юţpyrightЫ©ЫнлмсЫbyЫ
Sochi State University
Published in the Russian Federation
Bylye Gody
Has been issued since 2006.
ISSN: 2073-9745
E-ISSN: 2310-0028
Vol. 42, Is. 4, pp. 1368-1377, 2016
Journal homepage:
http://bg.sutr.ru/UDC 93/94
To the 100th Anniversary of Storming of the Erzerum: the Offensive Operation and Its Significance
Vladimir B. Karataev a , *, Teymur E. Zulfugarzade b, Natalya N. Cherkasova c
a International Network Center for Fundamental and Applied Research, Russian Federation
b Plekhanov Russian University of Economics, Russian Federation
c Southwestern state University, Russian Federation
Abstract
The article is considered the Erzurum offensive and its significance for Russian society due to the 100th anniversary. There were used the published materials – the collections of documents, scientific research, as well as private sources: memoirs and diaries.
The methodological basis of the study were the principles of objectivity and historicism, suggesting an unbiased approach to the analysis of the studied problems, a critical attitude to the sources, making judgments under result of the analysis of set of facts and the screening phenomena in the development and the context of the historical situation.
The authors conclude that the Erzurum offensive was the result of the efficient conduct tactical and strategic planning of the Russian command. Despite the considerable force of the enemy and his strong defensive positions, the operation has been a success with relatively small losses of the Russian army. The victory inspired not only the army, but also the Russian rear, which had a positive impact on the mood in society.
Keywords: Erzerum fortress, the First world war, the Caucasian front, the Russian army.
мй
Ы нуЫ Ы мфмрЫ йЫ Ы Ы Ы мнЫ Ы мфмсЫ йЫ тр- Ы Ы
Ы Ы зЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы
зЫ Ы Ы Ы хЫ Ы — Ы Ы Ы
Ы Ы Ы Ы зЫ Ы Ы — Ы Ыо- Ы Ы зЫ
Ы Ы Ы Ы зЫ Ы Ы йЫ Ы Ы Ы
Ы зЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы зЫ Ы
Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы зЫ Ы Ы зЫ Ы
Ы Ы зЫ зЫ Ы Ы зЫ Ы Ы Ы Ы Ы
Ы Ы— Ы й
нй
нймйЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы– Ы зЫ
Ы зЫ Ы Ы Ы Ы хЫ Ы Ы йЫ
Ы Ы Ы Ы хЫ й йЫ Ы «нрлЫ Ы Ы Ы Ы мфмп–1915.
»Ы г зЫ нллодзЫ йЫ Ы « Ы Ы Ы Ы мфмп–мфму»Ы
( зЫ нллтдзЫ Ы Ы й йЫ Ы « Ы Ы Ы Ы й
»Ыг зЫмффт).
нйнйЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы зЫ
Ы Ы Ы Ы Ы Ы зЫ Ы Ы Ы
* Corresponding author
E-mail addresses: evr2010@rambler.ru (V.B. Karataev), teymurz@yandex.ru (T.E. Zulfugarzade),
― ―
зЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы зЫ Ы Ы Ы Ы
Ы Ы Ы Ы Ы йЫ зЫ Ы зЫ Ы Ы
Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы йЫ Ы Ы Ы Ы Ы
хЫ зЫ зЫ Ы Ы Ы Ы йзЫ Ы Ы Ы
Ы Ы зЫ Ы зЫ Ы Ы й
ой
Ы Ы Ы Ы Ы Ы зЫ Ы Ы Ы
мллЫ зЫ Ы Ы Ы йЫ Ы Ы зЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы
Ы хЫ Ыгмфмт–мффмЫ йдЫ Ы ЫгмффмЫ– Ы Ы дй
оймй й зЫ зЫ Ы Ы зЫ
Ы Ы зЫ Ы Ы зЫ Ы зЫ Ы Ы Ы - Ы зЫ Ы
- Ы зЫ Ы Ы Ы Ы зЫ Ы Ы Ы
зЫ Ы зЫ йЫ Ы Ы Ы Ы Ы зЫ Ы
Ы Ы Ы Ы Ы Ы йЫ Ы зЫ зЫ Ы Ы йЫ Ы
« Ы »Ы г зЫ мфоудйЫ Ы мфрф йЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы
Ы зЫ Ы Ы Ы й йЫ Ы « Ы »Ы г зЫ
1959дйЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы
зЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы зЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы
Ы Ы Ы й
Ы Ы Ы Ы Ы Ы « Ы Ы »Ы
( зЫмфоудзЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы зЫ Ы Ы
Ы Ы Ы Ы мфмп–мфмуЫ зЫ Ы Ы Ы Ы Ы
Ы Ы Ы йЫ
Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы зЫ Ы Ы
Ы й йЫ Ы « Ы Ы »Ы г зЫ мфоудйЫ зЫ Ы Ы
зЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы мфмп–мфмуЫ йзЫ
Ы Ы Ы зЫ Ы Ы Ы йЫ
Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы
зЫ Ы Ы Ы Ы Ы – й йЫ Ы « Ы Ы
»Ыг зЫмфтодйЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы зЫ Ы Ы
зЫ Ы Ы Ы й йЫ Ы« Ы Ы Ы Ы Ы »Ыг зЫмфпс).
й йЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы зЫ Ы
-Ы зЫ Ы Ы зЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы
Ы Ы Ы йЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы
Ы Ы Ы Ы Ы Ы й
Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы зЫ
Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы й йЫ Ы « Ы
Ы Ы Ы Ымфмл–мфмуЫ й»Ыг зЫмфту).
й йЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы – « Ы
Ы Ы Ы Ы Ы Ы мфмп–мфмтЫ й»Ы г зЫ мфсф).
Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы зЫ Ы Ы Ы
« »Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы зЫ Ы
Ы Ы Ы й
Ы Ы Ы Ы йЫ зЫ зЫ Ы мфооЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы
Ы Ы й йЫ Ы « Ы Ы Ы Ы Ы мфмп–
1917 й»Ы г зЫ мфоодйЫ Ы Ы - Ы Ы - Ы Ы
Ы Ы Ы Ы йЫ Ы Ы Ы Ы Ы
Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы йЫ
ойнй й Ы Ы Ы Ы Ы
Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы
йЫ зЫ Ы м- Ы Ы Ы « Ы Ы XXЫ »Ы Ы зЫ Ы
зЫ зЫ зЫ Ы зЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы
Ы Ы Ы Ыг Ы Ы зЫнллн).
Ы Ы йЫ Ы « Ы Ы мн–нпЫ Ы
1914 »Ыг зЫмффодзЫ йЫ Ы« Ы Ы Ы »Ыг зЫнлллдЫ Ы Ы
Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы ЫмфмрЫ зЫ Ы Ы Ы Ы
Ы Ы зЫ Ы Ы Ы Ы Ы йЫ
Ы Ы Ы Ы Ы й йЫ Ы « Ы Ы Ы йЫ
Ы Ы - Ы »Ыг зЫнллн).
Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы зЫ Ы
Ы Ы Ы зЫ Ы й йЫ Ы« Ы Ы Ы Ымфмп–
Ы Ы - Ы Ы - Ы Ы
Ы Ы зЫ Ы Ы ЫмфмпЫ йЫ Ы Ы Ы й
Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы
й Ы Ы Ы Ы« Ы зЫ Ы Ы »Ыг зЫнллодЫ Ы Ы Ы
Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы зЫ Ы Ы зЫ Ы
Ы Ы зЫ Ы Ы йЫ Ы Ы й йЫ Ы « Ы »Ы
( зЫ мффудЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы
Ы Ы Ы Ы Ы Ы зЫ й йЫ Ы Ы Ы « Ы
Ы Ы Ы »Ы г зЫ нллндЫ Ы Ы Ы зЫ
Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы йЫ
й йЫ Ы Ы Ы Ы« Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ымфмп–мфмтЫ »Ы
( зЫ нллодЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы
Ы Ы Ы Ы ЫмфмсЫ йЫ Ы Ы Ы Ы й
Ы Ы Ы йЫ - Ы Ы Ы Ы Ы
Ы Ы Ы Ы Ы гOganov, 2014; Oganov, 2015;
Ter-Oganov, 2016).
Ы зЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы
Ы Ы йЫ Ы зЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы
Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы йЫ Ы Ы Ы Ы
-Ы Ы Ы Ы Ы Ы зЫ Ы зЫ Ы Ы
й
пй
пймй Э й
Ы Ы Ы Ы Ы зЫ Ы Ы Ы Ыо- Ы Ы Ы
Ы Ы зЫ й йЫ Ы Ы Ы Ы зЫ Ы Ы Ы Ы Ы
зЫ Ы Ы Ы Ы нЫ Ы зЫ н- Ы Ы Ы м- Ы зЫ Ы
зЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы - Ы Ы йЫ Ы
Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы
зЫ Ы Ы Ы Ы Ы йЫ Ы Ы Ы - зЫ
Ы Ы Ы Ы Ы - Ы Ы зЫ Ы Ы Ы йЫ Ы
Ы Ы Ы зЫ Ы Ы - Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы
( зЫнллпхЫнон).
