U IVERSIDADE
DE
SÃO
PAULO
ESCOLA
DE
E GE HARIA
DE
SÃO
CARLOS
DEPARTAME TO
DE
E GE HARIA
DE
PRODUÇÃO
DETERMI A TES DA ATIVIDADE EXPORTADORA:
UMA A
ÁLISE DAS EMPRESAS PAULISTAS
DETERMI A TES DA ATIVIDADE EXPORTADORA:
UMA A
ÁLISE DAS EMPRESAS PAULISTAS
! " # $ % ! " % & ' ( #% & $ )# * + , #%
-! " # .
/ $ 0 $ & ! 1 2 3 " $
(
Dedico este trabalho ...
Ao meu pai, Francisco, pelo amor, pela dedicação incondicional e por me ajudar a tornar os meus sonhos possíveis.
(
AGRADECIME TOS
4. $. )# % % 3# 5 % 1 & # & % $ (
& 6 4,$ & )# #
# .
7 " ! ! & % & $ " & % $ ( & #
% 4,$ % % ! )# 4 + %" 8# % + 9 .
# ! & #$ # & % $ " 1 & 8# $ +
! 1 .
7 " ! 5 # :+ % & % $ " $ &
8# + %" # % ! .
7 " ! - % & # 1 $ " & % " #
)# 8# * " ! 8 & % $ ( # 1 .
# ! % + 9 & ;% ( & ! 3 ! & ! & - &
< & #$,% ; & % + )# ( 8# .
= & - $ % & +% $ & % 1 $ .
# & $ ; $ $ & % $ $ $ & 1 "
( .
# & $ # & # ! & # $ " & )# # # & * "
$# " & & % $ " % 1 .
(
7 & % $ # % .
7 " & - & - $ & - % ; # & -> $ )#
4 # " ( )# $ +#, )# # $ $%#,
+ %" .
7 & % #6,% 4 $ .
6
RESUMO
& . . Determinantes da Atividade Exportadora: Uma análise das empresas
paulistas. . ?- ! " # @ A $ % ! "
% & ' ( #% & % & .
# $ $ B $ + # $ $ % $
:$ C ( $ # # $ )DE $ ( # >( $ $ .
4 ! # # : >% + $ 2 6 2
4 + % . + # $ $ %& (
$ % 1 $ # ( ! $ $ ( .
( % 1 6 $F + & 4 % :$ C & % $ # #
! 4 $ ( $ % 6 % G + % # $ :!
$ ( G . >% 4 $ " $ %
$ +# # %" $# $ 2 $ ( G
$ $ %. $ 6 & +8 ( + %" : 4 $
$ ( 6 G #% . %$
+8 ( & # % 1 #A 4 CCH G
#% & ,( )# ( $ B $ #% ? @& % 1 %
;# # % >% ? @. , >%
$ $ , $ )# 4 $ 6 $ B $ & )# $
:! $ ( 4 % .
F ( >( 6 % $ ( #A : Probit Logit. #%
)# 4 $ " & $ ! $ %&
& ( $ %9! $ $ ( 6
G #% . # ( + %" )# % 4 $ + %"
#% CCH .
6
ABSTRACT
& . . Determinantes da Atividade Exportadora: Uma análise das empresas
paulistas. . ?- ! " # @ A $ % ! "
% & ' ( #% & % & .
- 8 $ $ $ $" ! % + % 1 $$# " C "
4 " $ )# $ " ( % 4 # %# . " " # + 4 ( I
" $ 4 6 4 1 % 4 . J " " % + % 1 &
$ ( " % 1 4 #$ $ !
+ $ $ ( . " ( %# 4 " 6$" ! " 4 " C &
#% ! 4 $ $ " " 6 +< " 1 % # < $" !
$$# " $ ( !< 4 " # <. " %< 4 " 44 $
$ +# + ! $# 4 $ ( $ " # <
%%<. " $ 6 & " +8 $ ( 4 " # < 4< "
4 6 $ ( < 4 #% # . $" ( " +8 $ ( & I # 4
" < CCH 4 #% # & ( % +% " )# (
$ B $ #% ? @ " % +< " ;# # % >% ? @.
" " ( 44 $" $ $ I " ! " $ $ $ 6 & I" $" <
" ( % " 4 44 $ ( ! +< $ . ; "
4 " 6 % < ( +% I " " + ! . " $" #%
" ( 4 " $ < 1 & 4 ! I " & ! & $" % ! $ %
( 4 6 $ ( < 4 " #% # . " % +
#$ ( < K %% % + " I 44 #% 4 " < CCH .
6
LISTA DE QUADROS
6
LISTA DE TABELAS
+ % M $ , $ ; ( ( ...N
+ % M $ , $ ; % + 6 ! # $ %9! $ ...NO
+ % O M #% % Probit CCH . NH + % M $ , $ $ ... C
+ % M $ , $ )# ... C
+ % M $ , $ : ... C
+ % M $ , $ ! ...C
+ % M #% % Probit CCH
4 % ! # $ %9! $ ... C
+ % ; M #% % Probit CCH
6
LISTA DE FIGURAS
; !# M +# 4 ... HC
6 (
LISTA DE SÍMBOLOS
F
;# +# $# #% % !, $φ
;# +# $# #% %P
+ + %s
x
′
>( 6 % $ (s
β
′
F ( >( 6 % $ (Q
SUMÁRIO
# ... H
. # # ... C
( 6 ...
O ( 6 % ...RS
R >% ( 6 #% ...H
R. # ...H
R. -: ...H
R. $ >( ...HO
R.O >% $ ( ...HS
R.R - % ...NR
R.Q >% $ B $ #% ...NQ
H
1
I
TRODUÇÃO
$ + # $ $ % # $ $ B $ $
% :$ C 4 >( # # # G + % .
9 :$ $ 4 $" 4 $ # +
( $ ( 4 $ # + $ $ 4> A
4> & + % $ - $ #%& ( 1 $ " & $ ( !
( ! & 4 4 $ !# $ %.
# $ , & )# $ # 4 + G 4
N
:$ C " #( # > # # &
)# ( $ % 1 $ # ( ! $ #
% " # $ 2 $ ( + . !#
! % ? Q@& ,$ C & ,$ $ + # $ $ %&
G + % ( $ , #% ( 4 $
# . 4 # $ # 4 $#% # $ : $ $ %.
CCQ CCN " #( # # ( $ %
4 6 . CCN& ( ( % * 4 $ E $ $ #1 #
$ )# % ( % ( # % %
$ # ! 4 4 )D . # # # # % 6
" #( # $ ( $# # #
( + %" . L# ,( % $ %9! $ & # # # # %
)# 6 2 " #( # $ # ,( % $ %9! $
: # $ + 6 ,( % $ %9! $ .
9 ( % 1 $ + % CCC " #( # # ! 4 $ ( $ %
6 G + % . # & ? O& . N@ !# )# T
$ # # # ( & + # # 6 2 #
, + $ : $ # % ( % # (#% + %
6 $ U. ! % ? Q@ !# )# 4 $
# $ ( $ %9! $ % $" ( $ (
G + # %& G + % ( 4 $#%
.
+8 ( $ %" $ 6 &
)# $ $ #A ( 6 & $
S
4 & +8 ( $ % + %" 4 4 $ & )#
( $ B $ #% ? @ CCH & )# $
( 6 G #% . +8 ( $# > & )#
# 4 $ 4 proxies # % 1 (
#% . ( % % ( $ %9! $ 4
E 4 0 % 1 )# ( %( & !
% 1 ( & $ 4 !# J K % ? CCN@.
$ +# + %" > >% ! $
$ 6 G #% . ( >( (
$ %9! $ )# ( %( $ # # +
$ 6 . & # )# % 1 # $ ( >(
$ %9! $ )# $%# ( >( % ! $ & $ %
4 $ # + % .
>% , $ 4 % 1 G #% .
# % 1 E $ + 4 2 ,( )# ( $ B $
#% ? @ % 1 CCH % ;# # % >%
? @. CCH : $ C. CS 4 # & %
.N R 6 N.QCR 4 6 . : $
C.NOO 4 # & . Q 6 N.RS 6 .
F ( >( 6 % $ ( 4 # % 1 : Probit Logit.
CCH& , )# $ + % #A 4 #
$ + & G ( # , $ $ 1 % #
( $ % 4 6 4 $ E $ . # & 2 (
( # 6 % $ ( $ )# .
C
$ $ B $ ( A $ ( 4 . %: & , CCC
" #( ! # + 6 . & , $ %
$ $ , $ & ( % & ( :!
$ ( . >% 4 $ " $ % G
$ +# # %" $# $ 2 $ ( G
$ $ %.
1.2 E
STRUTURA DAD
ISSERTAÇÃO+ %" > # # Q $ , #% & $%# # . $ , #%
# ( % # (
6 . $ , #% O # + (
6 + % . $ , #% R A : # % 1 & $
( >( & >% $ ( & $ 4 $ % & $% 4 $
# % 1 >% $ B $ #% . 4 & $ $%# 2
2
D
ETERMI A TES DA
A
TIVIDADE
E
XPORTADORA
$ , #% $ : # ( % # + (
6 . % # )# ( 6 +
( $ $ B $ ! " # )# :$ C . $ $ %
6 2 # $ $ $ $ $ %"
> $ $ . ( # & # % 1 ( , ( !
)# $ $ , $ 4 $ 6 )#
+ 4,$ ( $ 4 $ $ 6 .
+ <+ # ? CCN@ # % 1 # $ 8# HQ 4 , CS
6 %B + . # # % 1 # % Probit F $
( % % $ $ , $ 4 $# $ 6
+ $ 6 . % $ # # 4 %& 4%
$ 2 $ & 6 $F + & %, $ $ : $ & $# $
$ % )# & & 4 . # 6 # )# 4
)# 8> 6 $ $# $ $ % &
( & % (>( 6 , )# )#
# $ 6 . 4 ( % 6 , $ +#
6 % $ ( 6 , # %& % $ # 4 6 #
%!# E # % . !# # & ( >( $
F $ $# $ 6 . 4 $ % # #
4 & % ! 4 > % $ % 1 G
4 & 4 # % 1 ( >( dummy2. +8 ( $ ( $
: $ $ ( $ ! 4 $%#, 6
6 + : $ 6 %> & + 4 #
% ! . )# $ % 4 4 $ E $ +: 4
% ! 4 # .
#% $ )# " & % )# $ %&
$ ! $ % $ ( 6 % $
+ + % 6 . " 4 ( % % $ ! "
$ % $ ! $ 4 E $ $ % $ " $ .
6 E $ $ 6 $ +# # 4 (
& 6 % & V CSS& 4 ( % 6 # CSN& CSH CSQ.
