PROGRAMACIÓN DO DEPARTAMENTO DE FILOSOFÍA IES ALFREDO BRAÑAS CARBALLO CURSO 17-18

(1)

1

PROGRAMACIÓN DO DEPARTAMENTO DE

FILOSOFÍA

IES ALFREDO BRAÑAS CARBALLO

CURSO 17-18

Materias:

* Historia da Filosofía 2º Bac (1 grupo)

* Psicoloxía 2ºBac (2 grupos)

* Filosofía 1º Bac (4 gupos)

* Valores éticos ESO (2 grupos por curso)

Josefa Costa Amigo imparte un grupo de Historia da Filosofía, dous de Psicoloxía,

dous de Filosofía de 1º, 1 grupo de Valores Éticos en 3º e 1 grupo de Valores Éticos en

2ºESO (=18 horas)

María Dolores Costa Casas imparte dous grupos de Filosofía en 1º bac, dous

grupos de Valores Éticos de 1º, un grupo en 2º, un grupo en 3º e dous en 4º ESO (=12

horas do dpto. de Filosofía), ademáis de ter como afíns un grupo de Latín en 4ºESO, un

grupo de Oratoria en 2º ESO, unha hora de ACI de Lingua Galega e unha hora de ACI en

Lingua Castelá en 1ºESO. Ademáis de ser titora en 4ºESO (= total 19 horas lectivas).

(2)

2 ÍNDICE:

Introducción e lexislación de referencia

Elementos da programación Val Éticos

1ºESO

a)Introducción e contextualización 7

b)Contribucción ao desenvolvemento das competencias clave. Concreción que recolla a relación dos estándares de aprendizaxe avaliables da materia que forman parte dos perfís competenciais.

8

c)Concreción, de ser o caso, dos obxectivos para o curso. 32

d)Concreción para cada estándar de aprendizaxe avaliable de: 1º Temporalización 2º Grao mínimo de consecución para superar a materia 3º Procedementos e instrumentos de avaliación 35

35

36

44

e)Concrecións metodolóxicas que require a materia 44

f)Materiais e recursos didácticos que se vaian utilizar 45

g)Criterios sobre a avaliación, a cualificación e a promoción do alumnado. 47

h)Indicadores de logro para avaliar o proceso do ensino e a práctica docente 49

i)Organización das actividades de seguimento, recuperación e avaliación das materias pendentes. 50

j)Organización dos procedementos que lle permitan ao alumnado acreditar os coñecementos necesarios en determinadas materias, no caso do bacharelato. 50

k)Deseño da avaliación inicial e medidas individuais ou colectivas que se poidan adoptar como consecuencia dos seus resultados. 50

l)Medidas de atención á diversidade 50

m)Concreción dos elementos transversais que se traballarán no curso que corresponda. 52

n)Actividades complementarias e extraescolares programadas por cada departamento didáctico. 52 ñ)Mecanismos de revisión, de avaliación e de modificación das programacións didácticas en

relación cos resultados académicos e procesos de mellora.

52

INTRODUCIÓN E LEXISLACIÓN DE REFERENCIA:

Este ano o traballo quedará en mans de Josefa Costa Amigo (profesora e xefa do departamento de Filosofía) e María Dolores Costa Casas (profesora de Filosofía).

A distribución horaria durante este curso 17-18, repartindo as materias deste departamento como segue:

(3)

3

Profesor Materia Grupos/horas idioma

Josefa Costa Xefa de Departamento

Historia da Filosofía (2ºBac LOMCE) Psicoloxía (2ºBac LOMCE)

Filosofía (1ºBac LOMCE) Valores éticos (3ºESO LOMCE) Valores éticos (2ºESO LOMCE)

1/4 2/3 2/6 1/1 1/1 Galego Galego Galego Galego Galego M. Dolores Costa Titora de 4ºESO

Filosofía (1ºBac LOMCE) Valores éticos (4ºESO LOMCE) Valores éticos (3ºESO LOMCE) Valores éticos (2ºESO LOMCE) Valores éticos (1ºESO LOMCE)

2/6 2/2 1/1 1/1 2/2 Galego Galego Galego Galego Galego

Somos un centro urbano, con moito alumnado dos núcleos rurais dos arredores. Este tipo de rapaces son emprendedores, con ganas de traballar e saír a coñecer mundo, fácil ensinarlles e máis aínda motivalos, co cal os problemas de disciplina están localizados nun pequeno grupo, e máis ben relacionado co mal uso ou abuso das tecnoloxías: uso do móvil na aula (con fins aparentemente educativos como é buscar información en internet ou redes sociais).

É un ano difícil para moitos deles porque cambiaron de centro (veñen do centro de primaria e o cambio é moi importante para eles) ou están a piques de rematar (os de segundo de bacharelato), e tocará outra vez, como cada ano, templar os ánimos. Ademáis de estar preocupados polos cambios no currículo (especialmente aqueles alumnos interesados polo expediente, que por sorte son cada vez máis numerosos), por materias que non coñecen e lles gustaría cursar (Filosofía de 4ºESO) pero por problemas organizativos non poden facelo, ter que adaptarse a unha lei (LOMCE) que promete moita diversidade curricular que despois na práctica se volve inviable e mesmo imposible. Un ano no que terán que enfrontarse a decisións persoais e públicas com certa carga de espíritu crítico, terán que aprender a participar ou non en manifestacións, protestas, folgas que non sempre irán relacionadas co ensino pero si coa contorna (como pode ser volver a loitar contra a oligarquía mineira que ameaza a comarca de Bergantiños).

(4)

4

Decreto 86/2015, do 25 de xuño, polo que se establece o currículo de educación secundaria obrigatoria e bacharelato na comunidade autónoma de Galicia.

Resolución do 20 de xullo de 2017, da Dirección Xeral de Educación,Formación Profesional e Innovación Educativa, pola que se ditan instruciónspara o desenvolvemento, no curso académico 2017/18, do currículo establecidono Decreto 86/2015, do 25 de xuño, da educación secundaria obrigatoria e dobacharelato nos centros docentes da Comunidade Autónoma de Galicia.

Aclaracións da Dirección Xeral de Educación, Formación Profesional e Innovación Educativa relativas a diversos aspectos do bacharelato derivadas do réxime transitorio da implantación da Lei Orgánica 8/2013, de 9 de decembro (LOMCE), realizadas en resposta as consultas formuladas no inicio do curso 2016/2017 (26 de setembro 2016).

Principais cambios:

1.1 OBXECTIVOS E ÁMBITOS DE ACTUACIÓN DA LOMCE:ALEI ORGÁNICA PARA A MELLORA DA

CALIDADE EDUCATIVA (LOMCE) XORDE COMO RESPOSTA A UNHA SERIE DE RETOS EDUCATIVOS AOS QUE SE PRETENDE DAR RESPOSTA COA CONSECUCIÓN DOS SEGUINTES OBXECTIVOS:

PRINCIPAIS RETOS EDUCATIVOS OBXECTIVOS DA LOMCE

– Elevadas taxas de abandono escolar temperán.

