. 2014. № 1. . 50–68
50 630.5+630.6
Е
А
:
Е
АФ
Е
Е
Е
А
А
ЫЕ
А
Е
© 2014 . А. и и
. . .
660036, , , 50/28
E-mail: kedr@ksc.krasn.ru
05.11.2013 .
.
.
ю е ые : , Ю , , ,
-, .
. . .
«
-» ( ., 1952)
-:
,
-,
-,
-,
(
-).
-.
-,
.
. :
1. ,
-. 2-.
-,
-. 3-.
-,
. .
( )
. . ( ).
4.
,
-. 5-.
-. 6-.
-. 7-.
,
-.
1982 .
.
-.
1981 .
-- (
, :
- . .
-- . . .
« »
-. -. -.
. . .
( 1 : 12000 – 1 : 13000) 1982 .
2-
.
-. -. -.
(
-, 1968) . .
( , 1931,
1947, 1949),
,
,
-,
,
2-
-. ( )
-,
-( - ).
(90 635 ).
. .
-,
-.
– ?
-,
,
(5 % 0.95)
100
, 315
( ) 30 ,
725
( ) ( , 1997,
1999).
-: 50 × (10–20) =
(500–1000) - , 50 –
( 25–30
-, ,
-, 10–20 –
,
) (
-, 2012 -, ).
10–20 . .
-, ,
-,
-.
,
-, . ,
-
2000 ,
( )
.
10–20 ,
, . .
( )
( ). –
-- ,
(
-. -.
52
,
« »
,
-).
-, .
-. ,
-. . .
( , 1971, . 493), «
, ы
.
-.
-, ,
-,
, ,
, ,
( ) . .».
. .
-,
.
«
-,
« » ,
-.
:
-,
,
, . .
-» ( ., 1952, . 58).
.
. . ,
,
-: «
(
-), ,
-, ,
,
-. ,
,
,
.
-, . .
,
-»
( , 1963, . 5).
. .
-,
: «
,
-.
-,
-,
-,
,
» ( , 1967, . 375). . . ( ., 1978, . 179)
: «
-,
ы .
-.
,
-.
, ,
.
, ( ,
, , .),
,
( ,
, .).
,
».
. . ( ,
1985, . 504), – «…
-, . .
.
,
–
( ), –
. .
,
( ,
1976, . 76).
. .
-, . . , . . (1993)
,
-,
( , , . .)
.
-. -.
. . (2013, . 17): «…
:
,
,
,
,
, , -
.
…
-,
-,
-,
.
, ».
«
-,
-» ( , , 2013, . 21).
,
,
,
,
-.
. . ,
-, . . . .
. . –
-,
( ) -
(
-).
-.
-. –
.
,
(
-, ,
-) ,
, ,
-.
-,
-, – .
П ы ы
(
)
( ,
--
-).
-, ,
-.
-.
-:
, ,
. –
, –
,
. .
54
( ,
-
-), –
--
-. – ,
-,
-, – ,
.
(
),
-, .
( , 1976)
.
( , ,
-),
( ,
).
-.
XX .
–
.
60- . XX ., .
–
-,
« - ».
43 845 , 32 774.7 .
. 1.5–2 5–6
26 ,
-. .
( 1 27 ) 40
- .
: – 5134 . . 10513 . . (
), 5129 . . 1045030 . . ( . ), – 5104 . . 10439 . . ( -
-, . ), 10450 . .
(
).
.
( , 1986)
600 ,
60–70 .,
1300–1600 , .
700–900 ,
– 90–100 ., – 1000–
1300 .
1200–1500 , – 500–
1000 , – 115–125 .
--
, -
–
, ,
- ,
-, - –
.
