ﻮﮕﺨﺳﺎﭘهﺪﻧرﺎﮕﻧ : ﻲﻧﺎﺑﺎﻴﺑسﺎﺒﻋ . سردآ : ،ﺪﺒﻨﮔ شزﻮﻣآﻊﻤﺘﺠﻣ ﻟﺎﻋ ﻲ ،ﻲﻌﻴﺒﻃﻊﺑﺎﻨﻣويزروﺎﺸﻛهﺪﻜﺸﻧاد،ﺪﺒﻨﮔ ﻲﻫﺎﻴﮔتاﺪﻴﻟﻮﺗهوﺮﮔ
. ﻚﻴﻧوﺮﺘﻜﻟاﺖﺴﭘ : abs346@yahoo.com ﻪﻠﺠﻣ ﺶﻨﺗ ﺎﻫ ي ﺤﻣ ﻲﻄﻴ مﻮﻠﻋرد ﻲﻋارز ﻢﺠﻨﭘﺪﻠﺟ
مودﻪﻤﻴﻧ،مودهرﺎﻤﺷ،
91 90 -87 هﺎﺗﻮﻛﻲﻤﻠﻋشراﺰﮔ
ءاﺰﺟا
و
دﺮﻜﻠﻤﻋ
ﺶﻨﻛاو
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ
دﺮﻜﻠﻤﻋ
ﭗﻴﺗﻮﻧژ
يﺎﻫ
يرﻮﺷ
ﺶﻨﺗ
ﻪﺑ
ﺞﻧﺮﺑ
ﻲﻠﺧاد
و
ﻲﺟرﺎﺧ
ﻲﻧﺎﺑﺎﻴﺑسﺎﺒﻋ 1
* يرﻮﺒﺻﻦﻴﺴﺣ، 2 ، ﺳﻮﻣ ﻲ ﺎﺿﺮﻟا ﺎﻓو ﻲﻳ رﺎﺒﺗ 3 1 و 2 . ورﺎﻴﺸﻧادﺐﻴﺗﺮﺗﻪﺑ رﺎﻳدﺎﺘﺳا
شزﻮﻣآﻊﻤﺘﺠﻣ،ﻲﻌﻴﺒﻃﻊﺑﺎﻨﻣويزروﺎﺸﻛهﺪﻜﺸﻧاد ،ﻲﻫﺎﻴﮔتاﺪﻴﻟﻮﺗهوﺮﮔ ﻟﺎﻋ ﻲ ؛ﺪﺒﻨﮔ 3 . دﺎﺘﺳا ﻳ رﺎ ﻦﻴﻣارويزروﺎﺸﻛتﺎﻘﻴﻘﺤﺗﺰﻛﺮﻣ رﺎﺗ ﻳ ﺦ رد ﻳ ﺖﻓﺎ : 15 / 5 / 90 شﺮﻳﺬﭘﺦﻳرﺎﺗ؛ : 8 / 3 / 92 ﻜﭼ ﻴ هﺪ ودروﺬﺑزاهدﺎﻔﺘﺳاﺎﺑﻪﻌﻟﺎﻄﻣﻦﻳا ﭗﻴﺗﻮﻧژ ﺞﻧﺮﺑ ) Oryza sativa ( ﻪﺑﻲﻠﺧاد مﺎﻧ ﺎﻫ ي وﻞﻴﮔ مد ﺳ ﻴ هﺎ ودو ﭗﻴﺗﻮﻧژ ﻪﺑﻲﺟرﺎﺧﺞﻧﺮﺑ مﺎﻧ ﺎﻫ ي IR54447-3B-10-2 و IR58443-6B-10-3 رد 4 يرﻮﺷﺢﻄﺳ ) ولﺮﺘﻨﻛ رﻮﺷ ي ﺎﻫ ي 4 ، 8 و 12 ﺳد ﻲ زﻳ ﺲﻨﻤ ﺮﺘﻣﺮﺑ ﺮﻠﻛ ﻳ ﺪ ﺪﺳ ﻳ ﻢ ( ﻪﺑ
لﺎﺳردﻲﻓدﺎﺼﺗًﻼﻣﺎﻛحﺮﻃﺐﻟﺎﻗردوﻞﻳرﻮﺘﻛﺎﻓترﻮﺻ 1389
هﺪﻜﺸﻧادرد زروﺎﺸﻛ
ي ﺪﺷاﺮﺟاسووﺎﻛﺪﺒﻨﮔهﺎﮕﺸﻧادﻲﻌﻴﺒﻃﻊﺑﺎﻨﻣو .
ﻳازاﺪﻌﺑ ﻦ هﺎﮕﺸﻳﺎﻣزآﻂﻳاﺮﺷردروﺬﺑﻪﻛ ﻪﻧاﻮﺟ راد ،ﺪﻧﺪﺷ سﺎﺳاﺮﺑ ﻲﺑﺎﻳزراﻞﻤﻌﻟارﻮﺘﺳد ﺗﻮﻧژ ﻴ ﭗ ﺎﻫ ي ﻪﻠﺣﺮﻣرديرﻮﺷﺶﻨﺗياﺮﺑﺞﻧﺮﺑ
ﻪﺴﺳﻮﻣﻲﺸﻳور ﺑﻴ ﻦ ﻟا ﻠﻠﻤ ﻲ ﺶﻨﻛاووهﺪﺷﺖﺸﻛﺞﻧﺮﺑتﺎﻘﻴﻘﺤﺗ نآ
ﺎﻫ ﺖﻓﺮﮔراﺮﻗﻲﺳرﺮﺑدرﻮﻣيرﻮﺷﺶﻨﺗﻪﺑﺖﺒﺴﻧ .
