X I (1974)
Z A B Y T K I R U C H O M E W D O M U B IS K U P I M , K U R I I I S E M IN A R IU M D U C H O W N Y M W O L S Z T Y N IE W E D Ł U G S T A N U Z 1974 R O K U
IN W E N T A R Z R U C H O M Y C H Z A B Y T K Ó W S Z T U K I K O Ś C IE L N E J D I E C E Z J I W A R M IŃ S K I E J
T r e ś ć : W s tę p . — I. D o m B i s k u p i . — I I . K u r i a B i s k u p i a . — I I I . W a r m i ń s k i e S e m i n a r i u m D u c h o w n e H o s i a n u m , 1. P l a c B e m a 2. 2. u l . K o p e r n i k a 47. — Z u s a m m e n f a s s u n g .
W S T Ę P
P u b lik o w a n a p o n iż e j d r u g a c z ę ś ć in w e n t a r z a z a b y t k ó w r u c h o m y c h s z tu k i s a k r a ln e j z t e r e n u m ia s ta O ls z ty n a , o b e jm u je o b ie k ty z n a jd u ją c e s ię a k tu a ln ie p od z a r z ą d e m K o ś c io ła 1. O b ie k ty te n ie p o c h o d z ą z a sa d n ic z o z t e r e n u m ia s ta , a b y ły z g r o m a d z o n e d e c y z ją K u r ii B is k u p ie j p o II w o j n ie ś w ia t o w e j w c e lu ic h z a b e z p ie c z e n ia p r z ed z u p e łn y m z n is z c z e n ie m . P o c h o d z ą o n e z n ie is t n ie j ą c y c h o łta r z y i ś w ią t y ń d ie c e z ji. R e p r e z e n tu ją z e s ta w o b a r d z o r ó ż n y m p o z io m ie i p r o w e n i e n c j i !.
O c a la łe fr a g m e n t y d z ię k i tr o s c e k s ię ż y b is k u p ó w , z o s ta ły z a k o n s e r w o w a n e i p o w o li o d z y s k u ją p o n o w n y s e n s , p r z e z n a d a n ie im z n a c z e ń k u lto w y c h w fu n k c j a c h l it u r g ic z n y c h w s p ó łc z e s n e g o K o ś c io ła . S y t u a c j a ta z o s ta ła s p o w o d o w a n a w o j n a m i i p o ż a r a m i, k tó r e n a w ie d z a ły m ia s to , n is z c z ą c p r zy ty m w ie lo k r o t n ie j e g o w a r s t w ę z a b y tk o w ą . P o n a d to O ls z ty n p r a w ie a ż do II w o j n y ś w ia t o w e j n ie m ia ł ta k ie g o z n a c z e n ia j a k F r o m b o r k , L id z b a r k , B r a n ie w o , O r n e ta c z y K r ó le w ie c .
O p r a c o w a n ia d a w n e i n o w s z e d o ty c z ą c e d z ie j ó w m ia s ta w y lic z a j ą s z c z e g ó ło w o c z ę s to p o w r a c a ją c e k lę s k i" . W X V w ie k u w w y n ik u w a lk p o ls k o - k r z y ż a c k ic h m ia s to b y ło k ilk a k r o t n ie z d o b y w a n e , w 1414 r o k u s p a lo n o , a n a s t ę p n ie z p r z y c z y n b liż e j n ie z n a n y c h , z r a b o w a n e p r z e z w o js k o . W r o k u 1455 O ls z ty n s k a p it u lo w a ł p r z ed n a j e m n ik a m i k r z y ż a c k im i, a s k u tk ie m te j k a p itu la c ji b y ła m ię d z y in n y m i k o n fis k a ta m a ją tk u c z ło n k ó w K a p itu ły , n a k tó r y s k ła d a ły s ię ta k ż e k s ią ż k i, z ło to , sr e b r o o ra z n a c z y n ia i s z a t y l i t u r g i c z n e 1. P o s z e ś c iu la ta c h u d a ło s ię K a p it u le o d z y s k a ć n i e w ie lk ą c z ę ś ć z r a b o w a n y c h p r z e d m io tó w . W y n is z c z o n e m ia s to z o s ta ło n a s tę p n ie
1 I n w e n t a r z o b ie k t ó w r u c h o m y c h s z tu k i s a k r a ln e j z n a jd u ją c y c h s ię w k o ś c io ła c h i n ie k tó r y c h k a p lic a c h O ls z ty n a b y ł p u b lik o w a n y w X to m ie S t u d i ó w W a r m i ń s k i c h w r o k u 1973.
2 N a p r z y k ła d m o n s tr a n c ja b a r o k o w a z d ie c e z ji k a m ie n ie c k ie j (in w . n r 509) c z y o b r a z ś w . J o z a fa ta K u n c e w ic z a n ie z n a n e g o n a W a r m ii (in w . n r 560). I s t n ie j e r ó w n ie ż n a t e r e n ie d ie c e z j i r e n e s a n s o w y tr y p ty k e p it a f ij n y z 1557 r o k u d o ty c h c z a s n ie p u b lik o w a n y o b o g a t y m p r o g r a m ie t e o lo g ic z n o - ik o n o g r a fic z n y m , o b e c n ie w o p r a c o w a n iu .
3 H. B o n k : G e s c h ic h te d er S ta d t A lle n s t e in im A u f t r ä g e d er S t a d t h e r a u s g e b e n . U r k u n d e n b u c h II I T e il II, 2. A lle n s t o in 1927. A . W a k a r : O ls z ty n 1353— 1945.
O ls z ty n 1971.
4 H . B o n k : U r k u n d e n b u c h II I T e il I s. 60; ta k ż e A . W a k a r , j w. s. 52.
j ó z e f a Pi s k o r s k a
z d o b y te p r z e z z b r o jn e o d d z ia ły n a j e m n ik ó w c z e s k ic h , o ra z p r z e z o d d z ia ły z N id z ic y i P a s y m ia , p o d cz a s p r z e c ią g a ją c e j s ię w o j n y z z a k o n e m k r z y ż a c k im . D o p e łn ie n ie m k lę s k i b y ła z a ra z a o ra z d w a d u ż e p o ż a r y w 1459 i 1463 r o k u . N ie d a s ię d z iś d o k ła d n ie s t w ie r d z ić , ile i j a k ie o b ie k t y z n a jd o w a ły s ię w ó w c z a s n a t e r e n ie m ia s ta . P o z a w a r c iu tr a k ta tu p o k o jo w e g o w 1466 r o k u w T o r u n iu d w c ie le n iu W a r m ii do K r ó le s tw a P o ls k ie g o , d la O ls z ty n a r o z p o c z ą ł s ię o k r e s w z g lę d n e g o sp o k o ju , a d la s z tu k i o k r e s r e n e s a n s u . Z a c h o w a n e z te g o c z a s u o b ie k ty a z n a jd u ją c e s ię a k tu a ln ie n a te r e n ie O ls z ty n a , b y ły p u b lik o w a n e w p o p r z e d n im to m ie S t u d i ó w W a r m i ń s k i c h , a ta k ż e są p r z e d m io te m n in ie j s z e g o o p r a c o w a n ia . W X V I w ie k u O ls z ty n u c ie r p ia ł w c z a s ie w o jn y z A lb r e c h te m H o h e n z o lle r n e m , a le z n a c z n ie w ię k s z e s tr a ty p o c z y n ił w ie lk i p o ża r w 1620 rok u , w c z a s ie k tó r e g o s p ło n ę ła sta r a c z ę ś ć m ia s ta 6 z r a tu sz em , o ra z u le g ł c z ę ś c io w e m u z n is z c z e n iu k o ś c ió ł ś w . D u c h a n a D o ln y m P r z e d m ie ś c iu i św . K r z y ż a n a G ó r n y m P r z e d m ie ś c iu . Z X V I w ie k u z a c h o w a ła s ię K a p lic a J e r o z o lim s k a w je j z a s a d n ic z e j s t r u k t u r z e w r a z z w y p o s a ż e n ie m o r a z e p ita fiu m k a n o n ik a A lb e r ta N o w ie j s k ie g o p r z e n ie s io n e w X I X w ie k u na s k u t e k ro zb ió r k i k o ś c io ła ś w . D u c h a d o k a p lic y s z p ita ln e j 6. Z te g o p o ż a r u o c a la ł k o ś c ió ł św . J a k u b a , z a m e k i G ó rn a B r a m a w r a z z c z ę ś c ią m u r o w a n y c h b u d y n k ó w m ie s z k a ln y c h . W p o ło w ie n a s tę p n e g o s t u le c ia O ls z ty n , p o d o b n ie ja k c a ła W a r m ia , z o s ta ł d o k ła d n ie s p lą d r o w a n y p r z e z w o js k a s z w e d z k ie i tr z y r a z y p o d p a lo n y w la ta c h 1657, 1669 o ra z w 1708. W o k r e s ie od w ie lk ie g o p o ż a r u do z a k o ń c z e n ia w o je n s z w e d z k ic h (1620— 1708) O ls z ty n b y ł c z te r o k r o tn ie o d b u d o w y w a n y , co r ó w n ie ż z m ie n ia ło je g o s ta n z a b y tk o w y . B e z p o ś r e d n io po n a ja z d a c h s z w e d z k ic h w la ta c h 1709— 1711 m ia sto z o s ta ło w y lu d n io n e e p id e m ią d ż u m y , g r a s u ją c e j w ó w c z a s w E u r o p ie . W 25 la t p o jej w y g a ś n ię c iu (1711— 1736) m ie s z k a ń c y O ls z ty n a u fu n d o w a li b a r o k o w ą w o t y w n ą fig u r ę Z b a w ic ie la z n a p ise m na c o k o le . R z eź b a ta n ie g d y ś u s y tu o w a n a n a c m e n ta r z u z a d ż u m io n y c h , n a p r z e c iw te a tr u J a r a c z a , o b e c n ie z n a jd u je s ię o b o k k o ś c io ła N a j ś w ię t s z e g o S e r c a P a n a J e z u s a 7. W 1803 ro k u m ia s to z o s ta ło z n o w u z n isz c z o n o p o ż a r em . W X I X w ie k u s t a c j o n o w a ły w O ls z ty n ie w o js k a n a p o le o ń s k ie i r o z b r o je n i ż o łn ie r z e p o w s ta n ia lis to p a d o w e g o , k tó r z y w tr u d n y c h w a r u n k a c h z im o w y c h u ż y w a li w y p o s a ż e n ia w n ę tr z a k o ś c io ła ś w . J a k u b a ja k o o p a łu .
