ﻪﻟﺎﻘﻣ
ﯽﺸﻫوﮋﭘ ي
ﻢﻈﻧ رد يراﻮﺷد ﯽﺳرﺮﺑ
ﺶﯿﭘ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ ﯽﺸﺨﺑ
ﻦﯿﺑ
ﺖﻟﺎﺣ ﻪﺑ ﻼﺘﺑا رد
غاﺮﻔﺘﺳا و عﻮﻬﺗ
و
نﺎﺘﺴﭘ نﺎﻃﺮﺳ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نارﺎﻤﯿﺑ رد نآ تﺪﺷ
* ﻪﻧﺎﺨﺷآ ﻦﻤﺳﺎﯾ
ناور ﺪﺷرا ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ يﻮﺠﺸﻧاد ،ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ ﯽﺳﺎﻨﺷ
ناﺮﯾا ،زاﺮﯿﺷ ،زاﺮﯿﺷ هﺎﮕﺸﻧاد هدازﻼﻣ داﻮﺟ
ناﺮﯾا ،زاﺮﯿﺷ ،زاﺮﯿﺷ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﻤﻠﻋ تﺎﯿﻫ ﻮﻀﻋ
كﻼﻓا ﺰﯾﺰﻌﻟاﺪﺒﻋ ﺮﯿﺳ
،زاﺮﯿﺷ ،زاﺮﯿﺷ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﻤﻠﻋ تﺎﯿﻫ ﻮﻀﻋ ناﺮﯾا
يزردﻮﮔ ﯽﻠﻋ ﺪﻤﺤﻣ
ناﺮﯾا ،زاﺮﯿﺷ ،زاﺮﯿﺷ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﻤﻠﻋ تﺎﯿﻫ ﻮﻀﻋ
ﺰﯾﺪﻧﺎﺷ ﯽﯾﺎﻤﻫ ﻪﻤﻃﺎﻓ
ﻮﻀﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﻤﻠﻋ تﺎﯿﻫ ﺪﻬﺸﻣ ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ
،
ﺪﻬﺸﻣ ناﺮﯾا ،
* لﻮﺌﺴﻣ ﻒﻟﻮﻣ :
هﺪﮑﺸﻧاد ناور و ﯽﺘﯿﺑﺮﺗ مﻮﻠﻋ ي ،ﯽﺳﺎﻨﺷ
هﺎﮕﺸﻧاد
زاﺮﯿﺷ ، زاﺮﯿﺷ ناﺮﯾا ،
yashkhane@yahoo.com
لﻮﺻو ﺦﯾرﺎﺗ :
1 / 2 / 93
ﺪﯿﯾﺎﺗ ﺦﯾرﺎﺗ : 18 / 9 / 93
ﻪﺻﻼﺧ
ﻪﻣﺪﻘﻣ ﯽﻤﯿﺷ زا ﯽﺷﺎﻧ غاﺮﻔﺘﺳا و عﻮﻬﺗ ﺖﻟﺎﺣ ﻦـﯾا ضراﻮـﻋ ﻦﯾﺮـﺗروآﺮﺟز زا ﯽﻧﺎﻣرد
ﯽﻣ ﯽﻧﺎﻃﺮﺳ نارﺎﻤﯿﺑ ياﺮﺑ نﺎﻣرد ﺪﺷﺎﺑ
. زا ﯽﯾوراد ﺮﯿﻏ ﻞﻣاﻮﻋ ،ﯽﯾوراد ﻞﻣاﻮﻋ زا ﺮﯿﻏ ﻪﺑ
ناور ﻞﻣاﻮﻋ ﻪﻠﻤﺟ تﺪـﺷ و زوﺮﺑ رد نﺎﺠﯿﻫ ﻢﯿﻈﻨﺗ و نﺎﺠﯿﻫ ﻞﺜﻣ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ
ﻪـﺿرﺎﻋ ﻦـﯾا
ﺖﺳا راﺬﮔﺮﯿﺛﺎﺗ ﯽﺒﻧﺎﺟ .
ﯽﻠـﺻا زا نﺎﺠﯿﻫ ﻢﯿﻈﻨﺗ زوﺮـﺑ ﺐﺒـﺳ ﻪـﮐ ﺖـﺳا ﯽﻠﻣاﻮـﻋ ﻦﯾﺮـﺗ
ﯽﻣ ﻂﯾاﺮﺷ ﻪﺑ ﺦﺳﺎﭘ رد داﺮﻓا رد توﺎﻔﺘﻣ يﺎﻫرﺎﺘﻓر دﻮﺷ
. ﯽـﺳرﺮﺑ ،ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا زا فﺪﻫ
ﻢﻈﻧ رد يراﻮﺷد ﺶﯿﭘ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ ﯽﺸﺨﺑ
غاﺮﻔﺘـﺳا و عﻮـﻬﺗ ﺖـﻟﺎﺣ ﻪﺑ ﻼﺘﺑا رد ﻦﯿﺑ
ﯽﻤﯿﺷ زا ﯽﺷﺎﻧ تﺪﺷ و ﯽﻧﺎﻣرد
ﯽﻣ نﺎﺘﺴﭘ نﺎﻃﺮﺳ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نارﺎﻤﯿﺑ رد نآ ﺪﺷﺎﺑ
.
شور رﺎﮐ
:
رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا ﺮﻬﻣ زا ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ شور ﻪﺑ ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ ي
1391 ﻦﻤﻬﺑ ﺎﺗ
1391 ، 300 ﻪﻌﺟاﺮﻣ نﺎﺘﺴﭘ نﺎﻃﺮﺳ نارﺎﻤﯿﺑ زا ﺮﻔﻧ نﺎﺘﺳرﺎﻤﯿﺑ و ﺎﺿر ﮏﯿﻨﯿﻠﮐ ﻪﺑ هﺪﻨﻨﮐ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻖﯾﺮﻃ زا ﺪﻬﺸﻣ ﻢﺋﺎﻗ و ﺪﯿﻣا ﺶﺳﺮﭘ ،سﺮﺘﺳد رد يﺮﯿﮔ
ﻪﻣﺎﻧ رد يراﻮﺷد ي ﻢﻈﻧ
-ﺶﺳﺮﭘ غاﺮﻔﺘﺳا و عﻮﻬﺗ ﺖﻟﺎﺣ ﯽﺳرﺮﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ و ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ ﯽﺸﺨﺑ ﻪﻣﺎﻧ
عﻮﻬﺗ ﯽﺳرﺮﺑ ي
ﺪﻧدﺮﮐ ﻞﯿﻤﮑﺗ ار ورﻮﻣ غاﺮﻔﺘﺳا و .
هداد ﻞﯿﻠﺤﺗ رد مﺮﻧ زا ﺎﻫ
راﺰﻓا
SPSS
ﻞﯿﻠﺤﺗ و
ﺪﯾدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا نﻮﯿﺳﺮﮔر ﯽﻠﻣﺎﻋ .
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺎﻫ
:
ﻢـﻈﻧ رد يراﻮـﺷد ﻖـﯾﺮﻃ زا ﻪـﮐ داد نﺎـﺸﻧ نﻮﯿـﺳﺮﮔر ﻞـﯿﻠﺤﺗ ﺞﯾﺎـﺘﻧ ﯽـﺸﺨﺑ
ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ ﯽﻣ غاﺮﻔﺘﺳا و عﻮﻬﺗ تﺪﺷ ناﻮﺗ )
01 / 0 P< ( غاﺮﻔﺘـﺳا و عﻮـﻬﺗ ﺖﻟﺎﺣ ﻪﺑ ﻼﺘﺑا و
ﺶﯿﭘ ﺰﯿﻧ ار دﺮﮐ ﯽﻨﯿﺑ ) 01 / 0 P< .(
ﻪﺠﯿﺘﻧ يﺮﯿﮔ
:
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﯽﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ،ﺎﻫ
ﻢﻈﻧ رد يراﻮﺷد ﻪﮐ ﺪﺳر ،ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ ﯽﺸﺨﺑ
ﺶﯿﭘ ﻪﺑ ردﺎﻗ نﺎﺘﺴﭘ نﺎﻃﺮﺳ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نارﺎﻤﯿﺑ رد غاﺮﻔﺘﺳا و عﻮﻬﺗ تﺪﺷ و ﻼﺘﺑا ﯽﻨﯿﺑ
ﯿﺷ ﺖﺤﺗ ﯽﻤ ﺖﺳا ﯽﻧﺎﻣرد .
هژاو يﺪﯿﻠﮐ يﺎﻫ
:
ﯽﻤﯿﺷ ،نﺎﺘﺴﭘ نﺎﻃﺮﺳ ،عﻮﻬﺗ ،غاﺮﻔﺘﺳا ﻢﻈﻧ ،ﯽﻧﺎﻣرد
،ﯽﺸﺨﺑ
نﺎﺠﯿﻫ
ﯽﭘ ﺖﺷﻮﻧ :
نﺎﯾﺎﭘ زا ﻪﺘﻓﺮﮔﺮﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﻣﺎﻧ
ناور ﺪﺷرا ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ ي ﺖﺳا هﺪﺷ مﺎﺠﻧا نﺎﮔﺪﻨﺴﯾﻮﻧ ﻊﻓﺎﻨﻣ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا ﺎﯾ و ﯽﻟﺎﻣ ﺖﯾﺎﻤﺣ نوﺪﺑ ﻪﮐ هدﻮﺑ ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ ﯽﺳﺎﻨﺷ
.