– Baixo nivel formativo en relación cos estándares internacionais (PISA, …). – Reducido número de alumnos que acada a excelencia.

– Inadecuación do sistema educativo ante as novas demandas de

formación.

– Encauzar os estudantes cara a traxectorias adecuadas ás súas potencialidades.

– Mellorar os resultados aumentando o número de titulados da ESO.

– Elevar os niveis de educación e aumentar o número de alumnos excelentes.

– Mellorar a empregabilidade e estimular o espírito emprendededor do alumnado.

Para lograr estes obxectivos a LOMCE centra a súa atención na modificación dos seguintes aspectos do Sistema Educativo:

– Racionalización da oferta educativa. O currículo simplificarase coa priorización das materias troncais para adquirir as competencias educativas.

(5)

5 – Flexibilización das traxectorias educativas. Establecemento de diferentes itinerarios educativos a partir da ESO.

– Autonomía dos centros educativos. Permitirá tomar decisións para mellorar a oferta educativa e suporá a rendición de contas dos resultados obtidos.

– Reforzo da capacidade de xestión da dirección dos centros. Os directores asumirán o liderado pedagóxico e de xestión.

– Implantación de avaliacións externas. Estas levaranse a cabo ao finalizar cada etapa educativa: 6º Curso de Primaria, 4º curso de ESO e 2º curso de Bacharelato.

Ademais, a LOMCE define tres novos ámbitos de actuación que incidirán especialmente na transformación do noso sistema educativo:

– A incorporación xeneralizada das Tecnoloxías da Información e Comunicación (TIC). A través das TIC facilitarase a personalización da educación.

– O fomento do plurilingüismo. Fixado pola Unión Europea, lograrase pola incorporación no currículo dunha segunda lingua estranxeira.

– A modernización da Formación Profesional. Adaptarase ás novas esixencias dos sectores produtivos e implicaranse as empresas na formación.

Seguindo as recomendacións das institucións europeas a LOMCE incorpora a educación cívica e constitucional como contido transversal en todas as materias da educación básica O obxectivo é transmitir e pór en práctica valores como a liberdade individual, a responsabilidade, a cidadanía democrática, a solidariedade, a tolerancia ou a igualdade.

1.2 PRINCIPIOS DO SISTEMA EDUCATIVO

Para levar a cabo todos os ámbitos de actuación detallados no epígrafe anterior, cóncíbese a LOMCE como unha lei orgánica que só modifica parcialmente a previa Lei Orgánica de Educación (LOE) do ano 2006. Neste sentido, e polo que se refire aos principios que inspiran o Sistema Educativo Español, incorporáronse os seguintes:

– A equidade e a igualdade de dereitos e oportunidades que garantan o pleno desenvolvemento da personalidade do alumnado a través da educación.

– O recoñecemento dos proxenitores e titores como primeiros responsables da educación dos seus fillos.

(6)

6 – A educación para a prevención e resolución pacífica de conflitos, así como o fomento da non violencia e a prevención do acoso escolar.

– O desenvolvemento de valores que fomenten a igualdade efectiva entre homes e mulleres e que axuden a previr a violencia de xénero.

– A liberdade de ensino, que lles recoñece ás familias a elección do tipo de educación e a selección do centro educativo.

Para garantir o desenvolvemento destes principios defínese o Sistema Educativo como o conxunto de Administracións educativas, profesionais da educación e outros axentes, públicos e privados, que desenvolven funcións de regulación, de financiamento ou de prestación de servizos para o exercicio do dereito á educación en España.

Ademais establécense os órganos de participación da comunidade educativa na programación e asesoramento do goberno.

1.3 ELEMENTOS DO CURRÍCULO NA LOMCE

A LOMCE modifica os elementos que compoñen o currículo como regulador dos procesos de ensino e aprendizaxe para cada unha das etapas educativas.

Estes elementos pasan a ser os seguintes:

– Os obxectivos de cada ensino e etapa educativa.

– As competencias ou capacidades para aplicar os contidos de cada ensino e etapa educativa.

– Os contidos, ou conxuntos de coñecementos, habilidades, destrezas e actitudes que contribúen ao logro dos obxectivos e á adquisición de competencias.

Os contidos ordénanse en materias, que se clasifican en materias, ámbitos, áreas e módulos en función das ensinanzas e as etapas educativas.

─Os estándares e resultados de aprendizaxe avaliables, que permiten definir os resultados das aprendizaxes en cada materia.

─ Os criterios de avaliación do grao de adquisición das competencias e do logro dos obxectivos de cada ensino e etapa educativa.

─A metodoloxía didáctica, que comprende tanto a descrición das prácticas docentes como a organización do traballo dos docentes.

(7)

7 Programación de VALORES ÉTICOS 1º ESO

a) Introducción e contextualización

A Programación para o Primeiro Curso da Educación Secundaria Obrigatoria está fundamentado no establecido no Decreto 86/2015, da Consellería de Educación de Galicia pola que se establece o Currículo de Educación Secundaria Obrigatoria para esta Comunidade.

Propoñemos un modelo de ensino-aprendizaxe comprensivo que se enmarca dentro do paradigma da educación universal (global ou integral) que debe preparar todos os cidadáns para ter éxito na vida, a través da adquisición e o desenvolvemento das Competencias Clave. Entendemos que a función do ensino é facilitar a aprendizaxe dos alumnos e das alumnas, axudándoos a construír, adquirir e desenvolver as Competencias Clave que lles permitan integrarse na sociedade do coñecemento e enfrontar os continuos cambios que impoñen en todas as ordes da nosa vida os rápidos avances científicos e a nova economía global.

Por competencias enténdese, nun sentido amplo, a concatenación de saberes que artellan unha concepción do ser, do saber, saber facer e saber convivir, tal e como se indica no informe da Unesco da Comisión Internacional sobre a educación para o século XXI.

A inclusión das competencias clave no currículo ten como finalidade que os alumnos e as alumnas a) poidan facer posible o pleno exercicio da cidadanía no marco da sociedade de referencia; b) constrúan un proxecto de vida satisfactorio; c) acaden un desenvolvemento persoal emocional e afectivo equilibrado; e d) accedan a outros procesos educativos e formativos posteriores con garantías de éxito.

Nunha sociedade en constante cambio as demandas que ten un individuo varían dunha situación a outra e dun momento a outro. Por este motivo defendemos un modelo de competencia holístico, dinámico e funcional que xorde da combinación de habilidades prácticas, coñecementos (incluíndo o coñecemento tácito), motivación, valores éticos, actitudes, emocións e outras compoñentes sociais e de comportamento que se mobilizan conxuntamente para lograr unha acción eficaz.

Ser competente, desde este enfoque, significa ser capaz de activar e utilizar ante un problema o coñecemento que o alumno ou a alumna ten.