>( %dummy: # ( >( % 4 $ ,$ )# ( % # . % $ $ E $ # %!# 4 . 6 % & ( >( %dummy # ( % > % $ % 1 % % # ( %
! 4 $ ( 6 % $ $ 6 & $ )# # 6 #
% # E % : (>( % 6 )# # )#
6 # . 6 E $ $ # 4
$# 4 6 $ 6 . $# 4 6 $ 6 &
)# $%# $# )# # $ 6 & $# + % !
+ % $ $ $ $ % 1 $ $ 6 & 4
! ( 6 2 . 4 & )# $# !
$ $ %& + + % # 6 . #%
# +: #! )# 9 # # E $ $ 6 & $#
$ $ % !# *)# % $# $ (
6 .
!# + <+ # ? CCN@& 6 %> 6 6
+ : $ 4 ! 4 $ ( 6 % $ + + % 6 .
L# * % $ % 1 & 4 # $ #> # 96 * $
(>( 6 . 4 6 $ # $ ( ! 4 $ ( +
+ + % 6 & #! )# # (>(
$ 6 .
% & #$" <+ # ? CCS@ % % 2 $ # %
# ( 6 2 4 %B + & -:6 $ - $ . #
( % 4 A 6 4 $ # %
4 $ A 6 . ( % 4 $ % +
4 # % 1 # + )# $ 4 $ % !
, CS CC . -:6 $ 4 # % 1 4 2 S 4
O
! CSR CC . # $ 8 9 $#
$ 6 + $ 9 # , .
4 %B + -:6 $ & # )# " #( # #
$# #$ $ 6 # # #
, . # & 4 $ ( E $ )# $ 6
#1 $# . 4 - $ $ 4
. W #( # $%, $# $ 6 .
L# * 8 9 $# $ 6 & 9 $ #
, & 4 $# % ( )# G ! %.
# $# A 6 & #
#! )# "> # $ # A % & # 8 & )# 4 # ( A
6 . # % & $ " #( # $# 9
$ 6 & # #! )# %B + & -:6 $
- $ & "> 4 1 ! $ ( 6 .
4 +( & 4 +( ! # ? CCS@ % % $ % ! (
6 # % 1 4 2 > CCQ&
! )# ( ! ( $ 4 )# # (
4 )# ( %( . # 6 % $ )# # % 1
)# ( %( ? X @ : % )# TY...Z ( (
X & + $ #$ %& #4 $ ! " ( ! $ ( $
6 +: $ 4 # $ $ % $ * X U ? ; [
; [ 3 ' & CCS& .OHQ@. $ $ ,( % (
$ % "# & $ 6 % & % :$ $ $ ,4 $ )# % 4 $ & 4
R
# ( % # 6 & )# ( >( % :
( )# : 6 & # ! Tobit. ;
# ! 2 $ $ , 6 2 . & 4 #
% ( >( 6 % $ ( 6 2 $
$ $ % ( >( 6 % $ (
6 2 $ $ # %.
#% )# 6 2 $ * : $ &
" $ ( ! 4 $ ( +
6 . ( >( % " #A ! 4 $ ( )#
6 2 : $ !% + %. ( >( $ " $ $ %9! $ &
:! X $ )# +> $ & %" # 6
( $ ,4 $ \ $ %9! $ $ ( ! 4 $ ( +
6 2 . ; ( % 4 4 # % 1 ( & $
4 2 + $% & $ $ # . 4 4 ( % &
4 4 \$% $ ( ! 4 $ (
6 % $ 6 . # & #% % )#
6 2 : $ !% + %. # & 6 $ $ ( 6 % $
6 2 :! X $ ( %(
# & )# % $ %" # 6 . ( >( )#
4 $ % + $ X & $ !E $ G+% $ & $% $ $ &
$ 4 ( ! 4 $ ( 6 % $ 6 2 .
4 4 ( ( % & !E $ G+% $ X
$ ( ! 4 $ ( 6 % $ 6 .
J K % ? CCS@ ( % # F $ $ $ , $ 4 + $
Q
4 ( ( O. $ 8#
# % 1 + %" : $ O 4 ' ,
CSS CC . # 6 % $ # )# 4 ' & # ( 2
#1 % ( + + % # 4 6 & # ,( %
6 . %: & )# ( 2 #1 % %
$ 4 ( + + % 6 & ( >( % #A
! 4 $ ( 6 % $ 6 2 R.
# & " 4 $ # 4 ( ! 4 $ (
+ + % )# ,( % 6 & )# ( >( % " 4 4
)# > $ # % ! ( ! 4 $ ( + $ . %> : &
)# % ,( % " + % 4# $ > & #A (
! 4 $ ( 6 % $ + + % 6 2 . & )#
4 $% 4 $ 4 ( 4 ( & ( >( % %>
#A $ % ( ! 4 $ ( 4 ( & ! ( &
! 4 $ ( & 4 ( . # 6 % $ )# # % (
%> ( 6 4 ( $ )# % ,(
%> % $ $ ,( % ( " + % )# & & % (
+ + % 4 ( 6 .
$# # > + %" ! 4 $ ( 6 % $
+ + % 6 2 )# 4 % 4 .
& )# : $% 4 $ 4 ( 4 ( &
$# # > + %" ! ( ! 4 $ ( ( &
O
6 % $ + + % # 6 4 # % 1 # % Probit& )# ( >( % $ 6 # & # 8 & ( >( % + > . 6 % $
6 2 4 # % 1 # % Tobit& )# ( >( % : 4 #
#% 6 2 .
R
J K % ? CCS@& ( 2 #1 4 $ # $ %9! $
H
( ! 4 $ ( ( . $ $ # & #%
% $ * )# % # 6 % 4 ( & )#
,( . + %" )# 4 (
(>( $ 6 . & )# 4 &
( (>( 6 & $ %!# ( ! $
. # J K % ? CCS@& ( >( % ( #A (
! 4 $ ( 6 % $ + + % 6 & 4 ! 4 $ ( 6 % $
)# 4 6 . $ % #A ( ! 4 $ (
6 % $ + + % )# 6 2 .
% $$" ? CCC@ % # % $ 6
( 4 X )# % )# $ * G
( X . # # % 1 # ! # 6 ( ? CSR@Q& )# % :
$ )# ! # 4 0 4 % 4 $ ?supplier
dominated@& 4 ( $ % ?scale intensive@& 4 + $ %9! $ ?science
based@ 4 $ $ % 1 ?specialized supliers@ ? '= & Q[ =5& @.
# 4 # % 1 4 )# $ * $ ! 4
% 4 $ ?supplier dominated@ 4 $ $ % 1
?specialized supliers@ CCN. 4 2 4 +
( .
6 & # 6 % $ )# )# 4 & # ( 1 & "> #
4 % X & )# #+ $ ( (
( 6 . ( & %: # ( >( %dummy)# 4 $
4 ( # & 4 $%#, E ( >( 0 ,( % $ %9! $ )#
Q
N
$ %& ! $ design& ! " ! # + $ %
( ( & )# 4 + $# % ( $ +
( H. %: ( >( ( & 4 $ % "
4 & % $ $ % %,)# CCH 4 % #
! # !9$ & 4 $ ( >( %dummy. 4 )# ( #
# $ % )# H ] # ( 4 $% 4 $ $ #+$ .
# % $$" ? CCC@& 4 % E 4 4 .
4 >% $ # 4 . !# 4 4
$ 4 ( & 4 & $ 4 4 $
4 & # ( 1 )# " ( ! G 4 #+$
. >% & #% )# ( >( % dummy )#
( ! $ design& ! " ! # 6 $
$ ( ! 4 $ ( 6 % $ 6 2 . +
$ % )# ,( % $ %9! $ )# $ % 4 ! 4 $ (
6 % $ 6 2 . F ( >( % " + ( % (
& F ( >( % 4 )# > $ & # ! ( & +
! 4 $ ( 6 % $ 6 2 . ( >( %dummy )# $
4 : #+$ +: #A ! ( ! 4 $ ( 6 % $
6 2 . !# >% & )# $ 4
( & #% %" $ )# %
6 2 . & "# ( >( % % $ * ( #A
! 4 $ ( 6 % $ + + % 6 . $ >% & )#
$ 4 & ( >( )# ( &
H
( % ,( % $ %9! $ )# $ % 4 # # % 1 # # $ : ( %
>)# ( # % 1 $ 4 # & $ + ( E $
S
( >( % dummy )# ( ! $ design& ! " !
# A ( ! 4 $ ( 6 % $
6 2 . & ,( % $ %9! $ )# $ %& ! $ design&
! " ! # + $ % ( ( A (
! 4 $ ( 6 % $ + + % 6 . "# >% ( >( %
4 % # ! # !9$ #A ! 4 $ ( .
= ? CCC@ !# )# "> # $ $ G + %"
, $ )# )# 4 6 # %" " )# 4
6 . # # % 1 # 4 2 $ CSR
CC $ +8 ( ( ! $ " 4 6 &
$ ( & %> # ( # $ 4
6 % $ $ %. # )#
+ # : ( 6 $ +# %" $
" . & # $ # $ %> & # ( (
9 4 $ $ %.
# 4 $ )# 4 )# 6 & #
# ( + %" # ! %> )# 4 6
$ 6 . 4 & 4# # 6 #
$ " # $ ( 6 & )#
#! # $ % 4 4 $ . & 4 4 $
%" $ 2 $ $ $# $ $ % )#
4 4 $ . # + ( )# & $ ,$ ( 6 &
+ ( + + % + ( (E $ ( E $
$ $ " 4 & $# 1 . % ! 1 & $ # &
C
4 : 4 6 )# 6 .
& 4 ,( % 4 )# 6 2 $ +# %"
$ " 4 . & # $ )# 4 )# >
6 $ performance$ $ $ 4 $
4 6 .
" ? @ ( % # 6 2 4 G &
% G '$ F CCN. # >% # # % 1 # !
% !, $ ! % . % % + $ # $ % ( )# 4
6 CCQ $%, # % G .
" 4 4 # % 1 G ! # # 4
4 4 $ $ % )# : 4# $ > %
$ % )# : ! . ; ( % (
6 E $ $ ! .
( + F ( >( % " 4 + ( %
( 4 ! 4 $ ( 6 % $ + + % 6 2 .
$%, G : $ $ +# # 4 ( ! 4 $ ( 6 % $
6 2 & # ( 1 )# 4 $# $ 6 $ 4
$ $%, $ . 4# $ >
#A ( ! 4 $ ( 6 % $ + + % 6 & )# )#
! #A ! ( 6 % $ + + %
! 4 $ ( 6 % $ 6 2 . $ $ 4 !