-: – (
– Pinus sibirica Du Tour), –
(Abies sibirica Ledeb.), –
(Picea obovata Ledeb.), –
-Picea obovata var. coerulea Maly-schev, – (Pinus sylvestris L.), –
(Larix sibirica Ledeb.),
– (Pinus pumila Pallas,
Regel), – (Betula verrucosa
Ehrh. – B. pendula Roth.), –
(Populus suaveolens Fischer), –
(Populus tremula L.), –
-, (Salix caprea L.), –
( ), – (
, ) (Betula nana L.).
:
– , – - ,
– , – ,
- , – -
-, – , –
, . . – -
-, . . – -
-, – (
-), – - , –
-- , –
-- - , – , –
, – , –
-, – (
-), – , –
-.
( , . .
-)
-
-.
-.
-,
-: -
-, , ,
( ),
-, .
47.6 4.2 %
-.
: - ,
( ), ,
-- , -
- (3.2–
1.0 % ). , ,
,
1 % :
, , ,
, (
-, ), -
-- , (0.9–0.0 %
-) ( . 1).
:
– 500–600 ; – 600–1500 ;
– 1500 .
(10 942.6 )
-,
-.
-.
ы .
: (
30 ), (4
– 155 )
(524 – 10 802 )
- .
, 151
3378 . 43 .
.
(1 – 25 ).
- (1
– 31 ).
-
(1 – 11 ).
(2 – 29 )
(6 – 195 ).
-(2 – 36 ).
(1 – 17 )
(1 – 41 ).
П х .
- (46
– 442 ), (11
– 121 ) (1
– 4.2 ).
-
(63 – 1153.1 ).
.
: -
(43 – 759.3 ),
(1 – 13 ), (13 –
315 ),
(6 – 65.8 ).
.
.
56
Таблица 1. Представленность выделов серий типов леса общая (площадь и количество выделов) и по числу кварталов
Диапазон варьирования площадей выделов, га
Представленность серии типов леса по лесничеству №
п/п Серия типов леса
Занимаемая площадь
, га
Доля от
лесоп
о
-крыт
ой площади
,
%
Всего выдел
ов
Средняя
пло-щадь выдела, га
минималь-ных
макси-мальных
кол-во кварталов
доля от всех кварталов,
%
Приуроченность к высотному ярусу
высокогорного ландшафта
1 Горно-каменистая 15601.3 47.6 822 19.0 0.2 173 59 58.4 Высокогорье
2 Бадановая 4291.6 13.1 168 25.5 1.8 87 50 49.5 Высоко- и среднего-рье
3 Кустарниковая 3700.7 11.3 160 23.1 1.0 97 45 44.6 То же
4 Злаково-разнотравная 2270.9 6.9 397 5.7 0.1 55 48 47.5 Все высотные ярусы
5
Мелкотравно-кустарничковая 1431.4 4.4 202 7.1 0.1 118 24 24.0 Низкогорье 6 Брусничниковая 1386.0 4.2 223 6.2 0.1 43 28 27.7 Низко- и среднегорье
7
Зеленомошно-брусничниковая 1060.3 3.2 117 9.1 0.2 38 23 22.8
Преимущественно
низкогорье, часть среднегорья
8 Широкотравная 801.9 2.4 76 10.6 0.3 60 27 26.7 Все высотные ярусы
9 Багульниковая 563.5 1.7 120 4.7 0.1 34 29 28.7 Низкогорье (заболо-ченная часть) 10 Долинно-разнотравная 457.4 1.4 88 5.2 0.2 33 23 22.8 Все высотные ярусы
11
Зеленомошно-черничниковая 342.7 1.1 60 5.7 0.5 28 8 7.9 Низкогорье
12
Травяно-болотно-кустарниковая 332.8 1.0 50 6.7 0.2 41 16 15.8 >> 13 Кедрово-стланиковая 288.4 0.9 11 26.2 9.4 155 4 4.0 Высокогорье 14 Зеленомошная 122.2 0.4 10 12.2 0.8 39 6 5.9 Низкогорье 15 Осоковая 62.1 0.2 13 4.8 1.2 12.5 8 7.9 >> 16 Лишайниковая 30,0 0,1 1 30,0 30,0 30 1 1 Высокогорье 17 Рододендроновая 23.0 0.1 1 23.0 23.0 23 1 1 >>
18
Хвощево-осоково-сфагновая 7.1 0.0 2 3.6 1.6 5.5 1 1 Низкогорье 19 Ольховниковая 1.4 0.0 1 1.4 1.4 1.4 1 1 >>
:
4 – 31.2
-, 3 – 63.8
1 – 2.6 -
-.
