Αποτίμηση των αποθεμάτων

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΑΒΑΛΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ

ΤΜΗΜΑ: ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ j

I

ΘΕΜΑ:

ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΘΕΜΑΤΩΝ -ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ-

Υποβληθείσα στην καθηγήτρια ΚΕΡΕΝΙΔΟΥ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ από την

Σπουδάστρια ΓΩΓΟΥ ΒΑΡΒΑΡΑ

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ

Σελίδα

ΠΡΟΛΟΓΟΣ 5

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1

1.1 Έννοια και σπουδαιότητα των αποθεμάτων 6

1.2 Έλεγχος των αποθεμάτων, η σημασία και η σημαντικότητα

του ελέγχου των αποθεμάτων 9

1.3 Τα αποτελέσματα από τη σωστή διαχείριση των

αποθεμάτων 11

1.4 Σημασία της αποτιμήσεως των αποθεμάτων 12

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2

2.1 Αποτίμηση των λοιπών στοιχείων του ενεργητικού

και παθητικού σύμφωνα με το Ε.Γ.Λ.Σ. 14

2.2 Αποτίμηση των λοιπών στοιχείων του ενεργητικού

και παθητικού σύμφωνα με τον Κ.Β.Σ. 20

2.3 Αποτίμηση συμμετοχών και χρεογράφων 26

2.4 Αποτίμηση χρεογράφων Εγκ. Κ.Β.Σ. 27

2.5 Αποτίμηση πιστώσεων ή δανείων σε ξένο νόμισμα 28 2.6 Αποτίμηση απαιτήσεων και λοιπών υποχρεώσεων σε 29

ξένο νόμισμα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3

3.1 Οι ισχύουσες διατάξεις και ο βασικός κανόνας αποτιμήσεως των αποθεμάτων που καθιερώνεται από την κείμενη νομοθεσία 31

3.2 Ελληνικό Γενικό Λογιστικό Σχέδιο 31

3.3 Ν.2190/1920 (Άρθρο 43) 34

3.4 Κώδικας Βιβλίων και Στοιχείων (Αρθρο 28) 36

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4

4.1 Λογιστικές αρχές που διέπουν την αποτίμηση των αποθεμάτων 38

4.2 Αποτίμηση των αγοραζόμενων αποθεμάτων 38

4.2.1 Κανόνας αποτιμήσεως 38

4.2.2 Έννοια της τιμής κτήσεως 39

4.2.3 Έννοια της τρέχουσας τιμής αγοράς 40

4.2.4 Έννοια της καθαρής ρευστοποιήσιμης αξίας 40

4.3 Αποτίμηςη των παραγόμενων έτοιμων και ημιτελών προϊόντων 41

4.3.1 Κανόνας αποτιμήσεως 41

4.3.2 Έννοια του ιστορικού κόστους παραγωγής 41

4.3.3 Έννοια του τρέχοντος κόστους παραγωγής 42

4.3.4 Αποτίμηση των συμπαράγωγων προϊόντων 42

4.3.5 Αποτίμηση των ελαττωματικών προϊόντων 42

4.3.6 Αποτίμηση των υποπροϊόντων 43

4.3.7 Αποτίμηση των υπολειμμάτων 43

4.4 Αποτίμηση αποθεμάτων που υπέστησαν μείωση της αξίας τους 43 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5

5.1 Οι επιμέρους μέθοδοι υπολογισμού του κόστους κτήσεως που

υιοθετούνται από την κείμενη νομοθεσία 45

5.2 Μέθοδος του μέσου σταθμικού αποθέματος 45

5.3 Μέθοδος του κυκλοφοριακού μέσου όρου ή των διαδοχικών

υπολοίπων 48

5.4 Μέθοδος πρώτη εισαγωγή-πρώτη εξαγωγή (FIFO) 49 5.5 Μέθοδος τελευταία εισαγωγή-πρώτη εξαγωγή (LIFO) 52

5.6 Μέθοδος του βασικού αποθέματος 54

5.7 Μέθοδος του εξατομικευμένου κόστους 56

5.8 Μέθοδος του πρότυπου κόστους 57

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6

6.1 Η σημασία της « αρ χ ή ς της συνέπειας» στην αποτίμηση των

αποθεμάτων 61

6.2 Αλλαγή μεθόδου προσδιορισμού του κόστους (ή τιμής) κτήσεως

σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία 62

6.3 Παράδειγμα αλλαγής μεθόδου προσδιορισμού του κόστους *

κτήσεως 63

6.4 Ποια μέθοδος ροής κόστους ενδείκνυται για την αποτίμηση των

αποθεμάτων (μενόντων και πωλημένων) 63

ΠΡΑΚΤΙΚΟ ΜΕΡΟΣ

Αποτίμηση των αποθεμάτων μιας πραγματικής επιχείρησης

ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΣΥΝΤΜΗΣΕΩΝ

Ε. Γ. Λ. Σ. Ελληνικό Γ ενικό Λογιστικό Σχέδιο Κ. Β. Σ. Κώδικας Βιβλίων και Στοιχείων

Ν. Νόμος

Ξ. Ν. Ξένο Νόμισμα Π. Δ. Προεδρικό Διάταγμα

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Θέμα της εργασίας αυτής είναι η αποτίμηση των αποθεμάτων. Λόγω της σημαντικότητας του θέματος αυτού έγινε προσπάθεια για την πλήρη και λεπτομερή ανάπτυξή του με σκοπό την ολόπλευρη παρουσίασή του. Η σημαντικότητά του έγκειται στο γεγονός ότι τα αποθέματα μιας επιχείρησης αποτελούν για αυτήν την κύρια πηγή εσόδων της και η αποτυχία της διοικήσεως στη διαχείρισή τους είναι ενδεχόμενο να οδηγήσει σε αποτυχία την όλη επιχειρηματική δραστηριότητα. Η αποτίμηση των αποθεμάτων έχει ιδιαίτερη σημασία για την οικονομική παρουσίαση της επιχείρησης αφού στοχεύει στην αλήθεια του ισολογισμού και στον ακριβή προσδιορισμό του αποτελέσματος της χρήσεως. Η ανάπτυξη παραθέτει αρχικά την έννοια και τη σπουδαιότητα των αποθεμάτων, τον έλεγχο, τη σημασία και τη σημαντικότητα του ελέγχου των αποθεμάτων καθώς και τη σημασία της αποτιμήσεως αυτών για την επιχείρηση.

Στη συνέχεια θεωρήθηκε σκόπιμο να αναφερθούν όσα καθορίζονται για την αποτίμηση των λοιπών στοιχείων του Ενεργητικού και Παθητικού, σύμφωνα με το Ε.Γ.Λ.Σ. και τον Κ.Β.Σ., με παραδείγματα για την αποτίμηση συμμετοχών και χρεογράφων, πιστώσεων ή δανείων σε ξένο νόμισμα, απαιτήσεων και λοιπών υποχρεώσεων σε ξένο νόμισμα. Σε επόμενα κεφάλαια αναφέρονται οι ισχύουσες διατάξεις και ο βασικός κανόνας αποτιμήσεως που καθιερώνεται από την κείμενη νομοθεσία, οι οποίες περιλαμβάνονται στο Ε.Γ.Λ.Σ., στο Ν.2190/1920 και στον Κ.Β.Σ. Στη συνέχεια αναπτύσσονται οι λογιστικές αρχές που διέπουν την αποτίμηση των αποθεμάτων, οι κανόνες αποτιμήσεως και κάποιες βασικές έννοιες. Ακολουθεί η ανάπτυξη των επιμέρους μεθόδων της αποτίμησης των αποθεμάτων παραθέτοντας παραδείγματα για την εςκιρμογή όλων των μεθόδων αποτιμήσεως των αποθεμάτων. Στη συνέχεια γίνεται αναφορά στην « α ρ χ ή της συνέπειας» της αποτίμησης των αποθεμάτων, ακολουθεί ένα παράδειγμα που αφορά την αλλαγή μεθόδου αποτιμήσεως των αποθεμάτων, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία καθώς και προσπάθεια να δοθεί απάντηση στο ερώτημα που γεννάται για το ποια μέθοδος ενδείκνυται για την αποτίμηση των αποθεμάτων.