4 ! ( 6 2 A ! 4 $ (
6 % $ + + % 6 . ( #A ! 4 $ (
O
# " ? @& ( 6 ,
$ +# # ( + + % 6 2 & )# )#
$# 4 6 $ $ % $ 4 ! ( 6 % $
( 6 .
= ? @& # % 1 4 2 4 $ ,
CSR CC & ( ! 4 )# 4%# $ $ 6 . #
$ $ $ , $ 4 & $# $ $ %&spill$
overs ! ! ( * 6 7. $ $ , $ 4
$ 4 " & # % G ! & # ( &
% # ( % 4 . )# % 4 + %" 4
% %> : % + %" % ! * # . ;
$ +: : #% $ % # # % . 6
$F + % ( * G # 6 $" )# .
spill$overs 4 4 $ ( >( dummy $ E
$% 4 $ 2 0spill$overs ! &spill$overs G spill$overs% $ . spill$overs
! 4 4 $ ( 6 & G
4 . Spill$overs G 4 4 $ ( 6
G & 4 4 . Spill$overs % $ 4 4 $ (
6 G 4 . 4 $ #+ , * 6 2
4 $%#, ! * 6 2 . $#
$ $ % 4 ( % E $ $ 6 .
# 6 % $ )# % $# $ $ % $ +#
N
Spill$overs 4 + )# #% 4 4 # )# (
O
E $ $ & )# + 6 $# * 4
$ 4 )DE $ . $# & 4 ( 4 $ 4
6 # & 4 ( !# 6 2
$ $ # % 6 .
#% $ )# 6 E $ $ 6
$ +# 4 ( ! 4 $ ( 6 % $ $ 6 ,
# %. 4 & $# $ $ % A ! (
! 4 $ ( 6 % $ $ 6 $ . Spill$overs
% $ & ! G 4 ! 4 $ ( 6 % $ + + % #
6 . ! ! ( +: A ! 4 $ (
6 % $ + + % # 6 . ( $ *
( >( " %> 4 ( ! 4 $ ( 6 % $ + + %
6 . L# * & 4 4 $ # 4 ( ! 4 $ ( 4
#% $ & & 4 $ # % & 4 #A
! 4 $ ( 6 % $ + + % 6 . 6 $F + G #
% ! ( #! )# # $ 6 #1 + + % 6 .
& 3 ! +% ? @ 6 F $ ( X
4 6 % + + + % 6
6 . ; # % 1 4 2 " % ,
CC & CCR CCS. % # % 1 % # $%# # ( >( % $ 4
. ( >( 4 & 4 $%#, & " # ( . ;
$ +: %> ! & $ % + %" % ! *
# & $ % + %" :$ $ & ! $ X + ( #
O
% * ( >( & 4 % ! $ X
: $ + ( : $ !
$ X : $ . ! $ X ! + (
! ! $ X ! .
F $ 6 2 : $ 4 ( % $
6 2 : $ + $ 6 2 : $ &
( & + % 6 2 . 4 & 4 ( % F $
6 2 4 ! + % 6 2 . 6 % X
6 4 4 $ ( >( dummy.
$ ! 4 % & + $
6 % ! 4 $ ! . $ + %"
+ <+ # ? CCN@& 4 # A (>(
6 . # ( 6 $ # $ ( ! 4 $ ( + + + %
6 . 4 # # % #1 # + + %
6 . ( >( % $ * )# % 4 $ A A + & $ %> & $ %
4# $ > % ! * # $ % 4# $ > ,( % :$ $ &
6 $ $ ( + + + % 6 & #! )#
%> & $ 4# $ > ,( % :$ $ $ % 4# $ >
% ! * # $ +# ( ( 6 .
L# * 6 % X & #% )# 4 $
+ 4 $ 6 % ! 4 #% $ & 4
! + E + 4,$ 6 % ! 4 #% $ . #
6 % $ )# & T $ )# 4 ! # %" $ $
+ ( % # % 1 $ " $ )# ( ( X #
OO
! $ X 4 A ( ! 4 $ ( 6 % $
+ + % 6 2 . ( 6 &
& 4 4 $ 4 ( 6 % X ! 4
#% $ 4 : $ ! .
( ? @ % ' % "
4 $ 4 ( 6 , .
# $ $ % $ * $ % # ? % + 6 $ %
# @& 4 # # % & "> ( X 4
" 4 .
( $ %9! $ 4 # $ )# % ( & # % 1 #
( >( % dummy )# $ " #( %!# ( & % X
( & % + %" ( %( ( X
% G % 2 % 1 # & $ ( & % #$
( % $ % ( ( ( 2 #1 . 6 %
4 % G : ( 2 4# $ > !
4 . 6 % ! 4 % % G : ( 2
4# $ > ! ! 4 . 4 & 6 % $
4 $ 4 % % G : ( 2 4# $ > ! %
4 $ 4 .
( >( % $ $ )# % ( ( #A
( + + % 6 $ 6 & +
' & $ " ! 4 $ (
6 . X & $ $ # $ % input8
S
Inputs $# # $ 4 & $ # 4 2 .Outputs
OR
$ ( & 6 $ # $ ! ( + + + % 6
% " & 4 ( 6 % $ 6 2 + , .
( & output $ ( & ( 4 +
6 6 $ # $ ! ( 6 % $ + + %
6 % " . #$ ( & )# # 6 % $ # $ #$ $ $ %
( & # 4 ( + + % 6 )#
6 , . #% ( >( $ )# ">
4 $ ( , & )# % # 4 $
X & )# 8# 4 $ & 6 % & X %
! ( + + % 6 % " ' .
# % )# # 4 $ ( %
$ ( 6 % $ + + % 6
6 2 + , . #% ( ! )# % $
= ? @& )# # 4 $ # % $ +# # 4
! 4 $ ( $ 6 . L# * $ % # & 4
' & ( >( % + 6 $ % # A ! (
! 4 $ ( 6 % $ 6 2 . & ( >( 4
! 4 $ ( 6 % $ + + % 6 . 4 % & ( >( %
+ 6 $ % # #A ( ! 4 $ ( 6 % $
6 2 )# ( >( % % $ % # #A
! ( ! 4 $ ( . # & 6 % $ + + % 6 & % + 6
$ % # 4 ! 4 $ ( . F $ * ( >( % "
4 # % ( ! 4 $ ( 6 % $ + + %
OQ
! 4 $ ( 6 % $ + + % 6 2 . ' &
F ( >( % " 4 ! 4 $ ( .
J ! ? @ # % 1 4 2 4 % % # $ " $ %
( " 4 " 6 !# # )# 6
4 + (>( )# ( $ % $ $ " 4
)# # $ 4 $ $ ( >( %. & # B #
+ ! )# + % $ % " ! + ( %
" 4 ( 6 .
+ ! & ( >( % 4 $ % ( 6 "
4 4 % G ! % ( . $ %
"# 4 % %> : 4# $ > ,(
# ( . ' ( >( % dummy 4 # % 1 $ 4 : #
$ ( % . >% & 4 ( % G %
$ # & ! " $F $ + %> $ .
>% )# # % 1 # G 4# $ > "
4 & #% $ )# )# " #( $ % " ! 4 &
% ( " ( 6 4 4 . ( >( %
%> : 4# $ > #A ( ! 4 $ ( 6 % $
6 2 . ( >( % dummy 4 )# # # %
#A ! ( G ! " $F $ ( +
%> $ . " 4 4 )# > $ + ( % ! ( 4 ! 4 $ (
6 % $ 6 2 . L# " ! 4 4
$ % # % 4 4 6 & % ( " (
6 $ #. >% )# " 4 4 %
OH
" ! & ( >( % " 4 #A ( ! 4 $ (
6 % $ 6 2 E G . & )# " #( #
$ % " ! & G $ 4 $ ( >( %
" 4 ( ! 4 $ ( 6 % $ 6 . &
#% #! )# "> # 4 )# # 4 & )#
$ % $ $ " 4 )# $ +# ( 6 &
# $ 4 $ ( >( % " .
8K ? @& # % 1 4 2 4 : & % # $
6 $ $ $ %9! $ )# %
$ . % >% & 4 # % 1 $% 4 $ 6 ( . %
% # $ # " 4 & % G + %"
% 1 % G + %" G & $ % + %"
)# % 4 $ & 4 % ,( % $ % & ! X + # 4
! $ + # 4 . 4 $ 4
$ % $ % ! ! 1 # # % 4 # % 1
( >( dummy, # 8 & ( % 4 : $ % ! 1
$ $ > & ( % 4 # # % 1 $
$ > . %: & 4 ( % $ %& $# # >
+ %" & $ $ G 4 .
# $ # # % ( " 6
4 . $%# " 9 )# % " 4 ( 6
8 % & ( >( % " 4 $%#, 4 )# > $ . '
6 % $ 4 : )# T + " 8 # ( ! 6 &
% $ 4 # ! )# $
ON
! 4 $ ( 6 & $ % ! #
4 % 4 $ ?supplier dominated@& )# 4
( $ % ?scale intensive@& $ 4 ! ( . # ! #
6 ( & 4 $ $ % 1 ?specialized supliers@ 4 +
$ %9! $ ?science based@& ( >( % 4 ! 4 $ ( 6 % $
6 2 .
8K ? @& ! $ X ( >( % $ %9! $ .
4 + $ %9! $ F ( >( % #A ! (
6 % $ 6 2 . 6 % $ & !# # & $ +
$ : $ $ %& )# 4 , ( %(
$ ( % $ % ! . E # ! # 6 ( &
4 ( $ % & 4 % 4 $ 4 $
$ % 1 & #% % A $ $ % # % 1 . #%
#! )# G # & )# $ $ ! 4 (
$ % 4 4 $ & + 4 $ A ( X .
$ 4 $ ( >( % ! $ # % ! ( 4 ! 4 $ (
6 % $ 6 2 G + + #A
( G $ 4 $ 2 .
$ 4 $ ( >( % $ ! $ %& ( >( %
dummy& # $ ( + 6 ( >( % dummy )#
# 4 # # % # $ ( ! 4 $ (
6 % $ 6 G & 6$ G
! $ F $ . ( >( % $ % #% 4
! # . 4 ( $ % ?scale intensive@& $ %
OS
4% $ $ % . G 9( & ( >( % $ %
#A ! ( $ % $ $ 6 2 . $ & #
! # 6 & 4 % 4 $ ?supplier dominated@&
4 $ $ % 1 ?specialized supliers@ 4 + $ %9! $ ?science
based@& $ % 4 # ( 6 2 . $#
# > + %" $ 4 $ ! ( ! 4 $ ( 6 % $
6 2 .
