ارزیابی ژنوتیپ‌های گندم نان برای تحمل به تنش رطوبتی انتهای فصل

(1)

رﻮﺑﺎﺸﻴﻧﻲﻌﻴﺒﻃ . ﻲ ﻞﻤﺤﺗ رددوﺪـ هدﺎﻔﺘﺳ ﺳ ﻴ ﺖ ﻪﺑ )ﺶ Ys ( ـﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ ﻦ ﻮﺗ ﻪـﺟ ﺪـﻨﭼر H و STI ﺗﻮ ـﻴ ﭗ -ﻳ ﻂ ﺰﻴﻧ يرﺎﻴﺑآ ) Calhoum

رد مﺪﻨﮔ نﺎﻣ ﭗﻴﺗﻮﻧژ ﺎﺑ يﺎﻫ ﻲﺳرﺮﺑ ﻦﻳاﺮﺑﺎ

ﭗ ﻂﻳاﺮﺷ رد ﺎﻫ ياﺮﺑ عوﺮﺷ ﻪﻄ

ﭗﻴﺗﻮﻧژ ياﺮﺑ ﺎﻫ Farshadfar Fishe ( رﺎﻬﻇا ﺮﺛا ر ﻢﺴﻴﻧﺎﻜﻣ 587

ﻞﺼﻓ

يﺎﻬﺘ

ﻊﺑﺎﻨﻣويزروﺎﺸﻛ

س ﺺﺧﺎﺷ يﺎﻫ ﻤﻛ ﻲ ر ي ـﺤﻣوبﻮـﻠﻄﻣ

ﺺﺧﺎﺷ ﺎﻫ ي ادرﻮﻣ

ST ﺳﺎﺴﺣﺺﺧﺎﺷ،(

اﺮﺷرددﺮﻜ ﻳ ﻂ ﺶﻨـﺗ ﻦ ﺺﺧﺎـﺷ ﺎـﻫ ﻣو ﻴ

ﺎﺑ .ﺪﻨﺘﺴﻫﺐﺳﺎﻨﻣ 11

،

14

رادﻮﻤﻧ .ﺪﻧدﻮﺑ MP ، GMP ، MP ﻜـﺸﺧﻪـﺑ ﻲ ﻮﻧژو ،ﺪﻨﺘﺷاد اﺮﺷرد ﻳ ﻮﻬ م نارﺎﻜﻤﻫو ﺰﻤﻫ ﻲﺑﺎﻳزرا ﺪ ژ ﺶﻨﻳﺰﮔ ﺐﺟ ﻂ ﻲﻣ دﻮﺷ ﺎﻨﺑ .

ﭗﻴﺗﻮﻧژ ﻲﺒﺴﻧ د ناﻮﻨﻋ ﻪﻄﻘﻧ ﻚﻳ

ژ بﺎﺨﺘﻧا و ﻲﻜ ﺖﺳ )

et al.,

er and Maur

ﻂﻳا ،ﺶﻨﺗ ﺎﻳ رد

ﻲﺘﺴﭘقوﺪﻨﺻ،رﻮ

7 مﻮ ﻲﻋارز لوا 94

ﺘﻧا

ﻲﺘﺑﻮﻃر

ﺶ

تﺎﻘﻴﻘﺤﺗهﺎﮕﺘﺴﻳا 93 ﻜﺸﺧﻪﺑ ﻲ سﺎﺳاﺮﺑ اﺮـﺷود ﻳ ﻂ ﺑآ ـﻴ رﺎ ﺎﻳ ﺶ

.ﺪﻨﺘﻓﺮﮔراﺮﻗ )ﺶﻨﺗﻪﺑﻞﻤﺤﺗﺺ TI ﻪﻛ ﺑﻴ ﺮﺘﺸ ﻳ ﻦ ﻜﻠﻤﻋ ﻞ ﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﻲ ـﺑ ﻴ ﻦ

ﺗﻮﻧژندﺮﻛل ﻴ ﭗ ﺎﻫ ﻴ ﭗ ﺎﻫ ي هرﺎﻤﺷ 2 ، 1 ﻜﺸﺧﻪﺑ ﻲ ﻳ ـﻨﻌ ﻲ ﺗﻮﻧ ﻴ ﭗ ﺎﻫ ي ﻞﻤﺤﺘﻣ ﻪﻧاددﺮﻜﻠﻤ ار د ﺪﻧدﻮﺑﻲﻳﻻﺎ . ﻬﻠﻛ ﺪﻧدﻮﻤﻧ شراﺰﮔ ﻏﻴ ﺮ ﺶﻨﺗ ﻮﻣ

ود ﺮﻫ ر ﻂﻴﺤﻣ ﻪﻠﻤﺟزا دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺶﻨﺗ ﺮﻴﻏ ﻪﺑ ﻋ

ﻜﺸﺧﻪﺑ ﻞﻤﺤﺗ ﻂ يﺎﻫ ﻚﺸﺧ ا رر ) rer, 1978 ﻻﺎﺑدﺮﻜ اﺮﺷ رد

ﻮﺑﺎﺸﻴﻧﻲﻌﻴﺒﻃﻊﺑﺎﻨ ي ﺤﻣ ﻲﻄﻴ ﻮﻠﻋرد هرﺎﻤﺷ لوا ، ﻪﻤﻴﻧ 23 -13

ﺶﻨﺗ

ﻪﺑ

ﻞﻤﺤ

ﻲﻳﺎﻗآﻦﻴﺴ

2

ﺖﻋارزﺪﺷراسﺎﻨﺷ

:شﺮﻳﺬﭘﺦ 20 / 08 / 3 ﺗﻮ ﻴ ﭗ ﺎﻫ ي ﺑﻞﻤﺤﺘﻣ ﻲ ردراﺮـﻜﺗﻪﺳﺎﺑ

8 -1387 ﺎﻣزآدرﻮﻣ ﻚ ) HMP ﺺﺧﺎﺷ،(

دادنﺎﺸﻧﺞﻳﺎﺘﻧ .ﺪ

هرﺎﻤﺷ

2

ﻠﺤﺗ .دﻮﺑ

ﻴ ﻞ

اﺮﺑرﻮﻛﺬﻣﺺ ي لﺎﺑﺮﻏ ﻜﺸﺧﺶﻨﺗ ﻲ ﺗﻮﻧژ ﻴ ﺺﺧﺎﺷ يﺎﻫ ﺑﻞﻤﺤﺗ هرﺎﻤﺷ 2 ، 11 و 14 ﻮﻧژ

ﻤﻋ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑﻢﻳد ﺎﺑدﺮﻜﻠﻤﻋياراد

et al., 1994

(

ﺮﺷ و ﺶﻨﺗ ﻂﻳا رد ﺮﺗﺮﺑ دﺮﻜﻠﻤﻋ

ﻒﻠﺘﺨﻣ تﺎﻔﺻ ا

و ﻲﻜﺸﺧ ﺶﻨ ﺪﻨﻳآﺮﻓ ﺖﺧﺎﻨﺷ رد حﻼﺻ ﻂﻴﺤﻣ 2001 .( ﺮﺸﻴﻓ و رﻮﻣ

ﻜﻠﻤﻋ ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺷاد

ﻨﻣويزروﺎﺸﻛتﺎﻘ ﻪﻠﺠﻣ ﺶﻨﺗ ﺎﻫ ي ﺪﻠﺟ ﻫ ﻢﺘﺸ ﺷ،

ﺤﺗ

ياﺮﺑ

نﺎ

داﮋﻧﺮﻔﻌﺟﺪ 1 * ، ﺴﺣ رﻮﺑﺎﺸﻴﻧﻲ ؛ 2 ﻨﺷرﺎﻛ ﺖ : 19 / 10 / 91 ﺦﻳرﺎﺗ؛ ﺎﺳ ﻲﻳ ﻮﻧژبﺎﺨﺘﻧاو

ك يﺎﻫ ﻓدﺎﺼﺗﻞﻣﺎﻛ ﻲ

ﻲﻋارزلﺎﺳﻲﻃ

88 ﻣ ﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ ﻦ ﻧﻮﻣرﺎﻫ ﻴ ﻚ ﻴ ﻦ ﺑو ﻴ ﺰﻨ ) Pi ﺪﻧدﻮﺑ (

ﺗﻮﻧژﻪﺑﻖﻠﻌﺘﻣ ﻴ

ﭗ ﺷ

ﺺﺧﺎﺷﺞﻨﭘﺮﻫﻪﻛ ﻴ ﭗ ﺎﻫ ي ﻪﺑﻞﻤﺤﺘﻣ ، 14 تروﺎﺠﻣرد ﺷ

ﺗﻮﻧژﻪﻛد ﻴ ﭗ ﺎﻫ ي ﺷ ﺪ .

.ﺮﺘﺳﻼﻛﻪﻳﺰ ﻦ ﺶﻨﺗ ﺎﺑ نﺎﻬﺟ رد ﻲﻋا ﻲ ﺪﻧﻮﺷ و اﺮﺷ ر ﻳ ﻂ ﺮﻈﻧﻪﺑ .

ﺑآ ﻴ رﺎ ي توﺎﻔﺗ ﻞ ي ﻞﻤﺤﺗ Ruziev ي د و ﻳﻢ ﻂﻳاﺮﺷ ر د د 4 ﺷ ﻋ ﺻ ﻨﺗ ﺷ ﺻا 1 د

ﻘﻴﻘﺤﺗهﺎﮕﺘﺴﻳا،رﻮﺑ

ajafarn

يﺎﻫ

ﺎﻧ

مﺪﻨﮔ

ﺪﻤﺣا

ﻲﻌﻴﺒﻃﻊﺑﺎﻨﻣويزر

رﺎﺗ ﻳ ﺦ رد ﻳ ﺖﻓﺎ ﭗ ﺎﻫ ي مﺪﻨﮔ ، ﺳﺎﻨﺷ

حﺮﻃﺐﻟﺎﻗرد كﻮﻠﺑ ﻊ ﺒﻃ ﻴﻌ ﻲ ﻧﻴ رﻮﺑﺎﺸ ﻃ ﺳ ﻲ ﻟﻮﺗ ﻴ ﺪ ) GMP ،( يراﺪﻳﺎﭘﺺﺧﺎﺷ ﻟﻴ HMP ، STI و Pi

دادنﺎﺸﻧدوﺪﺤﻣ ﺤ ﻴ ،ﻂ ﺮﺘﻬﺑ ﻳ ﻦ ﺗﻮﻧژ ﻴ ﭗ ﺎﻫ ي هرﺎﻤﺷ 2 ، 11

دادنﺎﺸﻧﺰﻴﻧﺮﺘﺳﻼ ﻜﺸﺧﻪ ﻲ ﻲﻣ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﺺﺧ يﺎﻫ ﺰﺠﺗ،ﻞﻤﺤﺗ ﻦﻳﺮ و ﺞﻳار ﻦﻳﺮﺗ

ﺟ رد ار ﻲﻋار رز تﻻﻮﺼﺤﻣ

ﻪﺟاﻮﻣبآﺶ ﻲﻣ

ﻲﺘﺣ ار دﻮﺧ رد Slafer, 1994 .( بﻮﻠﻄﻣ ير و و ﺪﻨ ﻞﻗاﺪﺣ ﺎﻳ ،ﺪﺷﺎﺒﻧ د ياراد ﺪ ﻮﻳزور . )

v,

ﻴﺑآ ﻂﻳاﺮﺷ يرﺎ

ردﻪﻛ ﻲﻣﺎﻗرا ﺖ

داﮋﻧﺮﻔ

:سردآ .