― ―
Ы Ы Ы Ы Ы Ы йЫ Ы Ы Ы
Ы Ы Ы Ы йЫ мфмрЫ йЫ Ы Ы Ы Ы « Ы Ы
»Ы Ы Ы Ы Ы Ы йЫ зЫ
3- Ы Ы Ы - - Ы Ы нл- Ы Ы Ы Ы Ы Ы
й зЫ Ы Ы Ы – Ы Ы Ы Ы Ы йЫ
Ы Ы Ы - Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы
Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы йЫ Ы Ы Ы Ы
Ы Ы Ы Ы зЫ Ы Ы Ы йЫ Ы Ы Ы Ы
Ы Ы Ы Ы Ы Ы зЫ Ы Ы Ы
йЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы зЫ Ы Ы йЫ Ы
Ы Ы йЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы зЫ Ы
Ы Ы Ы Ы Ы йЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы
Ы г зЫ нллпхЫ ноудйЫ « Ы Ы Ы Ы н- Ы Ы зЫ Ы Ы
1- Ы Ы йЫ Ы Ы Ы йЫ Ы Ы Ы Ым- Ы Ы
Ы Ы Ы Ы Ы Ы йЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы …Ы
зЫ Ы Ы Ы Ы Ы зЫ Ы Ы Ы Ы Ы »Ы
( зЫнллмхЫмрс).
Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы зЫ
Ы Ы Ы Ы - Ы Ы Ы Ы Ы Ы зЫ
Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы
Ы Ы Ы Ы Ы Ып- Ы Ы зЫ - Ы зЫ
Ы Ы Ы Ы Ы Ыг зЫнллпхЫнон).
Ы Ы Ы й Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы
Ы Ы Ы Ы йЫ Ы Ы зЫ Ы Ы Ы
й Ы Ы йЫ зЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы
Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы
Ы Ы зЫ Ы зЫ Ы Ы Ы Ы йЫ Ы зЫ Ы
Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ыг зЫнллохЫтс).
Ы Ы Ы Ы Ы Ы зЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы
Ы Ы Ы йЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы
зЫ Ы Ы Ы Ы Ыг зЫнллпхЫнпм).
Ы Ы п- Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы
Ы Ы Ы з Ы Ы Ы – Ы Ы
Ы Ы Ы Ы Ы Ыг зЫнллпхЫмфн).
Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы зЫ Ы Ы Ы Ы
Ы йЫ Ы Ы Ы Ы Ы зЫ Ы Ы Ы Ы
йЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы йЫ Ы Ы
Ы Ы Ы Ы– Ы йЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы
Ы йЫ Ы Ы Ы зЫ Ы зЫ Ы
Ы Ы Ы г зЫ нллпхЫ носдйЫ Ы зЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы
Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы
Ы йЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы
Ы Ы Ы Ы Ы й
пйнй Э
Ы Ы Ы зЫ Ы Ы Ы Ы
Ы– зЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы зЫ Ы
Ы Ы йЫ Ы Ы Ы зЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы
Ы зЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ыг зЫ
1973: 288дйЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы ууЫ зЫ тлзрЫ зЫ фзрЫ Ы
зЫ мфрЫ йЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы - йЫ Ы
Ы Ы хЫ
1. 2- Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы нф зЫ
46 зЫ пЫ зЫ мтзрЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы йЫ Ы Ы Ы
- йЫ Ы Ы ол- Ы Ы он- Ы Ы Ы зЫ Ы Ы Ы - Ы Ы
Ы Ы цЫ
нйЫ Ы - Ы Ы Ы пЫ зЫ нЫ Ы Ы Ы Ы
Ыон- Ы Ы Ы Ы Ыом- Ы ц
ойЫ Ы Ы Ы Ы ЫмсЫ зЫосЫ зЫрЫ Ы Ы Ы Ы
Ы - Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы - зЫ Ы Ы Ы Ы
ЫомЫ Ы Ы Ы Ы ЫнфЫ ц
пйЫ Ы Ы Ы Ы – мсЫ Ы зЫ муЫ Ы зЫ
5. 1- Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы офЫ зЫ узрЫ Ы зЫ
18 зЫ спЫ зЫ тЫ Ы Ы Ы Ы Ы - Ы Ы Ы Ы
Ы зЫ Ы ЫнфзЫмтЫ ЫнуЫ Ы Ы ц
рйЫ Ы Ы Ы Ы Ы ЫмнЫ йЫмнЫ Ы Ы Ы Ы Ы
Ы йЫ - зЫ Ы Ы Ы Ы ЫмуЫ Ы Ы йЫ Ыг зЫнллпхЫнсп).
Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы
Ы Ы Ы Ы Ы йЫ Ы Ы Ы Ы зЫ
Ы Ы зЫ Ы Ы Ы Ын- Ы Ы Ы Ыо- Ы Ы
Ы зЫ Ы Ы Ы Ы зЫ Ы Ы Ы
- Ы Ы Ы йЫ - Ы Ы Ы йЫ Ы Ы мл-25 Ы Ы Ы Ы Ы
Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы йЫ - Ы Ы ЫнуЫ Ы Ы Ы
Ы Ы Ы Ы йЫ
Ы Ы Ы Ы Ы Ып- Ы Ы йЫ Ы Ы
Ы Ы Ы мнЫ зЫ птЫ зЫ ооЫ Ы Ы тЫ йЫ Ы Ы
Ы йЫ Ы Ы Ы нЫ Ы зЫ Ы Ы Ы Ы Ы
Ы Ы мЫ Ы Ы Ы Ы - зЫ Ы Ы Ы
Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы йЫнуЫ зЫ Ы зЫ Ы Ы
Ы Ы Ы Ы Ы Ы - Ы Ы йЫ Ыг Ы Ы йЫ дзЫ Ы
Ы Ы Ы зЫ й йЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы
зЫ Ы Ы Ы Ы Ыг зЫнллпхЫнсм).
- Ы Ы Ы Ы Ы Ы мнЫ зЫ мо зЫ
38 зЫ роЫ Ы Ы Ы йЫ Ы Ы Ы у Ы зЫ
Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы зЫ Ы Ы Ы Ы Ы–
Ы Ы Ы Ы Ы йЫ зЫ Ы Ы Ы Ы пЫ Ы йЫ
Ы ЫмфмсЫ йЫ Ы Ы Ы Ы Ы йЫ зЫ Ы Ы Ы Ы
Ы Ы Ы Ы зЫ Ы Ы Ы Ы Ы ЫпЫ Ы йЫ
Ы Ы зЫ Ы Ы зЫ Ы Ы Ы Ы йЫ
зЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы
Ыг зЫнллпхЫнто).
Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы йЫ Ы
Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы зЫ Ы Ы Ы Ы Ы
Ы - Ы Ы Ы Ы Ы Ы йЫ Ы Ы Ы йЫ Ы Ы
Ы Ы Ы Ы мпЫ йЫ Ы Ы Ы Ы Ы
зЫ Ы Ы Ы ЫммЫ зЫфЫ зЫоЫ зЫнпЫ Ы Ы
Ы Ы Ы Ы Ы йЫ Ы Ы зЫ Ы Ы Ы Ы
Ы Ы Ыг зЫнллохЫтт).
Ы Ы Ы Ы Ы йЫ зЫ ммЫ Ы мфмсЫ Ы Ы
й й Ы Ы Ы р- Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы
Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ыг йЫ йЫсмлуйЫ йЫмйЫ йЫуйЫ йЫолл
-301).
Ы Ы Ы Ы Ы Ы йЫ Ы зЫ зЫ
Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы н-3- Ы Ы Ы Ы зЫ
зЫ зЫ Ы Ы Ы Ы йЫ
Ы Ы Ы Ы Ы мм- Ы зЫ Ы Ы фЫ зЫ Ы Ы хЫ муЫ – Ы
й зЫ ооЫ Ы йЫ Ы Ы опЫ Ы Ы йЫ Ы Ы Ы Ы
зЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы
Ы Ыг зЫнллпхЫн65).
пйой Ш Э
«« зЫ зЫ Ы »йЫ Ы зЫ зЫ - зЫ Ы Ы Ы
йЫ Ы Ы ЬЫ« Ы Ы Ы Ы Ы ъЫ Ы зЫ Ы
Ы Ы Ы уЫ Ы зЫ нуЫ »йЫ Ы Ы Ы Ы …Ы Ы Ы
Ы Ы Ы Ы Ы Ы зЫ Ы Ы йЫ Ы Ы йЫ
Ы Ы Ы …Ы« Ы зЫ Ы Ы Ы зЫ Ы ЫуЫ Ы
зЫнфЫ »йЫ Ы Ы– Ы »Ыг зЫмфоохЫнтр-276).
