شیمی‌کانی و سنگ‌زایی سنگ‎های آتشفشانی کوه گورگور (شمال‌خاوری تکاب)

(1)

3 Petrology, 7th Year, No. 28, Winter 2017

Copyright©2016, University of Isfahan. This is an Open Access article distributed under the terms of the Creative Commons Attribution License (http://creativecommons.org/licenses/BY-NC-ND/4.0), which permits others to download this work and share it with others as long as they credit it, but they cannot change it in any way or use it commercially.

Mineral chemistry and petrogenesis of the

Gurgur Mount

volcanic rocks (Northeast Takab)

Dariush Esmaili 1*,Niloofar Nayebi 1,Mansoor Ghorbani 2 and Davoud Raeisi 1 1

School of Geology, College of Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran

2

Department of Geology, Faculty of Earth Sciences, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran

Abstract

Andesitic and andesitic-basaltic lavas are widespread over most of the ground surface of the Gurgur area altered mostly by the hydrothermal solutions. The main rock forming minerals in these rocks are plagioclase, pyroxene and olivine affected by the hydrothermal solutions. The altered rocks do contain minerals including calcite, sericite and chlorite. Given the results obtained and the mineral chemistry studies, the clinopyroxenes formed in the area are, chemically, calkalkaline and of diopside-augite type formed in subvolcanic to near surface levels contemporaneous with magma ascending. Plagioclase minerals show zoning textures and lie within the two andesine and albite-oligoclase fields. These units, in terms of total rock chemistry, are classified as the calk-alkaline volcanic rocks formed in the continental arcs. On the other hand, on the trace elements chondrite-normalized diagrams and enriched mantle-normalized multi- element diagrams, the LREE enrichment relative to the HREE is observed. The LILE (i.e. Rb, K and Th) and the LREE (e.g. La, Ce and Nd) show an enrichment in comparison to the HFSE (Zr, Hf, Nb, Yb, Y and Sm). Given the Nd/Th (1.42-1.15), Zr/Nb (12.27-21.22), Ba/La (18.64-29.77) as well as LILE enrichment associated with depletion in Nb, Ta and Ti, an environment related to the subduction zones can be proposed for the area under study. Moreover, the similarity between the REE distribution pattern and the incompatible elements point to the genetic relationship between these rocks. Finally, on the base of the obtained data, it can be concluded that the volcanic rocks in the Gurgur Mountain were likely formed during the extended magmatism of the Urumieh-Dokhtar in the Cenozoic.

Keywords: Gurgur, Calcalkaline, Continental arc, Urumieh-Dokhtar, Cenozoic, Neo-Tethys

(2)

يژولورـــتپ ،

لاس متفه هرامش ، متشه و تسیب ، ناتسمز 1395 ، هحفص 33 -54 خيرات :تفايرد 18 / 12 / 1394 خيرات :شريذپ 04 / 03 / 1395 * esmaili@khayam.ut.ac.ir

Copyright©2016, University of Isfahan. This is an Open Access article distributed under the terms of the Creative Commons Attribution License (http://creativecommons.org/licenses/BY-NC-ND/4.0), which permits others to download this work and share it with others as long as they credit it, but they cannot change it in any way or use it commercially.

ش

ی

م

ی

ناک

ی

گنس و

از

یی

گنس

اه

ي

ناشفشتآ

ی

لامش( روگروگ هوک

رواخ

ي

)باکت

یلیعامسا شویراد 1 * ، یبیان رفولین 1

ینابرق روصنم ،

2

یسیئر دواد و

1

نیمز هدکشناد ناريا ،نارهت ،نارهت هاگشناد ،مولع سيدرپ ،یسانش

2 هدکشناد ،نیمز مولع هش هاگشناد دی تشهب ،ی ا ،نارهت ناري چ یک هد هزادگ یتيزدنآ یاه – تلازاب هتفرگرب رد ار روگروگ هدودحم زا یگرزب شخب یتيزدنآ ودلحم ددنا

ار ادهنآ رتدشیب یبادمرگ یاده

هدرک ناسرگد یناک رتشیب دنا

هدنزاس یاه گنس نيا

ادب هدک دنتدسه نيودیلا و نسکوریپ ،زاکويژاپ اه ودلحم

یبادمرگ یاده

هدش ناسرگد گنس دنا

ناسرگد یاه هدش یناک هدنرادربرد ،تیسلک یاه تیدسيرس و تديرلک دنتدسه هداد هدب هدهوت ادب یاده

هب تسد یسررب و هدمآ یمیش یناک ،اه نسکوریپونیلک اه دیسپويد - تيژوا و دنتسه کلاک اهنآ نابزیم یامگام رد و هدوب نلاکلآ

یافرژ ات طسوتم مک

،نینچمه تسا هدمآ ديدپ امگام ندمآااب ماگنه رد و اپ زاکويژ نيزدنآ اه تیبلآ و - وگیلا دنتسه زاک و هقطنم یمیش هيزجت هب ههوت اب دنراد یدنب گنس نيا ،گنس لک

گنس هورگ رد اه کلاک یناشفشتآ یاه

هرادا نادمک نلاکلآ یا

هدر یم یدنب دنوش ،رگيد یوس زا رادومن رد

یاه بایمک رصانع هب

ربارب رد هدش راجنه رت تيردنک بیک و صنع دنچ هب یر راجنه

ربارب رد هدش بیکرت هتشوگ ، نغ ی رصانع یگدش LREE ربارب رد HREE یدم هديد دودش ردصانع LILE ددننام( Rb ، K ، Th و ) رصانع LREE دننام( Nd ، Ce ، La

ربارب رد )

HFSE ( Nb ، Hf ، Zr ، Sm ، Y ، Yb ) نغ ی یگدش ناشن یم دنهد راددقم هدب ههوت اب

تبسن یاه Nb/Th ( 15 /1 ات 42 /1 ،) Zr/Nb ( 27 / 12 ات 22 / 21 ،) Ba/La ( 64 / 18 ات 77 / 29 ،نینچمه و ) نغ ی یگددش LILE و یهت یگدش Nb ، Ta و Ti

عومجم رد ، یم

ناوت هنهپ هب هتسباو شيادیپ هنهپ داد داهندشیپ هدیپان نديا یاردب ار شناروردف یاده

،نینچمه یگنهامه یگدنکارپ

REE

راگزاسان رصانع و رد

هنومن اه یگتسباو یايوگ ياز

گنس نيا یش ب اه ه رگيدکي ا تس هياپرب هداد هب یاه تسد گنس ،هدمآ تيزدنآ( یناشفشتآ یاه

- تلازاب یپ رد روگروگ هوک )یتيزدنآ لاعف

تی امگام هدعومجم هدرتدسگ یي

هیمورا یيامگام

-د دنشاب هدمآ ديدپ دياب کیيوزونس ینامز هزاب رد رتخ

هژاو اه ي ک لی د ي : کلاک ،روگروگ راا نامک ،نلاکلآ

ه هیمورا ،یا

-د کیيوزونس ،سیتتوئن ،رتخ

همدقم

ناددمک رد اددمگام شددياز مددهف هراددا یادده

راوددشد یا

هدنزادددس نيددددنچ و تدددسا هتدددشوگ هودددگ لمادددش

،یا یدسونایاا هتدسوپ

وروردف بوددسر ، ،هدددش شناروردف یاده

هراددا هتددسوپ و یا

… ، بآ یاهدددنيارف راددنک رد یدديادز

تدددسس هتدددشوگ ناددديره ،وروردددف هحفدددص هردددک

(3)

34 ،یژولوردددتپ اس متفه هرامش ، و تسیب متشه ، ناتسمز 1395 بوذ خب شرتدددسگ ادددب یدددش مددد ه ،نوگادددنوگ یاددده

هتسوپ یدبیکرت هزادب شدياز رد تدسا ندکمم هریغ و یا

( ددددنيامن تدددلاخد ادددهنآ هرتدددسگ Wilson, 1989

زا )

ا ندددي ور ، دادددديور یاهراکوزادددس و اهددددنيارف تخاندددش

لاعف تددی اددمگام هددنهپ رد یي هدددیچیپ یددشنارورف یادده

یددم دوددش هددب رددظن یددم دددسر رد یياددمگام ناددیغط

هدددعومجم یيادددمگام هدددیمورا ردددتخد رد زدددین یدددپ

هحفددص ردديز هددب سیتتوددئن یددسونایاا هتددسوپ شنارورددف ناردديا هداد یور دددشاب

( Berberian et al_{., 1982;}

Alavi, 1991 )؛

ادددددما نادددددنچمه نآ هاگتدددددساخ

دحب تددسا زددیگنارب گندس ادده یناددشفشتآ ی هدددمآديدپ

هددیمورا یياددمگام هددعومجم رد رددتخد رتددشیب نادديره دديا ،هزادددگ ه ددساکوریپ یادده تدديربمنگيا و ووددت ،کیت

دنتدددسه (

Berberian and Berberian, 1981;

