Kelkaj specialaj ekzemploj: (alguns exemplos especiais) Kolumo (colarinho, gola) T-ĉemizo estas ĉemizo sen kolumo.

Cerbumi (pensar muito) La studento tre laciĝis pro cerbumado. Kalkanumo (salto de sapato) Inaj ŝuoj havas alt-kalkanumojn. Akvumi (aguar, regar) La florojn oni devas tage akvumi. Foliumi (folhear) Antaŭ ol legi, estas bone foliumi la libron. Manumo (punho de camisa) Long-ĉemizoj havas manumojn.

Sapumi (ensaboar) Sapumi la manojn faras ŝaŭmon.

“Por” kaj “al”: Kelkaj diferencoj

Oni iras al la urbo. (Vai-se à cidade.) De tago al tago. (Dia a dia.)

Frapi al la pordo. (Bater à porta.)

Glaso, kiun oni uzas por vino. (Copo que se usa para vinho.) Kuracisto por virinoj. (Médico (de) para mulheres.) Direkti sian voĉon al iu. (Dirigir sua voz a alguém.)

Ĉi tiu ilo taŭgas por ĉiuj laboroj. (Esta ferramenta é própria para todos os trabalhos.) Ne estu tro severa al li. (Não seja tão severo com ele.)

EKZERCARO (Numero 1):

I – Enmetu la “N-on”, kiam necesos. (Coloque o “N” quando for necessário): 1) Ili ne havas libro____.

2) Tiuj estas bonaj __ libroj___. 3) Ŝi kantas bela___ muziko___. 4) Kie okazis la lasta__ kongreso___? 5) Li ĉiam manĝas kokidaĵo___. 6) Mankas io__ sur ĉi tiu __ tablo__.

7) La instruanto petis de la studantoj la ekzercoj___. II – Traduku en Esperanton. (Traduza para o Esperanto)

1) O filme é bom! ________________________________________________

2) Ele é estudante universitário. (= “studento”) ________________________________________ 3) Elas gostam de ler romance. (= “romano”) _________________________________________ 4) a) Obrigado! b) De nada! ____________________________________________

5) Parabéns pelo seu aniversário. (= “dat-reveno”) _______________________________________ 6) Sente-se! O banco é grande. _________________________________________

7) Você tem uma caneta esferográfica? (= “globo-krajono”) _______________________________ III – Traduku al la Portugala. (Traduza para o Português)

1) Kiel vi fartas? ____________________________________________________________ 2) Bonan vesperon! _______________________________________________

3) Mia nomo estas ... _________________________________________________________ 4) Kun lingvo internacia pli bona estos la mondo!_________________________________________ 5) La mondo komprenos vin! __________________________________________________ 6) Ŝi ne estas dika. ___________________________________________

7) La vero lumigas la mondon. _______________________________________________

IV – Escreva 10 (dez) frases sobre qualquer tema, em Esperanto! Se faltar a palavra, em Eo, coloque-a em Português mesmo – método “bilíngue”! (Não pare para procurá-la em dicionários! Tente usar o vocabulário que já possui na cabeça!)

___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________

EKZERCARO (Numero 2 ):

I – Enmetu “kun” aŭ “per” laŭ la ekzemplo. (Insira “kun”= 'com, em companhia de', ou “per”= 'com, por meio de', conforme o exemplo)

Ekzemplo: Oni manĝas per la buŝo = Come-se com a boca. 1) La knabinoj promenis _____ dek realojn (en la poŝo).

2) Popolo kutime vojaĝas ______ buso. 3) Birdoj flugas _____ flugiloj.

4) Junaj virinoj ŝatas piediradi _____ amikinoj. 5) Mi volonte iros ____ vi.

6) Tiu junulo aĉetis akvotubon por lavi autojn ____ ĝi. (Akvotubo = mangueira d´água.) 7) Al ni plaĉas resti kune ____ ili.

II – Negativoj: Ne uzu du negativojn en Esperanto. (Negativas: não usar duas negativas em E-o). Ekzemploj: Eu não sei nada = Mi scias nenion. (E não: Mi ne scias nenion.) – Kompletigu la spacojn sube tradukante (Complete os espaços abaixo traduzindo).

1) Tiu viro vojaĝas neniam = ________________________________

2) _________________________________________ = Eles não conhecem ninguém. 3) _________________________________________ = Ela não come nada disto.

4) La stratknaboj havas nenion por manĝi = _________________________________________ 5) _____________________________________ = Os alunos não compreenderam nada. 6) La infanoj diris, ke li faras nenion eraran = _________________________________________ 7) Ĉu vi havas nenian novaĵon? = _________________________________________________ III – Enmetu la verbon laŭ la “tempo”. (Insira o verbo, conforme o “tempo”.)

1) La instruistoj _________________. (vojaĝi  futuro)

2) Leono _______________ tre multe da viando. (manĝegi = devorar  presente.) 3) La samklasanoj ________________ en la lernejon. (kuri = correr  passado.)

