁄UÊÒº˝◊ÈπË, 95-∑§Ê‹⁄UÊÁòÊ, 96-Ã¬ÁSflŸË, 97-ŸÊ⁄UÊÿáÊË, 98-÷º˝∑§Ê‹Ë, 99-ÁflcáÊÈ◊ÊÿÊ, 100-¡‹ÊŒ⁄UË, 101-Á‡ÊflŒÍÃË, 102-∑§⁄UÊ‹Ë, 103-•ŸãÃÊ (ÁflŸÊ‡Ê⁄UÁ„UÃÊ), 104-¬⁄U◊‡ fl⁄UË, 105-∑§ÊàÿÊÿŸË, 106-‚ÊÁflòÊË, 107-¬˝àÿˇÊÊ, 108-’˝rÊÔflÊÁŒŸËH 2ó15H ŒflË ¬Êfl¸ÃË! ¡Ê ¬˝ÁÃÁŒŸ ŒÈªÊ¸¡Ë∑§ ß‚ •c≈UÊûÊ⁄U‡ÊÃŸÊ◊∑§Ê ¬Ê∆U ∑§⁄UÃÊ „ÒU, ©U‚∑§ Á‹ÿ ÃËŸÊ¥ ‹Ê∑§Ê¥◊¥ ∑È§¿U ÷Ë •‚Êäÿ Ÿ„UË¥ „ÒUH 16H.

(12) 12. * üÊËŒÈªÊ¸‚åÃ‡ÊàÿÊ◊˜*. ∑È§◊Ê⁄UË¥ ¬Í¡ÁÿàflÊ ÃÈ äÿÊàflÊ ŒflË¥ ‚È⁄U‡fl⁄UË◊˜˜– ¬Í¡ÿÃ˜ ¬⁄UÿÊ ÷ÄàÿÊ ¬∆UãŸÊ◊‡ÊÃÊc≈U∑§◊˜˜H 18H ÃSÿ Á‚Áh÷¸flŒ˜ ŒÁfl ‚flÒ¸— ‚È⁄Ufl⁄UÒ⁄UÁ¬– ⁄UÊ¡ÊŸÙ ŒÊ‚ÃÊ¢ ÿÊÁãÃ ⁄UÊÖÿÁüÊÿ◊flÊåŸÈÿÊÃ˜˜H 19H ªÙ⁄UÙøŸÊ‹Q§∑§∑È§«˜.U ∑È§◊Ÿ Á‚ãŒÍ⁄U∑§¬Í¸⁄U◊äÊÈòÊÿáÊ – ÁflÁ‹Åÿ ÿãòÊ¢ ÁflÁœŸÊ ÁflÁœôÊÙ ÷flÃ˜ ‚ŒÊ œÊ⁄UÿÃ ¬È⁄UÊÁ⁄U—H 20H ÷ı◊ÊflÊSÿÊÁŸ‡ÊÊ◊ª˝ øãº˝ ‡ÊÃÁ÷·Ê¢ ªÃ– ÁflÁ‹Åÿ ¬˝¬∆UÃ˜ SÃÙòÊ¢ ‚ ÷flÃ˜ ‚ê¬ŒÊ¢ ¬Œ◊˜˜H 21H ßÁÃ üÊËÁfl‡fl‚Ê⁄UÃãòÊ ŒÈªÊ¸c≈UÙûÊ⁄U‡ÊÃŸÊ◊SÃÙòÊ¢ ‚◊ÊåÃ◊˜˜–. U fl„U œŸ, œÊãÿ, ¬ÈòÊ, SòÊË, ÉÊÊ«∏UÊ, „UÊÕË, œ◊¸ •ÊÁŒ øÊ⁄U ¬ÈL§·ÊÕ¸ ÃÕÊ •ãÃ◊¥ ‚ŸÊÃŸ ◊ÈÁQ§ ÷Ë ¬˝ÊåÃ ∑§⁄U ‹ÃÊ „ÒUH 17H ∑È§◊Ê⁄UË∑§Ê ¬Í¡Ÿ •ÊÒ⁄U ŒflË ‚È⁄U‡fl⁄UË∑§Ê äÿÊŸ ∑§⁄U∑§ ¬⁄UÊ÷ÁQ§∑§ ‚ÊÕ ©UŸ∑§Ê ¬Í¡Ÿ ∑§⁄U, Á»§⁄U •c≈UÊû Ê⁄U‡ÊÃŸÊ◊∑§Ê ¬Ê∆U •Ê⁄Uê÷ ∑§⁄UH 18H ŒÁfl! ¡Ê ∞‚Ê ∑§⁄UÃÊ „ÒU, ©U‚ ‚’ üÊc∆U ŒflÃÊ•Ê¥‚ ÷Ë Á‚Áh ¬˝ÊåÃ „UÊÃË „ÒU– ⁄UÊ¡Ê ©U‚∑§ ŒÊ‚ „UÊ ¡ÊÃ „Ò¥U– fl„U ⁄UÊÖÿ‹ˇ◊Ë∑§Ê ¬˝ÊåÃ ∑§⁄U ‹ÃÊ „ÒUH 19H ªÊ⁄UÊøŸ, ‹ÊˇÊÊ, ∑È¢§∑È§◊, Á‚ãŒÍ⁄U, ∑§¬Í⁄U, ÉÊË (•ÕflÊ ŒÍœ), øËŸË •ÊÒ⁄U ◊œÈóßŸ flSÃÈ•Ê¥∑§Ê ∞∑§òÊ ∑§⁄U∑§ ßŸ‚ ÁflÁœ¬Ífl¸∑§ ÿãòÊ Á‹π∑§⁄U ¡Ê ÁflÁœôÊ ¬ÈL§· ‚ŒÊ ©U‚ ÿãòÊ∑§Ê œÊ⁄UáÊ ∑§⁄UÃÊ „ÒU, fl„U Á‡Êfl∑§ ÃÈÀÿ (◊ÊˇÊM§¬) „UÊ ¡ÊÃÊ „ÒUH 20H ÷ÊÒ◊flÃË •◊ÊflÊSÿÊ∑§Ë •ÊœË ⁄UÊÃ◊¥, ¡’ øãº˝◊Ê ‡ÊÃÁ÷·Ê ŸˇÊòÊ¬⁄U „UÊ¥, ©U‚ ‚◊ÿ ß‚ SÃÊòÊ∑§Ê Á‹π∑§⁄U ¡Ê ß‚∑§Ê ¬Ê∆U ∑§⁄UÃÊ „ÒU, fl„U ‚ê¬ÁûÊ‡ÊÊ‹Ë „UÊÃÊ „ÒUH 21H. U.

(13) ¬Ê∆UÁflÁœ—* ‚Êœ∑§ SŸÊŸ ∑§⁄U∑§ ¬ÁflòÊ „UÊ •Ê‚Ÿ-‡ÊÈÁh∑§Ë Á∑˝§ÿÊ ‚ê¬ãŸ ∑§⁄U∑§ ‡ÊÈh •Ê‚Ÿ¬⁄U ’Ò∆U; ‚ÊÕ◊¥ ‡ÊÈh ¡‹, ¬Í¡Ÿ‚Ê◊ª˝Ë •ÊÒ⁄U üÊËŒÈªÊ¸‚åÃ‡ÊÃË∑§Ë ¬ÈSÃ∑§ ⁄Uπ– ¬ÈSÃ∑§∑§Ê •¬Ÿ ‚Ê◊Ÿ ∑§Êc∆U •ÊÁŒ∑§ ‡ÊÈh •Ê‚Ÿ¬⁄U Áfl⁄UÊ¡◊ÊŸ ∑§⁄U Œ– ‹‹Ê≈U◊¥ •¬ŸË L§Áø∑§ •ŸÈ‚Ê⁄U ÷S◊, øãŒŸ •ÕflÊ ⁄UÊ‹UË ‹ªÊ ‹, Á‡ÊπÊ ’Ê°œ ‹; Á»§⁄U ¬ÍflÊ¸Á÷◊Èπ „UÊ∑§⁄U Ãûfl-‡ÊÈÁh∑§ Á‹ÿ øÊ⁄U ’Ê⁄U •Êø◊Ÿ ∑§⁄U– ©U‚ ‚◊ÿ •ª˝Ê¢Á∑§Ã øÊ⁄U ◊ãòÊÊ¥∑§Ê ∑˝§◊‡Ê— ¬…∏Uó. * ÿ„U ÁflÁœ ÿ„UÊ° ‚¢ÁˇÊåÃ M§¬‚ ŒË ¡ÊÃË „ÒU– Ÿfl⁄UÊòÊ •ÊÁŒ Áfl‡Ê· •fl‚⁄UÊ¥¬⁄U ÃÕÊ ‡ÊÃøá«UË •ÊÁŒ •ŸÈc∆UÊŸÊ¥◊¥ ÁflSÃÎÃ ÁflÁœ∑§Ê ©U¬ÿÊª Á∑§ÿÊ ¡ÊÃÊ „ÒU– ©U‚◊¥ ÿãòÊSÕ ∑§‹‡Ê, ªáÊ‡Ê, Ÿflª˝„U, ◊ÊÃÎ∑§Ê, flÊSÃÈ, ‚åÃÌ·, ‚åÃÁø⁄¢U¡Ëfl, 64 ÿÊÁªŸË, 50 ˇÊòÊ¬Ê‹ ÃÕÊ •ãÿÊãÿ ŒflÃÊ•Ê¥∑§Ë flÒÁŒ∑§ ÁflÁœ‚ ¬Í¡Ê „UÊÃË „ÒU– •πá«U ŒË¬∑§Ë √ÿflSÕÊ ∑§Ë ¡ÊÃË „ÒU– ŒflË¬˝ÁÃ◊Ê∑§Ë •¢ªãÿÊ‚ •ÊÒ⁄U •ÇãÿÈûÊÊ⁄UáÊ •ÊÁŒ ÁflÁœ∑§ ‚ÊÕ ÁflÁœflÃ˜Ô ¬Í¡Ê ∑§Ë ¡ÊÃË „ÒU– ŸflŒÈªÊ¸¬Í¡Ê, ÖÿÊÁÃ—¬Í¡Ê, fl≈ÈU∑§-ªáÊ‡ÊÊÁŒ‚Á„UÃ ∑È§◊Ê⁄UË¬Í¡Ê, •Á÷·∑§, ŸÊãŒËüÊÊh, ⁄UˇÊÊ’ãœŸ, ¬ÈáÿÊ„UflÊøŸ, ◊¢ª‹¬Ê∆U, ªÈL§¬Í¡Ê, ÃËÕÊ¸flÊ„UŸ, ◊ãòÊ-SŸÊŸ •ÊÁŒ, •Ê‚Ÿ‡ÊÈÁh, ¬˝ÊáÊÊÿÊ◊, ÷ÍÃ‡ÊÈÁh, ¬˝ÊáÊ¬˝ÁÃc∆UÊ, •ãÃ◊Ê¸ÃÎ∑§ÊãÿÊ‚, ’Á„U◊Ê¸ÃÎ∑§ÊãÿÊ‚, ‚ÎÁc≈UãÿÊ‚, ÁSÕÁÃãÿÊ‚, ‡ÊÁQ§∑§‹ÊãÿÊ‚, Á‡Êfl∑§‹ÊãÿÊ‚, NUŒÿÊÁŒãÿÊ‚, ·Ê…UÊãÿÊ‚, Áfl‹Ê◊ãÿÊ‚, ÃûflãÿÊ‚, •ˇÊ⁄UãÿÊ‚, √ÿÊ¬∑§ãÿÊ‚, äÿÊŸ, ¬Ë∆U¬Í¡Ê, Áfl‡Ê·ÊÉÿ¸, ˇÊòÊ∑§Ë‹Ÿ, ◊ãòÊ¬Í¡Ê, ÁflÁflœ ◊Èº˝ÊÁflÁœ, •Êfl⁄UáÊ¬Í¡Ê ∞fl¢ ¬˝œÊŸ¬Í¡Ê •ÊÁŒ∑§Ê ‡ÊÊSòÊËÿ ¬hÁÃ∑§ •ŸÈ‚Ê⁄U •ŸÈc∆UÊŸ „UÊÃÊ „ÒU– ß‚ ¬˝∑§Ê⁄U ÁflSÃÎÃ ÁflÁœ‚ ¬Í¡Ê ∑§⁄UŸ∑§Ë ßë¿UÊflÊ‹ ÷Q§Ê¥∑§Ê •ãÿÊãÿ ¬Í¡Ê-¬hÁÃÿÊ¥∑§Ë ‚„UÊÿÃÊ‚ ÷ªflÃË∑§Ë •Ê⁄UÊœŸÊ ∑§⁄U∑§ ¬Ê∆U •Ê⁄Uê÷ ∑§⁄UŸÊ øÊÁ„Uÿ–.