ﻞﻛنزو،هﺎﻛنزو
عﺎﻔﺗرا،ﻪﺗﻮﺑﻞﻛنزو،ﻪﺷﻮﺧ ،
ﻪﺷﻮﺧلﻮﻃ ﻠﺻا
ﻲ ﺪﻧﺪﺷﺖﺒﺛﻲﻤﭼﺮﭘگﺮﺑضﺮﻋولﻮﻃ، . ﺮﺛا رﻮﺷ ي ، ﭗﻴﺗﻮﻧژ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣﺮﺛاو نآ ﺎﻫ ﺮﺑ ﻠﻛ ﻴ ﻪ
يﺮﻴﮔهزاﺪﻧادرﻮﻣتﺎﻔﺻ ﺴﺑ ﻴ رﺎ ﻨﻌﻣ ﻲ دﻮﺑراد . رد ﺑﻴ ﻦ ﺰﺟﻪﺑمﺎﻗرا ﻣﻮﺑ ﻲ مد ﺳ ﻴ هﺎ توﺎﻔﺗ ﻨﻌﻣ ﻲ راد ي ﻪﺷﻮﺧﻞﻛنزوﺮﻈﻧزا ـﻨﻌﻣ ﻲ راد ي ﺪﺸﻧهﺪﻫﺎﺸﻣ . ﺮﺛا ﺗﻴ رﺎﻤ رﻮﺷ ي ﺪﻧورﻪﺷﻮﺧﻞﻛنزووهﺎﻛنزوتﺎﻔﺻﺮﺑ ﻪﺑﺎﺸﻣ ا ي ﺖﺷاد . هژاو ﺎﻫ ي يﺪﻴﻠﻛ : مد ﺳ ﻴ هﺎ ﻢﭼﺮﭘگﺮﺑضﺮﻋولﻮﻃ،هﺎﻛنزو،ﻪﺷﻮﺧﻞﻛنزو، ﻪﻣﺪﻘﻣ اﺰﺟا ي دﺮﻜﻠﻤﻋ ،ﺞﻧﺮﺑرد تﺪﺷﻪﺑ ﺖﺤﺗ ﺛﺄـﺗ ﻴﺮ رﻮـﺷ ي ﻊـﻗاو ﻣ ﻲ ﺪﻧﻮﺷ .
داﺪﻌﺗ،ﻪﺷﻮﺧلﻮﻃ
ﻪﭽﻠﮔ ﺎـﻫ ي
نزووﻪـﺷﻮﺧﺮـﻫ
نزو،ﻪﺗﻮﺑﺮﻫﻪﻧادنزو،ﻪﻧاد
ﻪـﻧاد ﺎـﻫ ي
داﺪـﻌﺗ،ﻪـﺷﻮﺧﺮـﻫ
،ﻪﺷﻮﺧ رورﺎﺑ ي
رﻮﻃﻪﺑﺖﺷادﺮﺑﺺﺧﺎﺷ،
ـﻨﻌﻣ ﻲ راد ي ﺖـﺤﺗ ﺛﺄﺗ ﻴﺮ رﻮﺷ ي راﺮﻗ ﻣ ﻲ ﮔﻴ ﺪﻧﺮ )
Gregorio et al., 1997
( . ـﻟ ﻲ نارﺎﻜﻤﻫو )
Lee et al., 2003
(
رد ﺳرﺮﺑ ﻲ
34
زاﺞﻧﺮﺑﻢﻗر
ﻓﻴ ﻠﻴ ﭙﻴ ﻦ ﺰﮔ
مﺎﻗراﻪﻛﺪﻧدﻮﻤﻧشرا
اﻳ ﺪﻨ ﻳ ﺎﻜ ﺴﺑ ﻴ رﺎ ﻞﻤﺤﺘﻣ ﺮﺗ زا مﺎﻗرا ﻧﻮﭘاژ ﻴ ﺎﻜ ﺪﻨﺘﺴﻫ . وزروﻼﻓ ﻳ ﻮـﺌ )
Flowers and Yeo,
1988 ( ﺎﺑ ﺎﻣزآ ﻳ ﺶ ور ي 148
ﺪـﻧدادنﺎﺸﻧﺞﻧﺮﺑﻢﻗر
ﻪـﻛ رد اﺮﺷ ﻳ ﻂ ،رﻮﺷ 26 زاﺪﺻرد راو ﻳ ﺲﻧﺎ ﺎﻘﺑ ي ﺗﻮﻧژ ﻴ ﭗ ﺎﻫ ، ـﺷﺎﻧ ﻲ زا بﺬﺟ ﻳ نﻮ ﺪﺳ ﻳ ﻢ وﺖﺳا 40 زاﺪﺻرد اﻳ ﻦ راو ﻳ ﺲﻧﺎ ترﺪﻗﻪﺑ ور ﻳ ﺶ توﺎﻔﺘﻣ ﮔﻴ ﻪﭽﻫﺎ ﺎﻫ ﺖﺳاطﻮﺑﺮﻣ . نآ ﺎﻫ ﺪـﻧدﻮﻤﻧناﻮﻨﻋ ﻪﻛ مﺎﻗرا ﺪﻨﻠﺑﺎﭘ رد ﺎﻘﻣ ﻳ ﻪﺴ مﺎـﻗراﺎـﺑ هﺎـﺗﻮﻛﺎﭘ ،هﺪـﺷحﻼـﺻا ﻞﻤﺤﺗ ﺑﻴ ﺮﺘـﺸ ي