ﺎﺸﻴﻧ

nezhad@yaho

ﻲ

ﭗﻴﺗﻮﻧژ

ﻫ

روﺎﺸﻛتﺎﻘﻴﻘﺤﺗهﺎﮕ

ﺘﻧژعﻮﻨﺗ ﻴ ﻜ ﻲ ﺗﻮﻧژ ﻴ ﭗ 16 ﺗﻮﻧژ ﻴ ﭗ دمﺪﻨﮔ ت زروﺎﺸﻛ ي ﻊﺑﺎﻨﻣو M ﻣ،(

ﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ ﻦ ﺳﺪﻨﻫ

)ﻞﻤﺤﺗﺺ TOL و (

دﺎ ﻳﺮ MP ، GMP ، ﻂ ﺑآ ﻴ رﺎ ي وبﻮﻠﻄﻣ و دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺤﻣودرد

ﺗﻮﻧژﻪﻛدادنﺎﺸ ﻴ

ﭗ

ﺠﺗزاﻞﺻﺎﺣ ﺰﻳ ﻪ ﻼﻛ ﻻ ﻳ ﻦ ﺎﻫ ي ﻪﺑسﺎﺴﺣ ،ﻲﻜﺸﺧﺶﻨﺗ ﺧﺎﺷ

نآ زا ﻲ ﻢﻬﻣ

ﺮﺗ

رز نﺎﻫﺎﻴﮔ ﺪﻴﻟ ﺮﺜﻛا .ﺖﺳا ﻪﺘﺧ ﺶﻨﺗﻲﻋﻮﻧﺎﺑﻮﻤ

ﺧبآﻲﻠﺧاد ﺖ نﺎ ﻲﻣ ﺪﻨﻫد )

4

رﺎﻴﺑآ ﻂﻳاﺮﺷ رد ﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﻲﻧ

ﺎﻳز ﺖﻴﻌﺿوود ﻲﻜﺸﺧ ﻲﻣ ﺪﻨﺷﺎﺑ

ﺖﺤﺗ ار مﺪﻨﮔ ﺖﻓﺮﮔﻪﺠﻴﺘﻧ و

:ﻮﮕﺨﺳﺎ ﻔﻌﺟﺪﻤﺣا :ﻚﻴﻧوﺮﺘ oo.com

ﻲﺑﺎﻳزرا

رﺎﻳد ﺎﮕﺘﺴﻳاﺶﻫوﮋﭘ ﻜﭼ ﻴ هﺪ ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﺳرﺮﺑ ﻲ ﻨﺗ ﻜﺸﺧﻪﺑ ﻲ ، داﺪﻌﺗ 6 اﻳ هﺎﮕﺘﺴ ﻘﺤﺗ ﻴ تﺎﻘ ﻣﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ ﻦ ﻟﻮﺗ ﻴ ﺪ ) MP )ﺶﻨﺗ SSI ﺺﺧﺎﺷ،(

ﻧو ﻴ ﺰ ﺑﻴ ﺮﺘﺸ ﻳ ﻦ ﺎﻘﻣ

اﺮﺷرددﺮﻜﻠﻤﻋ ﻳ ﻂ اﻪﺑ ﻳ ﻦ ﺺﺧﺎﺷ ﺎﻫ و ﻐﺘﻣ ﻴ هﺮ ﺸﻧﻪﻓﺮﻃود ﺣﺞﻳﺎﺘﻧ .ﺪﻧرادراﺮﻗ

ﺎﻫ ي

3

،

8،9

و 13 ﻻ هژاو ﺎﻫ ي يﺪﻴﻠﻛ : ﺗ ﺶﻨﺗ و ﻲﺷﺎﻧ

ﻮﺗ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲ ﺘﺧﺎﺳ وﺮﺑور ﺖﻳ

ﻤﻧوﺪﺷرﻒﻠﺘﺨﻣ ﺖﻴﻌﺿوﻪﻧازورت

ﺰﻴﻧﻲﻟﻮﻤﻌﻣ ﺎﺸﻧ

د ﻪﻛ ﻲﻣﺎﻗرا ﺎﺴﻜﻳ دﺮﻜﻠﻤﻋ نآ ﺎﻫ ا رد ﻳ ﻦ

ﺧ ﻪﺑ يﺮﺘﺸﻴﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ مﺎﻗرا داد راﺮﻗ ﻪﺴﻳﺎﻘ

(2)

14

ﺶﻨﺗ ﺎﻫ ﻲﻋارزمﻮﻠﻋردﻲﻄﻴﺤﻣي ﺪﻠﺟ،

8

ﻪﻤﻴﻧ، لوا

94

ﺎﻳ ﺖﺳاﻲﻜﺸﺧ ﺶﻨﺗ زا راﺮﻓ ﻞﻴﻟد ﻪﺑ

ﻢﻗر يرﺎﮔزﺎﺳ ﺮﺛا رد

صﺎﺧ يﺎﻫﺪﻨﻳآﺮﻓ ﻂﻳاﺮﺷ رد

ﻪﺑ ﻞﻤﺤﺗﺚﻋﺎﺑ ﻪﻛ هدﻮﺑﺶﻨﺗ

ﻲﻜﺸﺧ ﻲﻣ دﻮﺷ . ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ دﺮﻜﻠﻤﻋسﺎﺳاﺮﺑاريرﺎﻴﻌﻣ تﺎﺒﺛو

ﻲﻜﺸﺧﺶﻨﺗﻪﺑﺶﻨﻛاوظﺎﺤﻟزاﺎﻫﭗﻴﺗﻮﻧژﻲﺑﺎﻳزراياﺮﺑنآ .ﺪﻧدﺮﻛ دﺎﻬﻨﺸﻴﭘ رﺎﻴﻌﻣ ﻦﻳا

ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺖﻴﺳﺎﺴﺣ ﺺﺧﺎﺷ

ﺶﻨﺗ 1 (SSI)

و ﺶﻨﺗﻂﻴﺤﻣيﺎﻫدﺮﻜﻠﻤﻋ يﺎﻨﺒﻣﺮﺑ ﺶﻨﺗﺮﻴﻏ

ﺖﺑﻮﻃر ﺎﺑ ﻂﻳاﺮﺷرددﺮﻜﻠﻤﻋ و ﺺﺧﺎﺷ ﻦﻳا ﻦﻴﺑ .ﺪﺷ حﺮﻄﻣ دراددﻮﺟو ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫﻻﺎﺑ .

اﺰﻳار نارﺎﻜﻤﻫو )

Rizza et al.,

2004

( ﺺﺧﺎﺷ زا و ﺮﺸﻴﻓﺶﻨﺗ ﻪﺑ ﺖﻴﺳﺎﺴﺣ

ﻮﺟ رد ررﻮﻣ

.ﺪﻧدﺮﻛ هدﺎﻔﺘﺳا نآ

ﺎﻫ ﭗﻴﺗﻮﻧژ رد ار ﺎﻫ ﻂﻴﺤﻣ يﺎﻫ ﺮﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ

وهدﻮﻤﻧﺐﺗﺮﻣﻦﻴﻳﺎﭘﻪﺑﻻﺎﺑزادﺮﻜﻠﻤﻋسﺎﺳا هﺪﻫﺎﺸﻣ

ﻮﻤﻧ ﺪﻧد

ﻂﻴﺤﻣ ود ﺮﻫ رد ﺮﺗﺮﺑ ﭗﻴﺗﻮﻧژ ﺖﺸﻫ ﻪﻛ ،

راﺪﻳﺎﭘ دﺮﻜﻠﻤﻋ و

ﻻﺎﺑ ﻲﻳ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ .ﺪﻨﺘﺷاد نآ

ﺎﻫ ﭗﻴﺗﻮﻧژﺶﻨﻛاﺮﭘﻦﻴﻴﻌﺗﺎﺑ ﺮﺑﺎﻫ

ردﻲﺒﺴﻧدﺮﻜﻠﻤﻋﺮﺑاﺮﺑردﺶﻨﺗﻪﺑﺖﻴﺳﺎﺴﺣﺺﺧﺎﺷسﺎﺳا رد ﺮﺗﺮﺑ ﭗﻴﺗﻮﻧژ ﺖﺸﻫ ﻦﻳا ﻪﻛ ﺪﻧدﻮﻤﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻂﻴﺤﻣ ﺮﻫ ﻪﻴﺣﺎﻧ يا ﻲﺒﺴﻧدﺮﻜﻠﻤﻋﻲﻟوﺮﺘﻤﻛﺖﻴﺳﺎﺴﺣﻪﻛﺪﻨﺘﻓﺮﮔراﺮﻗ

.ﺪﻨﺘﺷاد ﺶﻨﺗ ﻂﻳاﺮﺷ رد يﺮﺘﺸﻴﺑ و ﻞﻳزور

ﻦﻴﻠﺒﻣﺎﻫ

)

Rosielle and Hambline, 1981

( ﺮﺑ ﺺﺧﺎﺷ سﺎﺳا

ﻞﻤﺤﺗ )

TOL

( ﻂﻴﺤﻣ ود رد ﭗﻴﺗﻮﻧژ ود دﺮﻜﻠﻤﻋ توﺎﻔﺗ ﺎﻳ

ولﺎﻣﺮﻧ ﺶﻨﺗ ، ﺪﻴﻟﻮﺗﻂﺳﻮﺘﻣو 2

(MP)

ﺮﻫدﺮﻜﻠﻤﻋﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣﺎﻳ

و لﺎﻣﺮﻧﻂﻴﺤﻣود ردﭗﻴﺗﻮﻧژ ﺶﻨﺗ

، ﻪﻛ ﺪﻧدﺮﻛ نﺎﻴﺑ ﻦﻳاﺮﺑ

سﺎﺳا يﻻﺎﺑ راﺪﻘﻣ

TOL

ﭗﻴﺗﻮﻧژﺖﻴﺳﺎﺴﺣهﺪﻨﻫدنﺎﺸﻧ ﺎﻫ

ﺮﻈﻧﻪﺑ .ﺖﺳاﺶﻨﺗﻪﺑ ﻲﻣ

ﺪﺳر يرﺎﻴﺑآﻂﻳاﺮﺷرد ﻪﻛ ﻲﻣﺎﻗرا

توﺎﻔﺗ ﺎﻳو ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﻲﻧﺎﺴﻜﻳ دﺮﻜﻠﻤﻋ دوﺪﺤﻣوﺐﺳﺎﻨﻣ دﺮﻜﻠﻤﻋ نآ ﺎﻫ ﺪﻧراد ﻲﺒﺴﻧ ﻞﻤﺤﺗ ﻲﻜﺸﺧ ﻪﺑ ﺪﺷﺎﺑ ﻢﻛ

)

Farshadfar et al., 2001

.(

ﺺﺧﺎﺷ يﺎﻫ ﺶﻨﺗﻪﺑﻞﻤﺤﺗ ياﺮﺑ يدﺪﻌﺘﻣ ﻪﺋارا

هﺪﺷ ﺪﻧا ،

ﻲﻟو ﻪﺑ ﻠﻛرﻮﻃ ﻲ ﺺﺧﺎﺷ ﻳﺎﻫ و ﺶﻨﺗ ﻂﻳاﺮﺷ ود ﺮﻫ رد ﻪﻛ ﻲ

ﺶﻨﺗ مﺪﻋ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻻﺎﺑ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺎﺑ ﻲﻳﻻﺎﺑ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ياراد

ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﻦﻳﺮﺘﻬﺑ ﺺﺧﺎﺷ ﺎﻫ ﻲﻓﺮﻌﻣ ﻲﻣ ﺪﻧﻮﺷ ، ﻦﻳا اﺮﻳز

ﺺﺧﺎﺷ ﺎﻫ ﭗﻴﺗﻮﻧژ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷﻪﺑ ردﺎﻗ رد ﻻﺎﺑ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺎﺑ يﺎﻫ

و ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻂﻴﺤﻣﺮﻫ ﻲﻣ

ناﻮﺗ زا نآ ﺎﻫ يراﺪﻳﺎﭘ ﻦﻴﻤﺨﺗ ياﺮﺑ

دﺮﻛ هدﺎﻔﺘﺳا دﺮﻜﻠﻤﻋ )

Bansal and Sinha, 1991

( و

ﻦﻳا سﺎﺳا ﺮﺑ بﺎﺨﺘﻧا ﺺﺧﺎﺷ

ﺎﻫ رد ار دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻂﻴﺤﻣ

يﺎﻫ

ﺶﻳاﺰﻓا ﺶﻨﺗ ﻲﻣ

ﺪﻫد زﺪﻧﺎﻧﺮﻓ . )

Fernandez, 1992

(

ﭗﻴﺗﻮﻧژ ﻪﺑ ار شﺎﻣ يﺎﻫ هوﺮﮔ

يﺎﻫ ود ﺮﻫ رد ﻻﺎﺑ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺎﺑ

ﺶﻨﺗ نوﺪﺑ و ﺶﻨﺗ ﻂﻴﺤﻣ

(A)

ﻂﻳاﺮﺷ رد ﻻﺎﺑ دﺮﻜﻠﻤﻋ ،

1

. Stress Susceptibility Index

2

. Mean Productivity

ﺶﻨﺗﺮﻴﻏ

(B)

ﺶﻨﺗ ﻂﻳاﺮﺷ رد ﻻﺎﺑ دﺮﻜﻠﻤﻋ ،

(C)

دﺮﻜﻠﻤﻋو

ودﺮﻫ ردﻦﻴﻳﺎﭘ ﻂﻴﺤﻣ

(D)

ﻪﻛ دﺮﻛنﺎﻴﺑ يو .دﺮﻛ ﻢﻴﺴﻘﺗ،

سﺎﺳا ﺮﺑ بﺎﺨﺘﻧا ﺺﺧﺎﺷ

يﺎﻫ

TOL

و

MP

، ﭗﻴﺗﻮﻧژ يﺎﻫ

هوﺮﮔ يﺎﻫ

B

و

D

ﻚﻴﻜﻔﺗ ار ﻲﻣ

ﺪﻳﺎﻤﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ بﺎﺨﺘﻧا .