Só a partir destas premisas pensamos que é posible a aplicación dun dos eixes fundamentais: a funcionalidade das aprendizaxes. Por aprendizaxe funcional entendemos que as competencias poidan ser aplicadas e transferidas a situacións e contextos diferentes para lograr diversos obxectivos, resolver diferentes tipos de problemas e levar a cabo diferentes tipos de tarefas.

(8)

8 A esta funcionalidade cabe darlle outra dimensión: que os alumnos e alumnas aprendan a aprender. Un aprendiz competente é aquel que coñece e regula os seus procesos de construción do coñecemento, tanto desde o punto de vista cognitivo como emocional, e pode facer un uso estratéxico dos seus coñecementos, axustándoos ás circunstancias específicas do problema ao que se enfronta.

A eficacia destes principios quedaría incompleta se non foramos capaces de presentar os contidos das diferentes materias de forma articulada para facilitar o proceso de aprendizaxe e o desenvolvemento das Competencias Clave a través dos Estándares de aprendizaxe fixados para cada materia.

Así, a aprendizaxe das competencias clave, aínda que vai ligada ás áreas de coñecemento e aos estándares de aprendizaxe fixados nelas, é global e adquirirase a partir da súa contextualización en situacións reais e próximas ao alumno para que poida integrar diferentes aprendizaxes, tanto as formais, como as informais e non formais, e utilizalas de forma efectiva cando lle resulten necesarias en diferentes situacións e contextos.

Nesta liña quixemos incidir con especial énfase na relación dos contidos e materiais coas novas realidades tecnolóxicas tan próximas e atractivas para o alumnado.

A aplicación ou desenvolvemento dos coñecementos tratados na materia dentro de ámbitos como a Internet, o uso de soportes informáticos ou a análise da información transmitida por medios audiovisuais... constitúense como un elemento gratificante e motivador á vez que nunha aprendizaxe imprescindible para a adaptación do alumnado a futuras incorporacións a distintos ámbitos académicos ou laborais.

Se ao que antecede lle engadimos a presenza duns contidos que por especial importancia na nosa sociedade deben impregnar moitas das actividades de aprendizaxe así como o interese por fomentar a capacidade do alumno para regular o seu propio proceso de aprendizaxe e seguir aprendendo ao longo da vida, teremos os piares sobre os cales elaboramos a presente Programación.

CONTEXTUALIZACIÓN ver o citado Decreto.

b) Contribucción ao desenvolvemento das competencias clave. Concreción que recolla a relación dos estándares de aprendizaxe avaliables da materia que forman parte dos perfís competenciais.

Bloque 1 Crit. Aval. 1. Construír un concepto de persoa, consciente de que esta é indefinible, valorando a dignidade que posúe polo feito de ser libre.

Est. Apr. 1.1. Sinala as dificultades para definir o concepto de persoa analizando o seu significado etimolóxico e algunhas definicións achegadas por filósofos.

(9)

9 Bloque 1 Crit. Aval. 1. Construír un concepto de persoa, consciente de que esta é indefinible, valorando a dignidade que posúe polo feito de ser libre.

Est. Apr. 1.2. Describe as características principais da persoa: substancia independente, racional e libre.

Est. Apr. 1.3. Explica e valora a dignidade da persoa que, como ente autónomo, se converte nun “ser moral”.

Bloque 1 Crit. Aval. 2. Comprender a crise da identidade persoal que xorde na adolescencia e as súas causas, describindo as características dos grupos que forman e a influencia que exercen sobre os seus membros, co fin de tomar conciencia da necesidade que ten, para seguir crecendo moralmente e pasar á vida adulta, do desenvolvemento da súa autonomía persoal e do control da súa conduta.

Est. Apr. 2.1. Coñece información, de fontes diversas, acerca dos grupos de adolescentes, as súas características e a influencia que exercen sobre os seus membros na determinación da súa conduta, realizando un resumo coa información obtida.

Bloque 1 Crit. Aval. 2. Comprender a crise da identidade persoal que xorde na adolescencia e as súas causas, describindo as características dos grupos que forman e a influencia que exercen sobre os seus membros, co fin de tomar conciencia da necesidade que ten, para seguir crecendo moralmente e pasar á vida adulta, do desenvolvemento da súa autonomía persoal e do control da súa conduta.

Est. Apr. 2.2. Elabora conclusións, acerca da importancia que ten para o adolescente desenvolver a autonomía persoal e ter o control da súa propia conduta conforme aos valores éticos libremente elixidos.

Bloque 1 Crit. Aval. 3. Identificar os conceptos de heteronomía e autonomía, mediante a concepción kantiana da “persoa” co fin de valorar a súa importancia e aplicala na realización da vida moral.

(10)

10 Est. Apr. 3.1. Explica a concepción kantiana do concepto de “persoa”, como suxeito autónomo capaz de ditar as súas propias normas morais.

Bloque 1 Crit. Aval. 3. Identificar os conceptos de heteronomía e autonomía, mediante a concepción kantiana da “persoa” co fin de valorar a súa importancia e aplicala na realización da vida moral.

Est. Apr. 3.2. Comenta e valora a idea de Kant ao concebir a persoa como un fin en si mesma, rexeitando a posibilidade de ser tratada por outros como instrumento para alcanzar fins alleos a ela.

Bloque 1 Crit. Aval. 4. Describir en que consiste a personalidade e valorar a importancia de enriquecela con valores e virtudes éticas, mediante o esforzo e a vontade persoal.

Est. Apr. 4.1. Identifica en que consiste a personalidade, os factores xenéticos, sociais, culturais e medioambientais que inflúen na súa construción e aprecia a capacidade de autodeterminación no ser humano.

Bloque 1 Crit. Aval. 5. Xustificar a importancia que ten o uso da razón e a liberdade no ser humano para determinar “como quere ser”, elexindo os valores éticos que desexa incorporar á súa personalidade.

Est. Apr. 5.1. Describe e estima o papel relevante da razón e a liberdade para configurar cos seus propios actos a estrutura da súa personalidade.

Bloque 1 Crit. Aval. 5. Xustificar a importancia que ten o uso da razón e a liberdade no ser humano para determinar “como quere ser”, elexindo os valores éticos que desexa incorporar á súa personalidade.

Est. Apr. 5.2. Realiza unha listaxe daqueles valores éticos que estima como desexables para integralos na súa personalidade, explicando as razóns da súa elección.

Bloque 1 Crit. Aval. 6. Entender a relación que existe entre os actos, os hábitos e o desenvolvemento do carácter, mediante a comprensión do concepto de virtude en Aristóteles e, en especial, o relativo ás virtudes éticas pola importancia que teñen no desenvolvemento da personalidade.

Est. Apr. 6.1. Sinala en que consiste a virtude e as súas características en Aristóteles, indicando a relación que ten cos actos, os hábitos e o carácter.