Alavi, 2007 گنددس )

هددعومجم ندديا یذوددفن یادده

یدددبیکرت هدوددددحم یيادددمگام هدرتدددسگ

ار یا نادددشن

یم بدیکرت هدک دنهد ادهنآ رتدشیب تدسا یدتینارگ ؛ ادما یرددتمک مددجپ زا گنددس زتراوددک ،تدديرويدونارگ یادده

زدین ورباگ و تيرويد ادهنآ نادیم رد

یدم هدديد دودش رد اهنآ نایم ، گندس ینادشفشتآ یاده بادکت رودگروگ هودک

یدددشخب زا لاعف تدددی ادددمگام یي یيادددمگام هدددعومجم هیمورا – تسا رتخد هنهپ بادکت یناشفشتآ – هردا ادغآ هدقطنم روادخ رد

؛تسا باکت نيا هنهپ ، هب یازارد 120 رتمولیک ، زا یدشخب

هدیمورا یيامگام نامک هعومجم

ردتخد ، رهدش نادیم رد

هرا امدش رد بادکت ات اغآ نادمک نديا یرتخادب

تدسا

ادت نيربمادکرپ زا یيادمگام بوانتم یاهوپاکت یگدرتسگ بادکت هقطنم رد یرنرتاوک زا یدشخب(

هدنهپ ینادشفشتآ

باکت ) اغآ هرا هناک

هدرتدسگ یياز ار یا

هدقطنم نديا رد

تددسا هتددشاد یددپ رد هددنهپ زا یددکي هددب ار نآ و

یادده

یشخبدیما اب کینوژولاتم رتدشیب تدسا هدرک ليدبت ااب

یناک یيادمگام یادهوپاکت زا هتساخرب هقطنم نيا رد یياز

یبامرگ تیلاعف و کیيوزونس هدب هتدسباو

تدسا نآ نديا

ناشن هتکن ردتهب و رتدشیب هدچره تخاندش هب زاین هدنهد

لاعف تی ادمگام تدسا هدقطنم یي رد گندس هرادبنيا یاده نيرذآ همین یناشفشتآ و همین ینورد زا( ادت تيرويد سنه

وزنوم رد )تيرويد هوک یاه رد( رودگروگ امدش یرتخادب راسناک )ناروشرز هب نورد گنس یاه ینادشفشتآ ديرزت و هدش شرتسگ هنهپ یاه یناسرگد ،کیليژرآ یتینودلآ و یتینیلوئاک هارمه اب یناک یدياز هتدشاد یدپ رد ار ددنا ادت هزورما ، یسررب ديد زا هیپان نيا رد یناوارف یاه فاشتکا

ی

هددب( و یددسررب اددما ؛تددسا هدددش ماددجنا )اددط ه ددي یادده

گنس یادهراک زا تدسا هددشن مادجنا یناددنچ یدسانش

ماددجنا هدددش یددم نآ نوددماریپ و هددقطنم ندديا رد ناوددت یددسررب یادده Ghorbani ( 2013 ،) Daliran ( 2007 و ) Mehrabi ( ناراددکمه و

1999 ) وددده درددب ماددن ار ندديا ،شهو ددپ تخاندددش یفاددک و دددیاد یناددک ،یدددسانش نیدددمز هادددگياه ،یيایمیدددش نیدددمز ادددمگام یتخادددس

هاگتددساخ و )یياددمگامونوتکت( هدوددت یناددشفشتآ یادده تيزدنآ – تلازاب هقطنم یتيزدنآ تدسا یاردب ندیدسر هدب نديا واددها ، تدشادرب زا یادده ،یيارحدص گندس ،یراددگن یناک یمیش و اه هداد نیدمز یاه یيایمیدش هدتفرگ هردهب هدش تسا اج ی هاگ فارغج یا یی تخیر و یسانش روددگروگ هوددک و گنددس ادده ی ناددشفشتآ ی نآ رد 45 امددش یرتموددلیک یرتخاددب باددکت ناتددسرهش ، رد هددگرب 100000 /1 تددخت و نامیلددس رد 4 ندددعم یرتموددلیک

و ناروددشرز یاددط 5

آ راددسناک یرتموددلیک یادده هرد لکش( دراد 1 ) هياپرب شدخب یددنب یاده یرودشک نديا ،

بوددنه رد هدودددحم یرواددخ ناددجيابرذآ یددبرغ ، ناددیم تدددخت نارودددشرز و نامیلدددس ، تدددسا هب هار نيردددت هدب یسرتسد نديا

زا سدپ ،هدقطنم ندودمیپ

هار ناردهت

اددت باددکت ود هددهرد هتلافددسآ هدادده ،ناددجنز -

یدددند -

تددسا نامیلددس تددخت هاگددديد زا تددخير یددسانش ، رد هقطنم یددنلب یاده امدش ددنلب یرتخادب ناتدسرهش باددکت یادده هددک دراد رتددشیب سندده زا گنددس یادده

یذوفن و یناشفشتآ دنتسه

(4)

ش ی م ی ناک ی گنس و از یي گنس اه ی ناشفشتآ ی امش( روگروگ هوک رواخ

ی )باکت 35

لکش 1 - هب یسرتسد هار امش( روگروگ هوک

رواخ ی )باکت

لکش 2 - تخير هشقن هس دم و یسانش

هدودحم یدعب گنس

اه ی ناشفشتآ ی امش( روگروگ هوک رواخ

(5)

36 ،یژولوردددتپ

اس متفه هرامش ، و تسیب متشه ، ناتسمز 1395

نیمز هیحان یسانش يا

هوک زا روگروگ مهم

رت یناشفشتآ زکارم ني -

رد یذوفن

م باکت هقطن هیمورا هنهپ رد

یلامدش ردتخد و تدسا

رد

هدودحم نارودشرز( ناريا روهشم یاط یاهراسناک نایم

آ و )هرد دراد یادده یاتددسور بوددنه رد هددقطنم ندديا

ینایم شخب رد و باکت هاشبرع هنهپ

بادکت ینادشفشتآ -

هرا هدیمورا یيادمگام هدعومجم یلامدش شخب رد( اغآ -

دقطنم تدسا هدتفرگ یاه )رتخد هددنرادربرد رودگروگ ه

گنس یاه هنیچ هتخادس یا بودسر بوادنت زا هددش

یاده

اب هارمه یرنرتاوک و نژوئن گنس

یاده نوگادنوگ نديرذآ

تسا لکش( 3 ) تلايا هاگديد زا نیمز یاه

نارديا یتخاس و

هياپرب هاگديد Alavi ( 1991 )، نديا هدقطنم زا یدشخب

زدديربت هددنهپ

-زدديربت اددي و هواددس -

تددسا نادددمه هددياپرب

هدر ( یتابنااآ یدنب 1384

) هقطنم نيا ، هنهپ هدودحم رد

هیمورا دراد یاده رتخد هدياپرب

هدنیچ دهاودش یدسانش

،

ودگیلا زا هدیپان نديا یيادمگام یاهوپاکت -

ادب و ندسویم

داديور لاعف تدی ادمگام یاهددبنگ لکدش هدب یدیدسا یي

یتيزدنآ زا سدپ و هدش زاغآ یتلازاب ،نینچمه و یتیساد

نداتسيازاب یکدنا ندسویلپ رد

، هدودت یریگياده ادب یاده

هددمین باددس( یناددشفشتآ بددیکرت اددب ااددب زارددت )کددیناکلو

تددینوزنومورکیم و تدديرويدورکیم هراددبود ،

هددتفرگ یددپ

یم دنوش

لکش 3 - نیمز هشقن یسانش

امش( روگروگ هوک رواخ

ی )باکت رب( هشقن زا هتفرگ 100000

/1 تخت رد نامیلس

www.gsi.ir

)رییغت اب ،

گنددس هددقطنم ندديا یناددشفشتآ یادده ،

هزادددگ یادده

تددلازاب اددت یتيزدددنآ بددیکرت اددب یریفروددپ یتيزدددنآ

هدددب هودددها ،یرتدددسکاخ گدددنر دنتدددسه شفندددب و یا

کدددياد و یتيروددديدونارگ بدددیکرت ادددب یدیدددسا یاددده

گنددس ندديا نورد یتيرودديد هدرددک ذوددفن ادده

ندديا دددنا

گنددس هددتفرگرب رد ار هدودددحم زا یددگرزب شددخب ادده دددنا

ددب اددهنآ رتددشیب و ه

وددلحم تددسد امرتوردددیه یادده

هدددش ناددسرگد لکددش( دددنا

یادده 4 و 5 ) هددب هددهوت اددب

سددکع یددسررب و یيارحددص یاهددديدزاب یياودده یادده

،هقطنم نادسرگد هدرتدسگ طدس ی شدخب رد ار یا

یاده

امددش هددتفرگارف هدودددحم بوددنه و رتخاددب ،یرواددخ

(6)

