ﻮﮕﺨﺳﺎﭘهﺪﻧرﺎﮕﻧ :
ﺮﻓيﻮﺳﻮﻣﻪﻬﻟاﻲﺑﻲﺑ .
سردآ : ﺪﻬﺸﻣ -ﺪﻬﺸﻣﺪﺣاو،ﻲﻣﻼﺳادازآهﺎﮕﺸﻧاد .
ﭘ ﻚﻴﻧوﺮﺘﻜﻟاﺖﺴ :
e.moosavifar@yahoo.com
ﺪﻠﺟ مﻮﺳ هرﺎﻤﺷ، مود ، ﻪﻤﻴﻧ مود
114 -105
ﻲﻜﻳژﻮﻟﻮﻴﺑ
دﺮﻜﻠﻤﻋ
و
ﻚﻳژﻮﻟﻮﻓرﻮﻣ
تﺎﻔﺻ
ﻲﺧﺮﺑ
ﺮﺑ
دوﺪﺤﻣ
يرﺎﻴﺑآ
ﺮﺛا
هرﺎﻬﺑ
ﮓﻧﺮﻠﮔ
مﺎﻗرا
يﻮﺳﻮﻣﻪﻬﻟاﻲﺑﻲﺑ ﻓ
ﺮ
1
* ، ﻲﻧاﺪﻬﺑﻲﻠﻋﺪﻤﺤﻣ
2
* يﺪﻤﺣﻻاﻲﻣﺎﺟﺪﻴﺠﻣ،
3
ﺪﺠﺑﻲﻨﻴﺴﺣﺪﻴﻌﺳﺪﻤﺤﻣ،
4
1 . راسﺎﻨﺷرﺎﻛ ﺖﻋارزﺪﺷ
ﺪﻬﺸﻣ،ناﻮﺟناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘهﺎﮕﺷﺎﺑ،ﺪﻬﺸﻣﺪﺣاو،ﻲﻣﻼﺳادازآهﺎﮕﺸﻧاد، ؛
2 و 3 . رﺎﻴﺸﻧاد ،تﺎﺗﺎﺒﻧحﻼﺻاوﺖﻋارزهوﺮﮔ
هﺎﮕﺸﻧاد ،ﺪﻨﺟﺮﻴﺑ ؛ 4 . رﺎﻴﺸﻧاد هوﺮﮔ ﻲﻤﻴﺷ ﺪﻨﺟﺮﻴﺑهﺎﮕﺸﻧاد
ﺖﻓﺎﻳردﺦﻳرﺎﺗ
: 31 / 1 / 89
شﺮﻳﺬﭘﺦﻳرﺎﺗ؛
: 15 / 5 / 90
هﺪﻴﻜﭼ
رﻮﻈﻨﻣﻪﺑ
ﻲﺧﺮﺑﺮﺑدوﺪﺤﻣيرﺎﻴﺑآﺮﺛاﻲﺳرﺮﺑ
تﺮﻛترﻮﺻﻪﺑﻲﺸﻳﺎﻣزآ،ﮓﻧﺮﻠﮔمﺎﻗراﻲﻜﻳژﻮﻟﻮﻴﺑدﺮﻜﻠﻤﻋوﻚﻳژﻮﻟﻮﻓرﻮﻣتﺎﻔﺻ
دﺮـﺧيﺎﻫ
كﻮﻠﺑﻪﻳﺎﭘحﺮﻃﺐﻟﺎﻗردهﺪﺷ
ردوﻲﻓدﺎﺼﺗﻞﻣﺎﻛيﺎﻫ
4
لﺎـﺳردﺪـﻨﺟﺮﻴﺑهﺎﮕﺸﻧاديزروﺎﺸﻛهﺪﻜﺸﻧادﻲﺗﺎﻘﻴﻘﺤﺗﻪﻋرﺰﻣردراﺮﻜﺗ
1387
ﺪﺷمﺎﺠﻧا
.
يرﺎﻴﺑآحﻮﻄﺳ
)
ﻪﻧادﻪﻠﺣﺮﻣﺎﺗيرﺎﻴﺑآ،ﻞﻣﺎﻛيرﺎﻴﺑآ
آ،يﺪﻨﺑ
ﻪﻤﻜﺗﻪﻠﺣﺮﻣﺎﺗيرﺎﻴﺑآوﻲﻫﺪﻠﮔﻪﻠﺣﺮﻣﺎﺗيرﺎﻴﺑ
ﻲﻫد
(
تﺮﻛرد
يﺎـﻫ
هرﺎﻬﺑﮓﻧﺮﻠﮔﻢﻗرﻪﺳوﻲﻠﺻا
)
نﺎﻬﻔﺻا،نﺎﻬﻔﺻاﻲﻠﺤﻣ
28
، IL111
(
تﺮﻛرد
ﺪﻨﺘﻓﺮﮔراﺮﻗﻲﻋﺮﻓيﺎﻫ
.
عﺎـﻔﺗراردﺶﻫﺎـﻛدادنﺎﺸﻧﺞﻳﺎﺘﻧ
ﻪﺧﺎﺷﻦﻴﻟواعﺎﻔﺗرا،ﻪﺗﻮﺑ
ﻪﺧﺎﺷداﺪﻌﺗوﻲﻠﺻاﻪﻗﺎﺳردهﺮﮔداﺪﻌﺗ،كﺎﺧﺢﻄﺳزا
ﻴﻟوايﺎﻫ
ﻪﻤﻜﺗﻪﻠﺣﺮﻣﺎﺗيرﺎﻴﺑآرﺎﻤﻴﺗردﺎﻬﻨﺗﻪﻳﻮﻧﺎﺛوﻪ
-ﺪﺷهﺪﻫﺎﺸﻣﻲﻫد
،
ﻖﺒﻃﺮﻄﻗﺎﻣا
عﻮﻧ،ﺖﻓﺎﻳﺶﻫﺎﻛيرﺎﻴﺑآيﺎﻫرﺎﻤﻴﺗردﻚﻳژﻮﻟﻮﻴﺑدﺮﻜﻠﻤﻋوﻪﻳﻮﻧﺎﺛوﻪﻴﻟوايﺎﻫ
ﻢﻗر
رﻮـﻃﻪـﺑﺰﻴﻧﮓﻧﺮﻠﮔ
ﻲﻨﻌﻣ
ﺖﺷاﺬﮔﺮﻴﺛﺄﺗتﺎﻔﺻﻦﻳاﺮﺑيراد
.
ﻪﺧﺎﺷﻦﻴﻟواعﺎﻔﺗرا،ﻪﺗﻮﺑعﺎﻔﺗراﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ
اﺪـﻌﺗ،كﺎﺧﺢﻄﺳزا
داﺪـﻌﺗوﻲﻠـﺻاﻪﻗﺎـﺳردهﺮـﮔد
ﻪﺧﺎﺷ
ﺪﻳﻮﻧﻪﻛﺪﺷهﺪﻫﺎﺸﻣنﺎﻬﻔﺻاﻲﻠﺤﻣﻢﻗرردﻚﻳژﻮﻟﻮﻴﺑدﺮﻜﻠﻤﻋوﻪﻳﻮﻧﺎﺛوﻪﻴﻟوايﺎﻫ
ردﻢـﻗرﻦـﻳابﻮـﻠﻄﻣﺪـﻴﻟﻮﺗﻞﻴﺴﻧﺎﺘﭘهﺪﻨﻫد
ﺖﺳاﻚﺸﺧﻪﻤﻴﻧوﻚﺸﺧﻂﻳاﺮﺷ
.
ﻪﻤﻜﺗﻪﻠﺣﺮﻣﺎﺗيرﺎﻴﺑآﻂﻳاﺮﺷردﻚﻳژﻮﻟﻮﻴﺑدﺮﻜﻠﻤﻋوﻚﻳژﻮﻟﻮﻓرﻮﻣتﺎﻔﺻﺪﻳﺪﺷﺖﻓامﺎﻗرارد
ﻲـﻫد
ﻣ
ﻲﻣﺮﻈﻧﻪﺑﻪﻛﺪﺷهﺪﻫﺎﺸ
ﻲﻣﻪﻠﺣﺮﻣﻦﻳارديرﺎﻴﺑآمﺎﺠﻧاﺎﺑ،ﻂﻳاﺮﺷﻦﻳاﺖﺤﺗوﺖﺳابآدﻮﺒﻤﻛﻪﺑﻪﻠﺣﺮﻣﻦﻳﺮﺘﺳﺎﺴﺣﺪﺳر
دﺮﻜﻤﻋناﻮﺗ
دادﺶﻳاﺰﻓاﻲﻬﺟﻮﺗﻞﺑﺎﻗرﻮﻃﻪﺑارﻚﻳژﻮﻟﻮﻴﺑ
.
هژاو يﺪﻴﻠﻛيﺎﻫ
:
ﮓﻧﺮﻠﮔ ،
ﻪﻤﻜﺗﻪﻠﺣﺮﻣ
ﻪﻧادﻪﻠﺣﺮﻣ،ﻲﻫﺪﻠﮔﻪﻠﺣﺮﻣ،ﻲﻫد
يﺮﻫﺎﻇتﺎﻴﺻﻮﺼﺧ،يﺪﻨﺑ
ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﻲﻜﺸﺧ
ﻊﻳﺎـﺷناﻮـﻨﻋﻪـﺑًﻻﻮﻤﻌﻣ
ﻪـﻛهﺪـﻧزﺮﻴﻏﺶﻨـﺗﻦﻳﺮـﺗ
ﻲﻣ ﻪﺑﺮﺠﺗارنآﻲﻋارز نﺎﻫﺎﻴﮔ
ﻲـﻣﻪﺘﺧﺎﻨـﺷﺪﻨﻨﻛ دﻮـﺷ
.
رد
ﺶﻨﻛاﺮـﭘوﻪـﺘﻓﺎﻳﺶﻫﺎﻛﻪﻧﻻﺎﺳﻲﮔﺪﻧرﺎﺑ ناﺰﻴﻣﻪﻛﻲﻘﻃﺎﻨﻣ
ﻲـﻄﻴﺤﻣﺶﻨﺗﻦﻳﺮﺘﻤﻬﻣﻲﻜﺸﺧ ،دراﺪﻧﻲﺼﺨﺸﻣيﻮﮕﻟانآ
ﻲﻣﺶﻫﺎﻛتﺪﺷﻪﺑارنﺎﻫﺎﻴﮔﺪﻴﻟﻮﺗﻪﻛﺖﺳا ﺪـﻫد
. دﻮـﺒﻤﻛ
د،ﻖﻃﺎﻨﻣﻦﻳاردبآ
ﻲﻠﻣاﻮـﻋمﺮـﮔيﺎﻫدﺎﺑواﻮﻫ يﻻﺎﺑيﺎﻣ
نﺎـﻫﺎﻴﮔدﺮـﻜﻠﻤﻋﺪﻳﺪﺷﺶﻫﺎﻛﺚﻋﺎﺑعﻮﻤﺠﻣردﻪﻛﺪﻨﺘﺴﻫ
ﻲﻣ ﺪﻧﻮﺷ
)
De Sclaux et al., 2000
.( ﻞـﻴﻟدﻪـﺑﺰﻴﻧناﺮﻳا
ﻲﻧﺎــﻜﻣﺖــﻴﻌﻗﻮﻣ
)
ﻲﻳﺎــﻴﻓاﺮﻐﺟضﺮــﻋرد
25
ﺎــﺗ
38
ﻪــﺟرد
ﻲﻟﺎﻤﺷ
( ﻚـﺸﺧﻖﻃﺎﻨﻣءﺰﺟدﻮﺧﻲﻌﻴﺒﻃرﺎﺘﺧﺎﺳوﻲﻤﻴﻠﻗا،
) 65
ﺪﺻرد
(
ﻚﺸﺧﻪﻤﻴﻧﺎﺗ
) 25
ﺪﺻرد
(
ﻲﻣبﻮﺴﺤﻣ
ودﻮـﺷ
دوﺪـﺣناﺮـﻳاردﻖﻃﺎـﻨﻣﻦﻳاﺖﻌﺳو 5
/ 1 ﺮﺘﻣﻮـﻠﻴﻛنﻮـﻴﻠﻴﻣ
لدﺎﻌﻣﻪﻛﺖﺳاﻊﺑﺮﻣ
3
ﻪﻤﻴﻧوﻚﺸﺧﻖﻃﺎﻨﻣﺖﻌﺳوﺪﺻرد
ﺖﺳانﺎﻬﺟﻚﺸﺧ
)
Koocheki, 2004
.( وﺖـﺳاﺮـﺸﺑ زﺎﻴﻧدرﻮﻣﻲﻠﺻاﻲﻳاﺬﻏداﻮﻣزاﻲﻜﻳﻦﻏور
دوﺪﺣ
20
ﻢـﻳژرﻪﺑﻪﺘﺴﺑنﺎﺴﻧازﺎﻴﻧدرﻮﻣيﺮﻟﺎﻛﺪﺻرد
يﺎـﻫ
ﺗتوﺎﻔﺘﻣﻲﻳاﺬﻏ ﻲﻣﻦﻴﻣﺄﺗﻦﻏورﻂﺳﻮ
دﻮﺷ
.
