Publikacja przygotowana w ramach projektu systemowego: Badania jakości i efektywności kształcenia oraz instytucjonalizacji zaplecza badawczego, współfinansowanego przez UE z Europejskiego Funduszu Społecznego, realizowanego przez Instytut Badań Edukacyjnych. W wieku przedszkolnym, jak na każdym innym etapie rozwoju, zadania rozwojowe wynikają z jednej strony z możliwości psychofizycznych dziecka, az drugiej strony z kierowanych do niego oczekiwań społecznych. Nadszedł czas na doskonalenie tych umiejętności, a także kształtowanie nowej jakości: poruszania się w przestrzeni własnych myśli, fantazji i fantazji, czyli w świecie „wyimaginowanym”.
WaRTO WIEdZIEć…
- Znajomość liczb i posługiwanie się nimi
- Znajomość figur geometrycznych
- Znajomość cyfr i znaków arytmetycznych
- Wspomaganie dzieci w rozwijaniu uzdolnień oraz kształtowanie czynności intelektualnych potrzebnych im w codziennych sytuacjach i dalszej edukacji
- Budowanie systemu wartości, w tym wychowywanie dzieci tak, aby wiedziały, co jest dobre, a co złe
- Kształtowanie w dzieciach odporności emocjonalnej koniecznej do racjonalnego radzenia sobie w nowych i trudnych sytuacjach, w tym także do
- Rozwijanie umiejętności społecznych dzieci, niezbędnych w poprawnych relacjach z innymi dziećmi i dorosłymi
- Stwarzanie warunków sprzyjających wspólnej i zgodnej zabawie oraz nauce dzieci o zróżnicowanych możliwościach fizycznych i intelektualnych
- Troska o zdrowie dzieci i ich sprawność fizyczną, zachęcanie do uczestnictwa w zabawach i grach sportowych
- Budowanie dziecięcej wiedzy o świecie społecznym, przyrodniczym i tech- nicznym oraz rozwijanie umiejętności prezentowania swoich przemyśleń
- Wprowadzanie dzieci w świat wartości estetycznych i rozwijanie umiejętności wypowiadania się poprzez muzykę, małe formy teatralne i sztuki plastyczne
- Kształtowanie u dzieci poczucia przynależności społecznej (do rodziny, grupy rówieśniczej i wspólnoty narodowej) oraz postawy patriotycznej
- Zapewnienie dzieciom szans na lepszą edukację poprzez wspieranie ich ciekawości, aktywności i samodzielności, a także uczenie tych wiadomości
- Właściwości dziecka w wieku przedszkolnym a sposoby kształcenia
Rozwijająca się wyobraźnia pozwala przedszkolakom zamieniać działania na rzeczywistych przedmiotach na działania „w ich myślach”. Stopniowo, z pomocą osoby dorosłej, uczy się planować swoje działania i poszczególne czynności, jak wytrwać w obliczu trudności (wieża z klocków ciągle się przewraca). W dłuższej perspektywie służą zwiększeniu samoregulacji działania i świadomego uczenia się, nie tylko w środowisku szkolnym.
Wskazujemy trzy sposoby organizacji sytuacji dydaktycznych, które czy to w domu, przedszkolu, klubie dziecięcym czy gdziekolwiek indziej, są atrakcyjnymi i skutecznymi metodami pracy z przedszkolakami. Aby sala eksploracyjna miała realną wartość edukacyjną, należy ją urządzić w sposób intrygujący dla dzieci, zachęcający do działania, ale jednocześnie dający możliwość wykorzystania znajdujących się w niej przedmiotów w różny sposób, a nie koniecznie zgodnie z ich podstawowym przeznaczeniem (np. patelnia się gotuje, ale może to być też samochód czy kapelusz). Przedszkole według koncepcji Marii Montessori W Stanach Zjednoczonych przeprowadzono badania porównujące czas, jaki przedszkolaki spędzają na czynnościach „siedzących” w zależności od przedszkola: tradycyjnego i zorganizowanego według koncepcji Marii Montessori.
Przedszkola Montessori charakteryzują się swobodą poruszania się dziecka, która opiera się na naturalnej tendencji do uczenia się w kontakcie z innymi ludźmi i otoczeniem. Nadając działaniom dziecka określone ramy, uczy je dostosowywania się do wymagań zewnętrznych, co czasami wiąże się z silną kontrolą impulsów. z powstrzymywaniem się) i przedkładanie celów zewnętrznych nad własne. W wieku przedszkolnym ważne jest zdobywanie umiejętności i wiedzy z wielu dziedzin, co da dziecku możliwość harmonijnego rozwoju i pomyślnej nauki w kolejnych latach.