ی )باکت 37

لکش 4 -

A

ات

D

گنس ) اهامن رد روگروگ هقطنم یناشفشتآ یاه لکش رد کيدزن و رود ی

B

یپ رد ناسرگد کياد و ی هدردک ذودفن یدیدسا یاده

گنس نورد هب ديد( تسا هداد یور یتینیلوئاک یناسرگد ،یتيزدنآ یاه

بونه یوس )یرتخاب

لکش 5 -

A

) امنرود هقطنم رد یناسرگد شرتسگ زا یي امش( روگروگ هوک

رواخ ی )باکت هب ديد( ؛)رتخاب یوس

B

و

C

یناسرگد ) هب ديدش

تروص

(7)

38 ،یژولوردددتپ اس متفه هرامش ، و تسیب متشه ، ناتسمز 1395

ترودددص ود هدددب هدوددددحم نددديا رد ینادددسرگد :دراد شرتسگ

( 1 هددب یناددسرگد ) تروددص

ددسدع ی ادده و کددچوک ی

یگتسکش حوطس دادتما رد گرزب ؛

( 2 هگر نوماریپ یناسرگد ) هناک یاه

يرزت راد رد هدش

گنس تدش نيرتشیب یتيزدنآ یاه ناسرگد

یاتسار رد ی

یگتسکش هنهپ و اه

یم هديد هلسگ یاه دوش هب هتفگ دي رگ نیدمز ، تخادس ردتنک رد نادسرگد و ی یناک زکرمت تدسا هتدشاد یيازسب شقن هقطنم رد یزاس

نیدمز یاهددنيآرف رادچد نابزیم گنس و هددش یتخادس

واکش و زرد یاراد یاده

دناوارف هدب هتدشغآ هدک تدسا ی

یناک آ نهآ دیسکا یاه دنتدسه )تیتوگ و تینومیل( رادب

زا مهم رت ي ن ناسرگد ی اه یم هقطنم رد ناوت ناسرگد ی اه ی ،یتیليژرآ لوئاک ین یت یاهدیدسکا ادب هاردمه یدسیلیس و ی

درب مان ار زنگنم و نهآ

شهوژپ ماجنا شور

هددقطنم رد شهو ددپ ندديا وادددها هددب ندیددسر یارددب درگ هب تسخن ،روگروگ روآ

هداد ی هدقطنم نیشیپ یاه زا هلاقم اه ، شرازگ ،اه هشقن یاه تخير ،یسانش هدشقن یاده نیددمز یددسانش و یاهريوددصت هراوهاددم یا دددش هددتخادرپ س ددس ناتددسبات رد 1393 ، یددسررب یادده ینادددیم رد هدودحم روگروگ هوک رد دنچ تبون هدياپرب تدفرگ ماجنا

یسررب دپ ،هقطنم یایفارغه هیلوا یاه ی یيوده هدوددحم یارب یياندشآ ادب طياردش نیدمز یدسانش و ینادک ،یزادس

هنومن هکبش میسرت رادرب

ی رد کیتامتسیس دنور یاتسار

و یيارحص شيامیپ تشادرب

هنومن زادین دروم یگنس یاه

دش ابند گنس هعومجم یياسانش یارب

یناشفشتآ یاه

هددقطنم رد هددک روددگروگ هوددک

زا سددپ ،دددنراد نوددمنخر

یسررب ینادیم یاه ،

هنومن نایم زا یاه

تشادرب دش هد 60

گندس یدسررب ،نآ هدب ههوت اب و هیهت کزان عطقم و اده

یناک دش ماجنا هدنزاس یاه هدنومن س دس

بدسانم یاده

گنددس دهاوددش هددياپرب یارددب دندددش هددديزگرب یراددگن

هيزجت یيایمیش یاه یسررب و

ینادک یمیدش یاده ،اده

6 وادکزير شور هدب هيزجت یارب و هیهت یلقیص کزان عطقم

هاگدشيامزآ هدب ینورتکلا داودم یروآردف تادقیقحت زدکرم

رک یندعم نیدنچمه دندش هداتسرف

، 4 یگندس هدنومن

هيزجت یارب هدب گندس لک یيایمیش

شور یاده XRF و ICP-MS هاگشيامزآ هب CRPG هدسنارف یدسنان هاگشناد

هداد ناياپ رد دندش هداتسرف درگ یاه

یروآ یدسررب هدش

دندش لیلحت و

گنس يراگن یسررب هياپرب یم یاه یپوکسورک گندس نديرذآ یاده

هورگ ود هب هقطنم نيا هدر یم یدنب ( :دوش 1 ) گنس یاده ندديرذآ ( ؛یددنوریب 2 ) گنددس ندديرذآ یادده و یددنورد هددمین شهو ددپ ندديا رد یددنورد ،

یددسررب یلددصا عوددضوم

گنس یاه ناشفشتآ تدسا هقطنم ی یدسررب هدياپرب یاده گنس یراگن ، گنس یاه ناشفشتآ تدشادرب ی نديا زا هددش

دددنآ هددقطنم و تيز

تددلازاب ندديا تددفاب دنتددسه یتيزدددنآ

گنس هنیمز اب یریفروپ رتشیب اه هناد

هدشیش ادت زير و یا

یناک رتشیب تسا یریفروپورمولگ تفاب اب هارمه هاگ یاه

گندس نديا هدنزاس نيودیلا و ندسکوریپ ،زاکوديژاپ اده

دنتسه

تلازاب یتیزدنآ یناک هعومجم گنس نيا هدنزاس یاه

ندشور ینادک اه

یناک و زاکويژاپ هریت یاه

یا دننام لا دی ندسکوریپ و نيو

لک دنتسه یس

رس ،تديرلک ،ت ي تیدس ینادک و رددک یاده یناددک یادده یددعرف یناددسرگد زا دنتددسه رد عياددش یادده

هنومن یتیسيرس و یتيرلک یناسرگد ،اه تسا ندش تدفاب تددلازاب ،ادده یریفروددپ و یریفروددپورمولگ اددب هرددیمخ ی هشیش یا ات زير هناد تدسا هدک نادشن هددنهد دردس نددش باتشرپ نيا گنس تساه مخ هری نيا گنس کديدزن هدک هب 40 یمرب رد ار گنس مجپ دصرد دریگ ، زا زاکوديژاپ و رولب یاه هدش هتخاس نسکوریپونیلک لکش( تسا

(8)

ی )باکت 39

لکش 6 - تلازاب زا یپوکسورکیم یاهريوصت یتيزدنآ

ی )باکت

A

عمجت ) هب نسکوریپ یاهرولب هشوخ تروص

ادب هارمه یا

رون رد( یریفروپ هنیمز رد زاکويژاپ یناک

XPL

اي

Cross Polarized Light

؛)

B

زدير ات یتیلورکیم هنیمز رد اترسرتنيا تفاب اب زاکويژاپ رولب )

رون رد( رولب

XPl

؛)

C

و

D

هتخاس یریفروپورمولگ تفاب ) یناک زا هدش

لا نيزینمورف یاه هشیش ات رولب زير هنیمز رد نسکوریپ و نيوی

( یا

C

رون رد

XPL

؛

D

رون رد

PPL

اي

Plane Polarized Light

)

گنددس ندديا هددنیمز ادده

رتددشیب زاکودديژاپ زا ،

هارددمه

نددسکوریپ زددير یاددهرولب اددب و

لا ددی نيو هتخاددس ، هدددش

یناک تسا یاده

رددک دنتدسه هددنکارپ هدنیمز رد زدین

رد راوددنارگرتنيا تددفاب یددپ

زددير یاددهرولب یددهارمه

هددديد هددنیمز رد زاکودديژاپ و نددسکوریپ یددم

دوددش رد

هنومن نيا ینادک اه

یاده رددک رد ناواردف راددقم هدب زدین

هنیمز یم هديد دنوش نادمه هدنوگ ددش هدتفگ هدک ،

تدفاب

یلددصا هددنومن ندديا ؛تددسا یریفروددپ ادده

اددما رد یددپ

هتددشابنا ندددش تددسيرکونف تددفاب ادده

یریفروددپورمولگ

زین رد گنس نيا اه

یم هديد دوش

:زاکوـــیژاپ زاکوددديژاپ

ینادددک یلدددصا تدددسا و

هدددب کددديدزن 65

-70 گندددس یمجپددددصرد ردددبرد ار

یددم درددیگ ،یددشوماخ هدديواز هددياپرب ندديا

اددهزاکويژاپ

رد هرتسگ تدینوتیب

روداردبا یدم یاده

ددنریگ رتدشیب یاددهرولب

زاکودديژاپ لکددش

اددت راد ن هددمی لکددش راد اددب ،

هزادددنا 2/ 0 اددت 5/ 1 دنتددسه گددنینوز یاراد و رددتمیلیم

لدددکام خادددش یدددلپ

کیتتنیدددس هدددديد عطادددقم رد

یددم دوددش ناوارددف زاکودديژاپ ،نیددنچمه نيرددت

هدنزاددس

هرددددیمخ ندددديا

گنددددس اه

تددددس مهدرددددگ

ندددددمآ

تددشرد اددهرولب ی تددسيرکونف رددگيد اددب زاکودديژاپ ادده

هاگ تفاب کیتيریفروپورمولگ یم ديدپ ار

دروآ

:نیوـــیلا رد

تدددلازاب یاددده هدددقطنم ، نيودددیلا اددده

هددناد طددسوتم لکددش و زددير اددت

اددت راد ن هددمی لکددش راد

هدب کديدزن و دنتدسه 5

تدسيرکونف دددصرد رددبرد ار اده

یم اهنآ هزادنا دنریگ 2/

0 ات 7/ 0 رتمیلیم تسا

:نــسکوریپونیلک نیددمود

یناددک ت هرددی یلددصا گددنر

رد گنددس یادده یتلازاددب یاددهرولب

ن هددمی لکددش راد و

لکدددش راد ندددسکوریپونیلک دددسه

(9)

