Epoj 2 BOJHOCAHHTETCKM nPErJlEA CTjlalla 161 UDC: 616.24-006.6:616.233-072.1
Fluorescencijska bronhoskopija
I1ija Tomic*, Vladimir Mrda*,Vukojica Karlicic·, Radojka Bokunt, Zcljka Talomirovic'
Vojllomedicinska akademija, *Klinika za plllcncbolesli,ZPSM - tinstitulzapalologiju. Beograd
ｕｾＧｯ､Ｎ Fluorescellcijska brollllOskopija je jedI/o ad metoda ZtlranD orkrivQlljerakaplllca
koji :ahl'Qta velike disaj1le pwc\'e.ZaS1l01'at1Oje110delekcijiiVllelljelleoUlojluorescencije ",aligllo iVllelljellogrkiva, SID seporvnl//jebiopsijolll ihis1opatoloskimpreg/edom.
Me-tode. Fllforescem:ijska brollhoskopija je Ｑｬ｣ＮｾｩＱｊｪ･ｮ｡ karl 18 bolesllika.prosetnog :i\'OlIIog doba5/,2god. (mllskaracan=12,:ellll11=6) :bogsl/mllje1/0maligl/u balest pluca. Pri-mel/jell je LIFEsisfelll, Xillix Technology Corporation, VancolH'er, Cal/ada. Nakon sum-dardne brollhoskopije be/om svet/oscll bronhija/llo stab/o se osvetljava p/avom svet/oscIl (la/asne dl/Zine 44211m)he/ijllm-kadmiju!1Iskim /aserom, a llocene promenese ra=\'rsta-vaju U tri k/ase. NOI71/Q/na s/u:oko:a jluorescira ze/eno (k/asa /), a ivnenjena s/abo crvellOililOlI/HO braoll (klase2i3),
sto
ie jndikadjal(lbopslju. Re:'Illtati. StandardnombrollllOskopijom lIonna/an endoskapski na/az ieIItvraen kad 15bo/esnika. Uistoj grupi jllforescencijskom bronllOskopijoll/ k/a.m I jluorescellcije (nonna/no s/uzokoia) je bila kod 9bole.mika, a iVllelljella flllorescencija po tip/{ klasa 2promel/o, kod6 bole.mika. l-/iSIO/oskom anali:.om sl/{wko=esak/as(l2promenol1l kodJbo/esnika ie doka::.an planO· celulami kard/lom i/l situ. Kad3bo/esI/jka srandardnom brollhoskopijom SII lftvrt1e"e wmorske prolllellc a, jluorescf"cijskom brollJlOskopijom odrec1l'.llf Sll kao klasa 3 promena. l1iopsijoll/ olli" promena kot! 2 bolesnika je dokazon karcillom. a kat! I bo/esllika metop/azija epire/a;granu/ac;oflo rkil'o oko aspiriraflog stranog rela. Zakljll-cak. F/uorescencijska bronltoskoplja je metoda 'ttl milO otkri\'Qnje I1lt!Ulp/a:ija. carci-IIoma ill situ i knncerskjh promena slfl:oko=e \'elikih dj:-''Cljllih puteva. Ve/iki broj /a:f1o po=itivllih na/aza ograllicavtl \'rednosr melode.
K Ij uC n c reｾ i : bronhusi, ncoplazlllcj pluea, ncoplazlJlc; bronhoskopijai tluorcsccncija; dijagnoZ<.l, difcrcncijalnaj oSClljivosti
ｓｬＩ｣｣ｩｦｩｾｮｯｳｴＮ
Uvod
PocelkoI11 20. veka rak pluea je bio relka bolesl, a da-nas sc moze gavoriti a pravoj epidcmiji ave bolesti, pose-bnol11cduIlluskarcimaurazvijcnim zemljama(1).