Bloque 1 Crit. Aval. 6. Entender a relación que existe entre os actos, os hábitos e o desenvolvemento do carácter, mediante a comprensión do concepto de virtude en Aristóteles e, en especial, o relativo ás virtudes éticas pola importancia que teñen no desenvolvemento da personalidade.

(11)

11 Est. Apr. 6.2. Enumera algúns dos beneficios que, segundo Aristóteles, achegan as virtudes éticas ao ser humano identificando algunhas destas e ordenándoas, de acordo cun criterio racional.

Bloque 1 Crit. Aval. 7. Analizar en que consiste a intelixencia emocional e valorar a súa importancia no desenvolvemento moral do ser humano.

Est. Apr. 7.1. Define a intelixencia emocional e as súas características, valorando a súa importancia na construción moral do ente humano.

Est. Apr. 7.2. Explica en que consisten as emocións e os sentimentos e como se relacionan coa vida moral.

Est. Apr. 7.3. Encontra a relación que existe, disertando en grupo, entre algunhas virtudes e valores éticos e o desenvolvemento das capacidadees de autocontrol emocional e automotivación, tales como: a sinceridade, o respecto, a prudencia, a temperanza, a xustiza e a perseveranza, entre outros.

Bloque 1 Crit. Aval. 8. Estimar a importancia do desenvolvemento da intelixencia emocional e a súa influencia na construción da personalidade e o seu carácter moral, sendo capaz de utilizar a introspección para recoñecer emocións e sentimentos no seu interior, co fin de mellorar as súas habilidades emocionais.

Est. Apr. 8.1. Comprende en que consisten as habilidades emocionais que, segundo Goleman, debe desenvolver o ser humano e elabora, en colaboración grupal, un esquema explicativo acerca do tema.

Est. Apr. 8.2. Relaciona o desenvolvemento das habilidades emocionais coa adquisición das virtudes éticas, tales como: a perseveranza, a prudencia, a autonomía persoal, a temperanza, a fortaleza da vontade, a honestidade consigo mesmo, o respecto á xustiza e a fidelidade aos seus propios principios éticos, entre outros.

(12)

12 Bloque 1 Crit. Aval. 8. Estimar a importancia do desenvolvemento da intelixencia emocional e a súa influencia na construción da personalidade e o seu carácter moral, sendo capaz de utilizar a introspección para recoñecer emocións e sentimentos no seu interior, co fin de mellorar as súas habilidades emocionais.

Est. Apr. 8.3. Utiliza a introspección como medio para recoñecer as súas propias emocións, sentimentos e estados de ánimo, co fin de ter un maior autocontrol deles e ser capaz de automotivarse, convertíndose no dono da súa propia conduta.

Bloque 1 Crit. Aval. 9. Comprender e apreciar a capacidade do ser humano, para influír de forma consciente e voluntaria na construción da súa propia identidade, conforme aos valores éticos e así mellorar a súa autoestima.

Est. Apr. 9.1. Toma conciencia e aprecia a capacidade que posúe para modelar a súa propia identidade e facer de si mesmo unha persoa xusta, sincera, tolerante, amable, xenerosa, respectuosa, solidaria, honesta, libre, etc., nunha palabra, digna de ser apreciada por ela mesma.

Bloque 1 Crit. Aval. 9. Comprender e apreciar a capacidade do ser humano, para influír de forma consciente e voluntaria na construción da súa propia identidade, conforme aos valores éticos e así mellorar a súa autoestima.

Est. Apr. 9.2. Deseña un proxecto de vida persoal conforme ao modelo de persoa que quere ser e os valores éticos que desexa adquirir, facendo que a súa propia vida teña un sentido.

Bloque 2 Crit. Aval. 1. Coñecer os fundamentos da natureza social do ser humano e a relación dialéctica que se establece entre este e a sociedade, estimando a importancia dunha vida social dirixida polos valores éticos.

Est. Apr. 1.1. Explica por que o ser humano é social por natureza e valora as consecuencias que ten este feito na súa vida persoal e moral.

(13)

13 Est. Apr. 1.2. Discirne e expresa, en pequenos grupos, acerca da influencia mutua que se establece entre o individuo e a sociedade.

Est. Apr. 1.3. Achega razóns que fundamenten a necesidade de establecer uns valores éticos que guíen as relacións interpersoais e utiliza a súa iniciativa persoal para elaborar, mediante soportes informáticos, unha presentación gráfica das súas conclusións, acerca deste tema.

Bloque 2 Crit. Aval. 2. Describir e valorar a importancia da influencia da redonda social e cultural no desenvolvemento moral da persoa, mediante a análise do papel que desempeñan os axentes sociais.

Est. Apr. 2.1. Describe o proceso de socialización e valora a súa importancia na interiorización individual dos valores e normas morais que rexen a conduta da sociedade na que vive.

Est. Apr. 2.2. Exemplifica, en colaboración grupal, a influencia que teñen na configuración da personalidade humana os valores morais inculcados polos axentes sociais, entre eles: a familia, a escola, os amigos e os medios de comunicación masiva, elaborando un esquema e conclusións, utilizando soportes informáticos.

Est. Apr. 2.3. Xustifica e aprecia a necesidade da crítica racional, como medio indispensable para adecuar os costumes, normas, valores, etc., da súa redonda, aos valores éticos universais establecidos na DUDH, rexeitando todo aquilo que atente contra a dignidade humana e os seus dereitos fundamentais.

Bloque 2 Crit. Aval. 3. Distinguir, na persoa, os ámbitos da vida privada e da vida pública, a primeira regulada pola Ética e a segunda polo Dereito, co fin de identificar os límites da liberdade persoal e social.

Est. Apr. 3.1. Define os ámbitos da vida privada e a pública, así como o límite da liberdade humana, en ambos casos.

(14)

14 Bloque 2 Crit. Aval. 3. Distinguir, na persoa, os ámbitos da vida privada e da vida pública, a primeira regulada pola Ética e a segunda polo Dereito, co fin de identificar os límites da liberdade persoal e social.

Est. Apr. 3.2. Distingue entre os ámbitos de acción que corresponden á Ética e ao Dereito, expoñendo as súas conclusións mediante unha presentación elaborada con medios informáticos.

Bloque 2 Crit. Aval. 3. Distinguir, na persoa, os ámbitos da vida privada e da vida pública, a primeira regulada pola Ética e a segunda polo Dereito, co fin de identificar os límites da liberdade persoal e social.

Est. Apr. 3.3. Reflexiona acerca do problema da relación entre estes dous campos, o privado e o público e a posibilidade de que exista un conflito de valores éticos entre ambos, así como a forma de encontrar unha solución baseada nos valores éticos, exemplificando de forma concreta tales casos e expoñendo as súas posibles solucións fundamentadas eticamente.

Bloque 2 Crit. Aval. 4. Relacionar e valorar a importancia das habilidades da intelixencia emocional, sinaladas por Goleman, en relación coa vida interpersoal e establecer o seu vínculo con aqueles valores éticos que enriquecen as relacións humanas.