Okazało się, że dzieci bawiące się w pierwszej grupie wykazywały wyższy poziom równowagi. poznawczo-emocjonalne jak dzieci, których zabawy koordynował nauczyciel przedszkola. warto dać dzieciom swobodę i inicjatywę w organizowaniu zabaw oraz potrzebną im przestrzeń. samodzielna organizacja zabawy przez dzieci może być czynnikiem wspierającym rozwój poznawczy i emocjonalny, a tym samym przyczyniać się do kształtowania funkcji wykonawczych. w nich nauczyciel staje się bardziej „pośrednikiem” niż „instruktorem”. Można powiedzieć, że dzięki projektom dzieci uczą się samodzielnie, a dorosły pełni rolę koordynatora zajęć, kierującego procesami grupowymi, ale nie przekazującego „pewnej” wiedzy. Im młodsze dzieci, tym częściej osoba dorosła musi nadzorować ich działania i udzielać więcej wskazówek, aby kierować tymi działaniami lub wspierać dzieci, gdy mają problemy.
Metoda projektów w wieku przedszkolnym jest bardzo dobrym sposobem pracy z dziećmi, ponieważ pozwala nauczycielowi obserwować organizację ich pracy zespołowej.
Uczenie się dziecka w wieku przedszkolnym polega na działaniu zorientowanym wokół zabawy – daje to możliwość nabycia nowej wiedzy
Cele edukacji dzieci między 2/3 a 5/6 rokiem życia uzależnione są od (a) celów długofalowych, które pozwolą im być w przyszłości świadomymi obywatelami
Cele edukacji w wieku przedszkolnym dotyczą rozwijania funkcji komunikacyjnych, które potrzebne są w codziennym życiu w kontaktach
Najbardziej efektywnymi metodami pracy, które przeprowadzą dziecko od uczenia się spontanicznego w okresie wczesnego dzieciństwa do uczenia się
Rozdział
Pułapki w edukacji przedszkolnej
- Wprowadzenie, czyli o trudnościach w edukacji przedszkolnej
- Słodka beztroska, czyli pułapka idealizacji
- Za mamusię, za tatusia…, czyli pułapka infantylizacji
- Era małego inżyniera, czyli pułapka instrumentalizacji
- Pułapki w edukacji dzieci w wieku przedszkolnym są wynikiem błędnego myślenia (fałszywe przekonania) i błędnego wyobrażenia (zniekształcone
- Można ich uniknąć, jeżeli podczas organizowania środowiska, w którym wychowuje się i uczy dziecko, weźmie się pod uwagę jego cechy rozwojowe,
- Dzięki rozwijającej się inicjatywie dziecko dąży do podejmowania i wykonywania coraz trudniejszych i bardziej skomplikowanych zadań. Warto
- Dziecko pragnie przebywać w grupie innych dzieci i zaczyna się powoli ze swoją grupą identyfikować – warto wziąć to pod uwagę przy organizowaniu
Dlatego organizacja zajęć dla dzieci wymaga od dorosłych stworzenia takich warunków, w których mogą one jednocześnie uczyć się poprzez zabawę (wprowadzanie nowych, coraz trudniejszych elementów, dodatkowe instrukcje) lub pracować – wypełniać swoje obowiązki (po zabawie czyścimy zabawki, układamy je w koszyczki, chusteczki rozlaną wodą czy pomalowany stół). Buduje też poczucie konsekwencji w działaniu i rozwija kompetencję samoregulacji – jeśli nie posprząta kilka razy w kącie, następnego dnia nie może znaleźć tego, czego potrzebuje, a kara zewnętrzna nie jest potrzebna, by dziecko poczuło się nieswojo . Drugą pułapką pedagogiczną jest traktowanie dzieci jako zależnych, niezdarnych, zdolnych do niewiele i wymagających stałego wsparcia ze strony dorosłych, którzy „wiedzą lepiej i więcej”.
Dorosły nie chce przeciążać dziecka, co może wynikać z przekonania, że dziecko potrzebuje tylko rozrywki, może obawiać się, że sam nie wykona prawidłowo czynności. Mimo „irytacji” dorosłych i strachu przed błędami dziecka należy wymagać od niego samodzielności – brak oczekiwań nie motywuje go do działania, tłumiąc w ten sposób chęć i wykazywaną inicjatywę. To skłania ich do przekonania, że to nie oni są autorami swoich działań, ale osoba pod wpływem dorosłych, co osłabia lub wręcz zatraca poczucie autonomii, co jest rozwojowym osiągnięciem przyniesionym z lat poprzednich.
