• Nenhum resultado encontrado

Διαχείριση Μουσικών Δεδομένων

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2023

Share "Διαχείριση Μουσικών Δεδομένων"

Copied!
92
0
0

Texto

(1)

ΙΔΡΥΜΑ : Τ.Ε.Ι ΚΑΒΑΛΑΣ

ΣΧΟΛΗ : ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ : ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΕΞΑΜΗΝΟ : ΠΤΥΧΙΟ ΄΄2

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΘΕΜΑ :

« Διαχείριση Μουσικών Δεδομένων »

ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ – ΣΠΟΥΔΑΣΤΗΣ :

ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ – ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ

Καλταβερίδης Γιώργος Βαλσαμίδης Σταύρος

ΚΑΒΑΛΑ 2006

(2)

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΣΕΛΙΔΕΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1

ο

:

ΓΝΩΣΗ ΜΟΥΣΙΚΗΣ

4

1.1 Μουσικολογία - Καθορισμός της μουσικής 4

1.1.1 Εκτέλεση της μουσικής 5

1.1.2 Γνώση μουσικής 5

1.2 Καθορισμός της μουσικής 6

1.2.1 Νότες 6

1.2.2 “ Η ονομασία μιας νότας “ 7

1.2.3 Νότες πάνω στο χαρτί 10

1.2.4 Η έννοια “Μοτίβο” 11

1.3 Μουσική σύνθεση 12

1.3.1 Συνθετική ενορχήστρωση 13

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2

ο

: Μουσική και Υπολογιστής

14

2.1 Πρόγραμμα – Σύνθεση μουσικής υπολογιστών 14

2.2 Υπολογιστής που παράγει μουσική 19

2.2.1 Πρότυπα αλληλ/ης μουσικής –υπολογιστή 20

2.2.2 Το πρότυπο οργάνων 20

2.2.3 Το βασικό αντικείμενο : Νότα 21

2.2.4 Ρυθμός 21

2.3 Abc απεικόνιση 22

2.3.1 Abc λογισμικό 22

2.3.1.1 Επισκόπηση σημειογραφίας 23

2.4 Μουσικός συντονισμός 24

2.4.1 Πρακτική συντονισμού 24

2.4.2 ΄΄Κουρδισμένα΄΄ Συστήματα 25

2.4.3 Το πρόβλημα του συγχρονισμού 25

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3

ο

: ΕΜΜΟΝΗ ΣΤΙΣ ΔΟΜΕΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΜΟΥΣΙΚΗΣ

26 3.1 Γενικά... 26

3.2 Μουσικά αρχεία audio 26

3.3 Η δομή / συστατικά στοιχεία της μουσικής 27

(3)

3.4 Έρευνα για ένα format (είδος) αρχείων 28

3.5 Music editor 30

3.6 Τελικά συμπεράσματα έρευνας 31

3.7 Αλγορυθμική σύνθεση 31

3.8 Ανάκτηση μουσικών δεδομένων 32

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4

ο

: ΓΛΩΣΣΕΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΘΕΣΗ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ

34

4.1 Αναπαράσταση παραδοσιακής μουσικής 39

4.2 Η μουσική νότα από το ΄΄ρεύμα ήχου΄΄ 39

4.2.1 Ερμηνεία απόδοσης 40

4.2.2 Οργάνωση δομής 40

4.2.3 Ροή της μουσικής πληροφορίας 41

4.3 Η Μουσική ως πρόβλημα αναπαράστασης της γνώσης 41

4.4 Ψηφιακή αναπαράσταση του ήχου 42

4.5 Έρευνα για τις γλώσσες σύνθεσης μουσικής υπολογιστών 44

4.5.1 Συστήματα σύνθεσης λογισμικού 44

4.5.2 Μουσική ‘Ν’ 45

4.5.3 Ανησυχίες αποδοτικότητας 47

4.6 Υψηλού επιπέδου γλώσσες για την μουσική υπολογιστών 47

4.6.1 ΄΄Ακουστική΄΄ γλώσσα προγραμματισμού 48

4.7 Στάδια μουσικής σύνθεσης – Κάρτες ήχου 49

4.7.1 1η σύνθεση: Βασική 50

4.7.2 2η σύνθεση: Βασική, με καλή κάρτα ήχου 51

4.7.3 3η σύνθεση: Υπολογιστής συνδεδεμένος με εξωτερική ηχομονάδα 52 4.7.4 4η σύνθεση: Υπολογιστής με software synthesizer 53

4.8 Τι μπορεί να κάνει μία κάρτα ήχου στο κομμάτι του MIDI 54

4.9 Σύνθεση FM 54

4.10 Σύνθεση δειγμάτων Wavetable 55

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5

ο

: ΜΟΥΣΙΚΗ ΨΗΦΙΑΚΗ ΔΙΕΠΑΦΗ ΟΡΓΑΝΩΝ (MIDI)

56

5.1 MIDI (Musical Instrument Digital Interface) 56

5.1.1 Ο τρόπος μετάδοσης πληροφοριών MIDI 60

(4)

5.1.2 General MIDI 61

5.1.3 General Synth 63

5.1.4 Yamaha XG 63

5.1.5 MIDI με υπολογιστές 64

5.1.6 Μετά το MIDI 65

5.1.7 Πώς το MIDI λειτουργεί εν συντομία 66

5.2 Ηλεκτρικές συνδέσεις (Θύρες και καλώδια του MIDI) 67

5.2.1 Format μουσικών μηνυμάτων MIDI 68

5.2.2 Έυρος ζώνης μηνυμάτων MIDI 69

5.2.3 Format αρχείων MIDI 69

5.2.4 Άλλες εφαρμογές του MIDI 70

5.3 Ελεγκτές MIDI στο ΄΄ρεύμα΄΄ στοιχείων 70

5.4 Από το synthesizer στο MIDI 71

5.4.1 Προγραμματήσιμα όργανα 74

5.4.2 Ηλεκτρονικό μουσικό όργανο 76

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6

ο

: Max/ MSP

77

6.1 Τι είναι το Max; 77

6.1.1 Max λογισμικό 78

6.1.2 Ιστορικά 78

6.1.3 Max Mathews 79

6.2 MIDI Setup Dialog 79

6.3 Προγρα/μος με αντικείμενα (objects) 80

6.3.1 Κανονικά αντικείμενα και αντικείμενα διεπαφών με τον χρήστη 82

6.3.2 Arguments 84

6.3.3 Μηνύματα 84

6.3.4 Αριθμοί 86

6.4 Σειρά εκτέλεσης των μηνυμάτων 86

6.5 Max Window 86

(5)

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1

ο

: ΓΝΩΣΗ ΜΟΥΣΙΚΗΣ

1.1. Μουσικολογία - Καθορισμός της μουσικής

Η θεωρία μουσικής είναι ένας τομέας της μελέτης που περιγράφει τα στοιχεία της μουσικής και περιλαμβάνει την ανάπτυξη και την εφαρμογή των μεθόδων για τη προώθηση της μουσικής και την αλληλεξάρτηση μεταξύ της νότας της μουσικής και της πρακτικής απόδοσης, θεωρία. Ευρέως, η θεωρία μπορεί να περιλάβει οποιαδήποτε δήλωση, πεποίθηση, ή σύλληψη για τη μουσική[1]. Ένα πρόσωπο που μελετά ή κάνει εξάσκηση στη θεωρία της μουσικής λέγεται θεωρητικός της μουσικής .