هﺎﮕﺸﻧاد زا و زاﺮﯿﺷ
ﻪﺘﯿﻤﮐ يﺎﻀﻋا نﺎﯾﺎﭘ ي
ﯽﻣ ﺮﮑﺸﺗ ،نارﺎﻤﯿﺑ مﺎﻤﺗ و ﺪﻬﺸﻣ ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد و ﻪﻣﺎﻧ دﻮﺷ
ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﻢﻬﻣ زا ﯽﮑﯾ نﺎﻃﺮﺳ هزوﺮﻣا و ﯽﺘﺷاﺪﻬﺑ تﻼﮑﺸﻣ ﻦﯾﺮﺗ
،نﺎﺘﺴﭘ نﺎﻃﺮﺳ
نﺎﻬﺟ ﺮﺳاﺮﺳ رد نﺎﻧز ياﺮﺑ هﺪﻤﻋ ﯽﻣﻮﻤﻋ ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﻞﮑﺸﻣ بﻮﺴﺤﻣ
ﯽﻣ دﻮﺷ ) 1 .( ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﺮﯿﺧا يﺎﻫدروآﺮﺑ زا ﺶﯿﺑ ﻪﮐ ﺪﻫد
1 / 1 درﻮﻣ نﻮﯿﻠﯿﻣ
ﺪﯾﺪﺟ ﯽﻣ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ نﺎﻬﺟ رد نﺎﺘﺴﭘ نﺎﻃﺮﺳ هد لدﺎﻌﻣ ﻢﻗر ﻦﯾا ﻪﮐ دﻮﺷ
دراﻮﻣ ﻞﮐ زا ﺪﺻرد ﻪﺳ و ﺖﺴﯿﺑ و نﺎﻃﺮﺳ ﺪﯾﺪﺟ دراﻮﻣ ﻞﮐ زا ﺪﺻرد نﺎﻃﺮﺳ ﯽﻣ نﺎﻧز يﺎﻫ ﺪﺷﺎﺑ
) 2 ( . نﺎﺘﺴﭘ نﺎﻃﺮﺳ ناﺮﯾا رد 4
/ 21 دراﻮﻣ ﺪﺻرد
هﺪﺷ شراﺰﮔ هداد ﻞﯿﮑﺸﺗ ار نﺎﻃﺮﺳ ي
) 3 ( ﯽﺳرﺮﺑ و ﺖﺳا ﻦﯾا زا ﯽﮐﺎﺣ ﺎﻫ
ﺳ ﻪﺑ نﺎﯾﻼﺘﺒﻣ ﻪﮐ ناﻮﺟ لﺎﺳ هد ناﺮﯾا رد نﺎﺘﺴﭘ نﺎﻃﺮ
ﻦﯾا ﻪﺑ نﺎﯾﻼﺘﺒﻣ زا ﺮﺗ
ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﺑﺮﻏ يﺎﻫرﻮﺸﮐ رد يرﺎﻤﯿﺑ و ﺺﯿﺨﺸﺗ ﯽﺳرﺮﺑ ﺖﯿﻤﻫا ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻦﯾا و
ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ناﺮﯾا رﻮﺸﮐ رد ار يرﺎﻤﯿﺑ ﻦﯾا لﺮﺘﻨﮐ ﺪﻫد
. ،ﯽﺣاﺮﺟ ﻪﭼ ﺮﮔا
ﯽﻤﯿﺷ نﻮﻣرﻮﻫ و ﯽﻧﺎﻣردﻮﺗﺮﭘ ،ﯽﻧﺎﻣرد ﺞﯾار ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﯽﻧﺎﻣرد
شور ﻦﯾﺮﺗ يﺎﻫ
هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ار داﺮﻓا ﻦﯾا ﺮﻤﻋ يﺎﻘﺑ ناﺰﯿﻣ نﺎﺘﺴﭘ نﺎﻃﺮﺳ نﺎﻣرد رد
ﻪﺑﻮﻧ ﻪﺑ ﺎﻣا هداد ﻦﯾا رد تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ و هﺎﺗﻮﮐ ﯽﺒﻧﺎﺟ ضراﻮﻋ زوﺮﺑ ﺐﺒﺳ دﻮﺧ ي
ﻒﯿﻃ زا نﺎﺘﺴﭘ نﺎﻃﺮﺳ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نارﺎﻤﯿﺑ ﻪﮐ يرﻮﻃ ﻪﺑ ،ﺖﺳا هﺪﺷ نارﺎﻤﯿﺑ هدﺮﺘﺴﮔ ﻪﻧﺎﺸﻧ و ﻢﯾﻼﻋ زا يا ﺪﻨﯾآﺮﻓ ﯽﻃ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا و ﯽﻧاور ،ﯽﻤﺴﺟ يﺎﻫ
ﺺﯿﺨﺸﺗ ﯽﻣ ﺞﻧر دﻮﺧ يرﺎﻤﯿﺑ نﺎﻣرد و ﺪﻧﺮﺑ
) 4 .(
ﯽﻤﯿﺷ ﯽﺒﻧﺎﺟ ضراﻮﻋ ،ﺞﯾار ﯽﻧﺎﻣرد شور ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﯽﻧﺎﻣرد
ﯽﺑ ،ﻮﻣ شﺰﯾر ،هدور ﻢﯾﺰﻧآ رد ﺮﯿﯿﻐﺗ ﻞﻣﺎﺷ ﯽﻧﻮﮔﺎﻧﻮﮔ طﺎﺨﻣ مرو ،ﯽﯾﺎﻬﺘﺷا
،ﯽﺘﻗﻮﻣ و ﯽﻤﯾاد ﯽﺴﻨﺟ ﯽﻧاﻮﺗﺎﻧ ﺎﯾ ﯽﺟاﺰﻣدﺮﺳ ،غاﺮﻔﺘﺳا و عﻮﻬﺗ ،نﺎﻫد و ﻪﺑ ار ﯽﮔدﺮﺴﻓا و باﺮﻄﺿا ﻞﺜﻣ ﯽﻔﻨﻣ ﻒﻃاﻮﻋ ﯽﻣ دﻮﺟ
دروآ ) 5 .(
رد ﺖﻓﺮﺸﯿﭘ دﻮﺟو ﺎﺑ و عﻮﻬﺗ ﺖﻟﺎﺣ ،غاﺮﻔﺘﺳا و عﻮﻬﺗ ﺪﺿ يﺎﻫوراد
غاﺮﻔﺘﺳا ﻢﻫ نﺎﻨﭼ ﻊﯾﺎﺷ ﻪﺿرﺎﻋ ﻦﯾﺮﺗ ﯽﻤﯿﺷ ي
ﯽﻧﺎﻣرد ) 6 ( ﻪﻠﻤﺟ زا و
ﯽﻧاﺮﮕﻧ زا و ﯽﺒﻧﺎﺟ تاﺮﺛا ﻦﯾﺮﺗﺪﯾﺪﺷ نﺎﻃﺮﺳ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نارﺎﻤﯿﺑ ﻢﻬﻣ يﺎﻫ
ﯽﻣ دوﺪﺣ نآ عﻮﯿﺷ ﻪﮐ يرﻮﻃ ﻪﺑ ،ﺪﺷﺎﺑ 96
-54 هﺪﺷ شراﺰﮔ ﺪﺻرد ﺖﺳا
) 7 .( ﯽﻣ نﺎﺸﻧ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ عﻮﯿﺷ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﺎﺑ غاﺮﻔﺘﺳا و عﻮﻬﺗ ﺪﻫد
) 2 / 44 (%
هﺪﻨﻫدرازآ ﻪﺿرﺎﻋ ﻦﯾﺮﺗ ﯽﻤﯿﺷ ي
ﯽﻣ ﯽﻧﺎﻣرد ﯽﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﯽﻔﻨﻣ ﺮﺛا و ﺪﺷﺎﺑ
ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ و ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ يور ﯽﺳﺎﺴﺣا و ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ،ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ ،ﯽﻤﺴﺟ يﺎﻫ
و يﺎﻔﯾا ﺶﻘﻧ نارﺎﻤﯿﺑ دراد ﻪﮐ رد ترﻮﺻ مﺪﻋ لﺮﺘﻨﮐ ،ﺐﺳﺎﻨﻣ ﺎﻨﺘﻣا ﺐﺟﻮﻣ ع
دوﺪﺣ 20 ﻪﻣادا زا نارﺎﻤﯿﺑ ﺪﺻرد ﺪﺷ ﺪﻫاﻮﺧ ﯽﻧﺎﻣرد تﺎﺠﻟﺎﻌﻣ ي
) 3 .(
ﻢﻫ ﯽﻣ نﺎﺸﻧ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺮﯾﺎﺳ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻦﯿﻨﭼ زا رﺎﻤﯿﺑ تارﺎﻈﺘﻧا ﺶﻘﻧ ﻪﮐ ﺪﻨﻫد
ﻪﮐ نﺎﻃﺮﺳ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نﺎﻧز رد يرﺎﻈﺘﻧا عﻮﻬﺗ ﺖﻟﺎﺣ زوﺮﺑ رد عﻮﻬﺗ ﺖﻟﺎﺣ ﻪﺴﻠﺟ ﻦﯿﻟوا ﯽﻤﯿﺷ ي
ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺮﺛﻮﻣ ،ﺪﻧدﺮﮐ ﺖﻓﺎﯾرد ار ﯽﻧﺎﻣرد )
8 .(
ﺖﺣارﺎﻧ ﺖﯿﻌﺿو ،ﻦﻣﺰﻣ يرﺎﻤﯿﺑ ﮏﯾ ﺎﺑ قﺎﺒﻄﻧا هﺪﻨﻨﮐ
ا ﺐﻠﻏا ﻪﮐ ﺖﺳا ي
ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ نﺎﺠﯿﻫ زا يا و دراد هاﺮﻤﻫ ﻪﺑ ار ﻢﻏ و ﻢﺸﺧ ،سﺮﺗ ﻞﺜﻣ ﯽﻔﻨﻣ يﺎﻫ
ﻪﺑﻮﻧ ﻪﺑ ﺪﻫد راﺮﻗ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﺖﺤﺗ ار نارﺎﻤﯿﺑ ﯽﺘﻣﻼﺳ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ دﻮﺧ ي .