Ολοκληρώνεται η ανάπτυξη του θέματος με το πρακτικό μέρος οπού αποτιμώνται τα πραγματικά αποθέματα μιας επιχείρησης σύμφωνα με τα στοιχεία που μας δόθηκαν με σκοπό την καλύτερη ανάπτυξη του θέματος για την μέγιστη κατανόηση και εμπέδωσή του.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1

1.1 Έννοια και οηττουδαιότητα των αττοθευάτων Στην ομάδα 2 παρακολουθούνται’ , τα αποθέματα της οικονομικής μονάδας που προέρχονται από :

• Απογραφή ή

• Αγορά ή

• Ιδιοπαραγωγή ή

• Ανταλλαγή ή

• Εισφορά σε είδος ή

• Δωρεά

Κατά το Ε.Γ.Λ.Σ., αποθέματα είναι τα υλικά αγαθά που ανήκουν στην επιχείρηση, τα οποία ;

-προορίζονται να πωληθούν κατά τη συνήθη πορεία των εργασιών της, -βρίσκονται στη διαδικασία παραγωγής και προορίζσνται να πωληθούν, όταν πάρουν τη μορφή των έτοιμων προϊόντων,

-προορίζονται να αναλωθούν για την παραγωγή έτοιμων αγαθών ή την παροχή υπηρεσιών,

-προορίζονται να αναλωθούν για την καλή λειτουργία, τη συντήρηση ή επισκευή, καθώς και την ιδιοπαραγωγή πάγιων στοιχείων,

-προορίζονται να χρησιμοποιηθούν για τη συσκευασία π.χ. των παραγόμενων έτοιμων προϊόντων ή των εμπορευμάτων που προορίζονται για πώληση.

Στην ομάδα 2 περιλαμβάνονται οι εξής μικρότερες κατηγορίες αποθεμάτων:

α) Εμπορεύματα (λογαριασμός 20): Είναι τα υλικά αγαθά (αντικείμενα, ύλες, υλικά) που αποκτούνται από την οικονομική μονάδα με σκοπό να μεταπωλούνται στην κατάσταση που αγοράζονται.

β) Έτοιμα προϊόντα (λογαριασμός 21): Είναι τα υλικά αγαθά που παράγονται, κατασκευάζονται ή συναρμολογούνται από την οικονομική μονάδα με σκοπό την πώλησή τους.

' Ε.Γ.Λ.Σ., § 2.2.205, σελ.303

γ) Ημιτελή προϊόντα (λογαριασμός 21): Είναι τα υλικά αγαθά που μετά από την κατεργασία σε ορισμένο στάδιο (ή στάδια), είναι έτοιμα για παραπέρα βιομηχανοποίηση (ή κατεργασία) ή για πώληση στην ημιτελή τους κατάσταση.

δ) Υποπροϊόντα (λογαριασμός 22): Είναι τα υλικά αγαθά (προϊόντα) που παράγονται μαζί με τα κύρια προϊόντα, σε διάφορα στάδια της παραγωγικής διαδικασίας, από τις ίδιες πρώτες και βοηθητικές ύλες. Τα υποπροϊόντα επαναχρησιμοποιούνται από την οικονομική μονάδα σαν πρώτη ύλη ή πωλούνται αυτούσια.

ε) Υπολείμματα (λογαριασμός 22): Είναι τα υλικά κατάλοιπα της παραγωγικής διαδικασίας, κατά κανόνα άχρηστα. Τα υπολείμματα, όταν, σαν άχρηστα, απορρίπτονται, αντιπροσωπεύουν μέρος της βιομηχανικής απώλειας (π.χ. φύρας). Στην κατηγορία των υπολειμμάτων εντάσσονται και τα ακατάλληλα για βιομηχανοποίηση ή κανονική αξιοποίηση διάφορα υλικά ή έτοιμα ή ημιτελή προϊόντα.

στ) Παραγωγή σε εξέλιξη (λογαριασμός 23): Είναι πρώτες ύλες, βοηθητικά υλικά, ημιτελή προϊόντα και άλλα στοιχεία κόστους (π.χ. εργασία, γενικά βιομηχανικά έξοδα) τα οποία κατά τη διάρκεια της χρήσεως ή στο τέλος αυτής, κατά την απογραφή, βρίσκονται στο κύκλωμα της παραγωγικής διαδικασίας για κατεργασία.

ζ) Πρώτες και βοηθητικές ύλες (λογαριασμός 24): Είναι τα υλικά αγαθά που η οικονομική μονάδα αποκτάει με σκοπό τη βιομηχανική επεξεργασία ή συναρμολόγησή τους για την παραγωγή ή κατασκευή προϊόντων.

η) Υλικά συσκευασίας (λογαριασμός 24): Είναι τα υλικά αγαθά που η οικονομική μονάδα αποκτάει με σκοπό τη χρησιμοποίησή τους στη συσκευασία των προϊόντων της, ώστε τα τελευταία να φτάνουν στην κατάσταση εκείνη στην οποία είναι δυνατό ή σκόπιμο να προσφέρονται στην πελατεία.

θ) Αναλώσιμα υλικά (λογαριασμός 25): Είναι τα υλικά αγαθά που η οικονομική μονάδα αποκτάει με προορισμό την ανάλωσή τους για συντήρηση του πάγιου εξοπλισμού της και γενικά για την εξασφάλιση των αναγκαίων συνθηκών λειτουργίας των κύριων και βοηθητικών υπηρεσιών της.

ι) Ανταλλακτικά πάγιων στοιχείων (λογαριασμός 26): Είναι τα υλικά αγαθά που η οικονομική μονάδα αποκτάει με σκοπό την ανάλωση τους για συντήρηση και επισκευή του πάγιου εξοπλισμού της.

ια) Είδη συσκευασίας (λογαριασμός 28): Είναι τα υλικά μέσα που χρησιμοποιούνται από την οικονομική μονάδα για τη συσκευασία εμπορευμάτων ή προϊόντων της και παραδίνονται στους πελάτες μαζί με το περιεχόμενό τους. Τα είδη συσκευασίας είναι επιστρετπέα ή μη επιστρετπέα, ανάλογα με τη συμφωνία που γίνεται κατά την πώληση σχετικά με την επιστροφή τους ή μη.

Τα αποθέματα, (Σακέλλης Ε., σελ. 473), στις περισσότερες επιχειρήσεις (κυρίως βιομηχανικές και εμπορικές) αντιπροσωπεύουν ένα σημαντικό τμήμα του κυκλοφορούντος ή ακόμη και του συνολικού ενεργητικού και από την πώλησή τους προέρχονται τα σημαντικότερα έσοδα των επιχειρήσεων αυτών.

Εξάλλου, εξαιτίας της συνεχούς ροής και ανακυκλώσεώς τους, τα αποθέματα δημιουργούν στους διευθύνοντες τις επιχείρησης πολλά και σοβαρά προβλήματα που αναφέρονται στην επάρκεια, στην αποφυγή υπέρ / υπό αποθεματοποιήσεων, στον έλεγχο, στη συντήρηση, στην έγκαιρη διάθεσή τους κ.λπ. Έτσι δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι αποτυχία της διοικήσεως στη διαχείριση των αποθεμάτων είναι ενδεχόμενο να οδηγήσει σε αποτυχία την όλη επιχειρηματική προσπάθεια.

