The dilemma of euthanasia: Evaluation of nurses’ attitudes against this dilemma

(1)

ς

σ ς

:

σ

ς

σ

ώ

ς

ς , ς ς , ς ς , σ

ς . σ ς . .

. σ ς ΄, . . . ς

ς ς σ ς ς σ σσ ς ώσ ς,

σ ώ σ . Ό ς ς σ

; σ σ ς Έ ς σ ς;

ς_: _ς _ς _{σ ς} _ς _{σ σ} _σ _ώ

σ σ ς σ ς, σ , σ

.

– ς: σ σ σ ς σ ς

ς. σ σ σ ώ

σ σ σ σ σ ς. σ σ σ σ

www.vima‐asklipiou.gr

SPSS σ chi – square.

σ : σ , , % σ ς ς σ ,

σ σ , ώ σσ σ σ

σ σ σ , % . σ ώ σ , ς

, Έ ς σ ς σσ , σ σ σ , % . σ ς σ

ώ p< , , σ p< , σ

p< , . , σ σ , %

σ ς , ώ , % σ σ

σ ς. σ

ς σ ς p< , . Όσ σ

σ σ σ σ σ , %, σ σ σ ς σ ,

(2)

Τσηομ 9ομ, Τετχομ 2ο, Απλίζιομ - Ιοτθιομ 2010

% . ώ σ σ , %

σ ώ σσ ώ , % .

σ _: _σ _{σ ς} _σ _σ _{ς Έ} _ς

σ ς. ώ ς σ σ ς σ ς

σ σ ς σ σ σ .

ς : σ , , , σ ς.

ς ς

Λ α ό υ ς Ιωάννης, Τη . 6977400456, Email: johnliako@hotmail.com

ORIGINAL

PAPER

The

dilemma

of

euthanasia:

Evaluation

of

nurses’

attitudes

against

this

dilemma

,Kakampouras Minas1,Kolovos Hlias1,Christopoulou Ioanna2

Liakopoulos Ioannis1

. Registered Nurse

. Professor, Department of Nursing A’, ATE) of Athens

Abstract

The progress of science didn’t only have as a result to cure most illnesses, but also to find methods to maintain life in human beings. But who decides about life or death? (ow much has this dilemma been a great concern of the Greek nursing profession?

Purpose: The aim of this research is to investigate the attitudes of Greek nurses towards the decisions of euthanasia and specifically towards energetic and passive euthanasia and assisted suicide.

(3)

bibliography. The statistical analysis of the results was done with spss . and the factor chi‐ square.

Results: The results indicated that, . % of the participants in the study considered that human beings have the right to death, while they were against the right to suicide by . %. Euthanasia was the main concern in the nursing profession to a percentage of . %. As a general perception, . % of the nursing staff did not accept euthanasia in a theoretical level. )t came out that the nursing staff was against euthanasia in a practical level by rejecting every form of it. Specifically they were against energetic euthanasia by a percentage of . %, the passive euthanasia by . % nd the assisted suicide by %. a

Conclusion: All the above findings of the research lead to the result that the dilemma of euthanasia is the most frequent and cruel dilemma among the Greek nurses. The creation of bioethics committees in every hospital and a clear legal framework is perhaps the solution to this major problem.

Key words: Euthanasia, bioethics, dilemma, nurses.

Corresponding author

Liakopoulos John, Tel. 6977400456 Email: johnliako@hotmail.com

σ

σ σ

ς σ σ

σ , σ

.

σ σ σ

σ

ώ ώ , σ

σ ς ς ς σ σ σ

σ

ώ σ ώ .

ς , σ ς

σ

σ ώ ώ .

, σ σ

σσ , ς, ς

σ σ ς.

σ σ ώς σ ,

« » σ ς, ς, ς,

ς ς ς ς

σ σ

« » . σ

ς σ ώ σ

σ , , ς

ς, σ σ

(4)

Τσηομ 9ομ, Τετχ μο 2ο, Απλίζιομ - Ιοτθιομ 2010

σ

σ σ

σ , σ

.

ς ς σ ς σ ώς

’ ς ώ σ ς

ς ς ς, ’ ς

ς σ ς

σ σ ς

ώ

ώ ώ .

ς σ

σ σ

σ ς ς ς σ

, σ ς

σ ς ς . ‐ _Ως

σ

ς ς ς σ

σ σ ς.