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾﺪﻨﭼ ﻪﺘﺷﺬﮔ ﯽﺑﺮﺠﺗ ي
هداد نﺎﺸﻧ ﺮﮕﻧ نﺎﺠﯿﻫ ﻪﮐ ﺪﻧا
ﯽﻔﻨﻣ يﺎﻫ
تاﺮﺛا نﺎﯾز دﺮﮑﻠﻤﻋ ،ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﯾﺰﯿﻓ يﺎﻫﺪﻨﯾآﺮﻓ ،ﻦﻫذ ﺖﻣﻼﺳ ﺮﺑ يروآ ﻪﻧﺎﺸﻧ كاردا ،ﯽﮑﯾژﻮﻟورﻮﻧ
ﻪﻧﺎﺸﻧ يﺎﻫرﺎﺘﻓر و يا و يا
... ﺪﻧراد ) 9 .( ﻪﭼ ﺮﮔا
ﻪﻫد ﺪﻨﭼ رد ﯽﻤﯿﺷ و ﯽﻓاﺮﮔﻮﻣﺎﻣ ،يﺮﮕﻟﺎﺑﺮﻏ ،ﻪﺘﺷﺬﮔ ي
ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﯽﻧﺎﻣرد
نارﺎﻤﯿﺑ رد ﯽﮔﺪﻧز يﺎﻘﺑ و يرﺎﻤﯿﺑ زا ﯽﯾﺎﻫر خﺮﻧ ،ﯽﮑﻤﮐ و ﯽﻠﺻا نﺎﻣرد اﺰﻓا ﺖﺳا هداد ﺶﯾ )
2 ( ﺮﺑ ﯽﻘﯿﻤﻋ ﺮﯿﺛﺎﺗ ،دﻮﺧ يرﺎﻤﯿﺑ زا رﺎﻤﯿﺑ ﯽﻫﺎﮔآ ﺎﻣا
ﻪﺒﻨﺟ ﯽﮔﺪﻧز يﺎﻫ دراد يو
) 10 .( ﯽﻧﺎﺸﯾﺮﭘ ،نﺎﺘﺴﭘ نﺎﻃﺮﺳ ﺺﯿﺨﺸﺗ ﺎﺑ نﺎﻧز
ناور ﺮﯿﻐﺘﻣ ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ار ﺪﯾﺪﺷ ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ،ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ
ﺪﻨﻫد ) 11 .(
ﯽﻣ ﻢﻫاﺮﻓ يﺪﻫاﻮﺷ ﺮﯿﺧا تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﻪﭼ ﺮﮔا نﺎﺠﯿﻫ ﻪﮐ ﺪﻨﮐ
ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺎﻫ
ﮑﻠﻤﻋ ﯽﻣ يدﺮ ﺪﺷﺎﺑ ) 12 ( هﺪﯾﺪﭘ ﮏﯾ نﺎﺠﯿﻫ ﺎﻣا ﯽﻧﺎﺴﻧا دﺮﮑﻠﻤﻋ زا يدﺎﯿﻨﺑ ي
لﺎﺒﻧد رد ار داﺮﻓا ﯽﯾارﺎﮐ و هدﻮﺑ ﯽﻗﺎﺒﻄﻧا شزرا ياراد ﻻﻮﻤﻌﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا فاﺪﻫا ندﺮﮐ ﺪﻫد
) 13 .( ﻢﻈﻧ ،ﯽﻠﮐ رﻮﻃ ﻪﺑ ار ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ ﯽﺸﺨﺑ
ﯽﻣ ﻪﻄﺳاو ﻪﺑ ﻪﮐ ﺖﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد يﺪﻨﯾاﺮﻓ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ناﻮﺗ ﯽﻠﮑﺷ ﺮﺑ دﺮﻓ ،نآ ي
ﯽﻣ ﺮﯿﺛﺎﺗ ،دراد ﺮﺿﺎﺣ لﺎﺣ رد ﻪﮐ ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ زا دراﺬﮔ
. ﺺﺨﺸﻣ ،ﺪﻨﯾاﺮﻓ ﻦﯾا
ﯽﻣ ﯽﻣ زاﺮﺑا و ﻪﺑﺮﺠﺗ ﻪﻧﻮﮕﭼ ار دﻮﺧ تﺎﻧﺎﺠﯿﻫ دﺮﻓ ﻪﮐ ﺪﻨﮐ دراد
) 14 .(
ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ﻞﻣﺎﺷ مواﺪﻣ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ﮏﯾ نﺎﺠﯿﻫ ﻢﯿﻈﻨﺗ يﺎﻫﺪﻨﯾاﺮﻓ زا نﻮﮕﻤﻫﺎﻧ يا
دﺮﺒﻫار ﺎﯾ ﯽﻧوﺮﯿﺑ ﺎﯾ ﯽﻧورد ﻢﯿﻈﻨﺗ ،دﺮﻓ فاﺪﻫا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺎﻫ
ﻣ ﯽ دﻮﺷ ) 9 .( ﻢﻈﻧ ،ﺮﮕﯾد يﺮﻈﻧ زا ﯽﻣ قﻼﻃا ﯽﺗاﺮﯿﯿﻐﺗ ﻪﺑ ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ ﯽﺸﺨﺑ
دﻮﺷ
هﺪﺷ لﺎﻌﻓ تﺎﻧﺎﺠﯿﻫ ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ
. ﯽﻧﻮﮔﺮﮔد ﻦﯾا ﯽﺗاﺮﯿﯿﻐﺗ ﻞﻣﺎﺷ ﺎﻫ
ناور يﺎﻫﺪﻨﯾاﺮﻓ ﺮﮕﯾد ﺎﯾ نﺎﺠﯿﻫ دﻮﺧ رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ
) ،ﻪﻈﻓﺎﺣ ﺪﻨﻧﺎﻣ
ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا تﻼﻣﺎﻌﺗ ﺎﯾ ﻪﺟﻮﺗ (
ﯽﻣ خر ﺪﻨﻫد ) 15 .( ﻢﻈﻧ ،ﻊﻗاو رد ﯽﺸﺨﺑ
هﺪﻧﺮﯿﮔﺮﺑرد ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ ﻪﻔﻟﻮﻣ رﺎﻬﭼ ي
نآ نﺪﯿﻤﻬﻓ و تﺎﻧﺎﺠﯿﻫ زا ﯽﻫﺎﮔآ ي ،ﺎﻫ
ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﻣ ندﺮﮐ رﺎﺘﻓر و ﯽﺸﻧﺎﮑﺗ يﺎﻫرﺎﺘﻓر لﺮﺘﻨﮐ ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ ،تﺎﻧﺎﺠﯿﻫ شﺮﯾﺬﭘ ﻪﺑﺮﺠﺗ نﺎﻣز رد بﻮﻠﻄﻣ فاﺪﻫا ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ ،ﺖﯾﺎﻬﻧ رد و ﯽﻔﻨﻣ نﺎﺠﯿﻫ ي
ﻪﺑ فﺎﻄﻌﻧا يﺮﯿﮔرﺎﮐ ﻢﻈﻧ ﺮﯿﺑاﺪﺗ ﺮﯾﺬﭘ
ﺖﯿﻌﻗﻮﻣ ﺎﺑ ﺐﺳﺎﻨﺘﻣ ،ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ ﯽﺸﺨﺑ
ﺦﺳﺎﭘ بﻮﻠﻄﻣ ﻢﯿﻈﻨﺗ ياﺮﺑ ﺖﺳد يﺎﺘﺳار رد ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ يﺎﻫ
فاﺪﻫا ﻪﺑ ﯽﺑﺎﯾ
ﺖﺳاﻮﺧ ﻪﺑ ماﺮﺘﺣا و ﯽﺼﺨﺷ ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﯽﻄﯿﺤﻣ يﺎﻫ
) 16 .( لﺎﺳ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺎﻫ
نﺎﯿﺑ مﺪﻋ ﺎﯾ ﻒﯿﻌﺿ نﺎﺠﯿﻫ ﻢﯿﻈﻨﺗ ﻪﮐ ﺪﻧروﺎﺑ ﻦﯾا ﺮﺑ نﺎﮑﺷﺰﭘ و نﺎﻘﻘﺤﻣ ﺶﯿﭘ ار نﺎﻃﺮﺳ زا ﯽﺷﺎﻧ سردوز گﺮﻣ ،ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ ﯽﻣ ﯽﻨﯿﺑ
ﺪﻨﮐ . ﺞﯾﺎﺘﻧ
،دﺪﻌﺘﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺶﯿﭘ زا ﯽﮐﺎﺣ
ﺶﯾاﺮﮔ ﯽﻨﯿﺑ ﺎﺑ ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ بﻮﮐﺮﺳ يﺎﻫ
ﺪﻨﺷﺎﺑ ﯽﻣ نﺎﺘﺴﭘ نﺎﻃﺮﺳ )
17 .(
ﯽﻤﯿﺷ زا ﻞﺒﻗ غاﺮﻔﺘﺳا و عﻮﻬﺗ ﺖﻟﺎﺣ هﺪﺷ يﺮﯿﮔدﺎﯾ ﺦﺳﺎﭘ ﮏﯾ ﯽﻧﺎﻣرد
ﯽﻣ ﻪﮑﻠﺑ ﺖﺴﯿﻧ ﻪﻬﺟاﻮﻣ نوﺪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
ﯽﻤﯿﺷ ﺎﺑ ﯽﻠﺒﻗ ي ﻪﮐ ﺪﻫد خر ﯽﻧﺎﻣرد
دراد رﺎﻤﯿﺑ تارﺎﻈﺘﻧا و ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ ﯽﻧﺎﺸﯾﺮﭘ ﻪﺑ ﯽﮕﺘﺴﺑ )
18 .( ﯽﻠﮐ رﻮﻃ ﻪﺑ
دراد هاﺮﻤﻫ ﻪﺑ دﻮﺧ ﺎﺑ ار ﯽﮔرﺰﺑ ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ لﻮﺤﺗ هﻮﻘﻟﺎﺑ رﻮﻃ ﻪﺑ يرﺎﻤﯿﺑ ناور تﻼﺧاﺪﻣ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ﯽﻧﺎﺸﯾﺮﭘ ﻪﮐ ﺪﻨﮐ اﺪﯿﭘ شﺮﺘﺴﮔ ﺪﯾﺎﺑ يﺮﺛﻮﻣ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ
ﺶﻟﺎﭼ ﻪﺑ و هداد ﺶﻫﺎﮐ ار ﺪﻨﮐ ﮏﻤﮐ ﺖﯾﻮﻫ يﺎﻫ
. ﺮﻈﻧ رد ﺎﺑ عﻮﻤﺠﻣ رد
ﺶﻨﺗ داﺪﯾور ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ نﺎﻃﺮﺳ ﺖﯿﻤﻫا ﻦﺘﻓﺮﮔ و دﺮﻓ تﺎﯿﺣ لﻮﻃ رد از
ﺚﺤﺑ ﯽﻤﯿﺷ هرود لﻮﻃ رد نآ ﺮﯿﺛﺎﺗ و ﯽﻧﺎﻣرد نﺎﯾﺎﭘ ﺎﺗ ﯽﺘﺣ ﺎﯾ و نﺎﻣرد ي
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ،ﺮﻤﻋ ﻢﻈﻧ رد يراﻮﺷد ﯽﺳرﺮﺑ فﺪﻫ ﺎﺑ ﺮﺿﺎﺣ ي
نﺎﻃﺮﺳ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نارﺎﻤﯿﺑ رد نآ تﺪﺷ و غاﺮﻔﺘﺳا و عﻮﻬﺗ ﺖﻟﺎﺣ ﻪﺑ ﻼﺘﺑا ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ نﺎﺘﺴﭘ .
شور رﺎﮐ
ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا يرﺎﻣآ ي هﺎﮕﺸﻧاد ﺪﯿﯾﺎﺗ ﺎﺑ ﻪﮐ ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ ي
هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺪﻬﺸﻣ ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ يﺮﺘﺴﺑ نﺎﺘﺴﭘ نﺎﻃﺮﺳ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نارﺎﻤﯿﺑ ﻞﻣﺎﺷ
نﺎﺘﺳرﺎﻤﯿﺑ ﯽﯾﺎﭘﺮﺳ و ﻢﺋﺎﻗ يﺎﻫ
) ﺞﻋ ( ﯽﻧﺎﻣرد ﮏﯿﻨﯿﻠﮐ و ﺪﯿﻣا ، مﺎﻣا
ﺎﺿر
) ﯽﻧﺎﻃﺮﺳ نارﺎﻤﯿﺑ زا ﺖﯾﺎﻤﺣ ﻦﻤﺠﻧا (
لﺎﺳ رد ﻪﮐ دﻮﺑ ﺪﻬﺸﻣ ﺮﻬﺷ رد 1391
ﯽﻤﯿﺷ ﺖﺤﺗ ﺪﻧدﻮﺑ ﯽﻧﺎﻣرد
.