Charakterystyczne dla dzieci w wieku przedszkolnym jest działanie po linii najmniejszego oporu, czyli spontaniczne podążanie za swoimi życzeniami, z koniecznością ich natychmiastowej realizacji. Przeciwieństwem infantylizacji i idealizacji, a jednocześnie równie poważną pułapką edukacji dzieci między 2/3 a 5/6 rokiem życia jest stan, w którym dziecko jest od najmłodszych lat. Ten kierunek wychowywania dzieci wynika z myślenia o wieku przedszkolnym wyłącznie jako okresie przygotowania do szkoły i przyszłego zawodu.
Pułapki w edukacji dzieci w wieku przedszkolnym są wynikiem nieporozumień dorosłych (fałszywe przekonania) i nieporozumień (zniekształcone myślenie (fałszywe przekonania)) i nieporozumień (zniekształcone postrzeganie, np. dziecko) w tym wieku życia.
3 Rozdział
Edukacja w środowisku naturalnym
- Wprowadzenie, czyli o uczeniu się w rodzinie
- Środowisko fizyczne i społeczne rodziny
- Rodzice i inni dorośli jako nauczyciele Nawet najlepsza organizacja i wyposażenie fizycz-
- Rola rodzeństwa i rówieśników w edukacji dziecka
Z jednej strony dziecko powinno angażować się w czynności wymagające użycia wyobraźni i tworzenia opowieści w udawanych zabawach, a następnie w odgrywanie ról i zachęcać je do wykorzystywania w tych zabawach różnych przedmiotów, nawet codziennych . Najlepszym sposobem na to jest stawianie „przeszkód” w jego naturalnym zachowaniu – ustalanie zasad i warunków, które muszą być spełnione, aby dziecko kontynuowało to zachowanie. Dorośli i nauczyciele muszą zatem zorganizować dziecku przestrzeń do działania w taki sposób, aby mimowolnie zdobywało wiedzę i nowe umiejętności.
Zgodnie z założeniami koncepcji uczenia się zapośredniczonego, dorosły jest pośrednikiem między dzieckiem a otoczeniem, więc jego rolą jest pomoc w uczeniu się i zrozumieniu środowiska fizycznego i społecznego. Ten wysiłek intelektualny, jaki dzieci wkładają w zrozumienie i tworzenie koncepcji zjawisk, o których rozmawiają z dorosłymi, jest niezbędny w procesie rozwoju myślenia i komunikowania się. Ile czasu spędzamy każdego dnia słuchając tego, co dziecko ma do powiedzenia, odpowiadając na jego pytania, słuchając relacji o tym, co wydarzyło się w przedszkolu, wizycie u babci, co wydarzyło się podczas ostatniej wycieczki do zoo czy zakupów w Supersam.
Dobra rozmowa to duże wyzwanie - zapanować nad swoimi dorosłymi umiejętnościami językowymi i zostawić dziecku czas i przestrzeń na jego mowę. Im więcej mówi dorosły, im mniej mówi dziecko, tym bardziej stanowcze i jednoznaczne są jego opinie, tym mniej miejsca pozostawia się na opinie dziecka. Dzięki temu podczas licznych wspólnych zajęć można poznawać świat i zdobywać wiele umiejętności w towarzystwie innych dzieci – rodzeństwa i rówieśników.
Co-learning ma miejsce w różnego rodzaju codziennych, naturalnych sytuacjach i jest najskuteczniejszym sposobem nauki wspólnej pracy dla osiągnięcia wspólnego celu lub wspólnego dobra.
