• Nenhum resultado encontrado

بررسی مقایسه ای بین درمان معمول فیزیوتراپی و ای پی اس تراپی در استئوآرتروز زانو

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2017

Share "بررسی مقایسه ای بین درمان معمول فیزیوتراپی و ای پی اس تراپی در استئوآرتروز زانو"

Copied!
13
0
0

Texto

(1)

و یپارتويزیف لومعم نامرد نیب یا هسياقم یسررب یپارت سا یپ یا

وناز زورترآوئتسا رد

* یمیحر سابع **

نیسح دمحم همطاف ***

زاونلد میرم

* رایشناد ،یپارتویزیف یصصخت یارتکد یپارتویزیف هورگ

هب دیهش یکشزپ مولع هاگشناد ،یشخبناوت مولع هدکشناد یتش

** ریدغلا ناتسرامیب ،یپارتویزیف سانشراک

*** یپارتویزیف سانشراک .

یتشهب دیهش یکشزپ مولع هاگشناد ،یشخبناوت مولع هدکشناد

همدقم فادها و

عیاش هب نسم دارفا هعجارم دروم نیرت یاههاگنامرد

یم زورترآوئتسا یپارتویزیف دشاب

. نیب هسیاقم قیقحت نیا ماجنا زا فده

اتن هب نایاتبم رد شهاک نیا ییایاپ زین و مروت و درد شهاک یور رب یپارت سا یپ یا و یپارتویزیف لومعم نامرد جی

یم وناز زورترآوئتسا دشاب

.

اه شور و داوم

هعلاطم نیا رد

6

یپارتویزیف لومعم نامرد هورگ و یپارت سا یپ یا ینامرد هورگ ود رد وناز زورترآوئتسا هب اتبم رامیب تحت

دنتفرگ رارق نامرد .

ًاعومجم ینامرد تاسلج

71

کی و مهد ، مجنپ ،لوا تاسلج رد مروت و درد نازیم و دوب هسلج زا سپ هام

دیدرگ یریگ هزادنا نامرد مامتا .

اه هتفای

داد یور ککشک یور لحم رد طقف و مروت راد ینعم شهاک یپارت سا یپ یا هورگ رد هک داد ناشن قیقحت جیاتن (

15 /1

<

P

.)

یپارت سا یپ یا هورگ و تشاد شهاک ینامرد هورگ ود ره رد درد نازیم روط هب

شهاک ار درد رگید هورگ هب تبسن یراد ینعم

دوب هداد (

15 /1

<

P

.) رد تشاد دوجو نامرد مامتا زا سپ هام کی ات درد هدنورشیپ شهاک یپارت سا یپ یا هورگ رد نمض رد

یلاح لومعم نامرد هورگ رد هک دوب هدنام تباث ًابیرقت درد یپارتویزیف

(

15 /1

<

P

.)

یریگ هجیتن و ثحب

ب یاه هتفای هب هجوت اب ه

شهاک یئایاپ زین و وناز درد و مروت شهاک یور رب یپارت سا یپ یا ریثات قیقحت نیا زا هدمآ تسد

زورترآوئتسا هب اتبم دارفا رد درد ،

تویزیف لومعم نامرد زا شیب وناز زورترآ دشاب یم یپار

. یور رب هاگتسد نیا زا هدافتسا اذل

یم هیصوت قوف نارامیب دوش

.

ژاو ناگ یدیلک

نسم دارفا ،وناز ،زورترآوئتسا ،یپارتویزیف ،یپارت سا یپ یا .

* هلاقم تفایرد 13

/ 11 / 1380

هلاقم شریذپ 0

/ 2 / 1309 *

هدنسیون ؤسم ل : یمیحر سابع رتکد

ما نادیم ،نارهت نیسح ما

( ع ) دنوامد نابایخ، (

ون نارهت ) ،یلعوب ناتسرامیب یربور ،

یشخبناوت مولع هدکشناد نفلت ،یپارتویزیف نامتراپد ،

: 5

-11421161 یلخاد

652

یکینورتکلا سردآ :

(2)

همدقم و

فادها

یعقاو نس زا شیب یلصفم فورضغ نس هاگ ره (

میوقت ) چد لصفم ،دشاب دارفا ب و هدش بیرخت را

ه

ترآ هب حاطصا زور

( زورترآوئتسا )

راچد ددرگ یم ب یرشب هدش هتخانش عماوج هیلک رد هک

ه رد هژیو

عماج نآ دنملاس دارفا دراد دوجو ه

. نامرد سب یاه ای هلمج زا یر یاه نامرد

وراد ی یزیف ،ی و و یپارت

ب دیدج فورضغ ینیزگیاج ای و بیرخت تعرس شهاک تهج رد یحارج ه

یاج هدش بیرخت فورضغ

هنافساتم هک تسا هدیدرگ داهنشیپ نونکات

چیه هتسناوتن کی دنا

روط هب زا ار هعیاض نیا یعطق

دنیامن نک هشیررشب یگدنز .

نایرج زا هدافتسا یاه

یکیرتکلا ناونع هب

زا یشخب یاه نامرد

یزیف و

تسا هتشاد مدرم یگدنز رد یناوارف یاه هدافتسا دروم زاب رید زا یپارت

[1]

ًاریخا اتسار نیمه رد و

تسا هدرک ادیپ ناوارف یاهدربراک یکشزپ مولع رد زین یسیطانغم جاوما زا هدافتسا .

[2,3]

سا یپ یا

یپارت

77

ای لمع لیسناتپ یزاسزاب شور هتسد زا ینیون کینکت

فاخ رب هک تسا یپارتورتکلا یاه

شور ریاس کینکت هب دودحم یپارتورتکلا یاه

یناوت زاب یاه یمن

یراک هطیح و دوش نآ

رایسب

یم رت هدرتسگ دشاب

. بول سدنهم طسوت راب نیلوا یارب شور نیا

73

لاس رد

7 3

روشک رد

لاس رد ناهج یملع یاههاگتسد نیرتربتعم زا هیدییات ذخا زا سپ و دیدرگ عارتخا یبونج یاقیرفآ

7

دش سیئوس رد ایند یکشزپ تاعارتخا هراونشج یاط لادم هدنرب هب ور دنور نآ زا سپ و

درک ادیپ ایند رد تاباهتلا و درد نامرد رد یدشر

[4] .