нфЫ Ы Ы Ы Ы Ы зЫ Ы Ы Ы Ы
Ы Ы Ы Ы– зЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы йЫ
Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы зЫ Ы олЫ Ы ом Ы
Ы Ы зЫ Ы Ы Ы йЫ
мЫ Ы н- Ы Ы Ы п- Ы Ы Ы
зЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы - Ы Ы Ы Ы Ы
Ы Ы йЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы - Ы Ы зЫ Ы зЫ
Ы Ы - Ы Ы Ы Ы Ы Ы зЫ Ы Ы
― ―
Ы Ы Ы Ы Ы й йЫ хЫ« Ы зЫ Ы Ы Ы
Ы Ы зЫ Ы Ы Ы Ы йЫ зЫ Ы Ы Ы
Ы Ы Ы« Ы »Ы Ы Ы Ы зЫ Ы зЫ Ы
Ы Ы Ы Ы зЫ хЫ« Ы Ы– Ы Ь»зЫ– Ы Ы Ы
Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы « Ы »йЫ Ы Ы
Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы
Ы Ы Ы Ы » ( зЫнллмхЫмслдйЫ Ы Ыо- Ы Ы Ы
Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы йЫ Ы
зЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы зЫ н Ы Ы
Ы Ы Ы Ы зЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы
Ы Ы Ы Ы г зЫ нллпхЫ нстдйЫ Ы Ы нЫ Ы
Ы Ы зЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы
Ы Ы зЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы йЫ Ы
зЫ Ы Ы Ы Ы йЫ Ы Ы зЫ Ы Ы
Ы зЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ыг зЫмфоохЫнфм-292).
Ы Ы Ы Ы Ы Ы ЫнЫ Ы Ы ЫоЫ Ы Ы Ы Ы Ы
Ы Ы йЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы
Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ыо- Ы Ы йЫ Ы Ы Ы Ы
зЫ зЫ Ы Ы зЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы - йЫ
Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы
зЫ Ы Ы Ы Ы Ы йЫ йЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы
й Ым- Ы Ы Ыг зЫнллпхЫнст-268).
Ы Ы Ы Ы Ы Ы йЫ зЫ Ы Ы
Ы Ы зЫ Ы Ы зЫ Ы Ы - зЫ Ы уЫ Ы
Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы йЫ Ы
39- Ы Ы Ы Ы Ы Ы – Ы Ы Ы Ы Ы Ы
Ы Ы Ы - йЫ мро- Ы Ы Ы Ы Ы Ы - Ы –
Ы Ы зЫ Ы Ы Ы ЫмуттЫ йЫ Ы Ы Ыг зЫмф73:
288).
Ы Ы Ы зЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы
Ы о- Ы Ы зЫ Ы Ы - Ы Ы Ы Ы Ы Ы
й Ы Ы Ы - Ы йЫ Ы Ы Ы Ы Ы - Ы
Ы Ы Ы зЫ Ы Ы Ы Ы Ы г Ы рл аЫ Ы дйЫ
Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы зЫ Ы Ы Ы
Ыо- Ы Ы зЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ытл–100 йЫ Ы Ы Ы
ЫузрЫ йЫ зЫсЫ йЫ Ы Ы Ыг зЫнллпхЫнтл-271).
пйрй Э
Ы Ы мфмсЫ йЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы
Ы йЫ Ы Ы Ы Ы зЫ Ы Ы Ы Ы Ы
Ы Ы Ы Ы Ы Ы йЫ зЫ Ы Ы
Ы ЫII Ы Ы Ы Ы Ы Ы нЫ Ы мфмсЫ йхЫ «… Ы Ы
Ы Ы Ы – Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ь»Ы
( Ы зЫмффмхЫртм).
Ы Ы зЫ оЫ зЫ Ы йЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы
хЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы йЫ Ы Ы Ы Ы
Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы мфмрЫ йЫ о Ы мфмсЫ йЫ ЫII
хЫ« Ы Ы Ы Ы хЫ Ы – Ы Ы Ы –
Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ь»Ыг Ы зЫмффмхЫ
571дйЫ Ы пЫ Ы ЫII зЫ Ы Ы Ы Ы Ы
( Ы зЫмффмхЫртм).
Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы йЫ зЫ зЫ Ы
Ы Ы Ы Ы Ы зЫ Ы мпЫ Ы оЫ Ы Ы Ы Ы Ы
Ы Ы Ы Ы Ы зЫ Ы Ы зЫ Ы
Ы Ы Ы Ы Ы Ы йЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы
Ы Ы Ы Ы Ы й
Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы зЫ Ы Ы Ы йЫ
Ы Ы зЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы зЫ
Ы Ы Ы йЫ Ы мсхолЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы
йЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы зЫ
й нй Ы Ы Ы Ы Ы
Ы Ы « Ы »Ы Ы Ы зЫ Ы Ы Ы зЫ Ы Ы
Ы Ы Ы йЫ Ы Ы Ы Ы Ы зЫ Ы
Ы Ы Ы Ы Ы « Ь»Ы Ы Ы йЫ Ы Ы
Ы Ы Ы зЫ зЫ Ы Ы Ы Ы зЫ Ы Ы
зЫ Ы Ы Ы Ы Ы й
Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы йЫ Ы Ы Ы Ы
зЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы зЫ Ы Ы Ы
Ы зЫ Ы Ы « »Ы Ы Ы Ы Ы
Ы Ы Ы йЫ Ы « »Ы Ы Ы Ы
йЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы « »Ы Ы
Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы йЫ Ы Ы
Ы« Ь»й
Ы Ы Ы йЫ зЫ Ы Ы Ы Ы зЫ Ы
йЫ Ы Ы Ы Ы Ы г Ы зЫ мфмсхЫ
6 й).
Ы Ы Ы Ы Ы йЫ
Ы Ы Ы Ы Ы Ы йЫ зЫ Ы Ы
Ы Ы Ы ЫоЫ Ы Ы Ы Ы й
ЫпЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы
Ы Ы Ы зЫ Ы Ы й йЫ Ы Ы Ы Ы
Ы зЫ Ы « »Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы
Ы Ы Ы Ы Ы йЫ Ы Ы Ы« Ь»й
Ы Ы Ы Ы Ы Ы зЫ Ы Ы Ы Ы зЫ
Ы Ы Ы йЫ Ы Ы Ы Ы йЫ Ы
Ы Ы Ы Ы Ы Ы й
Ы Ы Ы Ы зЫ Ы Ы Ы Ы Ы
Ы Ыг Ы зЫмфмсхЫрЫ й).
зЫ рЫ Ы Ы ммЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы
Ы йЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы зЫ Ы
Ы Ы Ы й
Ы Ы Ы Ы Ы йЫ Ы Ы Ы
Ы Ы « »Ы Ы Ы Ы Ы Ы
Ы Ы Ы Ы Ы йЫ Ы « Ь»Ы Ы Ы Ы Ы
Ы Ы Ы Ы Ы Ы й
Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы й йЫ зЫ
-Ы й й-Ы зЫ Ы Ы - Ы Ы Ы Ы Ы зЫ
Ы Ы Ы Ы зЫ Ы Ы зЫ Ы зЫ
― ―
Ы Ы Ы Ы Ы зЫ Ы Ы Ы
й
Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы
2- Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы зЫ Ы
Ы Ы Ы Ы Ы Ы й
Ы Ы Ы Ы Ы хЫ « Ы Ы Ы Ы Ь»Ы Ы
« Ы Ы Ь»йЫ Ы Ы Ы Ы Ы йЫ
Ы Ы Ы Ы ЫпЫ Ыр Ыг Ы зЫмфмсхЫсЫ й).
Ы Ы Ы ЫмфмпЫ Ы Ы Ы Ы йЫ
рй
Ы Ы зЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы
Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы
Ы Ы йЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы
Ы зЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы
Ы йЫ Ы Ы Ы Ы Ы зЫ Ы Ы Ы зЫ Ы
Ы Ы Ы Ы Ы й
зЫмфрф – й й Ы йЫ йзЫмфрфй
зЫмфоу – й Ы Ы йЫ йзЫмфоуй
Ы зЫмффм – Ы Ы ЫIIйЫ йзЫмффмйЫ
зЫнллм – й й Ы Ы Ы Ымфмп–мфмтЫ йЫ йзЫнллмй
зЫмфоу – й й Ы Ы йЫ йзЫмфоуй
зЫмфто – й й Ы Ы йЫ ЫпЫ йЫ йЫпйЫ йзЫмфтой
зЫмфоу– й Ы йЫ йзЫмфоуй
зЫ мфпс – й й Ы Ы Ы Ы Ы й
-Ы йЫ йзЫмфпсй
зЫнллп – й й Ы Ы Ы йЫ йзЫнллпй
зЫнлло – й й нрлЫ Ы Ы Ы Ымфмп–мфмрйЫ Ы йЫ зЫ
2003.