Uczenie się
- Niezależnie od tego, czy dziecko chodzi do przedszkola (i od jakiego wieku), czy też pozostało w domu – z różnych powodów – aż do momentu rozpoczęcia
- Naturalne uczenie się w domu, od najbliższych to przede wszystkim asystowanie osobom dorosłym w codziennych obowiązkach – na zasadzie
- Naturalne uczenie się w domu nie spełni jednak swej funkcji, jeśli
- Wykonywanie obowiązków domowych przez dziecko – samodzielnie i we współpracy z dorosłymi i innymi dziećmi – jest niezwykle cenne ze względu
- Dziecko zdobywa wiedzę i umiejętności również wśród i od rówieśników czy rodzeństwa, bo tylko dzięki innym dzieciom w młodszym, podobnym i star-
W związku z tym, że dzieci w wieku przedszkolnym nie potrafią trafnie określić, kto w ich otoczeniu ma większe kompetencje, a wiedzę i umiejętności mogą zdobywać praktycznie podczas każdej aktywności, w procesie tym uczestniczą również rówieśnicy. Ich rola jest szczególnie ważna z perspektywy średniookresowej, gdy myślimy o szkole, w której dzieci będą musiały współpracować z innymi. W wieku przedszkolnym zachowanie dziecka ulega stopniowej socjalizacji, a percepcja zdecentralizowana, co oznacza, że dziecko przestaje uważać swój punkt widzenia za jedyny, a zaczyna zauważać pragnienia i potrzeby innych dzieci.
Dziecko zdobywa wiedzę o sobie i świecie na podstawie komunikatów od innych ludzi – w tym jak radzi sobie z określoną czynnością. Informacja zwrotna od rówieśników z rówieśnikami lub rodzeństwem na temat tego, jak dobrze wykonano określoną czynność (informacje zwrotne od rówieśników) jest dla dziecka tak samo ważna jak ocena osoby dorosłej. Dzięki powoli rozwijającej się zdolności do przyzwoitości, czyli rozpoznawania i rozumienia punktu widzenia innych, dzieci w starszym wieku przedszkolnym (od około 4/5 roku życia) coraz częściej zaczynają bacznie obserwować inne dzieci oraz własne rodzeństwo lub rodzeństwo.
Niezależnie od tego, czy dziecko chodzi do przedszkola (i od jakiego wieku), czy przebywało w domu – z różnych powodów – do momentu rozpoczęcia nauki w szkole, czy zostało w domu – z różnych powodów – do momentu rozpoczęcia nauki w szkole, może czy uczy się i nabywa różne umiejętności, które są potrzebne. nie tylko w szkole, ale także w życiu, także w wieku przedszkolnym. Naturalna nauka w domu, od najbliższych, to głównie pomoc dorosłym w codziennych obowiązkach – na zasadzie pomagania dorosłym w codziennych obowiązkach – na zasadzie zabawy i „okazyjnie” zaspokojenia dziecięcej ciekawości. Wykonywanie przez dziecko obowiązków domowych – samodzielnie i we współpracy z dorosłymi i innymi dziećmi – jest niezwykle cenne ze względu na współpracę z dorosłymi i innymi dziećmi – jest niezwykle cenne ze względu na naukę odpowiedzialności, kształtowanie inicjatywy i działania na rzecz dobro wspólne, ale także dlatego, że do wyłaniającej się umiejętności zarządzania przestrzenią wokół siebie i swoim czasem.
Dziecko zdobywa wiedzę i umiejętności także wśród i od rówieśników czy rodzeństwa, bo tylko dzięki innym dzieciom w młodszym, podobnym i starszym rodzeństwie, bo tylko dzięki innym dzieciom w młodszym, podobnym wieku i starszym może opanować umiejętność współpracy - poczekaj. zwrot, odraczanie gratyfikacji, dzielenie się, wymiana, wzajemność i lojalność, negocjacje i praca zespołowa w celu wykonania zadania, a także działanie na rzecz osiągnięcia wspólnego celu lub wspólnego dobra.
Edukacja w środowisku instytucjonalnym
- Wprowadzenie, czyli o nauce przez zabawę w przedszkolu
- Rola i zadania nauczyciela edukacji przedszkolnej
- Organizacja fizycznego i społecznego środowiska uczenia się w przedszkolu
- sala przedszkolna jest przeładowana – staje się w całości jednym wielkim magazynem – co powoduje ciasnotę i utrudnia dzieciom swobodny dostęp do tego,
- ciasnota wzmaga kontrolę nauczyciela i powoduje wprowadzenie reguły, że tylko on ma dostęp do pewnych miejsc, szafek czy przedmiotów, a to znacznie ogranicza
- sytuacja wymaga od nauczyciela nieustannego przypominania dzieciom, by wszystko odkładały na „swoje miejsce”, bo inaczej powstaje bałagan
- skłania też nauczyciela do poganiania dzieci, by zanim rozpoczną jakieś nowe działanie, zakończyły poprzednie i posprzątały po sobie
- nadmiar i różnorodność kolorów, kształtów i faktur oraz ich natłok to jeden wielki zbiór dystraktorów, który powoduje po pewnym czasie, że następuje zjawisko
- niezauważanie przez dzieci – na skutek habituacji – całego tego bogactwa powoduje, że wyposażenie sali przestaje być ofertą zapraszającą do działania
- młodsze dzieci powinny mieć salę nieco bardziej wypełnioną niż starsze
- Nowoczesne technologie w edukacji przedszkolnej
- likwidacją podziału dzieci na grupy w przedszkolu wg wieku?