ﺺﺧﺎﺷ

MP

ﭗﻴﺗﻮﻧژ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺶﻳاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ ود ﺮﻫ رد ﺎﻫ

ﺶﻨﺗنوﺪﺑو ﺶﻨﺗﻂﻳاﺮﺷ ﻲﻣ

دﻮﺷ ﻧ ﺺﺧﺎﺷ ﻦﻳاو ﻲﻤ

ﻧاﻮﺗ ﺪ

هوﺮﮔ

A

زا ار

B

ﺰﻴﻧ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻂﺳﻮﺘﻣ ﺺﺧﺎﺷ .ﺪﻫد ﺺﻴﺨﺸﺗ

بﺎﺨﺘﻧا ﺚﻋﺎﺑ ﭗﻴﺗﻮﻧژ

ﻲﻳﺎﻫ ﻲﻣ دﻮﺷ ﺪﻧراد ﻲﻳﻻﺎﺑ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻪﻛ

ﻞﻤﺤﺗ ﻲﻟو نآ

ﺎﻫ ﺖﺳا ﻦﻴﻳﺎﭘ ﺶﻨﺗ ﻪﺑ )

Rosielle and

Hambline, 1981; Farshadfar et al., 2001

.(

ﻲﻣﺎﮕﻨﻫ ﻪﻛ ﻂﻳاﺮﺷ رد دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻦﻴﺑ يدﺎﻳز ﻲﺒﺴﻧ فﻼﺘﺧا

ﺶﻨﺗ ﺮﻴﻏ و ﺶﻨﺗ ﻪﺘﺷاد دﻮﺟو

،ﺪﺷﺎﺑ ﺎﺷ ﺺﺧ

MP

ياراد

ﺶﻨﺗﺮﻴﻏﻂﻳاﺮﺷرددﺮﻜﻠﻤﻋﺖﻤﺳﻪﺑﻲﺒﻳرا ﻲﻣ

دﻮﺷ . زﺪﻧﺎﻧﺮﻓ

) 1993 صﺎﺧ ﻞﻜﺸﻣ ﻦﻳا ﻊﻓر ياﺮﺑ( ،

ﻲﺳﺪﻨﻫ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ

دﺮﻜﻠﻤﻋ

(GMP)

ﭗﻴﺗﻮﻧژ دﺮﻜﻠﻤﻋ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻪﻛ ﺖﺤﺗ ﺎﻫ

و ﺶﻨﺗ ﻂﻳاﺮﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺶﻨﺗ نوﺪﺑ

ﻲﻣ دﻮﺷ ، ار ﻪﺋارا .دﻮﻤﻧ

ﺶﻨﺗﻂﻳاﺮﺷرددﺮﻜﻠﻤﻋتوﺎﻔﺘﻣﺮﻳدﺎﻘﻣﻪﺑﺺﺧﺎﺷﻦﻳانﻮﭼ يﺮﮕﻳدﺺﺧﺎﺷ زﺪﻧﺎﻧﺮﻓ،دراد يﺮﺘﻤﻛﺖﻴﺳﺎﺴﺣﺶﻨﺗﺮﻴﻏ و ﺶﻨﺗ ﻪﺑ ﻞﻤﺤﺗ ﺺﺧﺎﺷ مﺎﻧ ﻪﺑ 3

)

STI

( ار ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻦﻴﻴﻌﺗ

ﭗﻴﺗﻮﻧژ و ﺶﻨﺗ ﻂﻳاﺮﺷرد ﻻﺎﺑدﺮﻜﻠﻤﻋ ﺎﺑ يﺎﻫ و ﺶﻨﺗ نوﺪﺑ

ﻪﻛ دﺮﻛ ﻲﻓﺮﻌﻣ ﻲﻜﺸﺧ ﻪﺑ ﻞﻤﺤﺗ ﻞﻴﺴﻧﺎﺘﭘ ياراد ﻲﻣ

ﻧاﻮﺗ ﺪ

ﮔ هوﺮ يﺎﻫ

B

و

C

.ﺪﻨﻛ ﻚﻴﻜﻔﺗ ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ زا ار رد

ﺺﺧﺎﺷ

رﻮﻛﺬﻣ ، ﺶﻨﺗ تﺪﺷ 4

)

SI

( هدﻮﺑﻞﻴﺧد و

رددﺮﻜﻠﻤﻋ ﺮﻳدﺎﻘﻣ

ﺮﻈﻧردارﻂﻴﺤﻣود ﻲﻣ

دﺮﻴﮔ و ﻲﻣ ﻧاﻮﺗ ﭗﻴﺗﻮﻧژﺪ هوﺮﮔيﺎﻫ

A

ﭗﻴﺗﻮﻧژﺮﻳﺎﺳزاار ﺪﻳﺎﻤﻧﻚﻴﻜﻔﺗ ﺎﻫ

، ﻲﺒﺳﺎﻨﻣﺺﺧﺎﺷﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ

ﭗﻴﺗﻮﻧژبﺎﺨﺘﻧا ياﺮﺑ ﺶﻨﺗﻪﺑ ﻞﻤﺤﺘﻣ يﺎﻫ

ﺖﺳا ﻦﻴﻴﻌﺗ رد .

ﭗﻴﺗﻮﻧژ ﺶﻨﺗ ﻪﺑ ﻞﻤﺤﺘﻣ يﺎﻫ ،

يﻻﺎﺑ ﺮﻳدﺎﻘﻣ

GMP

و

STI

ﺮﻈﻧدرﻮﻣ .ﺖﺳا

ﻋﺎﻤﺳا ﻴ ﻞ هداز مﺪﻘﻣ )

Esmailzadeh-Moghaddam, 2004

،دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﻛ دﺮﻛ شراﺰﮔ (

ﺺﻴﺨﺸﺗ رد ﺶﻨﺗ ﻪﺑ ﻞﻤﺤﺗ ﺺﺧﺎﺷ و ﻲﺳﺪﻨﻫ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﭗﻴﺗﻮﻧژ ﻲﻜﺸﺧ ﺶﻨﺗﻪﺑﻞﻤﺤﺘﻣ مﺪﻨﮔ يﺎﻫ ﻲﻳارﺎﻛ

يﺮﺘﺸﻴﺑ

ردودرادﻞﻤﺤﺗوﺶﻨﺗﻪﺑﺖﻴﺳﺎﺴﺣﺺﺧﺎﺷودﻪﺑﺖﺒﺴﻧار ﻦﻴﺑ نآ ﺎﻫ رد يﺮﺘﺸﻴﺑ ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ زا ﺶﻨﺗ ﻪﺑ ﻞﻤﺤﺗ ﺺﺧﺎﺷ

مﺎﻗرا ﺰﻳﺎﻤﺗ ﺖﺳا رادرﻮﺧﺮﺑ

نارﺎﻜﻤﻫ و ﺪﻳﻮﻣ ﺪﻨﻣرﻮﻧ .

)

Nourmand Moaiyed et al., 2001

( ﻲﺳرﺮﺑ رد مﺎﻗرا

،ﺶﻨﺗ نوﺪﺑ و ﻲﻜﺸﺧ ﺶﻨﺗ ﻂﻳاﺮﺷ رد نﺎﻧ مﺪﻨﮔ ﻢﺳر ﺎﺑ

رادﻮﻤﻧ ﻪﺳ ﺪﻌﺑ ي و ﻂﻴﺤﻣ ود ﺮﻫ رد مﺎﻗرا دﺮﻜﻠﻤﻋ

3

. Stress Tolerance Index

4

(3)

:ﻲﻳﺎﻗآوداﮋﻧﺮﻔﻌﺟ

يﺎﻫﭗﻴﺗﻮﻧژﻲﺑﺎﻳزرا ﻲﺘﺑﻮﻃرﺶﻨﺗﻪﺑﻞﻤﺤﺗياﺮﺑنﺎﻧمﺪﻨﮔ

. . . 15

ﺺﺧﺎﺷ يﺎﻫ ﻲﺳﺪﻨﻫﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ

(GMP)

و ﻪﺑ ﻞﻤﺤﺗﺺﺧﺎﺷ

ﺶﻨﺗ

(STI)

ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ﭗﻴﺗﻮﻧژ

ﻲﻳﺎﻫ هوﺮﮔرد ﻪﻛ

A

راﺮﻗ

ياراد ،ﺪﻨﺘﺷاد

STI

و

GMP

ود ﻦﻳا و ﺪﻧدﻮﺑ ﺰﻴﻧ ﻲﻳﻻﺎﺑ

ارﺺﺧﺎﺷ ﻪﺑ

ناﻮﻨﻋ ﻦﻳﺮﺘﻬﺑ ﺺﺧﺎﺷ ﺎﻫ .ﺪﻧدﺮﻛﻲﻓﺮﻌﻣ

يﺎﻫﭗﻴﺗﻮﻧژﻲﻜﻴﺘﻧژعﻮﻨﺗﻲﺳرﺮﺑﺶﻫوﮋﭘﻦﻳازافﺪﻫ مﺪﻨﮔ ﺮﻈﻧزا ،ﻲﻜﺸﺧ ﻪﺑ ﻞﻤﺤﺗ بﺎﺨﺘﻧا

ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻦﻳﺮﺗ

ﺺﺧﺎﺷ يﺎﻫ ﻲﻜﺸﺧﻪﺑﻞﻤﺤﺗ و

رد ﭗﻴﺗﻮﻧژﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷﺖﻳﺎﻬﻧ

-ﻲﻜﺸﺧﻪﺑﻞﻤﺤﺘﻣيﺎﻫ ﻞﺼﻓﺮﺧآ

. دﻮﺑ

وداﻮﻣ شور ﺎﻫ

ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻦﻳﻻ ﻲﻜﻴﺘﻧژ عﻮﻨﺗ ﻲﺳرﺮﺑ مﺪﻨﮔ يﺎﻫ

ﻪﺑ ﺦﺳﺎﭘ رد

ﻲﺘﺑﻮﻃر ﺶﻨﺗ ،

ﻦﻳﻻ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ و ،ﻲﻜﺸﺧ ﻪﺑ ﻞﻤﺤﺘﻣ يﺎﻫ

داﺪﻌﺗ 16 مﺪﻨﮔ ﻦﻳﻻ لوﺪﺟ)

1 ( ﻪﺑ ترﻮﺻ ﺶﻳﺎﻣزآ ود

وﺶﻨﺗنوﺪﺑﻂﻳاﺮﺷودردﻪﻧﺎﮔاﺪﺟ ﻂﻳاﺮﺷرديﺮﮕﻳد

ﺶﻨﺗ

ﻲﻜﺸﺧ ﻞﺼﻓ ﺮﺧآ ﻊﺑﺎﻨﻣ و يزروﺎﺸﻛ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ هﺎﮕﺘﺴﻳا رد

رﻮﺑﺎﺸﻴﻧ ﻲﻌﻴﺒﻃ تﺎﺼﺘﺨﻣ ﺎﺑ

ﻲﻳﺎﻴﻓاﺮﻐﺟ لﻮﻃ

'

36

º

37

ﻲﻳﺎﻴﻓاﺮﻐﺟضﺮﻋوﻲﻟﺎﻤﺷ

'

54

º

48 ﺷ ﻲﻗﺮ و ﺢﻄﺳزاعﺎﻔﺗرا

ﺎﻳرد 1320 ﻲﻋارز لﺎﺳ ﻲﻃ ﺮﺘﻣ 88

-1387

.ﺪﺷ اﺮﺟا

ﺶﻳﺎﻣزآ ﺎﻫ ﺐﻟﺎﻗ رد حﺮﻃ

كﻮﻠﺑ يﺎﻫ ﻪﺳ ﺎﺑ ﻲﻓدﺎﺼﺗ ﻞﻣﺎﻛ

راﺮﻜﺗ ﺪﻧﺪﺷاﺮﺟا ﺎﺑﺐﺳﺎﻨﻣوبﻮﻠﻄﻣيرﺎﻴﺑآﺶﻳﺎﻣزآﻚﻳرد .