لاس رد هاگتسد نیا ناریا رد

72 1

روشک دراو

یدوجو اب و دیدرگ یکشزپ شزومآ و نامرد ،تشادهب ترازو فرط زا هک

ناونع هب هتیلادم کی

یزیف زا یدایز دادعت طسوت نونکا مه و دیدرگ یفرعم ربتعم ینامرد تسیپارتو

ب ناکشزپ و اه ه

هژیو

یم رارق هدافتسا دروم یمومع ناکشزپ تسا هدرکن ادیپ یبسانم هاگیاج زونه یلو ،دریگ

. راک ساسا

تسا راوتسا هیرظن نیا رب هاگتسد .

متسیس نیب لداعت دوجو هک ندب هدیچیپ کیتاتساومه یاه

یاقب موادت نماض میب هب رجنم نآ رد لاتخا و تسا هدنز دوجوم

یتح رت هتفرشیپ لحارم رد و یرا

یم گرم هبرجنم درگ

د

[5] .

یاهسلاپمیا ءاقلا زین و یزاس هیبش رب نامرد ساسا یپارت سا یپ یا رد

و هژیو یبصع یاهریسم یور رب یبصع متسیس یعیبط هجیتن رد

متسیس رد لداعت داجیا

یم ندب هتیسیرتکلاویب دشاب

.

یس کی س رب لمتشم هتیسیرتکلاویب مت ءاشغ

،ینوی یاهپمپ ،یلولس

و ینوی راشتنا یاهلاناک تیاهنرد

یم اه هتیراپ دشاب

.

ریوصت 1 سا یپ یا جوم کی لاکیپیت یامن .

(3)

یم هتیسیرتکلاویب صاوخ زا یگتسکش میمرت ،مخز میمرت ،درد نامرد رد ناوت

،تاباهتلا شهاک ،اه

یئتورپ زتنس شیازفا ،یناضع یاهربیف یتفاب تایصوصخ رییغت دیلوت شیازفا ،ن

ATP

حشرت ،

دومن هدافتسا یزغم هتکس هب اتبم نارامیب یدوبهب دنور رد عیرست و اهرتیمسنارتورون .

تخانش اب

یم هتیسیرتکلاویب صاوخ رتشیب ندروخ مهب زا یشان یرامیب هک یدراوم مامت نامرد رد نآ زا ناوت

یم ندب متسیس رد مظن تسج هدافتسا ،دشاب

. رحت زا هدافتسا زیر رایسب یکیرتکلا تاکی

( تناکورکیم

اه ) مخز یدوبهب دنور عیرست رد عطقنم ای دتمم عون زا دراد یدایز هقباس اه

[6] .

هک تسا هدش تباث

دشاب یمن یصاخ هقطنم هب دودحم هک دراد دوجو یمتسیس زغم لخاد رد .

تاعاطا قطانم نیا رد یتفایرد

و ینومروه ،یبصع یاهمتسیس قیرط زا یروآ عمج یکیرتکلا

یم هئارا ندب زا یریوصت و هدش ددرگ

. متسیس نیا نایرج عطق (

هب ه لیلد ر ) یم هب رجنم دناوت

درد داجیا دوش

72

هنومن و وضع عطق رد نآ زراب یاهدرد

یلایخ یم خر دهد

.ب ه یم رظن هک دسر

ایزرا و یئاسانش هتیسیرتکلاویب زا هلصاح تاعاطا نآ رد هک یقطانم زا یکی یم یب

دوش

دشاب یم سکیرتامورون .

یم هدافتسا تنراکورکیم نایرج یعون زا یپارت سا یپ یا رد ب هک دوش

ه

تسا هتشادن یضراوع زین نونکات و هدوب لمحت لباق نارامیب طسوت یتحار .

ب ینامرد شور نیا ه

هژیو

تسا رثؤم سکیرتامورون کیرحت رد .

صاوخ نایرج نیا ،یتنراکورکیم تارثا زا ادج یاراد تانایرج

کیمانیداید و هتیراپ (

عفر ،یزغم یاهنیفرودنا شیازفا ،هچیرد مسیناکم قیرط زا درد شهاک دننام

و ینرگیم یاهدردرس نامرد یتح و نوخ نایرج شیازفا ،مخز میمرت ،باهتلا )...

اراد زین ار

دشابیم

.[7]

یم یفرط زا لمع لیسناتپ یزاسدننامه اب ناوت

( اصتخا ًاماک رثا نایرج عون نیا یص

) رد

هک یکیرتکلا نایرج یرارقرب هب تبسن ،ندب رد دوجوم یکیرتکلا لیسناتپ داجیا و تیوقت تهج دومن مادقا زین تسا هدش دنک ای و فقوتم باهتلا طسوت .

یم اذل ناونع یپارت سا یپ یا هب ناوت

دومن قاطا زین ار یکیرتکلا ینامرد یژرنا .

پ یا نایرج ،تیهام رظن زا یاهنایرج زا یقیفلت سا ی

یم لکش یعبرم کیزافونم عون زا جوم لکش و تسا بوانتم و وسکی لیسناتپ تفا هلحرم هک دشاب

نآ تروص هب ینحنم

7

یم دشاب ( لکش 7 ) . یبصع یاهلولس نویسازیراوپد بجوم سلاپ لکش نیا

یم دنیاشوخان ساسحا نودب ددرگ

. تکلا نیب هلصاف هب هتسب سلاپ ره نامز تدم و یفنم یاهدور

نیب رگیدکی اب تبثم

11

ات هیناثورکیم

6/ 6

هیناث یلیم روط هب

یم میظنت راکدوخ ددرگ

. نیا هعومجم

هچ درد نیکست رب هواع یپارت سا یپ یا هک تسا هدش ثعاب صاوخ تروص هب

هچ و تدم هاتوک هب

تروص فا ،باهتلا شهاک هب رجنم یقمع ای یحطس ،نمزم ای داح ،تدم یناوط و نوخ نایرج شیاز

ددرگ اهیگتسکش و اهمخز میمرت ًاتیاهن .

یاهرتیمسنارتورون شیازفا صاوخ نتشاد ،اهنیا رب هواع

ار نایرج عون نیا ،هتیسیرتکلاویب و فلتخم تروص هب

چیه رد ییاهنت هب نونک ات هک تسا هدروآرد ی

رتکلا نایرج یکی

روط هب کی تسا هدشن عمج اج .