-
: 18 – 188
- , 3 – 46
1 – 7.5
-.
-, : 6
– 141 , 2 –
6.1 2 – 28.4
- .
,
, : 2
– 12.8 - .
, ,
-: 1 – 11 .
.
,
2 : 43
-, 12
-.
.
- – 405
1949.8 . , ,
,
-.
: - (64
– 263 ), (109 –
628 ),
-(10 – 31.6 ),
-(95 – 397 ), (69
– 326 )
-(42 – 257.8 ).
(1 – 6.9 ).
7.5 .
-
– 7 (28.4 ),
5 (7.7 ) – -
2 (20.7 ) –
-.
- -
(11 – 30.8 ),
- (4 – 10.9 )
- (7 –
19.9 ) .
(3 37 ),
(36.3 )
-, (0.7 ) –
.
- -
–
217 – 1519.4 .
8 :
(41 – 416 ),
-(31 – 247 ),
(32 – 227 ),
(15 –
70.7 ), (11 – 47.9 ),
-- (60 – 387 ),
(20 – 92.9 )
-- (7 – 31.6 ).
-- - -
-, 4 (15.5 ).
4.4 -
3 (11.1 ) -
-.
5 –
- -
(6.6 )
- .
- - -
30
(206.9 ) :
2 (18.6 ),
11 (82.6 ),
2 (21.7 )
- 15 (84 ).
– , ,
-, –
4.3 -
-.
-- - –
. .
58
- -
(3 – 22.5 ).
- (2
– 15.1 ) (1 –
7.4 ) .
( , , , , )
5.1 .
-
-(6 34.4 ) -
(1 – 0.3 ) -
(5 – 34.1 ) .
8.4
. .
- (2 – 36 ).
-
(1 –
0.5 )
-.
-
– 31 320 ,
: - (5 –
38 ), (2 – 27 ),
(3 – 68.6 ),
(9 – 31.1 ),
-(1 – 1.2 ),
(1 – 5.8 ),
-(1 – 41 ) ,
, - (9 –
107 ). .
-
(5.6 )
- .
-
(245
4781.4 ).
– - (124 –
2146 ), (84 – 2246 ),
-- (18 –
206 ), - (17 –
145 ), (1 – 15 ),
(1 – 23 ).
-
(254 3822.6 ).
11
( ).
-
-(37 – 715.2 ),
(51 – 1323 ), -
(56 – 566 ),
(39 – 464 ),
-(33 – 350 ) ,
-(14 – 148 ), (15
– 101 ), (3 –
78.4 ), - (2 –
24.2 ), (2 – 14.2 )
(2 – 39 ) .
--
-(22 – 396.4 ),
-:
(5 – 103 ), (4
– 92 ), - (2 –
77 ), - (4 –
64.6 ), - (6 –
48.8 ), - (1
– 11 ).
,
-, , (15 –
226.8 ). -
(7 – 93.8 ),
(2 – 52 ), (4 –
48 ) - (2 –
33 ) .
-
( ) ,
– 45
(234.7 ). -
-(20 – 90.4 )
(12 – 78.8 ) ,
(5 – 33.2 ),
-- (2 – 12.7 ),
- (2 –
11.4 ), - (3
– 5.3 ), -
(1 – 2.9 ).
-. ,
-,
, , ,
(5.7 ) -
-,
-, , , :
, ,
,
: - (3 –
28.6 ) (1 – 2.4 ).