يﺎﺿﺎﻘﺗﺶﻳاﺰﻓا
ﺶﻳاﺰـﻓانآلﺎـﺒﻧدﻪـﺑوﻲﻧﺎـﻬﺟيﺎﻫرازﺎﺑردﻲﻫﺎﻴﮔﻦﻏور
هﺪﻨﻨﻛدراويﺎﻫرﻮﺸﻛﻪﺑيدﺎﺼﺘﻗايﺎﻫرﺎﺸﻓﺚﻋﺎﺑ،نآﺖﻤﻴﻗ
ﺖـﺳاهﺪـﻳدﺮﮔناﺮﻳاﻪﻠﻤﺟزاﻦﻏور
. ﻪـﺑﻪـﺟﻮﺗﺎـﺑﻦﻳاﺮﺑﺎـﻨﺑ
ﺮـﻳزﺢﻄـﺳﺶﻳاﺰـﻓاﻦـﻏورﻪﻧاﺮﺳفﺮﺼﻣوﺖﻴﻌﻤﺟﺶﻳاﺰﻓا
ﻪﻧادﺖﺸﻛ وﻲﻨﻏوريﺎﻫ
ﺶﻫﺎـﻛ ياﺮـﺑﺎﻬﻧآدﺮﻜﻠﻤﻋﺶﻳاﺰﻓا
ﺖـﺳايروﺮـﺿﺮـﮕﻳديﺎﻫرﻮـﺸﻛﻪﺑﻲﮕﺘﺴﺑاو
)
Kafi and
Rostami, 2008
.(
ﮓﻧﺮﻠﮔ
)
L. Cartamus thinctorius
(
ﻲﻤﻳﺪﻗزاﻲﻜﻳ
-ﻲﻣﻲﻋارزنﺎﻫﺎﻴﮔﻦﻳﺮﺗ
ﻲـﻨﻏورﻪـﻧادﻚـﻳناﻮـﻨﻋﻪﺑوﺪﺷﺎﺑ
ﻲﻣ ﻪـﻧادﺖﺸﻛﻪﻌﺳﻮﺗردﺪﻧاﻮﺗ
ﺪـﻳﻮﻧهﺪـﻨﻳآزاﻲـﻨﻏوريﺎـﻫ
ﺪﺷﺎﺑرادرﻮﺧﺮﺑ ﻲﺸﺨﺑ
.
ﺶﻨﺗﻪﺑﻞﻤﺤﺘﻣﻲﻫﺎﻴﮔﮓﻧﺮﻠﮔ
ﻪـﻨﻳﺰﮔزاﻲـﻜﻳناﻮـﻨﻋﻪـﺑاﺬﻟوهدﻮﺑﻲﻜﺸﺧويرﻮﺷ
يﺎـﻫ
ﻪﻳﺎﻣﺮﺳﺐﺳﺎﻨﻣ
ﻚـﺸﺧﻪـﻤﻴﻧوﻚـﺸﺧﻖﻃﺎﻨﻣياﺮﺑيراﺬﮔ
ﺖﺳاحﺮﻄﻣ
)
et al., 2009 Mousavifar
.( ﻲﻣﻮـﺑهﺎﻴﮔﻦﻳا
ﻲـﻣ ﻪﻛﺖﺳارادرﻮﺧﺮﺑﻲﻳﻻﺎﺑﻲﻜﻴﺘﻧژعﻮﻨﺗزا وهدﻮﺑناﺮﻳا
-ﻲﻜﻳژﻮـﻟﻮﻓرﻮﻣتﺎﻴﺻﻮﺼﺧﺮﺑﺪﻧاﻮﺗ
نآﻚـﻳژﻮﻟﻮﻴﺑدﺮـﻜﻠﻤﻋو
ﺪﺷﺎﺑراﺬﮔﺮﻴﺛﺄﺗ
)
Kahjehpoor, 2004
.( ﺮـﮕﻳدتﺎﻌﻟﺎﻄﻣرد
هدﻮﺗﺰﻴﻧﻦﻴﻘﻘﺤﻣ
مﺎـﻗراﺎـﺑﻪـﺴﻳﺎﻘﻣردﻲـﻠﺤﻣوﻲﻣﻮـﺑيﺎﻫ
ﻪﺧﺎـﺷبﺎﻌﺸﻧاﻦﻴﻟواﻞﺤﻣﻪﻠﺻﺎﻓ،ﻪﺗﻮﺑعﺎﻔﺗرازا،ﻲﺟرﺎﺧ
ﺎـﻫ
دﺮـﻜﻠﻤﻋوﻚـﺸﺧنزو،ﻲـﻋﺮﻓﻪﺧﺎﺷداﺪﻌﺗ،كﺎﺧﺢﻄﺳﺎﺗ
ﺪﻧدﻮﺑرادرﻮﺧﺮﺑيﺮﺘﺸﻴﺑﻚﻳژﻮﻟﻮﻴﺑ
)
Rashed Mohasel &
Behdani,1994; Kafi and Rostami, 2008;
Behdani & Jami Al-Ahmadi, 2009; Mousavifar et al., 2009 .(
ﺶﻫوﮋﭘردنآﺮﺑهوﻼﻋ دﻮﺒﻤﻛ،ﻒﻠﺘﺨﻣيﺎﻫ
ﻲﻣراﺮﻗﺮﻴﺛﺄﺗﺖﺤﺗار هﺎﻴﮔﻦﻳاﺪﺷربآ ﺪﻫد
،
ﻪـﻛيرﻮﻃﻪﺑ
تﺎﻔـﺻﺮـﺜﻛاردﺶﻫﺎـﻛﻲﻜـﺸﺧﺶﻨـﺗتﺪـﺷﺶﻳاﺰـﻓاﺎﺑ
ﻲﻜﻳژﻮﻟﻮﻓرﻮﻣ
بﺎﻌـﺸﻧاﻦﻴـﻟواﻞـﺤﻣﻪﻠـﺻﺎﻓ،عﺎـﻔﺗراﻞﻴﺒﻗزا
ﻪﺧﺎﺷ
هدﺎـﻣناﺰـﻴﻣوﻲـﻋﺮﻓﻪﺧﺎـﺷداﺪﻌﺗ،كﺎﺧﺢﻄﺳﺎﺗﺎﻫ
ﺖـﺳاهﺪـﺷهﺪﻫﺎـﺸﻣﻲﻫﺎﻴﮔﻚﺸﺧ )
Abel, 1976; Kafi
and Rostami, 2008; Mousavifar et al., 2009
.(
زاﻲﺷﺎﻧًﺎﺗﺪﻤﻋﻲﻜﺸﺧ ﺶﻨﺗﺮﺛاردهﺎﻴﮔﻚﺸﺧنزوﺶﻫﺎﻛ ﻪﻳﺎﺳﻂﺳﻮﺗهﺪﺷبﺬﺟﻊﺸﻌﺸﺗﺶﻫﺎﻛ ا
ﺶﻫﺎﻛﺎﻳوهﺎﻴﮔزاﺪﻧ
ﻲـﻣودﻦـﻳازاﻲـﺒﻴﻛﺮﺗﺎـﻳوﺶﺑﺎـﺗزاهدﺎﻔﺘـﺳاهدزﺎﺑ
ﺪـﺷﺎﺑ
ناﺰـﻴﻣﺮـﺑﻲﻤﻴﻘﺘـﺴﻣﺮﻴﺛﺄـﺗﻞﻣﺎﻋودﻦﻳاﺶﻫﺎﻛﺎﻳﺶﻳاﺰﻓا
درادﻲﻳﺎﻬﻧ دﺮﻜﻠﻤﻋوﺪﺷر
. ﺶﺑﺎـﺗزاهدﺎﻔﺘـﺳاهدزﺎـﺑﺶﻫﺎﻛ
وﺖـﺳاهاﺮـﻤﻫگﺮـﺑيﺰﺘﻨـﺳﻮﺘﻓﺖـﻴﻓﺮﻇﺶﻫﺎﻛﺎﺑًًﺎﺗﺪﻤﻋ
ﻘﺘﻧاﺶﻫﺎﻛﻦﻴﻨﭽﻤﻫوگﺮﺑﺰﺘﻨﺳﻮﺘﻓﺶﻫﺎﻛ هدروﺮﭘداﻮﻣلﺎ
ﺶﺨﺑﻪﺑ
ﻚـﺸﺧهدﺎﻣﺶﻫﺎﻛﺐﺒﺳهﺎﻴﮔياﺰﺟاﻒﻠﺘﺨﻣيﺎﻫ
ﻲﻣﻪﺗﻮﺑﺮﻫ ددﺮﮔ
)
Tesfay et al., 2006
.(
هﺪﻤﻋزا ﻲﻜﻳ
ﺖـﺸﻛﺮﻳزﺢﻄـﺳندﻮـﺑﻦﻴﻳﺎﭘﻞﻳﻻدﻦﻳﺮﺗ
مﺪﻋودﺮﻜﻠﻤﻋندﻮﺑ ﻢﻛ،ﮓﻧﺮﻠﮔ
ناﻮـﺗ ﺮﻳﺎـﺳ ﺎـﺑنآﺖـﺑﺎﻗر
ﺖﺳاتﻼﻏوﻲﻨﻏورنﺎﻫﺎﻴﮔ
. ﻦﻴـﺑفﻼﺘـﺧاﺮـﺘﻬﺑﺖﺧﺎﻨـﺷ
ﮕﻧﻮﮕﭼومﺎﻗرا توﺎﻔﺗﻦﻳاﻂﺑاور ﻲ
،ﺎـﻬﻧآهﻮﻘﻟﺎـﺑدﺮﻜﻠﻤﻋﺎﺑﺎﻫ
ﻪـﻣﺎﻧﺮﺑرددﺮـﻜﻠﻤﻋﺮﺘـﺸﻴﺑﺶﻳاﺰﻓارد
ﻪـﺑيﺎـﻫ
ﻲـﺗآﻲـﻋارز
درادرﺎﻴــﺴﺑﺖـﻴﻤﻫا
.
شوروﺎــﻫرﺎﻴﻌﻣﺮــﺿﺎﺣلﺎــﺣرد يﺎــﻫ
هﺮﻬﺑ ﺪﻨﻧﺎﻣبﺎﺨﺘﻧاﺪﻳﺪﺟ
ﻚـﻳژﻮﻟﻮﻓرﻮﻣتﺎﻴـﺻﻮﺼﺧزا يﺮﻴﮔ
شورﻚﻤﻛﻪﺑ
ﺪـﻴﻣاوﺖﺳاهﺪﻣآتﺎﺗﺎﺒﻧحﻼﺻاردﺞﻳاريﺎﻫ
ﻲﻣنآ ﻪﻛدور ﺖﻓﺮﺸﻴﭘﻪﺑهﺪﻨﻳآردناﻮﺘﺑﻖﻳﺮﻃﻦﻳازا
يﺎـﻫ
ﺖﻓﺎﻳﺖﺳديﺮﺘﺸﻴﺑ
.
لﺎﺳ زاﻲﺧﺮﺑردﻲﮔﺪﻧرﺎﺑﺶﻫﺎﻛﻪﻜﻨﻳاﻪﺑﻪﺟﻮﺗﺎﺑ
ردﺎﻫ
ردصﻮﺼﺧﻪﺑﻲﻜﺸﺧﺶﻨﺗزوﺮﺑﻪﺑﺮﺠﻨﻣناﺮﻳاﻖﻃﺎﻨﻣﺮﺜﻛا
ﻲـﻣنﺎـﻫﺎﻴﮔﺮـﺜﻛاﺪـﺷرﻲﻳﺎـﻬﺘﻧاﻞﺣاﺮﻣ
ﻪـﺠﻴﺘﻧردودﻮـﺷ
درادﺮﺑردارﺎﻬﻧآردﻲﻳﺎﻬﻧدﺮﻜﻠﻤﻋﺶﻫﺎﻛ
.
ﻳااﺬﻟ ﻪﺑﻖﻴﻘﺤﺗﻦ
ﺮـﺑﻲـﺸﻳازﺪـﺷرﻒﻠﺘﺨﻣﻞﺣاﺮﻣرديرﺎﻴﺑآﻊﻄﻗﺮﺛاﻲﺳرﺮﺑ
ﻪﺳﻚﻳژﻮﻟﻮﻴﺑدﺮﻜﻠﻤﻋﺰﻴﻧوﻲﻜﻳژﻮﻟﻮﻓرﻮﻣتﺎﻴﺻﻮﺼﺧﻲﺧﺮﺑ ﺖﺳاﻪﺘﺧادﺮﭘهرﺎﻬﺑﮓﻧﺮﻠﮔﻢﻗر
.
شوروداﻮﻣ
ﺎﻫ
لﺎﺳ نﺎﺘﺴﺑﺎﺗورﺎﻬﺑردﺶﻳﺎﻣزآ
1387
ﻲﺗﺎﻘﻴﻘﺤﺗﻪﻋرﺰﻣرد
ﺪﻨﺟﺮﻴﺑ هﺎﮕﺸﻧاد يزروﺎﺸﻛ هﺪﻜﺸﻧاد
)
ﻲﻳﺎﻴﻓاﺮﻐﺟ ضﺮﻋ
32
و ﻪﺟرد
56
ﻲﻳﺎﻴﻓاﺮﻐﺟ لﻮﻃ و ﻲﻟﺎﻤﺷ ﻪﻘﻴﻗد
59
و ﻪﺟرد
13
ﻲﻗﺮﺷﻪﻘﻴﻗد
(
ﺪﺷ اﺮﺟا
.
ﻲﻣﻮﻟﺖﻓﺎﺑ ياراد ﻪﻋرﺰﻣ كﺎﺧ
دﻮﺑ ﻲﻨﺷ
.
تﺮﻛ ترﻮﺻﻪﺑ ﺶﻳﺎﻣزآ ﺐﻟﺎﻗ ردهﺪﺷ دﺮﺧ يﺎﻫ
كﻮﻠﺑ ﻪﻳﺎﭘ حﺮﻃ ﺎﺑ و ﻲﻓدﺎﺼﺗ ﻞﻣﺎﻛ يﺎﻫ
4
مﺎﺠﻧا راﺮﻜﺗ
ﺪﻳدﺮﮔ
.
تﺮﻛ ﻞﻣﺎﺷ ﻲﻠﺻا يﺎﻫ
4
ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ يرﺎﻴﺑآ ﺢﻄﺳ
ﻴﺑآ رﺎﻤﻴﺗ ﻞﻣﺎﺷ ﺪﺷر ﻞﺼﻓ يﺎﻬﺘﻧا ﺎﺗ ﻞﻣﺎﻛ يرﺎ
)
ﺪﻫﺎﺷ
(
،
ﻪﻧاد ﻪﻠﺣﺮﻣ ﺎﺗ يرﺎﻴﺑآ و ﻲﻫﺪﻠﮔ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﺎﺗ يرﺎﻴﺑآ ،يﺪﻨﺑ
ﻪﻤﻜﺗ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﺎﺗ يرﺎﻴﺑآ
تﺮﻛ و ﻲﻫد
ﻞﻣﺎﺷ ﺰﻴﻧ ﻲﻋﺮﻓ يﺎﻫ
3
نﺎﻬﻔﺻا،نﺎﻬﻔﺻاﻲﻠﺤﻣﻢﻗر
28
و IL111 ﺪﻧدﻮﺑ
.