Μερικοί θεωρητικοί μουσικής προσπαθούν να εξηγήσουν τη χρήση συνθετών τεχνικών με τη θέσπιση των κανόνων και των μοτίβων. Άλλοι διαμορφώνουν την εμπειρία ή τη μουσική. Εν τούτοις εξαιρετικά διαφορετικοί στα ενδιαφέροντα και τις υποχρεώσεις τους, πολλοί δυτικοί θεωρητικοί της μουσικής έχουν την κοινή πεποίθηση ότι οι πράξεις της σύνθεσης, της εκτέλεσης, και του ακούσματος τη μουσικής μπορούν να εξηγηθούν σε έναν υψηλό βαθμό λεπτομέρειας. Γενικά, οι εργασίες της θεωρίας της μουσικής είναι και περιγραφικές και καθοδηγητικές, κι αυτό γιατί και τα δύο προσπαθούν να καθορίσουν την πρακτική και να επηρεάσουν και την μεταγενέστερη πρακτική. Κατά συνέπεια, η θεωρία της μουσικής προχωρά με βήματα πιο αργά σε σχέση με την πρακτική κατά ένα σημαντικό ποσοστό, αλλά και δείχνει προς τη μελλοντική εξερεύνηση και απόδοση της μουσικής.

Οι μουσικοί μελετούν τη θεωρία μουσικής προκειμένου να είναι σε θέση να καταλάβουν τις σχέσεις που ένας συνθέτης ή ένας τραγουδοποιός αναμένει να γίνουν κατανοητές όσον αφορά τη νότα – απεικόνιση της μουσικής και οι συνθέτες μελετούν θεωρία της μουσικής προκειμένου να καταλάβουν πώς να παραγάγουν τα επιθυμητά αποτελέσματα και πώς να δομήσουν τα δικά τους έργα. Οι συνθέτες μπορούν να μελετήσουν τη θεωρία μουσικής προκειμένου να καταλήξουν σε αποφάσεις που έχουν να κάνουν με την σύνθεση.

Μιλώντας γενικά, η θεωρία μουσικής στη δυτική παράδοση εστιάζει κυρίως

(6)

στην αρμονία και έτσι εξηγεί τη δομή μιας μεγάλης μουσικής κλίμακας και τη δημιουργία μιας μελωδίας.

1.1.1. Εκτέλεση της μουσικής

Η εκτέλεση μιας μουσικής σύνθεσης επισύρει την προσοχή της σε πολλά από τα εργαλεία της ιστορικής μουσικολογίας για να απαντήσει στο ερώτημα

“πώς η μουσική εκτελέσθηκε στις διάφορα μέρη της γης, σε διαφορετικούς χρόνους στο παρελθόν;”.

Μέσα στη ρουμπρίκα της μουσικολογίας, η πρακτική απόδοσης τείνει να υπογραμμίσει τη συλλογή και τη σύνθεση των στοιχείων για το πώς η μουσική πρέπει να εκτελεσθεί. Το σημαντικό, απ’ την άλλη πλευρά, δηλαδή το να μάθει κανείς πώς να τραγουδάει αληθινά ή να παίζει ένα ιστορικό όργανο έχει να κάνει συνήθως με την εξάσκησή του σ’ αυτά. Εντούτοις, πολλοί κορυφαίοι ερευνητές στην πρακτική απόδοσης (εκτέλεση μιας μουσικής σύνθεσης) είναι επίσης άριστοι μουσικοί.

1.1.2. Γνώση μουσικής

Η γνώση μουσικής, αποκαλούμενη μερικές φορές αντίληψη μουσικής, είναι η μελέτη της αντίληψης και της απόδοσης της μουσικής από την άποψη της γνωστικής επιστήμης. Η πειθαρχία μοιράζεται τη διεπιστημονική φύση των τομέων όπως η γνωστική γλωσσολογία. Αν και από τους πολλούς ορισμούς που χρησιμοποιούνται γενικά, η ακουστική σαν επιστήμη πρέπει να θεωρηθεί μέρος της μουσικολογικής μελέτης, στην πράξη είναι μόνο μέσα στον τομέα της γνώσης της μουσικής καθώς η ακουστική αποτελεί μέρος του αγγλόφωνου μουσικολογικού προγράμματος σπουδών. (Στη Γερμανία και άλλες ευρωπαϊκές χώρες είναι ενσωματωμένη με στη μουσική μελέτη).

(7)

1.2. Καθορισμός της μουσικής

Ο καθορισμός της μουσικής είναι μια αμφισβητημένη αισθητική αξιολόγηση αυτού που αποτελεί τη μουσική. Η μουσική είναι μια τέχνη, ψυχαγωγία, ή άλλη ανθρώπινη δραστηριότητα που περιλαμβάνει τον οργανωμένο ήχο. Οι ορισμοί ποικίλλουν δεδομένου ότι η μουσική, όπως και η τέχνη, είναι υποκειμενικά αντιληπτό φαινόμενο. Ο καθορισμός της έννοιας αυτής έχει δοθεί από φιλοσόφους, λεξικογράφους, συνθέτες, δασκάλους, γλωσσολόγους, επιστήμονες, και μουσικούς.

Η μουσική οργανώνεται εγκαίρως και αποτελείται από την νότα(απεικόνιση της μουσικής), το ρυθμό, την αρμονία και τη χροιά. Η οργάνωση του μουσικού ήχου είναι μέρος της σύνθεσης και του αυτοσχεδιασμού.

Η μουσική, συχνά ως μια τέχνη / ψυχαγωγία, είναι ένα συνολικό κοινωνικό γεγονός του οποίου οι ορισμοί ποικίλλουν σύμφωνα με την εποχή και τον πολιτισμό," σύμφωνα με Jean Molino.1 Αντιπαραβάλλεται συχνά με το θόρυβο. Σύμφωνα με το μουσικολόγο Jean-Zak Nattiez: "Τα όρια μεταξύ της μουσικής και του θορύβου είναι πάντα πολιτιστικά καθορισμένα – πράγμα που υπαινίσσεται ότι, ακόμη και μέσα σε μια ενιαία κοινωνία, αυτά τα όρια δεν περνούν πάντα μέσω της ίδιας θέσης. Εν ολίγοις, σπάνια υπάρχει συναίνεση αυτών των δύο. Επομένως αν κάνουμε έναν απολογισμό θα διαπιστώσουμε ότι δεν υπάρχει έστω και μία διαπολιτισμική και καθολική έννοια που να καθορίζει τι μπορεί να αποτελεί η έννοια “ μουσική “. (2)

1.2.1. Νότες

Μια νότα είναι ένα σημάδι που χρησιμοποιείται στη μουσική για να αντιπροσωπεύσει τη σχετική διάρκεια και την τονικότητα δηλαδή το

‘χτύπημα’ του ήχου. Η λέξη νότα χρησιμοποιείται επίσης και για τη γραφική απεικόνιση εκείνης της τονικότητας σε ένα σύστημα απεικόνισης.

Γενικές και συγκεκριμένες έννοιες αναμοχλεύονται ελεύθερα από τους μουσικούς, αν και μπορεί στην αρχή να μπερδεύουν. Πολλές φορές οι μουσικοί λένε “η δεύτερη νότα του κομματιού ‘Happy Birthday to you’ , για

(8)

παράδειγμα, και δεν γίνονται συνήθως απολύτως κατανοητοί. Οι πρώτες δύο νότες του “Happy birthday to you” είναι οι ίδιες ,πράγμα που σημαίνει ότι τα πρώτα δύο σε σειρά ακούσματα προέρχονται απ τον ίδιο πλήκτρο. Η νότα αποτελεί το χαρακτηριστικό των μουσικών / ηχητικών φαινομένων και διευκολύνει έτσι τη μουσική ανάλυση (Nattiez 1990, p.81n9).