Z w y m ie n io n y c h w y ż e j p r z y c z y n , O ls z ty n p o s ia d a ją c y ś r e d n io w ie c z n e r o z p la n o w a n ie m ia s ta w r a z z z a c h o w a n ą a r c h ite k tu r ą g o ty c k ą , n ie p o s ia d a z te g o c za su o b ie k tó w s z tu k i r u c h o m e j. W śr ó d 120 p o d a n y c h p o n iż e j p o z y c ji, g o t y k r e p r e z e n tu je 37 o b ie k tó w , w ty m 1 z a b y t e k m a la r s tw a , 35 r z e ź b i 1 z a b y te k r z e m io s ła a r t y s ty c z n e g o . D o n a jb a r d z ie j in t e r e s u j ą c y c h d z ie ł te g o s ty lu m o ż n a z a lic z y ć X I V - w ie c z n y k r u c y f ik s m is t y c z n y w H o s i a n u m , e p ita fiu m B o r e s c h o w a z 1428— 1450, p a c y f ik a ł g o ty c k i z 1541 r o k u , p ła s k o r z e ź b io n y P o k ło n M ę d r c ó w z K o ln a R e s z e ls k ie g o i d w ie k w a t e r y o łta r z a z p o c z ą tk u X V I w ie k u w H o s i a n u m . W śr ó d p ię c iu o b ie k tó w r e n e s a n s o w y c h z n a jd u je s ię p o c h o d z ą c y z d r u g ie j p o ło w y X V I w ie k u p r a w d o p o d o b n ie o r y g in a ln y p o r tr e t H o z ju s z a , w y k o n a n y n a p a p ie r z e p o d k le jo n y m p łó tn e m . O b ie k tó w n a le ż ą c y c h d o b a r o k u j e s t w in w e n ta r z u 51, w ty m 33 o b r a z y , 11 r z e ź b i 7 p r z e d m io tó w r z e m io s ła a r ty s ty c z n e g o . Z k o ń c a X I X i p o c z ą tk u X X w ie k u p o c h o d z ą 24 o b ie k ty : 8 o b r a z ó w , 4 r z e ź b y i 12 p r z e d m io tó w r z e m io s ła a r t y s t y c z n e g o . S z tu k ę
5 H . B o n k : U r k u n d e n zu r G e s c h ic h te d e s A lle n s t e in e r S c h lo s s e s , II I, I. A l l e n s t e in 1926 nr 519.
6 H. B o n k : G e s c h ic h te d e r S t a d t A lle n s t e in — U r k u n d e n u n d A k te n zur G e s c h ic h te d er k a t o lis c h e n K ir c h e n u n d H o s p itä le r in A lle n s t e in . H e r a u s g e g e b e n v o n dr P a u l A r e n d t - D o m v ik a r . B a n d V U r k u n d e n b u c h II I. A lle n s t e in 1927. P r o t o ty p j e d n e g o z p ie r w s z y c h k o n f e s j o n a łó w z n a jd u je s ię o b e c n ie w e F r o m b o rk u .
7 C. V e t u l a n i : P io n ie r z y i z a b y tk i. O ls z ty n 1972 s. 140 nn.
ludową reprezentują 3 obiekty. Dane liczbow e obu części inwentarza z terenu całego Olsztyna przedstawiają się następująco:
z
abytku gotyk rene
sans
m anie-
ryzm barok neo- gotyk
sztuka ludowa
ek lek - tyzm razem
m alarstwo 1 8
20 42
11 3 9 94rzeźba 36 3
17 27
83rzem iosło 7 1 36
20
61razem
44
1220
92 58 3 9 238Proporcje liczbow e są dość sym ptom atyczne dla sztuki tego regionu, gdy się je ujm uje na tle dziejów Warmii. W iększość obiektów w ym agałaby szczegółowego przebadania i opracowania, stanow iąc ciągle jeszcze m ożliwości odkrywcze i ba
dawcze dla historyków sztuki, choć niektóre obiekty mają już obecnie bogatą bibliografię. Do zagadnień jeszcze nie opracowanych należy między innym i problem datowania starych kamiennych chrzcielnic, związanych na tym terenie z liturgią chrztu przez zanurzenie, czy też konfesjonałów, które w obecnej formie weszły na Warmii w użycie dopiero po 1610 roku. Interesującą sprawą jest problem związku w ystroju w nętrz kościelnych z istniejącym i na Warmii bractwami jak np. Bractwo św iętej Anny, Bractwo Bożego Ciała czy Bractwo K u rk ow e 8. Szcze
gółowego przebadania wym aga rów nież sprawa m ecenatu kanoników kapitulnych i katedralnych, z których dotychczas opracowano jedynie n ajw yb itn iejszych 9.
Oddając do rąk osób zainteresowanych dalszą część inw entarza wyrażam serdeczne podziękowanie Księdzu Biskupowi W armińskiemu Dr. Józefowi Drzazdze i Księdzu Biskupowi Dr. Janowi Obłąkowi, a także Księdzu Rektorowi Hosianum Dr. W ła
dysław owi Turkowi i Księżom Proboszczom parafii olsztyńskich za życzliw e udo- stępnianie obiektów powierzonych ich pasterskiej trosce. Ks. biskupowi doc. dr. hab.
.T. W ojtkowskiem u dziękuję za pomoc w tłum aczeniu obcojęzycznych tekstów.
I . d o m B I S K U P I
1. O łtarz neogotycki, try p ty k szafiasty, z elem entam i gotyckim i.
Obudowa z 1898 roku, wym iary zamk.: 167 X 120 cm. Drewno rzeźbione polichro
m owane i złocone oraz m alowidła na desce. W szafie środkowej rzeźby: św. W oj
ciech, św. Brunon i św. Florian. W prawym skrzydle: św. Marcin na koniu, św. J a kub i św. Elżbieta. W lew ym skrzydle św. Jerzy, św. Sebastian i św. Augustyn.
8 G. M a t e r n : Die Kirchlichen Bruderschaften in der Diöcese Ermland.
Braunsberg 1920; A. N a p o r a — A. W i ś n i e w s k i : Z przeszłości Warmii — teksty. XI, XXI. Olsztyn i960.
9 J. O b ł ą k : D ziałalność biskupów warm ińskich w zakresie sztuki w połowie XVII wieku. Roczniki Teologiczno-Kanoniczne 1964 t. 1 1 z. 4 s. 51—85.
P. C z a p i e w s k i : Senatorowie św ieccy, podskarbiowie i starostow ie Prus K rólew skich 1454—1772. Rocznik Towarzystwa Naukowego Toruńskiego. 26—28 (1921) i t e g o ż autora: Wykaz oficjałów gdańskich i pomorskich 1467— 1824.
Rocznik Towarzystwa Naukowego Toruńskiego. 19 (1912) s. 1—121. A. M a ń k o w s k i : Prałaci i kanonicy katedralni chełmińscy od założenia kapituły do n a
szych czasów. Rocznik Towarzystioa Naukowego Toruńskiego. 33 (1926) i następny tom.
582 J Ó Z E F A P I S K O R S K A (4)
W rewersach skrzydeł m alowidła: św. Barbara, św. Dorota, św. Katarzyna i św. A po
lon ia Elem enty gotyckie pochodzą ze spalonego kościoła w Fiszew ie, pow. Elbląg lub prawdopodobnie z Malborka.
( K u r i a B i s k u p i a D ie c e z ji W a r m i ń s k i e j — K B D W l n w . n r 160)
2. E pitafiu m gotyckie kanonika B artłom ieja Boreschow a z ok. 1450 r.
W form ie m alowanego drewnianego tonda o 0 150 cm. M alowidło przedstawia Matkę Boską z D zieciątkiem w w innej altanie, z portretem kanonika Boreschowa i św. Marią M agdaleną, na złoconym ornam entowanym tle. Dookoła napis epita- fijn y wykonany łacińską m inuskułą gotycką A N N O D O M IN I M°CCC°XXV° DIE X X I I I I M E N SE JA N U A R I I O B IIT V E N E R A B IL IS D O M IN U S M A G IS T E R B A R T H O L O M E BO R E S C II OW D E C A N U S ET C A N O N IC U S W A R M IE N S IS O R A T E P R O E O . ( = Roku Pańskiego 1426 dnia 23 m iesiąca stycznia zmarł czcigodny pan m agister Bartłomiej Boreschow dziekan i kanonik warm iński, m ódlcie się za niego).
Epitafium pochodzi z katedry w e Fromborku. Konserwowane.