ربانب ،نیا روط هب اخ تماراپ هص سا یپ یا یاهر

زا دنترابع یپارت :

نایرج عون

:

رم راو ینحنم دورف اب کیزافونم ،یعب لکش ،

نایرج : لمع لیسناتپ

هدش یزاسزاب یلپمآ ،

دوت : نیب میظنت لباق

1

ات

3

رپمآ یلیم سناکرف ،

:

751

نشیروید ،زتره :

11

(4)

ات هیناثورکیم

6/ 6

نویساودم ،هیناث یلیم :

ق سلاپ ضرع یاراد نیب هلصاف هب هتسب رییغت لبا

،اهدورتکلا

Burst

: ،دتمم ژاتلو : نیب

1

ات

6

تلو .

ربانب یم کیناولاگ تانایرج عون زاو هدوب عطقنم و نییاپ سناکرف اب ینایرج سا یپ یا نیا دشاب

.

هب هدننک هعجارم نارامیب زا یعیسو فیط وناز زورترآ هب نایاتبم یاههاگنامرد

یپارتویزیف لیکشت ار

یم یقمع یامرگ ،یحطس یامرگ لماش یپارتویزیف لومعم نامرد هک دنهد (

دنوسارتلوا هژیوب )

و

نامرد سنت ًاصوصخ درد دض یاه هارمه هب

شزرو یم زیوجت اهنآ یارب صاخ یاه دوش

[8] .

هب رظن

مایپ لاقتنا زا یریگولج تهج و دراد دربراک نمزم یاهدرد رد رتشیب سنت هکنیا رد یاه

د ( رب

درد هچیرد مسیناکم یروئت ساسا

[15]

یعیبط یاهردخم شیازفا و دب

ن )

.

[9,10]

یحارط تسا هدش

زین و تلع هب نآ یور رب دورتکلا هک ار یا هطقن ًافرص نآ یفنم و تبثم یکیرتکلا ژراش ندوب ربارب

تسا هتفرگ رارق روط هب

یم کیرحت لقتسم یور رب اذل دنک

11 1

%

تسا رثوم دراوم زا یشخب هک

تسا وبساپ ریثات هب طوبرم نآ .

[11]

یس ات تسیب یا هسلج هد هرود کی زا سپ نارامیب هجیتن رد

دنبای یم نامرد ًاتقوم یا هقیقد هب ددجم هعجارم ببس و هتفای تدش درد یتدم زا سپ یلو

یم یپارتویزیف یم ار رترادیاپ نامرد هب زاین هک دوش

دناسر .

[12]

هب هجوت اب یپ یا جاوما صاخ لکش

لیسناتپ ،تسا یبصع یعیبط یاهسلاپمیا هباشم هک سا شیازفا اب و هدش یزاسزاب لامرن لمع یاه

ATP

ات

511

% ( ربارب جنپ )

،نیلافکنآ ،نیسول ،نیفردنااتب ریظن اهنومروهورون یخرب شیازفا زین و

هدام شهاک اب هارمه امساپ میساتپ یتح و نینوتورس ،نینوتام

P

، ،نیتکاورپ ،لوزیتروک

نومزآ هدش درد یکیزیف و یناور هبنج یور رب رثا بجوم یئادتبا تاسلج نامه زا ،امساپ رد نورتسو

نآ و دهدیم شهاک ار .

[13,14]

زا سپ سا یپ یا هب ینامرد یاهخساپ یفرط زا

7

ات

3 هسلج

یلا

76

دوشیم زاغآ یا هقیقد

.

نیا رکذ لباق رگید هتکن ا

ا سپ هک تس نیا زا هدافتسا هسلج دنچ ای کی ز

یم هدهاشم ،سنت هاگتسد فاخ رب و هاگتسد هب و هتفای شهاک ًابترم زاین دروم ینامرد زود هک دوش

تسا زاین دروم لوا هسلج هب تبسن یرتمک نایرج تدش .

رظن هب یم نیا دسر هلأسم

نیا رگنایب

شهاک تسوپ تمواقم نایرج عون نیا زا هدافتسا اب هک تسا هدش یزاسزاب لمع یاهلیسناتپ و هتفای

هیحان نآ تسوپ دنا هتسناوت (

نآ یتسوپ ریز تفاب ًاامتحا و ار

) دنیامن لامرن تفاب هیبش .

روط هب

یم هتفرگ هجیتن نینچ قوف بلاطم زا ،هصاخ رجنم درد شهاک رب هواع یپارت سا یپ یا هک دوش

تفاب میمرت و باهتلا دنور بوکرس هب د همدص یاه

یم هدی ددرگ

. یرتشیب یئایاپ و یئوگخساپ اذل

تسا هدش راهظا دیدج ًاتبسن نامرد نیا یارب .

لومعم نامرد هسیاقم قیقحت نیا ماجنا زا فده

نیا یئایاپ نازیم زین و وناز زورترآ زا یشان مروت و درد شهاک رب یپارت سا یپ یا و یپارتویزیف نامرد اه دشاب یم .

ررب قیقحت نیا رگید فده رد یپارت سا یپ یا ینامرد زود شهاک نازیم یس

یم نآ یئایاپ و درد نازیم اب زود شهاک نیا طابترا زین و نامرد هسلج هد لوط دشاب

.

اه شور و داوم

یا ــ قیقحت ن تروص هب

یمکت و هدهاشم کینکت اب هک دوب ینیلاب ییامزآراک شور اب و یبرجت ــ

(5)

تفرگ ماجنا همانشسرپ .

ه هنومن قیقحت نیا رد ا

6

لماش وناز زورترآ فلتخم تاجرد هب اتبم رامیب

1

و درم

63

ب یدپوترا نیصصختم طسوت و وناز زورترآ صیخشت اب هک دندوب نز ه

نامرد روظنم

دندوب هدرک هعجارم یپارتویزیف .

یپارت سا یپ یا هورگ ود رد یفداصت روط هب اه هنومن

( 21 =

n

)

و

یپارتویزیف لومعم نامرد

( 23 =

n

)

دنتفرگ رارق نامرد تحت .

رظن زا نارامیب ات دیدرگ مامت یعس

دنشاب نگمه هورگ ود ره رد هنازور تیلاعف نازیم و سنج ،نس ،زورترآ تدش .

هس رد هعلاطم نیا

دش ماجنا هلحرم :

1.