ورﺎﻓوﺢﻴﻄﺴﺗ ،ﻚﺴﻳد،ﻢﺨﺷﻞﻣﺎﺷﺮﺘﺴﺑﻪﻴﻬﺗتﺎﻴﻠﻤﻋ دﻮﺑ
.
ﻞﻣﺎﺷ ﺰﻴﻧﻲﺸﻳﺎﻣزآتﺮﻛﺮﻫ
5
ترﻮﺻﻪﺑﺖﺷﺎﻛ ﻒﻳدر
لﻮﻃﻪﺑ ﻪﺘﺸﭘ ويﻮﺟ
5
ﻪﻠﺻﺎﻓﺎﺑ وﺮﺘﻣ
50
ﻲﺘﻧﺎﺳ دﻮﺑﺮﺘﻣ
.
ردﺖﺷﺎﻛ
27
هﺎﻣﻦﻳدروﺮﻓ
1387
ﻖﻤﻋ ردﺖﺳدﺎﺑ
4
ﺎﺗ
5
ﻲﺘﻧﺎﺳ ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﻢﻛاﺮﺘﻣ ترﻮﺻ ﻪﺑ و ﻪﺘﺸﭘ يور يﺮﺘﻣ
.
رد
ﻪﻠﺣﺮﻣ
4
ﺎﺗ
6
ﻪﭽﻫﺎﻴﮔ ﻲﮔﺮﺑ دوﺪﺣ ﻪﻠﺻﺎﻓ سﺎﺳا ﺮﺑ ﺎﻫ
5
ﻲﺘﻧﺎﺳ ﺮﺘﻣ
)
دوﺪﺣ ﻢﻛاﺮﺗ
40
ﺮﺘﻣ رد ﻪﺗﻮﺑ ﻊﺑﺮﻣ
(
ﻚﻨﺗ
ﺪﻧﺪﻳدﺮﮔ
.
ﺮﻫﻞﻣﺎﻛ يرﺎﻴﺑآرﺎﻤﻴﺗ رديرﺎﻴﺑآ ﻞﺻاﻮﻓ
10
زور
ﺪﺷﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧردﺪﺷر هرود ﻲﻃردرﺎﺑﻚﻳ
.
رﺎﻤﻴﺗﻪﺳ ﺮﻫ
هﺎﻴﮔيﻮﻤﻧﻪﻠﺣﺮﻣﻪﺑﻪﺘﺴﺑﻲﺸﻳازﺪﺷرنﺎﻣزرديرﺎﻴﺑآﻊﻄﻗ
)
ﺎﺗ يرﺎﻴﺑآ
50
ﻪﻤﻜﺗ ﺪﺻرد ﺎﺗ يرﺎﻴﺑآ ،ﻲﻫد
50
ﺪﺻرد
ﻪﻧاد ﺎﺗ يرﺎﻴﺑآ و ﻲﻫﺪﻠﮔ يﺪﻨﺑ
(
ﺪﻧﺪﺷ لﺎﻤﻋا
.
ﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻪ
هزاﺪﻧا ،ﺖﺷادﺮﺑ نﺎﻣز رد ﻚﻳژﻮﻟﻮﻓرﻮﻣ تﺎﻴﺻﻮﺼﺧ يﺮﻴﮔ
5
،ﻪﺗﻮﺑ عﺎﻔﺗرا ﺲﭙﺳ و ﺖﺷادﺮﺑ ﻲﺸﻳﺎﻣزآ تﺮﻛ ﺮﻫ زا ﻪﺗﻮﺑ ﻪﺧﺎﺷ بﺎﻌﺸﻧا ﻦﻴﻟوا ﻞﺤﻣ ﻪﻠﺻﺎﻓ داﺪﻌﺗ ،كﺎﺧ ﺢﻄﺳ ﺎﺗ ﺎﻫ
ﻖﺒﻃ ﺮﻄﻗ،ﻪﻗﺎﺳﺮﻄﻗ،هﺮﮕﻧﺎﻴﻣلﻮﻃ ،هﺮﮔ ،ﻪﻳﻮﻧﺎﺛوﻪﻴﻟوايﺎﻫ
ﻪﺧﺎﺷ داﺪﻌﺗ هزاﺪﻧا ﻪﻳﻮﻧﺎﺛ و ﻪﻴﻟوا يﺎﻫ
ﺪﺷ يﺮﻴﮔ
.
ﮓﻧﺮﻠﮔ رد
ﻪﺧﺎﺷ ﻞﻣﺎﺷ ﻪﻴﻟوا ﻪﺧﺎﺷ ﻲﻣ ﻲﻳﺎﻫ
ﻮﺷ ﻲﻠﺻا ﻪﻗﺎﺳ زا ﻪﻛ د
ﻲﻣ ﺐﻌﺸﻨﻣ
ﻲﻣ ﻪﺧﺎﺷ زا ﻪﻛ ددﺮﮔ ﻲﻣ جرﺎﺧ ﻪﻴﻟوا يﺎﻫ
ﺪﻧﻮﺷ
.
رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ
ﻒﻳدر زا ،ﺢﻄﺳ ﺪﺣاو رد ﻚﻳژﻮﻟﻮﻴﺑ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ يﺎﻫ
،ﻪﻴﺷﺎﺣ ﺮﺛاﺖﻳﺎﻋر ﺎﺑﻂﺳو
3
ﺮﺑتﺮﻛﺮﻫزاﻊﺑﺮﻣﺮﺘﻣ ﺖﺷاد
ﺪﺷ ﻦﻳزﻮﺗ و
.
هداد ﺲﻧﺎﻳراو ﻪﻳﺰﺠﺗ مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺎﻫ
-راﺰﻓا Genstat 9.0 ﻲﻨﻌﻣ ترﻮﺻ رد و ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ
يراد
نﻮﻣزآزا،ﻲﺸﻳﺎﻣزآيﺎﻫرﺎﻤﻴﺗﺮﺛا FLSD
ﺢﻄﺳرد
5
ﺪﺻرد
ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣﻪﺴﻳﺎﻘﻣياﺮﺑ ﺪﺷهدﺎﻔﺘﺳاﺎﻫ
.
ﺚﺤﺑوﺞﻳﺎﺘﻧ
ﻪﺗﻮﺑعﺎﻔﺗرا
:
ﺑعﺎﻔﺗرا ﺮﻈﻧ زا يرﺎﻴﺑآﻊﻄﻗ يﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ ﻦﻴﺑ ﻪﺗﻮ
ﻲﻨﻌﻣفﻼﺘﺧا ﺢﻄﺳردراد
1
ﺖﺷاددﻮﺟوﺪﺻرد
)
لوﺪﺟ
1 .(
ﻪﻤﻜﺗﻪﻠﺣﺮﻣ ﺎﺗيرﺎﻴﺑآرﺎﻤﻴﺗ رد ﻪﺗﻮﺑعﺎﻔﺗراردﺶﻫﺎﻛ،ﻲﻫد
ﻲﻨﻌﻣ ﺮﺛاﺮﮕﻳد يﺎﻫرﺎﻤﻴﺗﻪﻛ ﻲﻟﺎﺣرد،ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺮﺑيراد
ﺪﻨﺘﺷاﺪﻧ ﻪﺗﻮﺑ عﺎﻔﺗرا
)
لوﺪﺟ
2 .(
ﻪﻤﻜﺗ ﻪﻠﺣﺮﻣ لﻮﻃ رد ﻲﻫد
) 1
R
(
ﻪﺧﺎﺷ و ﻲﻠﻴﻤﻜﺗ ﻲﻫد
) 2
R
(
، ﮓﻧﺮﻠﮔ ﻲﻟﻮﻃﺪﺷر ﻪﻣادا
ﻪﺧﺎﺷﻪﻠﺣﺮﻣ يﺎﻬﺘﻧا ردو دراد ﻲﻠﻴﻤﻜﺗﻲﻫد
) 2
R
(
زﺎﻏآﺎﺑ و
ﻲﻫﺪﻠﮔ ﻪﻠﺣﺮﻣ
) 3
R
(
ﻲﻣ دﻮﺧ عﺎﻔﺗرا ﺮﺜﻛاﺪﺣ ﻪﺑ هﺎﻴﮔ ، ﺪﺳر
) Kahjehpoor, 2004 (
؛ ردﺎﻬﻨﺗ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻬﻳﺪﺑ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ
تﺮﻛ ﻪﻤﻜﺗﻪﻠﺣﺮﻣ ﺎﺗيرﺎﻴﺑآرﺎﻤﻴﺗ ﻪﻛﻲﻳﺎﻫ هﺪﺷلﺎﻤﻋاﻲﻫد
ﺪﺷهﺪﻫﺎﺸﻣنﺎﻫﺎﻴﮔعﺎﻔﺗراردﺶﻫﺎﻛ،دﻮﺑ
.
ﺶﻨﺗ ﺎﺑ،ﻲﻜﺸﺧ
داﻮﻣ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﺶﻫﺎﻛ و يﺰﺘﻨﺳﻮﺘﻓ يﺎﻫﺪﻨﻳآﺮﻓ رد لﻼﺘﺧا ﺶﺨﺑ ﻪﺑ ﻪﺋارا ﺖﻬﺟ هدروﺮﭘ زا ﻊﻧﺎﻣ ،ﺪﺷر لﺎﺣ رد يﺎﻫ
ﻲﻣ هﺎﻴﮔ ﻞﻣﺎﻛ ﻲﻜﻴﺘﻧژ ﻞﻴﺴﻧﺎﺘﭘ ﻪﺑ ﻲﺑﺎﻴﺘﺳد ددﺮﮔ
.
هوﻼﻌﺑ
عﺎﻔﺗرانﺎﻣزردﻲﻜﺸﺧ ﺶﻨﺗ ﺶﻳاﺰﻓا ﻲﻣﺐﺒﺳ هﺎﻴﮔيﺮﻴﮔ
-دﻮﺷ رد ﻲﻨﻴﻣز و ﻲﻳاﻮﻫ ﺶﺨﺑ ﻦﻴﺑ بآ بﺬﺟ ياﺮﺑ ﺖﺑﺎﻗر
ﻪﺗﻮﺑ داﻮﻣزايﺮﺘﺸﻴﺑﻢﻬﺳهﺎﻴﮔ،ﺖﺑﺎﻗرﻦﻳاردوﺪﺑﺎﻳﺶﻳاﺰﻓا
صﺎﺼﺘﺧا ﻪﺸﻳر ﻪﺑ ار يﺰﺘﻨﺳﻮﺘﻓ داﻮﻣ ﻪﺠﻴﺘﻧ رد و ﺪﻫد
،هﺪﻴﺳر ﻪﻗﺎﺳ ﻪﻠﻤﺟ زا ﻲﻳاﻮﻫ ﺶﺨﺑ ﻪﺑ يﺮﺘﻤﻛ يﺰﺘﻨﺳﻮﺘﻓ
ﻲﻣ ﻪﺗﻮﺑ عﺎﻔﺗرا ﺶﻫﺎﻛ ﺚﻋﺎﺑ ﺮﻣا ﻦﻳا ﻪﻛ
دﻮﺷ
) Chanbdracar et al., 1994 .(
Kafi and Rostami
(2008) ﺪﻧدﺮﻛشراﺰﮔ ﺰﻴﻧ
،ﺶﻳﺎﻣزآياﺮﺟالﺎﺳ ودﺮﻫرد
ﻪﻤﻜﺗﻪﻠﺣﺮﻣ رديرﺎﻴﺑآ ﻊﻄﻗ ﻪﺗﻮﺑعﺎﻔﺗرا زاﻲﻫد
ﮓﻧﺮﻠﮔيﺎﻫ
ﻦﻳﺮﺗزرﺎﺑ زا ار ﻪﺗﻮﺑ عﺎﻔﺗرا ﺶﻫﺎﻛ ،ﻦﻴﻘﻘﺤﻣ ﻦﻳا و ﺖﺳﺎﻛ ﻪﺘﺴﻧادﻲﻜﺸﺧﺶﻨﺗﻢﻳﻼﻋ ﺪﻧا
.
ﻲﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﻪﺗﻮﺑ عﺎﻔﺗرا ﺖﺷاد مﺎﻗرا ﻦﻴﺑ رد يراد
)
لوﺪﺟ
1 (
و نﺎﻬﻔﺻا ﻲﻠﺤﻣ مﺎﻗرا ﻪﻛ يرﻮﻃ ﻪﺑ ، IL111
ﻪﺑ
ﺗ ﺪﻧدﻮﺑ اراد ار ﻪﺗﻮﺑ عﺎﻔﺗرا ﻦﻳﺮﺘﻤﻛ و ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ،ﺐﻴﺗﺮ
)
لوﺪﺟ
2 .(
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣرد
Behdaniand Jami Al-Ahmadi
)
2009
(
و
) 2009 ( Mousavifar et al. ﻲﻠﺤﻣ ﻢﻗر ﺰﻴﻧ
اراد ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ مﺎﻗرا ﻦﻴﺑ رد ار عﺎﻔﺗرا ﻦﻳﺮﺗﺪﻨﻠﺑ نﺎﻬﻔﺻا دﻮﺑ
.