1.2.2. “ Η ονομασία μιας νότας “

Μια νότα με τη διπλασιασμένη συχνότητα σε σύγκριση με μία άλλη ηχεί πολύ παρόμοια, και της δίνεται συνήθως το ίδιο όνομα, αποκαλούμενο κατηγορία

‘ύψους μελωδίας’ δηλαδή τονικότητας. Η έκταση της κάθε νότας μέσα σε αυτόν τον διπλασιασμό καλείται οκτάβα. Το πλήρες όνομα μιας νότας αποτελείται από την κατηγορία ‘ύψους μελωδίας’, δηλαδή σε ποια τονικότητα ανήκει αυτή η νότα, και την οκτάβα που βρίσκεται. Η κατηγορία κάθε τονικότητας χρησιμοποιεί τα πρώτα επτά γράμματα του λατινικού αλφάβητου: A (ΛΑ), B (ΣΙ), C (ΝΤΟ), D (ΡΕ), E (ΜΙ), F (ΦΑ), και G (ΣΟΛ) (κατά αύξουσα τονικότητα). Τα ονόματα των γραμμάτων αυτών επαναλαμβάνωνται, έτσι ώστε η νότα πάνω από το C είναι το Α (μια οκτάβα υψηλότερη από το πρώτο Α) και η ακολουθία συνεχίζεται κατά τρόπο αόριστο. Οι νότες όλες μαζί ονομάζονται μουσική κλίμακα ή σειρά τόνων (μουσικών φθόγγων).

Επειδή υπάρχουν, βασικά, 12 νότες που απαιτούνται από τη διατονική μουσική, στα 7 ονόματα γραμμάτων μπορούν επίσης να δοθούν περαιτέρω προσδιορισμοί . Οι δύο κύριοι προσδιορισμοί είναι οι ‘διέσεις’ και οι

‘υφέσεις’ δηλάδή προσδιόρισμοί που αυξάνουν αντίστοιχα ή χαμηλώνουν την τονικότητα μιας νότας από ένα ημιτόνιο. Αυτοί χρησιμοποιούνται για να δημιουργήσουν τις πρόσθετες πέντε νότες που ‘ναι απαραίτητες για να σχηματιστεί η χρωματική κλίμακα. Η δίεση συμβολίζεται με το σύμβολο (#), και η ύφεση με το (b). Αυτοί οι συμβολισμοί γράφονται μετά από το όνομα της νότας, παραδείγματος χάριν, F # που αντιπροσωπεύει τη νότα ΦΑ δίεση και B b όπου μιλάμε για τη νότα ΣΙ ύφεση.

(9)

Στη μουσική απεικόνιση τα σύμβολα τοποθετούνται πριν από το σύμβολο της νότας ή στην αρχή του πενταγράμμου πράγμα που μας δείχνει τον

‘οπλισμό του κλειδιού’ (μουσικός όρος) στον οποίο είμαστε. Το φυσικό σύμβολο ( ), μπορεί να παρεμβληθεί πριν από μια νότα για να ακυρώσει (αλλοιώσει) μια δίεση ή ύφεση στον οπλισμό.

Έτσι για να γίνουν πιο κατανοητοί αυτοί οι συμβολισμοί, οι διέσεις που μπαίνουν, για παράδειγμα, μπροστά από τις νότες B (ΣΙ) και E (ΜΙ) δημιουργούν τις νότες που είναι ακριβώς οι ίδιες / ίσες με τη C (ΝΤΟ) και τη F (ΦΑ) αντίστοιχα (στη σύγχρονη δυτική μουσική πρακτική). Ομοίως, οι υφέσεις μπροστά απ την C και τη F είναι άλλα ονόματα για τη B και τη Ε.

Ένα άλλο είδος απεικόνισης της νότας, που χρησιμοποιείται σπάνια στα αγγλικά, χρησιμοποιεί τη κατάληξη “IS” για να δείξει την δίεση και τη "ES"

(το γράμμα "s" μόνο μετά από το Α και Ε) για τη ύφεση, π.χ. Fis για το F;, Bes για το B;, ES για το E;. Στα μέρη της Ευρώπης, το γράμμα H χρησιμοποιείται μερικές φορές αντί του B.

Παρακάτω δίδονται ενδεικτικά μερικά συστήματα γραφής της μουσικής :

 Κανονική μορφή C D E F G A B

 Με Δίεση (symbol) C# D# F# G# A#

 Με Ύφεση (symbol) Db Eb Gb Ab Bb

 Δίεση (text) Cis Dis Fis Gis Ais

 Ύφεση (text) Des Es Ges As Bes

 Γαλλία/Ιταλία/Ισπανία Do Re Mi Fa Sol La Si

 Γερμανία C D E F G A B H

(10)

 Συχνότητα [Hz] 262 277 294 311 330 349 370 392 415 440 466 494

 Αριθμός MIDI 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71

Οι οκτάβες της διπλασιασμένης συχνότητας είναι υποδειγμένες με τους διάφορους τρόπους όπως φαίνεται στον πίνακα κατωτέρω. Οι οκτάβες ξεκινάν από τη νότα C προς τα πάνω στη Β. Το παραδοσιακό σύστημα αρχίζει από τη μεγάλη οκτάβα (με τα κεφαλαία γράμματα) και τη μικρή οκτάβα (με τα μικροσκοπικά γράμματα). Οι χαμηλότερες οκτάβες ονομάζονται contra και οι υψηλότερες lined. Σ’άλλα συστήματα προστίθεται κι ένας αριθμός (αρχίζοντας από 0, ή μερικές φορές από -1). Σε αυτό το σύστημα, σήμερα, η νότα A4 σταθεροποιείται σε 440 Hz, στην οκτάβα που περιέχει τις νότες από C4 [ το μεσαίο C(ΝΤΟ) από τις 8 οκτάβες] B4. Η χαμηλότερη νότα για τα περισσότερα πιάνα είναι A0, η υψηλότερη C8. Το σύστημα του MIDI για τα ηλεκτρονικά μουσικά όργανα και τους υπολογιστές χρησιμοποιεί μια ευθεία αρίθμηση αρχίζοντας από τη νότα 0 για C-1 στα 8.1758 Hz μέχρι τη νότα 127 για G9 στα 12.544 Hz . Συστήματα ονομασίας των συχνοτήτων των οκτάβων :

από το Α [ Hz ]

παραδοσιακή στενογραφία που αριθμείται στο MIDI nr subsubcontra '''C–'''B C-1–B-1 0–11 13.75

subcontra ''C–''B C0–B0 12–23 27.5 contra 'C–'B C1–B1 24–35 55 great C–B C2–B2 36–47 110 small c–b C3–B3 48–59 220 one-lined c'–b' C4–B4 60–71 440 two-lined c''–b'' C5–B5 72–83 880 three-lined c'''–b''' C6–B6 84–95 1760 four-lined c''''–b'''' C7–B7 96–107 3520 five-lined c'''''–b''''' C8–B8 108–119 7040 six-lined c''''''–b'''''' C9–B9 120–127 14080

1.2.3. Νότες πάνω στο χαρτί

(11)

Μια γραπτή νότα μπορεί επίσης να έχει μια αξία, ένας κώδικα δηλαδή που καθορίζει τη σχετική διάρκεια της νότας. Αυτές οι αξίες περιλαμβάνουν τις νότες τέταρτο, τα όγδοα κ.ο.κ. Όταν οι νότες γράφονται στο χαρτί, σε κάθε νότα ορίζεται μια συγκεκριμένη θέση στο πεντάγραμμο ( πάνω σε μια γραμμή ή μέσα σ΄ ένα διάστημα) ανάλογα με τις διέσεις , υφέσεις και αλλοιώσεις.