ﻞﺼﻓيﺎﻬﺘﻧايرﺎﻴﺑآﻊﻄﻗ،ﺮﮕﻳدﺶﻳﺎﻣزآردوﻪﻘﻄﻨﻣ ﻂﻳاﺮﺷ ﺖﻓﺮﻳﺬﭘ ترﻮﺻ ؛

رﻮﻬﻇنﺎﻣز زا ﻲﻨﻌﻳ ﻪﻠﺒﻨﺳ

ﺎﻫ ، ﻊﻄﻗ يرﺎﻴﺑآ

ﺪﺷ و ﭻﻴﻫ ﻪﻧﻮﮔ .ﺪﺸﻧمﺎﺠﻧاﻞﺼﻓيﺎﻬﺘﻧاﺎﺗيرﺎﻴﺑآ

زا ﺲﭘ هدﺎﻣآ يزﺎﺳ ﻲﻳﺎﻴﻤﻴﺷ تﺎﺼﺨﺸﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻦﻴﻣز

نآ يﺰﻴﺨﻠﺻﺎﺣ و كﺎﺧ ،

ناﺰﻴﻣ 150 دﻮﻛ مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ

و تﺎﻔﺴﻓﺮﭘﻮﺳ 100

مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ زا ﻞﺒﻗ رﺎﺘﻜﻫ رد هروا دﻮﻛ

هﺎﮕﺘﺳد ﺎﺑ ﺲﭙﺳ و ﺪﺷ فﺮﺼﻣ ﺖﺷﺎﻛ يﻮﺟ

ﻪﺘﺸﭘو زﺎﺳ

در ﻳ ﻒ ﺎﻫ ﻲﻳ ضﺮﻋ ﺎﺑ 60

ﻲﺘﻧﺎﺳ ﺮﺘﻣ ﺪﺣاو ﺮﻫ .ﺪﺷ دﺎﺠﻳا

ﻞﻣﺎﺷ ﻲﺸﻳﺎﻣزآ 6

لﻮﻃ ﻪﺑ مﺪﻨﮔ ﻒﻳدر 6

ﻪﺳ ﻪﻛ دﻮﺑﺮﺘﻣ

ﻪﻠﺻﺎﻓﺎﺑﻂﺧ 20

ﻲﺘﻧﺎﺳ ﺮﺘﻣ يورﺮﺑ ﺮﻫ

.ﺪﺷﺖﺷﺎﻛﻪﺘﺸﭘ

ﺮﻫ

ﻞﻣﺎﺷ تﺮﻛ 2

.دﻮﺑ ﻪﺘﺸﭘ ﻪﺑ

اﻳ ﻦ ﺗﺮﺗ ﻴ ﺐ ﺪﺣاو ﺮﻫ ﺖﺣﺎﺴﻣ

ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑﺶﻳﺎﻣزآ 2

/ 7 ﻊﺑﺮﻣﺮﺘﻣ رﺎﻛرﺬﺑ هﺎﮕﺘﺳدﺎﺑ ﺖﺷﺎﻛ .دﻮﺑ

ﺎﻣزآ ﻳ ﺶ ﺎﻫ ي ﻼﻏ ت و ﺎﺑ ﻢﻛاﺮﺗ 400 ﻊﺑﺮﻣﺮﺘﻣ رد ﻪﻧاد ترﻮﺻ

ﺖﻓﺮﮔ ناﺰﻴﻣ . 200 مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ هروادﻮﻛ ﻪﺑ ترﻮﺻ ودردكﺮﺳ

ﺖﺑﻮﻧ ناﺰﻴﻣ ﻪﺑ 100 ﻮﻠﻴﻛ مﺮﮔ نﺎﻣز رد ﻪﺠﻨﭘ

ﻲﻧز و 100

مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ لﺮﺘﻨﻛ ﺖﻬﺟ .ﺪﺷ فﺮﺼﻣ ﻦﺘﻓر ﻪﻗﺎﺳ نﺎﻣز رد

ﻒﻠﻋ يﺎﻫ زﺮﻫ ﻦﻬﭘ گﺮﺑ گﺮﺑ ﻚﻳرﺎﺑ و زا

ﻒﻠﻋ ﺶﻛ

2,4-D

و

ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﺮﭘﻮﺳﺎﻣﻮﭘ ناﺰﻴﻣ ﻪﺑ

5 / 1 ﻚﻳ و رﺎﺘﻜﻫ رد ﺮﺘﻴﻟ

.ﺪﺷهدﺎﻔﺘﺳا

لوﺪﺟ

1

-ﺶﻳﺎﻣزآدرﻮﻣيﺎﻫﻦﻳﻻهﺮﺠﺷ

Table 1: Pedigree of lines of study

Ent.

ﭗﻴﺗﻮﻧژهرﺎﻤﺷ Pedigree هﺮﺠﺷ

WS-86-1 WS-82-9 (Check)

WS-86-2 DN-11(2nd Check)

WS-86-3 EVWYT2/Azd//Rsh*2/10120/3/1-66-75//Rsh*2/10120 WS-86-4 CMH80-279/Pastor

WS-86-5 Shi#4414/Crow"S"//Azd WS-86-6 Shi#4414/Crow"S"//Azd WS-86-7 Pastor/Alvd

WS-86-8 SW89.5181/KAUZ

WS-86-9 VEE/PJN//KAUZ/3/PASTOR WS-86-10 OTUS/TOBA97

WS-86-11 MUNIA/3/RUFF/FGO//YAV79/4/PASTOR WS-86-12 PJN/BOW//OPATA*2/3/CROC_1/AE.SQUARROSA (224)//OPATA

WS-86-13 VORONA/CNO79//KAUZ/3/MILAN WS-86-14 KAUZ/PASTOR

(4)

16

ﺶﻨﺗ ﺎﻫ ﻲﻋارزمﻮﻠﻋردﻲﻄﻴﺤﻣي ﺪﻠﺟ، 8 ﻪﻤﻴﻧ، لوا 94 ﭗﻴﺗﻮﻧژﻲﺑﺎﻳزرا زاهدﺎﻔﺘﺳاﺎﺑﻲﻜﺸﺧﻪﺑﻞﻤﺤﺗ ﺮﻈﻧزاﺎﻫ

ﺺﺧﺎﺷ ﺎﻫ ﺷ مﺎﺠﻧا ﺮﻳز حﺮﺷ ﻪﺑ )ﺪ

Fisher and

Fernandez, 1992; Maurer, 1978; Rosielle and Hambline, 1981; :(

(

)

SI y y SSI=1− s p

2

s

p y

y

MP= +

s

p y

y

TOL= −

s

p y

y

GMP= ×

2 p s p y y y STI= ×

(

)

s p s p y y y y HARM + × =2



= − = n j j ij n M y Pi 1 2 ) ( 2

(

)

s p s p y y y y HARM + × =2

لﻮﻣﺮﻓﻦﻳاردﻪﻛ ،ﺎﻫ

yp ، ﻂﻳاﺮﺷردﭗﻴﺗﻮﻧژدﺮﻜﻠﻤﻋﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ

ﻲﺑآ ؛

ys ، ﺶﻨﺗ ﻂﻳاﺮﺷ رد ﭗﻴﺗﻮﻧژ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ؛

p

y ،

ﻲﺑآﻂﻳاﺮﺷردﺎﻫﭗﻴﺗﻮﻧژﻪﻴﻠﻛﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ؛

s

y ، ﻪﻴﻠﻛﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ

ﺶﻨﺗ ﻂﻳاﺮﺷ رد ﺎﻫ ﭗﻴﺗﻮﻧژ ؛ SI ، تﺪﺷ ﺶﻨﺗ ؛ j µ ، ﺮﺜﻛاﺪﺣ

ﻂﻴﺤﻣ رد دﺮﻜﻠﻤﻋ

j ما ؛ yij ، ﭗﻴﺗﻮﻧژ دﺮﻜﻠﻤﻋ i رد ما ﻂﻴﺤﻣ j ما ؛ n ، ﻂﻴﺤﻣداﺪﻌﺗ .

ﻪﺒﺳﺎﺤﻣزاﺲﭘ ﺺﺧﺎﺷ ﺎﻫ ي ﻤﻛ ،قﻮﻓﻲ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﻦﻴﺑ ﺺﺧﺎﺷ ﺎﻫ ﺎﺑ دﺮﻜﻠﻤﻋ دﺮﻜﻠﻤﻋ ياﺰﺟا و ﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ

.

زا ﻲﺧﺮﺑ ياﺮﺑ ﻲﻧﻮﻴﺳﺮﮔر تﻻدﺎﻌﻣ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﺺﺧﺎﺷ ﺎﻫ دروآﺮﺑ .ﺪﻳدﺮﮔ ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﻪﻳﺰﺠﺗ زا هﺮﻴﻐﺘﻣ ﺪﻨﭼ بﺎﺨﺘﻧا

ﻪﻔﻟﺆﻣ يﺎﻫ و ﻲﻠﺻا ﻢﺳر رادﻮﻤﻧ ﻪﻓﺮﻃود زا ، مﺮﻧ راﺰﻓا STATGRAPH

.ﺪﺷهدﺎﻔﺘﺳا ﻦﻳﻻﻲﻜﻴﺘﻧژعﻮﻨﺗﻲﺳرﺮﺑ

ﺎﻫ

ﻦﻳﻻ بﺎﺨﺘﻧا و زا بﻮﻠﻄﻣ يﺎﻫ

شور ﺮﺘﺳﻼﻛ ﻪﻳﺰﺠﺗ شور) Ward ( مﺎﺠﻧا ﺪﺷ ﻪﻳﺰﺠﺗ ﺖﻬﺟ. ﺞﻳﺎﺘﻧ زا مﺮﻧ راﺰﻓا JMP هدﺎﻔﺘﺳا .ﺪﺷ

ﺚﺤﺑوﺞﻳﺎﺘﻧ

ﻞﻤﺤﺘﻣ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷﺖﻬﺟ ﭗﻴﺗﻮﻧژ ﻦﻳﺮﺗ

ﺎﺑ ﻲﻜﺸﺧ ﺶﻨﺗ ﻪﺑ ﺎﻫ

ﺐﺳﺎﻨﻣزاهدﺎﻔﺘﺳا ﺺﺧﺎﺷﻦﻳﺮﺗ

،ﺎﻫ وﻞﻤﺤﺗﺺﺧﺎﺷﺖﻔﻫزا

ﻪﺑﺖﻴﺳﺎﺴﺣ ﺪﺷهدﺎﻔﺘﺳاﻲﻜﺸﺧ

لوﺪﺟ) 2 .(

ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ زا ﻲﺑﺎﺴﺣ

)

MP

ﻲﺳﺪﻨﻫ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ،(

)

GMP

ﻚﻴﻧﻮﻣرﺎﻫ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ،( )

HMP

ﻪﺑ ﻞﻤﺤﺗ ﺺﺧﺎﺷ ،(

ﻲﻜﺸﺧ )

STI

يراﺪﻳﺎﭘ ﺺﺧﺎﺷ و ( )

Pi

( ﺰﻨﻴﺑ و ﻦﻴﻟ )

Lin

and Binns, 1988

( ﭗﻴﺗﻮﻧژ ﺎﻫ ، ﺺﺨﺸﻣ ﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧاﻪﻛ ﺮﺑ سﺎﺳا ﭗﻴﺗﻮﻧژبﺎﺨﺘﻧا ﻪﺑﺮﺠﻨﻣ ﺎﻫرﺎﻴﻌﻣﻦﻳا ﺎﻫ

ﻲﻳ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺎﺑ

ﻂﻳاﺮﺷودﺮﻫردﻻﺎﺑ ﻲﻣ

دﻮﺷ ﺎﻫرﺎﻴﻌﻣﻦﻳاﺰﻴﻧﻦﻴﻘﻘﺤﻣﺮﻳﺎﺳ .

ﺺﺧﺎﺷ ياﺮﺑ ار هدﺮﻛ شراﺰﮔ رﻮﻛﺬﻣ يﺎﻫ

ﺪﻧا )

Rosielle

and Hambline, 1981; Shafazadeh et al., 2004

( . ﺺﺧﺎﺷزاهدﺎﻔﺘﺳاﺎﺑ

يﺎﻫ MP ، GMP ، HMP ، STI و Pi هرﺎﻤﺷ ﭗﻴﺗﻮﻧژ 2 ﻦﻳﻻ ﻲﻨﻌﻳ 11 -DN ﭗﻴﺗﻮﻧژ ﻦﻳﺮﺗﺮﺑ

دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺎﺑ ﻦﻳﻻ ﻦﻳا .ﺪﺷﻪﺘﺧﺎﻨﺷ 090

/ 8 رد رﺎﺘﻜﻫرد ﻦﺗ

دﻮﺑ اراد ار ﻲﻟﻮﺒﻗ ﻞﺑﺎﻗ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺶﻨﺗ نوﺪﺑ ﻂﻴﺤﻣ .

ﻦﻳا

ﭗﻴﺗﻮﻧژ ﺶﻨﺗﻂﻴﺤﻣ رد ﺰﻴﻧ

دﺮﻜﻠﻤﻋﺎﺑ 113

/ 7 رﺎﺘﻜﻫ ردﻦﺗ

ﺶﻴﺑ نآزاﺲﭘ .دادصﺎﺼﺘﺧادﻮﺧﻪﺑاردﺮﻜﻠﻤﻋناﺰﻴﻣﻦﻳﺮﺗ

ﭗﻴﺗﻮﻧژ هرﺎﻤﺷيﺎﻫ 14 و 11 ﺶﻴﺑياراد ﺮﺗ ﺮﻳدﺎﻘﻣﻦﻳ MP ، GMP ، HMP ، STI و Pi

ﭗﻴﺗﻮﻧژودﻦﻳا .ﺪﻧدﻮﺑ ﺐﻴﺗﺮﺗﻪﺑ

ﺶﻴﺑ ياراد ﭗﻴﺗﻮﻧژ زا ﺪﻌﺑ ﺶﻨﺗ ﻂﻴﺤﻣ رد دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻦﻳﺮﺗ

11 -DN ﺪﻧدﻮﺑ لوﺪﺟ) 2 ( .