ﺶﻨـﺗﻪـﺑﺖﺒـﺴﻧ
رﻮـﺷ ي
وﺪـﻧراد
ارﺎـﻛ ﻲﻳ
ردبآفﺮﺼﻣ
نآ ﺎﻫ ﺖﺳاﺮﺗﻻﺎﺑ . رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ا ي ور ي ردﺞﻧﺮـﺑ رﻮﺷ ي ﺎﻫ ي 0 ، 25 و 100 ﺪﺻرد ﻚﻤﻧ نﺎﺸﻧمﺎﻌﻃ ﺪـﺷهداد ﻪﻛ ﺪﺻرد ﻪﻧاﻮﺟ ﻧز ﻲ و ﻣ ـﻴ ناﺰ ﺪـﺷر رﻳ ﻪـﺸ ﻪﻗﺎـﺳو ﺶﻫﺎـﻛ ﻣ ﻲ ﻳ ﺪﺑﺎ . ﻦﻴﻘﻘﺤﻣ ﺎﻧاﻮﺗ ﻲﻳ نزو،رﺬﺑ ﻚﺸﺧ ﮔﻴ ﻪـﭽﻫﺎ ﺖﺒـﺴﻧ، رﻳ ﻪﺸ
راﺪﻘﻣوﻪﻗﺎﺳﻪﺑ
ﻟوﺮﭘ ﻴ ﻦ
ﻢـﻬﻣتﺎﻔﺻناﻮﻨﻋﻪﺑارگﺮﺑ
رد ﺰﮔ ﻳ ﺶﻨ ﺗﻮﻧژ ﻴ ﭗ ﺎﻫ ي ﻞﻤﺤﺘﻣ ﻓﺮﻌﻣ ﻲ ﺪـﻧدﻮﻤﻧ ) Sujatha
et al., 2004
.( ﺞﻧﺮﺑمﺎﻗرا اﻳ ﺪﻨ ﻳ ﺎﻜ و ﻧﻮﭘاژ ﻴ ﺎﻜ
ﻞـﻤﺤﺗﺮـﻈﻧزا
رﻮﺷ ﻪﺑ
ي
ﻪـﻛﺪـﺷﺺﺨـﺸﻣﻪـﻛﺪﻨﺘﻓﺮﮔراﺮﻗﻪﻌﻟﺎﻄﻣدرﻮﻣ
ﺶﻫﺎﻛ وﻳ ﮔﮋ ﻲ ﺎﻫ ي
مﺎـﻗراردﺪـﺷر
اﻳ ﺪـﻨ ﻳ ﺎﻜ ﺑﻴ ﺮﺘـﺸ مﺎـﻗرازا ﻧﻮﭘاژ ﻴ ﺎﻜ
ﻞﻤﺤﺘﻣمﺎﻗراودﻮﺑ
اﻳ ﺪﻨ ﻳ ﺎﻜ راﺪﻘﻣ ﺪﺳ ﻳ ﻢ ﺑﻴ ﺮﺘـﺸ ي ار
بﺬﺟﺎﺑوﺪﻧدﻮﻤﻧﻊﻓد
88 ﺶﻨﺗ ﺎﻫ ﻲﻋارزمﻮﻠﻋردﻲﻄﻴﺤﻣي ﺪﻠﺟ،
5 ﻪﻤﻴﻧ، مود 91
al., 2007
( .
نآ ﺎﻫ
راﺪﻘﻣﻪﻛﺪﻧدادنﺎﺸﻧ
ﺪﺳ ﻳ ﻢ ـﻳ ﺎ ـﺳﺎﺘﭘ ﻴ ﻢ
ﺎﻬﻨﺗ ﻤﻧ ﻲ ﺪﻧاﻮﺗ رد ﻜﻔﺗ ـﻴ ﻚ
سﺎـﺴﺣوﻞـﻤﺤﺘﻣمﺎـﻗرا
ﻌﻣ ـﻴ رﺎ
ﻔﻣ ﻴ ﺪ ي
ﻪﻜﻠﺑ،ﺪﺷﺎﺑ
ﺎﺑﻳ ﺪ ﺖﺒﺴﻧ اﻳ ﻦ ود ﻳ نﻮ
راﺮـﻗﻪﺟﻮﺗدرﻮﻣ
ﮔﻴ دﺮ
.
رﻮﺷﻦﻴﻨﭽﻤﻫوﺖﻴﻌﻤﺟنوﺰﻓازورﺶﻳاﺰﻓاﻪﺑﻪﺟﻮﺗﺎﺑ
ﻦﻴﻨﭽﻤﻫوﻲﻋارزتﻻﻮﺼﺤﻣﺖﺸﻛﻖﻃﺎﻨﻣزايرﺎﻴﺴﺑنﺪﺷ
يوﺮﺸﻴﭘ بآ ﺎﻫ ي
ﺎﺑﻖﻴﻘﺤﺗﻦﻳارﻮﺸﻛﻲﻟﺎﻤﺷﻞﺣاﻮﺳيﺎﻳرد
اﺮﺟايرﻮﺷﺶﻨﺗﻪﺑﺞﻧﺮﺑﻒﻠﺘﺨﻣمﺎﻗراﺶﻨﻛاوﻲﺳرﺮﺑفﺪﻫ
ﺪﻳدﺮﮔ
.