ﻌﻣ ﻞﻣﺎﺷ دورو يﺎﻫرﺎﯿ :
1 ﻂﺳﻮﺗ نﺎﺘﺴﭘ نﺎﻃﺮﺳ يرﺎﻤﯿﺑ ﯽﻌﻄﻗ ﺺﯿﺨﺸﺗ
،حاﺮﺟ نﺎﺼﺼﺨﺘﻣ 2
-ﯽﻤﯿﺷ ﺖﺤﺗ ندﻮﺑ ،ﯽﻧﺎﻣرد
3 ﻞﻗاﺪﺣ نﺪﻧارﺬﮔ
هرود زا ﻪﺴﻠﺟ ﮏﯾ ﯽﻤﯿﺷ ي
،ﯽﻧﺎﻣرد 4 -هدوﺪﺤﻣ رد ﻦﺘﺷاد راﺮﻗ ﯽﻨﺳ ي
35 ﺎﺗ 58 ،لﺎﺳ 5 ،نﺎﺴﮑﯾ ﯽﻧﺎﻣرد شور زا نارﺎﻤﯿﺑ مﺎﻤﺗ يرادرﻮﺧﺮﺑ 6
-ﻮﺧ داﻮﺳ ﻞﻗاﺪﺣ ﻦﺘﺷاد ﻞﻣﺎﺷ جوﺮﺧ يﺎﻫرﺎﯿﻌﻣ و ﻦﺘﺷﻮﻧ و نﺪﻧا
: 1 ﻼﺘﺑا
،نﺎﺘﺴﭘ نﺎﻃﺮﺳ زا ﺮﯿﻏ ﺮﮕﯾد ﺪﯾﺪﺷ ﯽﻤﺴﺟ يرﺎﻤﯿﺑ ﻪﺑ 2
يﺎﻫوراد ﺖﻓﺎﯾرد
ناور نﺎﻣرد ﺎﯾ ﯽﮑﺷﺰﭘ ناور يﺎﻫ
،ﺶﻫوﮋﭘ مﺎﮕﻨﻫ رد ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ 3
داﺪﯾور
ﺶﻨﺗ ،يراﻮﮔﻮﺳ ﺎﯾ قﻼﻃ ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ ﺮﯿﺧا ياز 4
رﺎﯿﺴﺑ ﯽﻣﻮﻤﻋ ﯽﺒﻃ ﻂﯾاﺮﺷ
ﺎﻌﻣ ﮏﺷﺰﭘ ﺮﻈﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻒﯿﻌﺿ ،يﺮﺘﺴﺑ نﺎﻣز ﯽﻃ ﺞﻟ
5 لﻼﺘﺧا دﻮﺟو
ناور ﺪﻧدﻮﺑ ،زرﺎﺑ ﯽﮑﺷﺰﭘ .
ﻪﻧﻮﻤﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺎﻫرﺎﯿﻌﻣ ﻦﯾا ﺮﺑ ﺎﻨﺑ داﺪﻌﺗ ﺖﯾﺎﻬﻧ رد ،سﺮﺘﺳد رد يﺮﯿﮔ
272 ﺪﻧﺪﺷ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ دراو ﺮﻔﻧ .
ﺐﺴﮐ و ﺶﻫوﮋﭘ فﺪﻫ ﺢﯿﺿﻮﺗ زا ﺲﭘ
ﺶﺳﺮﭘ ،نارﺎﻤﯿﺑ زا ﻪﻧﺎﻫﺎﮔآ ﺖﯾﺎﺿر ﻪﻣﺎﻧ
ﺪﻧﺪﯾدﺮﮔ ﻞﯿﻤﮑﺗ ﺎﻫ .
ﺶﻫوﮋﭘ راﺰﺑا
ﻒﻟا
-ورﺎﻣ غاﺮﻔﺘﺳا و عﻮﻬﺗ ﺖﻟﺎﺣ ﯽﺑﺎﯾزرا سﺎﯿﻘﻣ
1 )
MANE
:( ﻦﯾا
راﺰﺑا ي 16 غاﺮﻔﺘﺳا و عﻮﻬﺗ ﺖﻟﺎﺣ تﺪﻣ لﻮﻃ و تﺪﺷ ،ﯽﻧاواﺮﻓ زا ﯽﻤﺘﯾآ
ﺖﺳا نﺎﻣرد زا ﺪﻌﺑ و ﻞﺒﻗ .
ﺶﺳﺮﭘ ﻦﯾا ﻪﻣﺎﻧ
ﯽﻣ ﺮﭘ رﺎﻤﯿﺑ ﻂﺳﻮﺗ تﺪﻣ ﻪﮐ دﻮﺷ
ﯽﻣ بﺎﺨﺘﻧا نآ تﺪﺷ ياﺮﺑ ار ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ تﺎﻤﻠﮐ ﺲﭙﺳ و ﻪﺘﺷﻮﻧ ار نﺎﻣز ﺪﻨﮐ
.
سﺎﯿﻘﻣ ﻦﯾا MANE
زﺎﺑ نﻮﻣزآ ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ
ﺐﯾﺮﺿ ﻪﮐ دراد ﻂﺳﻮﺘﻣ نﻮﻣزآ
ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ 78 / 0 ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ار ﺪﻫد
. ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﺎﺑ راﺰﺑا ياﺮﮕﻤﻫ ﯽﯾاور تاﺮﻤﻧ ي
ﯽﻤﯿﺷ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﯽﺒﻧﺎﺟ ضراﻮﻋ ﺎﺑ نآ ﺪﺷ ﯽﺳرﺮﺑ ﯽﻧﺎﻣرد
. ﻞﯿﻠﺤﺗ ﻦﯾا ﺎﻫ
ﯽﻨﻌﻣ ﻂﺳﻮﺘﻣ ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺐﯾاﺮﺿ زا يراد
26 / 0 ﺎﺗ 33 / 0 ﺖﺷاد هاﺮﻤﻫ ﻪﺑ .
ﺎﺑ ﺎﻤﯿﻘﺘﺴﻣ ضراﻮﻋ ﻦﯾا باﻮﺧ ﻞﻣﺎﺷ ﻪﮐ دﻮﺒﻧ هاﺮﻤﻫ غاﺮﻔﺘﺳا و عﻮﻬﺗ ﺖﻟﺎﺣ
دﻮﺑ ندﺮﮐ قﺮﻋ و ﯽﻤﮑﺷ يﺎﻫدرد ،ﯽﮔدﻮﻟآ )
19 .(
ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ سﺎﯿﻘﻣ ﯽﯾاور ي
MANE ﯽﯾاﻮﺘﺤﻣ ﯽﯾاور زا هدﺎﻔﺘﺳا
ﺪﯾدﺮﮔ . تﻻاﻮﺌﺳ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ تﻻاﻮﺌﺳ اﺪﺘﺑا ﻪﮐ ترﻮﺻ ﻦﯾا ﻪﺑ رد دﻮﺟﻮﻣ
ﻻﺎﮑﺷا ﻊﻓر ﺖﻬﺟ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﺳرﺮﺑ ياﺮﺑ و ﻪﯿﻬﺗ ،ﺶﻫوﮋﭘ ﺮﺘﻬﺑ ﺪﯿﯾﺎﺗ و ت
ﺶﺳﺮﭘ ﯽﯾاور ناور سورد نﺎﺼﺼﺨﺘﻣ ﻂﺳﻮﺗ ،ﻪﻣﺎﻧ
درﻮﻣ ﻦﯿﻘﻘﺤﻣ و ﯽﺳﺎﻨﺷ
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ .
ﺪﻧدﻮﺑ ﻢﻬﺒﻣ ﻪﮐ ﯽﺗﻻاﻮﺌﺳ ﻊﻓر و ﯽﺗﺎﻣﺪﻘﻣ ياﺮﺟا ياﺮﺑ
1Morrow Assessment of Nausea and Emesis
ﺎﯾ ﺎﺑ ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﯽﺷﻮﭙﻤﻫ ،ﺪﻨﺘﺷاد ﺶﺳﺮﭘ ﻪﻣﺎﻧ ﻦﯿﺑ 75 ﺮﻔﻧ ﺪﺷ ﻊﯾزﻮﺗ نارﺎﻤﯿﺑ زا .
ﯽﯾﺎﯾﺎﭘ ﻪﺑ شور يﺎﻔﻟآ خﺎﺒﻧوﺮﮐ ياﺮﺑ هﺮﻤﻧ ي ﻞﮐ راﺪﻘﻣ 87 / 0 ﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ .
ب
-ﻢﻈﻧ رد يراﻮﺷد سﺎﯿﻘﻣ ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ ﯽﺸﺨﺑ
2 )
DERS
( : سﺎﯿﻘﻣ ﻦﯾا
ياراد 33 هدﺮﺧ ﺶﺷ و ﻪﯾﻮﮔ ﯽﻣ ﻪﻔﻟﻮﻣ
ﺪﺷﺎﺑ . راﺰﺑا ﻦﯾا زا ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد
ﺪﯾدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا ﺖﺳا هﺪﺷ نﻮﻣزآ ﻼﺒﻗ نآ ﯽﯾﺎﯾﺎﭘ و ﯽﯾاور ﻪﮐ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ) 14،16 .( ﺶﺳﺮﭘ ﻞﮐ ياﺮﺑ خﺎﺒﻧوﺮﮐ يﺎﻔﻟآ ﺐﯾﺮﺿ ﻪﻣﺎﻧ
و ﻪﻔﻟﻮﻣ يﺎﻫ
ﺦﺳﺎﭘ ﻦﺘﻓﺮﯾﺬﭙﻧ رد يراﻮﺷد ،ﺪﻨﻤﻓﺪﻫ رﺎﺘﻓر مﺎﺠﻧا رد يراﻮﺷد ،ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ يﺎﻫ
ﻢﻈﻧ يﺎﻫدﺮﺒﻫار ﻪﺑ دوﺪﺤﻣ ﯽﺳﺮﺘﺳد ،ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ ﯽﻫﺎﮔآ ناﺪﻘﻓ ،ﻪﻧﺎﮑﺗ لﺮﺘﻨﮐ
-ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ حﻮﺿو دﻮﺒﻧ و -ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ ﯽﺸﺨﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ
82 / 0 ، 65 / 0 ، 68 / 0 ، 71 / 0 ،
72 / 0 ، 69 / 0 ، 67 / 0 ﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ .
ﯽﻠﻣﺎﻋ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﻦﯿﯿﻌﺗ ياﺮﺑ ﯽﮔﮋﯾو و
ناور يﺎﻫ داﺪﻌﺗ ،سﺎﯿﻘﻣ ﯽﺠﻨﺳ 263
ﺮﻔﻧ ) 182 و ﺮﺘﺧد 181 ﺮﺴﭘ ( زاﺮﯿﺷ هﺎﮕﺸﻧاد نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد زا شور زا هدﺎﻔﺘﺳا
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﻘﺒﻃ ﯽﻓدﺎﺼﺗ يﺮﯿﮔ ﺪﻧﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا ﻪﻧﻮﻤﻧ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ يا
. ﻞﯿﻠﺤﺗ ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﺶﺷ ﻪﮐ ﺖﺧﺎﺳ رﺎﮑﺷآ سﺎﯿﻘﻣ ﻦﯾا ياﺮﺑ ار ﻞﻣﺎﻋ ﺖﺸﻫ ،ﯽﻓﺎﺸﺘﮐا ﯽﻠﻣﺎﻋ ﺮﯾز ﺎﺑ نآ ﻞﻣﺎﻋ سﺎﯿﻘﻣ
يﺎﻫ DERS ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﺮﮕﯾد ﻞﻣﺎﻋ ود و دﻮﺑ ﮓﻨﻫﺎﻤﻫ
ﺪﺷ فﺬﺣ ﻪﯾﻮﮔ ﮏﯾ ﺎﻬﻨﺗ يراﺬﮔرﺎﺑ .
يﺎﻔﻟآ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ سﺎﯿﻘﻣ ﻦﯾا رﺎﺒﺘﻋا
سﺎﯿﻘﻣﺮﯾز ياﺮﺑ خﺎﺒﻧوﺮﮐ ﻦﯿﺑ ﺎﻫ
86 / 0 ﺎﺗ 88 / 0 ﯽﯾﺎﻣزآزﺎﺑ رﺎﺒﺘﻋا ﺐﯾﺮﺿ و
سﺎﯿﻘﻣﺮﯾز ياﺮﺑ نﻮﻣزآزﺎﺑ ﻪﺘﻔﻫ ﮏﯾ زا ﺲﭘ ﻦﯿﺑ ﺎﻫ
79 / 0 ﺎﺗ 91 / 0 دﻮﺑ ) 20 .(
هداد ﺖﺳد ﻪﺑ يﺎﻫ و ﮏﯿﺘﺴﺠﻟ و ﻪﻧﺎﮔﺪﻨﭼ ،هدﺎﺳ نﻮﯿﺳﺮﮔر ﻞﯿﻠﺤﺗ ﺎﺑ هﺪﻣآ
مﺮﻧ ﮏﻤﮐ ﺎﺑ راﺰﻓا
SPSS ﺪﻧﺪﺷ ﻞﯿﻠﺤﺗ .
ﺞﯾﺎﺘﻧ
يور ﺮﺑ ﻪﮐ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا ﺞﯾﺎﺘﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ 272
نﺎﺘﺴﭘ نﺎﻃﺮﺳ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نز
ﯽﻤﯿﺷ ﺖﺤﺗ ﻢﻈﻧ رد يراﻮﺷد سﺎﯿﻘﻣ تاﺮﻤﻧ ﻦﯿﺑ ،ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﯽﻧﺎﻣرد
ﯽﺸﺨﺑ
هدﺮﺧ و ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ سﺎﯿﻘﻣ
عﻮﻬﺗ ﺖﻟﺎﺣ ناﺰﯿﻣ ﺎﺑ نآ يﺎﻫ دﻮﺟو ﻪﻄﺑار غاﺮﻔﺘﺳا و
دراد ) لوﺪﺟ 1 .( لوﺪﺟ ﺮﺑ ﺎﻨﺑ 1
ﻢﻈﻧ رد يراﻮﺷد سﺎﯿﻘﻣ ﻞﮐ ﻦﯿﺑ ، ﯽﺸﺨﺑ
هدﺮﺧ و ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ سﺎﯿﻘﻣ
ﺦﺳﺎﭘ ﻦﺘﻓﺮﯾﺬﭙﻧ يﺎﻫ مﺎﺠﻧا رد يراﻮﺷد ،ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ يﺎﻫ
فﺪﻫ رﺎﺘﻓر يﺎﻫدﺮﺒﻫار ﻪﺑ دوﺪﺤﻣ ﯽﺳﺮﺘﺳد ،ﻪﻧﺎﮑﺗ لﺮﺘﻨﮐ رد يراﻮﺷد ،ﺪﻨﻣ
ﻢﻈﻧ ﯿﻣ ﺎﺑ ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ حﻮﺿو دﻮﺒﻧ و ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ ﯽﺸﺨﺑ ﻢﻫ و عﻮﻬﺗ ناﺰ
ﻦﯿﺑ ﻦﯿﻨﭼ
ﻢﻈﻧ رد يراﻮﺷد سﺎﯿﻘﻣ ﻞﮐ هدﺮﺧ و ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ ﯽﺸﺨﺑ
سﺎﯿﻘﻣ ﻦﺘﻓﺮﯾﺬﭙﻧ يﺎﻫ
ﺦﺳﺎﭘ يﺎﻫدﺮﺒﻫار ﻪﺑ دوﺪﺤﻣ ﯽﺳﺮﺘﺳد ،ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ ﯽﻫﺎﮔآ ناﺪﻘﻓ ،ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ يﺎﻫ
ﻢﻈﻧ ﻪﻄﺑار ،غاﺮﻔﺘﺳا ناﺰﯿﻣ ﺎﺑ ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ حﻮﺿو دﻮﺒﻧ ،ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ ﯽﺸﺨﺑ ﯽﻨﻌﻣ ي
-دراد دﻮﺟو يراد .
ﻢﻫ ﻢﻈﻧ رد يراﻮﺷد ﻦﯿﻨﭼ ﻫ ﯽﺸﺨﺑ
غاﺮﻔﺘﺳا و عﻮﻬﺗ ﺖﻟﺎﺣ ناﺰﯿﻣ ،ﯽﻧﺎﺠﯿ
ﯽﻤﯿﺷ زا ﯽﺷﺎﻧ ﺶﯿﭘ نﺎﺘﺴﭘ نﺎﻃﺮﺳ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نارﺎﻤﯿﺑ رد ار ﯽﻧﺎﻣرد
ﯽﻣ ﯽﻨﯿﺑ
ﺪﻨﮐ ) لوﺪﺟ 2 .(
ﻢﻈﻧ رد يراﻮﺷد ﻖﯾﺮﻃ زا ،ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺮﺑ ﺎﻨﺑ ﯽﻣ ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ ﯽﺸﺨﺑ
عﻮﻬﺗ ناﺰﯿﻣ ناﻮﺗ
ﺶﯿﭘ ار غاﺮﻔﺘﺳا و دﺮﮐ ﯽﻨﯿﺑ
) 01 / 0
P<
، 63 / 27 = )
219 ، 1
( F .( ﻢﻫ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻦﯿﻨﭼ
نﺎﺸﻧ ﯽﻣ ﻪﻧﺎﮔﺪﻨﭼ ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺐﯾﺮﺿ روﺬﺠﻣ ﻪﮐ ﺪﻫد 33 / 0 = 2 R ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻨﻌﻣ ﺶﯿﭘ ﺮﯿﻐﺘﻣ و هدﻮﺑ راد ﯽﻣ ،ﻦﯿﺑ
ﺪﻧاﻮﺗ 11 ﺮﯿﻐﺘﻣ تاﺮﯿﯿﻐﺗ زا ﺪﺻرد ﺪﻨﮐ ﻦﯿﯿﺒﺗ ار غاﺮﻔﺘﺳا و عﻮﻬﺗ ناﺰﯿﻣ كﻼﻣ
. لوﺪﺟ 3 ﻞﯿﻠﺤﺗ ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ار ﻪﻧﺎﮔﺪﻨﭼ نﻮﯿﺳﺮﮔر ﺪﻫد . لوﺪﺟ 1
-ﻢﻈﻧ سﺎﯿﻘﻣ ﻞﮐ ﻦﯿﺑ ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ هدﺮﺧ و ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ ﯽﺸﺨﺑ
سﺎﯿﻘﻣ نﺎﺘﺴﭘ نﺎﻃﺮﺳ ﻪﺑ نﺎﯾﻼﺘﺒﻣ رد غاﺮﻔﺘﺳا و عﻮﻬﺗ ﺖﻟﺎﺣ ناﺰﯿﻣ ﺎﺑ نآ يﺎﻫ
1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 . سﺎﯿﻘﻣ ﻞﮐ ﻢﻈﻧ رد يراﻮﺷد نﺎﺠﯿﻫ ﯽﺸﺨﺑ 1 2 . ﺦﺳﺎﭘ ﻦﺘﻓﺮﯾﺬﭙﻧ ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ يﺎﻫ 81 / 0 * 1 3 . فﺪﻫ رﺎﺘﻓر مﺎﺠﻧا رد يراﻮﺷد ﺪﻨﻣ 70 / 0 * 40 / 0 * 1 4 . ﻪﻧﺎﮑﺗ لﺮﺘﻨﮐ رد يراﻮﺷد 86 / 0 * 63 / 0 * 46 / 0 * 1 5 . ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ ﯽﻫﺎﮔآ ناﺪﻘﻓ 15 / 0 -* 25 / 0 -* 13 / 0 -* 23 / 0 -* 1 6 . ﻪﺑ دوﺪﺤﻣ ﯽﺳﺮﺘﺳد ﻢﻈﻧ يﺎﻫدﺮﺒﻫار ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ ﯽﺸﺨﺑ 87 / 0 * 63 / 0 * 60 / 0 * 75 / 0 * 41 / 0 -* 1 7 . ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ حﻮﺿو دﻮﺒﻧ 53 / 0 * 37 / 0 * 44 / 0 * 38 / 0 * 54 / 0 -* 52 / 0 * 1 8 . عﻮﻬﺗ ناﺰﯿﻣ 31 / 0 -* 17 / 0 -* 26 / 0 -* 25 / 0 -* 04 / 0 27 / 0 -* 22 / 0 -* 1 9 . غاﺮﻔﺘﺳا ناﺰﯿﻣ 25 / 0 -* 18 / 0 -* 13 / 0 -12 / 0 -10 / 0 -19 / 0 -* 19 / 0 -** 77 / 0 * 1 لوﺪﺟ 2 نﻮﯿﺳﺮﮔر ﺞﯾﺎﺘﻧ هدﺎﺳ ﺶﯿﭘ ياﺮﺑ ﯽﻨﯿﺑ غاﺮﻔﺘﺳا و عﻮﻬﺗ ناﺰﯿﻣ ﻖﯾﺮﻃ زا
ﻢﻈﻧ رد يراﻮﺷد نﺎﺠﯿﻫ ﯽﺸﺨﺑ ﻊﺒﻨﻣ تاﺮﯿﯿﻐﺗ عﻮﻤﺠﻣ تاروﺬﺠﻣ ﻪﺟرد ي يدازآ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ تاروﺬﺠﻣ F ﯽﻨﻌﻣ يراد ﺶﯿﭘ ﻦﯿﺑ 98 / 417 1 98 / 417 63 / 27
000 / 0 ﯽﻗﺎﺑ هﺪﻧﺎﻣ 02 / 3312 219 12 / 15 ﻞﮐ
01 / 3730 220 لوﺪﺟ 3 نﻮﯿﺳﺮﮔر ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﻧﺎﮔﺪﻨﭼ ﺶﯿﭘ ياﺮﺑ ﯽﻨﯿﺑ غاﺮﻔﺘﺳا و عﻮﻬﺗ ناﺰﯿﻣ زا
ﻖﯾﺮﻃ ﻪﻔﻟﻮﻣ ﻢﻈﻧ رد يراﻮﺷد يﺎﻫ نﺎﺠﯿﻫ ﯽﺸﺨﺑ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﻊﺒﻨﻣ عﻮﻤﺠﻣ تاروﺬﺠﻣ ﻪﺟرد ي يدازآ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ تاروﺬﺠﻣ F ﯽﻨﻌﻣ يراد ﺶﯿﭘ ﻦﯿﺑ 78 / 551 6 96 / 91 19 / 6 000 / 0 ﯽﻗﺎﺑ هﺪﻧﺎﻣ 23 / 3178 214 85 / 14 ﻞﮐ 01 / 3730 220
هدﺮﺧ ﻖﯾﺮﻃ زا سﺎﯿﻘﻣ
ﻢﻈﻧ رد يراﻮﺷد يﺎﻫ ﯽﻣ ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ ﯽﺸﺨﺑ
ناﺰﯿﻣ ناﻮﺗ
ﺶﯿﭘ ار غاﺮﻔﺘﺳا و عﻮﻬﺗ دﺮﮐ ﯽﻨﯿﺑ ) 01 / 0 P< ، 19 / 6 = ) 214 ، 6 ( F .( ﻢﻫ ﻦﯿﻨﭼ
ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﻧﺎﮔﺪﻨﭼ ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺐﯾﺮﺿ روﺬﺠﻣ ﻪﮐ ﺪﻫد
38 / 0 = 2 R
ﯽﻨﻌﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺶﯿﭘ يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ و ﺖﺳا راد
ﯽﻣ ،ﻦﯿﺑ ﺪﻨﻧاﻮﺗ 12 زا ﺪﺻرد
ﺪﻨﮐ ﻦﯿﯿﺒﺗ ار غاﺮﻔﺘﺳا و عﻮﻬﺗ ناﺰﯿﻣ كﻼﻣ ﺮﯿﻐﺘﻣ تاﺮﯿﯿﻐﺗ .