Est. Apr. 4.1. Comprende a importancia que, para Goleman, teñen a capacidade de recoñecer as emocións alleas e a de controlar as relacións interpersoais, elaborando un resumo esquemático acerca do tema.

Bloque 2 Crit. Aval. 5. Utilizar a conduta asertiva e as habilidades sociais, co fin de incorporar á súa personalidade algúns valores e virtudes éticas necesarias no desenvolvemento dunha vida social máis xusta e enriquecedora.

Est. Apr. 5.1. Explica en que consiste a conduta asertiva, facendo unha comparación co comportamento agresivo ou inhibido e adopta como principio moral fundamental, nas relacións interpersoais, o respecto á dignidade das persoas.

(15)

15 Est. Apr. 5.2. Amosa, na relacións interpersoais, unha actitude de respecto cara aos dereitos que todo ser humano ten a sentir, pensar e actuar de forma diferente, a equivocarse, a gozar do tempo de descanso, a ter unha vida privada, a tomar as súas propias decisións, etc., e específicamente a ser valorado de forma especial polo simple feito de ser persoa, sen discriminar nin menosprezar a ninguén, etc.

Est. Apr. 5.3. Emprega, en diálogos curtos reais ou inventados, habilidades sociais, tales como: a empatía, a escoita activa, a interrogación asertiva, entre outros, co fin de que aprenda a utilizalos de forma natural na súa relación cos demais.

Est. Apr. 5.4. Exercita algunhas técnicas de comunicación interpersoal, mediante a realización de diálogos orais, tales como: a forma adecuada de dicir non, o disco raiado, o banco de néboa, etc., co obxecto de dominalas e poder utilizalas no momento adecuado.

Bloque 2 Crit. Aval. 6. Xustificar a importancia que teñen os valores e virtudes éticas para conseguir unhas relacións interpersoais xustas, respectuosas e satisfactorias.

Est. Apr. 6.1. Identifica a adquisición das virtudes éticas como unha condición necesaria para lograr unhas boas relacións interpersoais, entre elas: a prudencia, a lealdade, a sinceridade, a xenerosidade, etc.

Bloque 2 Crit. Aval. 6. Xustificar a importancia que teñen os valores e virtudes éticas para conseguir unhas relacións interpersoais xustas, respectuosas e satisfactorias.

Est. Apr. 6.2. Elabora unha listaxe con algúns valores éticos que deben estar presentes nas relacións entre o individuo e a sociedade, tales como: responsabilidade, compromiso, tolerancia, pacifismo, lealdade, solidariedade, prudencia, respecto mutuo e xustiza, entre outros.

(16)

16 Bloque 2 Crit. Aval. 6. Xustificar a importancia que teñen os valores e virtudes éticas para conseguir unhas relacións interpersoais xustas, respectuosas e satisfactorias.

Est. Apr. 6.3. Destaca o deber moral e cívico que toda persoa ten de prestar auxilio e socorro a todo aquel cuxa vida, liberdade e seguridade estean en perigo de forma inminente, colaborando na medida das súas posibilidades, a prestar primeiros auxilios, en casos de emerxencia.

Bloque 3 Crit. Aval. 1. Distinguir entre ética e moral, sinalando as semellanzas e diferenzas existentes entre elas e estimando a importancia da reflexión ética, como un saber práctico necesario para guiar de forma racional a conduta do ser humano cara á súa plena realización.

Est. Apr. 1.1. Recoñece as diferenzas que hai entre a ética e a moral, en canto á súa orixe e a súa finalidade.

Est. Apr. 1.2. Achega razóns que xustifiquen a importancia da reflexión ética, como unha guía racional de conduta necesaria na vida do ser humano, expresando de forma apropiada os argumentos nos que se fundamenta.

Bloque 3 Crit. Aval. 2. Destacar o significado e importancia da natureza moral do ser humano, analizando as súas etapas de desenvolvemento e tomando conciencia da necesidade que ten de normas éticas, libre e racionalmente asumidas, como guía do seu comportamento.

Est. Apr. 2.1. Distingue entre a conduta instintiva do animal e o comportamento racional e libre do ser humano, destacando a magnitude das súas diferenzas e apreciando as consecuencias que estas teñen na vida das persoas.

(17)

17 Est. Apr. 2.2. Sinala en que consiste a estrutura moral da persoa como ser racional e libre, razón pola cal esta é responsable da súa conduta e das consecuencias que esta teña.

Est. Apr. 2.3. Explica as tres etapas do desenvolvemento moral no home, segundo a teoría de Piaget ou a de Köhlberg e as características propias de cada unha delas, destacando como se pasa da heteronomía á autonomía.

Bloque 3 Crit. Aval. 3. Recoñecer que a liberdade constitúe a raíz da estrutura moral na persoa e apreciar o papel que a intelixencia e a vontade teñen como factores que incrementan a capacidade de autodeterminación.

Est. Apr. 3.1. Describe a relación existente entre a liberdade e os conceptos de persoa e estrutura moral.

Est. Apr. 3.2. Analiza e valora a influencia que teñen na liberdade persoal a intelixencia, que nos permite coñecer posibles opcións para elixir, e a vontade, que nos dá a fortaleza suficiente para facer o que decidimos facer.

Est. Apr. 3.3. Analiza algúns factores biolóxicos, psicolóxicos, sociais, culturais e ambientais, que inflúen no desenvolvemento da intelixencia e a vontade, especialmente o papel da educación, expoñendo as súas conclusións de forma clara, mediante unha presentación realizada con soportes informáticos e audiovisuais.

Bloque 3 Crit. Aval. 4. Xustificar e apreciar o papel dos valores na vida persoal e social, resaltando as súas características, clasificación e xerarquía, co fin de comprender a súa natureza e a súa importancia.

Est. Apr. 4.1. Explica que son os valores, as súas principais características e aprecia a súa importancia na vida individual e colectiva das persoas.

(18)

18 Est. Apr. 4.2. Busca e selecciona información, acerca da existencia de diferentes clases de valores, tales como: relixiosos, afectivos, intelectuais, vitais, etc.

Est. Apr. 4.3. Realiza, en traballo grupal, unha xerarquía de valores, explicando a súa fundamentación racional, mediante unha exposición co uso de medios informáticos ou audiovisuais.

Bloque 3 Crit. Aval. 5. Resaltar a importancia dos valores éticos, as súas especificacións e a súa influencia na vida persoal e social do ser humano, destacando a necesidade de ser recoñecidos e respectados por todos.

Est. Apr. 5.1. Describe as características distintivas dos valores éticos, utilizando exemplos concretos deles e apreciando a súa relación esencial coa dignidade humana e a conformación dunha personalidade xusta e satisfactoria.

Bloque 3 Crit. Aval. 5. Resaltar a importancia dos valores éticos, as súas especificacións e a súa influencia na vida persoal e social do ser humano, destacando a necesidade de ser recoñecidos e respectados por todos.