Από λογιστική άποψη τα αποθέματα δημιουργούν επίσης στους λογιστές σημαντικά προβλήματα που εστιάζονται στη λογιστική παρακολούθησή τους κατά τη διάρκεια της χρήσεως (λογιστική αποθήκη, καρτέλες αποθηκαρίων, έντυπα εισαγωγών-εξαγωγών, επιστροφών, καταστροφών, κ.λπ.), καθώς και στην ποσοτική καταμέτρηση και αποτίμηση αυτών στο τέλος κάθε χρήσεως.

Βασική αιτία πολλών από τα λογιστικά προβλήματα που αναφέρονται στα αποθέματα αποτελεί το γεγονός ότι τα αγαθά που πωλούνται ή αναλίσκονται στην παραγωγή σε μια χρήση πολύ σπάνια ταυτίζονται ακριβώς με εκείνα που παρήχθησαν ή αγοράστηκαν μέσα στην ίδια χρήση. Η αυξομείωση των φυσικών ποσοτήτων των αποθεμάτων από χρήση σε χρήση καθιστά αναγκαία μια κατάλληλη κατανομή του συνολικού κόστους των αποθεμάτων σε κόστος μενόντων και κόστος πωληθέντων.

1.2 'EAevYoc των αττοθευάτων. η σηυασία και η σηυαντικότητα του ελένγου των αποθευάτων

Όπως προαναφέρθηκε λοιπόν τα αποθέματα είναι ποσότητες των εμπορευμάτων-αγαθών, είτε προϊόντων, που διατηρεί μια επιχείρηση, ώστε να εξασφαλίζει την ομαλή και αποτελεσματική της λειτουργία, τόσο στον τομέα της παραγωγής (πρώτες ύλες), όσο και στον τομέα των πωλήσεων δηλαδή της διάθεσης τους στην καταναλωτική αγορά, (προϊόντα και εμπορεύματα.)

Ο βαθμός αποτελεσματικότητας και λειτουργικότητας των επιχειρήσεων, εξαρτάται λοιπόν και από τον χειρισμό του μεγέθους των αποθεμάτων, δηλαδή από τον έλεγχο των ποσοτήτων των αποθεμάτων. Αυτό σηματοδοτεί και την οικονομική τους σημασία και την ανάγκη μέτρησης της αποδοτικής χρησιμοποίησης τους. Αυτό σημαίνει δηλαδή τον έλεγχο της οικονομικής αποδοτικότητας, που προέρχεται, από τις μεταβολές του μεγέθους των αποθεμάτων σε κάθε περίοδο, που εξαρτάται βασικά από τις διακυμάνσεις των πωλήσεων. Τα αποθέματα όμως και η διατήρησή τους έχουν οικονομικό κόστος.

Έτσι η αποθεματική πολιτική έχει δύο όψεις, μια στατική και μια δυναμική.

Στην πρώτη περίτπωση, ο προγραμματισμός αναφέρεται μόνο στην χρονική διάρκεια και τον όγκο παραγωγής. Στην δεύτερη περίτπωση λαμβάνοντας υπόψη, στον όλο προγραμματισμό, συντελεστές όπως, οι διακυμάνσεις της αγοράς (δηλαδή οι αυξομειώσεις των πωλούμενων ποσοτήτων) και οι προβλέψεις για τις πιθανές επιτπώσεις στα αποθέματα, τόσο των μεταβολών στις αγορές, όσο και στις προμήθειες των πρώτων υλών, με στόχο πάντα την δυναμική, στην αγορά του τελικού προϊόντος της επιχείρησης.

Σκοπός της ύπαρξης των αποθεμάτων είναι η ικανοποίηση της τωρινής και μελλοντικής ζήτησης, δηλαδή, την απρόσκοπτη συνέχιση της λειτουργίας της επιχείρησης και την διαρκή διαθεσιμότητα προϊόντων για την εξυπηρέτηση της πελατείας (GOOD WILL).

Η σημαντικότητα της διαχείρισης των αποθεμάτων βρίσκεται στα εξής;

1. Δέσμευση κεφαλαίων για την δημιουργία των αποθεμάτων.

2. Τα διατιθέμενα κεφάλαια αποτελούν μέρος του κυκλοφορούντος ενεργητικού.

3. Τα αποθέματα επηρεάζουν την ρευστότητα της επιχείρησης.

4. Τα αποθέματα επηρεάζουν και διαμορφώνουν το κεςκίλαιο κινήσεως της επιχείρησης.

5. Να συμβεί οικονομική και τεχνολογική απαξίωση των υπαρχόντων αποθεμάτων, αλλαγές στην μόδα και τις προτιμήσεις.

6. Τα αποθέματα όλων των επιχειρήσεων αποτελούν μέρος του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος σε τρέχουσες τιμές και επηρεάζουν την επενδυτική λειτουργία της οικονομίας σαν σύνολο.

7. Οι μεταβολές των αποθεμάτων χρησιμοποιούνται σαν δείκτες προβλέψεων.

8. Η έλλειψη ή η υπεραποθεματοποίηση συνεπάγεται τη δημιουργία ορισμένων εξόδων, που αυξάνουν το κόστος του τελικού προϊόντος.

9. Τα αποθέματα και ο τρόπος διαχείρισής τους μπορεί να προκαλέσουν μακροοικονομικές ισορροπίες και διακυμάνσεις στην οικονομική δραστηριότητα.

Η σημαντικότητα του ελέγχου των αποθεμάτων, έγκειται στο γεγονός, ότι τα αποθέματα δεσμεύουν επενδυτικά κεφάλαια και ως προς αυτό το σημείο ανταγωνίζονται όλα τα λοιπά περιουσιακά στοιχεία, που συγκροτούν την σύνθεση του κεφαλαίου της επιχείρησης. Άρα, η αποδοτικότητα των επενδυμένων κεφαλαίων σε αποθέματα ανταγωνίζονται και συσχετίζονται με τις τοποθετήσεις των άλλων μορφών επενδυτικών τοποθετήσεων.

Οι επιχειρήσεις είναι γνωστό ότι διατηρούν αποθέματα, για να μπορούν να συνεχίσουν την παραγωγική τους λειτουργία και να εξασφαλίσουν την συνεχή διαθεσιμότητα των προϊόντων τους, στο δίκτυο πελατών και καταναλωτών τους.

Δηλαδή,

α) να πετύχουν τους αντικειμενικούς σκοπούς τους, μέσα από την σταθεροποίηση και συνεχή βελτίωση της ανταγωνιστικής τους θέσης στην αγορά.

β) την σταθερή πρόσδεση και δημιουργία ισχυρών συνδέσμων (loyalty) με τους πελάτες τους, αφού από αυτό εξαρτάται η δυνατότητα συνεχούς προμήθειας και εξυπηρέτησης της ζήτησης των πελατών τους.

Άρα η διαχείριση των αποθεμάτων είναι ένας σημαντικός παράγοντας στην όλη πορεία και αποδοτικότητα των επιχειρήσεων και ένας σημαντικός παράγοντας κόστους ή κέρδους, ανάλογα με τον χειρισμό των καταστάσεων

στις συνθήκες έλλειψης προμήθειας - αγορών, είτε πρώτων υλών, είτε προϊόντων και του κόστους και κέρδους ευκαιρίας που αντίστοιχα δημιουργείται.