,
:
-(1 – 0.7 )
-(2 – 4.1 ).
– , ,
-, (4 – 102 )
; -
:
(2 – 29 ), -
(1 – 17 ) -
-(1 – 5.3 );
(46 )
-; - (1 –
2 ) .
(7.4 ) - -
--
-- .
: -
(1 – 0.8 )
- ;
-(1 – 0.2 ) -
-(1 – 0.5 ) -
-.
–
– 15 159.5 .
15 19.
1289.4
( - , , -
-, ,
-, ).
179 (
-- , - ,
-. ).
19.1
( -
-, -
-).
18.5 .
( -
-).
14 850.6 ,
– 14 365.2
(4 ).
-: – 4596
15
9730 , – 134.1
, – 1208.8
.
,
32 774.7 (2522 ).
(
19 ) .
:
- – 15601.3 (822 );
– 4291.6 (168 );
– 3700.7 (160 );
- – 2270.9 (397
-);
- – 1431.4
(202 );
– 1386.0 (223 );
- – 1060.3
(117 );
( ) – 801.9
(76 );
– 563.5 (120 );
- – 457.4 (88 );
- – 342.7
(60 );
- – 332.8
(50 );
– 288.4 (11 );
– 122.2 (10 );
– 62.1 (13 );
– 30.0 (1 );
( ) – 23.0
(1 );
- - – 7.1 (2
-);
– 1.4 (1 ).
( . 2)
. .
60 (
13.0 ).
,
–
-,
-,
,
-.
-,
.
-:
1. – - .
2. –
-, , .
3. – ,
- .
4. –
-, ,
( ), - .
5. – - ,
- ,
-, , .
6. – ,
( ), -
-- , .
-,
-,
-.
(
).
-, ,
( , 1973; .).
-,
-,
-и 2.
-, % ,
47.60 391.3 19.0 1.46
13.09 22.0 25.5 1.96
11.29 18.1 23.1 1.78
. . 6.93 27.5 5.7 0.44
4.37 8.8 7.1 0.55
4.23 9.4 6.2 0.48
. . 3.24 3.8 9.1 0.70
2.45 1.9 10.6 0.82
1.72 2.1 4.7 0.36
1.40 1.2 5.2 0.40
. . 1.05 0.6 5.7 0.44
1.02 0.5 6.7 0.52
0.88 0.1 26.2 2.02 0.37 0.04 12.2 0.94
0.19 0.02 4.8 0.37
0.09 0.0009 30.0 2.31
0.07 0.0007 23.0 1.77
0.02 0.0004 3.6 0.28
0.00 0.00004 1.4 0.11
–
-.
-,
-- .
- ,
( ., 1957;
, 1973; , 1973; , 1973;
.). ,
( )
,
(
,
-),
-. ,
-:
- , –
.
-.
( . 3).
(
-)
.
,
-,
-.
-: - ,
,
-- .
-.
,
-. 2522
114 (4.5 %).
-.
69
(60.5 %
-).
-: ,
(19 – 16.7 %) (19
– 16.7 %). (4.4 %)
,
, .
( . . 3)
(0.8–1.1 %).
,
-. 2522
191 (7.6 %).
(106 – 55.5 %)
(33 –
17.3 %). , (23
– 12.0 %).
, (6.3 %).
-
-- (4.2 %).
(2.6 %)
-, , .
(2 – 1.0–
1.1 %).
-:
( 0.5 %).
–
--
-- ,
2522 147
(5.8 %).
.
(58 –
39.5 %), , (28 –
. .
и 3. - (
- )
№ /
, %
1 2 3 4 5 6
1 - 361 . ., , , ,
. ., . .,
41.3 2 - - 172 . ., , , ,
. ., , . .,
19.7
3 129 . ., , , ,
. ., ,
14.8 4 - - - 52 , . ., , , ,
. .,
5.9 5 - - 38 . ., , , ,
. ., . .