هب ندسکوریپونیلک تروص هدناد ادت تدشرد یاده

رد ،زدير

هدب کيدزن هزادنا 15

/0 ادت 1 یدم هدديد ردتمیلیم دنودش

و 5 اددت 10 تددسيرکونف یددناوارف زا دددصرد گنددس یادده

دنتسه نيا ادهرولب یادهرولب ردبارب رد ردگيد

ینادسرگد

و ناددشن ار یرددتمک هدديزجت یددم

؛دددنهد هاددگ اددما یاراد

نتدددسه یگدرودددخ د

ادددت یرتدددسکاخ ادددهنآ گدددنر

هددب رتددشیب تددسا درز هددب لدديام یرتددسکاخ تروددص

لکددش هددب زددین اددهنآ زا یددمک و راد یددب تروددص

لکددش

دنتددسه نددسکوریپونیلک

ادده زددین ناددسرگد هدددش

و

تدديرلک هتخاددس

دددنا رد یددخرب یاددهرولب اددهنآ

لددکام

یراودددن هدددديد یدددم دودددش هتدددشابنا یادددهرولب نددددش

ندددسکوریپونیلک تدددفاب

يریفروپورمولگ کدددیت

ار دددديدپ

تسا هدروآ یناــک ياــه یــعرف

: یناددک یادده نيرتراکددشآ ردددک گنددس ندديا یددعرف یناددک

زا رددتمک هددک دنتددسه ادده 5

یم ار گنس یمجپ دصرد دنزاس

یناــک ياــه یناــسرگد

: ،تیددسلک تیددسيرس

و

،تيرلک ینادک یاده هددمآديدپ ینادسرگد زا

تدلازاب یاده

هقطنم دنتسه

تیزدنآ گنددس تددفاب یتيزدددنآ یادده

رتددشیب اددب یریفروددپ

هدددشیش هدددنیمز ،یا

راودددنارگرتنيا و یریفرودددپورمولگ

تددسا تددسيرکونف لماددش یلددصا یادده

زاکودديژاپ و

دنتددسه نددسکوریپونیلک یددمک

نيزدددنآ اددهزاکويژاپ

لددکام یاراد و هدوددب تدديروداربا اددت و یددتیبلآ یادده

تددسيرکونف دنتددسه دابددسلراک یاراد زاکودديژاپ یادده

هقطنم دنتسه یراکشآ یدنب لکش(

7 )

لکش 7 - تيزددنآ زا یپوکدسورکیم یاهريوصت امدش( رودگروگ هودک

روادخ ی )بادکت

A

هتدشابنا ) ینادک ادب هاردمه ندسکوریپ یادهرولب نددش

یتیدسيرس هدنیمز رد زاکويژاپ رودن رد( یریفرودپ تدفاب ادب هددش

XPL

؛)

B

هتدشابنا ) زاکوديژاپ ینادک ادب هاردمه ندسکوریپ یادهرولب نددش

يرس هددنیمز رد یریفروددپ تددفاب اددب هدددش یتیددس

)

روددن رد

PPL

؛)

C

-هتخاددس یریفروددپورمولگ تددفاب هددنیمز رد نددسکوریپونیلک یناددک زا هدددش

هددشیش اددت روددلب زددير روددن رد( یا

PPL

)؛

D

یددپ رد هدددمآديدپ تیددسلک و تیددسيرس یاراد هددنیمز رد ردددک یناددک و نددسکوریپوترا روددلب )

روددن رد( گنددس یناددسرگد

PPL

ماددن ) زا یراددصتخا یادده

Kretz

( 1983 ( تددسا هدددش هددتفرگرب )

Cpx: Clinopyroxene; Ol: Olivine; Pl:

Plagioclase; Opx: Orthopyroxene; Amp: Amphibole; Cal: Calcite

(10)

ش ی م ی ناک ی گنس و از یي گنس اه ی ناشفشتآ ی امش( روگروگ هوک رواخ ی )باکت 41 :زاکویژاپ رتدشیب ادهنآ لکدش ادت راد ن هدمی لکدش راد

هزادددنا یاراد و 2/

0 اددت 5/ 2 و دنتددسه رددتمیلیم 75

ددت ا

85 تددسيرکونف مددجپ دددصرد ر ادده یددم ا زاددس ن د هددنماد

هدب یدشوماخ هديواز هدب ههوت اب اهنآ بیکرت تدسد

هددمآ

( 30-50

ددت نيزدددنآ ) تددفاب زا تددسا تدديروداربا ا

یادده

یدم ینادک نيا یيایناک هدنیمز ادب یریفرودپ تدفاب ناودت

هددناد هددشیش اددت زددير ماددن ار یریفروددپورمولگ تددفاب و یا

هددديد یناددسرگد درددب ددک ندديا رد هدددش

ینا رتددشیب ادده

هب تروص یتانبرک و یتیسيرس تسا ندش :نـــسکوریپ ندددسکوریپ اددده ن هدددمی لکدددش ادددت راد یددب دنتددسه نددسکوریپونیلک رتددشیب و هدوددب لکددش

هزادنا هدب کيدزن یا 2/ 0 ندشیب ادت 1 ردتمیلیم ددنراد و 15 اددت 20 تددسيرکونف مددجپ دددصرد یددم ار ادده

دنزاددس

یناددک ندديا وددمعم یناددسرگد و یددتيرلک یناددسرگد ادده

یتیلاروا تسا ندش یناک ياه یعرف : یناک یاده ینادک نيرتراکدشآ رددک

هديد یعرف دنتسه هدش یناک ياه یناسرگد : ،تیدسلک تیدسيرس و ،تديرلک یناک یاه یپ رد هدمآديدپ یناسرگد دنتسه ش یمی ناک ی اه

یددسررب زا سددپ هددنومن و یيارحددص یادده

یرادرددب

یارددب یددسررب گنددس یادده یناددک و یراددگن

زا ،یددسانش

هددنومن م یگنددس یادده کزاددن عددطقم بددسان

- ددص یلقی

س ددس دددش هتخاددس 26 نددسکوریپونیلک هددطقن و 15 زاکودديژاپ هددطقن زا هددنومن هاگتددسد اددب هددقطنم یادده

یدددنورتکلا وادددکزير Cameca SX 100

تخادددس(

هددسنارف )، باتددش ژاددتلو اددب هدددنهد kV 15 نادديره و nA 20 ، رد یندددعم داوددم یروآرددف و تاددقیقحت زددکرم

رک یسررب دندش :نــــسکوریپ هداد یادددده هدددديزجت هددددطقن یا نددسکوریپ یادده ندديا گنددس ادده وددده رد 1 هدروآ هدددش دددنا یناددک ندديا ادده مددهم زا رددت ي ن یناددک یادده گندددس نددديرذآ یاددده ادددب و تدددسا

بدددیکرت یدددسررب

ادهنآ یراتخاددس ودمرف هبدساحم و یيایمیدش یدم

ناوددت

هتسناد یاده د یدمهم رایدسب هرادبر

هددنریگرب رد گندس

اهنآ هب دروآ تسد (

Leterrier et al., 1982 ) هدر هدددددياپرب یددددددنب Morimoto نارادددددکمه و ( 1988 ) و Morimoto ( 1989 ) ، ندددددسکوریپ اددددده رد

یددم یادده هورددگ راددهچ :دددنریگ ( 1 ) نددسکوریپ یادده Quad ( Fe -Mg -Ca ) ؛( 2 ) پ نددددسکوری ادددده ی Ca -Na ؛ ( 3 ) نددسکوریپ یادده Na ( ؛ 4 ) نددسکوریپ رددگيد یادده رادودددددددددددمن رد J -Q ( Na 2 J= و ІІ Q=Ca+Mg+Fe ) ، یپونیلک ندددسکور اه رد هدددقطنم یاددده

ي ادددگ ه شیبادددمک هدددب کددديدزن Quad دنتدددسه هدددياپرب یریگياددده ندددسکوریپ نددديا رد اددده