4) _________ bone, kion mi __________. (atenti = prestar atenção imperativo; diri  futuro.) 5) Se li _______ pli ol tio, li ___________ la teston. (studi; sukcesi = ter sucesso  condicionais.) 6) Mi esperas, ke vi ___________ min. (kompreni  imperativo = “subjuntivo” do Port.) 7) ____________ peti de li, ke li __________ pli. (bonvoli = ter a bondade; legi  imperativos.) IV – Traduku en Esperanton: (Traduza para o Esperanto:)

1) Eu como pão com manteiga ________________________________________________________ 2) Nós vamos tomar café com leite ____________________________________________________ 3) Leite é mais nutritivo que vinho _____________________________________________________ 4) O leão é um animal ______________________________________________________________ 5) Meu nome é Antono ______________________________________________________________ 6) A rosa é uma flor e a pomba é um pássaro _____________________________________________

7) O livro está sobre a mesa __________________________________________________________ 8) A janela está aberta ______________________________________________________________ 9) Quem é o avô de Karlo? ___________________________________________________________ 10) Como você se chama? ____________________________________________________________ 11) Qual é o seu nome? ______________________________________________________________ V – Traduku al la Portugala: (Traduza para o Português:)

1) La studento studas en la universitato. ________________________________________________ 2) Mi estas malfrua por la leciono_____________________________________________________ 3) Havu bonan tagon! _______________________________________________________________ 4) Estos granda ĝojo vidi vin, kisi vin!__________________________________________________ 5) La mano de Johano estas pura. _____________________________________________________ 6) Mi manĝas per la buŝo kaj flaras per la nazo. __________________________________________ 7) Sur la trotuaro piediras kelkaj homoj.________________________________________________ 8) Vi ambaŭ manĝos supon kaj makaronion._____________________________________________ 9) Kiom jara vi estas? ______________________________________________________________ 10) Kion vi volas fari hodiaŭ _________________________________________________________

EKZERCARO (Numero 3 ):

I – Adverbaj esprimoj: sekvu la ekzemplojn. (Expressões adverbiais: siga os exemplos.)

Ekzemploj: Mi estus en mia hejmo = Mi estus hejme; Ni havas lecionon en Mardo kaj Ĵaŭdo = Ni havas lecionon Marde kaj Ĵaŭde; La laboristo revenis en sian hejmon = La laboristo revenis hejmen. 1) Ili studas ________________________________ (en ĉiuj tagoj).

2) La gekuzoj alvenos ________________________ (je la noktomezo). (kuzo = primo) 3) La familio decidis resti _____________________ (en la hejmo).

4) _____________________ (en la posttagmezo) la studentoj libertempis. (Libertempo = férias, tempo livre.) Rim.: Libertago, ferio = feriado.

5) ___________________________(je la tagmezo) oni tagmanĝas.

6) Maljunuloj preferas studi ___________________________ (frue en la mateno). 7) ______________________________ (en ĉi tiu semajno) ili faros ekzamenon. 8) ______________________________ (post la kunsido) ni iros al la kinejo.

9) ______________________________ (dum li paroladas), kelkaj lernantoj dormetas. 10) Vi devas fari ĉi tiun komunikadon _____________________ (per skribo).

II – Kompletigu la spacojn laŭ la plej taŭga finaĵo:”o”, “e” aŭ “a”. (Complete os espaços com a terminação mais adequada). 1) La fort_______ de tiu besto estas tre grand_______. 2) Tre inteligent_______ estas tiu knabino.

3) Kiel bel______ estas la brilant_____ kaj plen_____ Luno.

4) La “nigr____-tabulo” estas farbita el verd____ . (“farbita” = pintada) 5) Long______ li piediradis sur la strato.

6) Ili parolas angl_______ kaj Esperant_______.

7) Iom pos iom li fariĝis bon________ esperantist_______. 8) En sen-lun________ nokto, oni bon_______ vidas la stelojn.

9) La lernantoj devas respondi tut_______ komplet________ la demandojn. 10) La novaĵ_______ estas la jen_______: Mi estas ĉe via urbo.

III – Traduku en Esperanton: (Traduza para o Esperanto.)

1) Que horas são?________________________________________________________________ 2) São dez da manhã. _____________________________________________________________ 3) Posso falar com André? _________________________________________________________ 4) O dentista respondeu afirmativamente. _____________________________________________ 5) Eles falarão por telefone. ________________________________________________________ 6) Repetidamente eles bateram à porta. _______________________________________________ 7) Você irá? Claro que irei. _________________________________________________________ 8) Dê-nos hoje o pão de cada dia. ____________________________________________________ 9) Ele é contra a opinião dela. _______________________________________________________ 10) Eu já sei o nome dele. ___________________________________________________________ IV – Konstruu kaj skribu, Esperante, du malgrandajn frazojn, per si mem.