Est. Apr. 5.2. Utiliza o seu espírito emprendedor para realizar, en grupo, unha campaña destinada a difundir a importancia de respectar os valores éticos tanto na vida persoal como social.

Bloque 3 Crit. Aval. 6. Establecer o concepto de normas éticas e apreciar a súa importancia, identificando as súas características e a natureza da súa orixe e validez, mediante o coñecemento do debate ético que existiu entre Sócrates e os sofistas.

(19)

19 Est. Apr. 6.1. Define o concepto de norma e de norma ética distinguíndoa das normas morais, xurídicas, relixiosas, etc.

Est. Apr. 6.2. Sinala quen foron os sofistas e algúns dos feitos e razóns nos que se fundamentaba a súa teoría relativista da moral, sinalando as consecuencias que esta ten na vida das persoas.

Est. Apr. 6.3. Coñece os motivos que levaron a Sócrates a afirmar o “intelectualismo moral”, explicando en que consiste e a crítica que lle fai Platón.

Bloque 3 Crit. Aval. 7. Tomar conciencia da importancia dos valores e normas éticas, como guía da conduta individual e social, asumindo a responsabilidade de difundilos e promovelos polos beneficios que lles achegan á persoa e á comunidade.

Est. Apr. 7.1. Destaca algunhas das consecuencias negativas que, a nivel individual e comunitario, ten a ausencia de valores e normas éticas, tales como: o egoísmo, a corrupción, a mentira, o abuso de poder, a intolerancia, a insolidaridade, a violación dos dereitos humanos, etc.

Bloque 3 Crit. Aval. 7. Tomar conciencia da importancia dos valores e normas éticas, como guía da conduta individual e social, asumindo a responsabilidade de difundilos e promovelos polos beneficios que lles achegan á persoa e á comunidade.

Est. Apr. 7.2. Emprende, utilizando a súa iniciativa persoal e a colaboración en grupo, a organización e desenvolvemento dunha campaña na súa redonda, co fin de promover o recoñecemento dos valores éticos como elementos fundamentais do pleno desenvolvemento persoal e social.

Bloque 3 Crit. Aval. 8. Explicar as características e obxectivos das teorías éticas, así como a súa clasificación en éticas de fins e procedementais, sinalando os principios máis destacados do Hedonismo de Epicuro.

Est. Apr. 8.1. Enuncia os elementos distintivos das “teorías éticas” e argumenta a súa clasificación como unha ética de fins, elaborando un esquema coas súas características máis destacadas.

(20)

20 Bloque 3 Crit. Aval. 8. Explicar as características e obxectivos das teorías éticas, así como a súa clasificación en éticas de fins e procedementais, sinalando os principios máis destacados do Hedonismo de Epicuro.

Est. Apr. 8.2. Enuncia os aspectos fundamentais da teoría hedonista de Epicuro e os valores éticos que defende, destacando as características que a identifican como unha ética de fins.

Bloque 3 Crit. Aval. 8. Explicar as características e obxectivos das teorías éticas, así como a súa clasificación en éticas de fins e procedementais, sinalando os principios máis destacados do Hedonismo de Epicuro.

Est. Apr. 8.3. Elabora, en colaboración grupal, argumentos a favor e/ou en contra do epicureísmo, expoñendo as súas conclusións cos argumentos racionais correspondentes.

Bloque 3 Crit. Aval. 9. Entender os principais aspectos do eudemonismo aristotélico, identificándolo como unha ética de fins e valorando a súa importancia e vixencia actual.

Est. Apr. 9.1. Explica o significado do termo “eudemonismo” e o que para Aristóteles significa a felicidade como ben supremo, elaborando e expresando conclusións.

Est. Apr. 9.2. Distingue os tres tipos de tendencias que hai no ser humano, segundo Aristóteles, e a súa relación co que el considera como ben supremo da persoa.

Est. Apr. 9.3. Achega razóns para clasificar o eudemonismo de Aristóteles dentro da categoría da ética de fins.

Bloque 3 Crit. Aval. 10. Comprender os elementos máis significativos da ética utilitarista e a súa relación co Hedonismo de Epicuro, clasificándoa como unha ética de fins e elaborando argumentos que apoien a súa valoración persoal acerca deste planeamento ético.

Est. Apr. 10.1. Recensiona as ideas fundamentais da ética utilitarista: o principio de utilidade, o concepto de pracer, a compatibilidade do egoísmo individual co altruísmo universal e a situación do valor moral nas consecuencias da acción, entre outras.

Bloque 3 Crit. Aval. 10. Comprender os elementos máis significativos da ética utilitarista e a súa relación co Hedonismo de Epicuro, clasificándoa como unha ética de fins e elaborando argumentos que apoien a súa valoración persoal acerca deste planeamento ético.

Est. Apr. 10.2. Enumera as características que fan do utilitarismo e do epicureísmo unhas éticas de fins.

(21)

21 Bloque 3 Crit. Aval. 10. Comprender os elementos máis significativos da ética utilitarista e a súa relación co Hedonismo de Epicuro, clasificándoa como unha ética de fins e elaborando argumentos que apoien a súa valoración persoal acerca deste planeamento ético.

Est. Apr. 10.3. Argumenta racionalmente as súas opinións acerca da ética utilitarista. Bloque 4 Crit. Aval. 1. Comprender e valorar a importancia da relación que existe entre os conceptos de Ética, Política e “Xustiza”, mediante a análise e definición destes termos, destacando o vínculo existente entre eles, no pensamento de Aristóteles.

Est. Apr. 1.1. Explica e aprecia as razóns que dá Aristóteles para establecer un vínculo necesario entre Ética, Política e Xustiza.

Bloque 4 Crit. Aval. 1. Comprender e valorar a importancia da relación que existe entre os conceptos de Ética, Política e “Xustiza”, mediante a análise e definición destes termos, destacando o vínculo existente entre eles, no pensamento de Aristóteles.

Est. Apr. 1.1. Explica e aprecia as razóns que dá Aristóteles para establecer un vínculo necesario entre Ética, Política e Xustiza.

Bloque 4 Crit. Aval. 1. Comprender e valorar a importancia da relación que existe entre os conceptos de Ética, Política e “Xustiza”, mediante a análise e definición destes termos, destacando o vínculo existente entre eles, no pensamento de Aristóteles.

Est. Apr. 1.2. Utiliza e selecciona información acerca dos valores éticos e cívicos, identificando e apreciando as semellanzas, diferenzas e relacións que hai entre eles.

Bloque 4 Crit. Aval. 2. Coñecer e apreciar a política de Aristóteles e as súas características esenciais, así como entender o seu concepto acerca da xustiza e a súa relación co ben común e a felicidade, elaborando un xuízo crítico acerca da perspectiva deste filósofo.

Est. Apr. 2.1. Elabora, recorrendo á súa iniciativa persoal, unha presentación con soporte informático, acerca da política aristotélica como unha teoría organicista, cunha finalidade ética e que atribúe a función educativa do Estado.