- likwidacją zasady „każda grupa ma swoją salę”?
- Przedszkole jest często pierwszą instytucją edukacyjną w życiu człowieka, dlatego pełni bardzo ważną rolę, kształtując podstawowe doświadczenia
- Najważniejszym aspektem edukacyjnym przedszkola, popychającym istotnie rozwój dziecka, jest możliwość współpracy z rówieśnikami pod okiem, ale nie
- Podobnie jak środowisko domowe, przedszkole powinno charakteryzować się różnorodnością przestrzeni fizycznej; nie może ona jednak być zbyt
- W edukacji dzieci przedszkolnych można również rozważyć stosowanie TIK – najnowszych technologii informacyjno-komunikacyjnych – są to bowiem
46% rodziców uważa, że poza edukacją rolą przedszkola jest również kształtowanie osobowości dziecka, a najważniejszy jest rozwój twórczego myślenia. Niezwykle ważna jest aranżacja pokoju dziecięcego, czyli jakie zajęcia i gdzie dziecko jest zapraszane, ale nie to, jak pokój „wygląda”. Dzieci powinny mieć łatwy i szybki dostęp do różnych przedmiotów, w tym zabawek, co nie oznacza, że każda wolna przestrzeń powinna być wypełniona koszami, pudełkami czy szafkami z zabawkami.
Może to być wspaniały projekt edukacyjny, realizowany przez cały rok szkolny z dodatkowym wzbogaceniem wiedzy np. małe dziecko, gdy socjalizuje swoje działania i stopniowo rozumie i przyjmuje punkt widzenia innych, stara się należeć do grupy i mają . Żadne dziecko nie nauczy się planować swoich działań, wybierać niezbędnych środków do osiągnięcia celu i organizować swojej przestrzeni do zabawy, nauki czy pracy, jeśli cała przestrzeń sali przedszkolnej i innych miejsc w przedszkolu, w których przebywają dzieci, będzie wypełniona i zorganizowana przez nauczyciel np.
Podobnie jak w przypadku indywidualnych sukcesów, ważne jest rozwijanie postawy współpracy i doświadczanie grupowych sukcesów i porażek. Ważne, żeby mieli kontakt nie tylko z nauczycielami, ale i z całą kadrą – żeby znali ludzi, którzy przygotowują posiłki. Wykorzystanie nowoczesnych technologii w przedszkolach dziś wykracza daleko poza prace administracyjne – komputery, tablety, laptopy z dostępem do internetu i tablice interaktywne są coraz bardziej przydatne w nauczaniu dzieci.
Warto jednak spojrzeć na nowoczesne technologie życzliwym okiem i uznać komputer, tablet czy dostęp do internetu za coś, co jest wyzwaniem zarówno dla dorosłych, jak i dla dzieci.
Zakończenie
Zmiana
Jednak od średniego wieku przedszkolnego rówieśnicy tworzą grupę, która umożliwia im nabywanie nowych kompetencji. Organizując środowisko fizyczne i społeczne umożliwiające dzieciom naukę, należy pamiętać, że jest to wiek, w którym nadal dominuje zabawa, dlatego powinna ona zajmować najwięcej miejsca w czasie aktywności edukacyjnej. Ponieważ zabawa jest główną aktywnością dzieci w wieku przedszkolnym, edukacja poprzez zabawę powinna odbywać się w każdym ze środowisk – czy to w domu, wokół domu czy w placówce.
Dziecko przechodzi od wczesnego dzieciństwa do wieku przedszkolnego z całym bagażem dotychczasowych doświadczeń i umiejętności i stanowi swoisty kapitał startowy w nowy etap życia. Możliwe, a nawet wskazane jest uwzględnienie tego, co dziecko potrafi, jakie są jego zasoby, odnosząc się jednocześnie do obszaru bliższego rozwoju dziecka i tego typu jego działań, w których pomoc i przewodnictwo osoba dorosła jest nadal potrzebna.
Warto przeczytać…
Korzystano z…
Strony internetowe
Polecamy
Opieka i wychowanie w okresie dzieciństwa i dorastania
Edukacja w okresie dzieciństwa i dorastania
