LA PARTICIPO PASIVA: (O particípio passivo)

Similas al la "voz passiva" de la Portugala. Akopanas ĝin la prepozicio "de". (É semelhante à "voz passiva" do português. Acompanha-o a preposição "de") ESTAS + ATA:

Multaj libroj estas vendataj de tiu librejo. Muitos livros estão sendo vendidos por aquela livraria.

Tri panoj estas manĝataj de tiu malriĉa

familio. Três pães estão sendo comidos por aquela pobre família. La tuta akvo estas trinkata de la birdetoj. Toda a água está sendo bebida pelos passarinhos. La manĝaĵo estas manĝata kun plezuro. A comida está sendo comida com prazer.

ESTIS + ATA:

Multaj libroj estis vendataj de tiu librejo. Muitos livros estavam sendo vendidos por aquela livraria.

Tri panoj estis manĝataj de tiu malriĉa

familio. Três pães estavam sendo comidos por aquela pobre família. La tuta akvo estis trinkata de la birdetoj. Toda a água estava sendo bebida pelos passarinhos. La manĝaĵo estis manĝata kun plezuro. A comida estava sendo comida com prazer.

ESTOS + ATA:

Multaj libroj estos vendataj de tiu librejo. Muitos livros estarão sendo vendidos por aquela livraria.

Tri panoj estos manĝataj de tiu malriĉa familio.

Três pães estarão sendo comidos por aquela pobre família.

La tuta akvo estos trinkata de la birdetoj. Toda a água estará sendo bebida pelos passarinhos. La manĝaĵo estos manĝata kun plezuro. A comida estará sendo comida com prazer.

ESTAS + ITA:

Multaj libroj estas venditaj de tiu librejo. Muitos livros estão (já) vendidos por aquela livraria. (Ou: “foram vendidos”)

Tri panoj estas manĝitaj de tiu malriĉa

familio. Três pães estão (já) comidos por aquela pobre família. (Ou: “foram comidos”) La tuta akvo estas trinkita de la birdetoj. Toda a água foi bebida pelos passarinhos.

La manĝaĵo estas manĝita kun plezuro. A comida foi comida com prazer.

ESTIS + ITA:

Multaj libroj estis venditaj de tiu librejo. Muitos livros tinham sido vendidos por aquela livraria.

Tri panoj estis manĝitaj de tiu malriĉa familio.

Três pães tinham sido comidos por aquela pobre família.

La tuta akvo estis trinkita de la birdetoj. Toda a água tinha sido bebida pelos passarinhos. La manĝaĵo estis manĝita kun plezuro. A comida tinha sido comida com prazer.

ESTOS + ITA:

Multaj libroj estos venditaj de tiu librejo. Muitos livros estarão (já) vendidos por aquela livraria. (Ou: “terão sido (já) vendidos”)

Tri panoj estos manĝitaj de tiu malriĉa familio.

Três pães terão sido comidos por aquela pobre família.

La tuta akvo estos trinkita de la birdetoj. Toda a água terá sido bebida pelos passarinhos. La manĝaĵo estos manĝita kun plezuro. A comida terá sido comida com prazer.

ESTAS + OTA:

Multaj libroj estas vendotaj de tiu librejo. Muitos livros estão para serem vendidos por aquela livraria.

Tri panoj estas manĝotaj de tiu malriĉa

familio. Três pães estão para serem comidos por aquela pobre família. La tuta akvo estas trinkota de la birdetoj. Toda a água está para ser bebida pelos passarinhos. La manĝaĵo estas manĝota kun plezuro. A comida está para ser comida com prazer.

ESTIS + OTA:

Multaj libroj estis vendotaj de tiu librejo. Muitos livros estavam para serem vendidos por aquela livraria.

Tri panoj estis manĝotaj de tiu malriĉa familio.

Três pães estavam para serem comidos por aquela pobre família.

La tuta akvo estis trinkota de la birdetoj. Toda a água estava para ser bebida pelos passarinhos.

La manĝaĵo estis manĝota kun plezuro. A comida estava para ser comida com prazer.

ESTOS + OTA:

Multaj libroj estos vendotaj de tiu librejo. Muitos livros estarão para serem vendidos por aquela livraria.

Tri panoj estos manĝotaj de tiu malriĉa

familio. Três pães estarão para serem comidos por aquela pobre família. La tuta akvo estos trinkota de la birdetoj. Toda a água estará para ser bebida pelos

passarinhos.

Muziko:

Rim.: (Obs.:)

La portugala vorto "saudade" povas esti tradukita al Esperanto ankaŭ kiel "sopiro" aŭ "resopiro". (A palavra portuguesa "saudade" pode ser traduzida ao Esperanto também como "sopiro" ou "resopiro".)