وداﻮﻣ شور ﺎﻫ
ودروﺬﺑزاهدﺎﻔﺘﺳاﺎﺑﻪﻌﻟﺎﻄﻣﻦﻳا
ﭗﻴﺗﻮﻧژ
ﻪـﺑﻲﺟرﺎـﺧﺞﻧﺮـﺑ
مﺎﻧ ﺎﻫ ي
IR54447-3B-10-2
،
IR58443-6B-10-3
ودو
ﭗﻴﺗﻮﻧژ
ـﻴﮔهﺪـﺷحﻼـﺻاﻲﻠﺧادﺞﻧﺮﺑ
ﻞ
ﺎﻴـﺳمدو
ه
ردو
4
يرﻮﺷﺢﻄﺳ
)
ولﺮﺘﻨﻛ
رﻮﺷ ي ﺎﻫ ي
4
،
8
و
12
ﺳد ﻲ زﻳ ﺲﻨـﻤ
ﺮﺘﻣﺮﺑ
ﺮﻠﻛ ﻳﺪ ﺪﺳ ﻳ ﻢ
(
حﺮـﻃﺐـﻟﺎﻗردوﻞـﻳرﻮﺘﻛﺎﻓترﻮﺻﻪﺑ
ًﻼﻣﺎﻛ
ﺎـﺑﻲﻓدﺎـﺼﺗ 3
راﺮـﻜﺗ ) 3
ناﺪـﻠﮔ
(
لﺎـﺳرد
1389
رد
ردسووﺎﻛﺪﺒﻨﮔهﺎﮕﺸﻧادﻲﻌﻴﺒﻃﻊﺑﺎﻨﻣويزروﺎﺸﻛهﺪﻜﺸﻧاد
ﻛﺎﺧ ﻲ ﻲﺘﻠﻴﺳ
-ﺳر ﻲ
-ﻣﻮـﻟ ﻲ ،
pH
= 9 / 7
،
ﻲـﻜﻳﺮﺘﻜﻟاﺖﻳاﺪـﻫ
8 / 1
هﺪﻧﻮﺷﻲﺜﻨﺧداﻮﻣﺪﺻرد،
12
ﻲـﻟآﻦﺑﺮﻛﺪﺻرد،
30 / 1
،
ﻞــﻛتزاﺪــﺻرد
01 / 0
بﺬــﺟﻞــﺑﺎﻗﺮﻔــﺴﻓ،
6 /
14
ppm
و
بﺬﺟﻞﺑﺎﻗﻢﻴﺳﺎﺘﭘ
345
ppm
ﺪﺷمﺎﺠﻧا
.
ﺪﻧﺪـﺷرادﻪـﻧاﻮﺟهﺎﮕﺸﻳﺎﻣزآﻂﻳاﺮﺷردروﺬﺑﻪﻛﻦﻳازاﺲﭘ
،
ﻞﺧادرد
ناﺪﻠﮔ ﺎﻫ ﻲﻳ
5
ﺪﻧﺪﺷﺖﺸﻛﻲﻳﻮﻠﻴﻛ
.
ﺮﻫﻞﺧاداﺪﺘﺑا
وﺪـﺷهدادراﺮـﻗﻢﻴﺨـﺿﻲﻜﻴﺘـﺳﻼﭘﻪﺴﻴﻛدﺪﻋﻚﻳناﺪﻠﮔ
ناﺪﻠﮔ ﺎﻫ ي
ﻚـﻳﻞـﺧادردﻪـﻋرﺰﻣكﺎـﺧزانﺎﺴﻜﻳرﺎﻤﻴﺗﺎﺑ
ﻆـﻔﺣﺖﻬﺟگرﺰﺑﻲﻨﻴﺳ
زﺎـﺑﻂﻴـﺤﻣردﻲﺑﺎـﻗﺮﻏﺖـﻟﺎﺣ
و
ﻲﻌﻴﺒﻃًﻼﻣﺎﻛﻂﻳاﺮﺷ
ﺪﻨﺘﻓﺮﮔراﺮﻗ
.
داﺪﻌﺗ
4 ﺎـﺗ 5 ﺮـﻫزارﺬـﺑ
ﭗﻴﺗﻮﻧژ
هدادراﺮﻗفﺮﻇﺮﻫﻞﺧادرد
ﺪـﺷ
. زاﺪـﻌﺑ ﻪـﺘﻔﻫود
ﻪﻧاﻮﺟ ﻧز ﻲ ، ﮔﻴ ﻪﭽﻫﺎ ﺎﻫ ﻚﻨﺗ
داﺪﻌﺗوهﺪﺷ
نآ ﺎﻫ ﻪﺑ
2 رددﺪـﻋ
ناﺪﻠﮔﺮﻫ
ﺳر ﻴ ﺪ
.
رد اﻳ ﻦ ﻌـﺿو ﻴ ﺖ
بآﺢﻄـﺳ
1
ﺘﻧﺎـﺳ ﻲ ﺮـﺘﻣ
ﺢﻄﺳزاﺮﺗﻻﺎﺑ
كﺎﺧ
ﻪـﻧازوررﻮـﻃﻪـﺑودﻮﺑ
لﺮـﺘﻨﻛ ﺪـﺷ وه
ﻣﺎﮕﻨﻫ ﻲ ﻪﻛ ﮔﻴ ﻪﭽﻫﺎ ﺎﻫ
30
جرﺎﺧبآمﺎﻤﺗ،ﺪﻧﺪﺷهزور
ﺪـﺷ و
فوﺮﻇ
24
ﻪﺑﺖﻋﺎﺳ
ﻤﻫ ﻴ ﻦ ترﻮﺻ ﻗﺎﺑ ﻲ
ﻦﻳازاﺲﭘوﺪﻧﺪﻧﺎﻣ
تﺪﻣ ﺳ ﻴﻨ ﻲ ﺎﻫ
بآﺎﺑ
رﻮﺷ ي ﻪﻛ ﺎﺑ
ﻲـﻜﻳﺮﺘﻜﻟاﺖﻳاﺪـﻫ
)
EC
(
ﺮﻈﻧدرﻮﻣ
)
رﻮﺷ ي ﺎﻫ ي
4
،
8
و
12
ﺳد ﻲ زﻳ ﺲﻨﻤ
ﺮﺘﻣﺮﺑ
(
ﻬﺗ ﻴﻪ
هﺪﺷ دﻮﺑ ﺮﭘ ، ﺪﻧﺪﺷ
.