B I B L IO G R A F I A : J . O b ł ą k : D z ie j e B o r e s c h o w a i j e g o o b r a z u . B i u l e t y n H i s t o r i i S z t u k i X IX , 1, 1957. W a r t y k u l e a u t o r p o d a j e t a k ż e l i t e r a t u r ę n i e m i e c k ą d o t y c z ą c ą p r z e d m i o t u i d a t u j e o b i e k t n a o k . 1420 r . O m ó w ie n ie : M . B a b i c k a : R o c z n i k O l s z t y ń s k i 1964 t. 4 s. 452; M. O t t o : O b r a z e p i t a f i j n y k a n o n i k a B a r t ł o m i e j a B o r e s c h o w a . R o c z n i k O l s z t y ń s k i 1965 t. 5 s. 53—71;
J . O b ł ą k : K o n s e r w a c j a g o t y c k i c h z a b y t k ó w s z t u k i w d i e c e z j i w a r m i ń s k i e j . A r c h i w a , B i b l i o t e k i i M u z e a K o ś c i e l n e t. 2 z. 1—2 s. 335. R e p r o d u k c j a : W a r m i ń s k i e W i a d o m o ś c i D i e c e z j a l n e 1964 n r 1 s. 1.
(K B D W l n w . n r 170).
3. O braz renesansow y zdjęcia
zkrzyża m alow any na desce z XVI w.
Przedstawia Matkę Boską siedzącą pod krzyżem z m artwym ciałem Chrystusa na kolanach, w otoczeniu dużej grupy osób, stojących w skalistym pejzażu. Z boków dwaj łotrzy w iszący na drzewach, którym ucięto korony. Powyżej słońce i księżyc w stanie zaćmienia. Wśród osób stojących pod krzyżem portret, prawdopodobnie biskupa fundatora z siw ą brodą, w białej komży i purpurowej pelerynce. Obraz w ykonany techniką m ieszaną z przewagą tem pery na deskach łączonych o w ym ia
rach: 100 X ok. 200 cm. W lew ej części obrazu dziecko trzymające otwartą księgę, w której widoczny tekst Izajasza proroka r. 53, 4—5, 12 dotyczący zbawczej męki i śm ierci Chrystusa: T R A D ID IT IN M O R T E M A N IM A M S U A M , ET C U M S C E L E R A T IS R E P U T A T U S E ST . ET IP S E P E C C A T A M U L T O [...| ET P R O T R A N S G R E S S O R IB U S R O G A V IT . V E R E L A N G U O R E S N O ST R O S IP SE [...] (tekst za
kryty). ( = Oddał na śm ierć życie sw oje i został zaliczony m iędzy złoczyńców. Wziął na siebie grzechy [...] i m odlił się za przestępców. Praw dziw ie słabości nasze sam [wziął na siebie]).
(K B D W l n w . n r 172)
4. P o r tr e t barokow y duchow nego z 1728 r. (datow any).
Przedstaw ia dostojnika stojącego w e w nętrzu na tle kolum ny i kotary, w spar
tego jedną ręką na książce leżącej na stole, w drugiej trzymającego ciem ny biret.
Twarz pełna, rumiana, z brodawką na prawym policzku, w łosy krótkie, ciemne.
Przez okno widoczny ogród w którym kościół lub pałac. U dołu tarcza herbowa z lw em zwróconym w prawo. Olej, płótno dublowane po konserw acji, nowe krosna.
Wymiary: 1 1 4 X 8 6 cm.
(K B D W ln w . n r 173)
5. O braz barokow y z X V II w ieku.
Przedstawia m artw e ciało Chrystusa unoszone przez aniołów do nieba. Olej,
p łó tn o d u b lo w a n e po k o n s e r w a c ji, k tó r ą w y k o n a ł w 1920 r o k u H u g o C h m illo n . B e z ra m . W y m ia ry : 270 X 173 cm .
(K B D W in w . n r 174)
6. O braz barokow y z 1643 roku, niegdyś p redella ołtarzow a.
P łó tn o n a k le j o n e n a d e s k ę d ę b o w ą o w y m ia r a c h : 1 1 9 X 3 2 cm , z e s c e n ą c u d o w n e g o r o z m n o ż e n ia c h le b a w s k a lis ty m p ó łn o c n y m p e jz a ż u . T w ó r c a H e n r y k W itt z E lb lą g a . P r e d e lla p o c h o d z i z F ro m b o rk a .
(K B D W i n w . n r 175)
7. P o rtre t barokow y biskupa K rzysztofa A ndrzeja Ja n a Szem beka z XVIII w.
O lej, p łó tn o o w y m ia r a c h : 177 X 133 cm , o p r a w n y w c ie m n ą b a r o k o w ą r a m ę . P r z e d s ta w ia b is k u p a w p o s ta w ie s to ją c e j, w s p a r te g o le w ą r ęk ą n a o tw a r te j k s ią ż c e le ż ą c e j n a sto le . P r a w ą r ęk ą p o d tr z y m u je w is z ą c y n a p ie r s ia c h k r z y ż n a z ło ty m ła ń c u c h u . T w a r z p o c ią g ła , o c z y c ie m n e i k r ó tk ie c ie m n e w ło s y . W t le z ie lo n a k o ta ra , p a s to r a ł, in lu ła o ra z k r u c y fik s . W o tw a r te j k s ią ż c e n a p is: N O S A U T E M P R E - D I C A M U S C H R I S T U M C R U C I F I X U M . S e c u n d . C o rin t. ( = M y za ś p r z e p o w ia d a m y C h r y s tu s a u k r z y ż o w a n e g o . L is t II ś w . P a w ła do K o r y n tia n ). O b raz k o n s e r w o w a n y . N a o d w r o c ie r a m y n a p is o łó w k ie m : C H R I S T O P H A N D R E A S J O H A N S C H E M B E K B I S C H O F V O N E R M L A N D 1724— 1740. R E N O V A T U M 1908.
( K B D W In w . n r 176)
8. P o rtre t w czesnobarokow y k ard y n ała S tanisław a Hozjusza z XVII w ieku.
P r a w d o p o d o b n ie k o p ia w c z e ś n ie js z e g o . O lej n a d e s c e s o s n o w e j o w y m ia r a c h : 59 X 49 X 3,5 cm , z n a p is e m u g ó r y : S T A N I S L A V S HO S I V S . K a r d y n a ł w p o p ier siu , w p u r p u r o w e j s z a c ie i ta k im b ir e c ie . T ło c ie m n e , n e u tr a ln e , w k tó r y m h erb . O braz k o n s e r w o w a n y w X V I I I i X I X w ie k u . M o że b y ć w c z e ś n ie j s z y le c z p r z e m a lo w a n y . (K B D W In w . n r 194)
9. P o rtre t barokow y biskupa P iotra Tylickiego (1600— 1604) herbu Lubicz z XV III w.
O lej n a d e s c e d ę b o w e j o w y m ia r a c h : 5 9 X 4 9 cm , z n a p is e m u g ó ry : P E T R U S T Y L I C K I . B is k u p w p o p ie r s iu u b r a n y w c ie m n e s z a ty z ja s n y m k o łn ie r z y k ie m . N a p ie r s ia c h k r z y ż n a z ło ty m ła ń c u c h u , w c ie m n y m t le h erb . O b raz k o n s e r w o w a n y . (K B D W I n w . n r 195)
10. P o rtre t barokow y biskupa M ikołaja Szyszkowskiego (1633— 1642) z XV III w.
O lej, p łó tn o d u b lo w a n e p o k o n s e r w a c ji i n o w e k r o sn a o w y m ia r a c h : 7 0 X 56 cm . B is k u p w p ó łp o s ta c i, u b r a n y w ja s n ą k o m ż ę i c ie m n ą n a r z u tk ę z e z ło ty m k r z y ż e m n a p ie r s ia c h . W c ie m n y m t le p o le w e j h e r b z lite r a m i, z k tó r y c h c z ę ś ć p o k o n s e r w a c ji n ie c z y te ln a . N a o d w r o c iu n a p is: N I C O L A U S S Z Y S Z K O W S K I .
(K B D W I n W. n r 196)
11. P o rtre t barokow y biskupa M ichała S tefana W ydżgi (1659— 1679) z XV III w.
O le j, p łó tn o d u b lo w a n e po k o n s e r w a c ji i n o w e k ro sn a . W y m ia r y : 50,5 X 72 cm . B is k u p w p o p ie r siu u b r a n y w ja s n ą k o m ż ę n a ło ż o n ą n a c z e r w o n ą s u ta n n ę , z c ie m n ą
.JÓ ZEFA P I S K O R S K A
p e le r y n k ą n a; w ie r z c h u i z ło ty m k r z y ż e m
na
p ie r s ia c h . W c ie m n y m t le po le w e j h e r b J a s tr z ę b ie c . N a o d w r o c iu n a p is: S T E P H A N U S W Y D Ż G A .(K B D W I n w . n r 197)
12. P o r tr e t neobarokow y dostojnika kościelnego p ra w d biskupa z X V IH /X IX w.
O le j, p łó tn o k o n s e r w o w a n e o w y m ia r a c h : 1 0 6 X 8 3 cm , o w a l. D u c h o w n y w p o p ie r s iu , u b r a n y w ja sn ą k o m ż ę i ż ó łtą p e le r y n k ę p o d b itą c z e r w ie n ią . P o d sz y ją b łę k it n a w s t ę g a , k r z y ż b is k u p i, k r z y ż z b ia ły m o r łe m , o r a z m ed a l.
( K B D W I n w . n r 198)
13. P o rtre t, neobarokow y biskupa K arola H ohenzollerna (1795— 1803) z X IX w.
O le j, p łó tn o d u b lo w a n e po k o n s e r w a c j i i n o w e k r o s n a o w y m ia r a c h : 76 X 62 cm , p r z e w id z ia n y do o w a ln e j r a m y . B is k u p w p o p ie r s iu w s iw e j p e r u c e , ja s n e j k o m ż y i c ie m n e j p e le r y n c e z c z e r w o n y m p o d b ic ie m . P o d s z y ją ż ó łta w s t ę g a , k r z y ż b is k u p i i tr z y m e d a le . N a o d w r o c iu r a m y n a p is: C A P I T U L U M C A T H E D R A L I S V A R M I E N S I S E P \ I S C O \ P [ U \ S C A R O L U S D E H O H E N Z O L L E R N .