) ﻲﻜﺸﺧ ﻪﺑ ﻞﻤﺤﺗ رﺎﻴﻌﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ

TOL

ﭗﻴﺗﻮﻧژ ،(

هرﺎﻤﺷ 8 ﺶﻴﺑﻪﻛ ﻢﻛ) ﻲﻜﺸﺧﻪﺑﻞﻤﺤﺗﻦﻳﺮﺗ ﻦﻳﺮﺗ

TOL

(

رد ﻲﺒﺳﺎﻨﻣ دﺮﻜﻠﻤﻋ زا دﻮﺑ اراد ار ﺶﻨﺗ نوﺪﺑ ﻂﻳاﺮﺷ

دﻮﺒﻧ رادرﻮﺧﺮﺑ لوﺪﺟ)

2 ( ،ﺺﺧﺎﺷ ﻦﻳا ﺮﻈﻧ زا . ًﻻﻮﻤﻌﻣ

ﭗﻴﺗﻮﻧژ ﻲﻳﺎﻫ ﻪﺑ ﻲﺑﻮﻠﻄﻣ ﻞﻤﺤﺗ ﺪﻧراد ﻲﻳﻻﺎﺑ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻪﻛ

ﻧنﺎﺸﻧﻲﻜﺸﺧﺶﻨﺗ ﻲﻤ

ﺪﻨﻫد .

) ﻲﻜﺸﺧ ﻪﺑﺖﻴﺳﺎﺴﺣﺺﺧﺎﺷ سﺎﺳاﺮﺑ

SSI

ﭗﻴﺗﻮﻧژ،(

هرﺎﻤﺷ 14 ﻢﻛ ناﺰﻴﻣﻦﻳﺮﺗ ﻞﻤﺤﺘﻣ)

ار (ﭗﻴﺗﻮﻧژﻦﻳﺮﺗ دﻮﺧﻪﺑ

ﺷ ﺮﻈﻧ زا ﻪﻛ داد صﺎﺼﺘﺧا ﺺﺧﺎ يﺎﻫ STI ، GMP ، MP ، HMP و Pi

ﺖﺷاد راﺮﻗ مﻮﺳ هدر رد لوﺪﺟ) 2 ( . ﺺﺧﺎﺷ يﺎﻫ TOL و SSI

ﭗﻴﺗﻮﻧژ ﺶﻨﻳﺰﮔ رد ﻖﻓﻮﻣ ﻲﻳﺎﻫ

دﺮﻜﻠﻤﻋﻪﻛﺪﻧدﻮﺑ نآ

ﺎﻫ دﻮﺑﺐﺳﺎﻨﻣﺶﻨﺗﻂﻳاﺮﺷرد ،

ردﻲﻟو

ﭗﻴﺗﻮﻧژ ﺶﻨﻳﺰﮔ نوﺪﺑ و ﺶﻨﺗ ﻂﻴﺤﻣ ود ﺮﻫ رد ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫ

ﻲﻧاﺪﻨﭼ ﻖﻴﻓﻮﺗ ﺪﻧدﻮﺑ ﻲﺒﺳﺎﻨﻣ ﻪﻧاد دﺮﻜﻠﻤﻋ ياراد ﺶﻨﺗ ﺪﻧ .ﺪﻨﺘﺷا ﻦﻳا زا ﺰﻴﻧ ﺶﻳﺎﻣزآ ﻦﻳا رد ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ﺺﺧﺎﺷ ﺎﻫ ﻪﺑ ﺎﻬﻨﺗ ﻲﻳ ﺶﻨﻳﺰﮔياﺮﺑ ﺗﻮﻧژ ﻴ ﭗ ﺎﻫ هدﺎﻔﺘﺳا هﺪﺸﻧ .ﺖﺳا ﺺﺧﺎﺷ يﺎﻫ TOL و SSI ﻪﺑ ﻋﻮﻧ ﻲ تاﺮﻴﻴﻐﺗ زا ﻲﻛﺎﺣ

ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺶﻨﺗ و يدﺎﻋ ﻂﻳاﺮﺷ رد دﺮﻜﻠﻤﻋ ؛ ﻪﺑ ترﺎﺒﻋ دﻳ ﺮﮕ ، ﭗﻴﺗﻮﻧژ ﺺﺧﺎﺷ ياراد ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫ

TOL و SSI ﻦﻴﻳﺎﭘ يﺮﺗ ﻲﻣ ﺪﻨﺷﺎﺑ ، ﻢﻛتاﺮﻴﻴﻐﺗ ﺶﻴﺑتﺎﺒﺛﺎﻳﺮﺗ

ﻂﻳاﺮﺷﺮﻴﻴﻐﺗرديﺮﺗ

ﺶﻨﺗ مﺪﻋ ﻪﺑ ﻪﺑ .ﺪﻧراد دﺮﻜﻠﻤﻋ ظﺎﺤﻟ زا ﺲﻜﻌﻟﺎﺑ و ﺶﻨﺗ

هﺪﻴﻘﻋ ) مﻮﻠﺑ

Blum,1988

ﺐﺳﺎﻨﻣدﺮﻜﻠﻤﻋ ﺎﺑﭗﻴﺗﻮﻧژﻚﻳ (

ﺮﺘﻤﻛ ﻂﻳاﺮﺷ رد ﻢﻫ ﻲﺑﻮﺧ دﺮﻜﻠﻤﻋ ،بﻮﻠﻄﻣ ﻂﻳاﺮﺷ ﺖﺤﺗ ﻪﺑﺎﺗﺪﺷﺎﺑﻪﺘﺷادﺪﻳﺎﺑ ﺰﻴﻧﺪﻋﺎﺴﻣ ﻢﻗرﻚﻳناﻮﻨﻋ

حﻼﺻا هﺪﺷ ﻂﻳاﺮﺷ ياﺮﺑ ﺶﻨﺗ ﺮﻈﻧ رد دﻮﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ، ﻪﺑ ترﺎﺒﻋ دﻳ ﺮﮕ

ﺪﻳﺎﺑنآدﺮﻜﻠﻤﻋتاﺮﻴﻴﻐﺗﺎﻳﺲﻧﺎﻳراو ﻦﻴﻳﺎﭘ

.ﺪﺷﺎﺑ

ﺶﻨﺗ ﻂﻳاﺮﺷ رد ﻪﻧاد دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻦﻴﺑ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺐﻳاﺮﺿ ﺺﺧﺎﺷ ﺎﺑ ﺶﻨﺗ نوﺪﺑ و ﻞﺼﻓ يﺎﻬﺘﻧا ﻲﻜﺸﺧ لوﺪﺟ رد ﺎﻫ

(5)

. . . 17

) ﺶﻨﺗ ﻂﻳاﺮﺷ رد

Ys

) ﺶﻨﺗ نوﺪﺑ و (

Yp

( و ﺖﺒﺜﻣ ﻏﻴ ﺮ

ﻨﻌﻣ ﻲ راد ) 36 / 0 =

r

.دﻮﺑ ( ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ﻲﻣ ناﻮﺗ ﺶﻨﻳﺰﮔ ﻖﻳﺮﻃ زا

ﻲﻜﺸﺧ ﻪﺑ ﻞﻤﺤﺗ حﻼﺻا و دﻮﺒﻬﺑ ياﺮﺑ لﺎﻣﺮﻧ ﻂﻳاﺮﺷ رد .دﻮﺷهدﺎﻔﺘﺳا

ﺺﺧﺎﺷﻪﻴﻠﻛﺎﺑﺶﻨﺗﻂﻳاﺮﺷرددﺮﻜﻠﻤﻋﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ يﺎﻫ

ﺳرﺮﺑدرﻮﻣ ﻲ ﻲﻨﻌﻣ ﺪﺻرد ﻚﻳ لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد دﻮﺑ راد

لوﺪﺟ) 3 ( ﺺﺧﺎﺷ ﺎﺑ ﻪﻧاد دﺮﻜﻠﻤﻋ . يﺎﻫ

TOL

،

SSI

و

Pi

ياراد ﻲﻔﻨﻣﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ هدﻮﺑ

ﺺﺧﺎﺷﻪﻴﻘﺑﺎﺑو ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫﺎﻫ

ﺖﺒﺜﻣ ﺖﺷاد ﺎﺑ ﺶﻨﺗ نوﺪﺑ ﻂﻳاﺮﺷ رد ﻪﻧاد دﺮﻜﻠﻤﻋ .

ﺺﺧﺎﺷ يﺎﻫ

MP

،

GMP

،

HMP

،

STI

و

Pi

ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ

ﻲﻨﻌﻣ ﻚﻳلﺎﻤﺘﺣاﺢﻄﺳ رديراد ﺖﺷادﺪﺻرد

، ﻪﺑ يرﻮﻃ ﻪﻛ

ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺎﺑ

Pi

ﻪﻴﻘﺑﺎﺑو ﻲﻔﻨﻣ ﺺﺧﺎﺷ

ﺎﻫ ﻦﻴﺑ .دﻮﺑﺖﺒﺜﻣ

SSI

و

TOL

ﺶﻨﺗنوﺪﺑﻂﻴﺤﻣرددﺮﻜﻠﻤﻋﺎﺑ

ﻢﻫ ﺮﻴﻏ ﻲﮕﺘﺴﺑ ﻲﻨﻌﻣ

راد دﻮﺑ لوﺪﺟ) 3 ( . ﺺﺧﺎﺷ يﺎﻫ

MP

و

SSI

ردو هدﺮﻛﻞﻤﻋ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻞﻴﺴﻧﺎﺘﭘ ندﺮﺑﻻﺎﺑﺖﻬﺟرد ﺮﺜﻛا ﺎﻣزآ ﻳ ﺶ ﺎﻫ ،دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻦﻴﺑﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ

MP

و

STI

ﺎﺑ

Ys

ﺖﺒﺜﻣ ﺰﻴﻧ ﺖﺳا

)

Rosielle and Hambline, 1981

( .

ﺮﻳﺎﺳ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻦﻴﻘﻘﺤﻣ

ﺰﻴﻧ ﺖﻘﺑﺎﻄﻣ

)ﺖﺷاد

Shafazadeh et al., 2004; Ahmadi, 1992; Fernandez, 1992

.(

لوﺪﺟرد 2

هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻲﻣ دﻮﺷ ﻪﺒﺗر ﭗﻴﺗﻮﻧژيﺪﻨﺑ ياﺮﺑ ﺎﻫ

MP

،

GMP

،

HMP

،

Pi

و

SSI

ﻲﻓﺮﻃ زا .ﺖﺳا نﺎﺴﻜﻳ

ﻲﻨﻌﻣ رﺎﻴﺴﺑ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺺﺧﺎﺷ ﻦﻳاﻦﻴﺑ يراد

دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺎﺑ ﺎﻫ

دﻮﺟو ﺶﻨﺗ نوﺪﺑ و ﻲﻜﺸﺧ ﺶﻨﺗ ﻂﻳاﺮﺷ ود ﺮﻫ رد ﻪﻧاد ﺖﺷاد لوﺪﺟ) 3 ( ﻲﻣقﻮﻓﺺﺧﺎﺷﺞﻨﭘﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ . ﺖﻬﺟﺪﻨﻧاﻮﺗ

ﭗﻴﺗﻮﻧژﻲﻜﺸﺧ ﻪﺑﻞﻤﺤﺗ ﻲﺑﺎﻳزرا .ﺪﻨﺷﺎﺑﺮﺛﺆﻣو ﺪﻨﻣدﻮﺳ ﺎﻫ

ﺺﺧﺎﺷ ﺶﻨﺗ نوﺪﺑ ﻂﻴﺤﻣ رد

SSI

ﺒﻤﻫ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺎﺑ ﻲﮕﺘﺴ

ﻲﻨﻌﻣ رﺎﻴﺴﺑ و ﻲﻔﻨﻣ ﺖﺷاد يراد

لوﺪﺟ) 3 ﻢﻏﺮﻴﻠﻋ و (

ﺺﺧﺎﺷ ﻦﻴﻳﺎﭘ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ

SSI

نوﺪﺑ ﻂﻳاﺮﺷ رد دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺎﺑ

ﭗﻴﺗﻮﻧژ ﺶﻨﻳﺰﮔ رد ﻲﺳﺎﺳا ﺶﻘﻧ ﺺﺧﺎﺷ ﻦﻳا ،ﺶﻨﺗ يﺎﻫ

.ﺖﺷادﺶﻨﺗﻪﺑﻞﻤﺤﺘﻣ

لوﺪﺟ

2 .

ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺺﺧﺎﺷ يﺎﻫ ﻲﻜﺸﺧﻪﺑﺖﻣوﺎﻘﻣ ﺗﻮﻧژ

ﻴ ﭗ ﺎﻫ ي مﺪﻨﮔ

Table2.Mean of drought tolerance indices of wheat genotypes.

ﭗﻴﺗﻮﻧژ ﺎﻫ

دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻞﻴﺴﻧﺎﺘﭘ

رددﺮﻜﻠﻤﻋ ﺶﻨﺗﻂﻴﺤﻣ

ﺺﺧﺎﺷ ﻞﻤﺤﺗ

ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺪﻴﻟﻮﺗ

ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻲﺳﺪﻨﻫ ﺪﻴﻟﻮﺗ

ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻚﻴﻧﻮﻣرﺎﻫ

ﺪﻴﻟﻮﺗ

ﺺﺧﺎﺷ ﻞﻤﺤﺗ ﺶﻨﺗﻪﺑ

ﺺﺧﺎﺷ ﺖﻴﺳﺎﺴﺣ

ﺶﻨﺗﻪﺑ

ﺺﺧﺎﺷ يراﺪﻳﺎﭘ

ﺰﻨﻴﺑوﻦﻴﻟ

Genotypes YP YS TOL MP GMP HMP STI SSI PI

WS-87-1 7.351 5.327 2.024 6.339 6.258 6.177 0.728 1.096 1.008

DN-11 8.090 7.113 0.977 7.601 7.586 7.570 1.069 0.481 0.008

WS-87-3 6.773 3.321 3.452 5.047 4.743 4.457 0.418 2.029 4.155

WS-87-4 7.744 5.889 1.845 6.821 6.759 6.697 0.849 0.948 0.438

WS-87-5 7.201 6.000 1.201 6.600 6.573 6.546 0.803 0.664 0.595

WS-87-6 7.374 5.512 1.862 6.443 6.375 6.308 0.755 1.005 0.841

WS-87-7 8.125 5.368 2.757 6.746 6.604 6.465 0.811 1.351 0.766

WS-87-8 5.770 5.069 0.701 5.419 5.408 5.397 0.544 2.6070.484

WS-87-9 6.081 5.280 0.801 5.680 5.666 5.652 0.597 0.524 2.038

WS-87-10 7.223 5.758 1.465 6.490 6.449 6.408 0.773 0.807 0.733

WS-87-11 8.266 6.283 1.983 7.274 7.207 7.139 0.965 0.1720.955

WS-87-12 7.034 5.965 1.069 6.499 6.477 6.455 0.780 0.605 0.711

WS-87-13 6.509 4.582 1.927 5.545 5.461 5.378 0.554 1.179 2.377

WS-87-14 7.487 6.770 0.717 7.128 7.119 7.110 0.942 0.1830.381

WS-87-15 8.270 5.229 3.041 6.749 6.576 6.407 0.804 1.464 0.887

WS-87-16 8.063 4.406 3.657 6.234 5.960 5.698 0.660 1.806 1.843

دﺮﻜﻠﻤﻋ تﺎﻔﺻ ﻦﻴﺑ ،

ﺎﺗ زور داﺪﻌﺗ ﻪﻠﺒﻨﺳ رﻮﻬﻇ

ﺺﺧﺎﺷ ،

ﻪﺗﻮﺑعﺎﻔﺗرا ،ﺖﺷادﺮﺑ ،

ﻪﻠﺒﻨﺳ لﻮﻃ و

ﺎﺑﻪﻠﺒﻨﺳ رد ﻪﻧادداﺪﻌﺗ

MP

،

GMP

،

HMP

و

STI

وﺖﺒﺜﻣﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﻲﻨﻌﻣ

ﺺﺧﺎﺷ ﺎﺑو راد

Pi

ﻲﻨﻌﻣ و ﻲﻔﻨﻣ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ رد يراد

ﺢﻄﺳ ﺞﻨﭘ ﻢﻫ .ﺖﺷاد دﻮﺟو ﺪﺻرد ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﻦﻴﻨﭼ

(6)

18

8

94

ﻲﻨﻌﻣ ﺪﺻرد ﻚﻳ لﺎﻤﺘﺣا دﻮﺑ راد

لوﺪﺟ) 3 ﺺﺧﺎﺷ .(

SSI

ﺖﻔﺻﺎﺑ و ﺖﺒﺜﻣ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ يارادﻪﻠﺒﻨﺳرﻮﻬﻇﺎﺗزور داﺪﻌﺗ

نزو ﺖﻔﺻ ﺎﺑ ﻪﻧاد راﺰﻫ

ﺢﻄﺳ رد ﻲﻔﻨﻣ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ياراد

لﺎﻤﺘﺣا ﺞﻨﭘ دﻮﺑ ﺪﺻرد لوﺪﺟ)

3 ﻂﺑاور ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا رد .(

ﺺﺧﺎﺷ زا ﻚﻳ ﺮﻫ ﻦﻴﺑ ﻲﻧﻮﻴﺳﺮﮔر يﺎﻫ MP ، STI ، Pi ﻪﺑ ﻪﺑ رﻮﻛﺬﻣ تﺎﻔﺻ و ﻊﺑﺎﺗ ﺮﻴﻐﺘﻣ ناﻮﻨﻋ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ناﻮﻨﻋ

،ﻞﻘﺘﺴﻣ ﻲﺳرﺮﺑدرﻮﻣ راﺮﻗ

ﺪﺟ) ﺖﻓﺮﮔ ا لو 4 ﺎﺗ 6 ( . دروآﺮﺑ

ﺺﺧﺎﺷ ياﺮﺑ نﻮﻴﺳﺮﮔر تﻻدﺎﻌﻣ ﻦﻳﺮﺘﻬﺑ يﺎﻫ MP ، STI و Pi

ﻢﻬﻣ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﻦﻳا يور ﺮﺑ راﺬﮔﺮﻴﺛﺄﺗ ﺖﻔﺻ ﻦﻳﺮﺗ

ﺺﺧﺎﺷ دﻮﺑﺖﺷادﺮﺑﺺﺧﺎﺷﺖﻔﺻ،ﺎﻫ ، ﻪﺑ يرﻮﻃ ﻪﻛ ﺖﻔﺻﻦﻳا ﺐﻴﺗﺮﺗﻪﺑ 87 ، 87 و 81 ﺮﻫﻪﺑطﻮﺑﺮﻣﻞﻛتاﺮﻴﻴﻐﺗزاﺪﺻرد

ﺺﺧﺎﺷﻚﻳ دﻮﻤﻧﻪﻴﺟﻮﺗارقﻮﻓيﺎﻫ

ﺪﺟ) ا لو 4 ﺎﺗ 6 .( ﺺﺧﺎﺷ ياﺮﺑ MP ﺮﺑ هوﻼﻋ HI

رد ﻪﻧاد داﺪﻌﺗ ﺖﻔﺻ ،

ﻪﻛ ﺪﺷ لﺪﻣدراوﻢﻫ ﻪﻠﺒﻨﺳ 4

ﻪﻴﺟﻮﺗ ارتاﺮﻴﻴﻐﺗ زا ﺪﺻرد

لوﺪﺟ) دﻮﻤﻧ 6

ﻪﻛﺪﻨﺘﺴﻫﺐﻠﻄﻣﻦﻳاﺮﮕﻧﺎﻴﺑﺞﻳﺎﺘﻧﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ .(

ﺺﺧﺎﺷ دﻮﺒﻬﺑ ياﺮﺑ يﺎﻫ MP ، STI و Pi ﺺﺧﺎﺷ ﻪﻛ يﺎﻫ

ﭗﻴﺗﻮﻧژ ﺶﻨﻳﺰﮔ رد يﺮﺛﺆﻣ ﺪﻧدﻮﺑ ﻲﻜﺸﺧ ﻪﺑ ﻞﻤﺤﺘﻣ يﺎﻫ

،

ﻪﺑارﺖﺷادﺮﺑﺺﺧﺎﺷﺪﻳﺎﺑ ﻦﻳايورﺮﺑراﺬﮔﺮﻴﺛﺄﺗ ﺖﻔﺻناﻮﻨﻋ

ﺺﺧﺎﺷ .دﻮﻤﻧحﻼﺻا ودﻮﺒﻬﺑ ،ﺎﻫ ﻪﺑﺰﻴﻧﺮﮕﻳدﻦﻴﻘﻘﺤﻣﻲﺧﺮﺑ

ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻬﺑﺎﺸﻣ ﻲ ﺖﺳد ﻳ ﻪﺘﻓﺎ ﺪﻧا )

Nourmand Moaiyed et

al., 2001

( .

ﻦﻳاياﺮﺑ ﭗﻴﺗﻮﻧژﻦﻴﺑﻂﺑاورﻪﻛ ﺺﺧﺎﺷوﺎﻫ

ﻪﺑﻞﻤﺤﺗيﺎﻫ

رد ﻲﻜﺸﺧ ﻳ

ﻚ ﻞﻜﺷ ﻞﻜﺷ) ﺪﺣاو 1

اﺪﺘﺑا ،دﻮﺷ ﻪﺋارا ( ﺮﺑ

سﺎﺳا هداد لوﺪﺟ يﺎﻫ 7

ﻪﻔﻟﺆﻣ ﻪﺑ ﻪﻳﺰﺠﺗ ، نﺎﻴﺑ لوا

ﺪﺷ .

ﻪﻔﻟﺆﻣ ﺺﺧﺎﺷياﺮﺑﻻﺎﺑوﺖﺒﺜﻣﺐﻳاﺮﺿيارادلوا يﺎﻫ MP ، GMP ، HMP ، STI و Ys ، و ﺺﺧﺎﺷياﺮﺑ Pi ﺐﻳﺮﺿياراد

ﻲﻣﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ .دﻮﺑﻻﺎﺑوﻲﻔﻨﻣ ﻪﻔﻟﺆﻣناﻮﺗ

ﻪﺑارلوا ناﻮﻨﻋ ﻪﻔﻟﺆﻣ

ﻲﻜﺸﺧ ﻪﺑﻞﻤﺤﺗ مﺎﻧ

راﺬﮔ ي دﺮﻛ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑو ﻦﻳاراﺪﻘﻣﻪﭼﺮﻫ

ﺎﺑ ﻪﻔﻟﺆﻣ ﻦﻳا ﻲﻓﺮﻃ زا .ﺖﺳا ﺮﺘﻬﺑ ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻪﻔﻟﺆﻣ

Ys

وﺖﺒﺜﻣﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﻲﻨﻌﻣ يراد ﺖﺷاد . اﺮﺑﺎﻨﺑ ﻳ ﻦ ﻦﻳاﺮﺑهوﻼﻋ ﻪﻛ

ﭗﻴﺗﻮﻧژ ﻲﻣﺮﺑ ار ﻞﻤﺤﺘﻣ يﺎﻫ ﻂﻳاﺮﺷ رد ﻻﺎﺑ دﺮﻜﻠﻤﻋ ،ﺪﻨﻳﺰﮔ

ﻲﻣﺮﻈﻧردﻢﻫارﺶﻨﺗ .دﺮﻴﮔ

ﻪﻔﻟﺆﻣ ﻲﻨﻌﻣ و ﻲﻔﻨﻣ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﻪﻛ مود يراد ﺎﺑ Ys و ﻤﻫ ﺒ ﻲﻨﻌﻣ وﺖﺒﺜﻣ ﻲﮕﺘﺴ ﺺﺧﺎﺷﺎﺑيراد

يﺎﻫ TOL و SSI ﺖﺷاد ار ﻲﻣ ﻪﺑ ناﻮﺗ ﺶﻨﺗ ﻪﺑ ﺖﻴﺳﺎﺴﺣ ﻪﻔﻟﺆﻣ ناﻮﻨﻋ

مﺎﻧ يراﺬﮔ دﺮﻛ ، ﭗﻴﺗﻮﻧژيزﺎﺳاﺪﺟﻪﺑردﺎﻗﻪﻔﻟﺆﻣﻦﻳااﺮﻳز ﻲﻳﺎﻫ

يﻻﺎﺑ ﺮﻳدﺎﻘﻣ و ﺶﻨﺗ ﻂﻳاﺮﺷ رد ﻦﻴﻳﺎﭘ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺎﺑ

TOL

و

SSI

.دﻮﺑ ﭗﻴﺗﻮﻧژ مود ﻪﻔﻟﺆﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﺑ بﺎﺨﺘﻧا ﻲﻳﺎﻫ ﻲﻣ ﻪﻛ ﺪﻧﻮﺷ ﭗﻴﺗﻮﻧژﺪﻨﻧﺎﻤﻫ هرﺎﻤﺷيﺎﻫ 8 و 14 ﺶﻨﺗﻪﺑﺖﻴﺳﺎﺴﺣياراد