Μ’ αυτόν τον τρόπο , παίρνουν οι νότες τα ονόματα τους και έτσι απομνημονεύονται από τους μουσικούς και επιτρέπουν σ’ αυτούς να ξέρουν με μια ματιά ποιο πλήκτρο (τόνο) να παίξουν στο μουσικό όργανό για κάθε νότα που απεικονίζεται στη παρτιτούρα.

Εικόνα 1 : Όλες οι νότες με κανονική και αντίστροφη σειρά

Το πεντάγραμμο όπως φαίνεται παραπάνω παρουσιάζει τις νότες C, D, E, F, G, A, B, C και με την αντίστροφη σειρά.

1.2.4. Η έννοια “Μοτίβο”

Στη μουσική, ένα μοτίβο είναι ένα εμφανές απόσπασμα καλλιτεχνικού έργου που επαναλαμβάνεται ή μια σειρά από νότες που μπορούν να

(12)

χρησιμοποιηθούν για να κατασκευάσουν μια ολόκληρη ή τα μέρος των μελωδιών και μουσικών θεμάτων. Ένα μοτίβο διακρίνεται από μια φιγούρα (μουσικός όρος) δεδομένου ότι ένα μοτίβο είναι πάντα σε πρώτο πλάνο ενώ μια φιγούρα είναι στο υπόβαθρο: "Μια φιγούρα μοιάζει με ένα format στην αρχιτεκτονική: είναι "ανοικτή και στις δύο άκρες, έτσι ώστε να είναι ατέλειωτα επαναλαμβανόμενη. Στο άκουσμα μιας μουσικής φράσης(φιγούρα), τη τοποθετούμε εκίνη τη στιγμή στο υπόβαθρο, ακόμα κι αν είναι... ισχυρό και μελωδικό."[ 2], πράγμα που δεν συμβαίνει με το μοτίβο.

Ένα μοτίβο μπορεί να είναι αρμονικό, μελωδικό (τονικότητα) ή/και ρυθμικό (διάρκεια).

Ένα μοτίβο που συνδέεται θεματικά με ένα πρόσωπο, μια θέση, ή μια ιδέα καλείται θέμα-οδηγός(leitmotiv).

Μια φράση που παρουσίαζεται αρχικά ή ακούγεται όπως ένα μοτίβο μπορεί να γίνει μια φιγούρα που συνοδεύει μια άλλη μελωδία.

Το διασημότερο παράδειγμα του μουσικού μοτίβου είναι στην πέμπτη συμφωνία Beethoven, στην οποία το ένα μοτίβο με τρεις νότες που ακολουθούνται από ένα πιο μεγάλο, είναι εμφανές καθ’ όλη τη διάρκεια του κομματιού.

Ο εμπλουτισμός ενός μοτίβου είναι "όταν εμβαθύνεις μια μουσική σύνθεση με χρήση πολλών μοτίβων" και έχει χρησιμοποιηθεί από συνθέτες συμπεριλαμβανομένων των Miriam Gideon, στο "Night is my Sister" (1952) and "Fantasy on a Javanese Motif" (1958), και Donald Erb.

Το 1957 η εγκυκλοπέδια Larousse καθορίζει το μοτίβο ως εξής:

[ένα μικρό χαρακτηριστικό στοιχείο μιας μουσικής σύνθεσης, η οποία εγγυάται με διάφορους τρόπους την ενότητα μιας εργασίας ή ένα μέρος της εργασίας (ένα μοτίβο μπορεί να αφομοιωθεί σε ένα “πυρήνα”, και μπορεί να έχει τρεις πτυχές που μπορούν να χωριστούν μεταξύ τους: ρυθμική, μελωδική, και την αρμονική).]

(13)

1.3. Μουσική σύνθεση

Η μουσική σύνθεση μπορεί να είναι:

 ένα αρχικό κομμάτι μουσικής

 η δομή ενός μουσικού κομματιού

 η διαδικασία δημιουργίας ενός νέου μουσικού κομματιού

Ένα κομμάτι της μουσικής υφίσταται υπό τη μορφή της γραπτής σύνθεσης της νότας ή ως ενιαίο ακουστικό γεγονός (μια ζωντανή εκτέλεση ή ένα καταγραμμένο κομμάτι). Εάν γίνει πρώτα η σύνθεση και μετά η εκτέλεση, τότε η μουσική μπορεί να αποδοθεί από μνήμης, μέσω της γραπτής απεικόνισης της νότας, ή μέσω ενός συνδυασμού και των δύο. Οι συνθέσεις αποτελούνται από τα μουσικά στοιχεία, στοιχεία που ποικίλλουν ευρέως από πρόσωπο σε πρόσωπο και από πολιτισμό σε πολιτισμό. Ο αυτοσχεδιασμός είναι η πράξη της σύνθεσης κατά τη διάρκεια της εκτέλεσης, της συγκέντρωσης στοιχείων δηλαδή με"αυθόρμητο “τρόπο.

Οι άνθρωποι που εξασκούνται στη σύνθεση καλούνται συνθέτες. Οι χρήσιμες δεξιότητες στη σύνθεση περιλαμβάνουν τη γραπτή αναπαράσταση μιας μουσικής νότας, την ενορχήστρωση, και το χειρισμό των μουσικών συνόλων των οργανοπαιχτών (orchestration). Ο καθορισμός της σύνθεσης έχει διευρυνθεί για να περιλάβει τις εκτεταμένες τεχνικές όπως ο αυτοσχεδιασμός, μουσικό montage, την προετοιμασία των οργάνων, χρησιμοποιώντας τα μη παραδοσιακά εργαλεία ή τις μεθόδους παραγωγής ήχου, καθώς επίσης και δημιουργώντας μουσική από μια κατάσταση σιωπής, όπως έκανε περίφημα ο John Cage.

Οι συνθετικές τεχνικές είναι οι μέθοδοι που χρησιμοποιούνται για να δημιουργηθεί η μουσική. Στο πλαίσιο της δομής ή της οργάνωσης ενός μουσικού έργου, η "σύνθεση" εκείνου του έργου καλείται γενικά η μουσική μορφή του. Αυτές οι τεχνικές βαδίζουν παράλληλα με τα επίσημα στοιχεία της τέχνης. Μερικά κομμάτια είναι αποτελούμενα γύρω από μια καθορισμένη κλίμακα, όπου η τεχνική μπορεί να θεωρηθεί η χρήση μιας συγκεκριμένης κλίμακας. Άλλα συνθέτονται κατά τη διάρκεια της εκτέλεσης (βλ.

(14)

αυτοσχεδιασμό).

Σημαντικό στην τονική μουσική σύνθεση είναι η κλίμακα για τις νότες που χρησιμοποιούνται, συμπεριλαμβανομένου του τρόπου και της τονικότητας της νότας. Όταν κάποιος παίζει ή διαβάζει κλασσική μουσική, μόνο το μουσικό πλήκτρο (ένα οριζόμενο σύνολο από νότες σε μια κλίμακα) είναι αυτό το οποίο ενδιαφέρει τον μουσικό. Η μουσική της Μέσης Ανατολής υιοθετεί τις συνθέσεις που είναι άρρηκτα βασισμένες σε έναν συγκεκριμένο τρόπο (όπως οι δωρικές, phrygian, mixolydian, και locrian κλίμακες), συχνά μέσα στα πλαίσια αυτοσχεδιασμού, όπως η μουσική Hindustani της Ινδίας, gamelans της Ιάβας και του Μπαλί, και οι διάφορες μουσικές της Αφρικής.