لﻮﻃرد
ﺎﻣزآ ﻳ ﺶ ،
ﻪـﺘﻔﻫﺮﻫ
ﻪـﺑ
ـﺳو ﻴ ﻪﻠ
ﺶﻜﻫز ﻪﻤﻫ
وﺪﺷجرﺎﺧبآ
ﺳ ﻴﻨ ﻲ ﺎﻫ
رﻮﺷبآﺎﺑ
ًادﺪﺠﻣ
ﺮـﭘ
ﺪﻧﺪﺷ
.
ﻪﺗﻮﺑﻞﻛنﺎﻳﺎﭘ رد
ﺪـﺷﺖـﺷادﺮﺑﺎﻫ
و
ﺎﻔـﺻرد
ت نزو
ﻪﺷﻮﺧﻞﻛنزو،هﺎﻛ
،
ﻪـﺷﻮﺧلﻮـﻃ،عﺎـﻔﺗرا،ﻪـﺗﻮﺑﻞﻛنزو
ﻠﺻا ﻲ
ﻖـﺒﻃﻢﭼﺮـﭘگﺮـﺑضﺮـﻋولﻮـﻃ،ﻪﺷﻮﺧﻞﻛ نزو،
ﻪﺴﺳﻮﻣﻞﻤﻌﻟارﻮﺘﺳد
ﺑﻴ ﻦ ـﻠﻠﻤﻟا ﻲ ﻘﺤﺗ ﻴ تﺎـﻘ
ﺞﻧﺮـﺑ ) IRRI,
1996 (
ﺪﻧﺪﺷﺖﺒﺛ
.
ﺗ ﻳﺰﺠ ﻪ رﺎﻣآ ي
هدادندﺮﻛهدﺎﻣآو
ﺎـﺑﺎـﻫ
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺎﻫ ي ﭙﻣﺎﻛ ﻴ ﺮﺗﻮ ي
Costat
و
Excel
مﺎﺠﻧا ﺪﺷ
.
لوﺪﺟ 1 . تﺎﺼﺨﺸﻣ ﺗﻮﻧژ
ﻴ ﭗ ﺎﻫ ﻲﺳرﺮﺑدرﻮﻣي
Table 1. Characteristics of studied genotypes
ﭗﻴﺗﻮﻧژمﺎﻧ
ﺄﺸﻨﻣ ﻲﺸﻳورتﺎﻴﺻﻮﺼﺧ ﻞﻤﺤﺗناﺰﻴﻣ
Genotype
Origin Growth traits salinity tolerance
IR54447-3B-10-2
IRRI سرﺮﻳدوهﺎﺗﻮﻛﺎﭘ
dwarf-late maturing
ﻻﺎﺑ high
IR58443-6B-10-3
IRRI سرﺮﻳدوهﺎﺗﻮﻛﺎﭘ
dwarf-late maturing
ﻂﺳﻮﺘﻣ intermediate
ﻞﻴﮔ Gil
هﺪﺷحﻼﺻا
improved
سرﻂﺳﻮﺘﻣوهﺎﺗﻮﻛﺎﭘ
semi dwarf- semi late maturing
ﻂﺳﻮﺘﻣ intermediate
مد هﺎﻴﺳ Domseiah
ﻲﻣﻮﺑ local variety
ﺪﻨﻠﺑﺎﭘ سردوزو
tall- early maturing
ﻂﺳﻮﺘﻣ intermediate
ﺎﺘﻧ ﻳ ﺞ
ﺚﺤﺑو
ﺮﺛا رﻮﺷ ي ، ﭗﻴﺗﻮﻧژ
ﻞﺑﺎﻘﺘﻣﺮﺛاو
نآ ﺎﻫ ﺮﺑ ﻠﻛ ﻴﻪ ﺗﻴ ﺎﻫرﺎﻤ ﺴﺑ ﻴ رﺎ
ﻨﻌﻣ ﻲ
دﻮﺑراد
)
لوﺪﺟ
1 .(
اﻳ ﻦ عﻮﺿﻮﻣ ﺑﻴ ﺮﮕﻧﺎ ا ـﻳ ﻦ
ﻪـﻛﺖـﺳا
هزاﺪﻧاتﺎﻔﺻمﺎﻤﺗ
ﮔ ـﻴ ﺮ ي
هﺪـﺷ ﻞﻣﺎـﺷ
ﻞـﻛنزو،هﺎـﻛنزو
ﻪـﺷﻮﺧلﻮـﻃ،عﺎﻔﺗرا،ﻪﺗﻮﺑﻞﻛنزو،ﻪﺷﻮﺧ
ﻠـﺻا ﻲ
ولﻮـﻃ،
ﻢﭼﺮﭘگﺮﺑضﺮﻋ
ﺛﺄﺗﺖﺤﺗ
ﻴﺮ ﺗﻴ ﺎـﻫرﺎﻤ ي
راﺮـﻗهﺪـﺷلﺎـﻤﻋا
ﻳﺎـﺘﻧﻖﺑﺎـﻄﻣﻪـﻛﺪﻨﺘﻓﺮﮔ
ﺞ ﻳ ﻮـﺌ
نارﺎـﻜﻤﻫو )
Yeo et al.,
1997, 1990
(
دﻮﺑ
.