Bolest je veoma lose prognozeisamo hirursko lecenje, nckadsaadjuvantl1ol11 poslOpcrativnom tcrapijom (2, 3), pru-fa najvcce Sansc za ｩｺｬ･ｾ･ｬＱｪ･ (4-6). Nafalost, u mor:lenlll otkrivanja oboljcnja 1/3bolcsnika ima simptome meta5tatske bolesti van grudnog kosa(7) i uprkos kombinovanim oblici-ma Ictcnjainaprclkuuhemioterapiji(8-13)ukupno pctogo-disnje prezivljavanjeje manje od 14% (7,14,15).
Zbog lose prognDzc ma\lgnc boles\i pluta l odmak\e, inkurabilne bolesli u momentu ulvrdivanja posebna pafnja se poklanja ranom otkrivanju raka pluta. Fluorescencijska
bronhoskopija je jedna od metoda za rano otkrivanje prc-kanccrskih i kallccrskih promena koje zahvataju velikc di-snjnc putcvc. Zasnovann. je na dctckciji izmcnjcne aUlonuo-resccncije maligno izmcnjenog tkiva,
sto
sc potvrduje his-lopalOloskolll analizolll (16).Uradu su prikazani rczuhati lIcinjcnc fluorcsccncijske bronhoskopijc zbog sumnjc na postojanje maligne bolesli plutaiii procene efekta primenjenog Iccenja tumora pluta.
Mctodc
Fluorescencijska bronhoskopija jeｵｾｩｮｪ･ｮ｡ kod 18 bo-lesnika (muska,aea n=12; zena n=6) prosecnog zivolnog doba ｸｾＵＱ ,2 god. (u rasponu 33-72 god.) zbog sUlllnje na malignu bolesl pluca (labela I).
Crpalla 162 130JHOCAHHTETCKH nPEfJlE,L\ 6poj 2 TabelaI
Indikacije za tluorcsccncijsku bronhoskopiju Indikacijc za
nuorcscentnu bronhoskoiju
Broj bolesnika
mcnjcne f1uorescencije biopliraju malim klestima (4 do 6 uzoraka) i histopaloloski analiziraju, radi definitivnc pot-vrde dijagnoz.c.
Rezullati
Tabela2 Klasifikacija n.l1aZ<l prilikom tluorcsccncijskc bronhoskopijc
Bronhoskopija jc lIcinjena LIFE sislemom (Liglll-ifl-duced fluorescence endoscopy), Xillix Technology Corpo-ration. Vancouver, Canada. Fluoresccncijska bronhoskopija se obavlja u lokalnoj ancsleziji sa 2% Iidokainom, !lakon standardnc bronhoskopije bclim svetlom pomoc':u savitljivog bronhoskopa (Olympus SF 20) korilcenjem odvojenih iz-vera svctlosli. NJkon prcglcda bclom svetloscu bronhijalno stable se osvctljava plavom ｳｶ｣ｬｬｯｾ｣ｵ (talasne duiine 442 nm) helijum-kadmijumskog lascra. Stvorena fluorcsccncija se uocava bronhoskopom, slikrl se obradujc pomocu kom-pjulcra, a prikazujc oa monitoru aparala za videolll asisti-mOllbronhoskopiju.
Uoccnc promene, prema preporuci proizvodaca (17), razvrs!avaju sc u tri grupe (wbela 2), koje sc uobicajcno
113-HislOpatoloskl nalJ:z nijc raden
Ca. plmlOcell. ill sif// (n=I), brOllchitis 11011-sfJecifica(n;5)
metaplasio epit. (n= I), ca. p/a1Jocell. (n::::I). ca. mi· crocell(n;1)
normal an normal an tumorska infil-lracija Swndardna bronhoskopija
Fluorescencijska bronhoskopija je ucinjcna kad svih bolesnika bez zn3cajnijih komplikacija.
Srandardnom bronhoskopijolll normalan cndosKopski nalaz je utvrdcn kod 15 bolesnika. U istoj grupi fluorescen-cijskom bronhoskopijolTI klasa I fluorcsccncijc (nonnalna sluzokoza) nadena je kod 9 bolcsnika. j f1uorescenciju po
tipu klasa2promena kod6bolesnika.