1.3.1. Συνθετική ενορχήστρωση

Το έργο της ενορχήστρωσης, μπορεί να το αναλάβει ο συνθέτης ή ένα άτομο που θα το αναλάβει βασισμένο στο “πυρήνα – καρδιά” του κομματιού του συνθέτη. Μια σύνθεση μπορεί να βασιστεί σε πολλούς παράγοντες όπως το είδος και το εύρος του ακροατηρίου, το μουσικό ύφος και την επεξεργασία αυτού του ύφους, εκτιμήσεις μιας ηχογραφημένης ή ζωντανής εκτέλεσης, τους μουσικούς και τα όργανα που ‘ ναι διαθέσιμα, τους εμπορικούς στόχους και τους οικονομικούς περιορισμούς.

Με βάση τέτοιους παράγοντες, οι συνθέτες ή arrangers πρέπει να αποφασίσουν για την οργάνωση της αρχικής δουλείας. Σήμερα, ο σύγχρονος συνθέτης μπορεί ουσιαστικά να γράψει για σχεδόν οποιοδήποτε συνδυασμό οργάνων. Ο συνθέτης μπορεί επίσης να επιλέξει να γράψει μόνο για ένα όργανο, οπότε σ'αυτή την περίπτωση αυτό καλείται “σόλο”.

Οι συνθέτες δεν περιορίζονται στο γράψιμο μόνο για τα όργανα, μπορούν επίσης να αποφασίσουν να γράψουν και για τη φωνή (συμπεριλαμβανομένων των εργασιών μιας χορωδίας, όπερας, και των

(15)

musicals) ή τα κρουστά όργανα ή τα ηλεκτρικά όργανα.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2

ο

: Μουσική και Υπολογιστής

2.1. Πρόγραμμα – Σύνθεση μουσικής υπολογιστών

Η μουσική υπολογιστών είναι μουσική που παράγεται ή που συντίθεται με την ενίσχυση των υπολογιστών. Αναφέρεται επίσης σε έναν τομέα της μελέτης που εξετάζει και τη θεωρία και την εφαρμογή των νέων και υπαρχουσών τεχνολογιών στους τομείς της μουσικής, του υγιούς σχεδίου και της διάχυσης, της ακουστικής, της υγιούς σύνθεσης, της επεξεργασίας ψηφιακού σήματος, και psychoacoustics. Ο τομέας της μουσικής υπολογιστών έχει τις ρίζες του απ’την ηλεκτρονική μουσική, και τα πρώτα πειράματα και τις καινοτομίες με τα ηλεκτρονικά όργανα στα τέλη του 20ού αιώνα.

Ένα μεγάλο μέρος της εργασίας για τη μουσική υπολογιστών έχει επισύρει την προσοχή του στη σχέση μεταξύ της θεωρίας μουσικής και των μαθηματικών. Η πρώτη μουσική υπολογιστών σε παγκόσμιο επίπεδο παρήχθη στην Αυστραλία από τον προγραμματιστή Geoff Hill στον υπολογιστή CSIRAC που σχεδιάστηκε και χτίστηκε από τον Trevor Pearcey και Maston Beard. Στη συνέχεια, ο Lejaren Hiller (π.χ., η ακολουθία Illiac) χρησιμοποίησε έναν υπολογιστή στη δεκαετία του '50 για να συνθέσει τις εργασίες που παίχτηκαν έπειτα από τους συμβατικούς μουσικούς. Οι πιό πρόσφατες εξελίξεις περιέλαβαν την εργασία του Max Mathews στα Bell Laboratories, ο οποίος ανέπτυξε το πρόγραμμα MUSIC I, το οποίο επηρρέασε πολλούς σε μεγάλο βαθμό. Η τεχνολογία Vocoder (τεχνική τραγουδιού με επίκεντρο την φωνή) ήταν επίσης μια σημαντική ανάπτυξη σε αυτήν την νέα εποχή. Πιό πρόσφατα, η τεχνολογία του MIDI έχει επιτρέψει στους προσωπικούς υπολογιστές να αλληλεπιδρούν με τους συνθέτες μέσω μιας τυποποιημένης διεπαφής, η οποία έχει διευρύνει τη χρήση της τεχνολογίας υπολογιστών.

Σε όλο τον κόσμο υπάρχουν πολλές οργανώσεις και ιδρύματα που αφιερώνονται στον τομέα του υπολογιστή ,της ηλεκτρονικής μελέτης και της

(16)

έρευνας της μουσικής, συμπεριλαμβανομένου του ICMC (διεθνής ένωση μουσικής υπολογιστών), IRCAM, του SEAMUS (κοινωνία για την ηλεκτρο ακουστική μουσική στις Ηνωμένες Πολιτείες), και ενός μεγάλου αριθμού ιδρυμάτων της υψηλότερης εκμάθησης σε όλο τον κόσμο.

Η παραγόμενη από υπολογιστή μουσική είναι μουσική που συντίθεται κοντά, ή με την εκτενή βοήθεια ενός υπολογιστή. Αν και οποιοδήποτε είδος μουσικής που χρησιμοποιεί τους υπολογιστές για τη σύνθεσή της είναι παραγόμενη από υπολογιστή ως ένα ορισμένο βαθμό, η χρήση των υπολογιστών είναι τώρα τόσο διαδεδομένη (στην συγγραφή και έκδοση των λαϊκών τραγουδιών, παραδείγματος χάριν) που χρησιμοποιείται γενικά για να σημάνει ένα είδος μουσικής που δεν θα μπορούσε να έχει δημιουργηθεί χωρίς τη χρήση των υπολογιστών.

Μπορούμε να διακρίνουμε δύο ομάδες μουσικής υπολογιστών : μουσική στην οποία ένας υπολογιστής παρήγαγε το αποτέλεσμα, το οποίο θα μπορούσε να εκτελεσθεί από τους ανθρώπους, και η μουσική που είναι αποτελούμενη και διενεργηθείσα από τους υπολογιστές.

Πολλά συστήματα για μουσικά επιτεύγματα υπήρξαν πραγματικά πολύ πριν από το χρόνο των υπολογιστών. Ένα από αυτά ήταν του Μότσαρτ : Musikalisches Wurfelspiel, ένα σύστημα που χρησιμοποιούσε την τυχαία επιλογή των μέτρων από μια μεγάλη συλλογή μικρών μουσικών φράσεων.

Όταν επιδιορθώνονται μαζί, αυτές οι φράσεις μπορούν να δημιουργήσουν τα μουσικά κομμάτια που θα μπορούσαν να παιχτούν . Αν και αυτές οι εργασίες δεν συντέθηκαν πραγματικά με έναν υπολογιστή υπό τη σύγχρονη έννοια, ο Μότσαρτ χρησιμοποιεί, εν τούτοις με στοιχειώδη μορφή, τις ίδιες αλγοριθμικές τεχνικές , τις οποίες οι συνθέτες τώρα συχνά χρησιμοποιούν με τους ηλεκτρονικούς δυαδικούς ψηφιακούς υπολογιστές από το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο.

Η πρώτη μουσική ψηφιακών υπολογιστών παγκόσμια παρήχθη στην Αυστραλία από τον προγραμματιστή Geoff Hill στον υπολογιστή CSIRAC που σχεδιάστηκε και χτίστηκε από τον Trevor Pearcey και Maston Beard. Στη

(17)

συνέχεια, ένας από τους πρώτους συνθέτες που χρησιμοποίησε έναν υπολογιστή για να γράψει μουσική ήταν ο Iannis Xenakis. Έγραψε τα προγράμματα στη γλώσσα FORTRAN , η οποία παρήγαγε τα αριθμητικά στοιχεία , τα οποία μετέτρεψε στη συνέχεια σε αποτελέσματα που παίζονται από τα παραδοσιακά μουσικά όργανα. Αν και ο Xenakis θα μπορούσε πολύ καλά να συνθέσει αυτήν την μουσική και με το χέρι, η συχνή χρήση των υπολογισμών που απαιτούσαν τον μετασχηματισμό των μαθηματικών πιθανοτήτων σε μουσική νότα, αφέθηκε καλύτερα στη μεγάλη δύναμη του υπολογιστή να διαχειρίζεται εύκολα και γρήγορα αριθμούς.