ﺶﯿﭘ يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ زا ﮏﯾ ماﺪﮐ ﻪﮐ ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻦﯾا ﯽﺳرﺮﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد ﻦﯿﺑ
هدﺮﺧ سﺎﯿﻘﻣ ﻢﻈﻧ رد يراﻮﺷد يﺎﻫ ﺶﯿﭘ ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ ﯽﺸﺨﺑ
ناﺰﯿﻣ ﺮﯿﻐﺘﻣ ﻦﯿﺑ
غاﺮﻔﺘﺳا و عﻮﻬﺗ ﺪﺷ شراﺰﮔ نﻮﯿﺳﺮﮔر ﺐﯾاﺮﺿ ﺞﯾﺎﺘﻧ ،ﺖﺳا
. نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﺶﯿﭘ ﺮﯿﻐﺘﻣ ﺶﺷ ﻦﯿﺑ زا ﻪﮐ داد هدﺮﺧ ﻦﯿﺑ
سﺎﯿﻘﻣ ﻢﻈﻧ رد يراﻮﺷد يﺎﻫ ﯽﺸﺨﺑ
هدﺮﺧ ﻂﻘﻓ ،ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ ﯽﻣ ﯽﯾﺎﻬﻨﺗ ﻪﺑ ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ حﻮﺿو دﻮﺒﻧ سﺎﯿﻘﻣ
ﺶﯿﭘ ﺪﻧاﻮﺗ ﻦﯿﺑ ﺪﺷﺎﺑ غاﺮﻔﺘﺳا و عﻮﻬﺗ ناﺰﯿﻣ ياﺮﺑ ﯽﺑﻮﺧ ) 01 / 0 P< ، 17 / 3 -= t .( ﺖﻬﺟ
ﺎﯾآ ﻪﮐ ﻦﯾا ﻦﯿﯿﻌﺗ ﻢﻈﻧ
ﺶﯿﭘ ار غاﺮﻔﺘﺳا و عﻮﻬﺗ ﺖﻟﺎﺣ ﻪﺑ ﻼﺘﺑا ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ ﯽﺸﺨﺑ
ﯽﻣ ﯽﻨﯿﺑ داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ و ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﮏﯿﺘﺴﺠﻟ نﻮﯿﺳﺮﮔر ﻞﯿﻠﺤﺗ زا ﺪﻨﮐ
ﻢﻈﻧ ﻪﮐ ﯽﻣ ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ ﯽﺸﺨﺑ نآ ﺪﻧاﻮﺗ ﺶﯿﭘ ار ﺪﻨﮐ ﯽﻨﯿﺑ ) ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ 002 / 0 = P و 02 / 0 = P .( ﻢﻫ ﺢﻄﺳ سﺎﺳا ﺮﺑ غاﺮﻔﺘﺳا و عﻮﻬﺗ ﺖﻟﺎﺣ ناﺰﯿﻣ ﯽﺳرﺮﺑ ﺖﻬﺟ ﻦﯿﻨﭼ
تﻼﯿﺼﺤﺗ ﮏﯾ ﺲﻧﺎﯾراو ﻞﯿﻠﺤﺗ زا نارﺎﻤﯿﺑ
ﻦﯿﺑ ﺎﻣا ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﻓﺮﻃ
توﺎﻔﺗ ،تﻼﯿﺼﺤﺗ ﺢﻄﺳ سﺎﺳا ﺮﺑ غاﺮﻔﺘﺳا و عﻮﻬﺗ ﺖﻟﺎﺣ ناﺰﯿﻣ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﯽﻨﻌﻣ ﺖﺷاﺪﻧ دﻮﺟو يراد ) 05 / 0 > P ، 33 / 0 = ) 216 ، 4 ( F ( . ﺚﺤﺑ ﻢﻈﻧ رد يراﻮﺷد ،ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺮﺑ ﺎﻨﺑ ﺖﻟﺎﺣ عﻮﻗو ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ ﯽﺸﺨﺑ
نﺎﻣرد زا ﻞﺒﻗ غاﺮﻔﺘﺳا و عﻮﻬﺗ ﺶﯿﭘ
ﯽﻣ ﯽﻨﯿﺑ ﻪﻔﻟﻮﻣ نﺎﯿﻣ زا و ﺪﻨﮐ حﻮﺿو ،ﺎﻫ
ﺶﯿﭘ ،ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ ﯽﻨﯿﺑ
هﺪﻨﻨﮐ ﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ﺮﯾﺎﺳ و دﻮﺑ غاﺮﻔﺘﺳا و عﻮﻬﺗ ﺖﻟﺎﺣ ناﺰﯿﻣ ي
ﯽﻤﻧ ﺎﻔﯾا ﯽﻧاﺪﻨﭼ ﺶﻘﻧ ﺪﻧدﺮﮐ
. ﯽﻣ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ دﻮﺒﻧ ﻪﮐ ﺖﺷاد رﺎﻬﻇا ﻦﯿﻨﭼ ناﻮﺗ
ﯽﻣ ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ حﻮﺿو ﺶﯿﭘ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
،غاﺮﻔﺘﺳا و عﻮﻬﺗ ﺖﻟﺎﺣ ناﺰﯿﻣ ﻦﯿﺑ
راﺮﻗ ﺮﻈﻧ ﺪﻣ دﺮﯿﮔ
. رﺎﮑﻫار زا ﯽﮑﯾ ﻪﻨﯿﺸﯿﭘ يﺎﻫ
،نﺎﺠﯿﻫ ﻢﯿﻈﻨﺗ رد راﺪﻣ
ﺖﺳا ﻪﺟﻮﺗ راﺮﻘﺘﺳا .
ﻪﺒﻨﺟ ﮏﯾ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺮﯿﯿﻐﺗ ﻪﺑ رﺎﮑﻫار ﻦﯾا هرﺎﺷا صﺎﺧ ي
دراد ) 21 .(
ﻪﺟﻮﺗ داﺮﻓا ﻪﻧﻮﮕﭼ ﯽﻨﻌﯾ ﺮﯿﺛﺎﺗ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ صﺎﺧ ﺖﯿﻌﻗﻮﻣ ﮏﯾ رد ار نﺎﺷ
تﺎﻧﺎﺠﯿﻫ ﺮﺑ ﻦﺘﺷاﺬﮔ ﯽﻣ ﺖﯾاﺪﻫ نﺎﺷ
ﺪﻨﻨﮐ ) 22 .( ،ﻪﺟﻮﺗ ﯽﺳﺎﺳا رﺎﮑﻫار ود
ﺣ ساﻮ ﺖﺳا ﺰﮐﺮﻤﺗ و ﯽﺗﺮﭘ .
ساﻮﺣ رد ﻪﺒﻨﺟ ﻪﺑ ﯽﺗﺮﭘ ﺖﯿﻌﻗﻮﻣ توﺎﻔﺘﻣ يﺎﻫ
ﯽﻣ ﻪﺟﻮﺗ ﯽﻣ رود ﺖﯿﻌﻗﻮﻣ ﻞﮐ زا ﻪﺟﻮﺗ ﺎﯾ و دﻮﺷ دﻮﺷ
. ساﻮﺣ ﻦﮑﻤﻣ ﯽﺗﺮﭘ
هﺮﻃﺎﺧ ﯽﻣ ﮏﯾﺮﺤﺗ ار ﯽﯾﺎﻫ ﺪﻧﺮﯾﺎﻐﻣ بﻮﻠﻄﻣﺎﻧ ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ ﺖﻟﺎﺣ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺪﻨﻨﮐ
) 23 .( ﻫار ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد يدﺎﯾز ﻪﺟﻮﺗ ﻪﮐ يرﺎﮑ نﺎﺠﯿﻫ ي
ﺎﻫ ) ﻪﺑ ﺖﻣﻼﺳ
ﻪﻨﯿﻣز رد صﻮﺼﺧ ﻦﻣﺰﻣ يرﺎﻤﯿﺑ ي
( بﻮﮐﺮﺳ ،ﺖﺳا هدﺮﮐ ﺐﻠﺟ دﻮﺧ ﻪﺑ
ﺖﺳا نﺎﺠﯿﻫ .