(K B D W I n w . n r 199)
14. P o rtre t barokow y biskupa A dam a Stanisław a G rabow skiego z X V III w.
O lej, p łó tn o o w y m ia r a c h : 78 X 67 c m , w b a r o k o w e j z ło c o n e j r a m ie . B is k u p w p o p ie r s iu , w s iw e j p e r u c e i j a s n o n ie b ie s k ie j p e le r y n c e . N a o d w r o c iu o b ra zu p r z y k le jo n y p e r g a m in 23 X 1 1 cm z in s k r y p c ją :
C E L S I S S I M U S R E V E R E N D I S S I M U S P R I N C E P S E T D O M I N U S
D O M I N U S A D A M U S S T A N I S L A U S C O M E S I N G R A B O W O G R A B O W S K I S A C R I R O M A N I I M P E R I I P R I N C E P S
E P I S C O P U S V A R M I E N S I S E T S A M B I E N S I S T E R R A R U M P R U S I A E P R A E S E S
O R D I N I S A Q U I L A E A L B A E E Q U E S
O L I M I L L U S T R I S S I M I E X C E L L E N T I S S I M I D O M I N I
D O M I N I A N D R E A E T H E O D O R I C O M I T I S IN G R A B O W O G R A B O W S K I C A S T ELALA N I C U L M E N S I S
A M P L I S S I M I S I N P A T R I A M M E R I T I S M A X I M E C O N S P I C U I O P T I M I P A R E N T I S F E R M E N O N A G E N A R I I
F I L I U S P R I M O G E N I T U S
N A T U S D I E 3 S E P T E M B R I S A ” 1698 D E N A T U S D I E 15 D E C E M B R I S 1700
( = N a j j a ś n ie j s z y n a j d o s t o j n ie j s z y K s ią ż e i P a n A d a m S t a n is ła w D z ie d z ic w G ra b o - w ie G r a b o w s k i, K s ią ż e ś w ię t e g o I m p e r iu m R z y m s k ie g o , B is k u p W a r m iń s k i i S a m b ijs k i, K s ią ż e Z ie m P r u s k ic h , R y c e r z Z a k o n u B ia łe g o O rła , n ie g d y ś N a jja ś n ie js z e g o , N a j s ła w n ie j s z e g o P a n a A n d r z e ja T e o d o r a D z ie d z ic a w G r a b o w ie G r a b o w s k ie g o k a s z t e la n a c h e łm iń s k ie g o , n a jb a r d z ie j w y r ó ż n ia j ą c e g o s ię w ś r ó d z a s łu ż o n y c h d la o jc z y z n y , n a jle p s z e g o p r a w ie 9 0 - le t n ie g o o jc a s y n p ie r w o r o d n y u r o d z o n y 3 w r z e ś n ia r o k u 1698 z m a r ły 15 g r u d n ia 1766 ro k u ). O b ra z k o n s e r w o w a n y .
(K B D W I n w . n r 177)
15. P o rtre t barokow y biskupa Ignacego K rasickiego z X V III w.
O le j, p łó tn o o w y m ia r a c h : 143 X 1 1 0 cm . B is k u p s ie d z ą c y n a k r z e ś le , p r a w ą ręk ą
w s p a r ty n a p o r ę cz y , w le w e j o p a r te j n a k o m o d z ie z h e r m ą , tr z y m a k a r tk ę p a p ier u . W t le z ie lo n a k o ta r a . U b r a n y w c ie m n ą s u ta n n ę z p e le r y n k ą o c z e r w o n y m p o d b ic iu i k o r o n k o w ą k o m ż ę ; n a g ło w ie s iw a p e r u k a . N a p ie r s ia c h k r z y ż z 9 -u k a m ie n ia m i n a g r u b y m z ło ty m ła ń c u c h u . W tle o b o k k o ta r y k a r tu s z h e r b o w y , n a k o m o d z ie k s ią ż ę c a k o ro n a . M a lo w a ł P io tr K r a ft (1724— 1794), R a m a z ło c o n a z X V I I I w ie k u . O b raz k o n s e r w o w a n y w X I X w ie k u .
(K B D W I n w . n r 178)
16. P o rtre t barokow y biskupa Tomasza U jejskiego z X V II/X V III w.
O lej, p łó tn o d u b lo w a n e , w k s z ta łc ie w y d łu ż o n e g o o k to g o n u o w y m ia r a c h : 1 0 9 X 8 4 cm . B is k u p w p o p ie r s iu s ie d z ą c y n a f o te lu , w le w e j r ę c e t r z y m a z a w i e s z o n y n a p ie r s ia c h k r z y ż z 1 2 -u k a m ie n ia m i. .S z a ty s k r o m n e , sz a r e z c z e r w o n y m o b r a m ie n ie m , n a g ło w ie sz a r a p iu s k a . N a c ie m n y m tle k a r tu s z h e r b o w y .
(K B D W i n w . n r 179)
17. P o r tr e t neobarokow y biskupa Ratyzbony Jan a M ichała Sailera (1751— 1832) z X V III/X X w.
O lej, p łó tn o d u b lo w a n e o w y m ia r a c h : 5 2 X 6 2 cm i n o w e k r o sn a . B is k u p w p o p ie r s iu u b r a n y w str ó j d u c h o w n e g o , n a p ie r s ia c h k r z y ż n a p o d w ó jn y m z ło ty m ła ń c u c h u .
(K B D W I n w . n r 180)
18. O braz barokow y Pokłon P a ste rz y z X V II w.
N a d e s c e w k s z t a łc ie e lip s y o w y m ia r a c h : 56,5 X 42 cm , sz k o ła w ło s k a , w s z e r o k ie j o z d o b n ej r a m ie . M o że p o c h o d z ić z o łta rz a .
(K B D W In w . n r 101)
19. O braz późnorenesansow y: C h ry stu s przed P iłatem z X V II w.
O lej, p łó tn o o w y m ia r a c h : ok. 156 X 200 cm . N a s k u te k d u ży c h u b y t k ó w w lic u o b r a z m a ło c z y te ln y .
(K B D W I n w . n r 182)
20. O braz neobarokow y: U krzyżow anie C hry stu sa praw dopodobnie X IX w.
O lej, p łó tn o o w y m ia r a c h : ok. 1 2 0 X 8 0 cm , n a ś la d o w n ic t w o R u b e n sa . (K B D W In w . n r 103)
21. Rzeźba neogotycka M atki Boskiej
zD zieciątkiem z X IX w.
P r z y ś c ie n n a , d r ą ż o n a , p o lic h r o m o w a n a i z ło c o n a o w y s o k o ś c i 140 cm . M a ry ja w p ła s z c z u o o b fite j tw a r d e j d r a p e r ii, sto i n a k s ię ż y c u z lu d z k ą tw a r z ą , tr z y m a ją c n a le w y m r ę k u n a g ie D z ie c ią tk o . W le w e j r ę c e D z ie c ią tk a k u la z k r z y ż e m , p r a w a w z n ie s io n a g e s te m b ło g o s ła w ie ń s tw a . R e s z tk i p r o m ie n is te j m a n d o rli. K o ro n a w tó r n a . K o p ia o b ie k tu z X V w ie k u . K o n s e r w o w a n a .
(K B D W In w . n r 185)
22. K rzyż ołtarzow y barokow y 7, XV III w.
D r e w n o r z e ź b io n e , p o lic h r o m o w a n e , o w y s o k o ś c i 81 cm . (K B D W I n w . n r 186)
23. Stół renesansow y z czasów K op ern ika z XVI w.
D r e w n ia n y o w y m ia r a c h : 1 4 4 X 8 9 c m , w y s . 74 cm . B la t w s p a r ty n a c z te r e c h
J Ó Z E F A P IS K O R S K A (8)
n o g a c h o k o n s tr u k c ji h a ła s o w e j z d u ż y m i k u la m i w p a r tii śr o d k o w e j, p o łą c z o n y c h g r u b ą lis t w ą , s t a n o w ią c ą j e d n o c z e ś n ie p r o s to k ą tn ą p o d s ta w ę s to łu . D w ie s z u fla d y u s y t u o w a n e n isk o . W y m a g a k o n s e r w a c ji.
B IB L IO G R A F IA : A . B o e t t i c h e r : D ie B a u - u n d K u n s t d e n k m ä l e r d e r P r o v i n z O s t p r e u s - s e n . K ö n i g s b e r g 189 4 B . IV : E r m l a n d s. 62 11. 72; K . G ó r s k i : K r ó t k i e d z i e j e P r u s W s c h o d n ic h [b .m . i r.w .] s. 18 r y c . 7.
(K B D W In w . n r 190)
24. K rzesła neobarokow e rzeźbione z zapieckam i i poręczam i z XIX w ieku, dwa.
D r e w n o d ę b o w e r z e ź b io n e o w y m ia r a c h : 1 5 7 X 7 0 X 5 3 cm . W z a p ie c k a c h h e r a l
d y c z n e m o t y w y k s ią ż ę c e z h e r b ó w p o łą c z o n y c h . S ie d z e n ia o b ite a lte m b a s e m o m o t y w ie g r y fu , k w ia t u g r a n a tu i k o r o n y . N ie g d y ś p r a w d o p o d o b n ie p r z e z n a c z o n e do r e p r e z e n ta c y jn y c h w n ę tr z p a ła c o w y c h ś w ie c k ic h . S » y c e r k a p ó łn o c n a — G d a ń sk , E lb lą g lu b K r ó le w ie c .