EKZERCARO (Numero 4 ):

Skribu la respondajn kunmetitajn vortojn (Escreva as correspondentes palavras compostas): Ekzemple: Porto de vôo: flughaveno (aŭ: flugohaveno, aŭ: flug-haveno; aŭ: flugo-haveno) 1) Clube de Esperanto: ___________________________________________________________ 2) Página pessoal = página doméstica (na internet): _____________________________________ 3) País paterno = pátria: ___________________________________________________________ 4) Outro país = estrangeiro: ________________________________________________________ 5) Centro da cidade: ______________________________________________________________ 6) Refeição do dia = almoço: _______________________________________________________ 7) Refeição da noite = ceia: ________________________________________________________ 8) Suco de fruta: _________________________________________________________________ 9) Salada de frutas: _______________________________________________________________ 10) Livro didático (de aprender) : _____________________________________________________ 11) Livro de leitura: ________________________________________________________________ 12) Movimento esperantista: _________________________________________________________ 13) Agarrar em volta = abraçar: _______________________________________________________ 14) Parada de ônibus: _______________________________________________________________ 15) Relógio de braço = de pulso: ______________________________________________________ 16) Dia do nascimento = aniversário: ___________________________________________________ 17) Dia da semana: __________________________________________________________________ 18) Final de semana: ________________________________________________________________ 19) Cartão postal (de correios): ________________________________________________________ 20) Dia livre = feriado: ___________________________________________________________ 21) Natal (nascimento de Cristo): ______________________________________________________ 22) Ano-novo: _____________________________________________________________________ 23) A volta da data (= aniversário): _____________________________________________________ 24) Data de nascimento: ______________________________________________________________ 25) Meia-noite: _____________________________________________________________________ 26) Toalha de banho: ________________________________________________________________ 27) Meio-dia: ______________________________________________________________________ 28) Refeição da tarde = jantar: _________________________________________________________ 29) Refeição da manhã = café-da-manhã: ________________________________________________ 30) O Chefe da cidade = prefeito: ______________________________________________________

EKZERCARO (Numero 5 ):

1. Ĉu vi koler_____as kontraŭ mi? 2. Mi ŝatas kresk_____i legomojn. 3. Ili planas geedz_____i somere. 4. Mi nun evolu_____as novan metodon. 5. Provu per demandoj parol_____ i ilin. 6. Mia estro tre ŝatas labor_____i aliajn. 7. Ŝi anstataŭ_____is la malnovan pneuon per

nova.

8. Ĉu mi bol_____ u tri ovojn? 9. Morgaŭ komenc_____os nova kurso. 10. Li translok_____is la tablon. 11. Mi far_____os platkukojn ĉi-vespere. 12. Tiu renkontigo ne interes_____as min. 13. Mi pensas, ke ni neniam renkont_____is. 14. Bone, ni renkont_____os post tri horoj en

Mak-Donaldo.

15. Ĉu far_____os bona vetero morgaŭ ? 16. Fek, mi devas restart_____i la komputilon. 17. Ho, finfine la aŭto start_____as!

18. La pantalono ne bone lav_____is. 19. Bonvolu memor_____i min pri tio. 20. Ŝi nask_____is tri infanojn.

21. La patro atente lav_____as sian infanon. 22. Mi forgesis, bonvolu sci_____i min. 23. Tiu filmo tre pens_____is min. 24. Ven_____u ankaŭ vian pilkon. 25. Okaz_____as nenio ! 26. Ĉu ni okaz_____u feston?

27. Nun, mi sent_____as pli bone, dankon. 28. Ho, vi tre tim_____is min!

29. Tiu esprimo ofte uz_____as, ĉu ne? 30. Ne, mi ne tim_____as vin.

31. Pardonu min, mi ne intencis fal_____ i vin! 32. Tre ĝoj_____is min aŭdi tion.

33. Ne zorgu! Ĉio solv_____os iel... 34. Lia profesio estas vetur_____i buson. 35. Mi aper_____os la bildon en nia hejmpaĝo. 36. Ĉu vi aper_____os morgaŭ?

37. Mi iros duŝ_____i min nun.

38. Ŝi antaŭĝojas hejm_____i ilian novan apartamenton.

--- Komparu:

4.: Ĉu la ekonomio evoluas en bonan direkton? 7.: Ŝi anstataŭis (ŝi mem) la malnovan pneuon per la nova.

Mi anstataŭos (mi mem) lin kaj mem partoprenos la kunsidon.

9.: Morgaŭ mi komencos novan kurson. 11.: Mi faros (mi mem) platkukojn ĉi-vespere. 12.: Tiu renkontigo ne interesas al mi. 12., 13., 14.: Ĉu mi renkontis vin antaŭe? 20.: Ŝi naskis tri infanojn.

21.: La patrino atente lavas (ŝi mem) sian infanon. 23.: Tion almenaŭ mi pensas.

25., 26..: Kiam okazos la festo? 27. Nun, mi sentas pli bone, dankon. 29.: Ĉu vi ofte uzas la paĝaron "lernu!"? 34.: Post du tagoj mi veturiĝos al la montaroj. 35., 36.: La bildo jam aperis en la hejmpaĝo.