Οι υπολογιστές έχουν χρησιμοποιηθεί επίσης σε μία προσπάθεια να ληφθεί ως πρότυπο η μουσική των μεγάλων συνθετών του παρελθόντος, όπως ο Μότσαρτ. Κοινός παρονομαστής αυτής της τεχνικής είναι ο David Cope.

Έγραψε τα προγράμματα υπολογιστών που αναλύουν τις εργασίες άλλων συνθετών για να παράγει νέες εργασίες σε παρόμοιο ύφος. Έχει χρησιμοποιήσει αυτό το πρόγραμμα επιρρεαζόμενος σε μεγάλο βαθμό από συνθέτες όπως Bach και Mozart (τα πειράματα προγράμματός του στη μουσική νοημοσύνη είναι διάσημα για τη δημιουργία "της 42ης συμφωνίας του Mozart "), αλλά το χρησιμοποίησε και στα δικά του κομμάτια , συνδυάζοντας τις δημιουργίες του με αυτές του υπολογιστή.

Μερικοί κριτικοί υποστηρίζουν ότι οι υπολογιστές είναι ανίκανοι να παραγάγουν τη μουσική της ίδιας ποιότητας με τους μεγάλους συνθέτες, αν και άλλοι θα ρωτούσαν εάν αυτή είναι ή όχι πραγματικά η ουσία της σύνθεσης μουσικής κατ' αυτό τον τρόπο.

Αργότερα, συνθέτες όπως ο Gottfried Michael Koenig παρήγαγαν τους ήχους της σύνθεσης μέσω Η/Υ καθώς επίσης και τα τελικά μουσικά αποτελέσματα.

Ο Koenig παρήγαγε αρχικά αλγοριθμικά προγράμματα σύνθεσης που ήταν παρόμοια με αυτά του Xenaki, δεδομένου ότι μετέφρασαν τον υπολογισμό των μαθηματικών εξισώσεων σε απεικόνιση της μουσικής που θα μπορούσε να εκτελεσθεί από τους ανθρώπινους φορείς. Αργότερα, επέκτεινε το ίδιο είδος αρχών στη σφαίρα της σύνθεσης, επιτρέποντας στον υπολογιστή να παραγάγει τον ήχο άμεσα. Όλα αυτά τα προγράμματα παρήχθησαν από τον

(18)

Koenig στο ίδρυμα Sonology στην Ουτρέχτη στην Ολλανδία στη δεκαετία του '70.

Οι διαδικασίες που χρησιμοποιούνται από τον Koenig και τον Xenakis είναι ακόμα σε χρήση σήμερα. Από την εφεύρεση του συστήματος του MIDI στις αρχές της δεκαετίας του '80, παραδείγματος χάριν, μερικοί άνθρωποι έχουν εργαστεί στα προγράμματα που χαρτογραφούν τις νότες του MIDI σε έναν αλγόριθμο και μπορούν έπειτα είτε να εξάγουν ήχους είτε μουσική μέσω της κάρτας ήχου του υπολογιστή είτε να γράψουν ένα ακουστικό αρχείο για να παίξουν άλλα προγράμματα.

Μερικά από αυτά τα απλά προγράμματα είναι βασισμένα στη κλασματική γεωμετρία, και μπορούν να απεικονίσουν τις νότες του Midi σε συγκεκριμένα κλάσματα, ή εξισώσεις κλασμάτων. Αν και τέτοια προγράμματα είναι ευρέως διαθέσιμα και θεωρούνται μερικές φορές έξυπνα “παιχνίδια” για αυτούς που δεν ασχολούνται με μουσική, μερικοί επαγγελματικοί μουσικοί τους έχουν δώσει προσοχή . Η προκύπτουσα "μουσική" μπορεί να ακούγεται όπως ο θόρυβος, ή μπορεί να ηχήσει αρκετά γνωστή και ευχάριστη. Η μουσική που προκύπτει από αλγόριθμους, και η αλγοριθμική τέχνη γενικά, περισσότεροι εξαρτάται από τον τρόπο με τον οποίο οι παράμετροι χαρτογραφούνται στις πτυχές αυτών των εξισώσεων απ'ό,τι στις εξισώσεις αυτές καθ ‘ αυτές. Κατά συνέπεια, παραδείγματος χάριν, η ίδια εξίσωση μπορεί να γίνει για να παραγάγει ένα λυρικό και μελωδικό κομμάτι μουσικής στο ύφος του μέσου- δέκατου έννατου αιώνα, καθώς επίσης και μια φανταστικά ασύμφωνη κακοφωνία που θυμίζει πολύ τη μουσική πρωτοπορία της δεκαετίας του '50 και της δεκαετίας του '60.

Άλλα προγράμματα μπορούν να χαρτογραφήσουν τους μαθηματικούς τύπους και τις σταθερές για να παραγάγουν ακολουθίες από νότες. Με αυτόν τον τρόπο, ένας άρρητος αριθμός μπορεί να δώσει μια άπειρη ακολουθία από νότες όπου κάθε νότα είναι ένα ψηφίο στη δεκαδική έκφραση εκείνου του αριθμού. Αυτή η ακολουθία μπορεί στη συνέχεια να αποτελεί από μόνη της μια σύνθεση ή απλά τη βάση για την περαιτέρω επεξεργασία.

(19)

Οι διαδικασίες όπως κι αυτές, και ακόμη και οι πιό επιμελημένες διαδικασίες μπορούν επίσης να εκτελεσθούν στις γλώσσες προγραμματισμού μουσικής υπολογιστών όπως Csound, “Καθαρά Στοιχεία” (Pd), Max/MSP, και ChucK.

Αυτά τα προγράμματα τώρα εύκολα τρέχουν στους περισσότερους προσωπικούς υπολογιστές, και είναι συχνά ικανά των πιό σύνθετων λειτουργιών σε σύγκριση με αυτά που απαιτούνταν από τους ισχυρότερους κεντρικούς υπολογιστές αρκετές δεκαετίες πριν.

Υπάρχουν προγράμματα που παράγουν τις "human - sounding" μελωδίες με τη χρησιμοποίηση μιας απέραντης “μουσικών φράσεων” βάσης δεδομένων.

Μια άλλη "διαδικτυακή" προσέγγιση στη μουσική σύνθεση υπολογιστών χρησιμοποιεί το ειδικευμένο υλικό για να ανιχνεύσει τα εξωτερικά ερεθίσματα που χαρτογραφούνται έπειτα από τον υπολογιστή για να πραγματοποιήσουν την εκτέλεση. Τα παραδείγματα αυτού του ύφους της μουσικής υπολογιστών μπορούν να βρεθούν στην εργασία του David Rokeby στα μέσα της δεκαετίας του '80 (Very Nervous System) όπου οι κινήσεις ακροατηρίων/μουσικών είναι "μεταφρασμένες" σε τμήματα MIDI.

Ελεγχόμενη από τον υπολογιστή μουσική βρίσκεται επίσης σε διάφορα σημεία κατά την εκτέλεση από τον καναδό συνθέτη Udo Kasemets (1919).