!# 8K ? @& 4 ,( % + %!# $ $%# ,
$ $ G & ( )# ( >( % # #%
. 4 & #% $ ! ( +
6 2 & #% $ > + %" + <+ # ? CCN@
)# $ +# 4 ( 6 % $ ( 6 . #
$% $ # )# % ( 6 4 (
# 4 0 # % & 4 # # 6 E $ $ $
$ %& 4 8 ( # % 1 $ % ! .
^1 % K < 1 ? @ % % $ % ! +
6 # $ . >% & # % 1 4 2 (
( R 4 , CCQ CCN $ % )# > .
# % + # % Tobit)# $ # $ ( >( 6 % $ ( $ %9! $
( # & ( $ & )# $ % ! % $
X & % ! $ X + ( . " 4
4 % G 4# $ > . ( >( % $ * $
4 + %" 4 ( % %> %& $ % + %" ( &
$ + %" :$ $ $ % + %" 6 4 .
OC
! $ ! + ( . L# * & 4 ( %
$ $ % ! $ % %. ; $ +:
$ # ! # !9$ & 4 & $ $
G & $ % $ % # #+$ # 4 .
#% $ )# $ $ G 4 ! 4 $ (
6 % $ 6 2 # )# . $# %> +:
# ! 4 $ ( 6 % $ 6 2 . $ & $ A )#
$# + %" $ # # ( ! % .
+ %" ( :$ $ & $ +# 4 ! ( $ %
+ %" 6 4 + ( $ ( . $ ( >( % (
$ 4 ( ! 4 $ ( + 6 2 & )# )#
( >( % ( # 4 ! 4 $ ( . & )# ( $
4 % & ( # # ! 4 $ ( 6 % $
6 2 . + $ % ! % $ #A
! 4 $ ( 6 % $ 6 .
L# * 4 $ # & ( >( % #A ! 4 $ ( &
)# ! $ ! + ( $ ! ( +
6 2 % . $ ! & !# # &
$ $ & )# # $ ! (
6 2 . )# E # # #+$ # 4 & %
$ ( 6 4 ! ( . # !# )# # )#
( # # # $ # $ & : (>( % 6 .
L# # : + # ! # !9$ & ( >( % 4 ! 4 $ (
R
# "# ? O@ ( ! % ( 6
$" $ $ , $ G . + %" # % 1 # 4 2 4 #
" CCQ& $% 4 $ % + 6 ! # $ %9! $ .
% $ & 6 4 % ( % 6 +
# % $ ( G 4 # % 1 )# ( >( 6 % $ ( 0
( ! & " 4 & % # %
G + G 4 G [ $# + %" & % %
%> ( % G 4# $ > ! X + # %
$ ( G .
#% #! )# $# + %" #
4 ( 6 $" #
F ! ( ! 4 $ ( 6 % $ 6 .
+ %" $ # 4 ( ! 4 $ ( 6 . &
)# 4 % ! # % + 6 $ % ! & 4
% $ % ! & $# + %" 4 ! 4 $ ( & )#
4 + 6 $ % ! & $# % ! (
+ %" # % ( & + ! 4 $ ( 6 % $
6 . 6 % $ & !# # & ( * +# F $ 4
+ %" " % $ ( , & $ $ %& #
+ 6 $# + %" .
( ! ? @ + ( $ ( ! 4 $ ( +
6 2 & ! # $ %9! $ . #
$% $ )# 0
T )# 4%#6 $ % 4, $ ,
4 & +: $ # # $ " + % ( & %" $ " $ K ! $ %& # $ % +# +
R
( >( % " 4 $ +# # 4 ( ! 4 $ ( 6 % $
6 2 % + 6 ! # $ %9! $ . L# !
$ X & #% $ )# ( >( % : ! 4 $ ( 6 % $
6 2 . 4 + 6 ! # $ %9! $ & ( >( % X
#A ! ( )# + %" 4 $ % .
8# 4 $ % $ $ , $ # )# " 6 & )#
( + %" .
%( 1 ? O@ # % 1 # # + ! # #$ 4 + %"
( !# ( 6 " % . # ( ! #
$ $ , $ 4 6 & 6 > $ A
6 . 8# 4 $ ( % >% : )# # )# G
)# $ 6 $ 6 % ! , .
1 & 4 1A $ > % 4 )# $ +# #$
$ $ %. $ 8# $ $ 4 2 Q 4
& $ 4# $ > & CC CCH. #
# % 1 # # % logit #% % % 1 >% , $ .
( >( $,4 $ 4 $ 4 # ( % 4 &
+ # 4# # & ,( % " + % 4# $ > &
% $ % 4# $ > % ! * # ! $ )#
% $ :$ $ ! & )# 4 ( . # % #
+: 6 E $ $# $# >( $ ! .
>% # % 1 #A # + ! 4 $>A% 0 !
6 % 4 ! . # 8# 4 $ # )# $ $ %
! $ +# $ $ " $ + $ $ & )# #1
R
6 % $ " $ $ % ! #% $ . 4 4 $%#,
( >( dummy & 4 $ $" )# .
#% $ )# # ( % 4 $ (
! 4 $ ( + + + % 6 6 > $ . &
6 & ( >( % 4 ! 4 $ ( 6 % $ (
6 . #% #! # )# # # # ( $ +# #
A 6 . # & : #4 $ )# % "
$ 6 . )# % 4 $ 4 + %" $ #
4 ( ! 4 $ ( + ( 6 . ! $ +
% $ ! $ ( & !# # & TY...Z ( >( %
$ # 4# # # 2 $# )# 6 % $ )# %!# 4
$ 1 $ 6 U ? _& O& . N@. $ $ %
! $ +# # ( 6 % $ + + % 6
& : & " #( ( E $ 6 %
#% $ . & # $ $%# # )# $ % ! 4 $ % $
4 $ $ 6 & #1 $# $# >( ,$
6 2 . 6 % ! 4 #% $ & $ # &
$ +#, ( 6 .
3# ? R@ # % 1 # # $ 8# CR 4 ( ! $
6 )# : /4 $ #%. + %" ( % # )#
: ( %( $ 2 $ 6 $ 4 $ % &
# ( 1 )# $ 2 4 $ % 4%#6 4 . + $# )#
4 $#% $ $ %& # !# # )# TY...Z
4 & # 4 & $# ( ,( ? $%# $# + % ! & %"
RO
4 2 + 4 @U ?3'- & R& .ONC@. &
( %( $ 2 )# # > & %" $ 2
$ $ %. %: & 6 E $ ! $
$ 6 & 4 # 8> 6 4%# $ #
# 4# # . $# 4 +: , # $
$ %& # ( 1 )# 4 $ > $# ( % $ .
# # % 1 # >% $ % ! ( % 4 )#
4%# $ + + % 6 2 . >% $ %
$ % # 4 $ * 6 2 6 8# & 4 % 4 $ *
6 2 & $ & 6 $F + %, $ ! ( . ! % !, $
( % # + + % 6 2 $ # " 4 &
& 2 $ , & 2 $ 4 $ & &
$ 2 $ 4 2 .
>% $ % # )# $ 2 6 $ % (
+ + % 4 6 & $ + $ ( %#$ G
96 . ( >( )# $ 1 %, $ ! ( %
6 8# % ! ( 6 % $ + + % 6 .
2 $ +: A ! ( 6 % $
+ + % 6 . 6 2 & #$ 4 4
! 4 $ ( . $ 2 $ ! ( +
6 2 & : $ 2 6 + ( F ( . $#
$ $ % % ! ( $ * 4 + ( $
( + 6 2 .
! % !, $ ( % + + % 6 $ # )# &
RR
6 % $ + + % # 4 6 . 4 # )# & 2
$ #1 + + % # 4 6 . #%
( 6 2 #! )# $# $
$ %& 2 6 $F + >( % $ 4 $
$ 4 ! ( 6 % $ 6 2 .
P !& " "# ! ? R@ % % $ % ! $ 6
)# : 4 I . # % 1 # $
CCH $ : 4 2 NNCR 4 & )# HSRC )# ?
4# $ > @ RSQ 4 : ? R 4# $ > @. ; # % 1 #
% Probit % + + % # 4 6 . ( >( $ %9! $
4 % ! $ X & $ $ % ! 6 ! $
. $ $ , $ 4 4 ( % " 4 &
% G 4# $ > & ( >( % " 4 )# 4
$%#, ( !# ,( % % . ; $%#, +:
$ %& % % ! $ % 4, $ + G 4# $ > & ,( %
" + % 4 + %" & % %> 4# $ > )# % 4 $ ?
% ! * # @ + $# % %> . # ( + %" 4
% ( % $ + G 4# $ > ! $
! 4 % ! $ ! + ( . $ %
( #+$ # 4 4 $ ( !# 4 # $
#+$ # # . + )# 4
4 $%#, ( G & " $ : $ &
X & # $ %9! $ ,( % .
#% $ )# " 4 6 $ $ ( %
RQ
$ ( ! 4 $ ( + + + % 6 ( >( %
$ % 4 ! 4 $ ( 6 % $ ( 6 . )# % 4 $ + %"
#A ( ! 4 $ ( 6 % $ + + % 4 6 .
( >( $ %9! $ & ! $ X & $ $ % ! 6 ! $
& $ ( ! 4 $ ( 6 % $ 6 2
4 . # +: $ $ ! ( ! $ ! +
+ + % 6 & #% %" $ ^1 % K < 1 ? @
# )# . !# % 4 : )# 0
Y...Z $ ! ! : + :4 $ $ # $ #
$ $ % 1 . ' ,( % 6 % $ #% )#
6 ?newly – industrialized countries@ $ I
% # $ #+$ ! # #% $ Y...Z. ?P 3[ W [ W' 3& R& .OQC@.
( >( % % $ " $ $ ( G #
% ! ( & $ )# # ! $ : $ #1 + + %
6 . ,( % $ %9! $ ,( % + ( % ( ! 4 $ (
$ % ( #+$ # 4 + ( % ! ( ! 4 $ (
6 % $ + + % 6 .
# $% 4 $ 4 ( !# ,( 4
$ ( >( & $% 4 % G 4# $ > 0 4 $
4# $ > 4 $ # 4# $ > . $% 4 $ ( % #
)# & ( >( $ %9! $ & X #A ( ! 4 $ (
# $% . ! $ )# $ % ! 4 (
! 4 $ ( 6 % $ ( 6 4 &
A ! 4 $ ( 6 % $ ( 6 4 .