زا ﯽﻋﻮﻧ و ﺖﺳا ﺦﺳﺎﭘ ﺮﺑ ﺰﮐﺮﻤﺘﻣ رﺎﮑﻫار ﮏﯾ ﯽﺑﻮﮐﺮﺳ
ﯽﻣ ﺦﺳﺎﭘ حﻼﺻا ﺪﺷﺎﺑ
. حﻼﺻا ﻪﺑ هرﺎﺷا ﻦﯾا )
رﺎﻬﻣ ﯽﻨﻌﯾ ( ﻪﺒﻨﺟ زا يرﺎﺘﻓر ي
ﻪﺑﺮﺠﺗ دراد نﺎﺠﯿﻫ ي )
9 .(
هداد نﺎﺸﻧ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ زا يداﺪﻌﺗ و ﻢﺸﺧ ﻞﺜﻣ نﺎﺠﯿﻫ ﯽﺑﻮﮐﺮﺳ ﻪﮐ ﺪﻧا
ناور و ﯽﻤﺴﺟ ﺖﻣﻼﺳ ﺎﺑ ﯽﻔﻨﻣ طﺎﺒﺗرا ،ﺖﻣﻮﺼﺧ يرﺎﻤﯿﺑ رد ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ
ﯽﯾﺎﻫ
نﺎﻃﺮﺳ و ﺪﯿﺋﻮﺗﺎﻣور ﺖﯾﺮﺗرآ ،ﻦﻣﺰﻣ درد ،يﺮﻧوﺮﮐ قوﺮﻋ يرﺎﻤﯿﺑ ﻪﻠﻤﺟ زا دراد ) 13 .( طﻮﺑﺮﻣ نارﺎﻤﯿﺑ ﯽﺘﻣﻼﺳ ﺎﺑ ﺮﮕﯾد دﺮﺒﻫار ﻦﯾﺪﻨﭼ ﻦﯾا ﺮﺑ هوﻼﻋ
ﯽﻣ دﻮﺷ : ﻦﯿﯾﺎﭘ حﻮﻄﺳ ﺎﺑ ﻪﮐ ﻒﺳﺎﺗ و يﺮﮑﻓ راﻮﺨﺸﻧ رد ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺮﺗ
ﺖﺳا هاﺮﻤﻫ نﺎﻃﺮﺳ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نارﺎﻤﯿﺑ )
9 .( ﺪﻧروﺎﺑ ﻦﯾا ﺮﺑ نﺎﮑﺷﺰﭘ و نﺎﻘﻘﺤﻣ
زا ﯽﺷﺎﻧ سردوز گﺮﻣ ،ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ نﺎﯿﺑ مﺪﻋ ﺎﯾ ﻒﯿﻌﺿ نﺎﺠﯿﻫ ﻢﯿﻈﻨﺗ ﻪﮐ ﺶﯿﭘ ار نﺎﻃﺮﺳ ﯽﻣ ﯽﻨﯿﺑ
ﺪﻨﮐ ) 24 .(
ﯽﻣ نﺎﺸﻧ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﻃﺮﺳ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نﺎﮐدﻮﮐ ﻪﮐ ﺪﻫد
و ﺎﯿﻧد مﺎﻤﺗ رد ن
ﺮﻈﻧ زا ﯽﺻﺎﺼﺘﺧا ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ رد ﮏﯿﺘﺳﻼﺑﻮﻔﻨﻟ ﯽﻤﺳﻮﻟ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نﺎﮐدﻮﮐ ﯽﻣ ﻞﻤﻋ ﺮﺘﻬﺑ ،دﻮﺧ ﻢﻟﺎﺳ نﻻﺎﺴﻤﻫ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ ﺪﻨﻨﮐ
) 25 .( رد
يﺪﯿﻠﮐ ﺶﻘﻧ ،نﺎﺠﯿﻫ ﻢﯿﻈﻨﺗ يﺎﻫرﺎﮐ و زﺎﺳ ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ ضﺮﻓ ﯽﻘﯿﻘﺤﺗ دراد نﺎﻃﺮﺳ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نﺎﮐدﻮﮐ ﯽﻗﺎﺒﻄﻧا دﺮﮑﻠﻤﻋ رد )
26 .(
نﺎﮐدﻮﮐ تﺎﻧﺎﺠﯿﻫ ﻢﯿﻈﻨﺗ ﯽﻧوﺮﯿﺑ و ﯽﻧورد يﺎﻫرﺎﮐو زﺎﺳ ﻂﺳﻮﺗ ار نﺎﺷ
ﯽﻣ ﺪﻨﻨﮐ . هﮋﯾو ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ زا بﺎﻨﺘﺟا و تﺎﻧﺎﺠﯿﻫ لﺮﺘﻨﮐ ياﺮﺑ يا
ﺪﻧراد ﺖﯿﻧﺎﺒﺼﻋ .
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ،ﻪﻧاﺪﻨﻣوزرآ ﺮﮑﻔﺗ زا نﺎﮐدﻮﮐ ﻪﮐ ﺪﺷ حﺮﻄﻣ يا
ساﻮﺣ و نﺎﺠﯿﻫ ﻢﯿﻈﻨﺗ نﺎﺠﯿﻫ ﻢﯿﻈﻨﺗ زا و عﻮﻬﺗ ﺖﻟﺎﺣ ﺎﺑ ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ ياﺮﺑ ﯽﺗﺮﭘ
ياﺮﺑ ﯽﻣ هدﺎﻔﺘﺳا غاﺮﻔﺘﺳا ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ﺪﻨﻨﮐ
.
هﻮﻘﻟﺎﺑ ﯽﺒﻧﺎﺟ ضراﻮﻋ ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ بﻮﮐﺮﺳ ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮐ نﺎﯿﺑ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺮﯾﺎﺳ ﺖﺣارﺎﻧ ﯽﻤﯿﺷ زا هﺪﻨﻨﮐ ار ﯽﻧﺎﻣرد
) ﺖﺳﻮﺒﯾ و ﯽﮕﺘﺴﺧ ﻞﺜﻣ (
صﻮﺼﺧ ﻪﺑ و
ﮏﯾﺮﺤﺗ و ﯽﻨﻤﯾا ﻢﺘﺴﯿﺳ دﺮﮑﻠﻤﻋ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻢﯾﻼﻋ ،ﻢﺸﺧ بﻮﮐﺮﺳ يﺎﻫ
ﯽﻗوﺮﻋ و ﯽﺒﻠﻗ )
ﻢﺧز لﺎﺜﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺶﭙﺗ و نﺎﻫد يﺎﻫ
ﺐﻠﻗ ( ﺶﯿﭘ ار ﯽﻨﯿﺑ
ﯽﻣ ﺪﻨﮐ ) 17 .( ﻪﺘﻓﺎﯾ ﯽﻣ نﺎﯿﺑ ﺎﻫ ﯽﺑﻮﮐﺮﺳ ﺶﻫﺎﮐ فﺪﻫ ﺎﺑ تﻼﺧاﺪﻣ ﻪﮐ ﺪﻨﮐ
ضراﻮﻋ ﺎﺑ ﺎﺗ ﺪﻨﮐ ﮏﻤﮐ نﺎﻧز ﻪﺑ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ ﯽﻔﻨﻣ تﺎﻧﺎﺠﯿﻫ ﻦﯾا ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ ﺖﻣﻼﻋ ﯽﺒﻧﺎﺟ ﯽﻤﯿﺷ راد
ﺪﻨﻨﮐ ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ ﯽﻧﺎﻣرد .
ﻢﻫ رد يراﻮﺷد ﻪﮐ ﻦﯾا ،ﻦﯿﻨﭼ
ﻢﻈﻧ ار نﺎﻣرد زا ﻞﺒﻗ عﻮﻬﺗ ﺖﻟﺎﺣ عﻮﻗو ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ ﯽﺸﺨﺑ ﺶﯿﭘ
ﯽﻣ ﯽﻨﯿﺑ ﺪﻨﮐ
ﺖﺳا هﺪﺷ ﺪﯿﯾﺎﺗ .
ﮏﺒﺳ و ﺖﻣﻮﺼﺧ ،ﯽﮔدﺮﺴﻓا ،باﺮﻄﺿا رد ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ يﺎﻫ
ﯽﻤﯿﺷ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ نﺎﺘﺴﭘ نﺎﻃﺮﺳ نارﺎﻤﯿﺑ ﯽﻧﺎﻣرد .
ﺎﺑ نﺎﻧز
تﻼﮑﺸﻣ و ﺪﯾﺪﺷ ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ ﯽﻧﺎﺸﯾﺮﭘ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ ،نﺎﺘﺴﭘ نﺎﻃﺮﺳ ﺺﯿﺨﺸﺗ ناور ﯽﺑ ﻞﻣﺎﺷ ﯽﻋﻮﻨﺘﻣ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ ﯽﺑ ،ﯽﺑاﻮﺧ
ﺸﮐدﻮﺧ رﺎﮑﻓا ،ﯽﯾﺎﻬﺘﺷا ،ﯽ
ﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ ار گﺮﻣ زا سﺮﺗ و ﻞﮑﻟا زا ﺪﺣ زا ﺶﯿﺑ هدﺎﻔﺘﺳا )
11 .( ﯽﻣ ناﻮﺗ
ﻦﯾا رﻮﻃ ﻪﺠﯿﺘﻧ ﺖﻓﺮﮔ ﻪﮐ ﻦﯾا تﻼﮑﺸﻣ ناور ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ ﯽﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ﻦﯿﯿﺒﺗ هﺪﻨﻨﮐ ي
ﯽﻤﯿﺷ يﺎﻫوراد ﻖﯾرﺰﺗ زا ﻞﺒﻗ ﯽﺘﺣ غاﺮﻔﺘﺳا و عﻮﻬﺗ عﻮﻗو ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻧﺎﻣرد
.
ﻢﻫ ﻢﻈﻧ رد يراﻮﺷد ﻪﮐ ﻦﯾا ﻦﯿﻨﭼ غاﺮﻔﺘﺳا عﻮﻗو ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ ﯽﺸﺨﺑ
زا ﻞﺒﻗ
ﺶﯿﭘ نارﺎﻤﯿﺑ رد ار نﺎﻣرد ﯽﻣ ﯽﻨﯿﺑ
راﺮﻗ ﺪﯿﯾﺎﺗ درﻮﻣ ،ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا رد ،ﺪﻨﮐ
ﺖﻓﺮﮔ . و ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا يدﺎﺼﺘﻗا ﻂﯾاﺮﺷ و تﻼﯿﺼﺤﺗ ﺢﻄﺳ ،ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺮﺑ ﺎﻨﺑ
ﻪﻧﺎﺸﻧ ﺪﺷر ياﺮﺑ ﯽﻤﻬﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﯽﯾﻮﺷﺎﻧز ﺪﻨﺘﺴﯿﻧ غاﺮﻔﺘﺳا و عﻮﻬﺗ ﺖﻟﺎﺣ يﺎﻫ
) 23 ( ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﻪﮐ ﺮﺑ غاﺮﻔﺘﺳا و عﻮﻬﺗ ﺖﻟﺎﺣ ناﺰﯿﻣ ﻦﯿﺑ ﺮﺿﺎﺣ ي
سﺎﺳا
ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ تﻼﯿﺼﺤﺗ ﺢﻄﺳ ﺖﺷاﺪﻧ دﻮﺟو راد
.