یبایزرا هلحرم :

ب یا همانشسرپ ،نامرد عورش زا لبق و لوا هسلج رد ه

حرش نتفرگ روظنم

ا زین و لاح ماجن

نومزآ لماش وناز جیار یاه نومزآ

،کراک

grinding

و ، نومزآ کسینم تماس یاه اه

طابر و یور لماش هناگ هس طاقن طیحم و دش لیمکت رامیب یفارگویدار یسررب زین و وناز یاه

،ککشک

5

و ااب رتمیتناس

5

و هدش یریگ هزادنا یا هچراپ رتم کمک هب ککشک نییاپ رتمیتناس

ت درد نازیم درادناتسا شک طخ طسو

75

VAPS

دیدرگ نییعت .

رد نارامیب درد و مروت یریگ هزادنا

دیدرگ رارکت زین مهد و مجنپ تاسلج یاهتنا .

3.

نامرد هلحرم :

لومعم نامرد هورگ رد اش ادتبا نامرد ،یپارتویزیف

لم

75

و کپ تاه هقیقد

س سپ

5

د اب سلاپ دنوسارتلوا هقیقد زو

W/Cm2

7 هژیوب وناز فارطا رد درد لحم رد

دش یم . دادعت

یلاوتم هسلج هد تاسلج (

یمسر لیطعت یاهزور و هعمج زا ریغ )

دوب . زا یپارت سا یپ یا هورگ رد

اش نامرد و دشن هدافتسا سنت و دنوسارتلوا لم

75

دوب یپارت سا یپ یا سپس و کپ تاه هقیقد .

متسیس قیقحت نیا رد هدافتسا دروم هاگتسد

APS-MK1

فآ روشک تخاس هک دوب یبونج یاقیر

تسا هدیدرگ دراو روشک رد انیس درواتسد تکرش طسوت (

ش لک 3 .) زا سپ سا یپ یا زا هدافتسا رد

رد هک دیدرگ بصن عضوم رد هاگتسد درادناتسا قبط رب اه دورتکلا ،هبنپ و لکلا اب عضوم ندرک زیمت صاف هب زمرق دورتکلا و درد عضوم رد یکشم دورتکلا نآ هل

31

تمیتناس و وضع نامه رد نآ زا رترود ر

دش هداد رارق لباقم وضع ای .

مرد تدم نا

76

ح و رامیب ساسحا دح ات ینامرد زود و دوب هقیقد د

رثکا

ات

3/ 7

یم ااب رپمآ یلیم تفر

. ینامرد تاسلج دادعت

71

هک دوب هسلج

6

نآ لوا هسلج تروص هب

یلاوتم ( جنپ ات هبنش زا هبنش

) کی هسلج ود ، ایم رد زور

دوب نایم رد زور هس مه رخآ هسلج ود و ن .

ریوصت 2 نیا رد هدافتسا دروم یپارت سا یپ یا هاگتسد قیقحت

( APS-MK1 )

هب هارمه هطوبرم یاه دورتکلا .

(6)

هلضع کیرتموزیا شزرو لماش ناسکی یاه شزرو هورگ ود ره هب ،یشزرو تاروتسد رظن زا

ینار رسراهچ

76

ضابقنا ،

21

ئاهتنا هجرد وناز ی

71

اپ ره میقتسم ندروآ ااب شزرو و

7

دش هداد .

لقا دح شزرو تاعفد

2

زور رد راب (

بش و رهظ ،حبص )

راب ره و

21

مود هسلج زا هک دوب هبترم

دش یم هداد شزومآ نارامیب هب یپارتویزیف .

2.

کی یریگیپ هلحرم ههام

:

ب ه ایاپ یسررب روظنم ی

نامرد همتاخ زا سپ هام کی ،درد شهاک ی

زا نایم

6

اب رامیب

51

دش هتفرگ سامت رامیب (

31

و یپارت سا یپ یا هورگ رد رفن

32

هورگ رد رفن

لومعم نامرد )

دیدرگ درد تبث تارییغت نازیم و .

نیا رد یبایزرا یاهرایعم نومزآ

و مجنپ تاسلج یاهتنا رد مروت و درد شهاک نازیم یسررب ،

مهد هسلج رد ینامرد زود شهاک ،مهد سن

کی نارامیب درد نازیم یسررب زین و ،لوا هسلج هب تب

اب هک دوب نامرد مامتا زا سپ هام نومزآ

یارب هفرطکی سنایراو زیلانآ زین و ،جوز ریغ و جوز یت یاه

دش هدافتسا مهد و مجنپ ،لوا تاسلج رد زود فاتخا نییعت .

هنوگره نییعت یارب نوسریپ رایعم زا

شهاک اب زود شهاک نیب طابترا دیدرگ هدافتسا درد

.

اه هتفای

،نس ،زورترآ تدش رظن زا و دوب نگمه هورگ ود رد اه هنومن کیفارگومد تایصوصخ هک اجنآ زا

نازیم و درد هقباس ،نزو

VAPS

دنتشادن نامرد عورش رد یراد ینعم فاتخا رگیدکی اب

( 15 / 1 P< ) ،

یم دانتسا لباق هورگ ود ره یارب هلصاح جیاتن دشاب . زیم نا رد درد 3

دروم ینامرد هورگ شیامزآ رد لوا تاسلج ، مجنپ ، و مهد کی یریگیپ زین ههام

هزادنا یریگ دش

.

هک داد ناشن هدمآ تسدب جیاتن

نیب و مجنپ و لوا تاسلج زین

مهد و لوا نینچمه و

و مهد ةسلج کی یریگیپ ههام توافت ینعم هدید راد دوش یم ( هرامش لودج 7 ) . نیا زا توافت 3 د هاگدی ام هب توافتلا VAPS و زین دصرد

تسا هدش یسررب درد شهاک .

لوا هورگ رد درد شهاک دصرد و نازیم اه هنومن هیلک رد (

سا یپ یا

یپارت ) مود هورگ زا رتشیب (

یپارتویزیف لومعم نامرد )

دوب . نومزآ جوز یت توافتلا هبام هک داد ناشن

تارییغت نازیم

VAPS

نیب ،مجنپ و لوا تاسلج و مهد ،مهد و لوا

کی یریگیپ ههام هس ره هب روط یراد ینعم ب ه لوا هورگ عفن شهاک تسا هتفای ( 15 /1 P< ) . لودج 1. مهد ات لوا تاسلج یط نارامیب درد تارییغت نیگنایم

هورگ 1 : یپارت سا یپ یا

هورگ 6 : یپارتویزیف لومعم نامرد

هتکن : راد ینعم جیاتن تروص هب

دنا هدش رکذ راد هراتس .