σ

σ ς ς ς ς

ς σ σ

σ σ ς. ‐ _Ως

σ σ σ σ

. . ς σ ς , ,

σ ς ς σ σ

ς σ σ ς ς σ . , , , ,

ς ς

σ ς σ

, σ

σ σ

.

Cartwright et al , σ ώ σ σ

σ ς, ς σ ς

σ ,

% σ ώ σ

. σ ς, σ ς

σ , σ σ ς

σ ς ς, , %

σ σ

ϋ σ ς.

ώ σ

σ ς

ς ς, ώ ,

. ώ ς,

, ς ώ σ σ ς « ς

ώ » σ

σ

σ ς ς σ ς

ς ς

ώ .

σ

, ς, σ

,

ς « σ »

σ σ σ

σ

, σ ς

ς

σ ϋ σ ς.

σ , ς ς ς

ς, ς

, σ σ

σ σ

ς. , _ς _{σ ς}

(5)

Η Η

ς

.

ς ς

ς ς ώ

ς ,

σ ς ς σ ς σ ς

σ σ σ

σ σ σ ς

σ ς σ σ

σ ,

σ

.

ς

ς ς ς ς σ ς

σ ς σ σ ς σ

σ σ σ ς

σ ς σ σ

σ ,

σ

.

ς

σ σ

σ ς σ ς

ς, ‐ ,

, ϊ σ . ς ‐

Ό . σ σ

σ ώ ,

σ σ σ σ

ς. ς

ς σ σ . .

ώς σ ς σ ς

ς.

σ ς. Όσ σ ς

σ σ σ ώ

ώ

σ ώς .

, ς

σ σ ς

ς ,

σ ς σ

, , σ ς

ς σ ς.

/ / ς

/ / σ σ ς ς.

σ σ σ σ σ

SPSS σ Chi square x .

σ

σ ς

σ ς , % . , %

σ ώ σ σ

‐ , , % σ

σ , , %

σ σ ϊ %

σ . ς‐ Ό .

ς

, % ς , %

ς ς . σ

(6)

Όσ , σ

ς , % . , % ϋ σ σ . . .

σ σ

σ ς ς

, % .

σ ώ

σ , ς , Έ ς

σ ς σσ σ σ σ , %

. σ ς σ

ώ

p< , , σ p< ,

σ p< , . ώ

, ς σ ώ

σ σ σ σ , %

σ ς

, ώ , %

σ σ

.

σ σ ώ

ς

σ ς p< , . Όσ

σ σ

σ σ σ σ , %, σ

σ σ ς σ ,

σ

σ σ σ

. %, . %, % .

ώ σ

σ , %

σ ώ σσ , %

ώ ς .

ς σ σ ώ

ς ς ς

σ ς ς σ ς. Όσ

ς σ ς

σ σσ

ώ ς , % , ώ σ ,

σ , σ

, %, , %, , % .

Όσ σ σ σ ώ

ώ ώ ς σ ς

ς σσ ώ .

σ

σ σ σ σ , %, σ σ σ σ , % σ

σ σ σ %

.

σ

σ ς ς σ ς

ς σ σ

σ ώ , % σσ ς

. ώ σ σ

ς ς p< , ,

p< , , ς σ ς

p< , σ . Όσ

ς ς

ς ‐ , ‐ , ‐ σσ

ς ς σ ς ώ ς

‐ , ‐ σσ ς

ς .

σ ώ ς ς σ ς

ς σ σ σ , % σ

(7)

Η Η

Τσηομ 9ομ, Τετχομ 2ο, πλίζιομ - Ιοτθιομ 2010

σ ς σ σ

soft data

σ .

σ σ ς σ ς

σ « ς» σσ

ς ς ς σ σ σ , %, σ « Ό » σ σ σ , %

ώ σ ς σ « ϊ »

« » ς σ

σ σ , % % σ .

σ ς σ’

σ ς ς

ς σ σ σ

.

σ σ ς

ς σ ς , %

σ ώ ς ς ς

ώ , % σσ

. ώ σ σ

σ p< , σ

p< , .

σ ς,

ς σ ς ς

ς ς σ σ σ

% ώ ς σ σ

σ , ώ σ σ ς

ς % σ

σ ς . ώ σ

σ σ

σ .

σ

ς ς ς ς, σ

Ό

, ς « ώς

σ ς σ , ς σ ς

ς σ ς ς», ώ σ

ς « ώσ

ς σ ,

σ ώ ». ,

ς ς ς, σ

σ ς σ

, σ

ς

σ σ ς

,

ς σ ς ώς

σ .