ﺖﯾدوﺪﺤﻣ ﻪﻠﻤﺟ زا ﯽﻣ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ
ﻪﮐ دﺮﮐ هرﺎﺷا دراﻮﻣ ﻦﯾا ﻪﺑ ناﻮﺗ
رد ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺪﻬﺸﻣ ﺮﻬﺷ رد نﺎﺘﺴﭘ نﺎﻃﺮﺳ نارﺎﻤﯿﺑ ﺮﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ددﺮﮔ ﺖﯾﺎﻋر ﺪﯾﺎﺑ طﺎﯿﺘﺣا ﺐﻧﺎﺟ ،نارﺎﻤﯿﺑ ﺮﯾﺎﺳ ﻪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻦﯾا ﻢﯿﻤﻌﺗ .
ﻦﯾا
هﺮﻣز رد ﺶﻫوﮋﭘ ﻌﻟﺎﻄﻣ ي
ار ﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ﻦﯿﺑ ﯽﻠﻋ ﻂﺑاور و هدﻮﺑ ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ تﺎ
ﻪﺑ تﺎﺒﺛا ﯽﻤﻧ ﺪﻧﺎﺳر . ،ﻊﻗاو رد ﻪﺘﻓﺎﯾ يﺎﻫ ﻦﯾا ﻖﯿﻘﺤﺗ ﺎﻫ رد ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﺎﺑ ﻖﯿﻘﺤﺗ يﺎﻫ
ﻪﺒﺷ و ﯽﺸﯾﺎﻣزآ ﺪﻧراد يﺮﺘﻤﮐ ﺖﯿﻌﻃﺎﻗ ﯽﺸﯾﺎﻣزآ
. ﯽﻣ دﺎﻬﻨﺸﯿﭘ ،ﻪﻣادا رد دﻮﺷ
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺖﺤﺻ ﯽﺳرﺮﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ،ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ
يﺮﮕﯾد يﺎﻫ
نﺎﯿﻣ رد ﺶﻫوﮋﭘ مﺎﺠﻧا ﺮﺑ هوﻼﻋ و دﺮﯾﺬﭘ مﺎﺠﻧا ﯽﻧﺎﻃﺮﺳ نارﺎﻤﯿﺑ يﺎﻫ
ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ رد درﻮﻣ ﻦﯾا ﻪﺿرﺎﻋ ي ﯽﺒﻧﺎﺟ ﯽﺷﺎﻧ زا ﯽﻤﯿﺷ ،ﯽﻧﺎﻣرد ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ
ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ دﺮﯾﺬﭘ مﺎﺠﻧا ﺰﯿﻧ يا .
ﻪﺠﯿﺘﻧ يﺮﯿﮔ
ﻢﻈﻧ رد يراﻮﺷد ،ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺮﺑ ﺎﻨﺑ و عﻮﻬﺗ ﺖﻟﺎﺣ عﻮﻗو ،ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ ﯽﺸﺨﺑ
غاﺮﻔﺘﺳا و عﻮﻬﺗ تﺪﺷ و نﺎﻣرد زا ﻞﺒﻗ غاﺮﻔﺘﺳا ﯽﻤﯿﺷ زا ﯽﺷﺎﻧ
ار ﯽﻧﺎﻣرد
ﺶﯿﭘ ﯽﻣ ﯽﻨﯿﺑ ﺪﻨﮐ . ﯽﻣ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ حﻮﺿو دﻮﺒﻧ ﻪﮐ ﺖﺷاد رﺎﻬﻇا ﻦﯿﻨﭼ ناﻮﺗ
ﯽﻣ ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ ﺶﯿﭘ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
ﺮﻈﻧ ﺪﻣ غاﺮﻔﺘﺳا و عﻮﻬﺗ ﺖﻟﺎﺣ ناﺰﯿﻣ ﻦﯿﺑ
دﺮﯿﮔ راﺮﻗ .
ﯽﻧادرﺪﻗ و ﺮﮑﺸﺗ
نﺎﯾﺎﭘ زا ﻪﺘﻓﺮﮔﺮﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﻣﺎﻧ
ناور ﺪﺷرا ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ ي ﯽﺳﺎﻨﺷ
ﻪﮐ هدﻮﺑ ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ مﺎﺠﻧا نﺎﮔﺪﻨﺴﯾﻮﻧ ﻊﻓﺎﻨﻣ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا ﺎﯾ و ﯽﻟﺎﻣ ﺖﯾﺎﻤﺣ نوﺪﺑ
ﺖﺳا هﺪﺷ . ﻪﺘﯿﻤﮐ يﺎﻀﻋا و زاﺮﯿﺷ هﺎﮕﺸﻧاد زا نﺎﯾﺎﭘ ي
مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد و ﻪﻣﺎﻧ
ﯽﻣ ﺮﮑﺸﺗ ،نارﺎﻤﯿﺑ مﺎﻤﺗ زا و ﺪﻬﺸﻣ ﯽﮑﺷﺰﭘ دﻮﺷ
.
References
1.Hassani Khiabani N, Babapour Kheirodin J, Alipour A. [Effect of cognitive-behavioral therapy on decreasing depression disorder among women with breast cancer]. Medical journal of Tabriz University of Medical Sciences 2011; 33(5): 50-55. (Persian)
3.Basak S, Dashtbozorgi B, Husseini SM, Latifi SM. [The influence of massage therapy on vomiting in under chemotherapy patient with breast cancer]. Iranian journal of breast disease 2010; 3(1-2): 14-18. (Persian)
4.Jong N, Conrtens AM, Abu-Saad HH, Schouten HC. Fatigue in patients with breast cancer receiving adjuvant chemotherapy: A review of the literature. Cancer Nurs 2002; 25(4): 298-9.
5.Nielsen M. Psychological factors associated with anticipatory nausea and vomiting. Ph.D. Dissertation. USA: Loma Linda University; 2004: 1-5, 23-6.
6.Bakhshi M, Memarian R, Azad Fallah P. [The effect of progressive muscle relaxation on the dosage of antiemetic drugs in cancer patients undergoing chemotherapy]. The horizon of medical sciences 2009; 15(3): 5-12. (Persian) 7.Ghanbari A, Montazeri AS, Niknami M, Atrkar Roshan Z, Sobhani A, Najafi B. [Effect of adding ginger to routine treatment on the intensity of chemotherapy-induced nausea and vomiting in cancer patients who referred to Razi hospital, Rasht]. Journal of Ardabil University of Medical Sciences 2010; 10(4): 352-61. (Persian)
8.Hichkok J, Roscoe J, Morrow G. The role of patient's expectations in the development of anticipatory nausea related to chemotherapy for cancer. Journal of pain and symptom management 2001; 22(4): 843-50.
9.Karademas E, Tsalikou C, Tallarou MC. The impact of emotion regulation and illness-focused copying strategies emotions to subjective health. J Health Psychol 2011; 16: 510.
10.Ching SS, Martinson IM, Wong TK. Reframing: Psychological adjustment to Chinese woman at the beginning of the breast cancer experience. Qual Health Res 2009; 10: 339.
11.Nosarti Ch, Roberts J, Crayford T, McKenzie K, David A. Early psychological adjustment in breast cancer patient: A prospective study. J Psychosom 2002; 53: 1123-30.
12.Bechara A, Damasio H, Damasio AR. Emotion, decision making and the orbitofrontal cortex. Cereb Cortex 2000; 10: 295-307.
13.Nyklicek I, Hoest A, Zeelenberg M. Emotion regulation and well-being. USA: LLC, Spring Science; 2011: 1-280. 14.Khanzadeh M, Saeediyan M, Hosseinchari M, Edrissi F. [Factor structure and psychometric properties of difficulties in emotional regulation scale]. Journal of behavioral sciences 2012; 6(1): 23-4. (Persian)
15.Cole PM, Martins E, Dennis TA. Emotion regulation as a scientific construct: Methodological challenges and directions for child development research. Child Dev 2004; 75(2): 31-33.
16.Gratz KL, Roemer L. Multidimensional assessment of emotion regulation and dysregulation: Development, factor structure, and initial validation of scale. J Psychophatol Behav 2004; 20(1): 41-54.
17.Schlatter L, Cameron A. Emotion suppression tendencies as predictors of symptoms, mood, and copying appraisals during AC chemotherapy for breast cancer treatment. Behav Med 2010; 40: 15-29.
18.Aapro M, Molassiotis A, Olver I. Anticipatory nausea and vomiting. Support Care Cancer 2005; 13: 117-21. 19.Rhodes VA, McDaniel RW. Nausea, vomiting, and retching: Complex problems in palliative care. CA: A cancer journal for clinicians 2001; 51: 232-48.
20.Khanzadeh M, Saidiyan M, Hosseinchary M, Edrissi F. Factor structure and psychometric properties of difficulties in emotional regulation scale. J Behav Sci 2012; 6(1): 87-96.
21.Gross J. Emotion Regulation in adulthood: Timing is everything. Curr Direct Psychol Sci 2001; 6(10): 214-19. 22.Gross JJ, Thompson RA. Emotion regulation: Conceptual foundations. In: Gross JJ. (editor). Handbook of emotion regulation. New York: Guilford; 2007.
23.Morrow GR, Dobkin PL. Anticipatory nausea and vomiting in patients undergoing chemotherapy treatment: Prevalence, etiology, and behavioral intervention. Clin Psychol Rev 1988; 8: 517-56.
24.Just N, Alloy LB. The response styles theory of depression: Tests and extension of the theory. J Abnorm Psycol 1997; 106: 221-9.
25.Giese-Davis J, Spiegel D. Emotion regulation and metastatic breast cancer. In: Sivik T, Byrne D, Lipsitt DR, Christodoulou GN, Dienstfrey H. (editors). Psycho-Neuro-Endocrino-Immunology (PNEI) A common language for the whole human body: Proceedings of the 16thWorld Congress on Psychosomatic Medicine. New York: Elsevier Science; 2002: 31-5.
26.Phipps S, Larson S, Rai SN. Adaptive style and symptoms of posttraumatic stress in children with cancer and their parents. J Pediatr Psychol 2006; 31: 298-309.
Firoozi M, Besharat M, Farahani H. The ability of children with cancer in the regulation of negative emotion: Attention shifting a key skill to good adjustment. Procedia Soc Behav Sci 2011; 30: 1507-10.