Grupi sa llormalnorn standardnolTI bronhoskopijorn pripada i5bolesnika ranije leccnih zbog karcinoma pluta, hirurski n=3i hemioferapijomn:::2, Konlrolnim klinitko-ra-diolaskim pregledom zakljuceno je
ua
nema bolesti pluea, adnosno da je postignuta komplctlla remisija. SLandardnom bronhoskopijom nije utvrdcn lokalni recidiv bolcsti. a fluo-resccncijskom bronhoskopijom jc odreden.:l kao norm;:zlna. klasaI proml.:na. Slulokofa batrljka bronha. rncslO hirur;kc resekcijc. bila jc intcnzivne svetlozelenc fluoresccncije.Kad 3 bolcsnika fluorescencijskolll bronhoskopijolll uotene promenc na SlU20koii bronhn oznacene sukao klasa 3promena, koje su standard nom bronhoskopijom ukazivale na tumorsku infiltraciju.
Rezultati hislopatoloske analizc uzoraka dobijcnih bi-opsijom promenaoznacenih kao klasa2 iJ /lako/} fJuorcs-cencijske bronhoskopijc prikazani su u tabeli3. Kod I bolesnika sa hemoptizijama, nor-malnim naluzom pri radiografiji pluca i ured-nom slandardnoll1 ｢ｲｯｮｨｯｾｫｯｰｪｪｯｭ nuorcscen-cijskol11 bronhoskopijol11 je utvrdcna klasa 2 fluorescencijc u bronhu za ameriorni segment levog gornjcg rdnja. a biopsijOlll i histoloskim pregJedom dok:lzanjc pJanoceJuJarni karcinom (slika 1).Primenjeno jc hirursko lccenje iu de-finitivnom nalazu pOlvrden jc planocelularni karcinomhisitu.
Klasa 3 nuorescencijc je postoj.aJa kad Ifi bolesnika. Kod dva bolesnika je ciloloski i his-ｬｯｰ｡ｴｯｬ｡ｾｫｩ utvrdcn bronhogeni (plunocclulami n=I i mikro-celulami 11=I)knrcinom. a kod jednog metaplazija cpitcla.
Tabela 3 l-lislopaloloskol11 analizo", provcrcn nalaz dobijcn fluorescencijskomistandardnol11 bronhoskopijom
Klasa 3 (n;3) Klasa I (n-9) Klasa 2 (n;6) Fluorescencijska bronhoskopija Jecenja
Vrste promcna bez poremccaja
innamucija. lrauma, aml.lQmske abnor-malnosli, metaplazija i blaga displazija sumnja na srednje do lesku displaziju. karcinomillsillliIi invazivni karcinom normaln4.1
izmenjena Kvalitct fluoresccncije
sumlljiva
konlrolni prcgled !lakon radikalnog hirurskog (n;;;:3) iIi sprovedene hcmiotcrapije (n=2)
Hemoplizijc 6
Izmenjen kasalj 4
MelaSlatski LUmor I
Procellaletenjatumorapluea* 5 Odluka 0 operaciji tumora pillea 1
Izliv nepoznatog llzroka 1
Klasa 1 Klasa 2 Klasa 3 Stepen promena
zivaju klasama. wko da jc nonnalna sluzokoza zclenc flllo-resccncijc (klnsa I),dak podrucja izmenjenc sluzokoze ima-ju slabo crvenu iii wmno braon fluoresccnciima-ju.
Klasa 2 promena se odlikuje difuznom fluores-cencijom, slabog inlenzitctrl" koja varira od crve-ne do tamno braon.Uovakvim slucajevim8 nalaz pri standardnoj bronhoskopiji jc u grunicamu normale. Klasu 3 promena karakterisu jasllo ogranicena podrucja tamllocrvCI1C do braon fluo-rescencije. slabog do jukog intcnziteta. Kad ave klase promena i nalaz pri standardnoj bronhos-kopiji je pozitivan.