σ ώ σ σ σ

ς ς ς

σ

, , % σσ

ώ ς. ς σ σ

σ σ

. ς , % ς

σσ ώ ς.

σ σ σ σ

σ σ , ς

σ ς σ ς.

σ

ς

ς. , σ

σ σσ

(8)

Τσηομ 9ομ, Τετχομ 2 , ο Απλίζιομ - Ιοτθιομ 2010

Acte et al , σ σ

ς, ς σ σ ς

ς, ς

σ . σ ς

Brown et al , σ σ ς

σ ς σ ς

σ σ ς. ς

ς, σ σ ς ς

σ ς.

σ ς, ς σ σ

ς, σ . ς,

σ ώ ,

ς ς σ ς

ς σ ς ς

.

GG van Bruchem‐van de Scheur et al _σ

, σ σ ώ

σ σ

, , % σ ώ

σ ς σ

ώ σ ς σ ς.

ς σ , σ σ

ς . . ., σ ώ , %

ς σ ς

σ ς. σ ς

σ

σ ς ς σ ς.

Stevens et al ,

σ σ , %

σ ώ ς σ ς

ς

.

σ ς ς ς,

, % σ ώ

ς ς σ ς. σ σ

ώς σ ς

ς ς σ ς ς

σ ς σ

ς . σ ς σ ς Έ ς σ ς

σ , σ

σ σ ς ς ς

σ ς σ ς. , %

σ ώ

.

ς σ ς ς

Έ ς σ ς

σ σ ς

ς σ ς. , %

ς σσ ς ς

σ ς. σ

ώ σ

ς ς ς σ ,

σ σ ς . . .

, % σ ώ σσ

ς ς σ ς.

Pateralou et al , % σ ώ

σ σ σ

.

σ ς, σ Bilsen et al , σ , , %

σ ώ

σ ώσ ς σ ς σ

, % σ

σ .

σ ,

(9)

Η Η

, , % ς

σ ς ς ς

σ ς.

ς

σ ς σσ ς ς

σ ς σ σ σ , %. σ

σ ς

σ ς σ ς

ς σ σ ς σ ,

σ σ σ σ

ς σ .

ς ς σ ς,

, Έ ς

σ ς σ σ

σ . % ς

σσ σ

. σ σ

σ σ ς

σ ς ώ ς ς ς.

Mustakidou et al ,

σ σ ς

ς, σ σ

σ σ ς

σ , , %

ς ώ σ

ς ς σ

σ σ ς,

. σ ς % σ ώ

σ σ ς ς

ς σ ς.

Ό ς , σ ς

ς σ

σ σ ς ς ς, .

, , ς ς ς

σ ς, ς ς ς

.

σ

σ ς ς,

Έ ς σ ς σ σ

σ σ

, ώ

ς ς σ

σ . ς σ ς

σ ς σ σ

ς Έ ς σ ς,

σ ς ς ς

σ ώ , ς

σ ς.

σ ς

σ σ ς ς ς,

σ :

. ώ

ς σ σ ,

σ σ ς ώ

σ ώ σ

ς σ ς ς σ ς.

. σ

σ ς σ ς

σ σ σ ς ς

ς, σ σ ς

ς ώ ς ς

. σ

,

(10)

ομ 9ομ, Τετχομ 2ο, Απλίζιομ - Ιοτθιομ 2010 Τση

ώ

σ σ .

ς σ σ ,

σ ώ ς, σ σ

ώ ώ , ς σ

σ , ς

, σ .

. σ : σ ς ,

σ ώ ‐

σ σ ς ς

σ , ς ς

σ ς ς ς,

ς. www.bioethics.org.gr

. Papapetropoulos Th. Physician‐assisted suicide for progressive neurological

: diseases, Lancet ,

. σ : σ σ ς

σ ώ ς

. . , σ ς ς σ ς

ς ς, σ ς ς σ ς

ς ς σ ς, ς

ioeth r

. www.b ics.org.g

. σ :

, ς ς ;

www.enet.gr. σ σ :

. ς , ς ,

ς , ς , σ ς

. σ ς ς σ

ώ . , σ ώ

ώ ς σ

ώ , , : ‐

. . σ

σ ώ .

, . ‐

. ς, . ς, . ς ,

σ , ς

ς ,

. σ : .