ﻲﻨﻌﻣﻪﺗﻮﺑعﺎﻔﺗراردﺰﻴﻧﻢﻗرويرﺎﻴﺑآﻞﺑﺎﻘﺘﻣﺮﺛا دﻮﺑراد
)
لوﺪﺟ
1 .(
ﻢﻗررد ﻪﺗﻮﺑعﺎﻔﺗراﻦﻳﺮﺘﻤﻛ IL111
ﻂﻳاﺮﺷردو
ﻪﻤﻜﺗ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﺎﺗ يرﺎﻴﺑآ
و ﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﻲﻫد
ﻲﻠﺤﻣ ﻢﻗر
رﺎﻤﻴﺗ ﺰﺟ ﻪﺑ يرﺎﻴﺑآ ﻊﻄﻗ يﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ مﺎﻤﺗ رد ﺰﻴﻧ نﺎﻬﻔﺻا ﻪﻤﻜﺗﻪﻠﺣﺮﻣﺎﺗيرﺎﻴﺑآ رادرﻮﺧﺮﺑﻪﺗﻮﺑعﺎﻔﺗراﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ زاﻲﻫد
دﻮﺑ
)
لوﺪﺟ
3 .(
ﺎﺗ يرﺎﻴﺑآرﺎﻤﻴﺗ ردﺎﻬﻨﺗﻲﻠﻛ رﻮﻃ ﻪﺑ ﻪﻠﺣﺮﻣ
ﻪﻤﻜﺗ هﺎﻴﮔ ﺪﺷر ﺖﻋﺮﺳ ﺶﻫﺎﻛ ﻖﻳﺮﻃ زا يرﺎﻴﺑآﻊﻄﻗ ،ﻲﻫد رد ﺶﻫﺎﻛ ﺪﺻرد ﻪﻛ ﺪﺷ ﻢﻗر ﻪﺳ ﺮﻫ عﺎﻔﺗرا ﺶﻫﺎﻛ ﺚﻋﺎﺑ
نﺎﻬﻔﺻاﻢﻗر
28
ﻪﭼﺮﻫودﻮﺑﺮﺘﺸﻴﺑﺮﮕﻳدﻢﻗرودﻪﺑﺖﺒﺴﻧ
ﺪﺷر ﻞﺼﻓ ﻲﻳﺎﻬﺘﻧا ﻞﺣاﺮﻣ ﻪﺑ يرﺎﻴﺑآ ﻊﻄﻗ لﺎﻤﻋا نﺎﻣز ﻲﻨﻌﻣﺮﻴﺛﺄﺗﺶﻨﺗ،ﺪﺷﺮﺘﻜﻳدﺰﻧ عﺎﻔﺗراﺮﺑيرﺎﻣآظﺎﺤﻟزايراد
ا ﺖﺷاﺪﻧمﺎﻗر
)
لوﺪﺟ
3 .(
ﻪﺧﺎﺷبﺎﻌﺸﻧاﻦﻴﻟوا ﻞﺤﻣﻪﻠﺻﺎﻓ كﺎﺧﺢﻄﺳزا ﺎﻫ
:
حﻮﻄﺳ
ﻲﻨﻌﻣﺮﺛا يرﺎﻴﺑآ ﻪﺧﺎﺷ بﺎﻌﺸﻧاﻦﻴﻟواﻞﺤﻣ ﻪﻠﺻﺎﻓ ﺮﺑيراد
ﺎﻫ
ﺖﺷادكﺎﺧﺢﻄﺳزا
)
لوﺪﺟ
1 ( .
ﻪﻠﺣﺮﻣﺎﺗيرﺎﻴﺑآرﺎﻤﻴﺗﺎﻬﻨﺗ
ﻪﻤﻜﺗ ﻪﺧﺎﺷ بﺎﻌﺸﻧا ﻦﻴﻟواﻞﺤﻣ ﻪﻠﺻﺎﻓ ﺶﻫﺎﻛﺚﻋﺎﺑ ﻲﻫد ﺎﻫ
ﺪﺷكﺎﺧﺢﻄﺳﺎﺗ
)
لوﺪﺟ
2 .(
ﺮﻈﻧﻪﺑ ﻲﻣ ﻪﻠﺻﺎﻓ ﺶﻫﺎﻛﺪﺳر
ﻪﺧﺎﺷبﺎﻌﺸﻧاﻦﻴﻟواﻞﺤﻣ ﺶﻫﺎﻛﻞﻴﻟدﻪﺑ ،كﺎﺧﺢﻄﺳﺎﺗﺎﻫ
ﻪﻠﺻﺎﻓ ﺎﺑ ﻪﺗﻮﺑ عﺎﻔﺗراﻦﻴﺑاﺮﻳز ،ﺖﺳاهدﻮﺑ ﻲﻠﺻا ﻪﻗﺎﺳ عﺎﻔﺗرا ﻪﺧﺎﺷ بﺎﻌﺸﻧا ﻦﻴﻟوا ﻞﺤﻣ
ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ،كﺎﺧ ﺢﻄﺳ ﺎﺗ ﺎﻫ
ﻲﻨﻌﻣ و ﺖﺒﺜﻣ
راد
)
**
99 / 0 =
r
(
ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ
)
لوﺪﺟ
4 .(
) 1989 ( Willmontetal. ﺒﻤﻫ،ﺎﻳﻮﺳردﺰﻴﻧ
ﻲﻨﻌﻣﻲﮕﺘﺴ
-و كﺎﺧ ﺢﻄﺳ زا بﺎﻌﺸﻧا ﻦﻴﻟوا ﻞﻴﻜﺸﺗ ﻞﺤﻣ ﻦﻴﺑ يراد ﺪﻧدﺮﻛهﺪﻫﺎﺸﻣﻪﺗﻮﺑعﺎﻔﺗرا
.
ﻪﺧﺎﺷ بﺎﻌﺸﻧا ﻦﻴﻟوا ﻞﺤﻣ ﻪﻠﺻﺎﻓ ﺮﺑ ﺰﻴﻧ ﻢﻗر ﺮﺛا زا ﺎﻫ
ﻲﻨﻌﻣكﺎﺧﺢﻄﺳ
دﻮﺑراد
)
لوﺪﺟ
1 (
ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ﻪﻛيرﻮﻃ ﻪﺑ،
ﻪﺧﺎﺷبﺎﻌﺸﻧاﻦﻴﻟواﻞﺤﻣﻪﻠﺻﺎﻓ ﻦﻳﺮﺘﻤﻛو كﺎﺧﺢﻄﺳزاﺎﻫ
ﺻا ﻲﻠﺤﻣ مﺎﻗرا رد ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ و نﺎﻬﻔ
IL111 ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ
)
لوﺪﺟ
2 .(
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد
Behdani and Jami Al
-Ahmadi, (2009) ﺢﻄﺳزاﻪﺧﺎﺷبﺎﻌﺸﻧاﻦﻴﻟواﻪﻠﺻﺎﻓﺰﻴﻧ
ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ﺮﮕﻳد مﺎﻗرا ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧنﺎﻬﻔﺻا ﻲﻠﺤﻣ ﻢﻗررد كﺎﺧ رد ﺖﻔﺻ ﻦﻳا ندﻮﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻦﻴﻘﻘﺤﻣ ﻦﻳاهﺪﻴﻘﻋ ﻪﺑ ﺎﻨﺑو دﻮﺑ ﻲﻧﻻﻮﻃ ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ ﻢﻗر ﻚﻳ ﻧ نآ ﺪﺷر هرود ندﻮﺑ ﺮﺗ
ﻪﺑ ﺖﺒﺴ
ﻲﻣمﺎﻗراﺮﮕﻳد ﺪﺷﺎﺑ
.
ﻦﻳاﺮﺑﺰﻴﻧﻢﻗرويرﺎﻴﺑآﻊﻄﻗﻞﺑﺎﻘﺘﻣﺮﺛا
ﻲﻨﻌﻣ ﺖﻔﺻ
دﻮﺑ راد
)
لوﺪﺟ
1 .(
لوﺪﺟ 3 . هرﺎﻬﺑﮓﻧﺮﻠﮔﻢﻗرﻪﺳﻲﻜﻳژﻮﻟﻮﻴﺑدﺮﻜﻠﻤﻋوﻚﻳژﻮﻟﻮﻓرﻮﻣتﺎﻴﺻﻮﺼﺧﻲﺧﺮﺑﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﺖﺤﺗ
4 يرﺎﻴﺑآﺢﻄﺳ
Table 3-Mean compression of morphological characteristics and biological yield of three spring safflower cultivars under 4 irrigation levels
ﻢﻳژر يرﺎﻴﺑآيﺎﻫ
مﺎﻗرا
ﻪﺗﻮﺑعﺎﻔﺗرا ) ﻲﺘﻧﺎﺳ ﺮﺘﻣ (
ﻦﻴﻟواﻞﺤﻣعﺎﻔﺗرا
بﺎﻌﺸﻧا كﺎﺧزا
) ﻲﺘﻧﺎﺳ ﺮﺘﻣ (
هﺮﮔداﺪﻌﺗ ﻪﻗﺎﺳرد
ﻲﻠﺻا
ﻟواﻖﺒﻃﺮﻄﻗ ﻪﻴ
) ﻲﻠﻴﻣ ﺮﺘﻣ (
ﻪﻳﻮﻧﺎﺛﻖﺒﻃﺮﻄﻗ ) ﻲﻠﻴﻣ ﺮﺘﻣ (
ﻪﺧﺎﺷداﺪﻌﺗ
-ﻪﻳﻮﻧﺎﺛيﺎﻫ
Irrigation regimes
cultivar
plant height
)
cm
(
height of the first branch
)
cm
(
node no. in main stem
primary head diameter
)
mm
(
secondary head diameter
)
mm
(
secondary branches no. يرﺎﻴﺑآ
ﻞﻣﺎﻛ full irrigation
IL111 49.80e 27.66e 17.72e 2.283.02a a 1.07d
Isfahan 28 68.10 b 44.59b 24.03b 2.46e 1.47e 7.92b
Mahali Isfahan 46.5070.40 a a 25.94a 2.54d 1.79c 10.35a
ﻪﻧادﺎﺗيرﺎﻴﺑآ يﺪﻨﺑ
irrigation till grain filling
IL111 49.0e 27.72e 17.97e 2.86b 2.06b 1.05d
Isfahan 28 67.20b 44.05b 23.67b 2.30g 1.31f 7.92b
Mahali Isfahan 70.20a 46.27a 25.65a 2.40f 1.61d 10.35a
ﻲﻫﺪﻠﮔﺎﺗيرﺎﻴﺑآ irrigation until flowering
IL111 49.10e 27.75e 17.89e 2.68c 1.55de 0.91d
Isfahan 28 67.71b 44.25b 23.72b 2.09i 1.07h 7.90b
Mahali Isfahan 69.70a 25.4046.30a a 2.22h 1.20g 10.05a
ﻪﻤﻜﺗﺎﺗيرﺎﻴﺑآ ﻲﻫد
irrigation till heading-bud
IL111 45.31f 23.92f 15.00f 2.47e 1.21g 0.38e
Isfahan 28 60.93d 38.10d 19.92d 2.00j 0.70j 6.39c
Mahali Isfahan 64.13c 41.47c 20.90c 2.11i 0.90i 7.66b
1 . نﻮﻣزآزاهدﺎﻔﺘﺳاﺎﺑﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣﻪﺴﻳﺎﻘﻣ FLSD
لﺎﻤﺘﺣاﺢﻄﺳردو 5
ﺖﺳاهﺪﺷمﺎﺠﻧاﺪﺻرد )
05 / 0 = .(P
2 . ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻲﻨﻌﻣفﻼﺘﺧاﺪﻗﺎﻓنﻮﺘﺳﺮﻫردكﺮﺘﺸﻣفﺮﺣﻚﻳﻞﻗاﺪﺣياراديﺎﻫ ديرﺎﻣآراد
ﺢﻄﺳر 5 % ﺪﻨﺘﺴﻫ ) 05 / 0 .(P>
1. Mean compression has done by FLSD test (P = 0.05).
2. Means in the same column by the same letter do not differ significantly according to the FLSD test (P> 0.05).
،ﻞﻣﺎﻛ يرﺎﻴﺑآ رﺎﻤﻴﺗ رد ار كﺎﺧ ﺢﻄﺳ زا ﻪﻠﺻﺎﻓ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ يرﺎﻴﺑآ ﻪﻧاد ﺎﺗ ﻲﻠﺤﻣ ﻢﻗر رد ﻲﻫﺪﻠﮔ ﺎﺗ يرﺎﻴﺑآ و يﺪﻨﺑ
دﻮﺑاراد نﺎﻬﻔﺻا
.
يرﺎﻴﺑآ ﻊﻄﻗ لﺎﻤﻋا نﺎﻣزندﺎﺘﻓاﻖﻳﻮﻌﺗ ﻪﺑ
ﻲﻧﻻﻮﻃ ﺪﺷر هرود لﻮﻃ زا نﺎﻫﺎﻴﮔ ﻪﻛ ﺪﺷ ﺚﻋﺎﺑ هﺮﻬﺑ يﺮﺗ
ﻪﺧﺎﺷ بﺎﻌﺸﻧا ﻦﻴﻟوا ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ و هدﺮﺑ زا ﻪﻠﺻﺎﻓ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ﺎﻫ
ﺪﺷﺎﺑ اراد ﻢﻗر ﻪﺳ ﺮﻫ رد ار كﺎﺧ ﺢﻄﺳ
.
ﻪﻠﺻﺎﻓ ﻦﻳﺮﺘﻤﻛ
ﻦﻴﻟوا ﻪﺧﺎﺷبﺎﻌﺸﻧا يرﺎﻴﺑآ ﻂﻳاﺮﺷردﺰﻴﻧ كﺎﺧﺢﻄﺳزا ﺎﻫ
ﻪﻤﻜﺗ ﺎﺗ ﻢﻗر رد و ﻲﻫد IL111
ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ
)
لوﺪﺟ
3 .(
ﻪﺑ
ﻪﻤﻜﺗ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ﻪﻛ ﻲﻧﺎﻫﺎﻴﮔ ﻪﻗﺎﺳ لﻮﻃ ﺶﻫﺎﻛ ﻲﻠﻛ رﻮﻃ
-ﻪﺧﺎﺷﻦﻴﻟواﻪﻛﺪﺷﺚﻋﺎﺑﺪﻧﺪﺷﻪﺟاﻮﻣيرﺎﻴﺑآﻊﻄﻗ ﺎﺑﻲﻫد ﻦﻴﻣز ﺢﻄﺳ زا يﺮﺘﻨﻴﻳﺎﭘ عﺎﻔﺗرا رد ﻢﻗر ﻪﺳ ﺮﻫ رد ﻲﺒﻧﺎﺟ دﻮﺷﻞﻴﻜﺸﺗ
.