(K B D W I n w . n r 102)
25. K rzesła-tab o rety neorom ańskie rzeźbione z pocz. X X w., dwa.
O w y m ia r a c h : 9 2 X 6 8 X 6 3 cm , n a ś la d u j ą c e ś r e d n io w ie c z n e s k ła d a n e k a r ła . S ie d z is k a z k u r d y b a n u .
K B D W I n w . n r 193)
26. K rzesło neobarokow e gdańskie z X V III/X IX w., rzeźbione.
W k s z t a łc ie f o t e la z p o r ę c z a m i i z a p ie c k ie m , n a n o g a c h to c z o n y c h w fo r m ie s p ir a ln y c h k o lu m n . W y s o k o ś ć 140 cm . W z a p ie c k u h erb G d a ń sk a i n a p is: N E C T E M E R E N E C T I M I D E ( = b e z p o ś p ie c h u i b e z o b a w y ).
(K B D W In w . n r 201)
27. Tarcza herbow a blaszana z X IX w.
B la c h a w y t ła c z a n a o w y m ia r a c h : 70 X 60 c m , z m o ty w e m d w ó c h h e r b ó w p o łą c z o n y c h .
(K B D W In w . n r 202)
I I . K U R IA B I S K U P I A
28. O braz barokow y: Z w iastow anie NM P z X V II w.
O le j, p łó tn o o w y m ia r a c h : 97 X 76 cm , d u b la ż po k o n s e r w a c ji. W p r a w e j c z ę ś c i o b r a z u M a ry ja s ie d z ą c a n a f o t e lu o p o r ę c z a c h r z e ź b io n y c h w g r y fy , z w r ó c o n a do A r c h a n io ła G a b r ie la , k tó r y w p o z y c ji p ó łk lę c z ą c e j i r o z w ia n y c h sz a ta c h oraz z lilią w r ęk u z w r a c a s ię do N ie j. N a śr o d k u p u lp it z k s ią ż k ą o p r a w n ą w c z e r w o n ą sk ó r ę i P rz y b o r a m i d o p isa n ia . U g ó r y k o ta r a , w g łę b i s o fa . W c ie m n y m t le o b ło k i, u g ó r y D u ch Ś w ię t y w p o s ta c i g o łę b ic y .
B IB L IO G R A F IA : D o k u m e n t a c j a o p i s o w o - f o t o g r a f i c z n a z p r z e b i e g u p r a c k o n s e r w a t o r s k i c h . (M a s z y n o p is w p o s i a d a n i u K o n s e r w a t o r a D ie c e z ja ln e g o ) .
(K B D W I n w . n r 301)
29. O braz barokow y: Zaśnięcie św. Józefa z X V II/X V III w.
O le j, p łó tn o o w y m ia r a c h : 1 1 3 X 9 5 cm , d u b lo w a n y po k o n s e r w a c ji, n o w e k ro sn a . O b ra z p r z e d s ta w ia ś m ie r ć ś w ię t e g o J ó z e fa w o b e c n o ś c i C h r y s tu s a , M a r y i i a n io łó w . (K B D W I n w . n r 302)
30. O braz renesansow y: Pokłon pasterzy z XVI w.
O lej, p łó tn o o w y m ia r a c h 7 0 X 3 8 cm , w ty m ra m a 11 cm . O b ra z p r z e d s ta w ia M a tk ę B o ż ą w p ó lp o s ta c i, p o d a ją c ą le ż ą c e m u n a g ie m u D z ie c ią tk u p r a w ą p ie rś.
W d a ls z y m p la n ie g ło w y tr ze ch m ę ż c z y z n , p r a w d o p o d o b n ie ś w . J ó z e fa i p a s te r z y . W tle sz o p k a i o w ie c z k a . B r a k , a u r e o li. O braz k o n s e r w o w a n y . P o c h o d z i z k r ę g u o d d z ia ły w a n ia r e n e s a n s u n id e r la n d z k ie g o .
(K B D W It iw. n r 303)
31. O braz barokow y: Złożenie C hry stu sa do grobu z X V III w.
O le j, p łó tn o d u b lo w a n e o w y m ia r a c h : 1 1 5 X 9 2 cm , w ty m r a m a 7 cm . L ic z n a g r u p a o só b , c ie m n e tło.
(K B D W I n w . n r 304)
32. O braz barokow y: O statn ia W ieczerza z XV III w.
O lej, p łó tn o w k s z t a łc ie sp ła s z c z o n e j e lip s y o w y m ia r a c h : 8 0 X 50 cm , o p r a w io n e w a ż u r o w ą d r e w n ia n ą z ło c o n ą r a m ę. O b ra z p r z e d s ta w ia w n ę t r z e m ie s z k a ln e z g o ty c k im o k n e m i s ie d m io r a m ie n n y m ś w ie c z n ik ie m u str o p u , g d z ie p r z y s to le p o d o b n y m do o łta r z a s ie d z i C h r y s tu s m ię d z y a p o s to ła m i. N a s to le k ie lic h i c h leb . W g łę b i k o ta r a .
(K B D W I n w . n r 305)
33. O braz barokow y M atki Boskiej z D zieciątkiem z X V III w.
O lej, p łó tn o o w y m ia r a c h : 80 X 67 cm , w ty m r a m a 7,5 cm . O b raz p r z e d s ta w ia M a r y ję w p o z y c ji s ie d z ą c e j z n a g im D z ie c ią tk ie m s to ją c y m n a J e j le w y m k o la n ie i tu lą c y m tw a r z do J e j p o lic z k a . P o k o n s e r w a c ji.
(K B D W I n w . n r 306)
34. O braz barokow y św. W alentego przy ołtarzu z X V III w.
W k s z t a łc ie o k to g o n u . O le j, p łó tn o o w y m ia r a c h : 70 X 70 cm . O b ra z p r z e d s ta w ia ś w ię t e g o w o r n a c ie p r z y o łta r z u , z o tw a r tą k s ią ż k ą w p r a w e j r ęc e. O b o k k lę c z ą c a k o b ie ta , a p r z y n ie j m a łe d z ie c k o . P o k o n s e r w a c ji.
(K B D W In w . n r 307)
35. O braz barokow y: O statnia W ieczerza z X V III w.
T e c h n ik a m ie s z a n a , n a d e s c e lip o w e j . N a o si C h r y s tu s s ie d z ą c y p r z y s to le o to c z o n y m d w u n a s tu a p o s to ła m i, o b e jm u ją c y g ło w ę ś w ię t e g o J a n a . P o k o n s e r w a c ji.
(K B D W I n w . n r 308)
36. O braz barokow y: P o rtre t biskupa z XV III w.
O le j, p łó tn o o w y m ia r a c h : 8 5 X 6 4 cm z r a m ą , k tó r e j s z e r . 6,5 cm . B is k u p w p o p ie r s iu , u b r a n y w ja s n ą p e le r y n k ę p o d b itą c z e r w ie n ią , tr z y m a w p r a w e j d ło n i k r z y ż z a w ie s z o n y n a z ło ty m ła ń c u c h u . T ło c ie m n e . P o k o n s e r w a c ji. J e s t to p r a w d o p o d o b n ie p o r tr e t b is k u p a S z e m b e k a .
(K B D W I n w . n r 309)
37. Rzeźba gotycka P ieta z XV w.
D r e w n o r z e ź b io n e , p a s to w a n e i p o le r o w a n e po z d ję c iu r e s z te k n ie a u te n ty c z n e j p o lic h r o m ii. W y s o k o ś ć 96 cm , s z e r o k o ś ć 69 c m , g łę b o k o ś ć 74 cm . M a r y ja w p o z y c ji s ie d z ą c e j p o d tr z y m u je p r a w ą d ło n ią g ło w ę C h r y s tu sa , a le w ą J e g o r ę c e . P rz ed k o n s e r w a c ją p io n o w e p ę k n ię c ie n a c a łą w y s o k o ś ć r ze źb y . Z r e k o n s tr u o w a n e p r a w e
588 J Ó Z E F A P IS K O R S K A (10)
r a m i ę i c z ę ś ć n o s a . N ie g d y ś w k a p lic z c e p r z y d r o ż n e j p o d J e z i o r a n a m i , p o w . B is k u p ie c .
B I B L IO G R A F IA : Z . B i a ł ł o w i c z - K r y g i e r ó w a : T r z y n i e z n a n e r z e ź b y g o t y c k i e n n W a r m ii. R o c z n i k O l s z t y ń s k i 1961/62 t. 4 s . 167—196 r y c . 8; K . D ą b r o w s k i : D o k u m e n t a c j a f o t o g r a f i c z n o - o p is o w a p r a c o w n i k o n s e r w a t o r s k i e j w y k o n a n a w W a r s z a w i e w 1967/08 r o k u . (M a s z y n o p is w p o s i a d a n i u K o n s e r w a t o r a D i e c e z ja ln e g o ) . [M. B o r z y s z k o w s k i:l P r a c e k o n s e r w a t o r s k i e . W a r m i ń s k i e W i a d o m o ś c i D i e c e z j a l n e 1908, n r 5 s. 187.
(K B D W I n w . n r 310)
38. Rzeźba gotycka P ie ta z XV w.
D r e w n o r z e ź b io n e , b e z p o lic h r o m ii, o w y m i a r a c h : 72 7 2 x 5 0 c m . P o k o n s e r w a c j i . P o c h o d z i ze S to c z k a .