" 4 # % ( 4 ! 4 $ ( 6 % $ (
6 # $% . # ( ,( % )# % 4 $ + %"
RH
$% . $ % 4 ! 4 $ ( $% 4 &
: $ % 4 ! ( . ! $ ! $ % ( #+$
4 ! 4 $ ( 4 + ( >( %
! ( . " $ : $ # $ %9! $ 4
! 4 $ ( 4 & : & " $ : $
# % ! ( # # % ( 6 % $
( 6 .
8`" % K ? S@ # % % $ !
6 2 : . # !# )#
% $ $ +# # $# 6 4 & )#
(>( 6 . % $ 4
! # > . + %" $ # $ #
$ 8# H.CSN 4 )# # 4# $ > ,
CC . ; $ >% # ( + %" &
$ %& ,( % )# % 4 $ 4# $ > " 4 . L# *
4 4 ( % % : G+% $ : ! . L#
* % 2 $ $ $ %& 4 % 4 6 #
4 % 1 ( # >
#% ( % )# " 4 $ +# 4 (
! 4 $ ( + ( 6 . ( + $ 4
+ %" & $ # & # #% $ $%# ( . $# 4 6
$ $ % 6 $ % ! ( + 6 2 & )# 4 4 $
% ( ! 4 $ ( 6 2 . # (
+ %" 6 $ # $ ( ! 4 $ ( 6 % $ + + % 6 .
RN
L# * & $ ! $ % # % (
! 4 $ ( & )# )# & G+% $ 4 ! 4 $ ( 6 % $
+ + % 6 . $ % $ # 4 ( ! 4 $ (
6 . 4 & % $ )# ( %
$ +# 6 % $ ( 6 & $ !
$ % #A ( ! 4 $ ( .
$ , #% # # ( % # # $
+ ( 6 . 96 $ , #% > (
RS
3
D
ETERMI A TES DA
A
TIVIDADE
E
XPORTADORA
B
RASILEIRA
:$ C 4 # , 4# 4 2 $ + % .
$ % + % 1 $ $ % 4 # # $
( $ # # # # G , . CCQ $ # (
# >( $ $ & %: % 2 $ + %" $ (
. G $ # 4 $#% A $ % ( #
# $ $ , $ )# $ ( E $ # %& )# $ (
G + ( A $ % ( 4 $ # . 4
RC
$ $ ( commodities9 ( $# # A A + ? 3 [
& Q@.
$ > & >% $ $ B $ 4 $
4 )# 4%# $ 6 2 4 $ #+ , $ > 4 #%
%, $ G+% $ $ : $ 6 . & + %" >
% ( $ & ( # 4 $#% + & )# %
! % ? '= & Q@. % !# %!# + %" )# 4 $
$ +# ( 6 + % .
" - ? @ % $ $ $ , $ )#
6 + #4 # . # # & # 4 1 #
% + % 1 $ $ %& ,$ C : 4 :$ C . ' >%
$ $ , $ # )# ! 6
#4 # ( $ $ $ %> % )# G $
# #, A A + $ ( )# % 4 $ . %: &
$ # 6 2 + % : $ & + ( % : 6
: $ 4 )# ( % 6 # ! 2 .
>% , $ 4 # % probit )# + + % #
6 4 6 % $ # $ $ , $ ( # % )# $ .
$ 8# # % 1 : 4 CCQ CCN G
( # S&R % CCN &S % CCQ. #% $ )# "
: $ % 4 4%#E $ + + % # 6 .
$ ! $ % $ +# # 4 ( ! 4 $ ( 6 % $
( 6 . L# * )# % 4 $ + %" & $ + %"
C
commodity: # % 1 4 $ # + # # $ #$ # % 1 )#
Q
)# % 4 $ # $ ( ! 4 $ ( 6 % $ + + %
6 . # % % ( & + %" )# % 4 $ # $
! ( + + + % 6 . # 8# 4 $ )# % #
( ! $ ( # 6 )# # + 6
A A + )# % 4 $ .
# & " - ? @ #! )# # ( %# %
6 2 %& # %, $ * 6 2 ( #% #
( % 6 )# 8> 6 . %: & #% $ )#
$ + 6 4 6 & ( 6
)# : .
+ $" ? @ % # $ ( $ % 4 + % )#
1 $ $ , $ 4 . # $% $ # )# %!#
$ + >$#% * $ ( # + % +% % !, $ &
$ ! +# > 4 % $ ( * 6 2 % G+% $ . ' $
4 6 6 $ # )# 4 6 # A A
+ )# % 4 $ )# 4 6 . L# * # + %" &
+ %" 4 6 $ + %> )# )# % $ +
+ %" 4 6 & #! )# # ( 4
6 8 # . 4 6 A )# 4
6 . # !# # )# T # # % $,
$ % $ % + %" )# % 4 $ & $ % "# # 2
)# ,( % $ %9! $ 4 6 8 )# 6 U
? W & & . O@.
#% + %" #! )# " $ %
Q
$ % 4 . %: & G )# % 4 4 1 $ 6 $ #$
# "# 4%#E $ " 6 .
? @ # # $ 4 6 ( !
$ ! $ % ' > E 4>$ %
# 6 ( # $ $ $ % 1 + % $ 1
#+ > . + %" $ # $ # $ 8# $ % 4
6 & 4 $ % $ : $ 6 ? a@. '
>% $ % 4 # )# H ] 6 ( $ %
$ % ( % : 6 $ )# ( %
6 $ % ! . %: & )# $ (
6 $ 4 % + + & %# ! & ( ,$#%
>% $ & )# ( QS] 6 2 .
# $ 4 $ # # % $ : $ ( # 4 ( >(
6 % $ ( + 6 $ $ 6 2 4 ( ! ">
# 4 6 , ! # $ %. 4
% & " 4 # $ ( ! 4 $ ( 6 % $
6 $ $ 6 2 . 2 $ 4 ! (
! 4 $ ( 6 % $ 6 $ $ 6 2 . L# * $
$ % ! ' >& #% $ )# # % 1
# $ 6 $ ( , ! .
! ? R@ ( % # F $ ! $ % $
6 2 4 G + % , CCH . $
+ %" ? @& # + ( # )# 6 2 # + %
& $ % + + & %# ! +> $ &
Q
. # ( & !
. # : )# $ % !
( %( $ : $ $ %& $ )# SR] 4 $ $ %
! 6 C ] 4 . 4 & !
! 6 .
# + ( # )# $ # ! # + #
$ $ %. & % 6 B )# T + # $ $ % !
> 4 : $ & # 8 & 4 6 4 ( $ :
2 )# 6 2 Y...ZU ? 3 & R& .HS@. #%
+ %" $ )# ! $ +# %" %
$ $ % + % .
! ; ? R@ ( ! ( $ %9! $ : #
6 2 + % . # # % 1 $ % : $ proxy10
( !# )# $ % % $ * $ $
( . + %" & 4 # % 1 $ 4 $ E $ $ % + % Data
Envelopment Analysis ? @. $ 4 $ E $ )# 4
6 4 $ # A A + # $ % )# 4
6 . %: & 4 6 # # $ 4 $ 4 $ E $
$ % NO] )# 4 6 .
4 $ ( >( $ %9! $ 4 $ E $ $ % $
+ + % # 4 6 4 # % + + %, $ . ( >( %
( )# ( >( % 4 $ E $ $ % 4 ! 4 $ ( (
6 % $ + + % 6 . # ( % # # 4 $ E $
>( %Proxy: # 4 ( >( % . # % 1 )# +8
QO
$ % ( 4 6 6 #% #
6 2 . % $ # )# S &H] # 6 2 #%
4 )# 6 )# 6 . #% &
# 6 # )# TY...Z 6 # 4 8 4 $ $ %
$ : $ $ % )# # +% $ ( * 4 )#
4 # $ ( $ 6 $ 4 $ E $ $ %
( U ? 3 [ ; & R& . N@. #% ( ! #%
" - ? @& )# #! )# % ( 6 2 + %
)# # ,( % 6 2 )# 8> 6 .
! ? Q@ % # % ( $ %9! $ 6 % $
+ + % # 4 6 & ( %# $ %9! $ 6 2 .
# # # % # % 1 ( >( 4 $ E $ $ % 4 $ E $ :$ $ &
( & $ % $ % # ( >( % dummy $ .
( >( 4 $ E $ $ % 4 $ E $ :$ $ $ +#, 4 (
! 4 $ ( 6 % $ + + % 4 6 & : 4 $ E $ $ %
$ # F $ . ( >( )# (
$ ( ! 4 $ ( 6 % $ + + % 6 & : (
# $ : $ 4 ( >( % $ & * #
+ + % N] 6 )# 4 )# ( .
! $ % # $ ( ! 4 $ ( 6 % $
+ + % 6 . !# # & $ $ % ! #
+ + % O ] 6 )# $ . %: & )#
+: (>( 6 .
( 6 2 & 4
QR
+ 6 & # ( A A + $# # commodities
> . ( & #A ,( % 4 $ 4%#E $ 4
( $ $ $ %9! $ # ( . #%
$ )# commodities > & "# ( >( ( 4
! 4 $ ( 6 % $ 6 & # 8 & ( $ +#
6 2 4 . 4 ( + %" $# #
4 + 6 $ %9! $ & ( 2 # 4 ! 4 $ ( &
( 2 $ $ 4 ( ! 4 $ ( 6 % $
6 2 . 4 : $ %9! $ & ( >(
( # ( $ $ 4 $ (
! 4 $ ( 6 % $ 6 2 . 4 & 4 %
$ %9! $ & ( # 4 ! 4 $ ( 6 % $
6 2 & ( $ . # 6 % $ )# 0
%( 1 ( # $ & 4 & 8
# & $ : $ & # 8> $ " $
$ $ % 1 $ $ %. & $ ( # :
! $ : $ & # $ + " 6
4 ! 4 $ ( . ? 3 & Q& . H@.
$ % ! & #% $ )# $
$ ! $ % (>( 6 . $ (
( $ ( 2 & $ 6$ commodities > .
#8 ? Q@ 4 1 # ( % # + 6 2 .
+ %" # %!# $ : $ $ % % # $ $%# 2 +
# # . ; $ $ $ $# 4 6 $
$ % % 2 $ # % # ( ( 6 .
+ %" % # $ , ( %( )# ,
( %( $ # ( & " 4 & $ %
$ %9! $ . # , $ ( % # ( % )# $#
$ $ % 4 ! ( 6 2 .
+ % & ( % # % 1 % # $ # )# 4 6
# ( )# 4 6 & )# 6 # % (
" 4 + + % \( % 6 )# ( # $
4 ( + + % # 4 6 .
#8 ? H@& # % 1 4 2 . CO 4 + % &
% $ % 6 4 . # 4 # % 1 :$ $ Propensity
Score Matching ? -@ $% 4 $ 4 $ $ $ % 6 .