1.3 Αποτελέσυατα από την σωστή διαχείριση των αττοθευάτων

Εδώ θα αναλύσουμε μια σειρά λόγους της σημαντικότητας της επιστημονικής διαχείρισης των αποθεμάτων:

Μακρογρόνια οφέλη

1. Η ταχύτερη εξυπηρέτηση των παραγγελιών των πελατών σε σχέση με τον ανταγωνισμό.

2. Η σταθεροποίηση του προγράμματος παραγωγής της επιχείρησης 3. Τα οφέλη από την κερδοσκοπική ανάλυση της αγοράς και η εκμετάλλευση

της ανόδου των τιμών.

4. Τα οφέλη (πιο χαμηλές τιμές) από την προμήθεια με πιο ευνοϊκούς όρους.

Μειονεκτήματα

Η αύξηση λοιπόν των αποθεμάτων έχει τα εξής οικονομικά αποτελέσματα:

1. Κόστος ενοικίων αποθηκών.

2. Κόστος αποθήκευσης - διατήρησης - συντήρησης.

3. Κόστος καταστροφών μέρους των αποθεμάτων.

4. Κόστος τόκων του κεφαλαίου που είναι δεσμευμένο στα αποθέματα.

5. Κόστος λογιστικής και φυσικής παρακολούθησης των αποθεμάτων.

Συμττέρασμα

Πρέπει λοιπόν να συμπεράνουμε, ότι η αύξηση και διατήρηση των αποθεμάτων, πέρα από το άριστο ή οριακό σημείο, που είναι προσδιορίσιμο σε κάθε επιχείρηση, είναι επιθυμητή, μόνο όταν είναι βάσιμο, ότι οι οικονομίες ή τα κέρδη, από την απόφαση αυτή, είναι μεγαλύτερες από το κόστος αποθήκευσης.

Αρα η προσπάθεια της επιχειρηματικής δράσης είναι, να βρει τους τρόπους και τις τεχνικές, για να αριστοποιεί το συνολικό αποτέλεσμα από την διατήρηση των αποθεμάτων. Δηλαδή μέσα από την ανάλυση κόστους / ωφέλειας να διατηρούνται τα επίπεδα αποθεμάτων που να αριστοποιούν τα μεγέθη.

1.4 Σηυασία τηο αττοτιυήσεω€ των αττοθΕϋάτων Η αποτίμηση των αποθεμάτων^, της απογραφής τέλους χρήσεως έχει σημαντική σπουδαιότητα για την οικονομική παρουσίαση της επιχειρήσεως, γιατί εξυπηρετεί τους εξής δυο, εξαιρετικής βαρύτητας, σκοπούς;

(α) να προσδιορίσει την αξία με την οποία τα αποθέματα θα εμφανιστούν στον ισολογισμό, δηλαδή στοχεύει στην αλήθεια του ισολογισμού και

(β) να προσδιορίσει το κόστος των πωλημένων, το οποίο αντιπαραβάλλεται με τα έσοδα από τις πωλήσεις, δηλαδή στοχεύει στον ακριβή προσδιορισμό του αποτελέσματος της χρήσεως.

Όπως είναι γνωστό, μεταξύ της αξίας των αποθεμάτων και του κόστους των πωλημένων υπάρχει αντίστροφη σχέση. Όσο μεγαλύτερη λογιστική αξία (κόστος) δίνεται στα αποθέματα λήξεως, τόσο μικρότερο κόστος απομένει για τα πωλημένα και τανάπαλιν. Οι λογιστικές λοιπόν, μέθοδοι που υπερεκτιμούν την αξία των αποθεμάτων λήξεως οδηγούν σε υποεκτίμηση του κόστους του κόστους των πωλημένων και, συνεπώς, σε μεγαλύτερο αποτέλεσμα της χρήσεως. Αντίθετα, οι μέθοδοι που υποεκτιμούν την αξία των αποθεμάτων λήξεως οδηγούν σε υπερεκτίμηση του κόστους των πωλημένων και, συνεπώς, σε μικρότερο αποτέλεσμα της χρήσεως.

Έτσι, μεταξύ της αξίας των αποθεμάτων λήξεως και του αποτελέσματος της χρήσεως υπάρχει αναλογική σχέση, ενώ υπάρχει αντίστροφη σχέση μεταξύ αξίας αποθεμάτων λήξεως και κόστους πωλημένων. Στα τελευταία χρόνια επικράτησε να δίνεται μεγαλύτερη έμφαση στην ακριβέστερη μέτρηση του αποτελέσματος της χρήσεως, δηλαδή του κόστους των πωλημένων, παρά στην αλήθεια του ισολογισμού, δηλαδή στην ακρίβεια της αξίας των αποθεμάτων λήξεως. Έτσι, σύμφωνα με τις απόψεις του AICPA (Accounting Research Bulletin No 43), ο κύριος σκοπός στη λογιστική των αποθεμάτων είναι η αντιπαράθεση του κατάλληλου κόστους με τα αντίστοιχα έσοδα, για να επιτυγχάνεται ο προσδιορισμός ακριβέστερου αποτελέσματος της χρήσεως.

Επισημαίνεται όμως ότι, αφού κύριος στόχος της αποτιμήσεως των αποθεμάτων λήξεως είναι ο ακριβής προσδιορισμός του αποτελέσματος, θα πρέπει να είναι ακριβής και η αξία των αποθεμάτων λήξεως που αναγράφεται στους ισολογισμούς και η οποία αξία θα αποτελέσει το κόστος των πωλημένων

^ Σακέλλης, σελ. 553

στις επόμενες χρήσεις. Μόνο όταν το κόστος αυτό είναι ακριβές θα είναι ακριβή και τα αποτελέσματα των επόμενων χρήσεων.

Η αποτίμηση, συνεπώς, των αποθεμάτων λήξεως πρέπει να γίνεται με στόχο την διαχρονική ορθότητα των αποτελεσμάτων, δηλαδή των αποτελεσμάτων όχι μόνο της συγκεκριμένης χρήσεως, αλλά και των επόμενων χρήσεων.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2

2.1 Αποτίυηση των λοιπών στοιχείων του ενεονητικού και παθητικού σύυφωνα u£ το Ε.Γ.Λ.Σ

E6a(piKtc εκτάσεις

11. τα γήπεδα-οικόπεδα'* και άλλες εδαφικές εκτάσεις δε φθείρονται αττό τη χρήση τους ή την πάροδο του χρόνου και για το λόγο αυτό δεν αποσβένονται.

Όταν όμως για τις εδαφικές αυτές εκτάσεις υπάρχει κίνδυνος οικονομικής απαξιώσεως και υποτιμήσεως, για τις ειδικές αυτές περιπτώσεις, σχηματίζεται ειδική πρόβλεψη, η οποία καταχωρείται στο λογαριασμό 44.10 «προβλέψεις απαξιώσεως και υποτιμήσεων πάγιων στοιχείω ν», με χρέωση του λογαριασμού 83.10

12. σε περίπτωση εκποιήσεως μη οικοδομημένης εδαφικής εκτάσεως (π.χ.

γηπέδου-οικοπέδου) ισχύουν τα παρακάτω;

α.Στην πίστωση του οικείου λογαριασμού της εδαφικής εκτάσεως καταχωρούνται το τίμημα πωλήσεως του πωλητήριου συμβολαίου και η τυχόν σχηματισμένη πρόβλεψη για υποτίμηση της πωλούμενης εκτάσεως (από το λογαριασμό 44.10). στη χρέωση του ίδιου λογαριασμού φέρονται τα τυχόν έξοδα που δημιουργούνται για την πραγματοποίηση της πωλήσεως.