ﻞﺑﺎﻘﺘﻣﺮﺛا
رﻮﺷ ي رد ﭗﻴﺗﻮﻧژ
ﻲﻧﺎﺑﺎﻴﺑ و نارﺎﻜﻤﻫ : ءاﺰﺟاودﺮﻜﻠﻤﻋﺶﻨﻛاوﻪﻌﻟﺎﻄﻣ يرﻮﺷﺶﻨﺗﻪﺑﺞﻧﺮﺑﻲﻠﺧادوﻲﺟرﺎﺧمﺎﻗرادﺮﻜﻠﻤﻋ
89
ﻪﭼ ﻪﺷﻮﺧ
ﻨﻌﻣ ﻲ
دﻮﺒﻧراد
.
رد ـﺑ ﻴ ﻦ
مدﺰـﺟﻪـﺑمﺎـﻗرا
ـﺳ ﻴ هﺎ
توﺎــﻔﺗ ــﻨﻌﻣ ﻲ راد ي
ﻪــﺷﻮﺧﻞــﻛنزوﺮــﻈﻧزا
ــﻨﻌﻣ ﻲ راد ي
ﺪﺸﻧهﺪﻫﺎﺸﻣ
)
لوﺪﺟ
2 .(
ﺮـﻈﻧزامﺎـﻗراتﺎﻔﺻﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣﻦﻴﺑ
ﻠﺻاﻪﺷﻮﺧلﻮﻃ،ﻪﺗﻮﺑعﺎﻔﺗرا،ﻪﺗﻮﺑﻞﻛنزو
ﻲ
ﻪﺷﻮﺧداﺪﻌﺗو
ﺢﻄـﺳرديرادﻲﻨﻌﻣتوﺎﻔﺗﻲﻠﺻاﻪﺷﻮﺧردﻪﭼ
5 ﺪـﺻرد
ﺪﺷهﺪﻫﺎﺸﻣ
)
لوﺪﺟ
2 .(
ردﻪﺗﻮﺑﻞﻛنزوﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ
ﭗـﻴﺗﻮﻧژ
ﻲﺟرﺎﺧ
IR54447-3B-10-2
ودزاﺶﻴـﺑﻪﻛﺪﺷهﺪﻫﺎﺸﻣ
ردﻪﻛدﻮﺑراﺪﻘﻣﻞﻗاﺪﺣﺮﺑاﺮﺑ
ﭗﻴﺗﻮﻧژ
هﺪﻫﺎﺸﻣهﺎﻴﺳمدﻲﻣﻮﺑ
ﺪﺷ
.
ردﻲﻠﺻاﻪﺷﻮﺧلﻮﻃﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ
ﭗﻴﺗﻮﻧژ مد
ﺎﺸﻣهﺎﻴﺳ
هﺪﻫ
ردنآراﺪـﻘﻣﻦﻳﺮﺘﻤﻛوﺪﺷ
ﭗـﻴﺗﻮﻧژ
ﻲﺟرﺎـﺧ
IR58443-6B-10-3
ﺲـﻜﻋﺮـﺑ ﺎـﻣاﺪـﺷهﺪﻫﺎﺸﻣ
ﭗـﻴﺗﻮﻧژ
هﺎﻴـﺳمد
ﺷادارﻲﻠﺻاﻪﺷﻮﺧردﻪﭼﻪﺷﻮﺧداﺪﻌﺗ ﻞﻗاﺪﺣ
ﺖ
.
ﭗـﻴﺗﻮﻧژ
ﻲﺟرﺎــﺧ
IR58443-6B-10-3
لﻮــﻃﻦﻳﺮــﺘﻤﻛﺪــﻨﭼﺮــﻫ
ﻪـﺷﻮﺧردﻪـﭼﻪـﺷﻮﺧداﺪـﻌﺗﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑﺎﻣاﺖﺷادارﻪﺷﻮﺧ
ﺖـﺷادارﻲﻠﺻا
)
لوﺪـﺟ
2 .(
اﺪـﺣ
گﺮـﺑضﺮـﻋولﻮـﻃﺮﺜﻛ
ﺐــﻴﺗﺮﺗﻪــﺑﻢﭼﺮــﭘ
3 / 21
و
95 / 0
ردﺮــﺘﻣﻲﺘﻧﺎــﺳ
ﭗــﻴﺗﻮﻧژ
ﻲﺟرﺎﺧ
IR58443-6B-10-3
ﺪﺷهﺪﻫﺎﺸﻣ
)
لوﺪﺟ
2 .(
ﺮﺜﻛاﺪﺣ
نزوﻞﻗاﺪﺣو
ﻞﻛ
ﻪـﺑﻪـﺗﻮﺑ
ﺗﺮﺗ ـﻴ ﺐ رد ﭗـﻴﺗﻮﻧژ
ﺟرﺎــﺧ ﻲ
IR54447-3B-10-2
هﺪــﺷحﻼــﺻاﻢــﻗرو
ﮔ ــﻴ ﻞ
ﺪﺷهﺪﻫﺎﺸﻣ
90 ﺶﻨﺗ ﺎﻫ ﻲﻋارزمﻮﻠﻋردﻲﻄﻴﺤﻣي ﺪﻠﺟ،
5 ﻪﻤﻴﻧ، مود 91
ﺑﻴ ﺶ زا
50