16 Quadriceps Setting Exercise (QSE) 17 Terminal Extension Exercise (TEE) 18 Straight Leg Raising (SLR)

تاعفد نومزآ ب ام ه تارییغت توافتلا VAPS رد

درد شهاک دص

مجنپ و لوا هسلج نیب

* 131 /1 * 135 /1

مهد و لوا هسلج نیب

* 121 /1 * 1 1 /1

(7)

ورگ رد درد هک داد ناشن قیقحت جیاتن ،یریگیپ هلحرم رد نامرد تفرشیپ رظن زا نامرد ه

یقاب مهد هسلج هب تبسن رییغت نودب ًابیرقت یپارتویزیف لومعم یلاح رد ،دنام

یپ یا هورگ رد هک

تشاد همادا نانچمه نامرد زا سپ هام کی ات درد هدنورشیپ شهاک یپارت سا

( 13 /1

P<

) ( لکش 3 .)

اهوناز مروت یسررب رد هورگ ود رد

دروم امزآ ،شی هزادنا یریگ م هس رد وناز رطق لح

یور ،ککشک

ککشک ریز رتمیتناس جنپ و ککشک یااب رتمیتناس جنپ و مجنپ و لوا تاسلج رد

زین مهد و لوا

توافت داد ناشن

( هرامش لودج 3

) .

ا نی ود زا توافت ی هاگدید

هبام یک توافتلا

طیحم ککشک فارطا

( رتمیتناس )

و یرگید مروت شهاک دصرد (

% ) تسا هدش یسررب .

یرامآ نومزآ یت

ناشن داد هک طقف

ککشک یور لحم رد زا

مروت شهاک دصرد رظن نیب مه

و مجنپ و لوا تاسلج نیب مه

لوا تاسلج

ینعم توافت مهد و راد

هدید یم دوش

( 15

/

1

P<

)

رظن زا یلو هبام

توافتلا طیحم

ککشک یور

( رتمیتناس )

طقف نیب مهد و لوا تاسلج نیا

ینعم توافت راد

یم دشاب .

( 15 /1

P <

) .

دومن را 1 . نارامیب درد نیگنایم

(VAPS)

ام کی و مهد ،مجنپ ،لوا تاسلج رد ه

ود ره رد نامرد مامتا زا سپ

ینامرد هورگ

هرامش لودج هک روطنامه نیاربانب

3

یم ناشن داد خر هورگ ود ره رد مروت شهاک هچ رگ دهد

شهاک نیا ککشک یور لحم رد طقف و یپارت سا یپ یا هورگ رد طقف یلو دوب راد ینعم

( 15 /1

P<

) ( هرامش لودج 3

.)

لودج 2 . ،ککشک یور هناگ هس یاهلحم رد وناز طیحم توافتلا هبام 5

و ککشک یااب رتمیتناس 5

نییاپ رتمیتناس

سا یپ یا هورگ ود رد ککشک یپارتویزیف لومعم نامرد و یپارت

.

ککشک یور 5

ککشک یااب رتمیتناس 5

ککشک ریز رتمیتناس

لوا مجنپ ات مهد ات لوا

مجنپ ات لوا مهد ات لوا

مجنپ ات لوا مهد ات لوا

توافتلا هبام

11 /9 96

/9 63

/9 98

/9 64

/9 92

/9

مروت شهاک دصرد

* 993 /9 96

/9 10

/9 92

/9 36

/9 92

(8)

نیا ،ینامرد تاسلج لوط رد ینامرد زود هدنورشیپ شهاک دروم رد هلاسم

یپ یا هورگ رد طقف

یپارت سا داد ناشن ار یرتشیب توافت مهد و لوا تاسلج رد هدش لامعا زود هک دش هدید

( لودج

هرامش

2

)

یلاح رد تبسن مهد ای و مجنپ هسلج رد سنت زود ،یپارتویزیف لومعم نامرد هورگ رد هک

تشاد زین شیازفا یرادقم نارامیب زا یضعب رد هکلب تشادن شهاک اهنت هن لوا هسلج هب .

لودج 8 . رییغت یپارت سا یپ یا هورگ رد ینامرد زود هدنورشیپ شهاک تا

مهد ات لوا و مجنپ ات لوا تاسلج نیب

یسررب یاه ریغتم مجنپ و لوا تاسلج نیب ام توافت

مهد و لوا تاسلج نیب ام توافت

زود توافتلا هبام 3

/9 44

/9

زود شهاک دصرد 8

/ 66 5

/ 56

هرامش لودج ییغت طابترا هسیاقم

لوط رد درد شهاک نازیم اب سا یپ یا ینامرد زود تار 71

کی شهاک نیا یئایاپ و ینامرد هسلج یم ناشن ار نامرد مامتا زا سپ هام

کی لودج نیا دهد

رثکا دح طابترا /

1

r

=

داد ناشن سا یپ یا ینامرد زود شهاک و درد شهاک نیب ار .

ج هرامش لود 4

. پ یا ینامرد زود تارییغت طابترا رد درد شهاک نازیم اب یپارت سا ی

ههامکی یریگیپ و مهد ،مجنپ تاسلج یاهتنا .

نیب توافتلا هبام مجنپ و لوا هسلج نیب توافتلا هبام

مهد و لوا هسلج نیب توافتلا هبام

و مهد هسلج هام کی یریگیپ ه

دصرد زود شهاک دصرد

درد شهاک طابترا

(Correlation) شهاک دصرد

زود شهاک دصرد

د در طابترا

(Correlation) درد شهاک دصرد

8 / 66 3

/ 33 5

/9 5

/ 56 8

/ 24 6

/9 5

/ 55

ثحب یریگ هجیتن و

هب درد شهاک ییایاپ زین و درد و مروت تارییغت نازیم هسیاقم و نییعت فده اب قیقحت نیا

ینامرد شور ود لابند و یپارت سا یپ یا

یور رب یپارتویزیف لومعم نامرد

6

هنومن هب اتبم

دیدرگ ماجنا وناز زورترآ .

لماش قیقحت نیا رد یسررب دروم یاهریغتم یسررب

وناز مروت یور زا

یریگ هزادنا ،ککشک طیحم

5

و ککشک یااب رتمیتناس

5

رتمیتناس نییاپ

ککشک ، یریگ هزادنا

درد رایعم اب

VAPS

،مهد و مجنپ ،لوا تاسلج رد تاخ زا سپ هام کی درد شهاک ییایاپ

نامرد هم

نامرد زود تارییغت زین و لوط رد درد شهاک اب نآ طابترا و سا یپ یا ی

71

نامرد هسلج دوب

. رد

نیا لامعا زا سپ قیقحت

5

و یپارتویزیف لومعم نامرد هسلج یپارت سا یپ یا

یراد ینعم توافت

ت شهاک رد ــ

یب ککشک یور مرو ـ

دشن هدید ینامرد هورگ ود ن .