зЫнллт – й Ы Ы Ы Ымфмп–мфмуйЫ йзЫнллтй
зЫ мффо – й Ы Ы мн–нпЫ Ы мфмпЫ йЫ йзЫ
1993.
зЫ мфоо – й й Ы Ы Ы Ы Ы мфмп–мфмтЫ йЫ
зЫмфоой
зЫ нлло – й й Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы мфмп–
1917 йЫ йзЫнл03.
Ы Ы зЫ нллн – Ы Ы йЫ кЫ Ы Ы XXЫ зЫ йЫ мйЫ йзЫ
2002.
зЫмфту – й й Ы Ы Ы Ы Ымфмл–мфмуЫ йЫ йзЫмфтуй
Ы– Ы Ы Ы Ы й
зЫнл02 – й й Ы Ы Ы йЫ Ы Ы - Ы
йЫ йзЫнллнй
зЫмффт – й й Ы Ы Ы Ы йЫ йЫ
йзЫмффтй
зЫ мфсф – й й Ы Ы Ы Ы Ы
Ы Ымфмп–мфмтЫ йЫ зЫмфсфй
зЫнллл– й Ы Ы Ы Ы йЫ йзЫнлллй
Ы зЫмфмс – Ы Ыг дй
зЫнлло – йЫ Ы зЫ Ы Ы йЫ йзЫнллой
зЫмффу – й й Ы йЫ Ы Ы йЫ йзЫмффуй
зЫнллн – й й Ы Ы Ы Ы йЫ ., 2002.
Polyakova, 2012 – Polyakova L.G. Periodical Press as a Means to Study Rear Area Activities in the First World War (Black Sea Province Case Study). // Bylye Gody. 2012, (3), 25.
Ter-Oganov, 2014 – Ter-Oganov N.K. Letters from Officer/Orientalist K.N. Smirnov from the Caucasian Front as a Source for the Study of the Military/Political Situation in Turkey and Iran in 1914–1917.
// Voennyi Sbornik, 2014, №пгсдзЫppйЫнлф-235.
Ter-Oganov, 2015 – Ter-Oganov N.K. Letters from Officer/Orientalist K.N. Smirnov from the Caucasian Front as a Source for the Study of the Military/Political Situation in Turkey and Iran in 1914–1917 (Continuation). // Voennyi Sbornik, 2015, №тгмдзЫpйЫмп-29.
References
Budennyi, 1959 – Budennyi S.M. Proidennyi put' [The passed way]. M., 1959.
Vudkholl, 1938 –Vudkholl E. Razvedchiki mirovoi voiny [The intelligence agents of world war]. M., 1938.
Dnevniki imperatora, 1991 – Dnevniki imperatora Nikolaya II [The diaries of Emperor Nicholas II]. M., 1991.
Eliseev, 2001 – Eliseev F.I. Kazaki na Kavkazskom fronte 1914–1917 gg. [The cossacks on the Caucasian front in 1914–1917]. M., 2001.
Zaionchkovskii, 1938 – Zaionchkovskii A.M. Pervaya mirovaya voina [The first world war]. M., 1938. Kersnovskii, 1973 – Kersnovskii A.A. Istoriya russkoi armii [The history of the Russian army]. V 4 t. T. 4. M., 1973.
Korsun, 1938 – Korsun N. Erzerumskaya operatsiya [The Erzurum operation]. M., 1938.
Korsun, 1946 – Korsun N.G. Pervaya mirovaya voina na Kavkazskom fronte [The first world war on the Caucasian front]. Operativno-strategicheskii ocherk. M., 1946.
Korsun, 2004 – Korsun N.G. Kavkazskii front Pervoi mirovoi voiny [The caucasian front of the First World War]. M., 2004.
Lemke, 2003 – Lemke M.K. 250 dnei v tsarskoi stavke 1914–1915 [250 days in Tsarist rate of 1914– 1915]. Moi vospominaniya. Kharvest, 2003.
Lyudendorf, 2007 – Lyudendorf E. Moi vospominaniya o voine 1914–1918 [My war memories 1914– 1918]. M., 2007.