ﻲﻠﺻاﻪﻗﺎﺳرد هﺮﮔداﺪﻌﺗ
:
ﻦﻴﺑﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﻞﺻﺎﺣ ﺞﻳﺎﺘﻧ
ﻲﻠﺻا ﻪﻗﺎﺳ رد هﺮﮔ داﺪﻌﺗ ظﺎﺤﻟ زا يرﺎﻴﺑآ ﻊﻄﻗ يﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ ﻲﻨﻌﻣتوﺎﻔﺗ ﺖﺷاد دﻮﺟو يراد
)
لوﺪﺟ
1 .(
يرﺎﻴﺑآرﺎﻤﻴﺗ رد
ﻪﻤﻜﺗ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﺎﺗ ﻲﻠﺻا ﻪﻗﺎﺳ رد هﺮﮔ داﺪﻌﺗ ﻦﻳﺮﺘﻤﻛ ﻲﻫد
ﻲﻨﻌﻣتوﺎﻔﺗيرﺎﻣآﺮﻈﻧزاﺎﻫرﺎﻤﻴﺗﻪﻴﻘﺑوﺪﺷهﺪﻫﺎﺸﻣ يراد
د ﺪﻨﺘﺷاﺪﻧ ﺮﮕﻳﺪﻜﻳﺎﺑﺖﻔﺻ ﻦﻳار
)
لوﺪﺟ
2 .(
Kadhemet
al. (1985) ﻲﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﺰﻴﻧ
رﺎﻤﻴﺗ هﺮﮔ داﺪﻌﺗ رد يراد
نﺎﻣز رد يرﺎﻴﺑآ رﺎﻤﻴﺗ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ فﻼﻏ ﻞﻴﻜﺸﺗ ﺎﺗ ﻲﻫﺪﻠﮔ
ﺪﻧدﺮﻛهﺪﻫﺎﺸﻣﺎﻳﻮﺳ رد،ﻪﻠﺣﺮﻣﻦﻳارديرﺎﻴﺑآنوﺪﺑ
.
داﺪﻌﺗ
اﺮﻳز ،ﺖﺳا رادرﻮﺧﺮﺑ يدﺎﻳز ﺖﻴﻤﻫا زا هﺎﻴﮔ ﻪﻗﺎﺳ رد هﺮﮔ ﺪﻌﺗ ﻲﻣ ﻦﻴﻴﻌﺗار هﺎﻴﮔ ردگﺮﺑدا بﺬﺟﺶﻳاﺰﻓاﺚﻋﺎﺑوﺪﻨﻛ
ﻲﻣهﺎﻴﮔﺰﺘﻨﺳﻮﺘﻓﺶﻳاﺰﻓاﻪﺠﻴﺘﻧردورﻮﻧ دﻮﺷ
)
Reddy et
al., 1997 (
.
De Sclaux et al. (2000) ﺮﺛا ﻲﺳرﺮﺑ ﺎﺑ
ياﺮﺑ ار هﺎﻴﮔ عﺎﻔﺗرا و هﺮﮔ داﺪﻌﺗ ،ﺎﻳﻮﺳ ﺮﺑ ﻲﻜﺸﺧ ﺶﻨﺗ
ﺶﻨﺗﻪﺑﺖﻴﺳﺎﺴﺣﺺﻴﺨﺸﺗ
ﺪﻴﻔﻣﻲﻫﺪﻠﮔزاﻞﺒﻗﻲﻳﺰﺟيﺎﻫ
ﺪﻨﺘﺴﻧاد
.
ﺢﻄﺳردﻲﻠﺻاﻪﻗﺎﺳ ردهﺮﮔداﺪﻌﺗ ﺮﺑﻢﻗرﺮﺛا
1
ﺪﺻرد
ﻲﻨﻌﻣ دﻮﺑراد
)
لوﺪﺟ
1 .(
ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ياراد نﺎﻬﻔﺻاﻲﻠﺤﻣﻢﻗر
ﻢﻗر و IL111 ﻲﻠﺻا ﻪﻗﺎﺳ رد هﺮﮔ داﺪﻌﺗ ﻦﻳﺮﺘﻤﻛ ياراد
ﺪﻧدﻮﺑ
)
لوﺪﺟ
2 .(
) 1997 ( Reddy et al. ﻪﻛ ﺪﻧدﺮﻛ نﺎﻴﺑ
ﻪﺧﺎﺷ بﺎﻌﺸﻧا ﻦﻴﻟوا ﻞﺤﻣ ﻪﻠﺻﺎﻓ ناﺰﻴﻣﻪﭼ ﺮﻫ ﺢﻄﺳ ﺎﺗ ﺎﻫ
ﻌﺗ و كﺎﺧ ،ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻲﻤﻗر رد ﻲﻠﺻا ﻪﻗﺎﺳ رد هﺮﮔ داﺪ
ﻲﻧﻻﻮﻃ ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ ﺖﺳا ﻢﻗر نآ ردﻲﺸﻳورﺪﺷر هرود ندﻮﺑ ﺮﺗ
.
ﺖﺷادﻲﻨﻴﻋقاﺪﺼﻣنﺎﻬﻔﺻاﻲﻠﺤﻣﻢﻗر درﻮﻣردﻪﻴﻀﻗﻦﻳا
)
لواﺪﺟ
2
و
3 .(
ﺢﻄﺳ رد ﻲﻠﺻا ﻪﻗﺎﺳ رد هﺮﮔ 5 ﻲﻨﻌﻣ ﺪﺻرد راد ﻮﺑ د ) لوﺪﺟ 1 .( ﻣ ﻢﻗر ﺰﺟ ﻪﺑ يرﺎﻴﺑآ يﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ رد نﺎﻬﻔﺻا ﻲﻠﺤ
ﻪﻤﻜﺗ ﺎﺗ يرﺎﻴﺑآ ار ﻲﻠﺻا ﻪﻗﺎﺳ ردهﺮﮔ داﺪﻌﺗ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ﻲﻫد
دﻮﺑاراد
.
ﻂﻳاﺮﺷﺖﺤﺗﺰﻴﻧﻲﻠﺻاﻪﻗﺎﺳرد هﺮﮔداﺪﻌﺗﻦﻳﺮﺘﻤﻛ ﻪﻤﻜﺗ ﺎﺗ يرﺎﻴﺑآ
ﻢﻗر رد و ﻲﻫد
IL111 ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ) لوﺪﺟ 3 .( هﺮﮕﻧﺎﻴﻣ لﻮﻃ :
ﻲﻨﻌﻣ ﺮﻴﺛﺎﺗ هﺮﮕﻧﺎﻴﻣلﻮﻃ ﺮﺑ يرﺎﻴﺑآ حﻮﻄﺳ -رديراد ﺢﻄﺳ 1 ﺪﻨﺘﺷاد ﺪﺻرد ) لوﺪﺟ 1 .(
لﻮﻃ ردﺶﻫﺎﻛ
ﻪﻤﻜﺗ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﺎﺗ يرﺎﻴﺑآ رﺎﻤﻴﺗ رد ﺎﻬﻨﺗ،هﺮﮕﻧﺎﻴﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻲﻫد ﺪﺷ ) لوﺪﺟ 2 .(
Zabet et al. (2003)
لﻮﻃ ﺶﻫﺎﻛ ﺖﻠﻋ
ﺶﻫﺎﻛﺮﺑﻲﻜﺸﺧﺶﻨﺗﺮﺛاﻞﻴﻟدﻪﺑارشﺎﻣﻪﻗﺎﺳردهﺮﮕﻧﺎﻴﻣ ﺪﻧدﺮﻛنﺎﻴﺑﻲﻟﻮﻠﺳﻢﻴﺴﻘﺗ
.
ﺢﻄﺳردﺰﻴﻧ هﺮﮕﻧﺎﻴﻣلﻮﻃ ﺮﺑﻢﻗرﺮﺛا
1 ﺻرد ﻲﻨﻌﻣﺪ راد دﻮﺑ ) لوﺪﺟ 1 .(
ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ هﺮﮕﻧﺎﻴﻣلﻮﻃ ﻦﻳﺮﺘﻤﻛ و ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ
نﺎﻬﻔﺻا مﺎﻗرا رد
28
و IL111 مﺎﻗرا ﻦﻴﺑ و ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ
نﺎﻬﻔﺻا
28
ﻲﻨﻌﻣتوﺎﻔﺗنﺎﻬﻔﺻاﻲﻠﺤﻣو ﺖﺷاﺪﻧدﻮﺟويراد
)
لوﺪﺟ
2 .(
Behdani & Jami Al-Ahmadi (2009) ﺰﻴﻧ
هﺪﻫﺎﺸﻣ ار هﺮﮕﻧﺎﻴﻣ لﻮﻃ توﺎﻔﺗ ،ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ مﺎﻗرا رد ﻛ ﻂﺒﺗﺮﻣ ﻲﺳردوز و هﺎﻴﮔ ﺪﺷر هرود لﻮﻃ ﺎﺑ ار نآ و ﺪﻧدﺮ
ﺪﻨﺘﺴﻧاد
.
ﻢﻗرﺰﻴﻧﻪﻌﻟﺎﻄﻣﻦﻳارد IL111
ﺪﺷرهرودﻞﻴﻟدﻪﺑ
ﺰﻴﻧ ﺮﺘﻤﻛ هﺮﮕﻧﺎﻴﻣ لﻮﻃ زا ،ﺮﮕﻳد ﻢﻗر ودﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺮﺘﻫﺎﺗﻮﻛ دﻮﺑرادرﻮﺧﺮﺑ
)
لوﺪﺟ
2 .(
ردﻢﻗر ويرﺎﻴﺑآحﻮﻄﺳﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﺛا
ﻲﻨﻌﻣﺖﻔﺻﻦﻳا دﻮﺒﻧراد ) لوﺪﺟ 1 .( لوﺪﺟ 4 . ﻲﻜﻳژﻮﻟﻮﻴﺑدﺮﻜﻠﻤﻋوﻚﻳژﻮﻟﻮﻓرﻮﻣتﺎﻴﺻﻮﺼﺧﻲﺧﺮﺑﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫﺐﻳاﺮﺿ
Table 4. Correlations between morphological characteristics and biological yield
ﺮﻴﻐﺘﻣ ﺎﻫ parameters ﻪﻗﺎ ﺳ ﺮﻄﻗ stem dia m ete r ﻪﻴﻟوا ﻪﺧ ﺎﺷ داﺪﻌ ﺗ pr im ar y branches no. ﻪﻳﻮ ﻧﺎﺛ ﻪﺧ ﺎﺷ داﺪﻌ ﺗ secondar y br anches no. ﻪﻴﻟوا ﻖﺒﻃ ﺮﻄﻗ
primary head dia
m eter ﻪﻳﻮ ﻧﺎﺛ ﻖﺒﻃ ﺮﻄﻗ secondar y head diam eter ﻪﺗﻮ ﺑ عﺎﻔﺗرا plant height بﺎﻌﺸ ﻧا ﻦﻳﺮﺘﻨﻴﻳﺎﭘ ﻪﻠﺻﺎﻓ height of thef ir st b ranch هﺮﮔ داﺪﻌ ﺗ node no. هﺮﮕ ﻧﺎﻴﻣ لﻮ ﻃ length of inter node s ﻚﻳژﻮ ﻟﻮﻴﺑ دﺮ ﻜﻠﻤ ﻋ biological yield ﻪﻗﺎﺳﺮﻄﻗ stem diameter 1
ﻪﻴﻟواﻪﺧﺎﺷداﺪﻌﺗ
primary branches no.
ns
0.06 -1
ﻪﻳﻮﻧﺎﺛﻪﺧﺎﺷداﺪﻌﺗ
secondary branches no. ** 0.50 -** 0.86 1 ﻪﻴﻟواﻖﺒﻃﺮﻄﻗ
primary head diameter ** 0.41 -** 0.91 ** 0.99 1
ﻪﻳﻮﻧﺎﺛﻖﺒﻃﺮﻄﻗ
secondary head diameter * * 0.89 * 0.34 -** 0.62 -** 0.54 -1 ﻪﺗﻮﺑعﺎﻔﺗرا plant height ** 0.87 ns 0.03 * 0.35 -ns 0.26 -** 0.93 1
بﺎﻌﺸﻧاﻦﻳﺮﺘﻨﻴﻳﺎﭘعﺎﻔﺗرا
height of the first branch ** 0.46 -** 0.88 ** 0.98 ** 0.98 ** 0.59 -* 0.32 -1 هﺮﮔداﺪﻌﺗ number of node
** 0.47 -** 0.88 ** 0.98 ** 0.98 ** 0.60 -* 0.33 -** 0.99 1 هﺮﮕﻧﺎﻴﻣلﻮﻃ length of internodes
ns 0.25 -** 0.95 ** 0.94 ** 0.96 ** 0.41 -ns 0.12 -** 0.95 ** 0.95 1 ﻚﻳژﻮﻟﻮﻴﺑدﺮﻜﻠﻤﻋ biological yield ** 0.41 -** 0.79 ** 0.87 ** 0.87 ** 0.55 -* 0.31 -** 0.90 ** 0.92 ** 0.82 1 ns ، * و ** ﻧﺐﻴﺗﺮﺗﻪﺑ ﻲﻨﻌﻣمﺪﻋﺮﮕﻧﺎﺸ ﻲﻨﻌﻣويراد
لﺎﻤﺘﺣاﺢﻄﺳردﻲﺸﻳﺎﻣزآﻞﻣﺎﻋﺮﺛايراد 5 و 1 ﻲﻣﺪﺻرد ﺪﺷﺎﺑ .