(K B D W I n w . n r 311)
39. Rzeźba gotycka P ieta z początku XV w.
D r e w n o p o lic h r o m o w a n e , k o n s e r w o w a n a w 1966 ro k u . (K B D W I n w . n r 312)
40. Rzeźba gotycka M atki Boskiej z D zieciątkiem z 1430 r.
D r e w n o lip o w e z r e s z t k a m i z a p r a w y k r e d o w e j , z ło c e ń i p o lic h r o m ii, o w y s o k o ś c i 98 c m . M a d o n n a w p o s t a w i e s t o j ą c e j , t r z y m a j ą c a D z ie c ią tk o n a le w e j r ę c e . B r a k p r a w e j d ło n i M a d o n n y , n a g ło w ie ś l a d p o k o r o n i e . P o c h o d z i z W a p n i k a k o ło O r n e ty . S z k o ła P o m o r s k a . K o n s e r w o w a n a w 1959 r o k u w W a r s z a w ie .
B IB L IO G R A F IA : J . O b ł ą k : K o n s e r w a c j a z a b y t k ó w s z t u k i ś r e d n i o w i e c z n e j n a W a r m ii.
A r c h i w a , B i b l i o t e k i i M u z e a K o ś c i e l n e 1961 t. I I z. 1—2 s. 336; Z. B i a ł ł o w i c z - K r y g i e - r o w a, j w. J . Ł ą c z y ń s k a i K. D ą b r o w s k i : D o k u m e n t a c j a P r a c o w n i K o n s e r w a c j i Z a b y t k ó w , 1959 r o k . ( M a s z y n o p is w p o s i a d a n i u K o n s e r w a t o r a D i e c e z ja ln e g o ) . K a t a l o g Z a b y t k ó w S z t u k i IS P A N .
(K B D W In w . n r 313)
41. Rzeźba gotycka M atki Boskiej z D zieciątkiem z XV w.
D r e w n o r z e ź b io n e z z a c h o w a n y m i r e s z t k a m i p o lic h r o m ii, w y s o k o ś ć o k . 86 c m . M a r y j a w p o s t a w i e s ie d z ą c e j, t r z y m a n a le w y m k o l a n i e D z ie c ią tk o u b r a n e w s u k i e n k ę i b a w i ą c e s ię o w o c e m . N a g ło w ie M a d o n n y s k r o m n a k o r o n a .
(K B D W i n w . n r 314)
42. Rzeźba gotycka M atki Boskiej z D zieciątkiem trz y m ają cy m gruszkę z XV w.
D r e w n i a n a , p r z y ś c i e n n a , d r ą ż o n a o w y s o k o ś c i 97 c m , 0 30 c m , p o l ic h r o m o w a n a i z ło c o n a . M a r y j a s t o j ą c a w l e k k i m k o n t r a p o ś c i e , t r z y m a n a le w y m r a m i e n i u n a g ie D z ie c ią tk o , t r z y m a j ą c e g r u s z k ę w p r a w e j r ą c z c e . T w a r z M a d o n n y p e łn a , w y s o k ie c zo ło , n i e z n a c z n y u ś m ie c h , z k r ę g u tz w . P i ę k n y c h M a d o n n . K o n s e r w o w a n a . (K B D W In w . n r 315)
43. Rzeźba przyścienna gotycka M atki Boskiej z D zieciątkiem z po
czątku XVI w.
D r e w n o p o l ic h r o m o w a n e i z ło c o n e , o w y s o k o ś c i 70 c m , p r z e d s t a w i a j ą c e M a r y j ę w p o s t a w i e s t o j ą c e j n a k s ię ż y c u , t r z y m a j ą c ą n a le w y m r ę k u n a g ie D z ie c ią tk o , k t ó r e m u p r a w ą r ę k ą p o d a je o w o c . N a g ło w ie M a r y i k o r o n a . P o k o n s e r w a c j i . P o c h o d z i z d a w n e g o o ł t a r z a w B a b ia k u .
B IB L IO G R A F IA : K . W r ó b l e w s k a : P ó ź n o g o t y c k a s z t u k a n a W a r m i i p o p o k o j u t o r u ń s k i m 1466 r o k u . R o c z n ik O l s z t y ń s k i 1972 t. 10 s . 9—90 il. 31 s . 51.
(K B D W I n w . n r 316)
44. Rzeźba ludow a M atki Boskiej z Dzieciątkiem .
D r e w n o p o l ic h r o m o w a n e , o w y s o k o ś c i 1 1 1 c m . M a r y j a w p o s t a w i e s t o j ą c e j t r z y m a w o b u r ę k a c h p ó ł n a g i e D z ie c ią tk o , u b r a n e w r o d z a j d łu g ie g o p e r iz o n iu m . D z ie c ią tk o le w ą r ą c z k ą o b e j m u j e s z y ję M a r y i, w p r a w e j t r z y m a o w o c . N a s z y i M a r y i i D z ie c ią tk a m a l o w a n e k o r a le . K o n s e r w o w a n a .
(K B D W I n w . n r 317)
45. Rzeźba ludow a M atki Boskiej tronującej z Dzieciątkiem .
D r e w n o p o lic h r o m o w a n e , o w y s o k o ś c i 90 c m , w t ó r n e p r z e m a l o w a n i a . M a r y j a w p o z y c ji s ie d z ą c e j, t r z y m a n a p r a w y m k o l a n i e n a g ie D z ie ć ią tk o . W y m a g a k o n s e r w a c j i .
(K B D W I n w . n r 318 )
46. Rzeźba gotycka M atki Boskiej Bolesnej z XVI w.
P o c h o d z i p r a w d o p o d o b n i e z g r u p y u k r z y ż o w a n i a . D r e w n o p o lic h r o m o w a n e , o w y s o k o ś c i 91 c m . M a r y j a w p o s t a w i e s t o j ą c e j w l e k k i m k o n t r a p o ś c i e , z p o c h y lo n ą g ło w ą i z ło ż o n y m i r ę k a m i. N a t w a r z y w y r a z c ie r p ie n ia . L u d o w a .
(K B D W I n w . n r 319)
47. Rzeźba gotycka św. Ja n a C hrzciciela z X IV/XV w.
D r e w n i a n a , p r z y ś c i e n n a , d r ą ż o n a , p o l ic h r o m o w a n a i z ło c o n a , o w y s o k o ś c i 115 cm . Ś w ię t y w p o z y c ji s t o j ą c e j t r z y m a w r ę k a c h k s ię g ę , n a k t ó r e j s ie d z i b a r a n e k . U b r a n y j e s t w s z a tę z e s k ó r y w i e lb ł ą d a , n a k t ó r ą n a r z u c o n y z ło ty p ła s z c z z n i e b ie s k im p o d b ic ie m . P o k o n s e r w a c j i .
(K B D W I n w . n r 320)
48. Rzeźba gotycka św. Jerzego ze sm okiem z pocz. XVI w.
D r e w n i a n a , p r z y ś c i e n n a , p o l ic h r o m o w a n a i z ło c o n a , o w y s o k o ś c i 61 c m , P r z e d s t a w i a ś w ię te g o s t o j ą c e g o n a s m o k u , k t ó r e m u w b i j a o s z c z e p w o t w a r t ą p a s z c z ę . P o c h o d z i p r a w d o p o d o b n i e z d a w n e g o o ł t a r z a w B a b ia k u . P o k o n s e r w a c j i .
B I B L IO G R A F IA : K . W r ó b l e w s k a , j w . s . 9—90 il. 31 s . 51.
(K B D W I n w . n r 321)
49. Rzeźba gotycka św. K rzysztofa z pocz. XVI w.
D r e w n i a n a , p r z y ś c i e n n a , p o l ic h r o m o w a n a i z ło c o n a , o w y s o k o ś c i 62 c m . Ś w ię ty w p o s t a w i e s t o j ą c e j , n ie s ie n a p r a w y m r a m i e n i u n a g ie D z ie c ią tk o , p r a w ą rę ic ą w s p ie r a j ą c s ię n a p n i u d r z e w a . N ie g d y ś w o ł t a r z u w B a b ia k u . P o k o n s e r w a c j i .
B I B L IO G R A F IA : j a k p o w y ż e j in w . n r 321.
(K B D W I n w . n r 322)
50. P łaskorzeźba barokow a — dw ie głów ki aniołów z X V II/X V III w.
D r e w n o b e z p o l ic h r o m ii , o w y m i a r a c h : 30
X 20 cm
G łó w k i u s k r z y d l o n e w ś r ó d o b ło k ó w . P o k o n s e r w a c j i .(K B D W I n w . n r 323 )
51. Rzeźby barokow e dwóch klęczących aniołków z XVIII w.
D r e w n o p o l ic h r o m o w a n e i z ło c o n e , o w y s o k o ś c i 20 c m , k o n s e r w o w a n e . P o c h o d z ą p r a w d o p o d o b n i e z k o ś c io ła p a r a f i a l n e g o
w
S k o l i ta c h .(K B D W I n w . n r 324)
J Ó Z E F A P IS K O R S K A ( 12)
52. Rzeźby barokow e ludow e dwóch aniołków klęczących z X V III w.
D r e w n o p o lic h r o m o w a n e i z ło c o n e , o w y s o k o ś c i 21 cm . A n io ło w ie w s z a ta c h z e ś w ie c z n ik a m i w d ło n ia c h . P r z e d k o n s e r w a c ją .
(K B D W i n w . n r 325)
Vt'
53. Rzeźbiona k w a te ra późnogotyckiego ołtarza z XV I w.
D r e w n o p o lic h r o m o w a n e i z ło c o n e , o w y m ia r a c h ok . 1 0 0 X 8 0 cm , w fo r m ie m a łe j s z a f y z a ż u r o w y m z w ie ń c z e n ie m i r z e ź b ia r s k ą s c e n ą P o k ło n u M ęd rc ó w w śro d k u . P o k o n s e r w a c ji.