# $% 4 $ )# $% 0 4 ( % $
? ,( % @& 4 $ 6 ? ,( % @& 4 6 !E ? ,( % O@
4 6 !#% ? ,( % R@. 4 $ 6 ? @ 4 )#
6 & # $ $ , $ %" * 4 6 !E ?O@.
>% 4 # )# 4 6 4 $ ? ,( % @ $
$ A A + $ % ( . #% :$ $ # % 1
$ )# # ( & " $ % ( % $
* 6 2 .
# $ )# 4 $ 6 ? ,( % @
$ $ , $ %" 6 !E ? ,( % O@& : &
$ 2 % & $ 1 6 . 6 % $ 4 $#%
6 & 4 $ + >$#% * 6 2 : $ $#
$ $ %. W>& & # )# $ $ + %" "
QH
( A # ( % 6 4 8> 6 & )# + %" G8
$ $%# # )# 0
% + 6 & %: 1 # + 4,$ )#
# %& $ # # % ( ( >( % +: (
( %# 6 & 4 $ )# 6 !#% &
# F $ 9 & ,( * %, $
6 2 . ? '= [ & H& . H@.
$ $%# 2 #8 ? H@ %" * $ $%# 2 !
; ? R@& )# 4 % + 6 $ 4 % (
6 2 .
5 +% < % ? H@ ( ! " 9 " ?hysteresis@
6 2 # + % E $
$ 6 . # ( % $ 2 $
$ 6 ( $ +# # E $ $ .
>% 4 # % 1 # $ 8# .QCN 4 CCN O&
( $ : $ 6 ? $ 6@& )# # % # % ? @
% # % 4 2 $ ? @.
#% $ ( E $ 4
$ 6 " 4 . # ( + %" $ % !
+: # % ( $ E $ 4 $
6 . %> : ,( % : #$ + %" %
! ( $ E $ $ 6 & $ )# %>
,( #$ #1 E $ $ 6 . ( >(
dummy ( 4 $ ! 4 $ ( 6 % $ E $
$ 6 . & )# (
( & ( # + + % $ $
QN
6 & ( # $# %> & $ % # (
+ %" . # +: 6 % $ )# ( $ 2
* $ 6 % ( # E $
$ 6 . L# $# 4 6 $ $ %& #%
#! )# % 4 $ # , $ 6 &
% $ $ 6 # % .
5 +% < % ? C@ % " 9 # A % 1
6 2 + % . " 9 # A % 4 # ( $
6 4 4# 6 E $ $# $ $ %& $
+# )# # 2 $ . $# $ # #
+ $ 6 & )# % 4 $
+ % # . " 9 1 $ 6 4# #A
! " 4 $ E $ ( * 6 %" > $ ! $ $ %9! $ &
%: ,( % ( $ ( .
( % # " 9 & # # % 1 $
: $ 6 ? $ 6@& )# # % # % ? @ % # %
4 2 $ ? @& CCN H G 4 . '
>% $ ( # )# 6 & #
4# $ > )# % 4 $ & # % : # & $ #
# * 6 .
#% #! )# "> # % ( ( % 6
E $ $ 6 & # 8 & $ 4 # )# >
6 & # ( % 6 % . 4 $ "
6 2 # & 5 +% < % ? C@ # % 1 # % % + + %
QS
4 4 $ 6 E $ $# \ # , $ 6 .
#% #! )# $# $ # $ 4 .
( ! % ( % : $ 6 + + %
E $ + 6 5 +% < % ? C@ # % 1 # !
#% % % !, $ . # 6 % $ )# ( % : $ 6
$ # + proxy $# & # ( 1 )# )#
$# & > )# ( %#,A% . #% $ )# ( %
: $ ( ! 4 $ ( 6 % $ + + %
E $ $ 6 . E # ( 4 1 &
+ %" $ # )# 8> ( E # (
O ] # * 6 & )# # # :
$ 6 . 9 ! & 4 $ % # ( # #
# $ $%#, )# " #( # 4 1 6 .
W %! - ? C@ # # ( 4 # + %
4 # 4 # ( 4 6 6
G 4 , 9 + # $ $ %& CCN O.
& # 4 $ 6 E $ # $ %
)# 6 ( 4 $ "> 4 $ $ # (
4 & # 8 & "> # $ 1 . # $ )# ( #
$# $# >( 6 * $ & 4 $
(>( $ $ 6 .
$ # ( 4 & # % +#
$# #% ( # ( % 4 # ( + %" )#
$% 0 4 6 & 4 6 & 4 6
QC
$ 6 . A : $ Kolmogorov – Smirnov 4 # % 1
4 $ 4 # ( )# $% . % 1 + %" & 4
# % 1 )# # % # % ? @& $ : $ 6
? a@ % # % 4 2 $ ? @. L# & 4
4 ( 4 )# ! . #%
,( # ( 4 6 4
4 )# . L# 4 4 % & $ #A " 9
% 4 )# & 4 ! . ,
$ 6 & 4 6 +:
,( # ( . #% 4 1 )#
$ $ # ( 4 6 4 $ 4
4 6 & & & 4 )# 6 # $
1 & )# $ #% $ 5 +% < % ? C@.
( % # & 96 $ , #% %
H
4
A
ÁLISE DOS
D
ETERMI A TES DA
A
TIVIDADE
E
XPORTADORA
P
AULISTA
4.1 I
TRODUÇÃO$ , #% +8 ( % # % 1 )# &
+ $ : $ ( % + + % # 4 6 .
( 4 $ $ ( >( 6 % $ ( % + + + % #
6 & # % 1 #A : Probit Logit. ( F
H
# ( ! 4 ( >( 6 % $ ( 4 ! #
& 4 $% 4 $ $ 4 ! # $ %9! $ . 4
4 $ $ + 6 % ! # $ %9! $ .
# % 1 + %" # )# (
$ B $ #% ? @& % 1 CCH & % ;# # %
>% ? @. 4 $ % )# >
G #% .
$ , #% > ( Q 2 & $%# # . R.
: Probit Logit. R. $ : # $ ( >(
# % 1 % . R.O # >% $ ( . R.R
A $ 4 $ 2 % + $ $ : $% 4 $
$ . R.Q >% $ B $ #% .
4.1 M
ÉTODOS+8 ( # % 1 # :$ $ $ : $ # : 4 $
4 $ ! 4 $ ( 6 % $ ( 6 # .
8 A + + % # 6 & & & $ >
# % 1 # :$ $ )# )# ( >( % : $ $ 1 $ + > .
6 % ( % ! % $ ( >( + > &
$ 0 - % + + % & - % Probit - % Logit. + %"
# % 1 :$ $ Probit Logit.
% Probit Logit % + + % A% $ 1
F ( >( )# 6 % $ # + + % . Y
( >( % & # % 1 A & 6 % & Y = )# 6
H
( %
( )
& & # % 1 A 4# 2 +# + + % $# #% ?4. . @ O.- $ 4 $ & 8 A ( % : ( >( % &
( % ( >( 6 % $ ( & 0
(
b & & & k)
(
b & & & k)
E Y X X X =P Y = X X X ?R. @
% Probit& : # % 1 4# +# % $# #%
% + + % # 6 ( >( 6 % $ ( :
$ 6 + 6 0
(
b & & & k)
(
k k)
P Y = X X X =ϕ α β+ X +β X + +β X ?R. @
)# Y : ( >( % + > & ϕ : 4# +# % $# #%
& α : $ X X& & &Xk ( >( 6 % $ ( . $ %$#%
+ + % Y = & ( >( 6 % $ ( & # % 1 A ( % z&
+ 6 0
k k
z= +α β X +β X + +β X ?R.O@
)# ?R.O@ : # % 1 $ > + $# ( )# $ * )# z
& & $ + + % $ > . $>%$#% + + % $ #
* )# z : + P Z
(
≤z)
.+ + % Y = : $ %$#% !# 4 0
(
b & & & k)
( )
P Y = X X X =ϕ z ?R.R@
% + + %, $ & F %
Probit Logit . % ( & %
$ 4 $ $ ( >( % 6 % $ ( % . F #
( >( % 6 % $ ( ( % ! ( & ! 4 $ )# # # ( % ( >( %
O
HO
#1 + + % ( $ . 4 & %
$ F # ( >( % 6 % $ ( 4 ( & ! 4 $ )# #
# ( % ( >( % # + + % 6 .
% Logit& : # % 1 4# +# % !, $ $# #% &
$ 4 6 ?R.Q@0
(
)
(
)
(
)
b & & &
V 6
k k k
k k
P Y X X X F X X X
X X X
α β β β
α β β β
= = + + + +
+ − + + + +
?R.Q@
)# Y : ( >( % + > & F : 4# +# % !, $ $# #%
& α : $ X X& & &Xk ( >( 6 % $ ( . %
% Probit& % Logit& z : + $ 4 6 ?R.O@.
)D & 6 ?R.Q@ : $ !# 4 0
z
P
e−
=
+ ?R.H@
4 & % Logit + + % Y = : 6 ?R.H@.
F % $ ( >( % + > A%
# % 1 A : ->6 %" ?- @ ( * A%
$ 4 $ . $K J ? R& . @ 6 % $ )# T 4# !
#% : # 4# A% $ 4 $ β β& & $.& )# % $ 4 $
-L U.
96 $ ( >( 6 % $ ( % $
)# .
HR
# + + % # 6 4 % $
$ % # & # ( & $ % "# & $ % & ( &
$ ( & + % $ $ % $ $ % 1 6
4 $ # . 6 $F + & + ( >( % $ $ B $
)# 6 $ ! 4%#E $ $ 6 & 4 $ >%
)# 6 $ $ + .
$ % # 4 # % 1 G ! .
$ % # > $ * # $# # . %: &
# " $ +# $ + $# $# >(
$ $ % > $ %" $ 2 + 4 $ 8#
$ . ( >( % " 4 $ 4 )# > $
4 $ ,( % % " + + % 6 &
# 8 & " $ +# )# 4 6 #
" 4 % ( +: $# . )# " 4
A # ! & $# +: % ( # & #1 + + %
6 . 4 & % " + + % 6 :
( & : % .
# ( 4 # % 1 # ( : + %" )#
$ )# $ # + %" #1. ( >( % 4 $ #, ( %
$ % ( % G ! . ( % $ %
& + + & $ ( % + # #
$ # > . ( >( % # ( : $ 4 6 ?R.N@0
Valor Adicionado Produtividade=
:úmero de Empregados ?R.N@
# ( + %" +: > $ $# + %" &
HQ
# + %" . ( % $ : ( % > &
# ( ! +: : 4 ( % > .
4 $ % $ % "# & 4 $ $ + %"
)# % 4 $ . + %" )# % 4 $ 4 $ $ + %"
% ! * # $ ,( % " + % $ % "# & )# ( ( %
% $ * $ $ , $ )# % # 6 % R.