4.3 6 - - 13 . ., , . ., , 1.5
7 - - 12 , . ., 1.4
8 - - - 11 , , . ., , 1.3
9 - - 6 , . . 0.7
10 - - - 6 , . ., . . 0.7
11 - 6 . . 0.7
12 - - - 5 . . 0.6
13 - 5 ., . . 0.6
14 - - - 4 . ., ., 0.45
15 - -
4 0.45
16 - - 4 . . 0.45
17 - - - 4 . . 0.45
18 - - - 3 . ., 0.3
19 - - 3 . . 0.3
20 - 3 , 0.3
21 - - - 2 . . 0.2
22 - - 2 . . 0.2
23 2 0.2
24 - -
2 . ., 0.2
25 - - 2 . . 0.2
26 - - 2 . . 0.2
27 - 3 . ., . . 0.3
28 - - 2 . ., 0.2
29 - 1 0.1
30 - -
1 . . 0.1
31 - - - 1 . . 0.1
ие и ы 3
1 2 3 4 5 6
33 - - - 1 . . 0.1
34 - - - 1 0.1
35 - 1 . . 0.1
36 - 1 0.1
37 - - - 1 0.1
38 - -
1 . . 0.1
39 - - - 1 . . 0.1
40 - - - 1 . . 0.1
41 - -
1 . 0.1
42 - -
1 0.1
43 - - - 1 0.1
44 - - 1 0.1
45 - -
1 . . 0.1
46 - - - 1 . . 0.1
47 - -
1 . . 0.1
48 - - - 1 . . 0.1
49 - -
1 . 0.1
– 12.9 %).
14 (9.5 %).
-, .
(4.8 %) -
-- .
(2.7 %) - -
- - -
-.
( 2.0 %)
-: ,
; .
-- -
(1.4 %). ( )
( 0.7 %)
5
-: ;
;
; , ;
.
–
-- – 300
-, 11.9 %
-.
:
– 95 (31.7 %);
– 54 (18.0 %);
– 47 (15.7 %);
– 20 (6.7 %);
, – 17
(5.7 %). 5
77.8 % .
(2.0 %)
-- ,
(1.6–1.7 %) –
. 4
(1.3 %) :
-. -.
64
- - - .
( - -
- - )
(1.0 %).
( , , , ; , , ; , , ; , , , ; , , ; , , , ; , ; , , ; ,
; , , ; , , , )
(0.7 %). ,
(0.3 %) 16
-: , , , , ; , , , ; , , , ; , , , ; , , , , ; , , ; , , , , ; , , , ; , , , ; , , , , , , , , ; , ; , , , , ; , , ; , , , ; , , , , ; , , , .
-,
-,
-, , .
– 19 (0.8 %
). 4
-. -
-: 9 –
47.4 %
-- – 8
(42.1 %).
(5.2–
5.3 %). : -
-- - -
-.
-
– 60 (2.4 %
-). .
- – 42
(70.0 %), – 9
(15.0 %), - - –
7 (11.7 %) - -
– 2 (3.3 %).
-- –
21 (0.8 %).
.
4 : -
– 9 (42.9 %), - - –
7 (33.3 %), – 4 (19.0 %)
1 (4.8 %) -
.
( )
9 (0.4 %).
5 .
– 3 (33.3 %), 2
(22.2 %) – - -
-- - .
(11.1–11.2 %)
- -
-.
(0.4 %)
-: - - – 3
(33.3 %), - - – 5
(55.6 %) - -
-- – 1 (11.1 %).
(0.0 %
0.2 % )
( , ).
(0.0 %)
-: -
( , , , ) ( ).
,
( ,
-, , ,
-, -
-- ), ,
-, .
-,
– 874 (34.7 %
-)
( )
-,
,
,
-,
.
( .
. 3)
.
874
-. 75.8 %, ¾
.
752
86.0 % , . .
-,
3- (129 14.8 %).