دﻮﺑﺪﺻرد
)
ﺟ لوﺪ
2 . (
ﺑﻴ ﺮﺘـﺸ ﻳ ﻦ
ﻪـﺷﻮﺧلﻮـﻃ
ﻠﺻا ﻲ رد ﭗﻴﺗﻮﻧژ ﻣﻮﺑ ﻲ مد ـﺳ ﻴ هﺎ
ﺪـﺷهﺪﻫﺎـﺸﻣ
. ﺮـﺛا
ﺗﻴ رﺎـﻤ
رﻮﺷ ي
ﺪـﻧورﻪﺷﻮﺧﻞﻛنزووهﺎﻛنزوتﺎﻔﺻﺮﺑ
ﻪﺑﺎـﺸﻣ ا ي
ﺖﺷاد
)
لوﺪﺟ
3 .(
ﺑﻴ ﺮﺘﺸ ﻳ ﻦ
زاﻪـﺷﻮﺧﻞـﻛنزووهﺎـﻛنزو
ﺗﻴ رﺎﻤ
وﺪﺷﻞﺻﺎﺣﺪﻫﺎﺷ
يﺎـﻫرﺎﻤﻴﺗﻦﻴـﺑردﺖﻔـﺻودﻦﻳا
ﻲﺸﻳﺎﻣزآ توﺎﻔﺗ ﻨﻌﻣ ﻲ راد ي ﻢﻫ
ﺪـﻧدادنﺎﺸﻧ
ﺞﻳﺎـﺘﻧﺎـﺑﻪـﻛ
نارﺎـﻜﻤﻫوﻮﻳرﻮﮕﻳﺮﮔ
)
Gregorio et al., 1997
(
ﺖـﻘﺑﺎﻄﻣ
ﺖﺷاد
.
ﺮﺛا رﻮﺷ ي ور ي
لﻮـﻃ،ﻪـﺗﻮﺑعﺎـﻔﺗرا،ﻪـﺗﻮﺑﻞـﻛنزو
ﻪﺷﻮﺧ ﻠﺻا ﻲ
ﺪـﻧورﻢﭼﺮـﭘگﺮـﺑضﺮـﻋوﻢﭼﺮﭘگﺮﺑلﻮﻃ،
ﻪﺑﺎﺸﻣ ا ي ﺖﺷاد
.
هﺪﺷﻲﺑﺎﻳزراتﺎﻔﺻﻪﻴﻠﻛرد
اﺰﻓا ﻳ ﺶ رﻮﺷ ي
ﺶﻫﺎﻛﺐﺟﻮﻣ
نآ ﺎﻫ ﺪﺷ
.
ﺶﻫﺎﻛﺪﺻرد
وﻢﭼﺮـﭘگﺮـﺑلﻮﻃ
ﺐـﻴﺗﺮﺗﻪـﺑﻢﭼﺮﭘگﺮﺑضﺮﻋ
34
وﺪـﺻرد
46
دﻮـﺑﺪـﺻرد
.
گﺮﺑلﻮﻃﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ
ﻤﭼﺮﭘ ﻲ ﺑﻴ ﺮﺘﺸ
ﺛﺄـﺗﺖﺤﺗ
ﻴﺮ رﻮـﺷ ي اﺮـﻗ ر
ﺖﻓﺮﮔ
)
لوﺪـﺟ
2 .(
رﻮـﻃنﺎـﻤﻫ
لوﺪـﺟردﻪـﻛ
2
هﺪﻫﺎـﺸﻣ
ﻣ ﻲ دﻮﺷ
شزرايرﻮـﺷﺶﻳاﺰـﻓاﺎﺑ،يرﻮﺷيﺎﻫرﺎﻤﻴﺗمﺎﻤﺗرد
ﻪﺷﻮﺧﻞﻛنزوردﺶﻫﺎﻛﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑﺎﻣا،ﺖﻓﺎﻳﺶﻫﺎﻛتﺎﻔﺻ
دادخرﻲﻠــﺻاﻪـﺷﻮﺧلﻮـﻃردﺶﻫﺎـﻛناﺰـﻴﻣﻦﻳﺮـﺘﻤﻛو
.
دﻮﺑتﺎﻔﺻﺮﻳﺎﺳزاﺶﻴﺑﻪﺷﻮﺧﻞﻛنزوﺖﻴﺳﺎﺴﺣﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ
.
مﺎـﻤﺗﺮـﻈﻧزايرﻮـﺷيﺎـﻫرﺎﻤﻴﺗﻦﻴـﺑيرادﻲـﻨﻌﻣفﻼﺘﺧا
ﺪﻫﺎﺸﻣﻪﻌﻟﺎﻄﻣدرﻮﻣتﺎﻔﺻ
ﺪﺷه
.
ضﺮـﻋﺮﺑيرﻮﺷرﺎﻤﻴﺗﺮﺛا
دﻮﺑگﺮﺑلﻮﻃزاﺮﺘﺸﻴﺑگﺮﺑ
. رﺎـﻤﻴﺗردﻪـﻜﻨﻳاﻪـﺑﻪـﺟﻮﺗﺎﺑ
يرﻮﺷ
12
ﺮـﻋولﻮـﻃﺮـﺘﻣﺮـﺑﺲﻨﻤﻳزﻲﺳد
ض
ﻪـﺑگﺮـﺑ
هزاﺪﻧاﻪﺑﺐﻴﺗﺮﺗ
76 / 15
و
54 / 0
ﻲﺘﻧﺎﺳ
دادنﺎﺸﻧﺶﻫﺎﻛﺮﺘﻣ
،
ﺖـﻓﺎﻳﺶﻫﺎـﻛﻒـﺼﻧﻪـﺑًﺎﺒﻳﺮﻘﺗ گﺮﺑضﺮﻋﺮﺘﻬﺑترﺎﺒﻋﻪﺑ
.
ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ﻣ ﻲ ناﻮﺗ
ردگﺮﺑضﺮﻋﺖﻔﮔ
گﺮـﺑلﻮـﻃﺎﺑﻪﺴﻳﺎﻘﻣ
ﺖﻔﺻ سﺎﺴﺣ ﺮﺗ ي
ﺖـﺳايرﻮﺷﻪﺑ
.
نزو ﻞـﻛ
عﺎـﻔﺗرا،ﻪـﺗﻮﺑ
ﻪﺷﻮﺧلﻮﻃ،ﻪﺗﻮﺑ
ﻠﺻا ﻲ
ﻢﭼﺮﭘگﺮﺑضﺮﻋ،ﻢﭼﺮﭘگﺮﺑلﻮﻃ،
ﺪﻧورﻪﭼﻪﺷﻮﺧداﺪﻌﺗو
ﻪﺑﺎﺸﻣ ا ي
وﺖﺷاد
ﺑﻴ ﻦ رﺎﻬﭼ ﭗﻴﺗﻮﻧژ
تﺎﻔـﺻﺮﻈﻧزا
رﻮﻛﺬـﻣ
فﻼﺘـﺧا
ـﻨﻌﻣ ﻲ راد ي
ﺪـﺷهﺪﻫﺎـﺸﻣ
)
لوﺪﺟ
2 .(
ﺎﻤﻋايﺎﻫرﺎﻤﻴﺗﻪﻴﻠﻛًﺎﺒﻳﺮﻘﺗعﻮﻤﺠﻣرد
ﻪـﻴﻠﻛﺮـﺑهﺪﺷل
تﺎﻔﺻﻲﻣﺎﻤﺗردوﺪﻧﺪﺷرادﻲﻨﻌﻣيﺮﻴﮔهزاﺪﻧادرﻮﻣتﺎﻔﺻ
ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣدرﻮـﻣتﺎﻔﺻﺮﺘﺸﻴﺑﺶﻫﺎﻛﻪﺑﺮﺠﻨﻣيرﻮﺷﺶﻳاﺰﻓا
ﺪﺷ
.
هزاﺪﻧانﻮﭽﻤﻫتﺎﻔﺻﺮﻈﻧزاﻪﻌﻟﺎﻄﻣدرﻮﻣمﺎﻗراﻦﻴﺑرد
ﺶﻘﻧ ﻪﻛﻲﻤﭼﺮﭘگﺮﺑ
قﻮﻓ هدﺎﻌﻟا
؛درادنﻮﻴﺳﻼﻴﻤﻴﺳآرديا
ﭗﻴﺗﻮﻧژ
IR54447-3B-10-2
ﺮﻳﺎﺳﻪﺑﺖﺒﺴﻧ
يﺮـﺗﺮﺑمﺎـﻗرا
ﻪﻜﻨﻳاﻪﺑﻪﺟﻮﺗﺎﺑوﺖﺷاد
ﭗﻴﺗﻮﻧژ
ﻪـﺗﻮﺑنزوﺮـﻈﻧزارﻮﻛﺬـﻣ
ﻦـﻳا؛دﻮـﺑمﺎـﻗراﺮﻳﺎـﺳﻪـﺑﺖﺒـﺴﻧيﺮﺗﻻﺎﺑشزرايارادﺰﻴﻧ
ﭗﻴﺗﻮﻧژ ار ﻣ ﻲ ناﻮﺗ ﭗﻴﺗﻮﻧژ
دﻮﻤﻧﻲﻓﺮﻌﻣيرﻮﺷﻪﺑﻞﻤﺤﺗ
.
ﻊﺑﺎﻨﻣ
Flowers, T.J., Yeo, A.R., 1988. Salinity and rice: A physiological approach to breeding for resistance. Proceeding of the International Congress of plant Physiology, New Delhi, India.
Gregorio, G.B., Senadhira, D., Mendoza, R., 1997. Screening rice for salinity tolerance. IRRI. Dis. Paper No.22, Los Banos. Philipine.
IRRI, 1996. Standard Evaluation System for Rice. 4th ed., INGER Genetics Resource Center, IRRI, Manila, Philippine.
Lee, K.S., Choi, W. Y., Ko, J. C., Kim, T. S., Gregorio, G. B., 2003. Salinity tolerance of Japonica and Indica rice (Oryza sativa L.) at seedling stage. Planta.216(6), pp 1043-1046.
Lee, S.Y., Ahn, Y.S., Cha, D.W., Yun, M.C., Lee, J.C., Ko, K.S., Lee, M.Y., 2007. Mapping QTLs related to salinity tolerance of rice at the youngseedling stage. Plant Breed. 126, 43-46.
Sujatha, K., Ansari, N.A., Rao, T.N., 2004. Laboratory studies on screening for salt tolerance in rice (Oryza sativa L.) genotypes. J. Res.ANGRAU 32, pp 27-33.
Yeo, A.R., Flowers, T.J., 1984. Mechanism of salinity resistance in rice and their role as physiological criteria in plant breeding. pp. 151-170, In: Staples, R.C., Temnyson, G.H. (Eds.), Salinity Tolerance inPlants. Willey Inter sci., New York.