ﻢﻛ ﺪﻨﺘﺴﻫ يﺮﺗ . ﭗﻴﺗﻮﻧژ بﺎﺨﺘﻧا ﺎﻫ سﺎﺳا ﺮﺑ TOL و SSI ﺶﻴﺑ ﭗﻴﺗﻮﻧژ رد ﺮﺗ ﺶﻨﺗ ﻂﻳاﺮﺷ رد ﻪﻛ ﺖﺳا بﻮﻠﻄﻣ ﻲﻳﺎﻫ

ﻦﻴﻳﺎﭘدﺮﻜﻠﻤﻋيارادﺶﻨﺗﺮﻴﻏﻂﻳاﺮﺷردوﻻﺎﺑدﺮﻜﻠﻤﻋياراد ﻂﺳﻮﺘﻣ ﺎﻳ ﻲﻣ

ﺪﻨﺷﺎﺑ ود ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ . ﻪﻔﻟﺆﻣ

وا ،مود و ل

ﭗﻴﺗﻮﻧژ هوﺮﮔردﺎﻫ ﻲﻣراﺮﻗﻲﺼﺨﺸﻣيﺎﻫ

ﺎﺑﻂﺒﺗﺮﻣﻪﻛﺪﻧﺮﻴﮔ

نآ ﺶﻨﺗ ﻪﺑ ﻞﻤﺤﺗ و ﻪﻧاد دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ رادﻮﻤﻧ .ﺖﺳﺎﻫ

ﻪﻓﺮﻃود ﻞﻜﺷ) 1 ﭗﻴﺗﻮﻧژدادنﺎﺸﻧ ( هرﺎﻤﺷيﺎﻫ 11 ، 2 و 14

ﺺﺧﺎﺷ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣيﺎﻫرادﺮﺑ تروﺎﺠﻣرد ﻪﺑﻞﻤﺤﺗ ﻢﻬﻣيﺎﻫ

ﻲﻨﻌﻳ ﻲﻜﺸﺧ MP ، GMP ، HMP و STI

.ﺪﻧراد راﺮﻗ

ﻢﻫ ﭗﻴﺗﻮﻧژ ﻦﻳا ﻦﻴﻨﭼ ﺺﺧﺎﺷ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد ﺎﻫ

ﻢﻬﻣ يﺎﻫ

ﻪﺑﻲﻜﺸﺧﻪﺑﻞﻤﺤﺗ

Ys

ﺶﻴﺑﻞﻳﺎﻤﺗ عﻮﺿﻮﻣﻦﻳاوﺪﻧراديﺮﺗ

ﻲﻣنﺎﺸﻧ ﭗﻴﺗﻮﻧژﻦﻳاردﻲﻜﺸﺧﻪﺑﻞﻤﺤﺗﻪﻛﺪﻫد ﺶﻴﺑﺎﻫ

ﺮﺗ

يﻻﺎﺑ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ نآ

ﺎﻫ ﻲﻜﺸﺧ ﺶﻨﺗ ﻂﻳاﺮﺷ رد ﺖﺳا . ﭗﻴﺗﻮﻧژ يﺎﻫ 3 و 16 ﻬﻣيﺎﻫرادﺮﺑتروﺎﺠﻣردﻪﻛ ﺖﻴﺳﺎﺴﺣﻢ

ﻲﻨﻌﻳ ﻲﻜﺸﺧ ﻪﺑ

TOL

و

SSI

ﭗﻴﺗﻮﻧژ ،ﺪﻨﺘﺷاد راﺮﻗ يﺎﻫ

.ﺪﻧدﻮﺑﻲﻜﺸﺧﻪﺑسﺎﺴﺣ ﭗﻴﺗﻮﻧژ يﺎﻫ 13 ، 8 و 9 ردﻪﻛﻢﻫ

رادﺮﺑتروﺎﺠﻣ

Pi

ﺪﻨﺘﺷادراﺮﻗ ،

ﭗﻴﺗﻮﻧژ .ﺪﻧدﻮﺑسﺎﺴﺣيﺎﻫ ﻪﺑ

ﻲﺗرﺎﺒﻋ ﺶﻴﺑﺮﻳدﺎﻘﻣ ﺮﺗ

Pi

ﺶﻴﺑﺖﻴﺳﺎﺴﺣﺮﮕﻧﺎﻴﺑ ﭗﻴﺗﻮﻧژﺮﺗ

ﺎﻫ

ﺶﻨﺗ ﻪﺑ ﺖﺳا ﻪﭼﺮﻫ ﻲﻨﻌﻳ . راﺪﻘﻣ

Pi

ﻢﻛ ﺷﺎﺑ ﺮﺗ ﺮﻈﻧ زا ﺪ

بﻮﻠﻄﻣ ﻲﻜﺸﺧ ﻪﺑ ﻞﻤﺤﺗ ﻲﻣ ﺮﺗ

ﭗﻴﺗﻮﻧژ ﺮﻳﺎﺳ .ﺪﺷﺎﺑ ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫ

ﺺﺧﺎﺷ ﻦﻴﺑ رد ﻪﺑ ﻞﻤﺤﺗ ﻢﻬﻣ يﺎﻫ

ﺺﺧﺎﺷ و ﻲﻜﺸﺧ يﺎﻫ

) ﻲﻜﺸﺧ ﻪﺑ ﺖﻴﺳﺎﺴﺣ

TOL

و

SSI

،ﺪﻨﺘﺷاد راﺮﻗ (

ﭗﻴﺗﻮﻧژ ﻪﺑ سﺎﺴﺣ ﻪﻤﻴﻧ يﺎﻫ .ﺪﻧدﻮﺑ ﻲﻜﺸﺧ

ﻪﺑ ﻠﻛرﻮﻃ ﻲ ،

ﻲﻣ ﻦﻳﻻ ﻊﻳزﻮﺗهﻮﺤﻧﻦﻳاناﻮﺗ يﺎﺑيﺎﻀﻓردﺎﻫ

ﻲﻛﺎﺣارتﻼﭘ

ﺗ دﻮﺟو زا ﻦﻳﻻ ﻲﻜﻴﺘﻧژ عﻮﻨ

.ﺖﺴﻧاد ﻲﻜﺸﺧ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺎﻫ

ﻢﻫ رادﻮﻤﻧ ﻦﻴﻨﭼ ،ﻪﻓﺮﻃود

ﺺﺧﺎﺷ ﻦﻴﺑ ﻪﻳواز ﻲﺑﺎﺨﺘﻧا يﺎﻫ MP ، HMP ، GMP و STI

ﻲﻣ نﺎﺸﻧ هدﺎﺣ ار ﻪﻛ ﺪﻫد

ﻢﻫ دﻮﺟو ﺮﺑ ﺖﻟﻻد ﻦﻳا ﻦﻴﺑ ﻻﺎﺑ ﻲﮕﺘﺴﺑ

ﺺﺧﺎﺷ

.ﺖﺳﺎﻫ

ﻢﻫ ﺺﺧﺎﺷ ﻦﻴﺑﻲﮕﺘﺴﺑ يﺎﻫ MP ، GMP ، HMP و STI ﺎﺑ ﺺﺧﺎﺷ Pi

ﻲﻨﻌﻣرﺎﻴﺴﺑﺰﻴﻧ ﻪﻛﺖﺳاﻲﻔﻨﻣﺖﻬﺟردﻲﻟوراد

ﺖﺳادﻮﻬﺸﻣًﻼﻣﺎﻛﺰﻴﻧدرﻮﻣﻦﻳاﻪﻓﺮﻃودرادﻮﻤﻧرد

(7)

ﻲﺘﺑﻮﻃ . . .

19 ﻃرﺶﻨﺗﻪﺑﻞﻤﺤﺗيياﺮﺑنﺎﻧمﺪﻨﮔيﺎﻫﻫﭗﻴﺗﻮﻧژﻲﺑﺎﻳزرا::ﻲﻳﺎﻗآوداﮋﻧﺮﻔﻌﺟ

(8)

20

8

94

لوﺪﺟ

4 .

ﻪﻠﺣﺮﻣنﻮﻴﺳﺮﮔرﻪﻳﺰﺠﺗ ياﺮﺑيا

STI

Table 4. Analysis of stepwise regression for STI

نﻮﻴﺳﺮﮔرﺐﻳﺮﺿ ﻲﺋﺰﺟﻦﻴﻴﺒﺗﺐﻳﺮﺿ

ﻦﻴﻴﺒﺗﺐﻳﺮﺿ نﻮﻴﺳﺮﮔرﺮﻴﻐﺘﻣ

Regression coefficient Partial coefficient of

determination Coefficient of

determination Variable of regression

-0.3385

-Intercept أﺪﺒﻣزاضﺮﻋ

0.0381 0.381

0.3385

Harvest Index(HI) ﺖﺷادﺮﺑﺺﺧﺎﺷ

STI=0.3385+0.381HI

لوﺪﺟ

5 .

Pi Table 5. Analysis of stepwise regression for Pi

8.12

-0.241 0.81

0.81

Pi= 8.12-0.241HI

لوﺪﺟ

6 .

MP Table 6. Analysis of stepwise regression for MP

-4.45

0.165 0.87

0.87

0.39 0.04

0.91

Grain per spike(GS) ﻪﻠﺒﻨﺳردﻪﻧادداﺪﻌﺗ

MP=-4.45+0.165HI+0.39GS

لوﺪﺟ

7 :

ﻪﺑﻪﻳﺰﺠﺗزاﻞﺻﺎﺣهﮋﻳويﺎﻫرادﺮﺑوﺮﻳدﺎﻘﻣ ﻪﻔﻟﺆﻣ

ﺎﻫ ي ياﺮﺑﻲﻠﺻا ﺺﺧﺎﺷ

يﺎﻫ ﻲﻜﺸﺧﻪﺑﻞﻤﺤﺗ

Table 7: Eigen value and Eigen vector from principal components for drought tolerate indices

ﺺﺧﺎﺷ ﻦﻴﻟيراﺪﻳﺎﭘ

ﺰﻨﻴﺑو ﺺﺧﺎﺷ

ﺖﻴﺳﺎﺴﺣ ﺶﻨﺗﻪﺑ ﺺﺧﺎﺷ

ﻪﺑﻞﻤﺤﺗ ﺶﻨﺗ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻚﻴﻧﻮﻣرﺎﻫ

ﻮﺗ ﺪﻴﻟ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻲﺳﺪﻨﻫ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ

ﺪﻴﻟﻮﺗ ﺺﺧﺎﺷ

ﻞﻤﺤﺗ رددﺮﻜﻠﻤﻋ

ﻂﻳاﺮﺷ ﺶﻨﺗ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻞﻴﺴﻧﺎﺘﭘ ﺲﻧﺎﻳراوﺪﺻرد

ﻲﻌﻤﺠﺗ راﺪﻘﻣ

هﮋﻳو ﻪﻔﻟﺆﻣ يﺎﻫ

ﻲﻠﺻا

Pi SSI

STI HMP GMP

MP TOL Ys

Yp cumulative

percent variance Eigen

value PCA

-0.376 -0.226

0.382 0.388

0.384 0.375 -0.169

0.373 0.235 73.728

6.635 PCA1

-0.044 0.536

0.097 0.032

0.096 0.169 0.594

-0.182 0.525 99.128

2.286 PCA2

ﭗﻴﺗﻮﻧژ ،ﺶﻨﺗ ،بﻮﻠﻄﻣ ﻂﻳاﺮﺷ رد دﺮﻜﻠﻤﻋ يﺎﻨﺒﻣﺮﺑ ﺎﻫ

MP

،

GMP

،

HMP

،

STI

و

Pi

ﻪﻳﺰﺠﺗ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ

ﻪﺷﻮﺧ شور ﻪﺑ (ﺮﺘﺳﻼﻛ) يا

ward

هوﺮﮔ و ﺪﻧﺪﺷ يﺪﻨﺑ

ﺪﺷ ﻢﺳر ﻪﻃﻮﺑﺮﻣ ماﺮﮔوﺪﻧد ﻞﻜﺷ)

2 ﻪﻳﺰﺠﺗ زا فﺪﻫ .(

ﻪﺷﻮﺧ ﻦﻳﻻ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷيا ﺶﻴﺑيارادﻪﻛدﻮﺑﻲﻳﺎﻫ