ﻪﻗﺎﺳ ﺮﻄﻗ
:
ﻲﻨﻌﻣ ﺮﺛا يرﺎﻴﺑآ حﻮﻄﺳ ﻪﻗﺎﺳ ﺮﻄﻗ ﺮﺑ يراد
ﺘﺷاد ﺪﻨ ) لوﺪﺟ 1 ( و ﻪﻤﻜﺗﻪﻠﺣﺮﻣ ﺎﺗ يرﺎﻴﺑآرﺎﻤﻴﺗ ردﺎﻬﻨﺗ
-ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻪﻗﺎﺳ ﺖﻣﺎﺨﺿ ﺶﻫﺎﻛ ﻲﻫد
)
لوﺪﺟ
2 .(
Kahjehpoor (2004) و
Hashim and Schinter
(1988) ﻲﻣنﺎﻫﺎﻴﮔردﻪﻗﺎﺳ ﺮﻄﻗﺶﻫﺎﻛﺪﻧدﺮﻛنﺎﻴﺑﺰﻴﻧ
-ﺶﻨﺗ ﺮﻴﻈﻧﻲﻄﻴﺤﻣﻂﻳاﺮﺷوﭗﻴﺗﻮﻧژ ،ﻢﻛاﺮﺗﻞﻴﻟدﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ سﺮﺘﺳد ﻞﺑﺎﻗبآﺶﻫﺎﻛﻪﺠﻴﺘﻧ ردوﺎﻣﺮﮔوﻲﻜﺸﺧ ياﺮﺑ
هﺎﻴﮔ ﺪﺷﺎﺑ
.
ﻲﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﻪﻗﺎﺳ ﺮﻄﻗ زا ﻪﻛ ﻲﻧﺎﻫﺎﻴﮔ ﺪﺳر
ﺪﺣاو داﺪﻌﺗ ﻦﻴﻣﺄﺗ ﻪﺑ ردﺎﻗ ،ﺪﻨﺘﺴﻫ رادرﻮﺧﺮﺑ يﺮﺘﺸﻴﺑ ﻦﻳا ﻪﺑ ﺰﻴﻧ يﺮﺘﺸﻴﺑ ﻚﺸﺧ هدﺎﻣ و هدﻮﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻲﺸﻳاز ﻲﻣﺺﻴﺼﺨﺗﺎﻫﺪﺣاو ﺪﻨﻫد
.
ﻲﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﻪﻗﺎﺳ ﺮﻄﻗ ﺮﻈﻧ زا ﺰﻴﻧ مﺎﻗرا ﻦﻴﺑ يراد ﺖﺷاد دﻮﺟو ) لوﺪﺟ 1 .( ﻢﻗر IL111 ﺿ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ﺖﻣﺎﺨ
ارادﺮﮕﻳد ﻢﻗر ود ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ار ﻪﺗﻮﺑعﺎﻔﺗرا ﻦﻳﺮﺘﻤﻛ وﻪﻗﺎﺳ دﻮﺑ
)
لوﺪﺟ
2 .(
ﻲﻨﻌﻣوﻲﻔﻨﻣﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫﻪﺑﻪﺟﻮﺗﺎﺑ ﻦﻴﺑراد
ﻪﻗﺎﺳ ﺮﻄﻗ و ﻪﺗﻮﺑ عﺎﻔﺗرا
) ** 46 / 0 -= r (
ﻲﻬﻳﺪﺑﻪﺠﻴﺘﻧ ﻦﻳا ،
ﺖﺳا
.
ﻲﻨﻌﻣﻪﻗﺎﺳ ﺮﻄﻗﺮﺑﻢﻗر ويرﺎﻴﺑآحﻮﻄﺳﻞﺑﺎﻘﺘﻣﺮﺛا -دﻮﺒﻧراد ) لوﺪﺟ 1 .( ﻖﺒﻃﺮﻄﻗ
ﺎﺛوﻪﻴﻟوايﺎﻫ ﻪﻳﻮﻧ
:
ﻖﺒﻃ ﺮﻄﻗ ﻪﻳﻮﻧﺎﺛ و ﻪﻴﻟوا يﺎﻫ
ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ يرﺎﻴﺑآ ﻒﻠﺘﺨﻣ حﻮﻄﺳ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ
)
لوﺪﺟ
1 .(
ﻞﻣﺎﻛ يرﺎﻴﺑآ ﻂﻳاﺮﺷ ﺖﺤﺗ تﺎﻔﺻ ﻦﻳا رد راﺪﻘﻣ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ﺮﮕﻳد رديرﺎﻴﺑآ ﻊﻄﻗ نﺎﻣز تﺪﻣﺶﻳاﺰﻓاﺎﺑ و ﺪﺷهﺪﻫﺎﺸﻣ ﺪﺷ ﻪﺘﺳﺎﻛ ﺖﻔﺻ ود ﻦﻳا ناﺰﻴﻣ زا ،ﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ
)
لوﺪﺟ
2 .(
ﻪﺑ
ﺎﺗيرﺎﻴﺑآﻂﻳاﺮﺷردﻪﻛيرﻮﻃ ﻪﻤﻜﺗﻪﻠﺣﺮﻣ
ﻖﺒﻃﺮﻄﻗﻲﻫد
-،ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﻪﻳﻮﻧﺎﺛ و ﻪﻴﻟوا يﺎﻫ
18
و
49
ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺪﺻرد
ﺖﻓﺎﻳ ﺶﻫﺎﻛ ﻞﻣﺎﻛ يرﺎﻴﺑآ ﻂﻳاﺮﺷ
) لوﺪﺟ 2 .( ﻌﻟﺎﻄﻣ رد تﺎ
Cox and Julliof (1986) ،
Jaafarzadeh-Kenarsari
and Postini (1998) و
Mozafari et al. (1996) ﺰﻴﻧ
زا ،نادﺮﮕﺑﺎﺘﻓآ ردﻲﻜﺸﺧﺶﻨﺗ تﺪﺷ ﺶﻳاﺰﻓاﺎﺑ ﻖﺒﻃ ﺮﻄﻗ
ﺪﺷ ﻪﺘﺳﺎﻛ
.
رد ﺶﻫﺎﻛ ،يرﺎﻴﺑآ ﻊﻄﻗ نﺎﻣزتﺪﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﺑ
هﺎﻴﮔ رد يرﺎﺟ ﺰﺘﻨﺳﻮﺘﻓ و گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ﺺﺧﺎﺷ ناﺰﻴﻣ
ﺺﻴﺼﺨﺗ يﺰﺘﻨﺳﻮﺘﻓ داﻮﻣ ناﺰﻴﻣﻪﺠﻴﺘﻧ رد و ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ماﺪﻧاﻪﺑﻪﺘﻓﺎﻳ ﻲﺸﻳازيﺎﻫ ) ﻖﺒﻃ ( ماﺪﻧاو هﺮﻴﺧذيﺎﻫ ﺮﻴﻈﻧيا
ﺖﻓﺎﻳ ﺶﻫﺎﻛ ﻪﻗﺎﺳ
.
ﺶﻫﺎﻛ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﻪﻗﺎﺳ ﺮﻄﻗ رد ﺶﻫﺎﻛ
لﺎﻘﺘﻧا ماﺪﻧا ﻪﺑنآ يﺰﺘﻨﺳﻮﺘﻓﺮﻳﺎﺧذدﺪﺠﻣ ﺪﺷﻲﺸﻳازيﺎﻫ
ﻖﺒﻃ ﺮﻄﻗ زا ﻪﺠﻴﺘﻧ ردو ﻪﻛ ﺪﺷﻪﺘﺳﺎﻛ ﻪﻳﻮﻧﺎﺛ و ﻪﻴﻟوا يﺎﻫ
ﻲﻨﻌﻣوﺖﺒﺜﻣﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﻪﺑﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻖﺒﻃﺮﻄﻗﻦﻴﺑراد
يﺎﻫ ﻪﻗﺎﺳ ﺮﻄﻗ ﺎﺑﻪﻳﻮﻧﺎﺛ و ﻪﻴﻟوا
) ،ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ 89 / 0 = r و 87 / 0 = r (
ﻲﻣﺮﻈﻧﻪﺑﻲﻘﻄﻨﻣﻪﺠﻴﺘﻧﻦﻳا ﺪﺳر ) لوﺪﺟ 4 .(
ﻧ مﺎﻗرا ﻦﻴﺑ ﻖﺒﻃ ﺮﻄﻗ ﺮﻈﻧ زا ﺰﻴ
ﻪﻳﻮﻧﺎﺛ و ﻪﻴﻟوا يﺎﻫ
ﻲﻨﻌﻣرﺎﻴﺴﺑفﻼﺘﺧا ﺖﺷاددﻮﺟو راد
)
لوﺪﺟ
1 .(
وﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ
ﻖﺒﻃ ﺮﻄﻗ ناﺰﻴﻣ ﻦﻳﺮﺘﻤﻛ رد ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﻪﻳﻮﻧﺎﺛ و ﻪﻴﻟوا يﺎﻫ
مﺎﻗرا IL111 نﺎﻬﻔﺻا و 28 ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ) لواﺪﺟ 2 .(
Karimzadeh Asl et al. (2003) ﻲﻨﻌﻣتوﺎﻔﺗﺰﻴﻧ
يراد
مﺎﻗرا رد ﻖﺒﻃ ﺮﻄﻗ ﺮﻈﻧ زا ﺪﻧدﺮﻛ هﺪﻫﺎﺸﻣ نادﺮﮕﺑﺎﺘﻓآ
.
ﻲﻨﻌﻣ و ﺖﺒﺜﻣ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﻖﺒﻃ ﺮﻄﻗو ﻪﻗﺎﺳ ﺮﻄﻗ ﻦﻴﺑراد
-ﻪﻳﻮﻧﺎﺛوﻪﻴﻟوايﺎﻫ
) ،ﺐﻴﺗﺮﺗﻪﺑ 89 / 0 = r و 87 / 0 = r ( ﺪﺷﺚﻋﺎﺑ ﻢﻗر ﺎﺗ IL111 ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻪﻗﺎﺳ ﺮﻄﻗ دﻮﺟو ﺎﺑ
)
لوﺪﺟ
2 (
هدﺎﻣ ،
ﻖﺒﻃ ﻪﺑ ﺰﻴﻧ يﺮﺘﺸﻴﺑ ﻚﺸﺧ
ﺪﻫد صﺎﺼﺘﺧا دﻮﺧ يﺎﻫ
.
ﻖﺒﻃﺮﻄﻗهوﻼﻌﺑ ﻪﺧﺎﺷداﺪﻌﺗﺎﺑﻪﻴﻟوايﺎﻫ
ﻪﻴﻟوايﺎﻫ ) 34 / 0 -= r ( ﻪﻳﻮﻧﺎﺛ و ) 62 / 0 -= r (
ﻲﻨﻌﻣ و ﻲﻔﻨﻣ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ راد
ﻢﻗر اﺬﻟ و ﺖﺷاد IL111
ناﻮﺗ ﺰﻴﻧ و ﺮﺘﻤﻛ ﻪﺧﺎﺷ داﺪﻌﺗ ﺎﺑ
ﻖﺒﻃ ﺪﻴﻟﻮﺗ رد ﺮﺗﻻﺎﺑ ﻲﻜﻴﺘﻧژ مﺎﻗرا ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺮﺘﮔرﺰﺑ يﺎﻫ
ﺖﺷاد يﺮﺗﺮﺑ ﺖﻔﺻ ﻦﻳا رد ،ﺮﮕﻳد
)
لوﺪﺟ
4 .(
ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
ﻲﻨﻌﻣوﻲﻔﻨﻣﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ دﻮﺟو ﻖﺒﻃ ﺮﻄﻗﻦﻴﺑ راد
ﺎﺑ ﻪﻳﻮﻧﺎﺛ
ﻪﻳﻮﻧﺎﺛ ﻪﺧﺎﺷ داﺪﻌﺗ ) 35 / 0 -= r ( ﻲﻣ ﻪﻛ ﺖﻓﺮﮔ ﻪﺠﻴﺘﻧ ناﻮﺗ
ﻪﺧﺎﺷ داﺪﻌﺗ نﺎﻬﻔﺻامﺎﻗرا ردﺮﺘﺸﻴﺑﻪﻳﻮﻧﺎﺛيﺎﻫ
28
ﻲﻠﺤﻣ و
هدﻮﺑﻢﻗر ودﻦﻳاردﻪﻳﻮﻧﺎﺛ ﻖﺒﻃﺮﻄﻗﺶﻫﺎﻛﺖﻠﻋ،نﺎﻬﻔﺻا ﺖﺳا
)
لوﺪﺟ
4 .(
ﻲﻨﻌﻣوﻲﻔﻨﻣﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫدﻮﺟو ﺎﺑهوﻼﻌﺑ
-راد ﻖﺒﻃ ﺮﻄﻗ ﻦﻴﺑ ﺗرا ﺎﺑ ﻪﻳﻮﻧﺎﺛ و ﻪﻴﻟوا يﺎﻫ
عﺎﻔ ) لوﺪﺟ 4 ( ،
نﺎﻬﻔﺻا و نﺎﻬﻔﺻا ﻲﻠﺤﻣ مﺎﻗرا رد تﺎﻔﺻ ﻦﻳا ﺶﻫﺎﻛ
28
ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ هﺎﻴﮔ عﺎﻔﺗرا رﻮﺼﺗ ﺎﺑ اﺮﻳز ،ﺖﺳا ﻪﻴﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﻲﻣ،هﺎﻴﮔﻲﺸﻳورﺪﺷر ﻢﺠﺣزاﻲﺼﺧﺎﺷ ﻪﺠﻴﺘﻧﻦﻴﻨﭼناﻮﺗ
-وﺖﻴﻓﺮﻇﻞﻴﻟدﻪﺑ ﺮﺗﺪﻨﻠﺑعﺎﻔﺗراياراد مﺎﻗراﻪﻛ دﺮﻛيﺮﻴﮔ ورﺎﺑاريﺮﺘﺸﻴﺑ يﺎﻬﻠﮔ،دﻮﺧ ﺮﺗﻻﺎﺑيﺪﻴﻟﻮﺗ ناﻮﺗ وﻪﺘﺧﺎﺳر
ﻦﻴﻣﺄﺗ يﺰﺘﻨﺳﻮﺘﻓ داﻮﻣ ﺎﺑ و ﻞﻴﻜﺸﺗ ار يﺮﺘﺸﻴﺑ ﻪﻧاد داﺪﻌﺗ ﻦﻳاردﺮﺘﺸﻴﺑﻪﻧادداﺪﻌﺗ وﻖﺒﻃ داﺪﻌﺗﻲﻓﺮﻃ زاﺎﻣا،ﺪﻧدﺮﻛ ﻲﻣﺚﻋﺎﺑمﺎﻗرا وﻪﺘﻓﺎﻳﺶﻫﺎﻛﻪﻧادﺮﻫوﻖﺒﻃﺮﻫﻢﻬﺳ دﻮﺷ
ﻖﺒﻃ ﺮﻄﻗﻪﺠﻴﺘﻧرد
ﺪﺑﺎﻳﺶﻫﺎﻛﻪﻧادراﺰﻫنزووﺎﻫ
.