Martirosyan, 1993 – Martirosyan D. Sarykamyshskaya operatsiya 12–24 dekabrya 1914 goda [The Sarikamish operation, 12–24 December, 1914]. M., 1993.
Maslovskii, 1933 – Maslovskii E.V. Mirovaya voina na Kavkazskom fronte 1914–1917 gg. [World war on the Caucasus front, 1914–1917]. Parizh, 1933.
Novikov, 2003 – Novikov N.V. Operatsii flota protiv berega na Chernom more v 1914–1917 godakh [The operations of the fleet against the shore of the Black sea in 1914–1917 years]. SPb., 2003.
Pervaya mirovaya voina, 2002 – Pervaya mirovaya voina [The first world war]. / Mirovye voiny XX veka, kn. 1. M., 2002.
Pipiya, 1978 – Pipiya G.V. Germanskii imperializm v Zakavkaz'e v 1910–1918 gg. [The german imperialism in the Caucasus in 1910–1918]. M., 1978.
RGVIA – Rossiiskii gosudarstvennyi voennyi istoricheskii arkhiv [Russian state military historical archive].
Rutych, 2002 – Rutych N.N. Belyi front generala Yudenicha. Biografiya chinov severo-zapadnoi armii [The white front of general Yudenich. The biography of the ranks of the northwestern army]. M., 2002.
Spiridovich, 1997 – Spiridovich A.I. Velikaya voina i fevral'skaya revolyutsiya. Vospominaniya [The Great war and the February revolution. Memories]. SPb., 1997.
Steklov, 1969 – Steklov A.P. Revolyutsionnaya deyatel'nost' bol'shevistskikh organizatsii na Kavkazskom fronte 1914–1917 gg. [The revolutionary activities of the Bolshevik organizations in the Caucasus front, 1914–1917]. Tbilisi, 1969.
Fitts, 2000 – Fitts A. Genotsid armyan i rossiiskie nemtsy [The Armenian Genocide and the Russian Germans]. SPb., 2000.
Chernomorskaya gazeta, 1916 – Chernomorskaya gazeta (Novorossiisk).
Shambarov, 2003 – Shambarov V. Za veru, tsarya i Otechestvu [For Faith, Tsar and Fatherland]. M., 2003.
Shishov, 1998 – Shishov A.V. Kavkazskii front. Pervaya mirovaya voina [The Caucasian front. The first world war.]. M., 1998.
Shikhlinskii, 2002 – Shikhlinskii A.A. Russkaya armiya v Velikoi voine [The Russian army in the great war]. SPb., 2002.
Polyakova, 2012 –Polyakova L.G. Periodical Press as a Means to Study Rear Area Activities in the First World War (Black Sea Province Case Study). Bylye Gody. 2012, (3), 25.
Ter-Oganov, 2014 – Ter-Oganov N.K. Letters from Officer/Orientalist K.N. Smirnov from the Caucasian Front as a Source for the Study of the Military/Political Situation in Turkey and Iran in 1914–1917.
Voennyi Sbornik, 2014, №пгсдзЫppйЫнлф-235.
Ter-Oganov, 2015 – Ter-Oganov N.K. Letters from Officer/Orientalist K.N. Smirnov from the Caucasian Front as a Source for the Study of the Military/Political Situation in Turkey and Iran in 1914–1917 (Continuation). Voennyi Sbornik, 2015, №тгмдзЫpймп-29.
― ― Ы93/94
млл- Э х
Ы Ы a , *зЫ Ы Ы Ыb,
Ы Ы Ыc
a Ы Ы Ы Ы Ы Ы зЫ Ы
b Ы Ы Ы Ы й йЫ зЫ Ы
c - Ы Ы зЫ Ы
й Ы зЫ Ы Ы Ы млл- Ы зЫ Ы Ы
Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы й
Ы Ы Ы Ы Ы Ы – Ы зЫ
Ы зЫ Ы Ы Ы Ы хЫ Ы Ы й
Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы зЫ
Ы Ы Ы Ы Ы Ы зЫ Ы Ы Ы
зЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы зЫ Ы Ы Ы Ы
Ы Ы Ы Ы Ы й
Ы Ы Ы зЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы
Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы йЫ
Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы зЫ Ы
Ы Ы Ы Ы Ы Ы Ы йЫ Ы Ы Ы
Ы Ы з Ы Ы Ы зЫ Ы Ы Ы Ы Ы Ы
й
х Ы зЫ Ы Ы зЫ Ы зЫ Ы
й
* Ы
Ы Ы хЫevr2010@rambler.ru г й йЫ дзЫ