( >( % + %" )# % 4 $ : $ 4 6 ?R.S@0
:úmero de empregados não ligados à produção Mão$ de$Obra Qualificada =
Total de Empregados ?R.S@
$ ! $ % 4 $ # ( >( %
dummy. ( # # E $ 4 2 4 * $ ! $ %
! $ % & 4 $ $ $
)# $ " $ % ! $ )# #
# $ % $ % ! . ( >( % 4 E $
$ %. %: 4 E $ $ %& $ $ % ! $ %
% $ * 4 E $ $ % ! $ $ ! $ % + $
4 $ % $ $ $ $ % 1 $ 6 & # ( 1 )#
4 $ $ % 1 $ # 1 .
( >( ( $ %9! $ $ )# 4 ( &
$,4 $ )# ( %( ? X @ ! .
( >( 4 $ 4 4 ( >( $ .
( >( % $ %9! $ 4 ( % & # ( 1 )# ( 2 % 1
! output $ ( )# ( %( ? X @
R
4 ,( % " + % $ % "# 4 # % 1 ,( % +
HH
input $ ( . ( >( % )# ( 2
% 1 4 4 $ 4 4 & 8 $% & $ $ &
4 4 & # ( # )# %)# # 4 . +: 4
4 $ ( & 8 ( # & ( $ & (
# $ . 4 & ( >( %dummy $
% 1 # %!# ( . ( >( % ( $ %9! $ & ! # :$ $
# & # $ ( 4 .
( >( % )# ( %( ? X @ $ # % 1 (
X # $,4 $ $ # $ " $
! # :$ $ # Q. ( >( % )# ( %( 4
# ( >( %dummy. $ ( >( % $ %9! $ $ !
+: $ ( 4 ( ! + # $ $ .
( >( % +: 4 # ( >( %dummy.
4 & $ %$#% % 4 )# 4#
& 4 % $ $ ( & # ( 1 )#
4 $ (>( + ( ( .
$ ( 4 # % 1 # ( >( % dummy )#
( % !# % # , # %
#. ( $%# ( >( % : )# 6 # $
( %( # $ % $ $ % 1 & + 4 2 + 4 E $
$ # 6 # # # % ! % )# . 4 &
4 $ % ( %( $ $ $ % 1 $ 6 .
Q
6 $ , $ )# * # % 1 ( % ( & # ( 1 )# # 4
# $,4 $ X & $ % )# : ? W &
HN
! $ ! 4 % ! $ ! +
$ . ( >( % 4% :! 4 $ # % 1 % 4 .
$ 6 & # 4 + % $ $ # $ $ $
$ # . ( >( % ! $ ! : $ 4 6 ?R.C@0
Gastos com propaganda Gastos com Propaganda =
Receita ?R.C@
L# ( >( )# # % 1 )# & + $ 4
4 $ 4 $>%$#% . $% $ 4 $%#,
4 )# ! 4 $ $ ( >( % % .
Variável Sigla Modo de Calcular Significado
" G ! $ $ % & " ,
$ + $#
# ( -:
+ %"
% $
G ! # $# & %#$ (
- A A +
L# % 4 $ L# %
G ! % ! * #
% ! ,( % )# % 4 $ A A
+ & )# % #
% !
Dummy "> $ !
$ %
$ $ % 1 & 4 E $ $ " $
; $ M 4# (
Dummy # , % $ $ % 1 6
3 $
!
3 $ !
$ 4 $ #
( ( Dummy % 1 # (
, (
Dummy ! #
,
( & ( !
$ $ % 1 (
X Dummy # X # $ " $
! (
Quadro 1 – Variáveis utilizadas na elaboração do modelo
)# # ( >( 6 % $ ( $ #
6 % $ + + % 6 . ( >( % " 4 # % 1 $
HS
# ( [ ,( % )# % 4 $ $ % "# 4 %
( >( % A A + )# % 4 $ [ $ ! $ % 4
4 $ # ( >( % dummy[ ( $ %9! $ 4
E & ( & ! X & 4 $ ( >( dummy[
( >( % 4 4 $ $ ( [
# 4 $ + % $ $ %
$ $ % 1 6 4 $ # 4 % ! $
! .
96 : # >% $ ( # % 1
# .
4.3 A
ÁLISED
ESCRITIVA DOSD
ADOS# % 1 + %" # )# (
$ B $ #% ? @ % 1 CCH % ;# # %
>% ? @. # % 1 : $ C. CS 4 #
CCH& % .N R 6 N.QCR 4 6 .
: $ C.NOO 4 # & % . Q 6 N.RS
6 .
G ! 4 $ $% 4 $ 4 $ 4 0
$ & )# & : ! 4 . ; !# +# 4
CCH $ $ ; !# + +# 4
HC
; !# A +# 4
Fonte0 % + CCH
CCH& H] 4 4 $% 4 $ $ $ .
)# Q ] & )# 4 :
C] . 4 ! $ &
R] % 4 .
; !# + A +# 4
N
& +# 4 4 % . W #( # )# #
$ $ )# O ] & )#
)# 4 )# : & $ 4 #1 RC]
H]& $ ( . 4 ! +: # #
$ O] .
4 !# +& $ + A )# $ )#
)# S ] 4 )# )#
4 . 4 : ! $
>% $ ( $ $ , $ 4 $ ( $ #&
CCH )# & )# 4 6 & : & &
# ( # + %" )# % 4 $ )# $ $ 4
6 . & )# % $ $ , $ & 6$ :
+ %" )# % 4 $ . $ & )# : & + %" )# % 4 $
# $ 4 6 )# 4 6 . # &
! & $ % + %" )# % 4 $ : 4
6 & $ 4 + % & & 6 .
+ % ( % : ( >( " & # (
+ %" )# % 4 $ 6 6 & (
( ( & CCH . +: G
! & G $,4 $ X :
N
Tabela 1 – Características das Firmas Inovadoras e ão Inovadoras.
>( %
6 6
(
( ( (
CCH
" R &HS O & Q O&OS QH& C ?N O&CO@ ?ON &C @ ? Q&C @ ? QH&RC@
# ( OC. &RS OQ. OC&QH .CQ & C S. RR&S ?OS.RNO& O@ ?Q .CON&OH@ ? C.QOO&OO@ ?QR. S &SS@
+ %" L# % 4 $ & Q & O & C & R ? & H@ ? & N@ ? & N@ ? & H@
G OCH NQN
X RQN RR O N R
$
! $ % R NQ HQ
-: N& S ? N&NC@
H& H ? Q& N@
C&ON ? R&RQ@
N& ? &HS@
; S HCH O R Q C
" OC &R NC&QN C &OO RS&O ?NSQ&R @ ?OO &CH@ ? NC& S@ ?CH& R@ # ( HC.OOO& RN.HNO&HS OR.C &RC .SCH&HQ
?C .ROH& O@ ?SR.QQ &NS@ ?S .R O&SN@ ?QR.OHQ&RQ@
+ %" L# % 4 $ & R & & S & R ? & Q@ ? & N@ ? & Q@ ? & Q@
G R N OR
X H O O H H H R
$
! $ % N C OC NN
-: N& C ? N&HQ@
Q&OR ? H&SO@
& O ? R&N @
N&CS ? O&HN@
; SH OC NR HO N
c ( A E .
Fonte: % + CCH .
CCH& C. CS 4 & O.O ( & # 8 & OQ&H] %
4 . 4 ( & . S 4 6 & # O &RO] 4 ( .
N
)# % 4 $ )# 4 ( . # % : $ 4
.
& . OH 4 ( . 4 ( & SH
6 & 6 R ] 4 ( . $ $ CCH&
" #( # # & $ % & 4 ( )# 6 . 4
( +: # ( # $ % + %"
)# % 4 $ . 4 ( & )# 6 & # (
# $ % + %" )# % 4 $ .
G ! : + #1 . CCH& 6 O]
4 6 ! & )# )# & C]
4 6 %!# . 4 6 &
CCH& C&CH] 4 ! & )# R&H]
4 6 %!# ! .
$ , $ %" $ )# $,4 $ X .
CCH& C&R] 4 6 N&C] 4 6 #
$,4 $ X . " #( # # X 4 % .
4 6 & R &N] X 4 %. 6 & H&Q]
X 4 %.
4 $ $ ! $ % & 6 &
Q& ] CCH. $ % ( #A Q&N]. 4
6 & 6 C&R] $ ! & +
. 4 6 & 6 & &H] $
! $ %& + . 4 6 & : & ( %"
)# 4 6 . + & : # 4 6
NO
+ % $ $ , $ 4 6 6
$% 4 $ $ 4 ! # $ %9! $ CCH . 4
4 $ $ % + 6 ! # $ %9! $ + )# $ H.
Tabela 2 – Características da Firmas de alto e baixo grau tecnológico.
>( %
6 6
3 # $ %9! $ 3 # $ %9! $
% 6 % 6
CCH
" O N&HC ?H Q& Q@
OQ &N ?QCH& R@
N &R ? H & C@
HC&S ? NC&QS@
# ( RQ. R &SO ?RO.QQR&SN@
O .R R&S ?RQ. N& R@
N. OC&HS ?HR.SCO&H @
H.OCC&RN ?OS.HHC&R @
+ %" L# % 4 $ & C ? & C@
& ? & R@
& ? & C@
& R ? & Q@
; NHN CON RR QOQ
" N &NN QO&Q H & O Q &CN ?QCQ& H@ ?QON&RQ@ ? C & Q@ ? &OH@ # ( N .QHN& C RQ. QQ&RN O .S Q&R .CCN&HC
?SH. HH&Q@ ?SS. OH&Q@ ?HC.QN &R @ ?QQ.O & O@ + %" L# % 4 $ & N & C & S & O
? & S@ ? & R@ ? & N@ ? & R@
; SSO OHC SH QH
c ( A E .
Fonte: % + CCH .
+ % )# S& ] $
% ! # $ %9! $ & )# N &S] + 6 ! # $ %9! $ .
4 % ! # $ %9! $ A & # ( $
$ + %" )# % 4 $ )# $ $ 4 + 6 ! #
$ %9! $ . 4 % ! # $ %9! $ & 4 6 &
# ( # + %" )# % 4 $ . 4 + 6 ! #
$ %9! $ & 4 6 +: & # ( #
H
; $% 4 $ $ % ! # $ %9! $ )#, $ & )#, $ & $F $ & $ % ! $ # & % B $ & % $ # $ 2 & %" : $ ( .