Μερικά περιβάλλοντα λογισμικού :

 MAX/MSP

 Pd (Pure Data)

 SuperCollider

 ChucK

 Csound

2.2. Υπολογιστής που παράγει μουσική.[3]

Μια μηχανή μουσικής σύνθεσης υπολογιστών έχει σχεδιαστεί σε μία προσπάθεια να συλληφθεί η βασική γνώση σύνθεσης και αυτοσχεδιασμού της μουσικής σε ποικίλες μορφές. Το αποτέλεσμα είναι βασισμένο απλώς σε

(20)

ελεγχόμενες παραμέτρους από τον χρήστη και τους χαμηλούς κανόνες επιπέδων που ενσωματώνονται μέσα σ’αυτή τη μηχανή. Αν και η ίδια η γεννήτρια είναι μια ανεξάρτητη «πλατφόρμα», οι τρέχουσες εκδόσεις υπάρχουν και για τα Windows και τη Java, χρησιμοποιώντας το MIDI και την παραγωγή μουσικών αρχείων αντίστοιχα.

Σκοπός

Φανταστείτε ένα πρόσωπο που χρειάζεται ένα μικρό κομμάτι μουσικής.

Προσπαθεί να βάλει μαζί ένα τηλεοπτικό παιχνίδι, μια επίδειξη γραφικής παράστασης, ή μια τηλεοπτική διαφήμιση που απαιτεί έναν κάποιο μουσικό φθόγγο για να συμπληρωθεί το όλο σκηνικό. Ένας προγραμματιστής ή ένας θεωρητικός δεν σημαίνει απαραίτητα ότι θα είναι τόσο καλός στην σύνθεση μουσικής όσο είναι και στον τομέα του. Αυτό είναι το κίνητρο πίσω από αυτό το πρόγραμμα – να παράγει ακόμα κι ένας με περιορισμένη μουσική γνώση και παιδεία μια μουσική νότα. Αν και το αποτέλεσμα που θα προκύψει μπορεί μόνο να μην είναι αντάξιο με ένα αντίστοιχο ενός επαγγελματικού συνθέτη ή με μεγάλα έργα τέχνης, παρ’ όλα αυτά αυτή η εκτέλεση - απόδοση μπορεί να μην είναι εντελώς πέρα από το πεδίο του.

2.2.1. Πρότυπα αλληλεπίδρασης μουσικής και υπολογιστή

Ένας συνθέτης πραγματικός ξέρει ποια μουσική ποια μουσική πραγματικά του αρέσει και πώς να τη παραγάγει. Από μία άποψη, ένας ράδιο ακροατής συνθέτει επίσης με τον δικό του τρόπο. Ξέρει ποιους ραδιοσταθμούς προτιμά και πώς να συντονιστεί σε εκείνους τους σταθμούς. Το πρόγραμμα που παρουσιάζεται απ ‘τον Chong (John) Yu προσπαθεί να καλύψει μέρος της σχέσης μεταξύ ενός επαγγελματικού συνθέτη και του ακροατή ράδιο.

Ακριβώς όπως το πιάνο προσπάθησε να διευκολύνει τη μουσική εκτέλεση με τον περιορισμό των μουσικών φθόγγων που μπορούν να παιχτούν, έτσι και το πρόγραμμα αυτό, με το όνομα Sharle, έκανε προσπάθειες όσον αφορά την ευκολία της σύνθεσης και του αυτοσχεδιασμού.

2.2.2. Το πρότυπο οργάνων

(21)

Υπό μια έννοια, οποιοδήποτε διαλογικό σύστημα που παράγει μουσική σε πραγματικό χρόνο μπορεί να καλείται ως όργανο. Τα διάφορα συστήματα εντούτοις απαιτούν διαφορετικά επίπεδα αλληλεπίδρασης. Τα συστήματα που εκτελούν τους ζωντανούς μετασχηματισμούς (που στηρίζονται στη μουσική εισαγωγή από το χρήστη ) είναι αληθινά όργανα υπό την έννοια ότι ένα κανονικό όργανο απαιτεί τη συνεχή αλληλεπίδραση με τον χρήστη προκειμένου να παραχθεί κάτι ενδιαφέρον. Σύμφωνα λοιπόν με αυτά τα κριτήρια, το Sharle δεν είχε ως σκοπό να αποτελεί ένα αληθινό όργανο.

Στην πραγματικότητα, εάν ο χρήστης αλλάζει πάρα πολλές παραμέτρους κάθε δευτερόλεπτο, τα αποτελέσματα μπορούν να προκαλέσουν μια αναστάτωση των μισοτελειωμένων προτάσεων χωρίς να υπάρχει το στοιχείο της συνοχής. Αντ' αυτού, το Sharle λειτουργεί κάπου μεταξύ του ραδιο προτύπου και του προτύπου οργάνων.

2.2.3. Το βασικό αντικείμενο : Νότα

Στο χαμηλότερο επίπεδο του προγράμματος (Sharle) είναι το βασικό αντικείμενο νότας. Περιέχει όλες τις πληροφορίες που απαιτούνται για να περιγράψουν και να παράγουν μια νότα στο MIDI:

 Η ύψος του τόνου (μουσικού φθόγγου) - ο αριθμός της νότας του MIDI.

 Ο όγκος - που αντιπροσωπεύεται από τη μια από τις πέντε τιμές, από

΄΄πολύ μαλακό΄΄ έως ΄΄πολύ δυνατό΄΄. Αυτό δεν είναι μια συνεχής σειρά των τιμών, καθώς, η σημασία που έχει ο αριθμός ΄΄1΄΄ σαν αριθμός νότας του MIDI είναι μεγάλη, κάνει τις ταχύτητες ,με τις οποίες παίζονται οι διάφορες νότες του MIDI, να περνάν απαρατήρητες .

 Η διάρκεια -- ένα μέτρο του χρόνου που εξαρτάται από το ρυθμό.

(22)

 Το όργανο - ένας αριθμός προγράμματος του MIDI.

Επιπλέον, ο χρόνος στον οποίο η νότα παίχτηκε αποθηκεύεται επίσης, έτσι ώστε η σχέση της με τον χρόνο σε συνδυασμό με άλλα γεγονότα να μπορεί να καθοριστεί.

2.2.4. Ρυθμός

Ένας ρυθμός είναι μια σειρά συμβάντων (MIDI νότες) που παίζονται μιά φορά για μια δεδομένη γραμμή, κατόπιν επαναλαμβάνονται για την επόμενη γραμμή. Ενώ αυτά τα γεγονότα - συμβάντα δεν ειναι απαραίτητο να είναι περιοδικά μέσα στο ίδιο το αντικείμενο ρυθμού, η περιοδικότητα δημιουργείται από την επανάληψη του ρυθμού, Οτιδήποτε σχετικό με το χρόνο και τον όγκο στη παραγωγή μιας νότας καθορίζεται από το αντικείμενο ρυθμού της γραμμής. Τρεις παράμετροι που χρησιμοποιούνται στην παραγωγή ρυθμού: πυκνότητα, μήκος, σταθερή ακολουθία – συνέπεια.

[4]

2.3. Abc απεικόνιση

Η μέθοδος abc, αναπτυγμένη από τον Chris Walshaw, είναι μια γλώσσα που σχεδιάστηκε για την γραφική απεικόνιση της μουσικής(μουσικοί φθόγγοι και στίχοι) στον κώδικα ASCII. Σχεδιάστηκε αρχικά για τους λαϊκούς και παραδοσιακούς τόνους δυτικο-ευρωπαϊκής προέλευσης (συνήθως αγγλικής, ιρλανδικής και σκωτσέζικης) και μπορεί να γραφτεί ακόμα και σε ξύλο σύμφωνα με κάποια τυποποιημένη μορφή απεικόνισης.

Αν και έχει επεκταθεί από τότε, σε σχέση με τα πρότυπα με σκοπό την απεικόνιση ολοκληρωμένων κλασσικών αποτελεσμάτων μουσικής μέσω των πολλαπλών φωνών και του μουσικού κλειδιού, αυτού του είδους η απεικόνιση (abc) παραμένει, όπως ξεκινάει απ΄την “ρίζα” της, αδιαμφισβήτητα εύκολα αναγνώσιμη και πολύ πρακτική.