β.Στη χρέωση του οικείου λογαριασμού της εδαφικής εκτάσεως μεταφέρονται, επίσης, το αναπόσβεστο υπόλοιπο των εξόδων κτήσεως και των τυχόν εξόδων διαμορφώσεώς της. Οι μεταφορές αυτές γίνονται από τους λογαριασμούς 16.14 και 11.03, αντίστοιχα, στους οποίους προηγουμένως μεταφέρονται, από τους λογαριασμούς 16.99.14 και 11.99.03, οι διενεργημένες αποσβέσεις.

γ.Το αποτέλεσμα που προκύπτει μετά από τις παραπάνω καταχωρήσεις και μεταφορές μεταφέρεται στο λογαριασμό 81.02.00 « ζημ ιές από εκποίηση ακινήτων», όταν είναι ζημία, ή στο λογαριασμό 81.03.00 « κέρ δ η από εκποίηση ακινήτων», όταν είναι κέρδος.

Στην περίπτωση εκποιήσεως οικοδομημένης εδαφικής εκτάσεως ισχύουν όσα αναφέρσνται στην περίπτωση 9 της παρακάτω παραγράφου 2.2105.

Έ.Γ.Λ.Σ., § 2.2.104, σελ.280

Συγκεκριμένα ισχύουν τα ακόλουθα :

9.α. στην πίστωση^ του οικείου λογαριασμού του κτιρίου ή του τεχνικού έργου καταχωρείται το τίμημα πωλήσεως του πωλητηρίου συμβολαίου και στη χρέωσή του καταχωρούνται τα έξοδα ττου τυχόν δημιουργούνται για την επίτευξη της πωλήσεως.

β.Στη χρέωση του ίδιου λογαριασμού μεταφέρονται η αξία κτήσεως του αντίστοιχου γηπέδου ή άλλης εδαφικής εκτάσεως και το αναπόσβεστο υπόλοιπο των εξόδων διαμορφώσεως του γηπέδου (δηλαδή το υπόλοιπο του λογαριασμού 11.03 που προκύπτει μετά τη μεταφορά στο λογαριασμό αυτό των αποσβέσεων του λογαριασμού 11.99.03). στην πίστωση του ίδιου λογαριασμού μεταφέρεται η τυχόν σχηματισμένη πρόβλεψη για υποτίμηση του πωλούμενου γηπέδου (απο το λογαριασμό 44.10)

γ. Στην πίστωση του ίδιου λογαριασμού μεταφέρονται οι αποσβέσεις που διενεργήθηκαν μέχρι την πώληση και στη χρέωσή του μεταφέρεται το αναπόσβεστο υπόλοιπο των εξόδων κτήσεως του ακινήτου (δηλαδή το υπόλοιπο του λογαριασμού 16.14 που προκύτττει μετά τη μεταφορά στο λογαριασμό αυτό των αποσβέσεων του λογαριασμού 16.99.14).

δ. Το αποτέλεσμα που προκύπτει μετά απο τις παραπάνω καταχωρήσεις και μεταφορές μεταφέρεται στο λογαριασμό 81.02.00 « ζημ ιές απο εκποίηση ακινήτων» ή 81.02.01 « ζη μ ιές απο εκποίηση τεχνικών έργω ν», όταν είναι ζημιά, ή στο λογαριασμό 81.03.00 « κέρ δ η απο εκποίηση ακινήτω ν» ή 81.03.01 « κέρδ η απο εκποίηση τεχνικών έργω ν», όταν είναι κέρδος.

Σχετικά με την οικονομική απαξίωση και υποτίμηση των κτιρίων- εγκαταστάσεων κτιρίων-τεχνικών έργων, των μηχανημάτων-τεχνικών εγκαταστάσεων-λσιπών μηχανσλογικών εξοπλισμών, των μεταφορικών μέσων και των επίπλων και λοιπών εξοπλισμών ισχύουν αναλόγως όσα αναφέρονται στις περιπτώσεις 11 και 12 της παραγράφσυ 2.2.104

Ασώυατεο ακινητοποιήσεκ και έξοδα noAucroOc απόσβεσεκ:

Αύλα πάγια, (Ε.Γ.Λ.Σ. σελ.288), στοιχεία (ασώματες ακινητοποιήσεις) είναι τα ασώματα εκείνα οικονομικά αγαθά τα οποία είναι δεκτικά χρηματικής

Έ.Γ .Λ.Σ., § 2.2.104, σελ.280

αποτιμήσεως και είναι δυνατό να αποτελέσουν αντικείμενο συναλλαγής, είτε αυτά μόνο, είτε μαζί με την οικονομική μονάδα. Τα άϋλα πάγια στοιχεία αποκτούνται με σκοπό χρησιμοποιούνται παραγωγικά για χρονικό διάστημά μεγαλύτερο απο ένα έτος, διακρίνονται δε στις εξής 2 κατηγορίες:

α. Δικαιώματα, όπως π.χ. διπλώματα ευρεσιτεχνίας, εμποροβιομηχανικά σήματα ή πνευματική ιδιοκτησία.

β. Πραγματικές καταστάσεις, ιδιότητες και σχέσεις, όπως π.χ. η πελατεία, η φήμη, η πίστη, η καλή οργάνωση της οικονομικής μονάδας ή η ειδίκευση στην παραγωγή ορισμένων αγαθών. Στη δεύτερη αυτή κατηγορία ανήκουν τα στοιχεία τα οποία συνθέτουν, κατά κύριο λόγο, την έννοια του γνωστού όρου της

« υ π ε ρ α ξία ς » ή « φ ή μ ης και πελατείας» (Goodwill, Fond de ΟοτηπιβΓΟβ) της οικονομικής μονάδας και τα οποία προσδίνουν στη μονάδα που λειτουργεί παραγωγικά συνολική αξία μεγαλύτερη απο εκείνη που προκύπτει απο την αποτίμηση των επιμέρους περιουσιακών της στοιχείων.

Σ uμ uε τo ϊέ c και Ao iw e cμακροπρόθεσμες απαιτήσεΐ€

6. Για την αποτίμηση των συμμετοχών και χρεογράφων®, ισχύουν τα εξής:

α.Με την επιφύλαξη της παραπάνω υποπεριτττώσεως στ. αυτής της περιπτώσεως, οι συμμετοχές σε ανώνυμες εταιρείες, καθώς και οι μετοχές ανωνύμων εταιρειών και οι κάθε φύσεως τίτλοι χρεογράφων με χαρακτήρα ακινητοποιήσεων, αποτιμούνται μαζί με τα χρεόγραφά, που παρακολουθούνται στο λογαριασμό 34,στη συνολικά χαμηλότερη τιμή μεταξύ της τιμής κτήσεως και της τρέχουσας τιμής τους. Στην περίπτωση αποτιμήσεως στην τρέχουσα τιμή, αυτή θεωρείται για τη νέα χρήση σαν τιμή κτήσεως.

Ως τρέχουσα τιμή ορίζεται:

α.α. για τους εισαγμένους στο χρηματιστήριο τίτλους (μετοχές ομολογίες κ.λπ), ο μέσος όρος της επίσημης τιμής τους κατά τον τελευταίο μήνα της χρήσεως.

α.β. για τους μη εισαγμένους στο χρηματιστήριο τίτλους :

-αν πρόκειται για μετοχές ανωνύμων εταιρειών, η εσωτερική λογιστική αξία που προκύπτει απο το δημοσιευμένο τελευταίο ισολογισμό της εταιρείας, για τις μετοχές της οποίας πρόκειται να γίνει η αποτίμηση.