σ , σ ς ς

σ ς ς ς,

ς. www.bioethics.org.gr

. ‐ . ,

ς . , ‐ . , . , ‐ σ . ,

ς ς σ

ώ σ σ ώ .

ς σ ώ

. , , : ‐

. ς . σ . σ ς

,

ς, ,

. ς . ., ,

σ ς . σ :

ς ς ς.

σ σ ς ς

ς.

.Latimer E. Mc Gregor J. Euthanasia, physician assisted suicide and the ethical care of dying patients, Canadian Medical

Association : ‐

. – σ .

ς ς. . , –

(11)

Η Η

σηομ 9ομ, Τετχομ 2ο, Απλίζιομ - Ιοτθιομ 2010

. Cartwright C. Williams G. Steinberg M. Does being against euthanasia legislation equate to being anti‐euthanasia?, )nternal Medicine Journal, , : ‐

. ς , ς ,

, . : σ σ

σ σ σ

σ , σ , ς –

:

ς , –

. . σ

σ . σ ,

. , –

. σ : ς ,

σ σ

, ς ς σ ς ς

ς, ς.

www.bioethics.org.gr

. .

σ σ

σ . σ ς « »,

, , , .

. . σ : :

ς σ ς –

ς σ σ ς.

σ ώ , , ‐

. . σ .

σ ς

ς ς ς ς ς

σ

. σσ ,

.Acte K.A, Vauhkomen M.L. Cancer and the psyche, Omega, , : ‐

.Brown J.(, (enteleff P, Bakarat S, Rowe C.J. )s it normal for terminally ill patients to desire death?, American Journal of Psychiatry, , : ‐ .

.GG van Bruchem‐van de Scheur. Arie JG van der Arend. (uda (uijer Abu – Saad. Frans CB van Wijmen. Cor Spreeuwenberg. Ruud (J ter Meulen. Euthanasia and assisted suicide in Dutch hospitals: the role of nurses, Journal of Clinical Nursing, ,

‐

.Stevens C(. ‐ (assan R. anagement of death, dying and euthanasia: attitudes and practices of medical practitioners in South Australia, Journal of medical ethics, ,

: ‐ .

.Pateralou E., Vardanas C., Fioraki )., Agelakis T., Dafermoy M., Ntzilepi P., Euthanasia in Greece: Greek nurse’ s involvement and beliefs., )nternational Journal of Palliative Nursing ,

: ‐

.Bilsen J. Stichele R. Mortier F. Deliens L., )nvolvement of nurses in physician‐ assisted dying. Journal of advanced nursing, Belgium , , ‐

. . ς . .

. ς σ

σ σ .

σ , , : –

(12)

Τσηομ 9ομ, Τετ ομχ 2ο, Απλίζιομ - Ιοτθιομ 2 10 0

assisted suicide in cases of terminal cancers the opinion of physicians and nurses in Greece, Medicine, Science and the law, , : ‐ .

(13)

ς 1: σ ώ σ σ

σ N %

‐ , %

, %

ϊ , %

Ό %

Σύνολο

212 100%

ς 2: σ

ς 3: ώ

Η %

‐ , %

x_{= ‐} %

%

Ά ς _{, %}

(14)

, %

% % % % % % % %

Γ άφ α

1:

Η

άπο

ο ευ ώ

γ α

ευ α α ία

γε ό

ό ο

.

50,9%

49,1%

70% 80% 90% 100% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%

Ό

(15)

3: σ

4: σ ώ σ

ς ς ς σ ς

79,70% 20,30%

OXI

NAI

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90%

Ε ερ

ευ α α α ευ α α αΠα Υπο ο ού εαυ ο ο α

15,6%

42,5%

16,0% 84,4%

57,5%

84,0%

(16)

5: Ά σ ώ σ

ς 4: ς ς σ σ σ σ

Η ς ς  σ

2025 2630 3135 3640 4145

% 5,2% 18,9% 7,1% 5,7% 6,1% 6,6% 11,8% 9% 12,3% 17,5% 100%

11 40 15 12 13 14 25 19 26 37 212

6: σ ώ σ σ σ σ σ

35,80%

23,50%

62,50%

50% 64,20%

76,50%

37,50%

50%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

Ε θ ός Αγία Ό γα Λαϊ ό Ι ο ά ειο

Όχι Ναι

42,5%

57,5%

(17)

15,6%

84,4%

Υπ ρ Κα

7: Ά σ ώ σ

16%

84%

Υπ ρ

Κα

8: Ά σ ώ