(23)

Από την εισαγωγή του στον τομέα της πληροφορικής ,στο τέλος του 1991, το λογισμικό απεικόνισης νότας abc έχει γίνει πολύ δημοφιλής. Προγράμματα για πολλά λειτουργικά συστήματα συμπεριλαμβανομένων των Windows, Macintosh, Unix και Linux, καθώς επίσης Palm και PocketPC, κάνουν χρήση της μεθόδου abc για την εισαγωγή δεδομένων ή έξοδο.

Υπάρχουν προγράμματα που παράγουν παρτιτούρες (μουσική σημειογραφία) αναζητούν και αναλύουν τους μουσικούς τόνους στις βάσεις δεδομένων, ή τους εξάγουν ως αρχεία Midi ή Wav για την αναπαραγωγή ήχου. Το λογισμικό ΄΄Abc΄΄ είναι διαθέσιμο υπό διάφορους όρους και άδειες, είτε εμπορικούς είτε μη εμπορικούς.

Τα προγράμματα abc που χρησιμοποιούνται στις μέρες μας έχουν να κάνουν με σύγχρονα εργαλεία , όπως TeX και MusicTeX. Από τότε, άλλα εργαλεία μετατροπής, όπως Αbc2ps, χρησιμοποιούνται πιο πολύ στους μικροϋπολογιστές. Οι βασισμένες στο WEB παραλλαγές αυτών των προγραμμάτων υπάρχουν σε παρουσιάσεις και επιδείξεις και παίζουν μελωδίες χρησιμοποίώντας ΄΄φόρμες΄΄ εισαγωγής δεδομένων. Ένα μοναδικό χαρακτηριστικό γνώρισμα της σημειογραφίας abc είναι η δυνατότητα να διαχειριστεί tunebooks (αρχείο μουσικών φθόγγων) καθώς επίσης και ιδιαίτερους ήχους. Πολλές χιλιάδες μελωδίες που βασίζονται στην μέθοδο

΄΄abc΄΄ είναι ελεύθερα διαθέσιμες και εξερευνήσιμες στον Παγκόσμιο Ιστό.

Τα νεώτερα προγράμματα μέσω των διαισθητικών γραφικά διεπαφών με τον χρήστη (GUIs), εκ των οποίων μερικά είναι γραμμένα για ένα συγκεκριμένο λειτουργικό σύστημα και άλλα τρέχουν σε ‘πλατφόρμες ‘που χρησιμοποιούν Java, επιτρέπουν στους χρήστες αμφίδρομα να διορθώσουν και να παρουσιάσουν μουσική σύμφωνα με τα εργαλεία απεικόνισης (νότες), παρά να πρέπει να εισαγάγουν τις οδηγίες στη γραμμή εντολής. Υπάρχουν επίσης εφαρμογές που έχουν την δυνατότητα μετατροπής της μεθοδολογίας abc και σε άλλα συστήματα σημειογραφίας μουσικής όπως LilyPond, MusicXML, και άλλα.

(24)

2.3.1.1. Επισκόπηση σημειογραφίας

Οι απεικονίσεις των συμβολισμών των μουσικών φθόγγων έχουν κοινά στοιχεία με το ακόλουθο παράδειγμα ενός ιρλανδέζικου γρήγορου χορού :

|:dff cee|def gfe|dff cee|dfe dBA|

dff cee|def gfe|faf gfe|1 dfe dBA:|2 dfe dcB||

|:~A3 ~B3|gfe fdB|AFA B2c|dfe dcB|

~A3 ~B3|efe efg|faf gfe|1 dfe dcB:|2 dfe dBA||

|:fAA eAA|def gfe|fAA eAA|dfe dBA|

fAA eAA|def gfe|faf gfe|dfe dBA:|

Στην ιρλανδική μουσική, για παράδειγμα, το σύμβολο ΄΄~΄΄ δείχνει μια στροφή στο παίξιμο, το παίξιμο της οποίας ποικίλλει ανάλογα με το όργανο που χρησιμοποιείται.

2.4. Μουσικός συντονισμός

Στη μουσική, υπάρχουν δύο κοινές έννοιες για το συντονισμό:

 Πρακτική συντονισμού- κουρδισμού : η πράξη του συντονισμού ενός οργάνου ή μιας φωνής.

 ΄΄Κουρδισμένα΄΄ συστήματα : διάφορα συστήματα κάθε τονικότητας που χρησιμοποιούνται για να κουρδίσουν ένα όργανο, και τη θεωρητική βάση τους.

2.4.1. Πρακτική συντονισμού

Ο συντονισμός είναι η διαδικασία παραγωγής μιας ορισμένης τονικότητας σε σχέση με μία άλλη ,πριν και κατά τη διάρκεια, που αντιστοιχείται συνήθως στην ομοφωνία αλλά συχνά και σε κάποια άλλη σχέση διαστήματος. Από τον τόνο προσδιορίζεται μια τονικότητα που είναι πάρα πολύ υψηλή ή πάρα

(25)

πολύ χαμηλή σε ύψος στην κλίμακα, ανάλογα με τις διέσεις ή υφέσεις, αντίστοιχα.

Οι διαφορετικές μέθοδοι παραγωγής ήχου απαιτούν διαφορετικές μεθόδους ρύθμισης:

Ο συντονισμός σε ένα ύψος του τόνου (μουσικού φθόγγου) με τη φωνή λέγεται κουρδισμένος τόνος (μουσικός φθόγγος) και είναι η πιό βασική ικανότητα όσον αφορά την εκπαίδευση του ΄΄μουσικού αυτιου΄΄.

Γυρίζοντας κάποιος τα κλειδιά κουρδίσματος σε μια κιθάρα ή στο βιολί μπορεί να αυξήσει ή να μειώσει την ένταση των χορδών έτσι ώστε να είναι υψηλότερες ή χαμηλώτερες όσον αφορά το ύψος της τονικότητας στη κλίμακα.

Τροποποίηση του μήκους ή του πλάτους του σωλήνα ενός οργάνου αέρα, ενός χάλκινου οργάνου , ενός αυλού, ενός κρουστού, ή παρόμοιου οργάνου για να ρυθμιστεί το ύψος του τόνου (μουσικού φθόγγου).

2.4.2. “Κουρδισμένα” συστήματα

Ένα σύστημα κουρδίσματος είναι το σύστημα που χρησιμοποιείται για να καθορίσει ποιοι μουσικοί φθόγγοι θα χρησιμοποιηθούν και σε ποια τονικότητα θα παιχτούν, κατά τη διάρκεια ενός μουσικού κομματιού. Με άλλα λόγια, είναι η επιλογή του αριθμού και διάστημα των τιμών συχνότητας που χρησιμοποιούνται.

2.4.3. Το πρόβλημα του συγχρονισμού

Όσον αφορά τον συγχρονισμό η κατάσταση ήταν πραγματικά χαώδης, αφού ο κάθε κατασκευαστής χρησιμοποιούσε διαφορετική συχνότητα στα ηλεκτρονικά ρολόγια των προϊόντων του. Μια τέτοια άσχημη κατάσταση ήρθε να διορθώσει το πρωτόκολλο MIDI.

Το 1982 στο συνέδριο της National Association of Music Merchants (ΝΑΜΜ) οι συμμετέχοντες έθεσαν υπό συζήτηση το θέμα της δημιουργίας ενός

Referências

Documentos relacionados

Το Android είναι ένα λειτουργικό σύστημα που ενσωματώνεται σε συσκευές κινητής τηλεφωνίας τα οποία διαθέτουν οθόνη αφής, τρέχουν τον πυρήνα kernel του λειτουργικού Linux και ακόμη,