هدوددددحم دددب ،نیدددنچمه و

ا هرددددددددهب یرددددددددیگ رادوددددددددمن زا Wo-En-Fs ، نددسکوریپونیلک ادده

هددقطنم رد دوددهوم ی و دیددسپويد تيژوا لکش( دنتسه 8 - A )

،ردددگيد یودددس زا عودددن و راددددقم

Al رد راتخادددس نسکوریپونیلک اده رادشف زا یدم یوردیپ ددنک یگنودگچ

هددنومن یگدددنکارپ و یریگيادده رد ادده رادوددمن IV Al رد ربارب VI Al نديا هدک تدسا نآ هنادشن ندسکوریپونیلک اده رد یافرژ ادت طدسوتم مدک هددمآ دديدپ ددنا و یدم ددناوت ناددشن بت هدددنهد رد اددهنآ روددل

ماددگنه دددشاب ندددمآااب لکدددش( 9 - A ) یاردددب یباددديزرا ن یدددسکا هتیدددساگوف

م گندددس هدنزادددس یادددمگا هدنزادددس یاددده رادودددمن ، IV Na+Al رد ردددبارب Ti+Cr 2 + VI Al هدددب هدردددب رادددک یددم ( دوددش Schweitzer et al., 1979 )

ندديا هددياپرب

یدم رادومن یدطیحم طياردش تدفگ ناودت

شياددیپ نديا

گنددس هدوددب ن یددسکا زا یرددیغتم هتیددساگوف یاراد ادده

تددسا رادوددمن ندديا رد ،

هددنومن رتددشیب ادده

(11)

وف هتیدساگ یاادب

یاده ن یددسکا هددتفرگ

ددنا لکددش( 9 -

B نددسکوریپ بددیکرت رد ) رددصنع ادده

+ 3 Fe رد اه ي هاددگ

هدب یردهاتکا ددننام( یدتیفری هدس ردصانع یاده

I V Al ،

Ti و Cr ) یددم نیددشناه دوددش

؛ ندديازا رادددقم ،ور I

V Al

یم یاردب یدسایقم دناوت +

3 Fe رادودمن رد دودش هدرمدش IV

Na+Al رد رددددبارب Ti+Cr 2 + VI Al ، نم طددددخ یددددنح

0 = + 3 Fe هددنزاوم طددخ IV

Al اددب Ti+Cr 2 + VI Al تددسا

طددخ ندديا یااددب و زرددم ناددیم رد هددنومن یریگيادده ناددشن ماددگنه رد ن یددسکا هتیددساگوف ندوبااددب هدددنهد

نسکوریپ نيا شيادیپ تساه

.

وده 1 - هداد اه هيزجت ی هياپ رب( یراتخاس ومرف ،)ینزو دصرد هياپرب( ینورتکلا واکزير یيایمیش 6

دصرد هياپرب( یناياپ یا عا و )ن یسکا متا

گنس رد نسکوریپ یناک )یلوم هقطنم یاه

ی )باکت

Sample No. A.1 A.2 A.3 A.4 A.5 A.6 A.7 A.8 A.9 A.10 A.11 A.12 A.13

SiO2 53.46 52.54 52.40 52.51 53.03 53.25 52.44 52.51 52.20 53.26 50.15 51.07 50.97

TiO2 0.41 0.41 0.33 0.30 0.29 0.33 0.41 0.30 0.34 0.27 1.52 0.33 0.25

Al2O3 1.55 1.63 1.33 1.29 1.31 1.28 1.57 1.26 1.47 1.14 1.49 1.08 0.90

Cr2O3 0.00 0.01 0.01 0.00 0.00 0.00 0.23 0.00 0.02 0.00 0.00 0.00 0.00

FeO 9.48 8.74 9.05 9.04 9.53 9.28 9.44 9.80 9.23 9.57 10.27 9.48 9.20

MnO 0.32 0.29 0.32 0.30 0.37 0.33 0.31 0.38 0.36 0.40 0.34 0.39 0.36

MgO 15.09 15.23 14.88 14.79 15.07 14.24 14.52 14.80 15.56 15.30 14.41 15.13 14.48

CaO 20.17 20.67 20.37 20.63 21.13 21.00 21.39 20.59 20.98 20.57 21.35 21.59 22.02

Na2O 0.31 0.39 0.36 0.29 0.34 0.31 0.40 0.33 0.34 0.29 0.44 0.46 0.43

K2O 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.02 0.01 0.01 0.00 0.00 0.06 0.02 0.02

Total 100.79 99.91 99.05 99.15 101.07 100.04 100.72 99.98 100.50 100.80 100.03 99.55 98.63

Si 1.97 1.95 1.97 1.97 1.96 1.98 1.95 1.96 1.94 1.97 1.89 1.93 1.94

Ti 0.01 0.01 0.01 0.01 0.01 0.01 0.01 0.01 0.01 0.01 0.04 0.01 0.01

Al 0.07 0.07 0.06 0.06 0.06 0.06 0.07 0.06 0.06 0.05 0.07 0.05 0.04

Cr 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.01 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

Fe2+ _0.29 _0.27 _0.28 _0.28 _0.29 _0.29 _0.29 _0.31 _0.29 _0.30 _0.32 _0.30 _0.29

Mn 0.01 0.01 0.01 0.01 0.01 0.01 0.01 0.01 0.01 0.01 0.01 0.01 0.01

Mg 0.83 0.84 0.83 0.83 0.83 0.79 0.80 0.82 0.86 0.84 0.81 0.85 0.82

Ca 0.80 0.82 0.82 0.83 0.84 0.84 0.85 0.82 0.83 0.81 0.86 0.87 0.90

Na 0.02 0.03 0.03 0.02 0.02 0.02 0.03 0.02 0.02 0.02 0.03 0.03 0.03

K 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

Total 4.00 4.01 4.01 4.00 4.02 3.99 4.02 4.02 4.03 4.01 4.05 4.06 4.05

Q 1.92 1.94 1.94 1.94 1.96 1.91 1.95 1.95 1.98 1.95 2.00 2.02 2.01

J 0.04 0.06 0.05 0.04 0.05 0.04 0.06 0.05 0.05 0.04 0.06 0.07 0.06

Enstatite 0.43 0.44 0.44 0.43 0.44 0.41 0.43 0.43 0.46 0.44 0.44 0.46 0.44

Ferrosilite 0.16 0.12 0.14 0.14 0.13 0.16 0.12 0.14 0.10 0.14 0.10 0.07 0.08

Wollastonite 0.41 0.43 0.43 0.43 0.44 0.43 0.45 0.43 0.44 0.42 0.47 0.47 0.48

Aliv _0.02 _0.04 _0.03 _0.03 _0.04 _0.01 _0.05 _0.04 _0.07 _0.03 _0.09 _0.09 _0.07

Alvi _0.05 _0.03 _0.03 _0.03 _0.01 _0.05 _0.02 _0.02 _0.00 _0.02 _-0.02 _-0.04 _-0.03

Si+Ti 1.98 1.96 1.97 1.98 1.96 1.99 1.95 1.96 1.93 1.97 1.94 1.91 1.93

Pyroxene Type Ca-Mg-Fe Ca-Mg-Fe Ca-Mg-Fe Ca-Mg-Fe Ca-Mg-Fe Ca-Mg-Fe Ca-Mg-Fe Ca-Mg-Fe Ca-Mg-Fe Ca-Mg-Fe Ca-Mg-Fe Ca-Mg-Fe Ca-Mg-Fe

(12)

ی )باکت 43

وده 1 - همادا

Sample No. A.14 A.15 A.16 A.17 A.18 A.19 A.20 A.21 A.22 A.23 A.24 A.25 A.26

SiO2 50.75 51.22 50.69 50.72 50.38 49.70 48.56 50.72 50.00 49.90 49.90 49.72 50.62

TiO2 0.39 0.38 0.24 0.37 0.61 0.58 0.60 0.48 0.31 0.22 0.41 0.40 0.34

Al2O3 1.23 1.41 1.21 1.22 1.26 2.85 4.14 1.71 1.83 1.68 1.64 1.79 1.48

Cr2O3 0.00 0.01 0.00 0.01 0.02 0.00 0.16 0.02 0.01 0.00 0.00 0.00 0.01

FeO 9.54 9.37 8.98 8.86 8.59 7.90 6.80 8.68 9.72 9.32 9.59 9.73 9.47

MnO 0.37 0.34 0.32 0.34 0.20 0.20 0.15 0.34 0.36 0.36 0.33 0.34 0.32

MgO 14.19 14.60 14.84 15.33 15.61 15.57 15.60 15.34 14.64 14.70 14.79 14.72 14.61

CaO 21.67 21.44 21.74 21.17 21.60 21.48 22.33 20.91 21.80 22.49 22.00 21.96 21.98

Na2O 0.48 0.40 0.27 0.41 0.29 0.31 0.29 0.32 0.42 0.39 0.32 0.34 0.33

K2O 0.02 0.03 0.00 0.02 0.01 0.01 0.03 0.02 0.00 0.02 0.02 0.01 0.06

Total 98.64 99.20 98.29 98.45 98.57 98.60 98.66 98.54 99.09 99.08 99.00 99.01 99.22