مامتا زا سپ یلو

71

لج ینامرد هس

هورگ رد مروت شهاک نازیم یپارت سا یپ یا

روط هب دوب رگید هورگ زا رتشیب یراد ینعم .

(9)

طیحم رد وناز

5

ااب رتمیتناس نییاپ و

ککشک هک داد ناشن

یبایزرا رد هچ رگا و مجنپ تاسلج یاه

تفای شهاک هورگ ود ره رد مروت نیا نازیم مهد ــ

دوب ه نعم فاتخا یلو ــ

راد ی ود نیب ی هورگ

دشن هدید .

قوف جیاتن یم نایب ًاوا

یوز ککشک یور لحم رد تسرد مروت شهاک نیرتشیب هک دراد

دوب یلوسپک لخاد مروت دوجو زا یکاح هک داد .

ًایناث ماجنا موزل رگنایب یپارت سا یپ یا

دادعت هب

زا شیب

5

ًاحیجرت و هسلج

71

هسلج دشاب یم هیصوت اب هک

نزاس تکرش یاه ــ

تسد هد ــ هاگ

باطم ــ دراد تق .

جو اب ــ رد نآ جیاتن جرد و یپارت سا یپ یا زا هدافتسا رد ناوارف تاقیقحت دو

نرتنیا ددعتم یاهتیاس

[4]

یم مک رایسب دروم نیا رد هرشتنم تااقم ، هسیاقم عوضوم نیمه و دشاب

یم لکشم ار نیریاس تاقیقحت اب رضاح قیقحت دیامن

. شناراکمه و کیزیز

[15] ( 7 5 )

هعلاطم رد

هک یعماج روط هب

و زکرم دنچ رد نامزمه تروص هب

امزآراک و روک وس ود ی

یور رب ینیلاب ی

1

هس ،دنداد ماجنا تیرترآوئتسا راچد یوناز لماع

،درد لماش هیلوا مهم درکلمع

کشزپ یلک یبایزرا و

دندرک یسررب ار رامیب زا .

شش نینچمه اهنآ لماع

هنماد لماش هیوناث یکشخ ،لصفم تکرح

،یهاگحبص سمل هب تیساسح

لوط رد ار نارامیب یور هدایپ نامز تدم و ،وناز طیحم هزادنا ،مروت ،

دندرک یسررب هتفه .

عطقنم یکیرتکلا کیرحت هاگتسد اب نارامیب

7

و یسررب دروم وبساپ نامرد

دنتفرگ رارق .

و درد هک دنتفرگ هجیتن اهنآ درکلمع

نارامیب روط هب

ینعم رد یلو دش رتهب یراد

سمل هب تیساسح دوبن راد ینعم توافت ناش یور هدایپ نامز و مروت ،

. درد رظن زا قیقحت نیا جیاتن

دوب راد ینعم ککشک یور رب مروت شهاک رضاح قیقحت رد یلو تشاد تقفاوم رضاح قیقحت اب .

نیا

دیاش رطاخ هب دنچ ره هک دشاب نیققحم طسوت هدافتسا دروم هاگتسد عون

سا یپ یا هب نایرج عون

تشادن ار نآ ینحنم دورف ءزج یلو دوب هیبش .

رگرب (

7 )

[16]

هک یقیقحت رد یور رب

رامیب

هس دنداد ماجنا وناز تیرترآوئتسا هب اتبم شور

اب ار وبساپ نامرد و یپارت سا یپ یا ،سنت

دندومن یسررب ار مروت و درد نازیم و هدرک هسیاقم رگیدکی .

اهنآ تفرگ هجیتن دن

سا یپ یا دربراک هک

تدم هب هنماد نازیم رد یریگمشچ رایسب دوبهب هقیقد

تاکرح و وبساپ هورگ اب هسیاقم رد وناز

سنت اد تش . هک دندرک یریگ هجیتن نینچمه اهنآ هنماد دوبهب نیا

تاکرح یم

شهاک زا یشان دناوت

دشاب نآ مروت .

زا هلصاح جیاتن اب قیقحت نیا جیاتن م

هعلاط هک دنچ ره تشاد یدایز تهباشم رضاح

یتکرح هنماد هعلاطم نیا رد ناونع هب

کی لماع یسررب لقتسم دشن

. رگید زا زین درد یلماوع

دوب

تفرگ رارق یسررب دروم رضاح هعلاطم رد هک .

رضاح قیقحت رد مجنپ و لوا تاسلج نیب درد شهاک

و مهد نیب زین و مهد و لوا ، یریگیپ هلحرم

ید دوب راد ینعم درد شهاک دروم هس ره رد و دش هد .

روط هب هورگ رد نآ ییایاپ و درد شهاک نازیم هک ی یپارت سا یپ یا

روط هب زا شیب یریگمشچ

دوب رگید هورگ .

پرودنپاپ طسوت نمزم یاهدرد شهاک رب یپارت سا یپ یا رثا

یور رب

3 5

اب رامیب

ش هتفرگ هجیتن و دیدرگ یسررب نمزم یاهدرد مه هک د

تروص هب

و ینهذ ینیع

نازیم و درد ،

نارامیب تکرح روط هب

درک ادیپ دوبهب یراد ینعم .

[17]

یرگید هعلاطم رد

[18]

نب و زریام لاس رد

3112

یور رب نوات پیک هاگشناد تاقیقحت زکزمرد

1

یا هعلاطم وناز یتساپورترآ دیدناک رامیب

و دنداد ماجنا دروم رد یهباشم جیاتن هب

درد شهاک یهاگحبص یکشخ و

لابند هب یپ یا زا هدافتسا

(10)

یپارت سا دنتفای تسد

. امنوراد روک وس ود یبرجت عون زا اهنآ هعلاطم

31

و دوب شهاک هدنهد ناشن

درد روط هب راد ینعم ی

هورگ عفن هب یپارت سا یپ یا

دوب

( 1112 /

1 P=

)

رضاح قیقحت رد درد نازیم

یپارتویزیف لومعم نامرد هورگ رد هسلج هب تبسن رییغت نودب ابیرقت نامرد مامتا زا سپ هام کی

مهد یلو دوب هورگ رد

سا یپ یا نازیم نیا یپارت

هک دوب هتفای یراد ینعم شهاک درک تباث

ییایاپ

زا هدافتسا لابند هب درد شهاک سا یپ یا

یپارتویزیف لومعم نامرد زا رتشیب دشاب یم

. نیا رد

ینامرد زود تارییغت قیقحت سا یپ یا

اب و تفرگ رارق یسررب دروم نامرد تاسلج لوط رد زین

شیازفا دادعت یم هک دش هظحام زود شهاک تاسلج و تسوپ تمواقم شهاک تلع هب دناوت

زین

دشاب درد شهاک .