Muziko:

“Por” kaj “al”: Kelkaj diferencoj

[Por: celo (objetivo);Al: alproksimado al io/loko (aproximação a algo/lugar)] Oni manĝas por nutri sin. (Come-se, para se nutrir.)

Oni iras al la urbo. (Vai-se à cidade.) De tago al tago. (Dia a dia.)

Frapi al la pordo. (Bater à porta.)

Glaso, kiun oni uzas por vino. (Copo que se usa para vinho.) Kuracisto por virinoj. (Médico (de) para mulheres.) Direkti sian voĉon al iu. (Dirigir sua voz a alguém.)

Ĉi tiu ilo taŭgas por ĉiuj laboroj. (Esta ferramenta é própria para todos os trabalhos.) Ne estu tro severa al li. (Não seja tão severo com ele.)

Brulegas saŭdada flamo En kiu restas plorante dolore... Ankoraŭ mi gardas memore La forveturon de mia amo... Aj, aj, aj, aj... (aj, aj, aj) La hor' alproksimiĝas, La tago jam eknaskiĝas, ho ve! Por ĉiam mi nun foriĝas...

Arde muito a chama da saudade Em quem fica chorando de dor... Ainda guardo na memória A partida do meu amor... Ai, ai, ai, ai, (ai, ai, ai) A hora se aproxima

O dia já vem raiando, que pena! Para sempre eu agora me distancio...

Saluton, Urbo Mirinda, Nia bela trezor' !... Kreaĵo de la naturo... De Brazilo jen la kor' ! Via vizaĝ' estas ja, Gŭanabara, La ornamaĵo plej kara... Ĉie kantadas popolo gastama... Urbo mirinda kaj fama!

Salve, Cidade Maravilhosa, Nosso belo tesouro!... Criação da Natureza... Do Brasil eis o coração! Teu rosto é, de fato, Guanabara, O ornamento mais caro...

Em toda parte canta um povo hospitaleiro... Cidade maravilhosa e famosa!

APENDICO 1 (Apêndice 1)

SAKRAĴOJ (xingamentos) - FIVORTOJ

(Rim.: sankta, sanktega, konsekrita = Sagrado) 1. Kia tedulo! (que cara chato!)

2. Kiel tede! (que chato!) 3. Kia tedaĵo! (que coisa chata!) 4. Kia simpatiulo! (que cara simpático!) 5. Vi bastardoj! (seus f.d.p.!)

6. Vi idioto! (seu idiota!) 7. Merden! (à merda!) 8. Iru merden (vá à merda!) 9. Kia filo de l'putin' (que f.d.p.) 10. Vi filo de l' putin' (seu f.d.p.) 11. Kia feĉo! (que bosta! que merda!) 12. Kia malbon' edukita! (que mal-educado!) 13. Piĉo, [vulvo] (vulva)

14. Kaco, [peniso] (pênis) [Atentu bone! Kaĉo = papa, purê] 15. Kia malpurulo! (que cara porco!)

16. Kia malpuraĵo! (que porcaria!)

17. Kia senhontulo! (que cara safado! que sem-vergonha!)) 18. Kia senhontaĵo! (que safadeza!)

19. Kia troigulo! (que cara exagerado!) 20. Kia troigaĵo! (que coisa exagerada!) 21. Kiel troige! (que exagero!)

22. Kia nesciulo! (que cara ignorante!) 23. Kia azeno! (que burro!)

24. Kia azenaĵo! (que burrice!; que asneira!) 25. Kia malagemulo! (que cara preguiçoso!) 26. Fek'! (merda!; bosta!)

27. Malpuraĵ'! (porcaria!) 28. Klaĉulin'! (fofoqueira!)

LAŬDOJ (elogios) – BELAJ VORTOJ

1. Kia inteligentulo! (que cara inteligente!) 2. Kiel inteligente! (que inteligente!) 3. Kia inteligentaĵo! (que coisa inteligente!)

4. Kia bonedukita (knabo)! (que [menino] bem-educado!) 5. Kia bonedukitulo! (que cara bem educado!)

6. Kia kompetentulo! (que cara competente!) 7. Kia kompetenteco! (que competência!) 8. Kiel kompetente! (que competênca!) 9. Kiel bele! (que bonito!)

10. Kia belaĵo! (que coisa bonita!) 11. Kia beleco! (que beleza!) 12. Belaĵ'! (beleza!)

APENDICO 2 (Apêndice 2)

OFTAJ PRIMITIVAJ VORTOJ: (Palavras primitivas mais frequentes)