ﺒﻃﺮﻄﻗﺮﺑﻢﻗرويرﺎﻴﺑآحﻮﻄﺳﻞﺑﺎﻘﺘﻣﺮﺛا ﻖ
ﻪﻴﻟوايﺎﻫ
ﻲﻨﻌﻣ ﺰﻴﻧ ﻪﻳﻮﻧﺎﺛ و دﻮﺑ راد ) لوﺪﺟ 1 .( ﻢﻗر IL111 ﺖﺤﺗ
نﺎﻬﻔﺻا ﻢﻗرو ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ،ﻞﻣﺎﻛ يرﺎﻴﺑآﻂﻳاﺮﺷ
28
رﺎﻤﻴﺗ رد
ﻪﻤﻜﺗﻪﻠﺣﺮﻣﺎﺗيرﺎﻴﺑآ ﻖﺒﻃ ﺮﻄﻗﻦﻳﺮﺘﻤﻛ،ﻲﻫد
وﻪﻴﻟوايﺎﻫ
ﺪﻧدﻮﺑارادار ﻪﻳﻮﻧﺎﺛ
)
لوﺪﺟ
3 .(
مﺎﻗرا ﻲﻣﺎﻤﺗردﻲﻠﻛرﻮﻃﻪﺑ
ﻖﺒﻃ ﺮﻄﻗ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ﻪﻳﻮﻧﺎﺛ و ﻪﻴﻟوا يﺎﻫ
يرﺎﻴﺑآ ﻂﻳاﺮﺷ رد
ﺪﻴﻟﻮﺗ ناﺰﻴﻣزاﻲﺳردوز وگﺮﺑ ﺢﻄﺳﺺﺧﺎﺷﺶﻫﺎﻛﺖﻠﻋ ﺺﻴﺼﺨﺗﻪﺑﺮﺠﻨﻣﺖﻳﺎﻬﻧردﻪﻛﺪﺷﻪﺘﺳﺎﻛيﺰﺘﻨﺳﻮﺘﻓداﻮﻣ ماﺪﻧاﻪﺑيﺰﺘﻨﺳﻮﺘﻓداﻮﻣﺮﺘﻤﻛ هﺮﻴﺧذوﻲﺸﻳازيﺎﻫ
ردويا
ﻖﺒﻃ ﺮﻄﻗﺶﻫﺎﻛﻪﺠﻴﺘﻧ راردﻪﻳﻮﻧﺎﺛوﻪﻴﻟوايﺎﻫ
ﻪﻛﺪﺷمﺎﻗ
ﻖﺒﻃ ﺮﻄﻗ رد ﺶﻫﺎﻛ ﻦﻳا رد ﻞﻴﻜﺸﺗ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ ﻪﻳﻮﻧﺎﺛ يﺎﻫ
هﺮﻬﺑﻪﺠﻴﺘﻧ ردوهﺎﻴﮔﺪﺷرهرودزايﺮﺗﺮﻳدﻞﺣاﺮﻣ زا يﺪﻨﻣ
و ﺮﺘﻤﻛگﺮﺑ ﺢﻄﺳﺺﺧﺎﺷﺖﻠﻋﻪﺑ ﺮﺘﻤﻛ يﺰﺘﻨﺳﻮﺘﻓداﻮﻣ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﺐﺗاﺮﻣ ﻪﺑ ﺮﺗﺪﻋﺎﺴﻣﺎﻧ ﻲﻄﻴﺤﻣ ﻂﻳاﺮﺷ ﺎﺑ ﻪﺟاﻮﻣ ﺰﻴﻧ دﻮﺑ
.
ﻪﺧﺎﺷ داﺪﻌﺗ ﻪﺗﻮﺑ رد ﻪﻳﻮﻧﺎﺛ و ﻪﻴﻟوا يﺎﻫ
:
ﻦﻴﺑ يﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ
ﻪﺧﺎﺷداﺪﻌﺗﺮﻈﻧزايرﺎﻴﺑآحﻮﻄﺳ ﻪﻴﻟوايﺎﻫ
ردﻪﻳﻮﻧﺎﺛو ﻪﺗﻮﺑ
ﻲﻨﻌﻣرﺎﻴﺴﺑفﻼﺘﺧا ﺖﺷاددﻮﺟويراد
)
لوﺪﺟ
1 (
يرﻮﻃﻪﺑ،
ﻪﻤﻜﺗﻪﻠﺣﺮﻣ ﺎﺗ يرﺎﻴﺑآرﺎﻤﻴﺗ ردﻪﻛ ﻪﺧﺎﺷ ناﺰﻴﻣ،ﻲﻫد
ﻲﻫد
ﻲﻨﻌﻣتوﺎﻔﺗﺎﻫرﺎﻤﻴﺗﻪﻴﻘﺑردوﺖﻓﺎﻳﺶﻫﺎﻛﻪﻳﻮﻧﺎﺛوﻪﻴﻟوا
-ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺮﻈﻧ ﻦﻳا زا يراد
)
لوﺪﺟ
2 (
ﻪﻠﺣﺮﻣ رد اﺮﻳز ،
ﻪﺧﺎﺷ ﻲﻠﻴﻤﻜﺗﻲﻫد
)
ﻪﻤﻜﺗزاﺲﭘﻪﻠﺣﺮﻣ ﻲﻫد
(
نﺎﻫﺎﻴﮔﺎﻬﻨﺗ،
ﻪﻤﻜﺗ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﺎﺗ يرﺎﻴﺑآ رﺎﻤﻴﺗ ﻪﺟاﻮﻣ بآ دﻮﺒﻤﻛ ﺎﺑ ﻲﻫد
ﺪﻧﺪﺷ
.
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد
)
2008
(
Sirus Mehr et al. رﺎﻤﻴﺗ ﺰﻴﻧ
ﻪﻤﻜﺗ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﺎﺗ يرﺎﻴﺑآ ﻪﺧﺎﺷ داﺪﻌﺗ ﺶﻫﺎﻛ ﺐﺟﻮﻣ ،ﻲﻫد
ﺪﺷهﺰﻴﻳﺎﭘﮓﻧﺮﻠﮔردﻪﻴﻟوا
.
مﺎﻗرا ﻦﻴﺑ رد ﻪﻳﻮﻧﺎﺛ و ﻪﻴﻟوا ﻪﺧﺎﺷ داﺪﻌﺗ ﺮﻈﻧ زا ﺰﻴﻧ
ﻲﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا
ﺢﻄﺳ رد راد
1
ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺪﺻرد
)
لوﺪﺟ
1 .(
نﺎﻬﻔﺻا ﻢﻗر ،نﺎﻬﻔﺻا ﻲﻠﺤﻣ ﻢﻗر زا ﺪﻌﺑ
28
و
ﻢﻗر IL111 داﺪﻌﺗ ﺮﻈﻧ زا مﻮﺳ و مودﻪﺒﺗر رد ،ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ
ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻪﺗﻮﺑ رد ﻪﻳﻮﻧﺎﺛ ﻪﺧﺎﺷ
)
لوﺪﺟ
2 .(
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد
Haidarizadeh and Kahjehpoor (2007)
و
Behdani and Jami Al-Ahmadi (2009) ﻢﻗر ﺰﻴﻧ
اراد ار ﻪﻳﻮﻧﺎﺛ و ﻪﻴﻟوا ﻪﺧﺎﺷ داﺪﻌﺗ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ نﺎﻬﻔﺻا ﻲﻠﺤﻣ دﻮﺑ
.
ﻲﻨﻌﻣ وﺖﺒﺜﻣ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﻦﻤﺿ رد يراد
)
**
86 / 0 =
r
(
ﻪﺧﺎﺷ داﺪﻌﺗ ﻦﻴﺑ ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺰﻴﻧ ﻪﻳﻮﻧﺎﺛ و ﻪﻴﻟوا يﺎﻫ
)
لوﺪﺟ
4 .(
ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﻦﻳا ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﻛ ﺪﻫد
ﻪﺧﺎﺷ داﺪﻌﺗ ﻪﺧﺎﺷ داﺪﻌﺗ ،ﻪﻴﻟوا يﺎﻫ
ﺶﻳاﺰﻓا ﺰﻴﻧ ﻪﻳﻮﻧﺎﺛ يﺎﻫ
ﻲﻣ ﺪﺑﺎﻳ
.
HaidarizadehandKahjehpoor (2007)
ﺰﻴﻧ
ﻲﻨﻌﻣرﺎﻴﺴﺑوﺖﺒﺜﻣﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ يراد
) 71 / 0 =
r
(
داﺪﻌﺗﻦﻴﺑ
ﻪﺧﺎﺷ ﺪﻧدﺮﻛهﺪﻫﺎﺸﻣﻪﻳﻮﻧﺎﺛوﻪﻴﻟوايﺎﻫ
.
ﻲﻨﻌﻣ مﺪﻋ فﻼﺧﺮﺑ و يرﺎﻴﺑآ حﻮﻄﺳ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﺛا يراد
ﻪﺧﺎﺷ داﺪﻌﺗردﻢﻗر ﻪﻴﻟوايﺎﻫ
ردﻢﻗر ويرﺎﻴﺑآﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﺛا،
ﻪﺧﺎﺷ داﺪﻌﺗ ﺢﻄﺳ رد ﻪﻳﻮﻧﺎﺛ يﺎﻫ
1
ﻲﻨﻌﻣ ﺪﺻرد دﻮﺑ راد
)
لوﺪﺟ
1 .(
ﻪﺑ يرﺎﻴﺑآ حﻮﻄﺳ ﻪﻴﻠﻛ رد نﺎﻬﻔﺻا ﻲﻠﺤﻣ ﻢﻗر
ﻪﻤﻜﺗ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﺎﺗ يرﺎﻴﺑآ ﺰﺟ ﻪﺧﺎﺷ داﺪﻌﺗ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ زا ،ﻲﻫد
ﻢﻗرردنآناﺰﻴﻣﻦﻳﺮﺘﻤﻛﻪﻛﻲﻟﺎﺣرد،دﻮﺑرادرﻮﺧﺮﺑﻪﻳﻮﻧﺎﺛ IL111 يرﺎﻴﺑآﻂﻳاﺮﺷﺖﺤﺗ و ﻪﻤﻜﺗ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﺎﺗ
ﻞﺻﺎﺣﻲﻫد
ﺪﺷ
)
لوﺪﺟ
3 .(
داﺪﻌﺗردﺶﻫﺎﻛ،ﻢﻗرﻪﺳﺮﻫردﻲﻠﻛرﻮﻃﻪﺑ
ﻪﻤﻜﺗ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﺎﺗ يرﺎﻴﺑآ رﺎﻤﻴﺗ رد ﺎﻬﻨﺗ ،ﻪﻳﻮﻧﺎﺛ ﻪﺧﺎﺷ
ﻲﻫد
ﺪﺷهﺪﻫﺎﺸﻣ
)
لوﺪﺟ
3 .(
ﻚﻳژﻮﻟﻮﻴﺑدﺮﻜﻠﻤﻋ
:
دﺮﻜﻠﻤﻋﺮﻈﻧ زا يرﺎﻴﺑآ ﻒﻠﺘﺨﻣ حﻮﻄﺳ
ﻲﻨﻌﻣ رﺎﻴﺴﺑ فﻼﺘﺧا ﻚﻳژﻮﻟﻮﻴﺑ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ار يراد
)
لوﺪﺟ
1 .(
ﺮﺘﺸﻴﺑ يرﺎﻴﺑآ رﺎﻤﻴﺗ رد ﻚﺸﺧ هدﺎﻣ ناﺰﻴﻣ ﻦﻳ
ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻞﻣﺎﻛ
)
لوﺪﺟ
2 .(
هدﺎﻣ ﻊﻤﺠﺗ ناﺰﻴﻣ ﻦﻳﺮﺘﻤﻛ
ﻪﻤﻜﺗ ﺎﺗ يرﺎﻴﺑآ ﻂﻳاﺮﺷ رد ﺰﻴﻧ ﻚﺸﺧ
ﺪﺷ ﻞﺻﺎﺣ ﻲﻫد
)
لوﺪﺟ
2 .(
ﻪﻧاد ﺎﺗ يرﺎﻴﺑآ رﺎﻤﻴﺗ زا ﻲﺳﻮﺴﺤﻣ يﺮﺗﺮﺑ يﺪﻨﺑ
ﺎﺗ يرﺎﻴﺑآ رﺎﻤﻴﺗ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻚﺸﺧ هدﺎﻣ ﻊﻤﺠﺗ ناﺰﻴﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﻤﻜﺗﺎﺗيرﺎﻴﺑآوﻲﻫﺪﻠﮔ ﺖﺷادﻲﻫد
)
لوﺪﺟ
2 .(
Coxand
Julliof (1986) ﻧ
و ﺎﻳﻮﺳ رد تﺎﻔﺻ ﻲﺑﺎﻳزرا ﺎﺑ ﺰﻴ
هﺪﻫﺎﺸﻣ كﺎﺧ ﺖﺑﻮﻃر دﻮﺒﻤﻛ ﻂﻳاﺮﺷ رد و نادﺮﮕﺑﺎﺘﻓآ ردﻲﺘﺑﻮﻃر ﺶﻨﺗ ﻂﻳاﺮﺷ ردﻚﺸﺧهدﺎﻣ ﻊﻤﺠﺗﻪﻛ ﺪﻧدﺮﻛ ﺖﻓﺎﻳ ﺶﻫﺎﻛ هﺎﻴﮔ ود ﺮﻫ
.