Bloque 4 Crit. Aval. 2. Coñecer e apreciar a política de Aristóteles e as súas características esenciais, así como entender o seu concepto acerca da xustiza e a súa relación co ben común e a felicidade, elaborando un xuízo crítico acerca da perspectiva deste filósofo.

Est. Apr. 2.2. Selecciona e usa información, en colaboración grupal, para entender e apreciar a importancia que Aristóteles lle dá á “Xustiza” como o valor ético no que se fundamenta a lexitimidade do Estado e a súa relación coa felicidade e o ben común, expoñendo as súas conclusións persoais debidamente fundamentadas.

Bloque 4 Crit. Aval. 3. Xustificar racionalmente a necesidade dos valores e principios éticos, contidos na DUDH, como fundamento universal das democracias durante os s. XX e XXI,

(22)

22 destacando as súas características e a súa relación cos conceptos de “Estado de Dereito” e “división de poderes”.

Est. Apr. 3.1. Fundamenta racional e eticamente, a elección da democracia como un sistema de que está por encima doutras formas de goberno, polo feito de incorporar nos seus principios, os valores éticos sinalados na DUDH.

Bloque 4 Crit. Aval. 3. Xustificar racionalmente a necesidade dos valores e principios éticos, contidos na DUDH, como fundamento universal das democracias durante os s. XX e XXI, destacando as súas características e a súa relación cos conceptos de “Estado de Dereito” e “división de poderes”.

Est. Apr. 3.2. Define o concepto de “Estado de Dereito” e establece a súa relación coa defensa dos valores éticos e cívicos na sociedade democrática.

Est. Apr. 3.3. Describe o significado e relación existente entre os seguintes conceptos: democracia, cidadán, soberanía, autonomía persoal, igualdade, xustiza, representatividade, etc.

Bloque 4 Crit. Aval. 3. Xustificar racionalmente a necesidade dos valores e principios éticos, contidos na DUDH, como fundamento universal das democracias durante os s. XX e XXI,

(23)

23 destacando as súas características e a súa relación cos conceptos de “Estado de Dereito” e “división de poderes”.

Est. Apr. 3.3. Describe o significado e relación existente entre os seguintes conceptos: democracia, cidadán, soberanía, autonomía persoal, igualdade, xustiza, representatividade, etc.

Est. Apr. 3.4. Explica a división de poderes proposta por Montesquieu e a función que desempeñan o poder lexislativo, o executivo e o xudicial no Estado democrático, como instrumento para evitar o monopolio do poder político e como medio que permite aos cidadáns o control do Estado.

Bloque 4 Crit. Aval. 4. Recoñecer a necesidade da participación activa dos cidadáns na vida política do Estado co fin de evitar os riscos dunha democracia que viole os dereitos humanos.

Est. Apr. 4.1. Asume e explica o deber moral e civil, que teñen os cidadáns, de participar activamente no exercicio da democracia, co fin de que se respecten os valores éticos e cívicos no seo do Estado.

Bloque 4 Crit. Aval. 4. Recoñecer a necesidade da participación activa dos cidadáns na vida política do Estado co fin de evitar os riscos dunha democracia que viole os dereitos humanos.

Est. Apr. 4.2. Define a magnitude dalgúns dos riscos que existen nos gobernos democráticos, cando non se respectan os valores éticos da DUDH, tales como: a dexeneración en demagoxia, a ditadura das maiorías e a escasa participación cidadá, entre outros, formulando posibles medidas para evitalos.

Bloque 4 Crit. Aval. 5. Coñecer e valorar os fundamentos da Constitución Española de 1978, identificando os valores éticos dos que parte e os conceptos preliminares que establece.

Est. Apr. 5.1. Identifica e aprecia os valores éticos máis destacados nos que se fundamenta a Constitución Española, sinalando a orixe da súa lexitimidade e a finalidade que persegue, mediante a lectura comprensiva e comentada do seu preámbulo.

Bloque 4 Crit. Aval. 5. Coñecer e valorar os fundamentos da Constitución Española de 1978, identificando os valores éticos dos que parte e os conceptos preliminares que establece.

Est. Apr. 5.2. Describe os conceptos preliminares delimitados na Constitución Española e a súa dimensión ética, tales como: a nación española, a pluralidade ideolóxica, así como o

(24)

24 papel e as funcións atribuídas ás forzas armadas, a través da lectura comprensiva e comentada dos artigos 1 ao 9.

Bloque 4 Crit. Aval. 6. Amosar respecto pola Constitución Española identificando nela, mediante unha lectura explicativa e comentada, os dereitos e deberes que ten o individuo como persoa e cidadán, apreciando a súa adecuación á DUDH, co fin de asumir de forma consciente e responsable os principios de convivencia que deben rexer no Estado Español.

Est. Apr. 6.1. Sinala e comenta a importancia de “os dereitos e liberdades públicas fundamentais da persoa” establecidos na Constitución, tales como: a liberdade ideolóxica, relixiosa e de culto; o carácter aconfesional do Estado Español; o dereito á libre expresión de ideas e pensamentos; o dereito á reunión pública e á libre asociación e os seus límites.

Bloque 4 Crit. Aval. 7. Sinalar e apreciar a adecuación da Constitución Española aos principios éticos defendidos pola DUDH, mediante a lectura comentada e reflexiva de “os dereitos e deberes dos cidadáns” (Artigos do 30 ao 38) e “os principios rectores da política social e económica” (Artigos do 39 ao 52).

Est. Apr. 7.1. Coñece e aprecia, na Constitución Española a súa adecuación á DUDH, sinalando os valores éticos nos que se fundamentan os dereitos e deberes dos cidadáns, así como os principios rectores da política social e económica.

Est. Apr. 7.2. Explica e asume os deberes cidadáns que establece a Constitución e ordénaos segundo a súa importancia, expresando a xustificación da orde elixida.

Est. Apr. 7.3. Achega razóns para xustificar a importancia que ten, para o bo funcionamento da democracia, o feito de que os cidadáns sexan conscientes non só dos seus dereitos, senón tamén das súas obrigas como un deber cívico, xurídico e ético.

(25)

25 Est. Apr. 7.4. Recoñece a responsabilidade fiscal dos cidadáns e a súa relación cos presupostos xerais do Estado como un deber ético que contribúe ao desenvolvemento do ben común.

Bloque 4 Crit. Aval. 8. Coñecer os elementos esenciais da UE, analizando os beneficios recibidos e as responsabilidades adquiridas polos Estados membros e os seus cidadáns, co fin de recoñecer a súa utilidade e os logros que esta acadou.

Est. Apr. 8.1. Describe, acerca da UE, a integración económica e política, o seu desenvolvemento histórico desde 1951, os seus obxectivos e os valores éticos nos que se fundamenta de acordo coa DUDH.