(K B D W I n w . n r 326)
54. Rzeźba późnogotycka: Pokłon M ędrców z X V /X V I w.
P ó łp e łn a . D r e w n o lip o w o p o lic h r o m o w a n e i z ło c o n e , o w y m ia r a c h : w y s . ILO, sz e r . 125, g ł. 19 cm . C z ę ś c io w o z r e k o n s tr u o w a n a p o d c z a s k o n s e r w a c j i w 1967 r o k u . P r z e d s t a w ia s c e n ę p o k ło n u tr z e c h m ę d r c ó w w o b e c D z ie c ią t k a z M a tk ą B o s k ą n a tle sz o p k i. P o c h o d z i z K o ln a k o ło R e s z la , w y k o n a n a p r a w d o p o d o b n ie w w a r s z ta c ie to r u ń s k im .
B I B L IO G R A F I A : K . W r ó b l e w s k a : P o k ł o n T r z e c h K r ó l i , p ł a s k o r z e ź b a z K o ln a R e s z e l - s k ie g o . K o m u n i k a t y M a z u r s k o - W a r m i ń s k i e 1966 n r 4 s . 513—524; t e j ż e a u t o r k i : P ó ź n o g o t y c k a s z t u k a n a W a r m ii, jw . s . 9 - 8 9 ; K . D ą b r o w s k i : D o k u m e n t a c j a f o t o g r a f i c z n o - o p i s o w a w y k o n a n a p o d c z a s k o n s e r w a c j i w 1967 r o k u . (M a s z y n o p is w p o s i a d a n i u K o n s e r w a t o r a D ie c e z j a l n e g o ). |M . B o r z y s z k o w s k i ] , jw . K a t a l o g Z a b y t k ó w S z t u k i I S P A N .
(K B D W In w . n r 327).
55. Płaskorzeźba barokow a: O statnia W ieczerza z XV1I1 w.
D r e w n o z ło c o n e , o w y m ia r a c h : 70 X 27 cm , p r z e d s t a w ia C h r y s tu s a s ie d z ą c e g o p r z y s t o le w o to c z e n iu d w u n a s tu a p o s to łó w . S c e n a f la n k o w a n a d w o m a r z e ź b io n y m i liś ć m i a k a n tu . P o k o n s e r w a c ji.
(K B D W I n w . nr 328)
56. Płaskorzeźba późnogotycka: św. P io tr apostoł z XVI w.
D r e w n o p o lic h r o m o w a n e i z ło c o n e , p r z e d s t a w ia j ą c e ś w ię t e g o w p o z y c ji s ie d z ą c e j z k l u c z e m i w s t ę g ą , n a k tó r e j n ie g d y ś b y ł je d e n z a r t y k u łó w w y z n a n ia w ia r y . W y m ia r y : 5 6 X 22 cm . P r z e d k o n s e r w a c ją .
(K B D W I n w . n r 329)
57. P o r tr e t neobarokow y biskupa Józefa Am brożego G eritza (1842—
— 1867), z połow y X IX w.
O le j, p łó tn o w o w a ln e j r a m ie , o w y m ia r a c h : 5 8 X 9 5 cm . B is k u p w p o p ie r s iu u b r a n y w a m a r a n to w ą s z a tę , z k r z y ż e m n a o z d o b n y m ła ń c u c h u i tr z e m a m e d a la m i.
P o c h o d z i z r e z y d e n c j i b is k u p ie j w e F r o m b o rk u . (K B D W I n w . n r 401)
58. P o rtre t barokow y biskupa A dam a S tefan a G rabow skiego z XV III w ieku.
O le j, p łó tn o o w y m ia r a c h : 6 9 X 5 6 c m , n ie g d y ś p r z e w id z ia n y d o o w a ln e j ra m y . B is k u p w p o p ie r s iu , w b łę k it n e j s z a c ie i j a s n e j p e r u c e , n a p ie r s ia c h c z e r w o n y k r z y ż z b ia ły m o r łe m i m e d a l. W le w e j c z ę ś c i c ie m n e g o tła h e r b b is k u p a . S ia d y X I X - w ie c z n e j k o n s e r w a c ji.
(K B D W I n w . n r 402)
I I I . W A R M IŃ S K I E S E M I N A R IU M D U C H O W N E H O S I A N U M . 1. P la c B e m a 2
59. O łtarz głów ny barokow y z X V III w.
D r e w n o r z e ź b io n e o c ie m n e j p o lic h r o m ii, z ło c o n e i s r e b r z o n e , w y m ia r y n a s ta w y : 2 1 4 X 1 8 4 cm , z e z w ie ń c z e n ie m z In n e g o z e s ta w u . N a s a d k a te g o o łta r z a z b a r o k o w y m o b r a z em św . J ó z e fa t r z y m a ją c e g o D z ie c ią tk o J e z u s , u s y t u o w a n a o so b n o ze w z g lę d u n a m a łą w y s o k o ś ć p o m ie s z c z e n ia . W y m ia r y n a s a d k i 130 X 160 cm ; k r z y ż w ie ń c z ą c y m a w y s o k o ś ć 25 cm . N ie g d y ś w y s o k o ś ć c a ło ś c i 370 cm . P o c h o d z i p r a w d o p o d o b n ie z k o ś c io ła ś w . A n n y w e F r o m b o r k u , z a m ie n io n e g o o b e c n ie na m a g a zy n .
(K B D W I n w . n r 549)
60. K rzyż barokow y procesyjny m etalow y z X V II w.
M o sią d z s r e b r z o n y z e s k r o m n y m o r n a m e n te m , w y s o k o ś ć 228 cm , w iz e r u n e k 20 cm .
(K B D W I n w . n r 550)
61. O braz barokow y św. M ateusza ew angelisty z X V II w.
O lej, p łó tn o o w y m ia r a c h : 78 X 63 cm . P o k o n s e r w a c j i d u b lo w a n y i n o w e k r o sn a . P r z e d s ta w ia a p o s to ła ja k o s ta r c a p o c h y lo n e g o n a d k s ią ż k ą , z p ió r e m w p r a w e j d ło n i. O b ok a n io ł w p o s ta c i m ło d e g o m ę ż c z y z n y , n a tle d u ż e g o p ie r z a s te g o s k r z y d ła . N a g ło w ę , tw a r z a p o s to ła i k s ię g ę p a d a ś w ia t ło . T ło n e u tr a ln e . D o b ra sz k o ła w ło s k a , m o ż e z k r ę g u C a r r a v a g ia lu b b r a c i C a r ra c c ic h .
(K B D W In w . n r 551)
62. O braz barokow y św. M arka ew angelisty z X V II w.
O le j, p łó tn o o w y m ia r a c h : 78 X 63 cm . P o k o n s e r w a c j i d u b lo w a n y i n o w e k r o sn a . P r z e d s ta w ia a p o s to ła p o c h y lo n e g o n a d k s ią ż k ą , o b o k k tó r e j w id o c z n a g ło w a lw a . Na g ło w ę a p o s to la i k s ię g ę p a d a ś w ia t ło . T ło n e u tr a ln e . S z k o ła w ło s k a , ja k w y ż e j.
(K B D W I n w . n r 552)
63. O braz barokow y św. Łukasza ew angelisty z XVII w.
O lej, p łó tn o o w y m ia r a c h : 7 8 X 6 3 cm . P o k o n s e r w a c ji d u b lo w a n y i n o w e k r o sn a . P r z e d s ta w ia a p o s to ła p is z ą c e g o e w a n g e lię . A tr y b u t — g ło w a w o iu . Ś w ia t ło , ja k p o p r z e d n io .
(K B D W I n w . n r 553)
64. O braz barokow y św. Ja n a ew angelisty z XVII w.
O le j, p łó tn o o w y m ia r a c h : 7 8 X 6 3 cm , p o k o n s e r w a c ji d u b lo w a n y i n o w e k r o sn a . P r z e d s ta w ia a p o s to ła z p r o filu w c h w ili o t r z y m y w a n ia n a tc h n ie n ia . A tr y b u t — o r z e ł. R e s z ta , ja k p o p r z e d n io . W s z y s tk ie c z te r y o b r a z y s t a n o w ią k o m p le t.
(K B D W I n w . n r 554)
65. O braz barokow y M atki Boskiej z D zieciątkiem w śród aniołów z X V II1 w.
O lej, p łó tn o d u b lo w a n e p o k o n s e r w a c ji, n o w e k r o sn a . M a tk a B o sk a w p o z y c ji s to ją c e j z k o r o n ą n a g ło w ie , d e p c z e g ło w ę w ę ż a o p la ta ją c e g o k u lę z ie m s k ą . W y m ia r y o b r a z u : 218 X 139 cm . U d o łu p o le w e j h e r b , o r a z lit e r y S .B . P o b o k a c h c z te r y p o s ta c ie a n io łó w , z k t ó r y c h je d e n j e s t p o r tr e te m .
(K B D W i n w . n r 555)
592 J Ó Z E F A P I S K O R S K A (14)
66. O braz barokow y św. Rodziny z X V II w. w kształcie tonda.
O lej, p łó tn o d u b lo w a n e p o k o n s e r w a c j i, o w y m ia r a c h : 170 X 145 cm . O b ra z p r z e d s ta w ia B o s k o - lu d z k i r o d o w ó d C h r y s tu s a p o p r z e z p io n o w e i p o z io m e u ję c ie p o s ta c i. W p io n ie : B ó g O jc ie c , S y n B o ż y i D u c h Ś w ię t y . O b o k C h r y s tu s a ja k o c h ło p c a sto ją : N a j ś w ię t s z a M a r y ja P a n n a , ś w ię t y J ó z e f, ś w ię t a A n n a i ś w ię t y J o a c h im . P o c h o d z i z e S to c z k a .