ﺎﻨﺑ شراﺰﮔ ﺮﺑ Egli et al.
(1983) ﺶﻫﺎﻛ ﺚﻋﺎﺑ ﺪﺷر ﻞﺼﻓ لﻮﻃ رد ﻲﺘﺑﻮﻃر ﺶﻨﺗ
ﺧنزوردﺪﻳﺪﺷ نﺪﺷﺮﭘﻪﻠﺣﺮﻣردﺎﻳﻮﺳﻲﻳاﻮﻫماﺪﻧاﻚﺸ
ﺪﺷﻪﻧاد
.
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد
)
1976
(
Abel ﻚﺸﺧنزوناﺰﻴﻣﺰﻴﻧ
ﺮﻴﺛﺄﺗوﺖﻓﺎﻳﺶﻫﺎﻛﻲﻜﺸﺧ ﺶﻨﺗ ﺢﻄﺳﺶﻳاﺰﻓاﺎﺑﮓﻧﺮﻠﮔ
ﻲﺸﻳاز ﺶﺨﺑ ﺮﺑ ﻲﺸﻳاز ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ﻲﻜﺸﺧ ﺶﻨﺗ
)
ﻪﻧاد
(
ﺰﺘﻨﺳﻮﺘﻓ ﺖﻴﻤﻫاﺮﺑ ﺖﻟﻻد ﻪﻛ دﻮﺑ ﻲﺸﻳور ﺶﺨﺑ زا ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻤﻋناﺰﻴﻣﻦﻴﻴﻌﺗردﮓﻧﺮﻠﮔرديرﺎﺟ دراددﺮﻜﻠ
.
ﻲﻨﻌﻣ رﺎﻴﺴﺑ توﺎﻔﺗ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺮﻈﻧ زا مﺎﻗرا ﻦﻴﺑ يراد
ﺖﺷاددﻮﺟوﺢﻄﺳﺪﺣاوردﻚﻳژﻮﻟﻮﻴﺑ
)
لوﺪﺟ
1 (
يرﻮﻃﻪﺑ،
ﻢﻗر ود زا ﺮﺘﺸﻴﺑ نﺎﻬﻔﺻا ﻲﻠﺤﻣ ﻢﻗر رد ﻚﺸﺧ نزو ﻪﻛ ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﻪﻛ دﻮﺑ ﺮﮕﻳد ﻲﺳﻮﺴﺤﻣ يﺮﺗﺮﺑ ﻢﻗر ﻦﻳا ﺪﻫد
نﺎﻬﻔﺻا مﺎﻗرا ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ
28
و IL111 هﺮﻬﺑ رد زا يرادﺮﺑ
درادﻊﺑﺎﻨﻣ
)
لوﺪﺟ
2 (
، ﻪﺧﺎﺷداﺪﻌﺗوﻪﺗﻮﺑعﺎﻔﺗرازااﺮﻳز يﺎﻫ
دﻮﺑرادرﻮﺧﺮﺑ ﺮﮕﻳدﻢﻗرودﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧيﺮﺘﺸﻴﺑﻪﻳﻮﻧﺎﺛوﻪﻴﻟوا ﻲﻨﻌﻣوﺖﺒﺜﻣﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫﻪﺑﻪﺟﻮﺗﺎﺑو ﺎﺑتﺎﻔﺻﻦﻳاﻦﻴﺑراد
دﻮﺒﻧرﺎﻈﺘﻧازارودﻪﺠﻴﺘﻧﻦﻳا،ﻚﻳژﻮﻟﻮﻴﺑدﺮﻜﻠﻤﻋ
)
لوﺪﺟ
4 .(
ﺮﮕﻳد ﻂﺳﻮﺗ ﻚﺸﺧ نزو ﺮﻈﻧ زا ﮓﻧﺮﻠﮔ مﺎﻗرا ﻦﻴﺑ توﺎﻔﺗ ﺖﺳاهﺪﺷ نﺎﻴﺑﺰﻴﻧناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ
)
Abel, 1976; Rashed
Al-Ahmadi, 2009 .(
ﻦﻳا رد ﻢﻗر و يرﺎﻴﺑآ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﺛا
ﻲﻨﻌﻣﺖﻔﺻ ﺪﺸﻧراد
)
لوﺪﺟ
1 .(
ﻪﺠﻴﺘﻧ يﺮﻴﮔ
ﺲﻜﻋ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﺶﻳﺎﻣزآ ﻦﻳا ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻲﻠﻛ رﻮﻃ ﻪﺑ ﻞﻤﻌﻟا
ﺖﺒﺴﻧ ﺖﺷﺎﻛ درﻮﻣ ﮓﻧﺮﻠﮔ مﺎﻗرا يرﺎﻴﺑآ يﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ ﻪﺑ
ردتﺎﻔﺻﺮﺘﺸﻴﺑ ﺮﻈﻧ زا نﺎﻬﻔﺻاﻲﻠﺤﻣ ﻢﻗر و دﻮﺑتوﺎﻔﺘﻣ ﻲﻨﻌﻣيﺮﺗﺮﺑﺮﮕﻳدﻢﻗر ودﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧﻲﺑآﺶﻨﺗ ﻂﻳاﺮﺷ يراد
هدﻮﺗزا ﻪﻛﻢﻗرﻦﻳااﺮﻳز،دادنﺎﺸﻧ ﺖﺳاناﺮﻳاﻲﻣﻮﺑيﺎﻫ
، ﺎﺑ
ﺶﻨﺗ ﺎﺑيرﻮﺷوﻲﻜﺸﺧﺮﻴﻈﻧ،رﻮﺸﻛردﺞﻳارﻲﻄﻴﺤﻣيﺎﻫ
ﺎﻗيﺮﺗﺮﺑو ﻪﺘﻓﺎﻳﻖﺑﺎﻄﺗنﺎﻣزﺖﺷﺬﮔ ﻪﻈﺣﻼﻣﻞﺑ
ﺮﻈﻧ زايا
ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﻚﻳژﻮﻟﻮﻴﺑ دﺮﻜﻠﻤﻋ و ﻚﻳژﻮﻟﻮﻓرﻮﻣ تﺎﻔﺻ ﺪﻫد
.
درﻮﻣتﺎﻔﺻزا يرﺎﻴﺴﺑ ردﺶﻫﺎﻛ يرﺎﻴﺑآ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ هزاﺪﻧا
-ﺶﻫﺎﻛ ﻪﺑ ﻪﻛ ﺖﺷادﺮﺑ ردار هرﺎﻬﺑ ﮓﻧﺮﻠﮔ مﺎﻗرا رد يﺮﻴﮔ ﻲﻨﻌﻣ ﺪﺷﺮﺠﻨﻣﻚﻳژﻮﻟﻮﻴﺑدﺮﻜﻠﻤﻋردراد
.
ﻪﺳﺮﻫردهوﻼﻌﺑ
ﻂﻳاﺮﺷ رد ﻚﻳژﻮﻟﻮﻴﺑ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺪﻳﺪﺷ ﺖﻓا ﻢﻗر ﺎﺗ يرﺎﻴﺑآ
ﻪﻤﻜﺗ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻲﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﻪﻛ ،ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻲﻫد
ﻦﻳا ﺪﺳر
ﮓﻧﺮﻠﮔﺪﺷرﻞﺣاﺮﻣﻦﻳﺮﺘﺳﺎﺴﺣزاﻲﻜﻳهﺎﻴﮔيﺪﺷرﻪﻠﺣﺮﻣ ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻜﺸﺧ ﺶﻨﺗ ﻪﺑ
.
زا يﻮﻤﻧ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻦﻳا ردﺶﻨﺗ اﺮﻳز
ﻲﻨﻌﻣ ﺶﻫﺎﻛ ﻖﻳﺮﻃ
ﻪﻛ يﺪﻴﻟﻮﺗ ﻪﺧﺎﺷ داﺪﻌﺗ رد راد
ﻪﺑ ،درادﻚﻳژﻮﻟﻮﻴﺑدﺮﻜﻠﻤﻋﺎﺑار ﺖﺒﺜﻣﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ
ﻤﻋ ﺶﻫﺎﻛ
ﻲﻣﺮﺠﻨﻣﻲﻳﺎﻬﻧ دﺮﻜﻠ دﻮﺷ
.
يرﺎﻴﺑآزاهدﺎﻔﺘﺳا اﺬﻟ
ﻪﻤﻜﺗ ﻪﻠﺣﺮﻣ ردﻲﻠﻴﻤﻜﺗ ﺪﻳﺪﺷ ﺖﻓازا ﺖﻌﻧﺎﻤﻣ ﺖﻬﺟ ﻲﻫد
ﻲﻣﺮﻈﻧﻪﺑيروﺮﺿﻚﻳژﻮﻟﻮﻴﺑدﺮﻜﻠﻤﻋ ﺪﺳر
.
ﻊﺑﺎﻨﻣ
Abel, G.H., 1976. Effects of irrigation regimes, planting date, nitrogen levels, and spacing on safflower cultivar. Agron. J. 68, 448-451.
Ashley, D.A., Ethridge, W.J., 1978. Irrigation effects on vegetative and reproductive development of three soybean cultivars. Agron. J. 70, 467-471.
Behdani, M.A., Jami Al-Ahmadi, M., 2008. Evaluation of growth and yield safflower cultivars in different planting dates. Iranian J. Field Crops Res. 6(2), 245-254. [In Persian with English summary].
Chanbdracar, B.L., Sechar, N., Tuteja, S.S., Tripathi, R.S., 1994. Effect of irrigation and nitrogen of growth and yield of summer sesame (Sesamum indicum) Indean. J. Agron. 39, 701-702.
Cox, W.J. and Julliof, G.D., 1986. Growth and yield of sunflower and soybean under water deficition. Agron. J. 78, 226-230.
De Sclaux, D., Huynh, T.T., Roumet, P., 2000. Identification of soybean plant characteristics that indicate the timing of drought stress. Crop Sci. 40: 716-722.
Egli, D.B., Meckel, L., Phillips, R.E., Radeliffe, D., Legett, J.E., 1983. Moisture stress and N redistribution in soybean. Agron. J. 75, 1027-1031.
Haidarizadeh, P., Kahjehpoor, M.R., 2007. Response of safflower Koose genotypes on plant date. J. Agric. Sci. Nat. Resour. 42, 69-80. [In Persian with English summary].
Hashim, R.M., Schinter, A.A., 1988. Semidwarf and conventional height sunflower performance at five plant population. Agron. J. 80, 821-829.
Jaafarzadeh-Kenarsari, M., Postini, K., 1998. Investigating the effect of drought stress at different growth stages on some morphological characteristics and yield components of sunflower (cv.Record). Iranian J. Agric. Sci. 29 (2), 353-362. [In Persian with English summary].
Kafi, M., Rostami, M., 2008. Effect of drought stress in reproductive growth stage on yield and components yield and oil content three safflower cultivars in irrigation with salty water conditions. Iranian J. Field Crops Res. 5(1), 121-131. [In Persian with English summary].
Kahjehpoor, M.R., 2004. Industrial Plants. Jahadeh Daneshgahi Publisher, Isfahan Industrial University. [In Persian].
Karimzadeh Asl, Kh., Mazaheri, D., Paighambari, S.A., 2003. Effect of four irrigation intervals on yield and quality characteristics of three sunflower cultivars. Iranian J. Agric. Sci. 34(2), 293-301. [In Persian with English summary].
Koocheki, A., 2004. Agronomy in drought region. Jahade Daneshgahi Publisher, Mashhad [In Persian].
Mousavifar, B.E., Behdani, M.A., Jami Al-Ahmadi, M., 2009. Response of spring safflower cultivars to different irrigation intervals in Birjand condition. Proceedings of Regional Congress on Water Crisis and Drought. Rasht, Iran, pp. 670-675.
Mozafari, K., Arshi, Y., and Zainali Khanghah, H., 1996. Evaluation of effect of drought stress on some morpho-physiological characteristics and yield components of sunflower. Seed Plant J. 12(3), 24-33. [In Persian with English summary].
Purdad, S.S., 2007. Safflower. Center of Mehr Publisher [In Persian].
Rashed Mohasel, M.H., Behdani, M.A., 1994. Evaluation of the effect of cultivar and density on yield and components yield safflower plant. Agric. Sci. Technol. J. 8(2), 110-122. [In Persian with English summary].
Reddy, R.K., Hodges, H.F., Mckinion, J.M., 1997. Modeling temperature effect on cotton internode and leaf growth. Crop Sci. 37, 503-509.
Sirus Mehr, A.R., Shakiba, M.R., Alyari, H., Tourchi, M., Dabagh Mohammadi Nasab, A., 2008. Effect of drought stress and density on yield and some morphological characteristics of autumn safflower cultivars. Res. Agron. Hort. 78, 80-87.
Tesfay, K., Walker, S., Tsubo, M., 2006. Radiation interception and radiation use efficiency of three grain legumes under water deficit conditions in semi-arid conditions. Europ. J. Agron. 25, 60-70.
Willmont, D.B., Pepeer, G.E., Nafziger, E.D., 1989. Random stand deficiency and replanting delay effects on soybean yield and yield components: canopy and morphological responses. Agron. J. 81, 423-430.
Zabet, M., Hosainzadeh, A., Ahmadi, A., Khialparst, F., 2003. Study of effects of drought stress on different parameters and evaluation of best resist index to drought in Vigna