NR
+ %" )# % 4 $ )# $ $ 4 + 6 ! # $ %9! $
6 .
+ CCH & 4 ! %& 6
& # ( # $ + %" )# % 4 $ .
4 6 "> $ 4 ( & $
$,4 $ X )# 4 6 . - $ $ %
! +: : $ 4 6 & ! %& # .
% # % 1 )# > 96 .
4.4 M
ODELO( F ( >( 6 % $ ( 4 # % 1 E
( >( proxies ( $ %9! $ % . 4
% 1 ( , & 4 ( %( ?4
& $% & $ $ & # ( # @ # ( ? # #
$ & # $ @. !# ( >( % 4 !
$ 4 % 1 ( )# ( %( .
% + %" : $ 4 6 ?R. @0
(
)
(
)
2
2
1 2 3 4 5 6 7 8 9
P Y = 1|Tam,Tam ,Prod,Quali,CE,Ida,Imp,Prop,Tec =
φ α+ β Tam+ β Tam + β Prod + β Quali + β CE + β Ida+ β Imp+ β Prop+ β Tec
?R. @
)# Y = 4 6 Y = 6 [ Tam $ * ( >( %
" [ Tam2 $ " )# [ Prod : # ( :
+ %" [ Quali : + %" % ! * # [ CE : #
( >( % dummy )# $ "> $ $ % ! [ Ida : 4
NQ
$ ! $ ! Tec ( $ %9! $ . ( >( %
Tec E ( >( $ %9! $ ( 0 Inov, : # ( >( % dummy )#
$ % 1 ( , [ Pat& : # ( >( % dummy )#
! , PD& : # ( >( % dummy )# )# 4
% 1 )# ( %(
%" $ 4 $ % $ +
+ + % 6 & : ( ! # " !E & )#
%" >% #% . + %" 2 $% 4 $ 4 $ $
! # $ %9! $ . 4 4 4 $ $ % # + 6 ! #
$ %9! $ + )# $ . ; )#, $ & )#, $ &
$F $ & $ % ! $ # & % B $ & % $ # $ 2 & %" : $
( 4 $% 4 $ $ % ! # $ %9! $ . 4
4 $% 4 $ $ + 6 ! # $ %9! $ .
% & 96 >% #%
+ .
4.5 A
ÁLISEE
CO ÔMICA DOSR
ESULTADOS$ : 4 % 1 ! 2
( % $ ( >( 6 % $ ( + + + % # 6 .
( 4 + $ : Probit Logit& # % 1
4 CCH .
( F + % O. : # % 1
% # % F ( >( ,( % ! 4 $F $ F .
4 & F % : Probit
NH
Tabela 3 – Resultados da estimação do modelo para os anos de 1996 e 2001
Variáveis Modelo 1 Modelo 2 Modelo 3
1996 2001 1996 2001 1996 2001
$ A .SQ ccc ? . OC@
.H Rccc ? . OR@
A .RRSccc ? . QC@
A .QSRccc ? . OO@
A .CHSccc ? . NR @
A .H ccc ? . OR@
Tam . ccc
? . @ . ccc ? . @ . R ? . @ . ccc ? . @ . Hccc ? . C@
. ccc ? . @
Tam A .CN ANccc?O.ON AS@ A .S? .NH AS@ANccc ? .NR AS@A . N AS A .SQ ANccc? .NC AS@ AR.OS ASccc?C.RNO AC@ A .NC ANccc? .NN AS@
Prod R.H A
?H.RS A @
.NO A cc ?Q.H A @
.S A c ?C.Q A @
.SN A ccc ?Q.H A @
A Q A O ? . C A @
.NQ A cc ?Q.HO A @
Quali . S A cc ? . H A @
Q.QN A ccc ? . S A @
R. N A ? .RN A @
Q.Q A ccc ? . S A @
AQQQ A c ? .HC A @
Q. A ccc ? . S A @
CE .NHOccc
? . NO@
.NRQccc ? . NQ@
.SC ccc ? . CO@
.NO ccc ? . NH@
.N ccc ? . CC@
.NRSccc ? . NQ@
Ida ? .. ccc@ ? .. ccc@ ? .. Nccc@ ? .. ccc@ ? .. Cccc@ ? .. ccc@
Imp .C Nccc
? . R @
. HHccc ? . RN@
.C Hccc ? . QO@
. SQccc ? . RN@
.S Sccc ? . H @
. ONccc ? . RN@
Prop AO.NR ACcc ? .QR AC@
Q. A ? . S AC@
A RO A ? .QO A @
O.Q A ? . C AC@
AQ. ACccc ? .SN AC@
Q. O A ? . S AC@
Inov .OR ccc ? . OH@
.OQSccc
? . OS@ ddd ddd ddd ddd
Pat ddd ddd . QCcc
? . Q @
.Q Rccc
? . QN@ ddd ddd
PD ddd ddd ddd ddd . NNccc
? . H @
.OSRccc ? . ON@
e ; C CS CNOO OR Q CNOO Q CNOO
HRNO.RQO NSHQ. S OOC . QR NSNR. OH Q R.HSR NSRN.CN
otas0 ? @ E [ ? @ ,( % ! 4 $F $ 0 ] ?ccc@& Q] ?cc@& ] ?c@[ ?O@ ( >( %
Tam " 4 [Prod # ( + %" [Quali
+ %" )# % 4 $ [CE $ ! $ %[Ida 4 &Imp
[Prop ! $ ! [Inov ( [Pat
PD )# ( %(
#% $ )# 4 # #% "
$ +# 4 ( ! 4 $ ( 6 % $ + + % 4 6 .
& F ( >( % " % CCH
NN
" $ ! " $ % * $ $ $
$ $# $ $ % + $ $ $ 1
$ . & (>( 6 .
( $ $ 4 $ ( >( % " 4 )# > $
4 ! ( ! 4 $ ( 6 % $ + + % 6 . #
" "> +: # $# # ( .
# " : )# ! " ! %
# " 4 )# # ! % $# . 4 & $ A
)# " " # % ( & % & $ + + %
6 .
CCH& # ( + %" #A ! 4 $ (
6 % $ + + % 6 % & )# $ $
( >( % $ %9! $ . & F ( >( % # ( #A
( ! 4 $ ( 6 % $ + + % 6 E % .
# ( + %" > % $ $# . L#
# ( + %" & # + %" $ !# #1 $ # )#
# . ! # $# & )# $ +# 4
$ $ % $ ( $ 2 $ $
! $ $ %.
+ #% & $ A )# CCH& # ( + %"
# 4 ( 6 . ' ,( % 1 4
#% + ( >( % : )# 9 + #
$ $ % % 1 # 4 # # F + # (
( . ( :$ $ 4 % 4 %$
NS
4 $ # & % ! ! % # ,$ .
$ )DE $ " #( # # # ( & )# & &
6 % $ 4 ( >( % A ! 4 $ ( 6 % $ + + % 6
.
)# % 4 $ + %" # #% %
CCH. % & )# $ $ ( >( % $ %9! $ ( & ( >( %
# F ( ! 4 $ ( 6 % $ + + % 6 .
% & )# $ $ ( >( % $ %9! $ & )# % 4 $ + %"
#A ! 4 $ ( % O& )# $ X $ ( >( % $ %9! $ &
F #A ! ( ! 4 $ ( 6 % $ + + % 6 .
& ( F ( >( % + %" )# % 4 $
A ( ! 4 $ ( 6 % $ + + % 6
E % . $ )# & CCH& )# % 4 $ + %" # $
( 6 #% & # & )# 6
$ ( $ )# ( # )# )# A A +
)# % 4 $ .
CCH& ( )# & %
,$ + # ! ! % & 2 )# $ +#, # $#
1 . f ,( % )# ( )# "
6 ! )# % 4 $ + %" & )# 8# 4 $ $ +# ( + %"
)# % 4 $ ( 6 . 4 & "> + % )# proxy
# % 1 )# % 4 $ + %" " $ 1 $ #
$ .
$ $ % ! $ % 4 # $ (
NC
% ( 4 ! 4 $ ( E % . ' ,( % 1
( %( # $ % $ $ % 1 $ 1. %:
& " ( ( ! $ $ % ! ( # ,( %
4 E $ $ " $ ! $ & $ % ! & $ $ $ %9! $ # .
$ " $ )# & & 4 $ % 4 $ : $
$ %.
( >( % 4 # F ( ! 4 $ ( 6 % $
( 6 . 4 $ $ ( &
4 $ (>( + ( ( . 1 4 $ E $ &
# $ 6 E $ )# (>( 6 .
( >( % dummy + ( F ( ! 4 $ (
6 % $ + + % 6 . & ( % & 4 $ % ( %(
$ $ $ % 1 & 6 ! )# " # # # % ! % )#
% 2 $ 6 & + $ $ +# # %" $ " $ $ $ , $
# $ $ . $ " $ + 4 E $ $
$ & # # % ! % $ $ $ % 1 ( %( & $ +#
# 4 $ $ % 1 $ $ 6 .
F ( >( % ! $ ! #A ! ( ! 4 $ (
6 % $ + + % 6 % O CCH.
( >( % 4 ! 4 $ ( . #% & $ A )#
! $ ! % $ * $ # !
( $ & & $ +# ( 6 . W>
+: %!# % )# $ +# #% . ( %
! $ ! #+% $ + )# $ % F $
S
4 # # )# # % 1 +# #
$ )# . 8# $ ( % $ +# !
)# # % 1 4 & $ 6 % & )#, $ #
4 $E# $ .
( >( )# ( $ %9! $ & # 8 & ( & X &
A ( ! 4 $ ( 6 % $ + + % 6 .
( >( ( $ %9! $ % $ * $ # $ " $ &
! ( # $ $ ( . & (
$ %9! $ ( >( )# $ ( & #
$ ( 4 & %: $ +# $ ( $ .
L# * $% 4 $ 4 ! # $ %9! $ & #% (
4 % + 6 ! # $ %9! $ + % ; 6 .
#% ( ! # $ %9! $ # % #%
$ . 4 ! %& " # % ( &
% & $ + + % 6 . # ( + %" #A
! 4 $ ( 4 % + 6 ! # $ %9! $ CCH.
& & # ( + %" #A ( ! 4 $ (
6 % $ + + % 6 % + 6 ! # $ %9! $ .
$ )# % # ( ( 6 8 % $ %!#
$,4 $ & # 6 % CCH .
( >( )# $ ! $ %& 4
# $ ( ! 4 $ ( 6 % $
+ + % 6 . #% E ! # $ %9! $ .
#% $ )# 4 E $ $ % $ " $ (