چیه رد هک اجنآ زا نیشیپ تاعلاطم زا کی

لماوع ایاپ ی شهاک اب نآ طابترا و درد ی

ناوتن ام ،دوب هدشن یسررب زود هچباتک رد هک دنچ ره میشاب هتشاد دروم نیا رد یا هسیاقم میتس

تسا هدش ددعتم تاراشا اهنآ هب یپارت سا یپ یا یشزومآ .

رد یتسوپ تمواقم هک تسا رکذ هب مزا

درد یبصع ربیف هک ییاج اجنآ رد

رتشیب ، تسا هدش کیرحت دشاب یم

. نیا رب انب زود شهاک نیب

سا یپ یا وط رد درد شهاک و

دراد دوجو طابترا نامرد تدم ل یلو

میدید قیقحت نیا رد هکنانچ

تسین یوق یلیخ طابترا نیا یم هک

نامز تدم ،فلتخم نارامیب نیب تیساسح هب هتسب دناوت

یرامیب دوجو دننام راذگ رثا لماوع ریاس و یرامیب و تباید ،ناوختسا یکوپ لثم یا هنیمز یاه

دشاب توافتم هریغ .

دش رکذ هکنانچ یم درد شهاک

مه دناوت تلع هب

حشرت مه و هچیرد مسیناکم

دشاب اه نیفرودنا .

قیقحت رد عوضوم نیا شناراکمه و پرودنپاپ

(

3113

) هتفرگ رارق دیئات دروم زین

تسا

[ 37 ]

. ار نیلافسنا ول و اتب یاهنیفرودنا حطس یپارت سا یپ یا هک دنتفایرد دوخ قیقحت رد اهنآ

روط هب ییغت یراد ینعم تسا هداد ر

. شناراکمه و زرگیس

[ 72 ]

عطقنم میقتسم یاهنایرج ریثات زین

37

اب

سناکرف

751

ندش دازآ رب ار زتره

ATP

و زرگیس تاعلاطم رگید اب هک دنداد ناشن ملاس دارفا رد

شناراکمه

[19]

نوهام کم و نوتلیماه تاقیقحت جیاتن و

( 3111 )

[20]

پرودناپاپ زین و

[21] ( 3113 )

رد

هنیمز ندش دازآ دایدزا

ATP

دراد تقباطم یپارت سا یپ یا لایندب .

و قوف بلاطم هب هجوت اب اب

تیانع زا هدافتسا تلوهس هب سا یپ یا

رتشیب یراذگ رثا اب هارمه ینامرد هسلج ره ندوب هاتوک و

رد نآ زا رت ریگارف هدافتسا یپارتویزیف لومعم نامرد هب تبسن آوئتسا

یم هیصوت وناز زورتر دوش

.

یئاهن یریگ هجیتن

یپارت سا یپ یا هک داد ناشن قیقحت نیا جیاتن رتشیب یراگدنام اب هارمه مروت و درد شهاک رد

( کی لقادح هام

) دراد وناز زورترآ رد یپارتویزیف لومعم نامرد هب تبسن یرتهب رثا ، .

یارب ًانمض

یپارت سا یپ یا تاسلج دادعت ،رت دیفم نامرد هب یبایتسد

یب ًاحیجرت و هسلج جنپ زا ش

71

یلا

7

یم داهنشیپ هسلج ددرگ

.

(11)

کشت یرازگساپس و ر

یسانشراک همان نایاپ زا هتفرگرب هلاقم نیا اه مناخ

نیسح دمحم همطاف و

زاونلد میرم ییامنهار اب

دشاب یم یمیحر سابع رتکد یاقآ بانج داتسا .

انم عب

1. Scarborough J. Roman Medicine. New York: Cornal University Press; 1969. Chapter1.

2. Pipitone N, Scott DL. Magnetic pulse treatment for knee osteoarthritis: a randomised, double-blind, placebo-controlled study. Curr Med Res Opin. 2001; 17(3): 190-196.

3. Thamsborg G, Florescu A, Oturai P, et al . Treatment of knee osteoarthritis with pulsed electromagnetic fields: a randomized, double-blind, placebo-controlled study. Osteoarthritis and Cartilage. 2005 ; 13(7):575-581.

4. Chep p. Action potential stimulation. 2012. APS therapy Online. Availabe at: URL:http://www.apstherapy.com/index.php?lang=en. Accessed Jan 31, 2012.

5. Afshani A.H, Meyar Naeemi A, Afsharpas A. APS therapy booklet. Tehran: Dastavard Sina Publishing ; 1381. [Persian]

6. Oweye, Spielholz and Nelson R. Low-intensity Pulsed Galvanic Current and the Healing of Tenotomized Rat Achilles Tendons: A Preliminary Report Using Load-to-Breaking Measurements. Archives Physical Med Rehab. 1987; 68: 415-418.

7. Heffernan M. Comparative Effects of Microcurrent Stimulation on EEG Spectrum and Correlation Dimension. Integrative and Behavioural Science. 1996. 31 (3): 202-209.

8. Ebnzar John. Essential of orthopaedics for physiotherapist. India: Juypee Brothers Medical Publishers; 2003. Chapters 11, 26.

9. Melzac R, Wall PD. Pain mechanism: a new theory. Science. 1965 ;150(3699):971-979.

10. Mannheimer C, Carlsson C. The analgesic effect of transcutaneus electrical nerve stimulation (TENS) in patients with rheumatoid arthritis. A comparative study in different pulse patterns. Pain. 1979; 6(3): 329–334.

(12)

12. Benedetti F, Amanizo M, Casadio C, et al. Control of postoperative pain by transcutaneous electrical nerve stimulation after thoracic operations. Ann Thorac Surg, 1997; 63: 773-776.