(K B D W I n w . n r 556)
67. O braz barokow y św. Alojzego Gonzagi z X V III w.
T e c h n ik a m ie s z a n a z p r z e w a g ą t e m p e r y n a d e s c e o w y m ia r a c h : 42 X 2 8 ,5 cm . P r z e d s ta w ia ś w ię t e g o w p o p ie r s iu , w p a tr z o n e g o w o tw a r tą k s ią ż k ę , w s p a r tą na o d w r ó c o n e j k o r o n ie i g a łą z c e lilii.
(K B D W I n w . n r 557)
68. O braz barokow y: Ucieczka do E giptu z XVII w.
O le j, p łó tn o o w y m ia r a c h : 100 X 77 cm , k o n s e r w o w a n y , z h e r b e m i s y g n a tu r ą fu n d a to r a .
(K B D W I n w . n r 600)
69. O braz barokow y ludow y św. A nny Sam o trzeciej z XVI I I w.
O lej, p łó tn o o w y m ia r a c h : 7 3 X 5 8 , 5 cm , b a r d z o z n is z c z o n e . P r z e d s ta w ia s ie d z ą c ą p o le w e j s t r o n ie ś w . A n n ę , tr z y m a ją c ą n a k o la n a c h D z ie c ią tk o o k r y te c z ę ś c io w o c z e r w o n ą d r a p e r ią . P o p r a w e j sie d z i M a r y ja p o d a ją c a D z ie c ią tk u k o s z z o w o c a m i.
(K B D W I n w . n r 558)
70. O braz barokow y ludow y śś. A postołów Szym ona i J u d y z XV III w ieku.
T e c h n ik a m ie s z a n a , na p łó tn ie o w y m ia r a c h : 57 X 48 cm , o b r a z z n is z c z o n y , z d u ż y m i u b y tk a m i w lic u . P r z e d s t a w ia d w ó c h ś w ię t y c h w p o s t a w ie s to ją c e j, j e d n e g o z m a c z u g ą , d r u g ie g o z p iłą . W g ó r n e j c z ę ś c i o b r a z u I m ię „ J e z u s ” w p r o m ie n is t e j a u r e o li.
(K B D W I n w . n r 559)
71. O braz eklektyczny św. Jo z afa ta K uncew icza z połow y X IX w.
O lej, p łó tn o o w y m ia r a c h : 9 8 X 7 5 , 5 c m , p r z e d s ta w ia ś w ię t e g o w s z a ta c h l it u r g ic z n y c h a r c y b is k u p ic h z p a liu s z e m , ja k o b ło g o s ła w io n e g o . D o z a k r w a w io n e j g ło w y m ę c z e n n ik a p r z y ło ż o n y to p ó r. N a g ło w ie d u ża to n s u r a , b r o d a , n a p ie r s ia c h k r z y ż, w r ę k a c h p a s to r a ł i p a lm a . N a d g ło w ą ś w ię t e g o d w ó c h a n io łó w p o d tr z y m u ją c y c h k o s z to w n ą m itr ę i z ie lo n y w ie n ie c z k w ia ta m i. O b ra z w y m a g a k o n s e r w a c ji.
(K B D W I n w . n r 560)
72. P o r tr e t renesansow y k a rd y n a ła S tanisław a H ozjusza z 2 poł. XVI w ieku.
O lej n a p a p ie r z e p r z y k le jo n y m d o ln ia n e g o p łó tn a o w y m ia r a c h : 175 X 85 cm . O b ra z p r z e d s ta w ia d o s to jn ik a s to ją c e g o w b is k u p ic h s z a ta c h n a t le z ie lo n e j k o ta r y , tr z y m a ją c e g o w d ło n ia c h r ę k a w ic z k i. P o p r a w e j r ę c e k a r d y n a ła k a r tu s z h e r b o w y . O b ra z k o n s e r w o w a n y w 1746 i 1962 ro k u .
B I B L IO G R A F IA : J . O b ł ą k : S t o s u n e k d o n a u k i i s z t u k i b i s k u p a G r a b o w s k i e g o . S t u d i a W a r m i ń s k i e 1964 t. I s . 2 i 46 i p r z y p i s y 137 i 138; D o k u m e n t a c j a t e c h n i c z n o - f o t o g r a f i c z n a P r a c o w n i K o n s e r w a t o r s k i e j w T o r u n i u z 1962 r o k u . ( M a s z y n o p is w p o s i a d a n i u K o n s e r w a t o r a D i e c e z ja ln e g o ) .
(K B D W I n w . n r 561)
73. P o rtre t neobarokow y biskupa Ignacego K rasickiego z X IX w.
K o p ia
portretu wykonana około
1801roku.
O lej n apłótnie o wymiarach:
78,5
X
63 cm , z o b c ię ty m i o r g in a ln y m i m a r g in e s a m i. P r z e d s t a w ia b is k u p a s ie d z ą c e g o w f o te lu , w s z a r e j p e le r y n c e z a m a r a n to w y m p o d b ic ie m , b ia łe j k o m ż y i s iw e ) p e r u c e . K o n s e r w o w a n y w 1961 ro k u .B IB L IO G R A F IA : H . G r z e ś l i c o w a : D o k u m e n t a c j a t e c h n i c z n o - f o t o g r a f i c z n a P r a c o w n i K o n s e r w a t o r s k i e j w L u b l i n i e , 1961. (M a s z y n o p is w p o s i a d a n i u K o n s e r w a t o r a D ie c e z ja ln e g o ) . J . O b ł ą k : M a t e r i a ł y d o d z i a ł a l n o ś c i k u l t u r a l n e j I g n a c e g o K r a s i c k i e g o . O s t o s u n k u d o s z t u k i i z b i o r a c h a r t y s t y c z n y c h . W : S t u d i a P o m o r s k i e p o d r e d . M . W a l i c k i e g o . T . II . W ro c la w 1957 s. 401— 131.
(K B D W l n w . n r 562)
74. P o rtre t barokow y biskupa M ikołaja Szyszkowskiego z X V II/X V III wieku.
O lej n a p łó t n ie o w y m ia r a c h z r a m ą : 100 X 83 cm , w ty m r a m a z a b y tk o w a o s z e r . 17 cm . D u b lo w a n y p o k o n s e r w a c ji i n o w e k r o sn a . P r z e d s ta w ia b is k u p a w p ó łp o s ta c i s to ją c e g o p r z y s to lik u , n a k tó r y m le ż y k s ią ż k a i s to i k r u c y fik s . P o p r a w e j u g ó r y h e r b b is k u p a M . S z y s z k o w s k ie g o (1633— 1643).
(K B D W l n w . n r 563)
75. P o rtre t barokow y k a rd y n a ła M ichała S tefana Radziejow skiego z X V II/X V III w.
O le j n a p łó t n ie o w y m ia r a c h : 9 8 X 8 1 cm , w z a b y tk o w e j r a m ie , d u b lo w a n y p o k o n s e r w a c ji. P ie r w o t n ie p r z e w id z ia n y do o w a ln e j r a m y . O b ra z p r z e d s ta w ia d o s to jn ik a (1679— 1688) w p ó łp o s ta c i, n a g ło w ie c z e r w o n a p iu s k a , u b r a n e g o w c z e r w o n ą p e le r y n k ę i ja s n ą k o r o n k o w ą k o m ż ę . N a p ie r s ia c h o z d o b n y k r z y ż n a p o d w ó jn y m ła ń c u c h u .
(K B D W l n w . n r 564)
76. P o r tr e t neobarokow y biskupa A dam a S tefana G rabow skiego z X IX w.
O lej n a p łó t n ie w o w a ln e j r a m ie o w y m ia r a c h : 1 0 7 X 8 1 c m , d u b lo w a n y po k o n s e r w a c j i i n o w e k r o sn a . B is k u p w p ó łp o s ta c i, s iw e j p e r u c e i ja s n e j s z a c ie . N a p ie r s ia c h b łę k itn a s z a r fa , n a k tó r e j m e d a l w k s z t a łc ie k r z y ża z k o r o n o w a n y m o r łe m , o b o k d r u g i m e d a l. T ło n e u tr a ln e . R e p r o d u k o w a n y : S t u d i a W a r m i ń s k i e 1964 t. I s. 8— 9.
(K B D W l n w . n r 565)
77. K rucyfiks gotycki z XIV w.
D r e w n o r z e ź b io n e p o lic h r o m o w a n e o w y m ia r a c h : 2 0 0 X 150 cm , w y s o k o ś ć w i z e r u n k u 155 cm . D r z e w o k r z y ż a o s k o ś n y c h r a m io n a c h , p o s ta ć C h r y s tu sa w y d łu ż o n a , p ła sk a . N a p o c h y lo n e j g ło w ie g r u b a c ie r n io w a k o r o n a . K o n s e r w o w a n y w 1965 o ra z w 1974 r. P o c h o d z i z P r z e z m a r k a , p a r a fii P o m o r s k a W ieś.
(K B D W l n w . n r 669)
78. K rucyfiks neobarokow y z X IX w iek u sygnow any S.A.T.
D r e w n o p o lic h r o m o w a n e i z ło c o n e o w y m ia r a c h : 2 8 4 X 150 cm , w iz e r u n e k 150 cm . P o s ta ć C h r y s tu sa p e łn a n a p ię c ia , o c zy z a m k n ię te , u s ta o tw a r te . D r a p e r ia p e r iz o n iu m o s tr o ła m a n a , z p r a w e g o b o k u u n o s z ą c a s ię , p r z e w ią z a n a s z n u r e m . K o n s e r w o w a n y . (K B D W l n w . n r 570)
38. S t u d i a W a r m i ń s k i e