Bloque 4 Crit. Aval. 8. Coñecer os elementos esenciais da UE, analizando os beneficios recibidos e as responsabilidades adquiridas polos Estados membros e os seus cidadáns, co fin de recoñecer a súa utilidade e os logros que esta acadou.

Est. Apr. 8.2. Identifica e aprecia a importancia dos logros alcanzados pola UE e o beneficio que estes achegaron para a vida dos cidadáns, tales como, a anulación de fronteiras e restricións alfandegarias, a libre circulación de persoas e capitais, etc., así como, as obrigas adquiridas nos diferentes ámbitos: económico, político, da seguridade e paz, etc.

Bloque 5 Crit. Aval. 1. Sinalar a vinculación que existe entre a Ética, o Dereito e a Xustiza, a través do coñecemento das súas semellanzas, diferenzas e relacións, analizando o significado dos termos de legalidade e lexitimidade.

Est. Apr. 1.1. Busca e selecciona información en páxinas web, para identificar as diferenzas, semellanzas e vínculos existentes entre a Ética e o Dereito, e entre a legalidade e a lexitimidade, elaborando e presentando conclusións fundamentadas.

(26)

26 Bloque 5 Crit. Aval. 1. Sinalar a vinculación que existe entre a Ética, o Dereito e a Xustiza, a través do coñecemento das súas semellanzas, diferenzas e relacións, analizando o significado dos termos de legalidade e lexitimidade.

Bloque 5 Crit. Aval. 2. Explicar o problema da xustificación das normas xurídicas, mediante a análise das teorías do dereito natural ou iusnaturalismo, o convencionalismo e o positivismo xurídico, identificando a súa aplicación no pensamento xurídico dalgúns filósofos, co fin de ir conformando unha opinión argumentada acerca da fundamentación ética das leis.

Est. Apr. 2.1. Elabora en grupo, unha presentacióncon soporte dixital, acerca da teoría “iusnaturalista do Dereito”, o seu obxectivo e características, identificando na teoría de Locke un exemplo desta en canto á orixe das leis xurídicas, a súa validez e as funcións que lle atribúe ao Estado.

Est. Apr. 2.2. Destaca e valora, no pensamento sofista, a distinción entre physis e nomos, describindo a súa achega ao convencionalismo xurídico e elaborando conclusións argumentadas acerca deste tema.

Est. Apr. 2.3. Analiza información acerca do positivismo xurídico de Kelsen, principalmente o relativo á validez das normas e os criterios que utiliza, especialmente o de eficacia, e a relación que establece entre a Ética e o Dereito.

Est. Apr. 2.4. Recorre ao seu espírito emprendedor e iniciativa persoal para elaborar unha presentación con medios informáticos, en colaboración grupal, comparando as tres teorías do Dereito e explicando as súas conclusións.

(27)

27 Bloque 5 Crit. Aval. 3. Analizar o momento histórico e político que impulsou a elaboración da DUDH e a creación da ONU, co fin de entendela como unha necesidade do seu tempo, cuxo valor continúa vixente como fundamento ético universal da lexitimidade do Dereito e os Estados.

Est. Apr. 3.1. Explica a función da DUDH como un “código ético” recoñecido polos países integrantes da ONU, co fin promover a xustiza, a igualdade e a paz, en todo o mundo.

Bloque 5 Crit. Aval. 3. Analizar o momento histórico e político que impulsou a elaboración da DUDH e a creación da ONU, co fin de entendela como unha necesidade do seu tempo, cuxo valor continúa vixente como fundamento ético universal da lexitimidade do Dereito e os Estados.

Est. Apr. 3.2. Contrasta información dos acontecementos históricos e políticos que deron orixe á DUDH, entre eles, o uso das ideoloxías nacionalistas e racistas que defendían a superioridade duns homes sobre outros, chegando ao extremo do Holocausto xudeu, así como á discriminación e exterminio de todos aqueles que non pertenceran a unha determinada etnia, modelo físico, relixión, ideas políticas, etc.

Est. Apr. 3.3. Sinala os obxectivos que tivo a creación da ONU e a data na que se asinou a DUDH, valorando a importancia deste feito para a historia da humanidade.

(28)

28 Bloque 5 Crit. Aval. 4. Identificar, no preámbulo da DUDH, o respecto á dignidade das persoas e os seus atributos esenciais como o fundamento do que derivan todos os dereitos humanos.

Est. Apr. 4.1. Explica e aprecia en que consiste a dignidade que esta declaración lle recoñece ao ser humano como persoa, posuidora duns dereitos universais, inalienables e innatos, mediante a lectura do seu preámbulo.

Bloque 5 Crit. Aval. 5. Interpretar e apreciar o contido e estrutura interna da DUDH, co fin de coñecela e propiciar o seu aprecio e respecto.

Est. Apr. 5.1. Constrúe un esquema acerca da estrutura da DUDH, a cal se compón dun preámbulo e 30 artigos que poden clasificarse da seguinte forma:

- Os artigos 1 e 2 se refiren aos dereitos inherentes a toda persoa: a liberdade, a igualdade, a fraternidade e a non discriminación.

- Os artigos do 3 ao 11 refírense aos dereitos individuais.

- Os artigos do 12 ao 17 establecen os dereitos do individuo en relación coa comunidade.

- Os artigos do 18 ao 21 sinalan os dereitos e liberdades políticas.

- Os artigos do 22 ao 27 céntranse centran nos dereitos económicos, sociais e culturais. - Finalmente os artigos do 28 ao 30 refírense á interpretación de todos eles, ás condiciones necesarias para o seu exercicio e os límites que teñen.

Bloque 5 Crit. Aval. 5. Interpretar e apreciar o contido e estrutura interna da DUDH, co fin de coñecela e propiciar o seu aprecio e respecto.

Est. Apr. 5.2. Elabora unha campaña, en colaboración grupal, co fin de difundir a DUDH como fundamento do Dereito e a democracia, na súa redonda escolar, familiar e social.

Bloque 5 Crit. Aval. 6. Comprender o desenvolvemento histórico dos dereitos humanos, como unha conquista da humanidade e estimar a importancia do problema que formula na actualidade o exercicio dos dereitos da muller e do neno en gran parte do mundo, coñecendo as súas causas e tomando conciencia deles co fin de promover a súa solución.

Est. Apr. 6.1. Describe os feitos máis influíntes no desenvolvemento histórico dos dereitos humanos, partindo da Primeira xeración: os dereitos civís e políticos; os da Segunda xeración: económicos, sociais e culturais e os da Terceira: os dereitos dos pobos á solidariedade, o desenvolvemento e a paz.

Bloque 5 Crit. Aval. 6. Comprender o desenvolvemento histórico dos dereitos humanos, como unha conquista da humanidade e estimar a importancia do problema que formula na actualidade o exercicio dos dereitos da muller e do neno en gran parte do mundo, coñecendo as súas causas e tomando conciencia deles co fin de promover a súa solución.