,
-.
, :
1) - – 300 (34.3 %);
2) – 191 (21.9 %);
3) - – 147
(16.8 %);
4) – 114 (13.1 %);
5) - – 60 (6.9 %);
6) - – 19 (2.2 %);
7) - – 21
(2.4 %);
8) – 9 (1.0 %);
9) – 9 (1.0 %);
10) – 2 (0.2 %);
11) - – 1 (0.1 %);
12) – 1 (0.1 %).
– 86.1 %.
( 11.5 %),
( 1.0 %),
(0.1– 0.2 %).
, ,
.
-,
49
41
(83.7 %).
13 49 (26.5 %), -
– 5 49 (10.2 %).
-,
, –
– .
-.
–
-,
--
- .
. 4,
.
(
)
(30–70 3/ ).
-- (202 3/ ), -
(180 3/ ) -
(137 3/ ).
-.
-.
,
-.
.
200 3/ .
( , 140–
150 3/ ) ( , 100–
105 3/ ) .
,
-- -
220–300 3/ .
(
-, , -
-
-) 180–
270 3/ ( ).
120–130 3/ . ,
,
-- ,
-.
. .
66
-,
-).
,
-, ,
-.
-.
. . .
,
-.
(
).
-,
-,
-.
(
-) (
-)
-.
( )
.
,
-,
-,
.
-.
( )
. . . 3- . .:
. - , 1971. 512 .
. .
// .
-. . ,
1973 .: . . :
. . . .
, 1973. . 20–22.
. ., . ., . .,
Х . .
-. -.: . - , 1978. 367 .
и 4.
-( VI )
( )
( )
, , , 3/
- 29.0 18.3 202 III.9
- 22.5 19.8 337 III.5
31.0 23.0 162 III
-( )
40.0 24.0 450 III
- 40.0 21.0 310 IV
44.5 21.0 296 III.9
( )
24.0 23.0 270 III
( )
33.0 19.5 230 IV
29.3 18.2 185 IV.1
- ( ) 44.0 21.0 310 IV
( )
20.0 17.0 170 III
. . .
. III. . . 1. ,
1963. 358 .
. .
. .: . - ,
1976. 144 .
. . . 2- . .:
. - , 1967. 407 . . .
. :
-, 1997. 204 . . .
//
-. . 7. : .
.-. . . - .
- , 1999. . 105–110.
. .
//
-. 2012 -. № 1(47). . 102–104. . .
//
. . 20.
-: . .- . . . .
. - . - ,
2012 . . 65–69.
. ., . .
.
-: , 2013. 119 .
. .
// . .
-. , 1973 .:
. . : . . .
-.
-, 1973. . 59–61.
. . // .
. 1. .: , 1985.
. 503–508. . .
. : . .
- , 1986. 272 .
. . . .:
-, 1968. 406 .
. .
//
. . .
, 1973 .: . .
: . . .
.
, 1973. . 23–25.
. .
//
. . .
, 1973 .: . .
: . . .
.
, 1973. . 3–5. . .
. 3- . .; .: ,
1931. 328 .
. .
// .,
30-.
-. .; .: - , 1947. . 2.
. 283–305.
. .
//
. .: , 1949.
. 16. . 45–60.
. ., . ., . .
. .: - , 1957. 104 .
« » /
. . , . . , . .
. .: . . -
-. , 1993. 80 .
. ., . .,
. . . .; .:
, 1952. 854 . . .
. :
. .
68
Woodland: Geographical and Forest Inventory Indications and Criteria
R. A. Ziganshin
V. N. Sukachev Institute of Forest, Russian Academy of Sciences, Siberian Branch Academgorodok, 50/28, Krasnoyarsk, 660036 Russian Federation
E-mail: kedr@ksc.krasn.ru
The definition of woodland is discussed. The structure and dynamics of forestland are considered on the example of the Tankhoisky forestry district in the South Baikal region.