Bliduci da se izmcnjcna fluorescencija. klase 2 i 3 promena, nalazi u brojnim patol05-kim stanjima, neophodno jc da se podrucja
BOJHOCAHI1TETCKJ1 nPErJlEIl,
Sl. 1 - O\isak biopttlt3 bronha, planocelu\arni karcinom (MGGx1000)
Kad bolcsnika sa klasom 3 Ouoresccncijei hislOpa-loloskim prcglcdolll ､ｯｫ｡ｺｾＱＰＰＱｬＱ mctaplazijom epilcla po-navljanim ｾｷｮ､｡ｲ､ｩｬｩｭ bronhoskopijama nije dokazana maligna balest, mada su promcne imponavale kao Wmor-ske sa endoskopski jasnom inrillracijom karine lrahejc. desnog glavnog bronha i sa potpunorn opturacijom inter-medijernog bronha. On hi se dobili dovoljno veliki uzorci lIcinjena jc bronhoskopija rigidnim bronhoskopom i tom pri\ikom je ekMirpirano aspirirano strano tela (deo pilece kosii) koje je bila potpuno prckrivcno iZl11cnjcnom ｳｬｵｾ zokoi:om.
Bolesnik kod koga je utvrden planocclularni brei· nom (klasa 3 f1uoresccncije) imJoje lUmorsku infihraciju dcsnog gluvnog bronha na 1,5em od karine lrahejc, a Sla-ndardnol11 bronhoskopijom sem jasnog tumora video je edcl11 sluzokoic ka karini tralleje. Fluorescenca ovog po-drucja je bila neizl11cnjcna. Hislopatoloskim pregledol11 uzoraka sluznice sa normal nom fluorcsccncijom nisu do-kazanc tul110rske eclijc. SIO je pOlvrdenoiopcracijom.
Kod bolcsnika sa. mikrocclularnim karcinom (stika 2) sUlIldardllOI11 bronhoskopijom je ulvrdenu lumorska inliltra-cija ｺ｡ｶｲｾｮｯｧ dela traheje, a Ouorescencijskom bronhosko-pijom klasa 3 Ouoresccncije.
.".
.
.,
ｾ.'
ﾧｾﾧＢ >;
81. 2 - Dlisak biopmta bronha, mikrocclularni karcinom (MGGx1000)
Crpalla 163 Diskusija
U momentu Olkrivanja raka pluta najccscc se radi 0 odmakloj bolesli (7).
Kod lokalizovanog ncsitnoeelijskog karcinoma pluea ｨｩｮｬｲｾｫｯ Icecnje. kada se moze primcnili, je najsigurniji na-tin za \okalnukontrolu bolesli. Naialosl, sanlO \ 5-20% bo-lesnika ima I swdijum bolcsti (18) i nakon radik:J.lnog hi-rurskog lecenja 5-godisnje preiivljavanje je 75-80% (4-6). Od prognostickog znacaja su veliCina lUmora (4-6)iｨｩｾｬｯﾭ loski oblik karcinoma (6, 10, 13, 19), dok doda'na lerapija zraccnjem moze da poboljsa lokalnu kontrolu bolesli, a po-stepcrativna hcmiOlcrapija samo blago smunjuje rizik od smfli (2, 3).
Uprkos naprclku i optimizmu u leccnju kod prosirenog nesitllocelijskog rab. pluea. pClogodisnje prezivljavanje je manje od 14% (IS, 20) mad a je po;tignulo poboljsanje u odnosu na 8% ranih 1960. god. iii 12,4% koliko jc bilo za period 1974-1979. god. (14,15,20).