13. Seegers JC, ML Lottering, AM Joubert,et al. The effects of a small pulsed DC electric field on ATP and cAMP levels in in vitro and in vivo systems. Medical Hypothesis. 2002; 58(2): 171-176.

14. Papendorp D.Van, C. Maritz and N. Dippenaar, Plasma levels of beta-endorphin, substance P and low encephalin in patients with chronic pain –Geneeskunde-The Medicine Journal. 2002: P 36-40.

15. Zizic TM, Hoffman KC, Holt PA, et al. Treatment of Osteoarthritis of the Knee with pulsed Electrical Stimulation. J Rheumatol 1995; 22: 1757-1761.

16. Berger and L. Matzner, Introducing action potential currents. South African Journal of Anesthesiology and analgesia. 1999; 5(2): 26-36.

17. Papendorp DH van. Assessment of Pain Relief on 285 patients with chronic pain. Biomedical Research (Japan). 2002;26(6):249-253.

18. Bernard C. Award winning pain relief. 2009. APS therapy UK online. Available at:http://www.apstherapy.com. Accessed: Jan 12, 2009.

19. Seegers JC, C. A. Engelbrecht, D. H. van Papendorp. Activation of signal-transduction mechanisms may underlie the therapeutic effects of an applied electric field. Medical Hypotheses. 2001; 57(2): 224-230.

20. Hamilton SG, McMahon SB. - ATP as a peripheral mediator of pain. J Auton Nerve Syst. 2000; 81(1): 187-194.

(13)

A Comparative Study On The Action Potential Simulation (APS) Therapy And The Routine Physiotherapy Protocol In Knee

Osteoarthritisin Elderly People

* Abbas Rahimi ** Fatemeh Mohammad Hossein *** Maryam Delnavaz

* Dept. of Physiotherapy, Faculty of Rehabilitation Sciences, Physiotherapy Research center, Shahid Beheshti University of Medical Sciences, Tehran, Iran (corresponding author)

** BSc in Physiotherapy, Alghadir Hospital, Tehran, Iran

*** BSc in Physiotherapy, Faculty of Rehabilitation Sciences, Physiotherapy Research center, Shahid Beheshti University of Medical Sciences, Tehran, Iran

Received: 2011.2.2 Accepted: 2011.8.31

ABSTRACT

Background and Aim: Knee osteoarthritis is the most common cause for which the elderly people refere to physiotherapy outpatient clinics. This study aimed to investigate the effects of the Action Potential Stimulation (APS) Therapy and the routine physiotherapy (PT) protocol on relieving pain and swelling as well as the duration of the relief period in patients with knee osteoarthritis.

Materials and Methods: 69 patients (62 females & 7 males) with knee osteoarthritis were recruited in this study. The subjects were divided into two groups including APS Therapy (n=37, mean age: 55±13 years old) and the routine PT protocol (n=32, mean age: 61±14 years old) groups. A 10-session treatment period was carried out for each group; and their pain and swelling were measured at the first, fifth and tenth sessions and also one-month after the last session (follow up). The swelling was measured using measuring the circumference of the knee on the patella, 5 Cm above and 5 Cm below the patella. The routine PT protocol consisted of hot pack, ultrasound, TENS and exercise; and the APS therapy protocol included hot pack, APS Therapy and the same exercise. During the follow up, 50 out of 61 subjects were called on the phone and any pain changes were recorded.

Results: In terms of swelling, the results showed significant reduction just on the patella only in the APS Therapy group (P<0.05). Visual Analogue Pain Scale (VAPS) indicated a significant pain reduction in both groups. However, the APS Therapy group showed significantly pain reduction at the end of sessions five, ten and the follow up session (P<0.05). It was also revealed that while routine PT subjects showed no significant pain changes between the tenth and the follow up session, a gradual pain reduction was seen in the APS therapy group during this period (P<0.05). A gradual dosage reduction was recorded only in the APS therapy group, indicating a slight correlation with pain reduction (r=0.4).

Conclusion: The findings of this study showed significantly better results following the use of APS therapy protocol relative to the routine PT protocol in patients with knee osteoarthritis and hence are recommended to these patients.

Referências

Documentos relacionados

رامیب ییانشآ و هناهاگآ تیاضر ذخا ماگنه اهنآ نایفارطا و نارامیب یتاعاطا یاهزاین هب ییوگخساپ و تاعاطا زا یبسانم حطس یم لمع قاتا طیارش و طیحم اب .دشاب راذگریثأت باصعا و

هک تسا یرازبا ،صخاش نیا رد تهج شجنس ییاراک ءوس نامرد فرصم داوم رد یاهدحاو وریذپ و یریگیپ ناداتعم دواخ فراعم نامزااس یتسیزهب هدافتسادروم رارق یم دریگ و قبطنم اب یگژیو یاه

1960 نیئسورولف زا هک عوضوم نیا هب یملع تااقم رد زا ای تسا هدش هدافتسا شیامزآ و هعلاطم یارب عیام یادتبا زا و دوب هدشن یفاک هجوت لیرتسا ذغاک نیئسورولف

رتهب ساسحا ،هجیتن رد و هدرک راداو رت��شیب راک هب ار بلق نینچمه .)13( دروآ یم دیدپ درف رد رتشیب طاشن و ندوب نیا زا ی��شان ریمو گرم نازیم ناو��ت یم ازرطخ لماوع ل��یدعت ا��ب

و کیرتموزیا یناضع تردق شهاک بس نار رس راهچ هلضع هب کیرتنسکا ضابقنا دیدج لکتورپ هسلج کی لامعا ،قیقحت نیا جیاتن قب رب عافترا شهاک و کیرتموزیا یناضع تردق رادقم ،یگتفوک

مامت زا هدافتسا رثا رد تیزوپماک گنر رییغت ینیلاب ناهد هیوش اه نایم نیا رد و دوب سوسحم ناهد. هیوش

ماجنا تهج رامیب یاهییاناوت هعومجم هب هلوقم نیا رد رب یناتحت مادنا لصافم هعومجم رد نامزمه یتاکرح و دوجوم یا هشیلک و یعیبط ریغ یتکرح یاهوگلا فاخ یگنهامه و

و نامرد هب زاین یارب صاخ تایصوصخ ناسمه دربراک نآ رییغت یم .ددرگ لاس رد 1991 Richmond ناراکمه و ( 2 ) اب هعلاطم ماجنا یا.. رد دروم