ﻪﻠﺻﺎﻓﻦﻳﺮﺗ

.ﺪﻧدﻮﺑرﻮﻛﺬﻣيﺎﻫرﺎﻴﻌﻣﺮﻈﻧزاﺮﮕﻳﺪﻜﻳﺎﺑﻲﻜﻴﺘﻧژ

ﺺﺧﺎﺷ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ يﺎﻫ

ﻳ هﺪﺷدﺎ ﭗﻴﺗﻮﻧژ هوﺮﮔ ﻪﺳرد ﺎﻫ

ﭗﻴﺗﻮﻧژ .ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗﻪﻧﺎﮔاﺪﺟ هرﺎﻤﺷيﺎﻫ

3 ، 8 ، 9 و 13 رد

ﺺﺧﺎﺷ ﺮﻈﻧ زا هوﺮﮔ ﻦﻳا.ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ هوﺮﮔ ﻚﻳ يﺎﻫ

MP

،

GMP

،

HMP

و

STI

ﺺﺧﺎﺷﺮﻈﻧزاو ﻦﻴﻳﺎﭘ ﺪﺣرد

Pi

ادراﺮﻗ ﻲﻳﻻﺎﺑﺪﺣرد ﻪﺘﺷ

يارادو

Yp

و

Ys

،ﺪﻧدﻮﺑﻲﻨﻴﻳﺎﭘ

ﭗﻴﺗﻮﻧژ ﻦﻳا ﺲﭘ ﻲﻜﺸﺧ ﻪﺑ سﺎﺴﺣ ﺎﻫ

(9)

ﻲﺘﺑﻮﻃ . . . 21

كﺎﭘ و ﻲ ﺖﻴﻧ

ﻲﺳرﺮﺑدرﻮ راﺮﻗ

ﺶﻳﺎﻣزآ ﻦﻳا ﻞﺼﻓ ﺮﺧآ ،

ﺺﺧﺎﺷﻦ يﺎﻫ

H

،

STI

و

Pi

يور ﺮﺑ راﺬﮔﺮ ﻢﻫ .دﻮﺑ ﻦﻴﻨﭼ

ﺶ ﻪﻠﺻﺎﻓﻦﻳﺮﺗ

هرﺎﻤﺷ 2 ، 11 ،

.ﺪﻧﺪ

.ﻲﻠﺻ Fig. 1.Bi second p

ﻃرﺶﻨﺗﻪﺑﻞﻤﺤﺗي

ﻲﻧﺎﺘﺴﻠﮔ ﻂﺳﻮ

Golestan

( ﻮﻣ

ﻂﻳاﺮﺷ ﻖﺒﻃ ﻲﻜﺸﺧ ﻪﺑ

1 ﺐﺳﺎﻨﻣو ﻦﻳﺮﺗ

GMP

،

HMP

ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺖﻔﺻ ﻦﻳ ﺖﺷادﺮﺑ ﺺﺧ ﺶﻴﺑيارادﻪﻛيﺮ ﺷ ﻞﻤﺤﺘﻣ يﺎﻫ

، 13 ﺪﺷﻦﻴﻴﻌﺗ

ﻦﻴﻣود ﻪﻔﻟﺆﻣ ﻠﺻا

iplot analysis d principle compo

يﺎﻫ ياﺮﺑنﺎﻧمﺪﻨﮔ

ﻮﺗ ﺪﺠﻨﻛ يﺎﻫ

ni and Pakn

ﻪ ﻠﻛرﻮﻃ ﻲ ﺮﺑ ، ﻞﻤﺤﺘﻣ يﺎﻫ

هرﺎ 2 ، 11 و 4

ﻲﻜﺸﺧ

MP

،

P

ﻢﻬﻣ و ﺪﻧﺪﺷ ﺮﺗ

ﺧﺎﺷ ﺖﻔﺻ رﻮﻛ گرودياﺮ ﺮﻴﮔ

ﺮﮕ ﻦﻳﻻ ،ﺪﻧدﻮﺑ

سﺎﺴﺣ 3 ، 8 ، 9

وﻦﻴﻟواسﺎﺳاﺮﺑ

demonstration onent

:

ﻫﭗﻴﺗﻮﻧژﻲﺑﺎﻳزرا

STI

ﻦﻳﻻ رد

neiat, 2007

.ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ ﻪﺑ

ﻢﻬﻣ ﻦﻳﻻ ﻦﻳﺮﺗ

ﭗﻴﺗﻮﻧ ﺎﻤﺷ يﺎﻫ ﺧﻪﺑﻞﻤﺤﺗ ﻲﻤﻛ ﺷ هداد ﺺﻴﺨﺸ

ﺺﺧﺎﺷ ﻛﺬﻣ يﺎﻫ

ﻦﻳﻻﻦﻳﺮﺘﻬ ﺮﺑﺎﻫ

ﮕﻳﺪﻜﻳ ﺎﺑ ﻲﻜﻴﺘﻧ 14 ﻦﻳﻻو ﺣيﺎﻫ

ﺮﺑﻲﻜﺸﺧﻪﺑﻞﻤﺤ

n of drought to

يا

Yp GMP

، ﺮﻳدﺎﻘﻣ ﻲﻜﺸﺧ ﺪﺣ رد سﺎﺴ ﻪﺑ سﺎﺴﺣ ﻦﻳا ﻪﺑ ﻦﻳا .دﻮﻤ مﺪﻨﮔرد ﺮﻓدﺎﺷﺮﻓ

HMP

و

I

) ﮔ ﻣ ژ ﻛ ﺸﺗ ﺷ ﻬﺑ ژ 4

رد ﺺﺧﺎﺷ يﺎﻫ ﺤﺗ

olerance indice

رادﻪﻛﺪﻨﺘﻓﺮﮔ ﺺ يﺎﻫ

MP

،

P

ﺺﺧ

Pi

ياراد

ﻪﺑ ﻞﻤﺤﺘﻣ ﺎﻫ يﺎﻫر ﻳ هﺪﺷدﺎ

ﭗﻴﺗﻮ ﻪﻤﻴﻧﺎﻫ ﺴﺣ

ﻦﻳﻻﻲﻜﻴﺘ يﺎﻫ

طﻮﺑﺮﻣ ﻲﻜﻴﺘﻧژ ﻦ ﻤﻧ هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﻫ دﻲﻜﺸﺧﻪﺑﻞﻤ

ST

ﻓ ﻂﺳﻮﺗ

MP

،

GMP

،

P

1

دمﺪﻨﮔﭗﻴﺗﻮﻧژ

es of sixteen w

راﺮﻗهوﺮﮔﻚﻳر ﺺﺧﺎﺷ زا ﻲﻳﻻﺎﺑ

ﺧﺎﺷ ﺮﻈﻧ زا و ﭗﻴﺗﻮﻧژ ﻦﻳا ،ﻦ ﻫ

رﺎﻴﻌﻣ ﺮﻈﻧ زا ﺎ ﻮﻧژﻦﻳاﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ

ﺘﻧژﻪﻠﺻﺎﻓﻪﺑﻪﺟ ژ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ يا ﻦﻳﻻ ﻦﻳاﻦﻴﺑي

ﻦﻳﻻ ﻤﺤﺘﻣيﺎﻫ

TOL

و

I

F

يﺎﻨﺒﻣﺮﺑو (

P

ﻲﻜﻴﻓ ﻪﻓﺮﻃود

6

wheat genotype

2 ، 11 و 14 رد

ﺑ ﺮﻳدﺎﻘﻣ و ﻻﺎﺑ و

STI

ﺪﻧدﻮﺑ ﺪﻧدﻮﺑ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ .

ﭗﻴﺗﻮﻧژ ﺮﻳﺎﺳ ﺎﻫ

ادراﺮﻗﻲ ﺘﺷ .ﺪﻨ

ﺪﻧدﻮﺑ ﺟﻮﺗﺎﺑاﺬﻟ .

ﻲﻣ ﻞﻤ ﺮﺑ ناﻮﺗ

گرود زا يﺮﻴﮔ

هوﺮﮔياﺮ يﺪﻨﺑ

يﺎﻨﺒﻣ

MP

،

Farshadfar, 2

ﻞﻜ

1 .

ﺶﻳﺎﻤﻧ ﮔ ﻓاﺮ

es based on fir هرﺎﻤﺷ 2

و

Ys HMP

ﻲﻨﻴﻳﺎﭘ ﺪﻧدﻮﺑ . ﻲﻄﺳﻮﺘﻣ

ﻜﺸﺧ ﻲ ﻤﺤﺘﻣ و

ﺎﻫرﺎﻴﻌﻣ ﺮﺑشور ﻣﺮﺑ نﺎﻧ )

2000

ﻜﺷ

(10)

22

8

94

ﻞﻜﺷ

2 .

ﻪﻳﺰﺠﺗزاﻞﺻﺎﺣماﺮﮔوﺪﻧد ﻪﺷﻮﺧ

ا ي ﺗﻮﻧژ ﻴ ﭗ ﺎﻫ ي ﺳرﺮﺑدرﻮﻣ ﻲ سﺎﺳاﺮﺑ ﺺﺧﺎﺷ يﺎﻫ ﻂﻳاﺮﺷودﺮﻫرددﺮﻜﻠﻤﻋوﻲﺑﺎﻳزرا

ﻲﻄﻴﺤﻣ

Fig. 2. Cluster analysis dendogram of grain yield of wheat genotypes based on drought tolerance indices in two environmental conditions

ﻊﺑﺎﻨﻣ

Ahmadi, J., 1999. Study of Resistance to drought in

late maturity grain corn (Zea mays). MSc. Thesis,

College of Agriculture, University of Tehran, Karaj, Iran. [In Persian].

Bansal, K.C., Sinha, S.K., 1991. Assessment of drought resistance in 20 accessions of

Triticumaestivum and related species. I. Total dry

matter and grain yield stability. Euphytica, 56, 7-14.

Blum, A., 1988. Plant Breeding for Stress Environment. CRC. Press, Boca Raton, Florida, USA.

Calhoum, D.S., Gebeyehu, C., Miranda, A., Rajaram, S., Van Ginkel, M., 1994. Choosing evaluation environments to increase grain yield under drought conditions. Crop Science, 34, 673-673.

Collaku, A., Harrison, S.A., 2002. Losses in wheat due to water logging. Crop Science, 42, 444-450.

EsmailzadehMoghaddam, M., 2004.Genetic analysis for drought tolerance and related traits in some of

bread wheat (Triticum aestivum) cultivars.PhD.

Thesis, College of Agriculture, University of Industrial Isfahan, Iran [In Persian].

Farshadfar, E., 2000. Selection for tolerance to

drought stress in bread wheat (Triticum aestivum)

lines. Agriculture Science and Technoloy Journal. 14(2), 161-171 [In Persian with English Summary].

Farshadfar, E., Zamani, M., Motallebi, M., and Imamjomeh, A., 2001.Selection for drought resistance in chickpea lines. Iranian Journal of Agriculture Science. 32(1), 65-77 [In Persian with English Summary].

Fernandez, G.C., 1992. Effective selection criteria for assessing plant stress tolerance. pp. 257-270. In: Proceedings of the International Symposium on Adaptation of Vegetables and other Food Crops in Temperature and Water Stress. Taiwan, 13-16 August.

Fischer, R.A., Maurer, R., 1978. Drought resistance in spring wheat cultivars. I. Grain yield responses. Australian Journal of Agriculture Research. 29, 897-912.

Golestani, M., Pakneiat, H., 2007.Evaluation drought tolerance indices in sesame lines.Journal of Science and Technology of Agriculture and Natural Resources 41, 141-149. [In Persian with English Summary].

Lin, C. S., Binns. M. R., 1988. A superiority measure of cultivar performance for cultivar * location

1

2

3 4 5 6

7

8

9 10

11 12

13 14 15

(11)

. . . 23

data .Canadian Journal of Plant Science. 68, 193-198.

NourmandMoaiyed, F., Rostami, M. A., Ghannadha, M. R., 2001.A study of morpho-physiological

traits of bread whaet (Triticum aestivum),

relationship with grain yield under normal and drought stress conditions. Iranian Journal of Agriculture Science. 32(4), 785-794 [In Persian with English Summary].

Rizza, F., Badeck, F. W., Cattivelli, L., Lidestri, O., Di-Fonzo, N., Stanca, A.M., 2004. Use of a water stress index to identify barely genotypes adapted to rainfed and irrigated conditions. Crop Science. 44, 2127-2137.

Rosielle, A.T., Hamblin, J., 1981. Theoretical aspects of selection for yield in stress and non- stress environments Crop Science. 21, 943-945.

Ruziev, B. R. 1973. The response of wheat varieties to irrigation in Kaska-Darya Province. Bulletin V-Sesoyuzonge ordena Lenina Instituta RastenievdstvaImeni. N. I.Vavilovia 33,16-23. Shafazadeh, M.K., Yazdansepas, A., Amini, A.,

Ghannadha, M. R., 2004. Study of terminal drought tolerance in promising winter and facultative wheat genotypes using stress susceptibility and tolerance indices. Seed and Plant. 20, 57-71. [In Persian with English Summary].

(12)