Dvc einjcnicc, ponekad razocaravajucc, jasno U5mc-ravaju borbu prOliv ave bolesli ka prcvcnciji i ranom ot-krivanju raka pluCa (15). los uvek ne pOSloji jasno odre-den leSI za ranD atkrivanje raka pluca, eak i kad grupa sa velikim rizikom za ovu bolest. Kao ｾｫｲｩｮｩｮｧ tcstQvi koris-te se CilOloski prcgled spuwma i siandardna mdiografija pluea (21-23), akorislc sc i spirulna komjuterizovana lo-mografija grudnog kosa (15. 18). pozilronska emisiona tornografija (15) i. u istrafivacke svrhe. pOlllo6u mono-klonskih anlilela analiza poremeeajaujcdru epitelnih eel i-ja u spUlumu iii uzorcima dobijenim bronhoalveolnom 1<1-vazom (15, 18).
Fluorescencijska bronhoskopija je jedna od novih me-toda zn rano otkrivanje displ:1zija, karcinOina ill siru \ mi-kroinvazivnog zahvatanja sluzokoi.c velikih disajnih pUlcva malignom boldcu (15-18,24-31)
Zapaicno jc da displazijski iii maligne promcnjena sluzokoza bronha ima izmenjcnu autoOuorescenciju. Razlog OVOI11 moze biti zadcbljanje epitela udruzeno sa poveeanim protokom krvi iii smanjena koncenlracija Ouorofern. Kada sc ovakva sluzokoia obasja plavol11 svcllosell odredcnc t3-lasne duzinc, nuorescencija se pojacava i koriscenjem
510-zene tehnikc moze se detektovati. I-listopato!oskom anali-zorn ovako izmenjene sluzokoze Ulvrduje se prava priroda promena. Scm XiHix. UFEkoriSli sc i Karl SlOrz.OV sislem
za Ouorcsccncijske bronhoskopiju kojim se detektuje Ouo-rescencija indukovana inhal<lcijom 5 amino-Ievulonskc ki-seline (31).
BOJHOCAHI1TETCKI1 OPErJlELl bpoj 2 relativnu senzitivnost 6,3 putavetll za intraepitelne
neopJa-stitke promcnc i 2,7 za invazivni karcinom U odnosu nil svetlosnu bronhoskopiju (25). Gcorge (16) na osnovu istih podataka zakljucuje da nuorescencijska bronhoskopija ima malu specificnost.
Kusunoki et a1 (27) takode utvrdujuvetll senzitivnost, ali i manju specificnost fluorescencijske bronhoskopije u utvrdivanju Icskihdisplazijaikarcinoma, pricemu je karci-nomillsit//utvrden samo LrFE sistcmom.
U nasem radu izmenjena fluoresccllcija je ulvrdcna kod 9 bolesnika, a kod 4 (44%) histopatoloskim preglcdom su dokazane promcne, pri ccmu je kad I bolcsnika sa nonnalnim nalazima dobijenim standardnol11 bronhosko-pijorn, pomocll fluorescencijske bronhoskopije dokaz31l je karcinom ill situ. Kad 5 bolesnika sa promenama po tipu klase 2 fluorescencije histopatoloskom analizom podrucja izmeluene fluorescencije utvrdcno je hronicno nespecifieno zapaljenje.
Nonnalna sluzokoza je zclene fluoresccncije, ｮ･ｾｴｯ svetlija iznad hrskavicavih grebena i oziljnih promena. dok inflamacija i trauma prouzrokuju intenzivno crvenu iii bra-on tluorescenciju slabog intenziteta. Takode i neoplaslicke intracpitelne promene prouzrokuju crvenu iii braon flu-orcscenciju, koja u intcnzitetu variracdslabodoveoma iz-rarene.
Moguce je da lazno pozitivni nalazi, izmenjena fluore-scencija bronhijalne sluzokoi.e odrazavaju i rane promene kojc se ne mogu utvrditi histopatoloskim pregledom (32, 33). ali se serijskim pracenjem moie utvrditi progresija u neoplasticni rast iii da se karcinomillsiturazvije u ivazivni karcinom (28, 29).