Si 1.93 1.94 1.93 1.93 1.91 1.88 1.83 1.92 1.90 1.90 1.90 1.89 1.92

Ti 0.01 0.01 0.01 0.01 0.02 0.02 0.02 0.01 0.01 0.01 0.01 0.01 0.01

Al 0.06 0.06 0.05 0.05 0.06 0.13 0.18 0.08 0.08 0.08 0.07 0.08 0.07

Cr 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

Fe2+ _0.30 _0.30 _0.29 _0.28 _0.27 _0.25 _0.21 _0.28 _0.31 _0.30 _0.31 _0.31 _0.30

Mn 0.01 0.01 0.01 0.01 0.01 0.01 0.00 0.01 0.01 0.01 0.01 0.01 0.01

Mg 0.81 0.82 0.84 0.87 0.88 0.88 0.88 0.87 0.83 0.83 0.84 0.84 0.83

Ca 0.89 0.87 0.89 0.86 0.88 0.87 0.90 0.85 0.89 0.92 0.90 0.90 0.89

Na 0.04 0.03 0.02 0.03 0.02 0.02 0.02 0.02 0.03 0.03 0.02 0.03 0.02

K 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

Total 4.04 4.04 4.04 4.05 4.05 4.05 4.07 4.04 4.06 4.07 4.06 4.07 4.05

Q 2.00 1.99 2.02 2.01 2.04 2.00 2.00 1.99 2.03 2.05 2.04 2.04 2.02

J 0.07 0.06 0.04 0.06 0.04 0.05 0.04 0.05 0.06 0.06 0.05 0.05 0.05

Enstatite 0.43 0.44 0.45 0.47 0.47 0.48 0.49 0.46 0.45 0.45 0.45 0.45 0.44

Ferrosilite 0.09 0.10 0.08 0.07 0.06 0.05 0.01 0.09 0.06 0.05 0.06 0.06 0.08

Wollastonite 0.48 0.46 0.47 0.46 0.47 0.47 0.50 0.45 0.48 0.50 0.48 0.49 0.48

Aliv _0.08 _0.07 _0.08 _0.09 _0.09 _0.13 _0.18 _0.08 _0.12 _0.13 _0.12 _0.13 _0.10

Alvi _-0.02 _-0.01 _-0.03 _-0.03 _-0.04 _0.00 _0.00 _-0.01 _-0.04 _-0.05 _-0.05 _-0.05 _-0.03

Si+Ti 1.92 1.93 1.92 1.92 1.91 1.87 1.82 1.92 1.88 1.87 1.88 1.87 1.90

Pyroxene Type Ca-Mg-Fe Ca-Mg-Fe Ca-Mg-Fe Ca-Mg-Fe Ca-Mg-Fe Ca-Mg-Fe Ca-Mg-Fe Ca-Mg-Fe Ca-Mg-Fe Ca-Mg-Fe Ca-Mg-Fe Ca-Mg-Fe Ca-Mg-Fe

Pyroxene

Name diopside diopside diopside diopside diopside diopside diopside diopside diopside diopside diopside diopside diopside

ت یيایمیددش بددیکر نددسکوریپونیلک

ادده زا بددیکرت

هددنهپ و یيایمیددش شيادددیپ

اددهنآ هدنزاددس یاددمگام

یددم یورددیپ دددنک

؛ ندديازا ور ، یددم دددناوت یاراد یتاددعاطا

د هرادددبر گندددس هدنزادددس یيادددمگام یردددس ه

تدددسا

ناددمه هددنوگ لکددش رد هددک 10

- A یددم هددديد دوددش

، رد

رادوددمن 2

SiO رددبارب رد 3

O 2 Al ، نددسکوریپونیلک یادده

گنددددس یادددده

یناددددشفشتآ رد هددددقطنم

هدودددددحم

بادددس نلادددکلآ ( دنتدددسه

لکدددش 10 - A ) رد رادودددمن

3 O 2 Al رددددبارب رد 2

TiO هددددنومن یهدودددددحم رد ادددده

کلاک نلاکلآ یم یاه دنریگ ( لکش 10 - B )

رددگيد یوددس زا ،

نددسکوریپونیلک یناددک زا ادده

یادده

گنددس خاددش هددنهپ یياددسانش یارددب یددسانش

(13)

نیمز ینادک نديا دنتسه یتخاس اده

رد ردبارب ادسرگد ین

رادياپ هدودب و ادب هردهب زا یردیگ یدم ادهنآ بدیکرت

ناودت

نیددمز هددنهپ عوددن و یياددمگام یرددس عوددن یتخاددس

ار ادهنآ هدنزادس یامگام یيادسانش

دردک ( Leterrier et

al., 1982

) هدددب هدددهوت ادددب یادددهرادومن

F1 و F2 و

رادوددمن 2 TiO رددبارب رد 3

O 2 Al هددنومن رد هددقطنم یادده

هددنهپ هدودددحم راددا نورد یددششک یادده

ه یادده یا

یم گ دنری ( لکش 11 )

لکدش 8 -

A

هدر رادودمن رد ) ندسکوریپ یددنب

اده (

Morimoto et al., 1988

) هادگياه ، ندسکوریپ گندس یاده

ینادشفشتآ یاده رودگروگ هودک

امدش( روادخ ی )بادکت رد هدوددحم

Quad

ندسکوریپ و ؛تدسا ردگيد یاده

B

هدر رادودمن رد ) ندسکوریپونیلک یددنب

اده (

Morimoto et al.,

1988

) نسکوریپونیلک ، اه

هدودحم رد دنتسه تيژوا و دیسپويد ی

لکددش 9 - نددسکوریپ گنددس یادده

یناددشفشتآ یادده امددش( روددگروگ هوددک

رواددخ ی )باددکت

A

) ددمز نی یجنددسراشف و

میددسرت رادوددمن

VI Al

رد

ردبارب

IV Al

هدياپرب بدیکرت یيایمیدش ندسکوریپونیلک

اده (

1973 Aoki and Shiba,

) نادشن هددنهد اددیپ ندسکوریپونیلک شي اده

رد یاهرادشف

؛تددسا طددسوتم اددت مددک

B

رادوددمن )

IV Na+Al

رد رددبارب

Ti+Cr 2 + IV Al

(

1979 .,

et al

Schweitzer

یارددب ) تیددساگوف یبادديزرا ن یددسکا

رد

(14)

ی )باکت 45

لکش 10 - شيادیپ هنهپ و تیهام ،هاگياه سکوریپونیلک

ن گنس یاه یاه

و یناشفشتآ نی

هم اشفشتآ ن ی امش( روگروگ هوک رواخ

ی )بادکت رد :

A

)

رادومن

2 SiO

ربارب رد

3 O 2 l A

(

1977 Pearce, and Nisbet

؛)

B

رادومن )

3 O 2 Al

ربارب رد

2 SiO

(

1977 Pearce, and Nisbet

)

لکددش 11 - گنددس یناددشفشتآ یادده امددش( روددگروگ هوددک

رواددخ ی )باددکت :رد

A

رتماراددپ رادوددمن )

1 F

رددبارب رد

2 F

؛

B

رادوددمن )

2 iO T

رددبارب رد

3 O 2 Al

( نسکوریپونیلک )دنتسه نامک هب هتسباو هدودحم رد اه

F1= -(0.012 * SiO2) – (0.0807 * TiO2) + .(0.0026 * Al2O3) – (0.0012 * FeOT) – (0.0026 *.MnO) + (0.0087 * MgO) – (0.0128 * CaO) – .(0.0419 * Na2O)

F2= -(0.0469 * SiO2)–(0.0818 * TiO2) + .(0.0212 * Al2O3) – (0.0041 * FeOT) – (0.1435* .MnO) + (0.0029 * MgO) – (0.0085 * CaO) – .(0.016 * Na2O)

زاکوـــیژاپ :

رادودددمن رد یمیدددش

هدر و یيا یددددنب

را ددسدلف ( ادده

Deer et al., 1991

) هددياپرب و هداد

ادده ی

هدديزجت یا زاکويژاپ ادده

، گنددس رد اددهزاکويژاپ یادده

م ندديا یناددشفشتآ نيزدددنآ هدودددحم رد هددقطن

دنتددسه وددددده(

2 هددددقطنم یاراد یاددددهرولب رد ) یدددددنب

ادددت نيزددددنآ زا زاکوددديژاپ ینادددک یمیدددش تاردددییغت تددیبلآ -وددگیلا تددسا زاددک لکددش(

12 هددقطنم ) یدددنب

هب یم هديد یناسون زین و یداع تروص دوش

(15)

وده 2 - راتخاس ومرف ی

اپ رب( يه 8 سکا متا ی ن ا عا و ) ی اپ ينا ی ب( اپر يه لوم دصرد ی ) یارب گنس رد زاکويژاپ یناشفشتآ یاه