"Ε.Γ.Λ.Σ., §2.2.112, σελ.294

-αν πρόκειται για λοιπούς, εκτός απο τις μετοχές, τίτλους, η τιμή κτήσεως τους, -αν πρόκειται για μερίδια αμοιβαίων κεφαλαίων, ο μέσος όρος της καθαρής τιμής τους κατά τον τελευταίο μήνα της χρήσεως.

β. Οταν η συνολική τρέχουσα τιμή είναι χαμηλότερη απο την αντίστοιχη τιμή κτήσεως, η διαφορά μεταξύ τους καταχωρείται σε χρέωση του λογαριασμού 64.11 «διαφορές αποτιμήσεως συμμετοχών και χρεογράφων», με χρεωπίστωση των οικείων λογαριασμών συμμετοχών και χρεογράφων.

γ.Με την επιφύλαξη της παρακάτω υποπεριτπώσεως στ. αυτής της περιπτώσεως, οι συμμετοχές σε άλλες επιχειρήσεις, που δεν έχουν τη μορφή ανώνυμης εταιρείας, και οι τυχόν τίτλοι με χαρακτήρα ακινητοποιήσεων των επιχειρήσεων αυτών, αποτιμούνται στην κατ’είδος χαμηλότερη τιμή, μεταξύ της τιμής κτήσεως και της τρέχουσας τιμής. Ως τρέχουσα τιμή ορίζεται η εσωτερική λογιστική αξία που προκύπτει απο τον τελευταίο ισολογισμό της επιχειρήσεως, για τις συμμετοχές της οποίας πρόκειται να γίνει η αποτίμηση.

δ.Οι διαφορές που προκύπτουν απο την αποτίμηση της παραπάνω περιπτώσεως (γ) καταχωρούνται σε χρέωση του λογαριασμού 68.01

«προβλέψεις για υποτιμήσεις συμμετοχών σε λοιπές (πλήν Α.Ε.) επιχειρήσεις», με αντίστοιχη πίστωση του λογαριασμού 18.00.19 ή του 18.01.19 «προβλέψεις για υποτιμήσεις συμμετοχών σε λοιπές (πλήν Α.Ε.) επιχειρήσεις».

ε.Στην περίτττωση που ο τελευταίος δημοσιευμένος ισολογισμός, με βάση τον οποίο έγινε η αποτίμηση των μη εισαγμένων στο χρηματιστήριο μετοχών ή συμμέτοχων, δεν έχει ελεγχθεί απο αναγνωρισμένο κατά νόμο λογιστή, στο κάτω μέρος του ισολογισμού της οικονομικής μονάδας που έχει τις συμμετοχές και τα χρεόγραφα αναγράφεται σημείωση που αναφέρει ότι, στις συμμετοχές και στα χρεόγραφα περιλαμβάνονται και μετοχές ανωνύμων εταιρειών ή συμμετοχές σε λοιπές (πλην Α.Ε.) επιχειρήσεις, αξίας κτήσεως (ή αποτιμήσεως) δρχ... και ... αντίστοιχα, μη εισαγμένες στο χρηματιστήριο, και ότι ο ισολογισμός, με βάση τον οποίο έγινε ο προσδιορισμός της εσωτερικής λογιστικής αξίας αυτών των μετοχών και συμμετοχών, δεν έχει ελεγχθεί απο αναγνωρισμένο κατά νόμο λογιστή.

στ. τα κάθε φύσεως χρεόγραφα και τίτλοι, που έχουν χαρακτήρα προθεσμιακής καταθέσεως και δεν είναι εισαγμένα στο χρηματιστήριο, όπως είναι τα έντοκα γραμμάτια δημοσίου, αποτιμούνται στην κατ’είδος παρούσα αξία

τους κατά την ημέρα κλεισίματος του ισολογισμού. Η αξία αυτή προσδιορίζεται με βάση το ετήσιο επιτόκιο του κάθε χρεογράφου ή τίτλου.

Αποτίυηση απαιτήσεων και υπογρεώσεων σε ξένο νόυισμα

1.0ι λογαριασμοί^ των απαιτήσεων και των υποχρεώσεων σε ξένο νόμισμα, οι λογαριασμοί των γραμματίων ή συναλλαγματικών (εισπρακτέων και πληρωτέων) σε ξένο νόμισμα, καθώς και τα τυχόν διαθέσιμα σε ξένσ νόμισμα, κατά τσ κλείσιμο του ισολογισμού, αποτιμούνται με βάση την επίσημη τιμή του ξένου νομίσματος της ημέρας κλεισίματος του ισολογισμού, η οποία προκύπτει απο σχετικό δελτίο της Τράπεζας της Ελλάδος. Εξαίρεση απο τον κανόνα αυτό αποτελούν οι απαιτήσεις και οι υποχρεώσεις σε ξένο νόμισμα, που προέρχονται απο προεμβάσματα - προεμβάσματα ή ανέκκλητες πιστώσεις για παραγγελίες σε προμηθευτές εξωτερικού και προεμβάσματα ή ανέκκλητες πιστώσεις για παραγγελίες πελατών εξωτερικού -, οι οποίες αποτιμούνται στη δραχμική τους αξία στην οποία έγινε ο οριστικός διακανονισμός τους.

2. Οι απαιτήσεις, στις οποίες περιλαμβάνονται και τα γραμμάτια εισπρακτέα, αποτιμούνται στην τιμή αγοράς του ξένου νομίσματος.

3. Οι υποχρεώσεις, στις οπσίες περιλαμβάνονται και τα γραμμάτια πληρωτέα, αποτιμούνται στην τιμή πωλήσεως τσυ ξένου νομίσματος.

4. Με την επιφύλαξη των σχετικών διατάξεων των περιπτώσεων 17 και 23 της παραγράφου 2.2.110, για τις συναλλαγματικές διαφορές που προκύπτουν κατά την αποτίμηση των απαιτήσεων και των υποχρεώσεων σε ξένσ νόμισμα των παραπάνω περιπτώσεων 1 - 3, ισχύουν τα ακόλουθα ;

α.Οταν προέρχονται απο βραχυπρόθεσμες απαιτήσεις και υποχρεώσεις παρακολουθούνται σε κατηγορίες κατά ξένο νόμισμα ως εξής;

-καταχωρούνται σε ιδιαίτερους υπολογαριασμούς κατά ξένο νόμισμα, που έχουν τον τίτλο «προβλέψεις για συναλλαγματικές διαφορές απο αποτίμηση βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων» τσυ λογαριασμού 44.14 «προβλέψεις για συναλλαγματικές διαφορές απο αποτίμηση απαιτήσεων και λοιπών υποχρεώσεων».

-στο τέλος κάθε χρήσεως, τα υπόλοιπα των παραπάνω ειδικών υπολογαριασμών κατά ξένο νόμισμα αν είναι χρεωστικά μεταφέρσνται στη

' Ε.Γ.Λ.Σ., §2.3.2, σελ. 404

χρέωση του λογαριασμού 81.00.04 «συναλλαγματικές διαφορές», ενώ αν είναι πιστωτικά παραμένουν και, μέσα στην επόμενη χρήση, μεταφέρσνται στην πίστωση του λογαριασμού 81.01.04 «συναλλαγματικές διαφορές».

β.Οταν προέρχονται απο μακροπρόθεσμες απαιτήσεις και υπσχρεώσεις παρακολουθούνται σε κατηγορίες κατά ξένο νόμισμα, ως εξής -καταχωρσύνται σε ιδιαίτερους υπολογαριασμούς κατά ξένο νόμισμα πσυ έχουν τον τίτλο «προβλέψεις για συναλλαγματικές διαφορές απο αποτίμηση μακροπρόθεσμων απαιτήσεων και υποχρεώσεων», του λογαριασμού 44.14.