Fluorescencijska bronhoskopija moze biti ad znacaja u preoperalivnoj pripremi bolesnika, posebno zbog sinhronog nastanka bronhogenog karcinom<l ill situ iii razlicitih ste-pcna metaplazijai displuzija(30). U nasem slucaju preope-rativna fluorescencijska bronhoskopija je pomogla u odre-divanju rcsekcionih margina, sto moie hiti od prognostic-kog znacaja (34). Fluoresceneijska bronhoskopija je i ad pomoci u proveri ostvarene lokalne kontrole radikalno le-eene maligne holesti pluca iIi u utvrdivallju sekundarnog primamog bronhogenog karcinoma(35).
Mogucnost utvrdivanja metaplal.ijJ. displazija i karci-noma hi siru unutar trahcobronhijalnog stabla. otvara zn3-cajno klinicko pitanje - kako Icciti promene kojc mogu pragredirati u invazivnu malignu bolest (28. 29). Pre raz-voja bronhoskopskih intervencija, I..ada se mno olkrije rak pluca, hirurska resekcija je bib jedini natin lecenja. Savre-mena maze se primcniti i endoskopsko Icccnje; laserska rc-sckcija. cndobronhijalna brahitcrapija, fotodinamska tcra-pija, kriotcratcra-pija, elektrokautcrizacija (31).
Zakljufak
Fluorescencijska bronhoskopija je metoda za rilllO Ol-krivanje prekancerskih i knnccrskih promena sluznice veJi-kih disajnih putcva. au kombinaciji sa standard nom bron-hoskopijom povecava senzitivnost bronhoskopije u otkriva-nju intraepitelnih promena. Od koristi je u preoperativnoj pripremi i pracenju ostvarene lokalne konlrole radikalno le-cene maligne bolesti. Vcliki broj laino pozitivnih nalaza, koji zahtevu dopunske melode za njcno unapredene. ograni-cava njenu vrednost.
LITERATURA I. PostlllllS PE. Epidcmiology of lung canccr. In:
Fishman AP. Elias JA, Fishman JA, Grippi MA, Kaiser LR, Sellior RM. editors, Fishman's pulmonary diseases and disorders. 3rd cd. New York: Mc Graw-Hill: 1998. p. 1707-17.
2. Wagner H Jr. Postoperative adjuvant therapy for pa-tients with resected non-small cell lung cancer: still controversial after all these years. Chest 2000; 117(4 Supp!!): IIOS-118S.
3. Deslauriers J, Gregoire J. Surgical therapy of early non-small ccll lung canccr. Chest 2000; 117(4 5uppl
I): 1045-I09S.
4. Moul1wi" CF. Revisions in the International System for 5taging Lung Cancer. Chest 1997: 111(6): 1710-7. 5. Naruke T, Tsuchiya R. Kondo H, Asamura H.
Naka-yama H. Implications of staging in lung cancer. Chest 1997: 112(4 Suppl):2425-248S.
6. Fang D, Zhang D, Huang G,Zhang R, Wang L. Zhang D. Results of surgical resection of patients with pri-mary lung cancer: a retrospective analysis of 1.905 cases. Ann Thorae Surg 2001; 72(4): 1155-9.
7. Ferg/lson RJ. Lung cancer. In: Seaton A, Seaton D, Leitch AG, edilOrs. Crofton and Douglas's respiratory diseases. 5th ed. London: Blackwell Science: 2000. p.
1077-123.
8. Johnsoll DH. Locally advanced. unresectable non--small cell lung cancer: new lreatment stralegies. Chest 2000; 117(4 Suppl I): 123S-1265.
9. Belani CPoCombined mooality therapy for unresectable stage III non-small cell lung ca.ncer: Ilew chemOtherapy combinations. Chest 2000; 117(4 Suppl\): 127S-1325. 10. Johnsoll DH. Evolulion of cisplatin-bascd
chemother-apy in non·small cell lung cancer: a hislOrical perspec-tive and the eastem cooperaperspec-tive oncology group ex-perience. Chcst 2000: 117(4 Suppl I): 133S-1375. II. Bu"" PA Jr. Kelly K. New combinations in the
treat-ment of lung cancer: a time for optimism. Chest 2000: 117(4 Suppl 1): 1385-1435.