رودگروگ هودک

امش( رواخ ی )باکت د هياپرب هدا اه هيزجت ی ینورتکلا واکزير یيایمیش

Sample No. Rock Type Si Al Ti Fe Mn Mg Ca Na K Orthose Albite Anorthite

AB-2-1 Andesite 2.48 1.47 0.00 0.02 0.00 0.00 0.52 0.52 0.05 4.37 47.83 47.80

AB-2-2 Andesite 2.48 1.50 0.00 0.01 0.00 0.00 0.52 0.47 0.03 2.60 46.40 51.00

AB-2-3 Andesite 2.51 1.48 0.00 0.02 0.00 0.00 0.49 0.48 0.03 3.04 48.00 48.96

AB-2-4 Andesite 2.51 1.47 0.00 0.02 0.00 0.00 0.48 0.50 0.04 3.61 49.18 47.21

AB-2-5 Andesite 2.49 1.49 0.00 0.02 0.00 0.00 0.48 0.52 0.03 2.94 50.29 46.78

AB-1-2 Basalt 2.41 1.56 0.00 0.02 0.00 0.00 0.58 0.47 0.03 2.56 43.77 53.68

AB-1-3 Basalt 2.41 1.53 0.00 0.02 0.00 0.00 0.62 0.43 0.02 1.82 40.06 58.11

AB-1-4 Basalt 2.44 1.51 0.00 0.02 0.00 0.00 0.58 0.47 0.03 2.48 43.69 53.83

AB-1-5 Basalt 2.41 1.53 0.00 0.02 0.00 0.00 0.63 0.44 0.03 2.49 40.03 57.48

AB-1-6 Basalt 2.49 1.46 0.00 0.02 0.00 0.00 0.53 0.52 0.03 3.14 48.11 48.75

AB-1-7 Basalt 2.44 1.52 0.00 0.02 0.00 0.00 0.57 0.49 0.03 2.49 45.15 52.36

AB-1-8 Basalt 2.42 1.53 0.00 0.02 0.00 0.00 0.59 0.51 0.02 2.22 45.67 52.11

AB-1-9 Basalt 2.43 1.50 0.00 0.02 0.00 0.00 0.59 0.52 0.02 2.08 45.87 52.05

AB-1-10 Basalt 2.48 1.46 0.00 0.02 0.00 0.00 0.55 0.54 0.03 2.49 48.09 49.42

AB-1-11 Basalt 2.44 1.51 0.00 0.02 0.00 0.00 0.56 0.50 0.03 2.54 46.19 51.27

لکش 12 - رادومن هدر یدنب را سدلف ( اه

Deer et al., 1991

یاردب )

گنس یناشفشتآ یاه امش( روگروگ هوک

نیمز یمیش

هدر یارددب یلددصا رددصانع یمیددش دربراددک و یدددنب

مان راذدگ ی گندس گندس رد اده نديرذآ یدسانش

دربرادک

هدرتدددسگ دراد یا

ادددمگام دادددمجنا و رودددلبت یدددپ رد

ديدپ ه یاه یدناوارف یدم یور

ددهد هدک ادهنت کدمک هدب گنددس دهاوددش

یراددگن یددمن ار اددهنآ ناوددت تخانددش

؛

نيازا ور ، هدب یریگرادک گندس یيایمیدش بدیکرت

هدک اده

دددنراد دوددخ دددلاو یاددمگام هددب ار تهابددش نيرتددشیب ورض هب یر م رظن ی وده( دسر 3

) .

گنددس یراذددگمان یارددب یناددشفشتآ یادده

رادوددمن

Nb/Y -2 Zr/TiO ( Winchester and Floyd,

1977 ) هددب دددش هدرددب راددک ناددمه

هددنوگ رد هددک رادوددمن

2 Zr/TiO رددبارب رد

2 SiO ( لکددش 13 یددم هددديد ) ،دوددش

هنومن هقطنم یاه امدش( رودگروگ هودک

روادخ ی )بادکت

رد یاده تيزددنآ هدودحم هدتفرگ

ددنا یيادسانش یاردب

یيادهرادومن یيادمگام یرس داهندشیپ

هددش هدياپرب هدک

رددصانع و یلددصا یاهدیددسکا اددن

هددياپ کرحتم یزددير

هدددش ددددنا رد رادودددمن ردددصانع

Nb/Y ردددبارب رد 2

SiO

( Pearce and Cann, 1973 )

هددنومن رد ادده هدودددحم

باددس نلاددکلآ دنتددسه لکددش(

14 - A ) رادوددمن هددياپرب

Irvine و Baragar (

1971 )، هددنومن ادده باددس ی نلاددکلآ

رد هدودحم کلاک

نلاکلآ لکش( دنتسه اه 15

(16)

ی )باکت 47

وده 3 - هداد اه هيزجت ی گندس یيایمیش ینادشفشتآ یاده

هودک

امش( روگروگ رواخ

ی )باکت هب شور

XRF

و

ICP-MS

Sample No. AN.1 AN.2 AN.3 AN.4

SiO2 57.89 60.33 61.15 58.7

TiO2 0.75 0.71 0.55 0.89

Al2O3 16 16.23 17.87 18.64

Fe2O3* 7.11 6.42 6.31 6.84

MnO 0.11 0.11 0.05 0.09

MgO 3.56 3.06 2.61 1.79

CaO 6.75 5.86 5.34 4.63

Na2O 3.22 3.27 2.29 1.9

K2O 2.31 2.6 1.65 1.68

P2O5 0.13 0.13 0.17 0.19

L.O.I. 1.82 1.85 1.75 4.74

Total 99.63 100.56 99.74 100.09

As 3.017 3.713 9 6

Ba 353.8 410.5 386 661

Be 1.221 1.366 <5 <5

Bi 0.317 0.122 0.1 <0.1

Cd 0.175 0.148 <0.2 <0.2

Ce 37.68 42.23 42.1 44.4

Co 71.11 30.47 31.2 13.9

Cr 52.97 34.24 47 <10

Cs 1.364 1.562 1.7 9

Cu 19.46 18.25 59 41

Dy 4.28 4.408 4.9 5.12

Er 2.583 2.619 3.02 3.13

Eu 0.993 1.004 1.19 1.01

Ga 17.17 17.37 17 18

Gd 3.949 4.04 4.67 5.99

Ge 1.574 1.4

Hf 2.008 3.053 6 4

Ho 0.935 0.957 1.02 0.98

In <L.D. <L.D. <0.2 <0.2

La 18.9 21.19 20.7 22.2

Lu 0.403 0.421 0.44 0.36

Mo 1.862 1.507 5 6

Nb 8.977 9.938 9 11

Nd 17.63 19.16 18.8 20.6

Ni 12.58 8.903 9 <5

Pb 9.7909 13.5831 22 34

Pr 4.554 5.032 5.24 5.42

Rb 74.34 87.88 78.1 62

Sc 25.35 21.11 1.4 2.7

Sb 0.393 0.402 11 12

Sm 4.029 4.225 4.1 4.7

Sn 2.262 2.454 7 2

Sr 191.2 197.2 207 198

Ta 2.283 2.187 1.3 0.6

Tb 0.645 0.675 0.7 0.87

Th 7.798 9.213 6.9 7.7

Tm 0.385 0.401

U 2.505 2.918 2.62 2.96

V 160.3 133.2 165 137

W 4259 2903 2223 543

Y 25.51 26.13 27.4 24.7

Yb 2.648 2.714 3.8 2.4

Zn 76.59 93.03 71 118

Zr 135.4 149.3 191 135

لکش 13 - گنس یناشفشتآ یاه امش( روگروگ هوک

رد رادوددمن

2 Zr/TiO

رددبارب رد

Nb/Y

(

Winchester and Floyd,

1977

)

هدر دنب ي نیمز یتخاس گنـس یناـشفشتآ ياـه هوـک

روگروگ : کرحتماددن رددصانع هددياپ رددب HFS

، Wood ( 1980 )

ن رادوددم Ta - Hf -Th ار یارددب نادددیم یياددسانش یادده

یتلازاددب داهنددشیپ

درددک لکددش( رادوددمن ندديا رد 15

-

A )، هدنومن تددلازاب یدبیکرت هدودددحم رد اده ناددمک یاده

هرادددا دنتدددسه یا یيادددجنآزا

هدددک Ti-V رد طياردددش

دهرد ادب ینودگرگد و یبادمرگ یناسرگد ه

یاده طدسوتم

ااددب اددت اددن دنتددسه کرحتم ،

یددم دددنناوت رد رادومن یادده

نش و هدننکاده گندس یياسا

اده هدب ددنور رادک نديازا

ور ،

Shervais (

1982 ) رادودددددددمن ادددددددتود

یي Ti-V ار

یياددسانش یارددب نآ زا و درددک داهنددشیپ ددلوت

ها تددي یادده

ناددمک ،یناددشفشتآ MORB

یلاددکلآ و تددلازاب

ادده هرددهب

رادوددمن ندديا رد تددفرگ هداد

دده هددب یا تددسد زا هدددمآ

هددنومن یادده رد روددگروگ هوددک هدودددحم

ناددمک یادده

هراددا یا هددتفرگ یادده لکددش( دددنا

15 - B رادوددمن رد )