-στο τέλος κάθε χρήσεως, τα χρεωστικά υπόλοιπα των παραπάνω ειδικών υπολογαριασμών κατά ξένο νόμισμα, μεταφέρσνται στη χρέωση του λογαριασμού 81.00.04, απο δε πιστωτικά υπόλοιπα των υπολογαριασμών αυτών μεταφέρεται στην πίστωση του λογαριασμού 81.01.04 το μέρος εκείνο που αντιστοιχεί στις απαιτήσεις και στις υποχρεώσεις σε ξένο νόμισμα πσυ εισπράχθηκαν ή πληρώθηκαν μέσα στη χρήση, εφόσσν δεν προηγήθηκε η μεταφορά του μέρους αυτού κατά την είσπραξη ή πληρωμή των σχετικών απαιτήσεων και υποχρεώσεων. Σε περίπτωση πσυ προηγήθηκαν μερικοί συμψηφισμοί των πιστωτικών υπολσίπων των υπολογαριασμών τσυ 44.14 με χρεωστικές συναλλαγματικές διαφορές, το μέρος που μεταφέρεται στην πίστωση του λογαριασμού 81.01.04 προσδιορίζεται κατ’ αναλογία με βάση τα αρχικά πιστωτικά υπόλοιπα και τα μετά τους συμψηφισμούς αντίστοιχα πιστωτικά υπόλοιπα των υπολογαριασμών του 44.14.

Οι συναλλαγματικές διαφσρές που προκύπτουν κατά την είσπραξη ή πληρωμή των απαιτήσεων και υποχρεώσεων των παραπάνω περιπτώσεων 1 - 3 καταχωρσύνται απευθείας, οι χρεωστικές στη χρέωση του λογαριασμού 81.00.04 και οι πιστωτικές στην πίστωση του λογαριασμού 81.01.04.

Οι συναλλαγματικές διαφορές, που προκύτττουν κατά την αποτίμηση τυχόν διαθεσίμων σε ξένο νόμισμα, καταχωρσύνται απευθείας, οι χρεωστικές στη χρέωση του λογαριασμού 81.00.04 και οι πιστωτικές στην πίστωση του λογαριασμού 81.01.04.

5.Οι συναλλαγματικές διαφορές που προκύπτουν από δάνεια και πιστώσεις που χρησιμοποιούνται για τη χρηματοδότηση κτήσεως πάγιων στοιχείων, παρακολουθούνται στο λογαριασμό 16.15, σύμφωνα με όσα καθαρίζονται στην περίπτωση 17 της παραγράφου 2.2.110.

2.2 Αποτίυηση των λοιπών στοιγείων του ενεονητικού και παθητικού σύυ<ρωνα υε τον Κ.Β.Σ

3. τα ενσώματα πάγια περιουσιακά στοιχεία αποτιμώνται® στην αξία της τιμής κτήσης ή του κόστους ιδιοκατασκευής τους. Η αξία αυτή προσαυξάνεται με τις δαπάνες επεκτάσεων ή προσθηκών και βελτιώσεων και μειώνεται με τις αποσβέσεις που διενεργούνται με βάση την ισχύουσα νομοθεσία. Σε περίπτωση αναπροσαρμογής, που γίνεται σε εφαρμογή ειδικού νόμου, η αναπροσαρμοσμένη αξία θεωρείται ως αξία κτήσης του οικείου πάγιου.

4. για την εφαρμογή των διατάξεων της προηγούμενης παραγράφου λαμβάνονται υπόψη οι εννοιολογικοί προσδιορισμοί:

α.της επέκτασης, προσθήκης, βελτίωσης, συντήρησης και επισκευής ενσώματων πάγιων, που ορίζονται στις περιπτώσεις 1, 2, 3, 4 και 5 της παραγράφου 2.2.101 του άρθρου 1 του π.δ. 1123/1980.

Της τιμής κτήσης, που ορίζεται στην περίπτωση 6 της παραγράφου 2.2.205 του άρθρου 1 του π.δ. 1123/1980. Για το κόστος ιδιοκατασκευής λαμβάνονται υπόψη, ανάλογα, τα όσα σρίζονται για το ιστορικό κόστος παραγωγής της περίπτωσης 9 της παραπάνω παραγράφσυ.

β.Ειδικά, η τιμή κτήσης των ακινήτων αποτελείται απο το ποσό που αναγράφεται στο συμβόλαιο αγοράς. Τα έξοδα απόκτησης των ακινήτων δεν περιλαμβάνεται στην τιμή κτήσης των στσιχείων αυτών. Τα έξοδα αυτά μεταφέρονται, κατά περίπτωση, στα έξοδα πρώτης εγκατάστασης ή στα γενικά έξοδα της χρήσης κατά την σποία πραγματοποιούνται.

γ.Η τιμή κτήσης του μηχανολογικού εξοπλισμού προσαυξάνεται και με τα έξοδα εγκατάστασης και συναρμσλόγησης των μηχανημάτων, μέχρι να τεθούν σε κατάσταση λειτουργείας.

5. για την απστίμηση των συμμετοχών και χρεογράφων ισχύουν τα ακόλουθα:

α.Οι μετοχές, οι ομολογίες και τα λοιπά χρεόγραφα που είναι εισηγμένα στο Χρηματιστήριο, καθώς και τα μερίδια αμοιβαίων κεφαλαίων, αποτιμώνται στην κατ’ είδος χαμηλότερη τιμή μεταξύ της τιμής κτήσης και της τρέχουσας τιμής τους. Ειδικότερα οι τράπεζες και γενικά τα πιστωτικά ιδρύματα του ν. 2076/1992

* Κ.Β.Σ., άρθρο 28, σελ.894

αποτιμούν τις συμμετοχές και χρεόγραφά τους στη συνολικά χαμηλότερη τιμή μεταξύ της τιμής κτήσης και της τρέχουσας τιμής τους.

β.Για τα χρεόγραφα της πιο πάνω περιπτώσεως (α) ως τρέχουσα τιμή θεωρείται ο μέσος όρος της χρηματιστηριακής τιμής τους κατά τον τελευταίο μήνα της χρήσης. Ειδικά, για τα αμοιβαία κεφάλαια ως τρέχουσα τιμή θεωρείται ο μέσος όρος της καθαρής τιμής τους κατά τον τελευταίο μήνα της χρήσης.

γ.Οι μετοχές ανωνύμων εταιρειών που δεν έχουν εισαχθεί στο Χρηματιστήριο και οι συμμετοχές σε επιχειρήσεις που δεν έχουν τη μορφή ανώνυμης εταιρείας αποτιμώνται στην τιμή κτήσης τους.

δ.Τα κάθε φύσης χρεόγραφα και οι τίτλοι, που έχουν χαρακτήρα προθεσμιακής κατάθεσης και δεν έχουν εισαχθεί στο Χρηματιστήριο, αποτιμώνται στην κατ’ είδος παρούσα αξία τους κατά την ημέρα κλεισίματος του ισολογισμού. Η αξία αυτή προσδιορίζεται με βάση το ετήσιο επιτόκιο του κάθε χρεογράφου ή τίτλου.