6poj 6 BOJHOCAHHTETCKHnPErJlEA CTjlaila 165
13. Reif MS. Rh'cra MP. Evidence based medicine in the
lrenlmenl of non·sn1all·ceJl lung cancer. Cli" Chest
Med 2000: 21(1): 107-20.
14. A/berrs \I'M.The future and lung cancer: room for
op-timism? Cancer Control 2000; 7( I}: 13-4.
15. PreSlllJt CA, KaiJermall D.Screening for lung cancer: a new cancer control program for the 2151 century.
On-cology Issues 2000: 15(4): 24-6.
16. George Pl. Fluorescence bronchoscopy for the carly
detection of lung cancer. Thorax 1999; 54(2): 180-3.
17. Operators Manual. Xillix LIFE-Lung Fluorescence
En-doscopy Syslem. Vancouver: XiJlix Technologies
Corp: 1997. p. 1-18.
18. Jeu JR. Screening for lung cancer in high-risk groups:
current status of Jow-dose spiral
cr
scanning and sputummarkers. Sem RespirCrit Care Med 2000; 21(5): 385-92.
19. Frank/in IVA. Diagnosis of lung cancer: pathology of
invasive and preinvasive neoplasia. Chest 2000; 117(4
Suppl I): 80S-89S.
20. Haura EIJ. Treatment of advanced non-small-cell lung
cancer: a review of current randomized clinical trials and nn examination of emerging therapies. C::mccr
Control 2001; 8(4): 326-36.
21. Frost JK, /.Jail
we
Jr. Levhl ML, Tock",an MS. /Jake,. RR. CarrerD. el al.Ei:lrly lung cancer detection: resultsof the initial (prevalence) radiologic and cytologic
screening in the Johns Hopkins study. Am Rev Respir
Dis 1984; 130(4): 549-54.
22. Fotllana RS, Sanderson DR, Woolner LB. Taylor WF. Miller WE. Muh", JR. Lung cancer screening: the
Mayo program. ] Occup Med 1986; 28(8): 746-50.
23. Berlin NI. BtU/cher CR. Fomona RS. FroSl JK. Melamed MR. The Nmional Cancer InstitUlc CooperJlive E..1.rly
Lung Cancer Detection Program. Results of the initial screen (prevalence). Early lung cancer detection:
InLro-duclion. Am Rev Respir Dis 1984; 130(4): 545-9.
24. Ltllll S. MacAliloy C. Hllllg J. LeRiche J. Profio AE.
Pale;cB. Detection of dysplasia and carcinoma in silu with a lung imaging fluorescence endoscope devicc. J
Thoroc Cardiovasc Surg 1993; 105(6): 1035-40.
25. Lam S. Kennedy T. Unger M. Miller YEo Gelmom D. Rusch V. ct al. Localization of bronchial imracpithelial
neoplastic lesions by fluorescence bronchoscopy. Chest
1998: 113(3): 696-702.
26. Kennedy TC, Miller Y. PrindivilleS. Screening for lung cancer revisited and the role of sputum cytology and nuorescence bronchoscopy in a high-risk group. Chest
2000; 117(4 Suppl I): 72S-79S.
27. Kusunoki Y. Imamura F, Uda H, Melllo M. Horai T.
Early detection of lung cancer with laser-induced fluo-rescence endoscopy and specLrofluorometry. Chest
2000; 118(6): 1776-82.
28. BOla S. AII/ioc JB. Paris C. Metayer J. Sesbolle R.
NOtH'et G. et al. Follow-up of bronchial precancerous lesions and carcinoma in SilU using fluorescence
endo-scopy. Am ] Respir Crit Care Med 2001: 104(9): : 1688-93.