( Pearce et al., 1975 )

هددنهپ یياددسانش یارددب هددک

هراا ،تدسا یسونایاا زا یا هدنومن

یاده رد رودگروگ هودک

هدودحم نامک

هراا یاه یا

لکش( دنتسه 15

(17)

لکش 14 - گنس یيامگام یرس یياسانش یناشفشتآ یاه

ی )باکت :رد

A

رادومن ) (

Winchester and Floyd, 1977

؛)

B

)

رادومن

AFM

(

Irvine and Baragar, 1971

)

لکش 15 - هنهپ یياسانش نیمز

یتخاس گنس یناشفشتآ یاه امدش( رودگروگ هوک

روادخ ی )بادکت :رد

A

) رادودمن

Wood

( 1980 ؛)

B

رادودمن )

هدر یدنب

Shervais

( 1982 ) ؛

C

) رادومن

Pearce

( ناراکمه و 1975

)

ومن :يرصنع دنچ و بایمک رصانع ياهراد ردصانع هدياپرب اهنت تسا نکمم یتوبکنع یاهرادومن

یکاخ ( ردان REE ) هب ردان یکاخ رصانع هياپرب اي و هاردمه

)یردصنعدنچ یاهرادومن( رگيد راگزاسان رصانع زا یخرب اب دنوش میسرت

یم اهرادومن نيا رده واردحنا نازیم ناوت

لا زا ار بددیکرت یاهدددنيارف یددپ رد هددیلوا یددبیکرت یوددگ

بوذ ددشخب درددک یياددسانش یروددلب شياددده اددي ی ندديا

یاددهرادومن یرددیبعت هددب اددهرادومن هدرتددسگ

(18)

ی )باکت 49

یاهرادومن هددش رادجنهب بادیمک یکاخ رصانع

ردبارب رد

بیکرت تيردنک دنتسه

نآ رد هک اه رصانع بایمک ردادن و

ومعم رادومن هب زین رگيد REE

یدم هدوزفا دنودش

نديا

اهرادومن یارب

عهرم بوچراچ نتشاد ی

یناوارف ناوتب هک

رددصانع اقم اددهنآ اددب ار هددسي

درددک دددمآ ددديدپ ها

دددن Sun

( 1980 ) ، Wood ( 1980 و ) Thompson (

1982 ) نددديا

ار اهرادومن لماک

ردصانع یزادسراجنهب یاردب ددندرک ردت

REE هددنومن رددبارب رد یزاددسراجنهب شور ،یگنددس یادده

تيردددنک بددیکرت (

Nakamura, 1974; Sun and

McDonough, 1995 ار )

یم هب ناوت رد دردب راک رادودمن

هدب هدش راجنهب بدیکرت

یداهندشیپ تيرددنک نیگنادیم

Sun و McDonough (

1995 ) ، ودددگلا هدددنومن ی زا اددده

LREE هب HREE دنور یشهاک یدم ناشن ددهد

لکدش(

16 ) نيا هديدپ ناشن هدنهد یکادخ ردصانع هک تسا نآ

بس بایمک نیگندس بادیمک یکادخ ردصانع ردبارب رد ک

نغ ی یگدش یم ناشن تخاونکي دنهد

ندوب یودگلا ددنور نيا رد رصانع

نادشن رادودمن هددنهد

مده هاگتدساخ ندودب

گنس هقطنم یاه تسا

هدش راجنهب بایمک رصانع تارییغت یوگلا یسررب رد هدیلوا هتشوگ بیکرت ربارب رد نیگنادیم ،

هتدشوگ بدیکرت

یداهندشیپ هیلوا Sun

و McDonough (

1989 ) هدب رادک

لکش( دش هتفرگ 17

ردصانع رادودمن نديا رد ) Ba

، Nb ،

Ti هزادنا ات و یا

Eu یهت رصانع و یگدش Cs

، Th ، U ، K ،

Zr نغ ی یم ناشن یگدش دنهد

یب زا یراجنه راکدشآ یاه

هتدشوگ بیکرت ربارب رد هدش راجنهب یتوبکنع رادومن رد یهت ،هیلوا هنومن یگدش

زا اه رصانع Nb ، Ti و P تسا رد

نيا رادومن یلامونآ یفنم رصانع Ba ، Nb و Ti هدب بودخ ی

یم هديد دوش یهت یگدش رصنع Sr یپ رد ینیدشناه نآ

اب Ca و K رد اهرا سدلف تس

نغ ی ردصانع یگدش LREE

یم هب دناوت دنغ ی بودسر رد اهردصنع نديا یگددش یاده

هتدسوپ رصانع تکراشم اي و یسونایاا هتسوپ ب یا

یگتدس

دشاب هتشاد

لکش 16 - ع هدشراجنهب یوگلا ربارب رد بایمک رصان

کرت ی ب ( تيردنک

Sun and McDonough, 1995

مه رییغت ) هدنومن بیدش

نادشن اده هددنهد

گنس یارب ناسمه بیکرت اب یهاگتساخ یناشفشتآ یاه

(19)

لکددش 17 - گنددس یتوددبکنع رادوددمن ددقطنم یادده

رددبارب رد ه کرت

ددی ب ( هددیلوا هتددشوگ

Sun and McDonough, 1989

گنددس یارددب ) یادده

یناشفشتآ امش( روگروگ هوک

ثحب

یگدیچیپ لاعف

تی امگام شدخب رد یي نوگادنوگ یاده

هیمورا یيامگام هعومجم

-رتخد ، ینوگادنوگ یاهداهنشیپ

گنس نيا شيادیپ هرابرد زا تدسا هتدشاد یدپ رد ار اده

نایم ،اهنآ رديز هدب سیتتودئن یدسونایاا هتسوپ شنارورف

ناريا هحفص ینتفريذپ

تسا رت ماجنا یسررب

هدش هودک رد

روددگروگ رد

هددیمورا یياددمگام هددعومجم

زددین رددتخد

ناشن مهم نيا هدنهد تسا

لاعف هک تی ادمگام یي نديا رد

هب هقطنم یوریپ

لاعف زا تی ادمگام یي هدرتدسگ هدعومجم

هیمورا -نامز هزاب رد رتخد کیيوزونس ی

یپ رد و ورف ر شنا

یسونایاا یور

هداد تسا گنس هدقطنم ینادشفشتآ یاه

تلازاب ات یتيزدنآ بیکرت یاراد یناک و هدوب یتيزدنآ

یاده

نيویلا و نسکوریپ ،زاکويژاپ هدنزاس

گنس نيا یلصا اه

نسکوریپ بیکرت دنتسه زا و هدودب تيژوا و دیسپويد اه

شيادیپ یافرژ هاگديد ،

نهپ رد ه اب یياه ات طسوتم یافرژ

تسا هدمآ ديدپ مک گنس

هوک یناشفشتآ یاه زا روگروگ

کلاک یيامگام یرس هاگديد نآ و هدودب نلاکلآ

هدک نادنچ

نیمز هنهپ رد دش هتفگ نادمک هدب هتدسباو یتخادس

یاده هراا

یم یاه یا ددنچ یادهرادومن هدب هدهوت ادب ددنریگ

دددنکارپ یگنهاددمه هددياپرب و هدددشداهنشیپ یرددصنع یگ

رصانع REE نديا یدشياز یگتدسباو راگزادسان ردصانع و

گنس نوزفا تسا راکشآ رگيدکي هب اه نديا رب

، رادودمن رد

هب یرصنعدنچ هدیلوا هتشوگ بیکرت ربارب رد هدش راجنه

Sun و McDonough (

1989 )، یددددنغ یگدددددش LILE

یددهت اددب هارددمه یگدددش

Nb ، Ta و Ti هددنومن رد یادده

ناشن روگروگ هوک یناشفشتآ د

هتدشوگ هاگتدساخ هدنه یا

هدنهپ هدب هتسباو ( تدسا شناروردف یاده

Dostal et al.,

2001 یهت ) یگدش رصنع Sr دمایپ ینیشناه نآ

ادب Ca و

K اهرا سدلف رد تس

. یفنم شیبامک یلامونآ P

دمایپ زادف

یعرف تیتاپآ تسا و یناک مینادتیت یاه راد

( ددننام نفدسا )

یفنم یلامونآ Ti

ار هتدشاد یپ رد ( ددنا

Wilson, 1989 )

هدنهپ هدب رتدشیب میناتیت یفنم یلامونآ هدب هتدسباو یاده

هدوزدفا ادب تسا هدش هداد تبسن شنارورف نددش

Ti هدب

ینادک نامتخاس لدپارم رد تدیتنگموناتیت ددننام یياده

دديدپ یلادمونآ نديا ،) ديرفت( نيرودلب شياده نیتسخن یم ديآ . امه ن هنوگ هک لکش رد 15