6.01 απαιτήσεις, οι υποχρεώσεις, τα διαθέσιμα και τα λοιπά περιουσιακά στοιχεία που εκφράζονται σε ξένο νόμισμα, οπουδήποτε και αν βρίσκονται όλα αυτά τα περιουσιακά στοιχεία της επιχείρησης, αποτιμώνται σε δραχμές με το ποσό που προκύπτει απο τη μετατροπή του ξένου νομίσματος ;

α.με βάση την επίσημη τιμή του κατά την ημέρα της απογραφής, για τις απαιτήσεις, τις υπχρεώσεις και τα διαθέσιμα, και

β.Με βάση την επίσημη τιμή του κατά την ημέρα κτήσης (αγοράς ή ιδιοκατασκευής ή παραγωγής) των χρεογράφων και τίτλων γενικά, των στοιχείων του πάγιου ενεργητικού, εκτός των μακροπρόθεσμων απαιτήσεων, και των αποθεμάτων αγαθών γενικά.

7.για τις συναλλαγματικές διαφορές, που πρκύτττουν απο τη μετατροπή σε δραχμές κατά την απογραφή των περιουσιακών στοιχείων της προηγούμενης παραγράφου, εφαρμόζονται οι διατάξεις που ακολουθούν, κατά περίτπωση ;

α. οι συναλλαγματικές διαφορές που προκύπτουν κατά την πληρωμή και την αποτίμηση σε δραχμές των υποχρεώσεων απο πιστώσεις ή δάνεια σε ξένο νόμισμα, που χρησιμοποιήθηκαν αποκλειστικά για την απόκτηση πάγιων περιουσιακών στοιχείων (αγορά, κατασκευή, εγκατάσταση), καταχωρούνται σε λογαριασμό πολυετούς απόσβεσης.

β.σι συναλλαγματικές διαφσρές που προκύπτουν κατά την αποτίμηση σε δραχμές των απαιτήσεων και των λοιπών υποχρεώσεων σε ξένο νόμισμα

καταχωρούνται σε ιδιαίτερους λογαριασμούς προβλέψεων κατά ξένο νόμισμα, με παραπέρα διάκριση σε προερχόμενες απο βραχυπρόθεσμες ή μακροπρόθεσμες απαιτήσεις και υποχρεώσεις και μεταφέρονται σε αποτελεσματικούς λογαριασμούς.

γ. Οι συναλλαγματικές διαφορές, χρεωστικές ή πιστωτικές που προκύπτουν κατά την αποτίμηση σε δραχμές των χρεογράφων και τίτλων γενικά, των στοιχείων του πάγιου ενεργητικού εκτός των μακροπρόθεσμων απαιτήσεων, των κάθε μορφής αποθεμάτων αγαθών και των διαθέσιμων περιουσιακών στοιχείων, μεταφέρονται σε αποτελεσματικό λογαριασμό της χρήσης στην οποία δημιουργήθηκαν.

8.για την εφαρμογή των διατάξεων της προηγούμενης παραγράφου, θεωρούνται:

α. βραχυπρόθεσμες απαιτήσεις και υποχρεώσεις εκείνες που η προθεσμία εξόφλησής τους λήγει μέχρι το τέλος της επόμενης χρήσης και

β.Μακροπρόθεσμες απαιτήσεις και υποχρεώσεις εκείνες που η προθεσμία εξόφλησής τους λήγει μετά το τέλος της επόμενης χρήσης.

Αποτίυηση συμμετοχών και γρεονοάφων. ΠαDατnpήσειc■ επισυυάνσεισ επι των νέων διατάξεων Tnc παρ. 5 του άρθρου 28,

Ι.Οι μετοχές, οι ομολογίες και τα λοιπά χρεόγραφα®, που είναι εισηγμένα στο Χρηματιστήριο, καθώς και τα μερίδια αμοιβαίων κεφαλαίων αποτιμώνται στην κατ’ είδσς χαμηλότερή τιμή μεταξύ τιμής κτήσης και της τρέχουσας τιμής τους, αντίθετα απο τις διατάξεις του προηγούμενου ΚΦΣ οι οποίες αναφέρονται μόνο στις μετοχές και ομολογίες για τις οποίες όριζαν ότι αποτιμώνται στη συνολικώς χαμηλότερη αξία.

2.Με την νέα διάταξη της παραγράφου 5 του άρθρου 28, όπως αυτή τέθηκε με το άρθρο 20 παράγραφος 13 του ν.2386/7-3-1996, και οι ισχύει αναδρομικά απο τις χρήσεις που αρχίζουν απο 1/1/1995 και μετά, ειδικά οι τράπεζες και γενικά τα πιστωτικά ιδρύματα του ν.2076/1992 αποτιμούν τις συμμετοχές και τα χρεόγραφά τους στη συνολικά χαμηλότερη τιμή μεταξύ της τιμής κτήσης και της τρέχουσας τιμής τους.

’ Κ.Β.Σ., άρθρο 28, σελ. 907

3. Οι μετοχές Α.Ε. που δεν έχουν εισαχθεί στο Χρηματιστήριο και οι συμμετοχές σε επιχειρήσεις που δεν έχουν τη μορφή Α.Ε, αποτιμώνται πάντοτε στην τιμή κτήσής τους.

4. Οι διατάξεις της παρ. 5 περίπτωσης (α) και (γ) του άρθρου 28 του ΚΒΣ είναι διαφοροποιημένες (αντίθετες) απο το Γ.Λ.Σ. (παρ. 2.2.112 περίπτωση 6) και το V.2190/1920 (άρθρο 43 παράγραφο 6), συζητήθηκε βέβαια, να προωθηθούν απο τις αρμόδιες υπηρεσίες να εναρμονιστούν (τροποποιηθούν) οι διατάξεις του Γ.Λ.Σ. και του ν. 2190/20 με τον Κ.Β.Σ., πλήν όμως κάτι τέτοιο μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει.

Ενόψει των ανώτερων και δεδομένου ότι με τις διατάξεις του Κ.Β.Σ. (άρθρο 28) και του ν.2190/1920 (άρθρο 43) προβλέπονται διαφορετικοί τρόπι αποτίμησης των χρεογράφων και των συμμετοχών και μέχρι την εναρμόνιση των σχετικών διατάξεων, έγινε δεκτό με την Εγκύκλιο 1039650/270 ΠΟΑ. 1101/16-3-1993, ότι «επιτρέπεται ο ισολογισμός και ο λογαριασμός αποτελεσμάτων χρήσης να συντάσσεται με βάση την αποτίμηση που θα διενεργείται με τις διατάξεις του ν.2190/1920, με την προϋπόθεση όμως ότι σε ιδιαίτερο χώρο του τηρούμενου βιβλίου απογραφών θα καταχωρείται διακεκριμένα και η αποτίμηση με βάση τις διατάξεις του άρθρου 28 του Κ.Β.Σ.

Είναι αυτονόητο ότι η διαμόρφωση των φορολογικών αποτελεσμάτων θα γίνεται με βάση την αποτίμηση που διενεργείται αύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα».

5. ως τιμή κτήσης των χρεογράφων, που κατείχε ο επιτηδευματίας, κατά την απογραφή της προηγούμενης διαχρονικής περιόδου, απο την έναρξη ισχύος του Κ.Β.Σ., λαμβάνεται η τιμή αποτίμησης στην απογραφή αυτή, σύμφωνα με την παράγραφο 4 του άρθρου 39.

6. ορίζεται με την περίπτωση δ της παραγράφου 5 του άρθρου 28 ότι τα κάθε φύσεως χρεόγραφα και οι τίτλοι που έχουν χαρακτήρα προθεσμιακής κατάθεσης και δεν έχουν εισαχθεί στο Χρηματιστήριο, αποτιμώνται στην κατ’

είδος παρούσα αξία τους κατά την ημέρα κλεισίματος του ισολογισμού. Η παρούσα αξία προσδιορίζεται με βάση το επιτόκιο του κάθε χρεογράφου ή τίτλου.