29. Venmalls HJ, \'011 Boxem TJ, Smil EF. Poslmus PE.
Sllledja TG. Outcome of bronchial carcinoma in situ.
ChC;l 2000; 117(6): 1572-6.
30. Piemrd P. Vermylen P. Bosse/wens 7: Roufosse C.
Berg/mIG/Is T, Scu/ier JP. et al. Syllchronous
roent-genographically occult lung carcinoma in patients with
resectable primary lung cancer. Chest 2000; 117(3): : 779-85.
31. Sheski FD. Mathur PN. Endoscopic trealment of eMly
stage lung cancer. Cancer Control 2000; 7(1): 35-44.
32. ROlli lVN. Hay JG. Lee TC. Jiang Y. Tchol/-lVollg KM.
Molecular and genetic aspects of lung cancer. Am J
Respir Crit Care Med 2000: 161(4 Pt I): I 355--{'7.
33. Schenk T. Ackemlanll J. Bf/menllerC.SchenkP. Zojer
N, RokaS, et al. Detection of chromosal aneuploidy by interphase fluorescence in situ hybridization in bron-choscopically gained cells from lung cancer patients.
Chcst 1997: 111(6): 1691-6.
34. MelsselfdG, DoddoliC. GasserH. Ducrocl!X, Kessler
R, Schumacher C. et al. Prognostic implications of a positive bronchial reseclion margin. Eur J Cardiothorac
Surg 2000; 17(5): 557-65.
35. IVeige/ TL. Kosco PJ. Dacic S. R,<sch VIV. Gillsberg RJ. Luketich JD. Postoperative nuoresccncc broncho· scopic surveillance in non-small cell lung cancer
pa-lients. Ann Thorac Surg 2001; 71(3): 967-70.
Rad je primljen 3. V 2002. god.
Abstract
Tomie I, Mrda V. Karlicie V. Bokun R, Tatomirovie:l.. Vojnosanit Pregl 2003; 60(2): 161-166.
FLUOROSCENCE BRONHOSCOPY
C,palla 166 B01HOCAHHTETCKH nPErJlEil
bronchoscopy was performed in 18 patients, mean age of 51.2 years (male n=12, female n=6) due to the suspected lung cancer. Fluorescence bronchoscopy was performed using the Xillix LIFE-Lung System, Vancouver, Canada. After conven-lional white-light bronchoscopy, the tracheobronchial tree was illuminated by blue light (442 nm) using helium-cadmium laser, and the results of autofluorescence
were classified into three classes. Normal mucosa was of green fluorescence
(Class I), abnormal mucosa was red or dark brown fluorescence (Class II and II), which was the indication for performing biopsy. Results. Normal endoscopy
find-ings were established in 15 patientsby conventional bronchoscopy. In the same
group. by fluorescence bronchoscopy, Class I of fluorescence (normal finding) was found in 9 patients, while Class 11 changes occured in 6 patients. Histopa-thologic analysis of bronchial mucosa with Class 11 changes was performed detect-ing planocellular carcinoma in situ in one patient. Tumor-like changes were de-tected in 3 patients by conventional bronchoscopy, and were determined as Class 111 changes byfluorescence bronchoscopy. By the biopsy of these chages
carci-noma was documented in 2 patients while in one patient metaplasia of epithelium
and granulation tissuearound aspirated foreign body was detected. Conclusion. Fluorescence bronchoscopy is one of the methods for detecting metaplasia,
car-cinoma in situand cancerous changes of bronchial epithelium in the large airways. However, the high rate of falsely positive findings represents a limitation of this method.
Epoj 2
Key words: bronchial neoplasms; lung neoplasms; bronchoscopy;
fluorescence; diagnosis, differential; sensitivity and
specificity.
Correspondence to: lIija Tomic,Vojnomcdicinska tlkademija. Klinika za plucnebolesti; Crnotravska 17, 11040 Beograd,
